S)e ftzidóeSoti/fcci/rtJ
Heiligverklaring van Paus Pius X op het Pietersplein
Een plechtigheid zonder weerga
de geschiedenis der Kerk
in
Molotof vertrok onverwacht
naar Moskou
MAANDAG 31 MEI 193*
45ste JAARGANG No. 13207
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w.. f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 et. p. man. Telefoontjes f 1.50
HANDLEIDING
BIJ MANDEMENT
ffr l\/|en. mag en men zal! van
1** ons niet verwachten, dat wij
ons licht laten schijnen over het man
dement, dat de 'bisschoppen van Ne
derland gisteren in handen van ieder
een ter lezing hebben gegeven. Wat
die lichtschijn betreft, staat de ge
loofstrouwe pers deze keer ten achter
bij iedereen, die het mandement leest
en erf het zijne van weet te zeggen;
ook ten achter bij de anders-geaarde
pers, Welke haar licht zal ontsteken
om het daglicht, dat het mandement
verspreidt, met rode of kleurloze
kaarsjes bij te lichten.
Als de bisschoppen hun licht op de
vijf luchters van Nederland plaatsen,
zien wij ons eigen licht als duister
nis. Als, om de apocalyptische zegs
wijze voort te zetten, „de zeven en
gelen" van de vijf Kerken van ons
land gezamenlijk spreken, kunnen
wij q.q. ons stamelend geluid gevoe
gelijk achterwege laten. Want elk
van de zeven ondertekenaars van dit
weloverwogen en stevig-beraden
„Mei-manifest" spreekt „als een die
gezag heeft" en als drager van* een
verantwoordelijkheid, welke noch wij
noch iemand onzer dragen kan.
Deze overweging ontvouwen we te
dezer gelegenheid, niet om bij
het episcopaat in een goed blaadje te
geraken alweer q.q. staan we daar
toch wel in! maar omdat deze
overweging maatstaf en handleiding
behoren te zijn bij de lezing van het
mandement. Het schort hier en daar
bij onze goegemeente wel eens aan
het juiste inzicht in de waardigheid
en in de bevoegdheid van het bis
schopsambt. Het oer-christelijk be
ginsel, reeds in de eerste eeuw onzer
jaartelling met kracht benadrukt
„niets zonder de bisschop", verdient
in het midden van de twintigste
eeuw opnieuw te worden ingescherpt.
Wanneer de bisschoppen, dat zijn: de
opvolgers in rechte lijn van de apos
telen, met apostolisch gezag lank
moedig maar onomwonden, hun me
ning te kennen geven, moeten wij de
laatste jaren bij sommigen een
vreemde en enigszins gehuichelde
vorm van redenering constateren, zo
dat men „horende niet verstaat"
ofschoon het episcopaat zich toch niet
in parabels uitdrukt!
Men betuigt in woorden zijn eer
bied voor het van Hogerhand gestel
de gezag, maar kruipt er langs kron
kelpaadjes toch weer onder uit.
Dat is niet eerlijk en dat is niet
heldhaftig. Dat verdient zeker niet
respect, consideratie of sympathie,
evenmin als iemand sympathie heeft
voor de zoon uit het evangeliever
haal, die beloofde naar de wijngaard
te gaan enhet niet deed.
Daarentegen gaat de sympathie van
ieder recht door zee varend mens uit
naar de andere zoon uit hetzelfde
verhaal, die tot zijn vader zeide: ik
doe het niet en het tóch deed, uit ge
hoorzaamheid aan het vaderlijk
bod.
Nu de bisschoppen hun langver
wacht mandement hebben uitgevaar
digd en bij herhaling enige richtlij
nen voor het christelijk maatschap
pelijk leven ontvouwen, welke dezen
en genen niet aangenaam zijn en het
prijs geven van eigen mening vergt
„men overschat eigen mening en
eigen inzicht" staat ergens terloops
in het mandement doet men wijs
en verstandig, het kaarsje van eigen
wijsheid met een flinke snuiter
doven en in het daglicht vain onge
veinsde trouw voort te gaan.
Er is tegenwoordig een stroming
tot de oprechte, ongecompliceerde
eenvoud van het eerste christendom
terug te keren. Zonder veel drukte
oi gevoel van hevige onderwerping,
maar het als de gewoonste zaak van
de wereld beschouwen te gehoorza
men aan de roepstem van de bis
schoppen, is een toetsend getuigenis
van zulk een oprechte, eenvoudige,
oer-christelijke gesteltenis.
Deze antwoordde: Ik ga, heer;
maar hij ging niet.
