H.Vader kwam door Eurovisie
in talloze huiskamers
Zij hoorden hem ieder in
hun eigen taal spreken
sasyrsasAft.
bickrpkn
(ffff»
Nederlandse vrijheidsfakkel
arriveerde te laat in Caen
Honderden hoorden Pinksterzaterdag
eerste Pleinpreek van pater Jelsma
Twee welpjes ter wereld gebracht
temidden van het Pinksterbezoek
DINSDAG 8 JUNI 1954
DE LE1DSE GUUKAN1
1WEEUE BLAD PAGINA 4
PLECHTIGE HERDENKING VAN D-DAY NA TIEN JAAR
Een geslaagd West-Europees experiment
In de avond van eerste Pinksterdag heeft de H. Vader tijdens een van de
eerste programma's van de Eurovisie, het uitwisselingsprogramma van 8
Europese landen een rede gehouden tot de kijkers van West-Europa. Na
achtereenvolgens een gedeelte van de rede te hebben uitgesproken in het
Italiaans, Frans, Duits en Engels, richtte de H. Vader zich ook met enkele
zinnen tot de Nederlandse kijkers, en sprak hen, in hun eigen taal, enikrz
woorden van zegen en bemoediging toe. Direct daarna verleende de H. Va
der, die geflankeerd werd door Mgr. Moatini en Caroli de apostolische
zegen.
De H. Vader, op wiens gelaat nog duidelijk de sporen van zijn ziekte te
lezen waren, las de rede voor van een papier. Hij sprak de woorden uit op
de duidelijke voorname manier, die Hem kenmerkt.
De uitspraak van het Nederlandse gedeelte was zeer verzorgd, hoewel
vanzelfsprekend met een zwaar accent.
TREFFENDE SAMENLOOP.
Z. H. de Paus noemde het „een ge
lukkige samenloop van omstandig
heden, dat op deze dag, waarop de
Kerk plechtig de nederdaling van de
H. Geest in het Cenakel en de eerste
prediking van de H. Apostel Petrus
tot de menigte herdenkt, het Ons ge
geven is om persoonlijk tot U te
spreken. Vandaag zijn langdurige
proefnemingen tot een gelukkig ein
de gebracht, zodat de Europese vol
keren en misschien binnen korte tijd
ook de volkeren van andere wereld
delen een nieuw middel van intel
lectuele en artistieke uitwisseling
hebben gekregen.
Daarom begroeten wij met vleug-
de het experiment van de samen
werking der Europese televisiesta
tions, die het mogelijk heeft gemaakt,
dat deze uitwisseling tot stand is ge
komen.
Welke zijn de morele waarden in
de wereld, zo vroeg de Paus zich af
die de eurovisie ons op aantrekkelij
ker wijze dan de radio of de televisie
ontsluit. In het misschien niet mo
gelijk, dat een uitzending ook de mo
rele gevoelens van de toeschouwers
kan beledigen. Is het dan ook niet de
eerste plicht van de verenigde Tele
visieverenigingen tot een nauwkeu
rige en geschikte selectie over te
gaan. De hedendaagse maatschappij
heeft reeds te veel open wonden,
haar toegebracht door de slechte in
vloed van een zekere pers, bioscoop
en radio. Zou voor haar het doeltref
fende en zekere middel van de tele
visie het kwaad nog verergeren, of
zullen de promotors ervan van het
begin af werkelijk een nauwgezette
en gezonden richting inslaan? De
commerciële belangen leiden er dik
wijls toe, in de programma's derge
lijke variëté's e.d. in. te lassen, die
De televisie kan hen beter dan de
radio brengen in het heiligdom van
de kerk. Dit zal niet de lichamelijke
tegenwoordigheid aan de godsdien
stige ceremoniën kunnen vervangen,
maar het zal hen helpen, die sfeer
van eerbied en verering binnen te
gaan, waarvan de liturgische hande
lingen, doordrenkte zijn en deel te
nemen aan het vurige gebed van het
geloof en aanbidding.
Na het bovenstaande in het Ita
liaans, Frans, Duits en Engels te
hebben uitgesproken, zeide de H.
Vader in het Nederlands:
Wij richtten tenslotte een groet
tot de luisteraars in de Nederlandse
taal en het gehele volk van Neder
land, van wie het welzijn ons na
aan het hart ligt, en van wie wij
de ontwikkeling met levendige be
langstelling volgen. Wij roepen over
U allen, dierbare zonen en dochters,
de overvloedige zegeningen van
God af.
Daarna verleende de H. Vader de
apostolische zegen.
EXPERIMENT GELUKT.
