Zal 't Geneefs accoord er aldus uitzien?!*™" Margar°treiktmandelu«
Parijs moet de vrede duur betalen
Djakarta verbitterd over Den Haag
R*oIctof was
zo hard als
beleefd, maar
een spijker
-- VRIJDAG 16 JULI 1954
I 'l 45ste JAARGANG No. 13246
aÖC' >%^4^ClócOoi4/ÏCI/IVi j ö^sTwesT
niet best i
Directeur: C. M V. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j
Hoofdredacteur; L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 33
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
BEDRIJFSARBEID
VEERTIEN
DIJ de behandeling van het wets-
ontwerp Verbod van bedrijfsar-
beid voor veertienjarige meisjes is er
in de Tweede Kamer een kleir. poli
tiek spelletje gespeeld, dat onmiddel
lijk door de katholieke spreker bi;
dit wetsontwerp is onderkend er
rechtgezet.
Vanzelfsprekend was de Kamer
het er unaniem over eens, dat met
dit wetsontwerp een stap wordt ge
zet in de goede richting en men vond
zelfs, dat deze leeftijdsgrens zou moe
ten worden uitgebreid tot 15 jaar en
dat ook jongens onder dit verbod
zouden moeten worden betrokken.
Nu is reeds in 1939, door prof. Rom-
me, toen deze minister was van So
ciale Zaken een voorontwerp-wet ge
maakt, welke de bedoeling had reeds
te komen tot dit arbeidsvrrbod en
dat ontwerp wilde toen zelfs reeds
gaan tot de leeftijd van vijftien jaar.
De socialistische mevr. Ploeg
Ploeg nu heeft in de Tweede Kamer
een poging gedaan om de indiening
en doorvoering van dit wetsontwerp
op de socialische vanen te schrijven.
Zij betoogde daartoe, dat het voor
ontwerp Romme was ontstaan onder
de druk van de werkloosheid dier
dagen, wat ook volgens haar hier
door bewezen werd, dat dit ontwerp
slechts een tijdelijk karakter had ge
dragen.
De katholieke heer De Kort heeft
die zaak toen uit de doeken gedaan
en aangetoond, dat reeds veel eerder
dan de socialistische minister nu
prof. Romme als minister van So
ciale Zaken reeds een voorontwerp
dienaangaande gereed had, waarvan
de uitvoering alleen werd belem
merd omdat intussen de wereldoor
log uitbrak.
Mevr. Ploeg .had klaarblijkelijk
voor zich gehad het voorontwerp
Romme betreffende een verbod van
bedrijfsarbeid voor veertienjarige
jongens. Het voorontwerp Romme
ten aanzien van veertienjarige meis
jes en Romme wilde dat toen al
zien uitgebreid ook tot de vijftien
jarige kon zij onmogelijk onder
ogen hebben gehad, aangezien hier
van in het hele land slechts één
exemplaar aanwezig was, dat hij zelf
in zijn bezit had. Ook in de biblio
theek van de Kamer was dat niet
aanwezig.
HET is zonder meer duidelijk, dat
een verbod van arbeid voor meis
jes van die leeftijd aanbevelenswaar
dig moet worden genoemd. De in het
oog springende morele bezwaren ma
ken dit noodzakelijk. Maar daarte
genover staan andere bezwaren, die
wellicht niet zó zwaar wegen, maar
waarvan men de gevolgen toch ze
ker niet uit het oog mag verliezen.
Immers men is er niet af door een
voudig op één ogenblik deze arbeid
te verbieden zonder zich af te vragen
wat vele van deze meisjes dan zullen
gaan doen in de jaren, dat deze ar
beid voor hen verboden is. Als zij
in die jaren niet kunnen worden op
gevangen en hun tijd verdoen door
langs de straten te slenteren, zo.u het
middel erger zijn dan de kwaal. En
dan spreken wij nog niet van de be
zwaren, die zulk een plotseling in
grijpend besluit zou hebben voor
onze industrie, omdat dit per slot
van rekening een materieel bezwaar
is, dat .moet wijken voor de geeste
lijke bezwaren.
