Se&zidóeSoiVta/nt Zal er wapen-stilstand zijn in Indo-China? Genève houdt 't hoofd boven water De kans op „redelijk goed'' gewaardeerd Donau-bekken in Hongarije één grote zee Mail Westduitse president herkozen Narigheid over aan Nederland vervallen vijandelijk vermogen Olic-accoord in Perzië Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAFENGRACHT 33 MAANDAG 19 JULI 1954 45ste JAARGANG No. 13248 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w-, f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 NU HET N.V.V WEER T\E voorzitter van het N.V.V., de heer H. Oosterhuis, heeft in een radio-rede toelichting gegeven op het Zaterdag gepubliceerde besluit zijner organisatie, de gereglementeerde sa menwerking met de katholieke en protestants-christelijke vakcentrales te verbreken, omdat deze vakcentra les het bestaan hadden instemming te betuigen met het bisschoppelijk man dement. Dat hadden zij niet mogen doen, want naar het oordeel van het N.V.V. bestuur bevat het mandement „aan tijgingen" welke „beledigend" te ach ten zijn voor alle leden van het N.V.V. Grote goedheid! Wat hebben de bisschoppen nu weer misdaan? Eerst hebben we de rel beleefd, dat de P. v. d. A. dreigde de politieke samen werking met de K.V.P. op te zeggen als de bisschoppen nog één stap ver der durfden gaan. En nu is 't het N.V.V. dat met een machtig episco paal gebaar de Raad van Vakcentra- len verscheurt, omdat de twee andere deelgenoten zich. solidair verklaarden met practische richtlijnen van het mandement ten aanzien van het N.V.V. Het was te verwachten, dat het N.V.V. een hartig woordje zou zeg gen over het feit, dat het verbod er lid van te zijn, gehandhaafd bleef. Dat het dat niet prettig vindt en zich gegriefd voelt, daar kan men begrip voor hebben. Wat we niet begrijpen is de reactie: de gereglementeerde sa menwerking te verbreken op grond daarvan, dat de beide partners een mening over het N.V.V. blijken aan te hangen, welke zij altijd hebben aangehangen en nooit onder de bank hebben geschoven. De K.A.B. en het C.N.V. hebben in de Raad van'Vak- centralen met het N.V.V. een zake lijke en zeer goede samenwerking gehad, ofschoon elk der drie deelne mende partijen sinds jaar en dag weet, dat zij in principe ernstig van elkaar verschilden en gescheiden zijn. Samenwerking tussen de groe peringen in ons volk is altijd nage streefd en wordt ook in het mande ment aanbevolen. Die samenwerking had ook na het mandement gerust en rustig kunnen voortgaan, ondanks het herhaald verbod lid te zijn van het N.V.V. De beide Christelijke vak bonden hebben altijd gevreesd, dat „toenemende onkerkelijkheid, gods dienstloosheid en als gevolg daarvan verzwakking en verval van zedelijke normen" samengaan met het lid maatschap van socialistische vakver enigingen, maar nu de bisschoppen het in hun mandement schrijven, is er eensklaps aanleiding de samenwer king te verbreken. Het is duidelijk, dat eerst de P. v. d. A. en thans het N.V.V. het koste lijk vinden een mandements-storm te ontketenen en tegen de bisschop pen te ageren. Of zij daarbij vragen stellen en besluiten nemen, welke als een tang op een varken slaan, kan weinig deren. Want zij, de P. v. d. A. en het N.V.V., moeten en zullen de hoogste toon in den lande aanslaan. Zij gaan nu optreden als voorvech ters van de „gewetensvrijheid". „Daar gaat het vandaag om" zei de heer Costerhuis en wij hebben die schone leuze ook naar aanleiding van de ka derdag van de P. v. d. A. gelezen. Maar dan maken zij een slecht be gin. Als de bisschoppen, d.w.z. het geestelijk bestuur van de katholieke gemeenschap in Nederland, zich in geweten verplicht achtten te schrij ven zoals zij schreven, zijn zij daar