S)e ftzidaeSoti/fca/nt
De besprekingen opheffing
Unie-statuut begonnen
EIND AAN DE STRIJD
IN GUATEMALA
Churchill zei Eisenhower
goede dag
Opluchting in
Guatemala
Indonesië wil toch praten
over Nieuw Guinea
Spaak vandaag
naar Parijs
Indonesië moet
betalen
In het lege graf
zat de ziel
DUIKBOOTBEMANNING
DOOK NA TIEN JAAR OP
Een „verklaring van grondbegin
selen" gepubliceerd
India en de
zonverduistering
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 30 JUNI 1954
45ste JAARGANG No. 13232
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Normale verhouding moet Unie vervangen
In de De Lairessezaal op het Binnenhof in Den Haag, boven de Ridder
zaal, waar op 2 November 1949 het statuut van de unie tussen het Konink
rijk der Nederlanden en de toenmalige Verenigde Staten van Indonesië
werd ondertekend, zijn gistermorgen om 11 uur de Nederlands-Indonesische
besprekingen begonnen over het opheffen van de unieverhouding en daar
mede verband houdende vraagstukken. De Nederlandse delegatie wordt
geleid door de minister zonder portefeuille, mr. J. M. A. Luns.
NIET TEVEEL AANDACHT VOOR
RUMOER
Minister Luns hield een rede,
waarin hij betoogde, dat de moeilijke
situatie waarin de wereld verkeert,
het nodig maakt alles te doen wat
kan bijdragen tot wederzijds begrip.
In het besef van deze verantwoorde
lijkheid achtte de minister het raad
zaam geen overmatige aandacht te
schenken aan het rumoer, dat aan de
opening van deze conferentie is voor
afgegaan. Wel stelde hij er prijs op
uiteen te zetten hoezeer Nederland
heeft meegewerkt om aan de Indo
nesische verlangens tot het houden
van besprekingen over de uniever
houding tegemoet, te komen. Hij gaf
daarom een schets van hetgeen aan
deze bijeenkomst is voorafgegaan.
Indonesische verlangens
De voorzitter van de Indenesische
delegatie, de minister van Buiten
landse Zaken de heer Soenajo, ver
klaarde, dat de Indonesische delega
tie allereerst aan de orde wil stellen
een gezamenlijk besluit tot opheffing
van de Nederlands-Indonesische unie.
Vervolgens is de Indonesische dele
gatie van mening, dat alsdan op basis
van de volledige souvereiniteit van
beide partijen de besprekingen be
treffende de andere overeenkomsten
van de Ronde-Tafelconferentie kun
nen worden voortgezet.
De heer Soenarjo betreurde het,
dat er in de Nederlandse delegatie
vooralsnog een weifeling is waar te
nemen ten aanzien van het bespreken
van het vraagstuk van de souvereini
teit van Indonesië over Nieuw-
sing van het conflict over Irian-
Barat, aldus minister Soenarjotus
sen onze beide landen onopgelost
blijft, zolang ook zal de vrede in
Azië, Australië en de West-Pacific
bedreigd blijven.
Zolang aan het nationalisme van
land en volk van Indonesië niet ge
heel recht wordt gedaan, zolang ook
Oppenheimer blijft
geweerd
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft gisteren bekend
gemaakt, zich met 41 uitgesproken
te hebben tegen het verlenen van
toegang tot de geheime atoomgege-
vens aan drv J. Rubert Oppenheimer.
De commissie besliste hiermee over
een beroep van Oppenheimer tegen
een eerdere beslissing van een Vei
ligheidsraad, die met 21 besliste,
dat Oppenheimer, hoewel trouw en
omzichtig, een risico opleverde voor
de veiligheid en hem verdere toegang
tot de atoomgeheimen ontzegd moest
worden.
De Belgische minister van buiten
landse zaken, Paul Henri Spaak zou kregen.
zullen andere problemen, waaronder
in het bijzonder de economische sta
bilisatie, noodzakelijkerwijs terzijde
worden geschoven of moeilijk zonder
stoornissen kunnen worden opgelost.