Zou men zulk een verbod ineens
uitvaardigen voor veertien- en vijf
tienjarige meisjes tegelijk, dan kun-
ren die geestelijke bezwaren, die er
het gevolg van zouden zijn, nog ern
stiger worden, omdat het aantal fa
brieksmeisjes in de leeftijd van vijf
tien jaar dat van de leeftijd van veer
tien jaar achtmaal in sterkte over
treft.
Men zal moeten trachten dit als
een ideaal voor ogen te houden en te
verwezenlijken, maar wie alles ineens
wil, maakt erger brokken, dan alle
gevaren, die nu in het geding wor
den gebracht.
IN die geest moet men de motie en
het amendement zien, die resp.
door de heer De Kort en mevr. Ploeg-
Ploeg werden ingediend. Mevr.
PloegPloeg wilde nu meteen bij dit
wetsontwerp hier ook de vijftien
jarige meisjes onderbrengen met alle
bezwaren, die hieraan verbonden zijn
en die wij hierboven in het kort
aangaven. Er is echter hieraan ook
een staatsrechterlijk bezwaar verbon
den en wel dit bezwaar dat de Kamer
de hele uitvoering van deze regeling
dan aan de minister dient over te la
ten, omdat dienaangaande dan niets
in het wetsontwerp is geregeld. Deze
uitbreiding brengt immers weer
nieuwe bezwaren met zich, die in dit
ontwerp niet zijn voorzien, daar dit
alleen betrekking had op veertien
jarige meisjes. Het zou daarom beter
zijn met betrekking tot deze catego
rie met een nieuw wetsontwerp te
komen, aangezien de Kamer alleen
dan kan beoordelen in hoeverre aan
de gevolgen van deze maatregel wet
telijk tegemoet wordt gekomen.
En juist daaraan kwam de motie
van de heer De Kort tegemoet, waar
in gezegd wordt, dat zulk een ver
bod nadere voorbereiding behoeft,
omdat het gepaard behoort te gaan
met voorzieningen betreffende ver
plichte algemene vorming dezer meis
jes, alsmede met het treffen van voor
het bedrijfsleven noodzakelijke en in
het belang der 15-jarigen aanvaard
bare overgangs- en uitzonderingsbe
palingen.
HaDoi wordt stilzwijgend afgeschreven
Mendes-France, de premier van Frankrijk, en Eden, de Britse minister
van Buitenlandse Zaken, hebben gisteren hun uiteindelijke voorwaarden
ter kennis van de tegenpartij en van de ministers van Buitenlandse Zaken
van de drie Indo-Chinese staten gebracht. Naar verluidt, geloven zij stellig,
dat Maandagavond een overeenkomst in zake een staken van het vuren een
feit zal kunnen zijn.
Frankrijk heeft een hoge prijs moeten betalen om kans op succes moge
lijk te maken: verdeling van Vietnam en neutralisering van Laos en Cam
bodja. Franse en Britse zegslieden leggen er echter de nadruk op, dat de
voorwaarden eervol zijn. Zij herinneren er aan dat de tegenpartij oorspron
kelijk geheel Indo-China verlangde. Indien hij de voorwaarden aanvaardt
betekent dat volgens hen dat hij bakzeil heeft moeten halen.
OVERZICHT VAN DE SITUATIE
Men kan de huidige situatie als
volgt in het kort samenvatten:
1. Frankrijk wil de 18e breedte
graad als bestandslijn, de tegenpar
tij echter de 14e. De Westelijke dele
gaties zullen vermoedelijk ten slotte
genoegen nemen met de 16e breedte
graad.
2. Frankrijk heeft Hanoi al stil
zwijgend afgeschreven, maar zal
Haiphong, de beste marinebasis in
het Noorden van Indo-China, trach
ten te behouden.
Frankrijk wenst handhaving
van de onafhankelijkheid van deze
Hoe zal de kaart van Indo-China er
binnenkort uitzien? Waar zal de grens
komen te liggen, bij de 18e of bij de
16e breedtegraad?