vrij in, ja of neen. Zijn zij vrij om hun oordeel over het N.V.V. te vel len, of zijn zij als bisschoppen versto ken van dat democratisch recht, te spreken en te schrijven als hun ge weten ingeeft? En mogen katholieke Nederlanders, alstublieft, heren van de P. v. d. A. en van het N.V.V., zo vrij in hun geweten gelaten worden om katholiek te blijven en dus de apostolische herkomst van christe lijke geloofsgemeenschap in het bis schoppelijk gezag te eerbiedigen? Dat lijkt ons toch wel een eerste eis van gewetensvrijheid, welke in een democratisch land geen aanleiding mocht geven tot agitatie of morele druk. Wanneer de P. v. d. A. en het N.V.V. dus „de strijd voor gewetens vrijheidwillen gaan voeren, kunnen zij beginnen met die vrijheid te schenken aan de bisschoppen en alle andere katholieken van Neder land! Drama in dierentuin Een 20-jarige Duitser is Vrijdag kalm het leeuwenterras in de dieren tuin te Neurenberg binnengelopen en door drie leeuwen gedood. De re den voor deze daad is een volslagen raadsel. Voor de ogen van de ontstelde toeschouwers klom de man over een muur en waadde door de gracht, die het leeuwenterras omringt. Hij werd ongewacht door een leeuw van vier jaar, die de man met een machtige slag van zijn poot tegen de grond sloeg. Een vrouwelijke oppasser trachtte de leeuw te verjagen, maar het dier kreeg steun van nog twee leeuwen die de man eveneens aan vielen. De politie moest zeven traangas- bommen werpen, voordat de leeu wen zich lieten terugdringen. De jongeman werd van het terras ge haald, maar het was al te laat. Amerika zal niets in de weg leggen Amerika heeft op de Indo-China-conferentie te Genève de belofte afgelegd, dat het geen enkele poging zal doen, een bestandsaccoord, dat het kan on derschrijven, te torpederen, hetzij door geweld, hetzij door bedreiging met geweld. Integendeel Amerika zal iedere hernieuwde agressie of schending* van het bestand beschouwen als een kwestie van de „allergrootste bezorgd heid". Daar Amerika geen oorlogvoerende partij is, zal het op geen enkele wijze zijn zienswijze aan de strijdende partijen opleggen. DE KANS OP EEN VERGELIJK. Deze verzekering werd Zaterdag gegeven door de Amerikaanse on derminister Bedell Smith op de eer ste voltallige ministersbijeenkomst, welke op verzoek vam Molotov sedert 19 Juni werd gehouden. De belofte kwam op een ogenblik, dat de kansen op overeenstemming in zake Indo-Ghina werden beoordeeld van „redelijk tot goed", in weerwil van radio-Peking, die Zaterdag wel iswaar nog zeer optimistisch was, maar Zondag plotseling Amerika de schuld gaf van „gebeurtenissen, wel ke een sombere schaduw over de vooruitzichten op een accoord heb ben geworpen". Terwijl de door Mendès-France ge stelde termijn (20 Juli) snel zijn ein de nadert, lagen de standpunten van Oost en West ten opzichte van de drie dringendste vraagstukken nog ver uiteen. Deze problemen zijn: waar de bestandslijn door Vietnam moet lopen, wanneer er verkiezingen moeten worden gehouden om het land te herenigen en hoe en door wie er toezicht moet worden uitgeoefend op een gelijktijdig staken van het vuren in de drie Indo-Chinese sta ten. Op verzoek van de Russische mi nister van buitenlandse zaken, Molo- tof, zijn afgevaardigden van de negen landen die deelnemen aan de Ge- neefse conferentie over Indo-China, Zondagmiddag in besloten vergade ring bijeengeweest. Molotof, die voorzitter van de bijeenkomst was, verzocht om deze bijeenkomst na de mislukking van de Zaterdag gehou den bespreking tussen Molotof, Eden en Mendès-France. De belangrijkste onderwerpen van gesprek waren de eventuele be standslijn in Vietnam en het tijdstip voor Vietnamese verkiezingen voor een verenigde