Voorts verklaarde minister Soe
narjo, dat de Indonesiërs er van
overtuigd zijn, dat eerst na de oplos
sing van het conflict over Inrian-
Barat Indonesië in de gelegenheid zal
zijn zijn bijdrage te leveren tot de
stabilisatie en de vrede in Zuidoost
Azië en de Pacific.
De Indonesische delegatie wil de
kwestie Nieuw-Guinea gelijktijdig
met vraagstukken betrekking heb
bend op de opheffing van de unie op
deze conferentie bespreken.
Culturele en militiare overeen
komsten overbodig.
De Indonesische delegatie is van
mening, dat de culturele en de mili
taire R.T.C.-overeenkomsten zijn uit
gewerkt en dat deze niet behoeven
te worden vervangen door 'n nieuwe
overeenkomst. Wat de R.T.C.-over
eenkomsten op economisch en finan
cieel terrein betreft, leek het hem
nuttig dat deze opnieuw in beschou
wing worden genomen.
De huidige betrekkingen tussen In
donesië en Nederland dienen volgens
Indonesië te worden gewijzigd in een
normale internationale verhouding.
De wederzijdse belangen zullen alle
redelijke bescherming en waarborgen
genieten. Alle in Indonesië gevestig
de en aldaar hun werking hebbende
vreemdelingen, van welke nationali
teit ook, zullen gelijke waarborgen
en bescherming genieten.
Na de rede van minister Soenarjo
werd besloten Donderdag a.s. de con
ferentie voort te zetten en alsdan ge
zamenlijk te trachten tot overeen
stemming te komen over de opstel
ling van de agenda.
Japan beraamt drastische maatre
gelen tegen Indonesië, wanneer dit
land niet de handelsschuld van
11.710.000 dollar, welke morgen ver
valt, zal betalen.
Deze maatregelen zullen o.a. een
sterke inkrimping van de Japanse ex
port naar Indonesië omvatten, om de
handelsbalans tussen beide landen
weer in evenwicht te brengen.
Een woordvoerder van het Japan
se ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft verklaard, dat de Indone
sische schulden voortvloeiden uit de
handelsovereenkomst, welke Augus
tus 1952 tussen beide landen werd
gesloten.
Inclusief de som, welke morgen
vervalt, bedraagt de Indonesische
handelsschuld aan Japan ongeveer
150 millioen dollar.
Het lege graf in een pyramide te
Sakkara, dat vorige week werd ge
opend, behoorde aan Sekhem-Khet,
een van de opvolgers van de stichter
van de derde dynastie der Pharao's
Zoser, zo is Dinsdag te Cairo bekend
gemaakt. Men had de naam van
Sekhem-Khet op vier zegels gevon
den.
Volgens de Egyptische oudheidkun
dige dr. Hassan bewijst het feit, dat
de tombe leeg was, dat het graf be
doeld was voor de ziel van de over
leden Pharao. Hassan voegde hieraan
toe, dat hij bij zijn onderzoek van
meer dan 200 van dergelijke graven
tot de conclusie was gekomen, dat de
oude Egyptenaren twee graven had
den, één voor het lichaam en één
voor de ziel.
Monzon zette Diaz af en sloot weer vrede
Het is gisteren een bewogen dag geweest in Guatemala. Niet, dat er zo
veel gevochten werd, want dat was niet het geval, maar omdat de legers
niet wisten vóór of tegen wie zij nu eigenlijk moesten vechten. De nieuwe
leider van de militaire regering, die president Arbenz Guzman ten vr
had gebracht, kolonel Diaz, was n.l. gisteren op zijn beurt weer +en va,
gebracht door zijn eigen minister van Buitenlandse Zaken, kolo 1 Luis
Monzon. Deze vormde met luitenant-kolonel Mauricio Dubois en luitenant-
kolonel Luis Cruz Salazar een militair driemanschap en arresteerde Diaz.