Praag laat
Amerikanen los
Ondanks het feit, dat Praag in een
nota zeven Amerikaanse soldaten, die
500 meter op Tsjecho-Slowaaks ge
bied in hechtenis waren genomen,
van spionnage heeft beschuldigd, zijn
deze militairen twaalf dagen in Tsje
chische gevangenschap te hebben
doorgebracht, over de Duitse grens
gezet.
De Tsjechen lieten „genade voor
recht" gelden, omdat „de volledige
verantwoordelijkheid voor dit inci
dent bij de Amerikaanse regering
ügt".
De zeven militairen, een kapitein
en zes soldaten, verklaarden goed
behandeld te zijn, genoeg voedsel te
hebben gekregen en behoorlijk te
zijn gehuisvest.
Twee van de soldaten droegen ca-
twee landen en wil die landen het
recht laten zelf te beslissen over de
aanschaffing van wapens. De tegen
partij wil dat recht op aanschaffing
van wapens beperkt zien en eist naar
verluidt een stuk in het Noorden van
Laos, volgens sommige berichten
twee provincies, op.
4. Frankrijk is tegen vaststelling
van een datum en wil er mee wach
ten tot de toestand gestabiliseerd is.
De tegenpartij wenst verkiezingen
binnen zes maanden.
5. Frankrijk en Groot-Brittannië
stellen voor, de internationale be
standscommissie samen te stellen uit
vertegenwoordigers van de zoge
naamde „Colombolanden"; India, Pa
kistan, Burma, Ceylon en Indonesië.
Het Westelijk voorstel houdt ook in,
dat geen der leden er van vetorecht
zal hebben en dat de bestandscom
missie het recht zal hebben besluiten
van de gemengde wapenstilstands
commissie ongedaan te maken.
6. Beide partijen zijn het er over
eens, dat de vredesovereenkomst ge
garandeerd moet worden. Frankrijk
en Groot-Brittannië zijn bereid zich
samen met de drie Indo-Chinese sta
ten en de tegenpartij garant te stel
len tegen nieuwe vijandelijkheden
in Indo-China. Men verwacht dat de
Verenigde Staten, in plaats van zich
garant te stellen, schriftelijk zal ver
klaren dat er niet opnieuw vijande
lijkheden in Indo-China zullen mogen
uitbreken.
Het mes op de keel.
Een Westelijke diplomaat te Genève
wees er op, dat de toestand in de
delta van de Rode Rivier zeer ernstig
is en voor het Franse expeditieleger
daar critiek zal worden, zodra de con
ferentie in Genève mocht mislukken.
Bovendien zou, zei hij, dan de Franse
regering vallen en een nieuwe Franse
kabinetscrisis complicaties veroorza
ken.
Men sjrr~ekt zelfs over een oorlogsverklaring
In Djakarta heerst grote verbittering over de nederlaag van de Indonesi
sche delegatie in Den Haag, die haar eis om Westelijk Nieuw-Guinea op de
agenda van de Unie-conferentie te plaatsen, heeft laten vallen.
Parlementsleden en pers hebben sedert het bekend worden van de capi
tulatie van mr. Soenarjo c.s. een felle anti-Nederlandse campagne ingeluid
Het verst hierin gaan de voorzitter van de PNI, Sidik Djojo Soekarto, c t
enkele andere politieke kopstukken, die aan de correspondent van Associa
ted Press verklaarden, dat men „niet mag aarzelen Nederland de oorlog
te verklaren."
„Krijgen wij Nieuw-Guinea niet
goedschiks, dan moet dat kwaad
schiks In het belang van Nederland
en Indonesië wensen wij echter nog
een vrijwillige teruggave", aldus ver
klaarde het hoofd van het onlangs in
Djakarta opgerichte bureau West-
Irian, dr. Diapari, aan het persbureau
Aneta.
