Se&zidóeSoiVta/nt
Zal er wapen-stilstand zijn
in Indo-China?
Genève houdt
't hoofd boven
water
De kans op „redelijk goed''
gewaardeerd
Donau-bekken in Hongarije
één grote zee
Mail
Westduitse president herkozen
Narigheid over aan Nederland
vervallen vijandelijk vermogen
Olic-accoord
in Perzië
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAFENGRACHT 33
MAANDAG 19 JULI 1954
45ste JAARGANG No. 13248
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w-, f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
NU HET N.V.V
WEER
T\E voorzitter van het N.V.V., de
heer H. Oosterhuis, heeft in een
radio-rede toelichting gegeven op het
Zaterdag gepubliceerde besluit zijner
organisatie, de gereglementeerde sa
menwerking met de katholieke en
protestants-christelijke vakcentrales
te verbreken, omdat deze vakcentra
les het bestaan hadden instemming te
betuigen met het bisschoppelijk man
dement.
Dat hadden zij niet mogen doen,
want naar het oordeel van het N.V.V.
bestuur bevat het mandement „aan
tijgingen" welke „beledigend" te ach
ten zijn voor alle leden van het N.V.V.
Grote goedheid! Wat hebben de
bisschoppen nu weer misdaan? Eerst
hebben we de rel beleefd, dat de P.
v. d. A. dreigde de politieke samen
werking met de K.V.P. op te zeggen
als de bisschoppen nog één stap ver
der durfden gaan. En nu is 't het
N.V.V. dat met een machtig episco
paal gebaar de Raad van Vakcentra-
len verscheurt, omdat de twee andere
deelgenoten zich. solidair verklaarden
met practische richtlijnen van het
mandement ten aanzien van het
N.V.V.
Het was te verwachten, dat het
N.V.V. een hartig woordje zou zeg
gen over het feit, dat het verbod er
lid van te zijn, gehandhaafd bleef.
Dat het dat niet prettig vindt en zich
gegriefd voelt, daar kan men begrip
voor hebben. Wat we niet begrijpen
is de reactie: de gereglementeerde sa
menwerking te verbreken op grond
daarvan, dat de beide partners een
mening over het N.V.V. blijken aan
te hangen, welke zij altijd hebben
aangehangen en nooit onder de bank
hebben geschoven. De K.A.B. en het
C.N.V. hebben in de Raad van'Vak-
centralen met het N.V.V. een zake
lijke en zeer goede samenwerking
gehad, ofschoon elk der drie deelne
mende partijen sinds jaar en dag
weet, dat zij in principe ernstig van
elkaar verschilden en gescheiden
zijn. Samenwerking tussen de groe
peringen in ons volk is altijd nage
streefd en wordt ook in het mande
ment aanbevolen. Die samenwerking
had ook na het mandement gerust en
rustig kunnen voortgaan, ondanks
het herhaald verbod lid te zijn van
het N.V.V. De beide Christelijke vak
bonden hebben altijd gevreesd, dat
„toenemende onkerkelijkheid, gods
dienstloosheid en als gevolg daarvan
verzwakking en verval van zedelijke
normen" samengaan met het lid
maatschap van socialistische vakver
enigingen, maar nu de bisschoppen
het in hun mandement schrijven, is
er eensklaps aanleiding de samenwer
king te verbreken.
Het is duidelijk, dat eerst de P. v.
d. A. en thans het N.V.V. het koste
lijk vinden een mandements-storm
te ontketenen en tegen de bisschop
pen te ageren. Of zij daarbij vragen
stellen en besluiten nemen, welke als
een tang op een varken slaan, kan
weinig deren. Want zij, de P. v. d. A.
en het N.V.V., moeten en zullen de
hoogste toon in den lande aanslaan.
Zij gaan nu optreden als voorvech
ters van de „gewetensvrijheid". „Daar
gaat het vandaag om" zei de heer
Costerhuis en wij hebben die schone
leuze ook naar aanleiding van de ka
derdag van de P. v. d. A. gelezen.