De nieuwe regering heeft onmiddellijk contact gezocht met de leider van
de opstandelingen, kolonel Armaz, en met deze een wapenstilstand ge-'
sloten. De oorlog in Guatemala is hiermede tot aller opluchting geëindigd., kwartier bezet. De regionale bevel
hebber der communisten, Boehmoe
gebouw moeten huren om alleHla Maw, en een vooraanstaande
vluchtelingen te kunnen herbergen. partijfunctionaris, Maung Ko, werden
1 gedood.
Een officiële woordvoerder ver- Te Rangoon is men van oordeel, dat
klaarde Dinsdagavond, dat, gezien de de overwinning der regeringstroepen
aanwezigheid van communistische een zware slag betekent voor de
elementen, de toestand nog voorzidj- J communisten, die van plan waren van
tigheid gebood. De regering stelde al- i uit de streek langs de Chinese grens
les in het werk om de elementen, die j de staat Kachin binnen te dringen,
onlusten zouden kunnen uitlokken,toen zij door eenheden van het leger,
op te sporen. De communistische die ondanks het regenseizoen door
militie is, voor zover nog niet ge- j het moeilijk begaanbare terrein wa-
vlucht, ontwapend. ren opgerukt, werden verrast.
vandaag te Parijs besprekingen voe
ren met de Franse premier Pierre
Mendés France. Hij zou met Mendès
France de verwerkelijking van de
EDG bespreken.
Het onderhoud, dat Guerin de
Beaumont, de Franse staatssecretaris
voor buitenlandse zaken, eind dezer
week met bondskanselier Adenauer
te Bonn zou hebben, is tot 't begin
van de volgende week uitgesteld. De
reden hiervoor is het bezoek, dat
president Papagos van Griekenland
deze week aan West-Duitsland zal
brengen.
ALLEMAAL OP DE AMBASSADE.
In tegenstelling tot vroegere be
richten, volgens welke ex-president
Arbenz het land had verlaten op weg
naar Buenos Aires, wordt nu gemeld,
dat hij zich onder de 450 personen be
vindt, die een toevlucht hebben ge
zocht op de Mexicaanse ambassade.
Negentig vluchtelingen, o.w. Arbenz'
echtgenote, hebben de wijk genomen
naar de ambassade van Argentinië en
30 verblijven in het gebouw van de
Ecuadoriaanse ambassade, aldus ra
dio-Panama.
Naar radio-Panama meldt heeft
ook kolonel Diaz, de Dinsdag afge
zette opvolger van ex-president Ar
benz, de wijk genomen in dezelfde
Mexicaanse ambassade.
Toen het bericht van het bestand
in Guatemala bekend werd, toonde
de bevolking grote vreugde en de
kerkklokken luidden.
In Hondurese kringen meent men,
dat de nieuwe junta anti-communis
tisch is.
Een woordvoerder van het ministe
rie van defensie deelde mede, dat de
politieke partijen haar activiteit weer
kunnen ontplooien, uitgezonderd de
..Guatemalaanse arbeiderspartij" en
de „communistische partij".
De nieuwbenoemde procureur-ge
neraal van Guatemala Moscoso, een
advocaat, verblijft in San Salvador
om met de opstandelingen Verder
over het bestand te onderhandelen.
Hij heeft volledige bevoegdheden ge-
De junta heeft kolonel Armas een
ministersfunctie aangeboden.
Groepen mannen, vrouwen en kin
deren verdringen zich voor de bui
tenlandse ambassade en legaties in
de stad Guatemala, waar veel com
munisten, die enige uren te voren
nog verklaarden bereid te zijn hun
leven te geven bij de „verdediging
van het land en de revolutie", om
asyl vragen.