Toen de uitzendingen uit Mon-
treux waar het Narcissenfeest
was uitgezondenen daarna uit Ro
me ten einde waren, steeg een zucht
van verlichting op uit de monden
van de technici, die in 80 relais-sta-
tions, die langs de enorme televisie
keten een goed beeld enige malen
in een ander beeldlijnensysteem ver
taald van Rome tot in de top van
Schotland, en van Berlijn tot ver
voorbij Londen hadden gevoerd. Het
was aanvankelijk wat regenachtig in
het Zwitserse stadje Montreux, maar
toen later de zon doorbrak, werd het
beeld voortreffelijk, en zo konden
kijkers in geheel Europa een aan
trekkelijk bloemencorso, aangevuld
met vele muziekcorpsen, in de stra
ten van Montreux voorbij zien trek
ken op hetzelfde moment als zij, die
langs de straten als toeschouwers
stonden.
Het tweede programma, dat uit
Rome kwam, was nog belangwek
kender. Met behulp van drie televi
siecamera's waarvan er één van
uit een toren een lensooog over Ro
me liet dwalen brachten de mil-
lioenen kijkers niet alleen een be
zoek aan de Eeuwige Stad en het St.
Pietersplein, maar zij werden ook als
het ware in een massale audiëntie
door de Paus ontvangen.
De eerstvolgende uitzending in de
„Eurovisie" zal Zaterdagmiddag a.s.
geschieden vanuit Engeland. De En
gelse televisie zal drie evenementen
uitzenden, namelijk internationale
athletiek-wedstrijden bij Glasgow,
de parade in Londen van de Royal
Navy, waarbij het Engelse konings
paar aanwezig zal zijn, en de Royal
Horse Show uit Richmond.
tien lastige maag
"AAO-CACHETS -AKKt»
k n
smaakloos,
snelzeker
lllllllll
(Advertentie)
Op de stranden van Normandië waar zich, nu tien jaren geleden, de invasie voltrok, inspecteerde presi
dent Coty, in gezelschap van Joseph Laniel, leden van de Nederlandse deputatie, bestaande uit dienstplich
tige soldaten van het garderegiment Prinses Irene, waarvan een compagnie officieel bij de plechtigheden ver
tegenwoordigd was.
aangekomen om nog te kunnen deel
nemen aan de herdenking op „Utah-
Beach".
Onder de Nederlandse deelnemers
aan de tocht naar Normandië bevond
zich een grote groep Amsterdammers
onder leiding van de voorzitter van
de afdeling Amsterdam, de heer J.
Boom, en een aantal Haagse oud-ver
zetsstrijders, onder leiding van de
heer B. Drop.
Na de plechtigheid op tweede Pink
sterdag bij het monument te Caen
hebben de buitenlandse verzetsmen
sen hun kampen te Villers Bocage,
waar zij met de medewerking van de
Franse regering waren ondergebracht,
verlaten om hun terugtocht naar het
vaderland te beginnen.
rji TT JLJ ,1 morgen op de Place du Concorde te
InarURWeRPenae DGClBVClClTt l Brussel als bij de laatste krans-
De Nederlandse oud-verzetstrijders
hebben tijdens hun ruim 800 km. lan-
pelgrimstocht naar het Normandische
invasiestrand zeven maal demonstra
tief hun gevallen krijgsmakkers uit
beide wereldoorlogen geëerd met het
leggen van kransen aan de voet der
onderscheidene monumenten in
Frankrijk en België.
Zowel bij de eerste Zaterdag-
Geen sensatie of demagogie
stincten speculeren. Zo de televisie jRustige stem besprak afzichtelijk probleem
haar schitterende beloften wil hou
den, moet zij zich ervan onthouden,
tot lichtzinnig vermaak haar toe
vlucht te nemen, welke de goede
smaak en het moreel gevoel kwetsen.
Men kan hier wellicht de wens van
het publiek in acht nemen, zonder
van zijn eigen liefste aspiraties, van
zijn idealen, van menselijke vervoe
ring, van rechtvaardigheid van vrede
voor gezin en vaderland afstand te
doen. Wij denken hier vooral aan
de zieken en gebrekkigen, die de ver
troosting moeten missen tegenwoor
dig te zijn bij godsdienstige plechtig
heden en die hun gebeden met die
van de Kerk wensen te verenigen.
FINANCIëLE STEUN
WONINGWETBOUW.
Als bij woningwetwoningen het be
drag van de risicoverrekening uitgaat
boven 12 pet. van de aanneemsom,
zal dit bedrag, mits aanvaardbaar ge
acht door de minister van Wederop
bouw en Volkshuisvesting, verdeeld
over een periode van 50 jaar, ten laste
van de exploitatie van de woningen
kunnen worden gebracht De hogere
exploitatielasten, die daarvan het ge
volg zijn, kunnen op verzoek van de
gemeentebesturen door een verho
ging van de jaarlijkse bijdrage wor
den gecompenseerd.