Maar dan maken zij een slecht be
gin. Als de bisschoppen, d.w.z. het
geestelijk bestuur van de katholieke
gemeenschap in Nederland, zich in
geweten verplicht achtten te schrij
ven zoals zij schreven, zijn zij daar
vrij in, ja of neen. Zijn zij vrij om
hun oordeel over het N.V.V. te vel
len, of zijn zij als bisschoppen versto
ken van dat democratisch recht, te
spreken en te schrijven als hun ge
weten ingeeft? En mogen katholieke
Nederlanders, alstublieft, heren van
de P. v. d. A. en van het N.V.V., zo
vrij in hun geweten gelaten worden
om katholiek te blijven en dus de
apostolische herkomst van christe
lijke geloofsgemeenschap in het bis
schoppelijk gezag te eerbiedigen?
Dat lijkt ons toch wel een eerste eis
van gewetensvrijheid, welke in een
democratisch land geen aanleiding
mocht geven tot agitatie of morele
druk. Wanneer de P. v. d. A. en het
N.V.V. dus „de strijd voor gewetens
vrijheidwillen gaan voeren,
kunnen zij beginnen met die vrijheid
te schenken aan de bisschoppen en
alle andere katholieken van Neder
land!
Drama in dierentuin
Een 20-jarige Duitser is Vrijdag
kalm het leeuwenterras in de dieren
tuin te Neurenberg binnengelopen
en door drie leeuwen gedood. De re
den voor deze daad is een volslagen
raadsel.
Voor de ogen van de ontstelde
toeschouwers klom de man over een
muur en waadde door de gracht, die
het leeuwenterras omringt. Hij werd
ongewacht door een leeuw van vier
jaar, die de man met een machtige
slag van zijn poot tegen de grond
sloeg. Een vrouwelijke oppasser
trachtte de leeuw te verjagen, maar
het dier kreeg steun van nog twee
leeuwen die de man eveneens aan
vielen.
De politie moest zeven traangas-
bommen werpen, voordat de leeu
wen zich lieten terugdringen. De
jongeman werd van het terras ge
haald, maar het was al te laat.
Amerika zal niets in de weg leggen
Amerika heeft op de Indo-China-conferentie te Genève de belofte afgelegd,
dat het geen enkele poging zal doen, een bestandsaccoord, dat het kan on
derschrijven, te torpederen, hetzij door geweld, hetzij door bedreiging met
geweld. Integendeel Amerika zal iedere hernieuwde agressie of schending*
van het bestand beschouwen als een kwestie van de „allergrootste bezorgd
heid". Daar Amerika geen oorlogvoerende partij is, zal het op geen enkele
wijze zijn zienswijze aan de strijdende partijen opleggen.
DE KANS OP EEN VERGELIJK.
Deze verzekering werd Zaterdag
gegeven door de Amerikaanse on
derminister Bedell Smith op de eer
ste voltallige ministersbijeenkomst,
welke op verzoek vam Molotov
sedert 19 Juni werd gehouden. De
belofte kwam op een ogenblik, dat
de kansen op overeenstemming in
zake Indo-Ghina werden beoordeeld
van „redelijk tot goed", in weerwil
van radio-Peking, die Zaterdag wel
iswaar nog zeer optimistisch was,
maar Zondag plotseling Amerika de
schuld gaf van „gebeurtenissen, wel
ke een sombere schaduw over de
vooruitzichten op een accoord heb
ben geworpen".
Terwijl de door Mendès-France ge
stelde termijn (20 Juli) snel zijn ein
de nadert, lagen de standpunten van
Oost en West ten opzichte van de
drie dringendste vraagstukken nog
ver uiteen. Deze problemen zijn:
waar de bestandslijn door Vietnam
moet lopen, wanneer er verkiezingen
moeten worden gehouden om het
land te herenigen en hoe en door wie
er toezicht moet worden uitgeoefend
op een gelijktijdig staken van het
vuren in de drie Indo-Chinese sta
ten.
Op verzoek van de Russische mi
nister van buitenlandse zaken, Molo-
tof, zijn afgevaardigden van de negen
landen die deelnemen aan de Ge-
neefse conferentie over Indo-China,
Zondagmiddag in besloten vergade
ring bijeengeweest. Molotof, die
voorzitter van de bijeenkomst was,
verzocht om deze bijeenkomst na de
mislukking van de Zaterdag gehou
den bespreking tussen Molotof, Eden
en Mendès-France.
De belangrijkste onderwerpen van
gesprek waren de eventuele be
standslijn in Vietnam en het tijdstip
voor Vietnamese verkiezingen voor
een verenigde regering.
DRUK OP HANOI VERMINDERD.