Alleen reeds in de ambassade van
Mexico zochten meer dan 450 perso
nen hun toevlucht. De ambassdeur
heeft een aan de ambassade grenzend
Op Oceaan-eiland
Na tien jaren van „vrijwillige ge
vangenschap" zijn de oudcomman
dant van een Duitse onderzeeboot,
Ernst Benders, en twee van zijn be
manningsleden op een Australisch
schip in Hamburg aangekomen.
Het Duitse opperbevel gaf in 1944
de gehele bemanning als vermist op.
De commandant, die overtuigd was
van de nederlaag van de Hitleriaanse
regering in de nabije toekomst, had
echter met toestemming van de be
manning koers gezet naar het eiland
Koesaies van de Carolinen-groep in
de Stille Oceaan, waar hij in October
1944 het anker uitwierp. De onder
zeeboot werd later op het strand ge
zet.
Vier bemanningsleden trouwden met
inheemse vrouwen. De Duitse zeelie
den leefden van jacht en visserij en
zij werden dank zij hun goede ver
standhouding met de inheemse bevol
king niet ontdekt.
Commandant Benders zal nu on
derzoeken of er werkgelegenheid in
Duitsland bestaat voor hemzelf en de
bemanningsleden van de duikboot.
KLAP VOOR DE RODEN
IN BIRMA
Het Birmaanse leger heeft in het
gebied van Katha in het Noorden
van het land torommunistische op
standelingen verslagen en hun hoofd
Vandaag in Canada
„Ik ben dikwijls in de V.S. ge
weest om in moeilijke tijden over
ernstige zaken te spreken. Maar ik
kan mij geen enkele bijeenkomst of
conferentie herinneren, die meer
waardevol en vruchtbaar is geweest,
dan deze. Wij hebben de juiste toon
getroffen".
Dat waren de woorden, waarmee
de Britse premier Churchill gisteren
op het vliegveld van Washington af
scheid nam van Amerika's hoofdstad
om, te zamen met minister Eden,
naar Ottawa te vliegen waar hij
enige uren later arriveerde om de
Canadese regering in te lichten over
de besprekingen met president
Eisenhower en minister Dulles.
Donderdag zullen zij met de „Queen
Elizabeth" uit New York naar Lon
den terugreizen.
Op deze laatste, vijfde dag van
Curchill's verblijf in Washington
gaven de premier en president Eisen
hower nog een laatste verklaring uit
Een kwart millioen pelgrims had
den zich op de oevers van het Koe-
roeksjetrameer in India verzameld,
in afwachting van de zonsverduiste
ring.
Dan, zo geloven zij, vefslindt de
demonengod Ralioe de zon. Op dat
ogenblik begeven zij zich in het voor
hen heilige water om de goden te
smeken dc zon te bevrijden en de
aarde weer licht te geven.
Tienduizend „heilige mannen" wa
ren voor de gelegenheid uit huni ho
len in de Himalaya en uit alle de
len van India overgekomen. Hier en
daar tussen de menigte lag een
naakte fakir roerloos op een hoop
doornen, zijn bedelnap naast zich.
Er heerste een temperatuur van
boven de 40 graden en de overheid
had vier medische posten ingericht
om de velen flauwvallers eerste hulp
te verlenen.
ACedetiandó -Jndoneaió^Ae Beópxeding^ett Bemannen
een „verklaring van grondbegin
selen", zoals zij genoemd is, waarin
beide staatslieden nogmaals uiting
geven aan hun onwrikbaar streven
naar een duurzame vrede,, naar ont
wapening en naar menslievend ge
bruik van atoomenergie, waarin zij
hun trouw betuigen aan het Atlan
tisch Handvest, en waarin zij plech
tig beloven, nimmer een verdrag of
regeling te onderschrijven, waar
door onvrijwillige onderwerping van
voormalige zelfstandige staten zou
worden bestendigd.
Het laatste onderhoud van de twee
staatslieden, waarop de beginselver
klaring werd besproken, duurde drie
kwartier. Daarna wandelde Eisenho
wer met Churchill naar de wachten
de limousine voor het Witte Huis. Zij
schudden elkaar stevig de hand en
Churchill zei: „Good bye and good
luck!" Waarop Eisenhower met een
glimlach antwoordde: .Hetzelfde. En
ik zal u de documenten binnen een
half uur toezenden."