Het parlemenslid Soedijono Djowó-
prajitno zeide, dat indien langs vreed
zame weg geen compromis met Ne
derland kan worden bereikt, nog
slechts de wapenen Indonesië ter be
schikking staan. „Het zal aldus
Djowoprajitno „de revolutionnaire
voltooiing zijn van onze nationale re
volutie".
Delegatie terugroepen?
Steeds sterker worden de stemmen,
die roepen om terugroeping van de
Indonesische delegatie uit Den Haag.
Niet alleen de algemene voorzitter
van de P.N.Ide meest invloedrijke
partij in het Indonesische parlement
maar ook de voorzitter van de sec
tie Buitenlandse Zaken uit het par
lement, de heer Bondonoemoe, uitte
zijn grote ontevredenheid over de
gang van zaken in de Nederlandse
residentie.
Opvallend is, hoe men over het al
gemeen de kwestie-Nieuw-Guinea
stelt boven de andere punten van het
overleg in Den Haag de opheffing
van de Unie en regeling van de fi-
mera's, waarmee zij blijkbaar foto's
hadden gemaakt. In de Tsjechische
nota werd gesproken van het foto
graferen van „belangrijke objecten".
Demonstratie met rubberreddingsboten
Rubber bootjes voor het redden van drenkelingen in volle zee zijn langs
zij de „Durban Castile" in de Koning George V haven van Londen gede
monstreerd. De ronde bootjes zijn gemaakt voor tien en twintig personen
en ontworpen om onmiddellijk te kunnen drijven in de meest ongunstige
omstandigheden.
nancieel-economische betrekkingen.
Hoewel in Den Haag het laatste als
uitgangspunt voor een slagen van de
conferentie is aangenomen, blijkt
men hierover in Indonesische diplo
matieke kringen zeer ontsticht.
„Eerst Nieuw-Guinea en dan kun
nen we verder praten", zo verklaar
de o.m. het parlementslid Silas Pa-
pare, die tevens deel uitmaakt van het
(propaganda-) bureau West-Irian.
De Perzische olie
1 October zal de Perzische olie-in
dustrie weer volledig in bedrijf zijn,
zo werd van gezaghebbende zijde te
Teheran vernomen.
De zegsman, die in nauw contact
staat met de onderhandelaars van de
Perzische regering, die nu bezig zijn
een definitieve overeenkomst op te
stellen voor de hervatting van de
werkzaamheden, zei, dat over een dag
of tien 50 buitenlandse technici in
Perzië verwacht worden.
Daarna zullen er wekelijks nog
eenzelfde aantal bijkomen, totdat
hun aantal 3Ö0 a 400 is.
In Oldenburg, Duitsland, heeft Prinses Margaret Rose van Engeland een
nieuw vaandel uitgereikt aan het 20ste Jagers-eskader van de R. A. F.
Watervloed
zakt af
Radio-Boedapest heeft Donderdag
de Hongaarse bevolking verzekerd,
dat alle mogelijke maatregelen wor
den genomen om aan het overstro
mingsgevaar het hoofd te bieden.
Vee is overgebracht naar hoger gele
gen gebied en de oogst is, voor zover
mogelijk, binnengehaald. Men ver
wacht niet, dat tot evacuatie op grote
schaal overgegaan moet worden.
In West-Oostenrijk, waar het wa
ter zakt, keren de mensen naar hun
huizen terug. De brandweer is druk
bezig met het leegpompen van kel
ders en Amerikaanse en Russische
militairen, die bij de reddingswerk
zaamheden hebben geholpen, keren
naar hun kazernes terug.
Radio-Boedapest heeft Donderdag
avond bekend gemaakt, dat de eva
cuatie is gelast van het gebied van
Szigetkoez aan de samenvloeiing van
Donau en Raab, daar de dijken lange
de Donau op verscheidene plaatsen
bezweken zijn. Het gebied van Szi-
zigetkoez heeft een oppervlakte van
ongeveer 400 vierkanten kilometer.
Ook meldde de Hongaarse radio,
dat in het gebied van Gyor een dijk
op twee plaatsen is doorgebroken.
Koopmans tactiek?