regering. DRUK OP HANOI VERMINDERD. Tienduizend man Franse-Unie strijdkrachten hebben ten Noord- Oosten en Noordwesten van Hanoi de druk van de Vietminh doen ver minderen, aldus maakte het Franse opperbevel Zondag bekend. Bij de operaties, die ten doel hadden de stad te beschermen, zijn de belang rijkste doelen bereikt. De Vietminh-eenheden waren on geveer zestig kilometer ten Noord- Oosten van de stad teruggetrokken en ten Zuiden van Sontay, ongeveer veertig kilometer ten Noord-Westen van Hanoi, duurt de terugtocht nog voort, aldus de bekendmaking. Watertekort in Haiphong. Blanken in de Indo-Chinese haven stad Haiphong betalen een gulden vijftig voor veertien liter drinkwa ter. De belangrijkste installatie voor de drinkwatervoorziening van Hai phong is door de Vietminh opgebla zen en de andere bronnen raken uit geput. Koelies dragen water de stad bin nen. Amerikaanse technici voeren zuiveringsmachines aan om water drinkbaar te maken. Haiphong is om ringd door water, natte rijstvelden en de zee, maar dit is troebel, be smet of zout. VRIJLATING GEÏNTERNEERDEN. De Franse autoriteiten hebben Za terdag uit een interneringskamp bij Hanoi een eerste groep van 300 ge vangenen en geïnterneerden, me rendeels „niet-gevaarlijke" vrouwen en kinderen, vrijgelaten. In de ko mende paar dagen zulen in totaal 1.850 gevangenen worden vrijgela ten, hoewel de Franse autoriteiten geloven, dat de meeste van hen zich naar communistisch gebied zullen begeven. In het kamp zullen ongeveer 4.000 o.w. 100 krijgsgevangenen en 200 gevaarlijk geachte vrouwen adhter- blijven. De meeste burgergevange nen zijn afkomstig uit Tonkinese delta en veroordeeld wegens hulp verlening aan de Vietminh-opstande- lingen. "n Boedapest dringt het water binnen Het Donaubekken in Noordwest- Hongarije was Zondag één grote zee, met hier en daar een eiland, zo meldt radio-Boedapest. En uur na uur wordt de toestand erger en de ver woesting in het land groter. Reeds heeft de Hongaarse regering een be roep op de Russische troepen in het land gedaan om mee te helpen in de onafgebroken strijd tegen het was sende water, dat dijken ondergraaft, haastig opgeworpen barricades van zandzakken woedend omverwerpt, vruchtbaar land onder water zet en steden, fabrieken verwoestend bin nen dringt. De vloedgolf in de Donau treft nu Boedapest, na eerst in Zuid-Duits- land, Oostenrijk en Tsjechoslovakije dood en verderf te hebben gezaaid. Radio-Boedapest schildert de wan hopige strijd van mannen en vrou wen om gaten in de dijken te dich- Hij vond gered worden fijn Nu het ergste gevaar der over stroming in Zuid-Duitsland voor bij is en geen mensen meer in gevaar verkeren, krijgen ook de Amerikaanse piloten, die met he licopters aan het reddingswerk in het overstromingsgebied heb ben deelgenomen, wat rust. Een van hen vertelde op de luchtba sis Erding in Duitsland dat hij, terugkerende van een vlucht over ondergelopen dorpen in Beieren, een man oppikte die op het dak van zijn huis zat. De ge redde kwam hem vaaglijk be kend voor. „Heb ik u niet al een paar uur geleden gehaald?" vroeg de piloot. „Ja", antwoord de de man. „Ik vind het vliegen in een helicopter fijn en daarom ging ik per roeiboot terug". Door hitte van rechte pad afgeweken ten. Maar ondanks him pogingen dringt het water de stad binnen en zet huizen en fabrieken onder wa ter. Een grote dijkbreuk werd in Csepel, in de industriewijk van Boe dapest, gemeld, waardoor de grote Matyas Rakosi-fabrieken worden be dreigd. Noodtoestand. De noodtoestand is in de dorpen en steden van Zuid-Hongarije, nabij Joegoslavische grens afgekondigd waar de vloedgolf spoedig wordt ver wacht. Intussen dreigt in een ander deel van Europa, langs de Elbe, gevaar. Deze rivier is tot drie meter boven haar normaal peil gestegen en en kele dijken wankelen. Op enkele punten worden reeds kleine overstro mingen gemeld. 