Indien consolidatie van de finan
ciering van deze woningwetbouw te
gen een hogere rentevoet is geschied
dan waarop aanvankelijk was gere
kend en als daardoor voor de desbe
treffende woningen een buitensporig
hoge huur ontstaat, is de minister
eveneens bereid een verzoek tot ver
hoging van de toegekende jaarlijkse
bijdrage in overweging te nemen.
Het bovenstaande geldt uitsluitend
voor woningen tot stand gekomen met
rijkssteun op grond van de beschik
king bijdragen woningwetbouw 1950
of de beschikkingen verminderde bij
dragen woningwetbouw 1950 en
1950 I.
Beeld op tentoonstelling
omvergeworpen
Een meisjeskop in hardsteen, die
deel uitmaakt van de tentoonstelling
op het Frederiksplein en in de gale
rij te Amsterdam is te omstreeks
twee uur in de nacht van Zaterdag
op Zondag op de grond geworpen.
Daarbij is de neus afgebroken van dit
beeld dat het werk is van mej. T. van
der Pant. Kort tevoren had de politie
wacht in de galerij een man zien pas
seren die zich onder de invloed van
sterke di*ank bevond. Daar hij om die
tijd de enige voorbijganger was wordt
hem de schuld van het incident toe
geschreven. Maar men heeft hem niet
kunnen achterhalen ofschoon op het
gerucht van het vallende beeld da
delijk een achtervolging werd inge
zet.
Pinksterzaterdag bracht 's middags een vreemde stemming op het Plein
in Den Haag, dat door de stadsdrukte, die het dagelijks aan zich voorbij
ziet gaan, een zekere opwinding doorgaans vrij gemoedelijk over zich heen
laat komen.
De sfeer rond het statige gebouw van de Hoge Raad was anders dan op
gewone Zaterdagen; de café-terrasjes waren vol, zoals een zonnige zomer
se middag dit vereist, maar de bezoekers beperkten zich niet tot het gewo
ne lome nietsdoen, doch men verkeerde een beetje in spanning.
Rond half vier waren de terrasjes vol en bleef men op het Plein zelf in
groepjes staan; enkele tientallen maakten het zich gemakkelijk op de mar
meren trappen van de Hoge Raad en het aantal groeide naarmate het
dichter bij vier uur kwam.
Een file auto's volgeplakt met grote aankondigingen, dat pater Jelsma om
4 uur op het Plein zou spreken, oogstten geen verbazing, want dit was het
doel van de tientallen, die geleidelijk tot honderden aangroeiden.
Klokke vier uur bracht een sensa
tie voor Nederland, maar de wijze,
waarop pater Jelsma daar in het
hartje van Den Haag het spreekge
stoelte besteeg, deed alle gevoel van
„een stunt" wegvloeien. Het geheel
had iets weg van een Zondagmiddag
in een Engels park, waar een „zeep-
kistenredenaar" een groep belang
stellenden om zich heen vergaard
heeft. Het was echter geen opgewon
den stem, die, met in acht neming
van tussenpozen, applaus en andere
bijval uitlokte; het was een kalm en
rustig geluid, dat alleen door de in
houd der woorden de omstanders
stilmaakte.
AFZICHTELIJKE GETALLEN.
Zoals men weet heeft pater Jelsma
daarin gesteund door een groep ka
tholieke jongeren het plan opge
vat om met verschillende groepen
goedwillende anders-denkenden tot
een gesprek te geraken, teneinde te
zamen de zware problemen van deze
tijd onder ogen te kunnen zien en
deze poging wordt uitgedragen met
„Plein-preken"; de eerste „preek"
was gewijd aan het probleem van de
Aziatische landen.
Het waren afzichtelijke getrallen,
die pater Jelsma noemde; 1800 mil-
lioen mensen lijden gebrek, 10 mil-
lioen sterven alleen in India al jaar
lijks de hongerdood, 500 millioen kin
deren krijgen nooit een goede maal
tijd en 3 millioen Indiase kinderen
sterven ieder jaar zonder ooit buiten
honger geweest te zijn.
Misschien zouden deze getallen
vervlogen zijn, zoals de woorden van
pater Jelsma verdwenen in de zo
merse lucht; misschien zou niemand
na een uur nog bij benadering iets
van deze cijfers geweten hebben,
want zij zijn zo onvoorstelbaar groot,
dat zij ver buiten het bevattingsver
mogen liggen.