Tienduizend man Franse-Unie
strijdkrachten hebben ten Noord-
Oosten en Noordwesten van Hanoi
de druk van de Vietminh doen ver
minderen, aldus maakte het Franse
opperbevel Zondag bekend. Bij de
operaties, die ten doel hadden de
stad te beschermen, zijn de belang
rijkste doelen bereikt.
De Vietminh-eenheden waren on
geveer zestig kilometer ten Noord-
Oosten van de stad teruggetrokken
en ten Zuiden van Sontay, ongeveer
veertig kilometer ten Noord-Westen
van Hanoi, duurt de terugtocht nog
voort, aldus de bekendmaking.
Watertekort in Haiphong.
Blanken in de Indo-Chinese haven
stad Haiphong betalen een gulden
vijftig voor veertien liter drinkwa
ter. De belangrijkste installatie voor
de drinkwatervoorziening van Hai
phong is door de Vietminh opgebla
zen en de andere bronnen raken uit
geput.
Koelies dragen water de stad bin
nen. Amerikaanse technici voeren
zuiveringsmachines aan om water
drinkbaar te maken. Haiphong is om
ringd door water, natte rijstvelden
en de zee, maar dit is troebel, be
smet of zout.
VRIJLATING GEÏNTERNEERDEN.
De Franse autoriteiten hebben Za
terdag uit een interneringskamp bij
Hanoi een eerste groep van 300 ge
vangenen en geïnterneerden, me
rendeels „niet-gevaarlijke" vrouwen
en kinderen, vrijgelaten. In de ko
mende paar dagen zulen in totaal
1.850 gevangenen worden vrijgela
ten, hoewel de Franse autoriteiten
geloven, dat de meeste van hen zich
naar communistisch gebied zullen
begeven.
In het kamp zullen ongeveer 4.000
o.w. 100 krijgsgevangenen en 200
gevaarlijk geachte vrouwen adhter-
blijven. De meeste burgergevange
nen zijn afkomstig uit Tonkinese
delta en veroordeeld wegens hulp
verlening aan de Vietminh-opstande-
lingen.
"n Boedapest dringt
het water binnen
Het Donaubekken in Noordwest-
Hongarije was Zondag één grote zee,
met hier en daar een eiland, zo meldt
radio-Boedapest. En uur na uur
wordt de toestand erger en de ver
woesting in het land groter. Reeds
heeft de Hongaarse regering een be
roep op de Russische troepen in het
land gedaan om mee te helpen in de
onafgebroken strijd tegen het was
sende water, dat dijken ondergraaft,
haastig opgeworpen barricades van
zandzakken woedend omverwerpt,
vruchtbaar land onder water zet en
steden, fabrieken verwoestend bin
nen dringt.
De vloedgolf in de Donau treft nu
Boedapest, na eerst in Zuid-Duits-
land, Oostenrijk en Tsjechoslovakije
dood en verderf te hebben gezaaid.
Radio-Boedapest schildert de wan
hopige strijd van mannen en vrou
wen om gaten in de dijken te dich-
Hij vond gered
worden fijn
Nu het ergste gevaar der over
stroming in Zuid-Duitsland voor
bij is en geen mensen meer in
gevaar verkeren, krijgen ook de
Amerikaanse piloten, die met he
licopters aan het reddingswerk
in het overstromingsgebied heb
ben deelgenomen, wat rust. Een
van hen vertelde op de luchtba
sis Erding in Duitsland dat hij,
terugkerende van een vlucht
over ondergelopen dorpen in
Beieren, een man oppikte die op
het dak van zijn huis zat. De ge
redde kwam hem vaaglijk be
kend voor. „Heb ik u niet al een
paar uur geleden gehaald?"
vroeg de piloot. „Ja", antwoord
de de man. „Ik vind het vliegen
in een helicopter fijn en daarom
ging ik per roeiboot terug".
Door hitte van rechte pad afgeweken
ten. Maar ondanks him pogingen
dringt het water de stad binnen en
zet huizen en fabrieken onder wa
ter. Een grote dijkbreuk werd in
Csepel, in de industriewijk van Boe
dapest, gemeld, waardoor de grote
Matyas Rakosi-fabrieken worden be
dreigd.
Noodtoestand.
De noodtoestand is in de dorpen
en steden van Zuid-Hongarije, nabij
Joegoslavische grens afgekondigd
waar de vloedgolf spoedig wordt ver
wacht.
Intussen dreigt in een ander deel
van Europa, langs de Elbe, gevaar.