50.000 zandzakken, die bij de over stromingsramp in Nederland zijn ge bruikt, zijn reeds naar de bedreigde plaatsen gebracht. Verwacht wordt, dat het water Woensdag zijn hoogte punt zal bereiken. 14 doden in Oost-Duitsland. In Zuid-Duitsland, Oostenrijk, Tsjechoslovakije en Oost-Duitsland is thans het ergste voorbij. De Oost- Duitse premier, Otto Grotewohl, heeft gisteravond gemeld, dat in Oost-Duitsland 14 personen hun le ven hebben verloren, 23.000 mensen zijn geëvacueerd en „zware schade" is aangericht in het gebied van Karl- Marx-Stadt (het voormalige Chem nitz), Dresden, Gera en Leipzig. President Heuss van West-Duits- land is herkozen voor een ambtster mijn van vijf jaar. Van de bijna 1000 kiesmannen, die zich Zaterdag in de tentoonstellingshal in West-Berlijn hadden verzameld, brachten er 871 hun stem op de 70-jarige president uit; 12 afgevaardigden stemden te gen en 95 onthielden zich van stem ming. Drie stemmen waren ongeldig. Aan het begin van de bijeenkomst ontstond groot rumoer, toen Max Reimann, leider van de West Duitse communisten, nadat Heuss officieel candidaat was gesteld, opsprong en de 85-jarige professor Alfred Weber van de Universiteit van Heidelberg (een socialist) candidaat wilde stel len. Reimann weigerde zijn rede te onderbreken, toen de voorzitter hem het woord ontnam. Hij werd, temid den van het gejoel van de andere af gevaardigden door twee ordebewaar ders weggeleid. (Professor Weber verklaarde in Heidelberg, dat zijn candidaatstelling door de communis ten een misplaatste grap was. Hij zei, geen betrekkingen met de commu nistische partij te onderhouden en Duitse grensboer werd vrijgesproken De Duitse grensboer J. Schabrucker te Hulm is vrijgesproken door het Venlose kantongerecht van het hem ten laste gelegde feit, dat hij op 1 April van dit jaar wederrechtelijk een stuk grond te Siebengewald zou heb ben betreden en de landbouwer J. Kersten zou hebben aangemaand het betrokken perceel land te verlaten. Het betrof hier grond, die krachtens het besluit op het vijandelijk vermo gen na de oorlog aan de Nederlandse staat vervallen werd verklaard en die door het Ned. Beheersinstituut aan de gemeente Bergen is verkocht. De gemeente verpachtte de grond aan zes landbouwers. Inmiddels was Sch. bij de Raad voor Rechtsherstel in be roep gegaan, die besliste dat de gron den hem moesten worden teruggege ven en de gesloten koopovereenkom sten tussen het N.B.I. en de gemeen te Bergen nietig verklaarde. De gemeente Bergen maakte toen een geding aanhangig, waarbij op schorting van de uitvoering van het vonnis werd gevorderd zo lang niet was beslist over een eis tot schade vergoeding voor de kosten van ver betering (ten' bedrage van rond 40.000) die door haar met subsidie van de Cultuurtechnische Dienst aan - de gronden was aangebracht. De Pe Perzische minister van Finan- Raad voor Rechtsherstel bepaalde, dat sien, dr. Ali Amini, heeft Zondag me de teruggave van de gronden aan degedeeld, dat er in beginsel over- Sch. eerst dan feitelijk ingang zou eenstemming is bereikt tussen Per- vinden, wanneer uitspraak zou zijn zië en het consortium van acht olie- king kwam, dat de landbouwer K. reeds het land bewerkte. De ambtenaar van het O. M. zeide, dat de familie J. (die afstand van de pacht wenste te doen) niet had te beslissen over de grond, zodat K. zich ten onrechte als opvolger in de pachtrechten beschouwde. Hij vor derde vrijspraak ten aanzien van Sch., mede met het oog op een ver klaring van weth. Jassen der ge meente