Een ogenblik later, toen Ohurchili
al in de kussens van de auto zat, zei
de president nog: „De beste wensen
voor de hele familie".
Daarop reed de Rolls Royce naar
de Britse ambassade, waar de laat
ste toebereidselen voor het vertrek
naar Canada plaats vonden.
weer
(Geldig van Woensdagavond
tot Donderdagavond Opgemaakt
te 10 uur).
WEINEG WIND
Vannacht plaatselijk grond
mist. Morgen overdag droog en
zonnig weer, maar in het Noord
westen van het land geleidelijk
toenemende bewolking. Zwakke
tot matige wind uit uiteenlopen
de richtingen. Dezelfde tempera
turen of iets hogere
L Juli: zon op 4.23 onder 21.03;
maan op 5.18 en onder 21.4-6 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 ftur luiden:
STOCKHOLM
zwaar bew.
22 c
OSLO
geheel bew.
22
KOPENHAGEN
regenbui
17 h
AMSTERDAM
zwaar bew.
16
LONDEN
half bew.
15
LUXEMBURG
onbewolkt
18
PARIJS
onbewolkt
20
BORDEAUX
zwaar bew.
22
GRENOBLE
zwaar bew.
24
NICE
licht bew.
26
GENEVE
zwaar bew.
21
ZURICH
half bew.
17
LOCARNO
zwaar bew.
24
BERLIJN
half bew.
16
FRANKFORT
onbewolkt
20
MUNCHEN
onbewolkt
14
WENEN
zwaar bew.
22
INNSBRUCK
licht bew.
14
ROME
onbewolkt
30
AJACCIO
half bew.
27
MALLOROA
licht bew.
24
Dinsdagochtend begonnen in de Grafelijke Zalen te Den Haag de Uniebesprekingen tussen de Nederlandse
en de Indonesische delegatie. De foto's tonen:
Boven: De Indonesische delegatie, v. 1. n. r.: Z. E. Moh. Yamin, minister van onderwijs, mr. Sunario, mi
nister van Buitenlandse^Zaken en leider van de delegatie, Iskaq Tjokrohadisurjo, minister van Economische
Zaken en prof. mr. dr. Supomo, ambassadeur in Enge land.
Onder: De Nederlandse delegatie v. L n. r.: Z. E. prof. dr. J. Zijlstra, minister van Economische Zaken, mr. L.
A. Donker, minister van Justitie, mr. M. A. H. Luns, voorzitter van de delegatie, de heer J. van de Kieft,
minister van Financiën en mr. N. S. Blom, regeringscommissaris voor Indonesische aangelegenheden.
Warmer weer
Het KNMI deelt mede:
De laatste dagen van Juni zijn zeer
koud geweest. Zo bleef de tempera
tuur gisteren en eergisteren in De
Bilt beneden 15 graden. Reeds enke
le dagen hield een depressie bij
Noorwegen aan de Westflank een
Noordelijke luchtstroom in stand,
waardoor koude lucht van oorsprong
uit de Poolstreken naar West-Euro
pa werd getransporteerd.
Intussen nam de depressieactiviteit
boven de Oceaan weer toe en het
warmtefront van een der depressies
die thans gelegen is bij de Noorse
kust, veroorzaakt in Midden-Enge-
land, Schotland en Ierland regen. Dit
front zal in de komende 24 uur ons
land dicht naderen of passeren. De
koude Noordzeelucht wordt hierdoor
verdreven, zodat de temperaturen
geleidelijk aanzienlijk hoger worden.
De activiteit van het warmtefront en
ook van de overige Oceaanfronten
neemt af, naarmate zij West-Europa
naderen. Neerslag van betekenis is
daarom de komende dagen niet te
verwcahten.
Korreltje