GRIJPBARE GETALLEN.
De volgende getallen waren ech
ter grijpbaar, alhoewel het moed kost
hen aan te vatten:
De helft van de wereld heeft een
jaar-inkomen van 200.of min
der; dit is nog geen 80 centen per
dag.
De bevolking vari het Westen en
Australië wordt gemiddeld tweemaal
zo oud als hun broeders en zusters in
Azië.
De welvaart in het Westen en Aus
tralië is tienmaal zo hoog als in Azië.
Nu klonk de volgende vraag van
pater Jelsma wellicht wat rethorisch:
Hebben wij een geweten?
Wat hebben wij zo zal men zich
afvragen aan een geweten, als we
gesteld worden tegenover dergelijke
cijfers?
Pater Jelsma gaf toe, dat Nederland
niet in staat was een dergelijke nood
ook maar bij benadering te lenigen.
De actie van pater Jelsma is niet
daartoe bedoeld, maar pater Jelsma
achtte het belangrijk, dat dit schrik
barende vraagstuk aan de orde ge
steld wordt; niet omdat hij en de
groep jongeren zo graag lawaai ma
ken, maar omdat het geweten deze
mensonterende situatie niet langer
kan dulden.
RECHTEN?
Spr. was echter na het noemen
van de cijfers nog niet tot de kern
van de zaak doorgedrongen; hij had
de toestand geschetst, het „millioen-
fonds" aangekondigd, doch nu kwam
de gewetensvraag: Hebben wij het
recht om ernstig te debatteren over
loonsverhoging en welvaartsverbete
ring? Eist het recht, eist ons geweten
niet, dat wij iedere verhoging van
welvaart afwijzen, zolang millioenen
mensen in Azië mensen zoals wij
verstoken blijven van een minimum,
dat wij allang nie tmeer als minimum
wensen te aanvaarden? Leven wij in
het Westen niet ten koste van het
gebrek van onze broeders en zusters
in het Oosten?
Het plan „Plein-Azië" is nog niet
eens de beruchte druppel op de
gloeiende plaat, maar pater Jelsma
is van mening, dat ons geweten niet
kar» wachten op het „volmaakte"
plan; het millioen, dat spr. bijeen
hoopt te krijgen en dat aangewend
zal worden voor de kindertjes van In
dia. moet een symbool zijn en voor
de betreffende autoriteiten een waar
schuwing, dat althans het geweten in
Nederland zich niet langer k^h ver
enigen met de toestand in Azië.
OVER 14 DAGEN.
De redevoering duurde niet lang;
voor half vijf had pater Jelsma
podium alweer verlaten, zonder de
magogische apotheose, zonder een
vertwijfeld handgebaar naar de hemel,
dat de toeschouwer had moeten ont
róeren, maar rustig en met kalme
stem, zoals hij begonnen was.
Om 5 uur waren de terrasjes op
het Plein weer bevolkt met de gewo
ne Zaterdagavond-klanten, die de
loom-genoegelijke sfeer aan het Plein
teruggaven.
Maar honderden hebben de woor
den van pater Jelsma mee naar huis
genomen, vanwaar zij ongetwijfeld in
breder kring besproken zullen wor
den en deze honderden zullen zeker
over 14 dagen wederom het Plein be
volken om de volgende „zeepkisten
rede" van pater Jelsma te beluisteren.
Het standbeeld van dr. Poels te
Heerlen is gisteren onder grote be
langstelling van kerkelijke en we
reldlijke autoriteiten onthuld.
legging van deze tocht Maandag
ochtend bij het herdenkingsteken te
Caen heeft dè brandende vrijheids
fakkel, die de minister-president Vrij
dag j.l. op de Dam te Amsterdam had
ontstoken, de altijd in de harten
brandende dankbaarheid van het Ne
derlandse volk voor- de herwonnen
vrijheid gesymboliseerd.
Ontroerende ontvangsten.
Deze dank geldt ook en vooral zij,
die op Normandië's kust hun leven
hebben geofferd als militairen van
de verbonden legers te land, ter zee
en in de lucht, deze dagen tien jaar
geleden.
Dit feit is tijdens'de Pinksterdagen
vele malen, ook döor Nederlanders,
herdacht en die dank is talloze malen
daarbij op ontroerende wijze vertolkt.
Dit laatste bleek bijvoorbeeld o.m.
uit de ontvangst, die de Belgische en
Nederlandse delegaties van verzets
strijders op hun gezamenlijke pel
grimsvaart in het eerste Franse
plaatsje na de grens, Ascq, ten deel
viel. Omringd met de vaandels der
Maquis stonden burgemeester en wet
houders van deze gemeente de be
devaartgangers op te wachten.