Bergen, dat tussen de ge meente en K. ten aanzien van de omstreden grond geen pachtcontract was gesloten. Binnenkort zal de Pachtkamer uit spraak doen over een andere kwestie tussen Sch. en de gemeènte Bergen. Laatstgenoemde heeft de landerijen op het moment, dat haar koopcon tracten nog niet nietig waren ver klaard, voor de gebruikelijke termijn van zes jaar verpacht en stelt zich cp liet standpunt, dat Sch. ook al is het eigendom van de grond weer in zijn handen overgegaan deze ter mijn overeenkomstig de bepalingen van de pachtwet dient te eerbiedigen. De hittegolf in de Verenigde Staten heeft reeds meer dan honderdvijftig mensenlevens geëist, er zijn reeds temperaturen van meer dan 45 graden Celsius genoteerd. De bocht in deze spoorrails nabij Hallowell in Kansas weri veroorzaakt door de buitengewone hitte, waardoor een uitzetting ont stond, die veel groter was, dan die waarop de deskundigen bij het leggen ervan hadden gerekend. De kleine ruimten tussen de railstukken bleken niet voldoende om de uitzetting op te vangen. Het staal werd in een bocht gedwongen van 1.2 meter. gedaan in dit executiegeschil. Dit voorjaar ontstonden er compli caties, toen een der zes pachters door ernstige ziekte zijn pachtgrond niet langer kon bewerken. Hij gaf te ken nen afstand te willen doen van de pacht waarna deze werd overgeno men door de landbouwer J. K. Vol gens Sch. zou de pachter hem de vrije beschikking over de grond hebben aangeboden, waarvan hij gebruik wilde maken, toen hij tot de ontdek - maatschappijen, dat gevormd de Perzische olie aan de markt te brengen. Dr. Amini zei, dat een afzonder lijke, in Nederland te vestigen maat schappij de olie aan de markt zal brengen. Twee van de zeven direc teuren zullen Perzen moeten zijn, en Perzië zal kosteloos 12,5 pet. ontvan gen van de olie, die de nieuwe maat schappij zal produceren. Een klein Berlijns meisje was er het eerst bij om de West-Duitse^president Theodor Heuss na zijn herkiezing te feliciteren toen hij voor de tentoon stellingsgebouwen op de Funktower Fair-terreinen in de Britse sector van Berlijn aankwam. niets van zijn candidaatstelling af te weten). De 95 onthoudingen waren afkomstig van socialisten. President Heuss was zelf bij de verkiezing aanv/ezig. Hij verklaarde, bereid te zijn zijn herverkiezing te aanvaarden. Hij hield daarop een korte rede, waarin hij de Duitsers maande niet te trots te zijn op de huidige economisch kracht en zich niet over te geven aan „zelfmislei ding door luidruchtige woorden". Hij veroordeelde de overeenkomsten van Jalta en Potsdam, als gevolg waar van Duitsland verdeeld werd en be roofd van zijn Oostelijke gebieden, als „kortzichtig". HOE wordt het weer? (Geldig van Maandagavond tot Dinsdagavond. Opgemaakt "te 10 uur). LATER OPNIEUW REGEN. Aanvankelijk flinke opklarin- gen. Later weer toenemende be- wolking met van het Noordwes- ten uit enige regen. Meest matige wind krimpend van Noordwest naar .Zuidwest. Tamelijk koude i nacht, morgen overdag ongeveer l dezelfde temperaturen als van- daag. 20 Juli: zon op 4.43 onder 20.49; maan op 22.16 onder 10.22 uur. Het weer in Europa STOCKHOLM zwaar bew. 17 C. OSLO licht bew. 21 KOPENHAGEN regen 16 AMSTERDAM regenbui 16 LONDEN zwaar bew. 19 LUXEMBURG regen 15 PARIJS half bew. 19 BORDEAUX geheel bew. 20 GRENOBLE zwaar bew. 28 NICE half bew. 31 GENEVE zwaar bew. 14 ZURICH zwaar bew. 25 LOCARNO onbewolkt 24 BERLIJN regen 19 MÜNCHEN half bew. 16 FRANKFORT regen 21 WENEN zwaar bew. 23 INNSBRUCK nevel 25 ROME onbewolkt 27 AJACCIO onbewolkt 24 Korreltje Scherts nooit met een dwaas; als ge hem een bloem toewerpt, gooit hij een steen terug.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 1