Deze rivier is tot drie meter boven
haar normaal peil gestegen en en
kele dijken wankelen. Op enkele
punten worden reeds kleine overstro
mingen gemeld.
50.000 zandzakken, die bij de over
stromingsramp in Nederland zijn ge
bruikt, zijn reeds naar de bedreigde
plaatsen gebracht. Verwacht wordt,
dat het water Woensdag zijn hoogte
punt zal bereiken.
14 doden in Oost-Duitsland.
In Zuid-Duitsland, Oostenrijk,
Tsjechoslovakije en Oost-Duitsland
is thans het ergste voorbij. De Oost-
Duitse premier, Otto Grotewohl,
heeft gisteravond gemeld, dat in
Oost-Duitsland 14 personen hun le
ven hebben verloren, 23.000 mensen
zijn geëvacueerd en „zware schade"
is aangericht in het gebied van Karl-
Marx-Stadt (het voormalige Chem
nitz), Dresden, Gera en Leipzig.
President Heuss van West-Duits-
land is herkozen voor een ambtster
mijn van vijf jaar. Van de bijna 1000
kiesmannen, die zich Zaterdag in de
tentoonstellingshal in West-Berlijn
hadden verzameld, brachten er 871
hun stem op de 70-jarige president
uit; 12 afgevaardigden stemden te
gen en 95 onthielden zich van stem
ming. Drie stemmen waren ongeldig.
Aan het begin van de bijeenkomst
ontstond groot rumoer, toen Max
Reimann, leider van de West Duitse
communisten, nadat Heuss officieel
candidaat was gesteld, opsprong en
de 85-jarige professor Alfred Weber
van de Universiteit van Heidelberg
(een socialist) candidaat wilde stel
len. Reimann weigerde zijn rede te
onderbreken, toen de voorzitter hem
het woord ontnam. Hij werd, temid
den van het gejoel van de andere af
gevaardigden door twee ordebewaar
ders weggeleid. (Professor Weber
verklaarde in Heidelberg, dat zijn
candidaatstelling door de communis
ten een misplaatste grap was. Hij zei,
geen betrekkingen met de commu
nistische partij te onderhouden en
Duitse grensboer
werd vrijgesproken
De Duitse grensboer J. Schabrucker
te Hulm is vrijgesproken door het
Venlose kantongerecht van het hem
ten laste gelegde feit, dat hij op 1
April van dit jaar wederrechtelijk een
stuk grond te Siebengewald zou heb
ben betreden en de landbouwer J.
Kersten zou hebben aangemaand het
betrokken perceel land te verlaten.
Het betrof hier grond, die krachtens
het besluit op het vijandelijk vermo
gen na de oorlog aan de Nederlandse
staat vervallen werd verklaard en
die door het Ned. Beheersinstituut
aan de gemeente Bergen is verkocht.
De gemeente verpachtte de grond aan
zes landbouwers. Inmiddels was Sch.
bij de Raad voor Rechtsherstel in be
roep gegaan, die besliste dat de gron
den hem moesten worden teruggege
ven en de gesloten koopovereenkom
sten tussen het N.B.I. en de gemeen
te Bergen nietig verklaarde.
De gemeente Bergen maakte toen
een geding aanhangig, waarbij op
schorting van de uitvoering van het
vonnis werd gevorderd zo lang niet
was beslist over een eis tot schade
vergoeding voor de kosten van ver
betering (ten' bedrage van rond
40.000) die door haar met subsidie
van de Cultuurtechnische Dienst aan -
de gronden was aangebracht. De Pe Perzische minister van Finan-
Raad voor Rechtsherstel bepaalde, dat sien, dr. Ali Amini, heeft Zondag me
de teruggave van de gronden aan degedeeld, dat er in beginsel over-
Sch. eerst dan feitelijk ingang zou eenstemming is bereikt tussen Per-
vinden, wanneer uitspraak zou zijn zië en het consortium van acht olie-
king kwam, dat de landbouwer K.
reeds het land bewerkte.
De ambtenaar van het O. M. zeide,
dat de familie J. (die afstand van de
pacht wenste te doen) niet had te
beslissen over de grond, zodat K. zich
ten onrechte als opvolger in de
pachtrechten beschouwde. Hij vor
derde vrijspraak ten aanzien van
Sch., mede met het oog op een ver
klaring van weth. Jassen der ge
meente Bergen, dat tussen de ge
meente en K. ten aanzien van de
omstreden grond geen pachtcontract
was gesloten.