De Franse premier, Pierre Mendès-
France, en de Sowjet-minister van
buitenlandse zaken, Molotof, hebben
Donderdagavond lange tijd het Indo-
Chineses vraagstuk besproken; eerst
gedurende twee uur aan een diner
tezamen met hun deskundigen, ver
volgens gedurende twee-en-een-half
uur alieen met hun tolken. De bespre
kingen, in de villa van Mendès-Frau-
ce aan het Meer van Genève, duurden
tot omstreeks één uur in de nacht.
Tijdens hun gesprek na het diner
zaten de beide staatslieden in gemak
kelijke stoelen op het terras. Een gro
te kaart van Indo-China lag voor hen
uitgespreid op een tafel, welke door
een kleine leeslamp beschoren ward.
Molotof, die er zeer bleek uit zag,
rookte de ene sigaret na de aivlere.
In Franse kringen werd later ver
klaard, dat de ministers geen vorde
ringen maakten in hun gesprekken
over de wijze, waarop snel een ein
de aan de oorlog gemaakt zou kunnen
worden.
Mendès-France was teleurgesteld
over de resultaten van de bijeen
komst. Molotofs houding was „be
leefd, doch onbuigzaam".
Naar verluidt verzekerde de Fran-
premier de Russische minister, dat
het overleg tussen Dulles, Eden en
hemezlf te Parijs in geen enkel ot.-
zicht de voortgang van de vredesbe
sprekingen te Genève zou belemme
ren, maar integendeel de Amerikaan
se deelneming op hoog niveau had
verzekerd in het critieke stadium der
Geneefse onderhandelingen. (Onder-
minister van buitenlandse zakeu Wal
ter Bedell Smith keert in het week
einde in Genève terug).
De voornaamste kwesties, waarover
Mendès-France en Molotof spraken
warpn: het verloop van de bestands-
linies in Vietnam, de internationale
controle op een wapenstilstand en
het tijdstip van verkiezingen voor
een regering voor geheel Vietnam.
Het overleg tussen de twee minis
ters zal worden voortgezet. In confe
rentie-kringen acht men het moge
lijk, dat de hu dige houding van Mo
lotof zuiver tactisch is, om zoveel mo
gelijk concessies van het Westen te
verkrijgen, vooral ten aanzien van
het verloop der bestandslinies.
Dodenmarsen
in Indo-China
Het Franse opperbevel heeft be
kend gemaakt dat vele Franse krijgs
gevangenen, gevangen genomen na
de val van Djen Bjen Phoe, om het
leven zijn gekomen tijdens uitput
tende marsen van in totaal 650 km.
naar de kampen.
Franse gevangenen die gisteren
door de Vietminh zijn uitgewisseld
tegen communistische gevangenen,
hebben over deze marsen een en an
der verteld. Zij werden gedwongen
door te lopen, ziek of niet ziek. Voor
slechts weinigen bestond de mogelijk
heid om op de rug van een buffel
te worden vervoerd. Voor wie kwam
te vallen was er bijna nooit hulp.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 20 en Woensdag 21
Juli geen audiëntie verlenen.
HONDERDEN
OPRUIMINGSKOOPJES
BIJ
WONINGINRICHTING
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
Geldig van Vrijdagavond tot Za-
j terdagavond. (Opgemaakt te 10
uur).
ONBESTENDIG WEER
j Overwegend zwaar bewolkt met i
tijdelijk regen of motregen. On-
geveer dezelfde temperaturen
als vandaag. Matige tot krach-
J tige wind tussen West en Zuid. j
17 Juli: zon op 4.39 onder 20.52;
maan op 21.25 onder 6.19 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van het
van Vrijdagochtend 7 uur
weer
STOCKHOLM
OSLO
'KOPENHAGEN
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENEVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
half bew.
regenbui
regenbui
licht bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
licht bew.
zwaar bew.
onbewolkt
regen
geheel bew.
nevel
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
KNMI
luiden:
temp.
19 C.
17
19
15
19
18
22
21
24
Korreltje
Goud is dat, wat aan het eind van
de proef echt blijkt te zijn.