Afscheid van Normandië.
Achtereenvolgens legden de voor
zitter van de nationale federatieve
raad van het voormalig verzet Ne
derland, en de secretaris-generaal van
de C.I.A.R., kransen aan de rand
van de graven voor de onbekende
soldaat te Rijssel, Atrecht, Amiëns
en te Villers Bocage. Telkenmale
weerklonk daarbij het Wilhelmus
over de markten en pleinen van deze
door de oorlog zo bekend geworden
Franse steden.
De Amsterdamse vrijheidsfakkel is
Florence Nightingale
op 15 October herdacht
„Houdt haar lamp brandend"
Zoals onlangs werd berichtheeft
minister Suurhof daags vóór We-
reldgezondheidsdag een comité geïn
stalleerd, dat op zich heeft genomen
dit jaar een herdenking te organise
ren van het feit, dat Florence
Nightingale 100 jaar geleden haar
zegenrijke arbeid is begonnen.
Het Florence Nightingale herden
kingscomité heeft thans als datum
voor deze herdenking vastgesteld
Vrijdag 15 October, daar dit de dag
was, waarop Florence Nightingale in
1854 het oppertoezicht over de ver
pleegsters in de Krim verkreeg.
Het ligt in de bedoeling deze her
denking gedecentraliseerd te doen
geschieden, door in vele plaatsen in
het land bijeenkomsten te houden,
waarbij het werk en de vooruitstre
vende visie op het verpleegstersbe-
roep van Florence Nightingale zullen
worden belicht.
Het devies voor de herdenking
luidt: „Houdt haar lamp brandende".
Het sprookjespark „De Efte-
ling" heeft tijdens het Pinksterweek
end ruim 25.000 bezoekers ontvangen,
hetgeen 18.000 meer is, dan verleden
te laat op de plaats van bestemming jaar tijdens de Pinksterdagen.
WASSENAARS DIERENPARK
De leeuwin Simba uit het Dieren
park Wassenaar is gisteravond, ten
aansohouwe van een duizendkoppig
publiek, door de Haagse dierenarts
dr. L. Gazenbeek, langs operatieve
weg verlost van twee welpjes. Na
tuurlijk was het niet de bedoeling,
dat dit in het openbaar zou gebeu
ren, maar het dier weigerde perti
nent voor deze grote gebeurtenis het
nachthok in te gaan.
Daarom werd tenslotte de omge
ving van de kooi afgezet en achter
die afzetting verdrongen zich de
vele nieuwsgierigen (Het dierenpark
'boekte Tweede Pinksterdag veertien
duizend bezoekers).
Van buiten af dreef men Simba
naar een kant van de kooi, tótdat
een paar oppassei's door de tralies
'heen haar staart konden grijpen. De
leeuwin werd woest en ging uit al'le
macht trekken, maar niettemin gin
gen' enige oppassers, met gaffels en
lasso's gewapend, nu de kooi binnen.
Simba, die zich wild en hardnekkig
bleef verzetten, slaagde er in een
van de metalen gaffels doormidden te
breken. Door de lasso's om kop en
poten van het dier te werpen en
vast te maken kon men het tenslotte
betrekkelijk weerloos maken. Tóch
bleef Simba met haar aan elkaar ge
bonden achterpoten slaan, toen dr.
Gazenbeek de operatie verrichtte.
Toen de twee welpjes gezond en
wel ter wereld waren gekomen,
moesten de vijf oppassers weer heel
omzichtig het moederdier losmaken
en zorgen, dat ze veilig de kooi uit
kwamen. De laatste man, de oppasser
Kagemaker uit Den Haag, is dat niet
helemaal gelukt. Hij stond in zijn
eentje met een gaffel in de kooi én
moest met een mes de lasso, die nog
om Simba's ha'ls zat, losmaken. De
woedende leeuwin nam haar kans
waar, sloeg met haar klauw en 'be
zorgde de heer Kagemaker een diepe
vleeswond in de arm. Op de hulppost
van het Roode Kruis, die met het
oog op de Pinksterdrukte in het
Dierenpark was ingericht, werd hij
verbonden.
Dr. Gazenbeek heeft een klein
half uur nodig gehad voor het ver
richten van de operatie en bij elkaar
heeft men bijna twee uur werk ge
had. Toen alles achter de rug was,
stond Simba rustig op en wandelde
haar nachthok binnen. De welpjes
zijn apart gezet. Zij zullen vooreerst
met de fles worden gevoed.
De gewonde oppasser sluit weer
vrede met de leeuwin.