Binnenkort zal de Pachtkamer uit
spraak doen over een andere kwestie
tussen Sch. en de gemeènte Bergen.
Laatstgenoemde heeft de landerijen
op het moment, dat haar koopcon
tracten nog niet nietig waren ver
klaard, voor de gebruikelijke termijn
van zes jaar verpacht en stelt zich cp
liet standpunt, dat Sch. ook al is
het eigendom van de grond weer in
zijn handen overgegaan deze ter
mijn overeenkomstig de bepalingen
van de pachtwet dient te eerbiedigen.
De hittegolf in de Verenigde Staten heeft reeds meer dan honderdvijftig
mensenlevens geëist, er zijn reeds temperaturen van meer dan 45 graden
Celsius genoteerd. De bocht in deze spoorrails nabij Hallowell in Kansas
weri veroorzaakt door de buitengewone hitte, waardoor een uitzetting ont
stond, die veel groter was, dan die waarop de deskundigen bij het leggen
ervan hadden gerekend. De kleine ruimten tussen de railstukken bleken
niet voldoende om de uitzetting op te vangen. Het staal werd in een bocht
gedwongen van 1.2 meter.
gedaan in dit executiegeschil.
Dit voorjaar ontstonden er compli
caties, toen een der zes pachters door
ernstige ziekte zijn pachtgrond niet
langer kon bewerken. Hij gaf te ken
nen afstand te willen doen van de
pacht waarna deze werd overgeno
men door de landbouwer J. K. Vol
gens Sch. zou de pachter hem de vrije
beschikking over de grond hebben
aangeboden, waarvan hij gebruik
wilde maken, toen hij tot de ontdek -
maatschappijen, dat gevormd
de Perzische olie aan de markt te
brengen.
Dr. Amini zei, dat een afzonder
lijke, in Nederland te vestigen maat
schappij de olie aan de markt zal
brengen. Twee van de zeven direc
teuren zullen Perzen moeten zijn, en
Perzië zal kosteloos 12,5 pet. ontvan
gen van de olie, die de nieuwe maat
schappij zal produceren.
Een klein Berlijns meisje was er het
eerst bij om de West-Duitse^president
Theodor Heuss na zijn herkiezing te
feliciteren toen hij voor de tentoon
stellingsgebouwen op de Funktower
Fair-terreinen in de Britse sector
van Berlijn aankwam.
niets van zijn candidaatstelling af te
weten). De 95 onthoudingen waren
afkomstig van socialisten.
President Heuss was zelf bij de
verkiezing aanv/ezig. Hij verklaarde,
bereid te zijn zijn herverkiezing te
aanvaarden. Hij hield daarop een
korte rede, waarin hij de Duitsers
maande niet te trots te zijn op de
huidige economisch kracht en zich
niet over te geven aan „zelfmislei
ding door luidruchtige woorden". Hij
veroordeelde de overeenkomsten van
Jalta en Potsdam, als gevolg waar
van Duitsland verdeeld werd en be
roofd van zijn Oostelijke gebieden,
als „kortzichtig".
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt "te 10
uur).
LATER OPNIEUW REGEN.
Aanvankelijk flinke opklarin-
gen. Later weer toenemende be-
wolking met van het Noordwes-
ten uit enige regen. Meest matige
wind krimpend van Noordwest
naar .Zuidwest. Tamelijk koude
i nacht, morgen overdag ongeveer
l dezelfde temperaturen als van-
daag.
20 Juli: zon op 4.43 onder 20.49;
maan op 22.16 onder 10.22 uur.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
zwaar bew.
17 C.
OSLO
licht bew.
21
KOPENHAGEN
regen
16
AMSTERDAM
regenbui
16
LONDEN
zwaar bew.
19
LUXEMBURG
regen
15
PARIJS
half bew.
19
BORDEAUX
geheel bew.
20
GRENOBLE
zwaar bew.
28
NICE
half bew.
31
GENEVE
zwaar bew.
14
ZURICH
zwaar bew.
25
LOCARNO
onbewolkt
24
BERLIJN
regen
19
MÜNCHEN
half bew.
16
FRANKFORT
regen
21
WENEN
zwaar bew.
23
INNSBRUCK
nevel
25
ROME
onbewolkt
27
AJACCIO
onbewolkt
24
Korreltje
Scherts nooit met een dwaas; als
ge hem een bloem toewerpt, gooit hij
een steen terug.