Hij kwam bij de ander en zei het
zelfde.
Deze antwoordde: Ik wil niet, maar
later kwam hij tot inkeer en ging.
Wie van de twee heeft de wil van
zijn vader volbracht?
Ze zeiden: de laatste!
roering weer geestelijk tot grote zelf
bewustheid komt.
De leiding van de Goddelijke Voor
zienigheid schittert wel op heel bij
zondere wijze uit de werken van Pius
X en komt op de voorgrond in dra-|
matische uren. Bij alle strijd, die
wordt gevoerd, komt de eenheid van
de Katholieke Kerk sterk naar voren,
de eenheid, die Haar fundament is.
Weliswaar hebben op verschillende
tijdstippen de pausen krachtens de
genade van staat hun geschonken,
gestreden om de Kerk op haar grond
vesten te bewaren, maar het valt wel
zeer sterk op met welk een schitte
rende kracht Pius X de victorieuze
strijd heeft gevoerd en welk een
heldhaftige deugd heeft gegloeid in
het hart van de heilige. Vervuld van
de zorg voor de Kerk, kende deze
Paus nooit enige zwakheid, wanneer
Hij streed voor de rechten van de
hiërarchie of voor een andere heilige
zaak.
Vervolgens heeft de H. Vader aan
het andere grote werk van Pius X
herinnerd, de eenheid van het geloof
te bewaren, welke voor heel de Ka
tholieke wereld van belang is ge
weest. Het modernisme immers
dreigde een droeve scheiding te ver
oorzaken. De persoonlijke heiligheid
van Pius X scheen in de oplossing
van deze vraagstukken de voornaam
ste inspirerende kracht te zijn. De H.
Eucharistie en het inwendig leven,
dat zijn de voornaamste punten van
de geloofsverkondiging van Pius X in
dit uur. Een heilig leven, dat is het-
gene, wat deze Apostel van het in
wendig leven, als oplossing voorstelt
aan de mens van deze tijd van de
machine, de techniek en de orga
nisatie.
Tenslotte bad de H. Vader als volgt:
„Ja, heilige Pius X, glorie van het
priesterschap, glans van het christen
volk, gij wist de eenvoud te vereni
gen met de grootheid, de gestreng
heid met de zachtheid, <Je ongecom
pliceerdheid met de diepte van de
geleerdheid. Gü, de Paus van de H.
Eucharistie en van de catechismus,
van het inniger leven en van de on
verschrokken moed, zie met liefde
neer op de H. Kerk, die gij zozeer
bemind hebt. Terwijl de eenheid
constant is temidden van de talrijke
moeilijkheden en de vervolgingen
van onze tijden, laat de moed ons be
zielen. Verkrijg voor deze geschokte
wereld de Vrede, de Vrede, die de
eenheid onder de volkeren zal her
stellen. Geef de eerlijke samenwer
king onder de verschillende standen
liefde en charitas bij de mensen, die
hen verteert en tot een brandende
werkelijkheid wordt tot glorie van
Onze Heer Jesus Christus, die met de
Vader en de H. Geest heerst in de
eeuwen der eeuwen. Amen".
DE EERSTE H. MIS.
Zondagmorgen om tien uur droeg
de kardinaal-deken Z. Em. I. Tisse-
rant de eerste H. Mis op ter ere van
de nieuwe heilige. Pius XII verleen
de van Zijn pauselijke troon assis
tentie. De St. Pieter was tot de laat
ste plaats gevuld met gelovigen, die
reeds weken tevoren hun toegangs
bewijzen hadden aangevraagd. Velen
wachtten buiten daar zij geen toe
gangsbewijzen meer hadden kunnen
bemachtigen.
Zondagmiddag is 't stoffelijk over
schot van de nieuwe heilige plechtig
overgebracht van de St. Pieter naar
de basiliek van Maria de Meerdere.
Het lichaam van Pius X lag in vol
pauselijk ornaat in een glazen kist,
die werd vervoerd op een wagen in
de vorm van een af uit, getrokken
door zes paarden. Langs de route, die
de processie volgde cn die was afge
zet door militairen, stonden duizen
den gelovigen geschaard.
In de versierde basiliek van Maria
woonden de kardinalen, leden van
het corps diplomatique in het Vati-
caan en Italiaanse autoriteiten de
plechtige inontvangstneming van het
stoffelijk overschot bij.
Persoonlijke heiligheid de oplossing
van problemen ook van deze tijd
Een plechtigheid als wellicht zonder weerga is in de geschiedenis der
Kerk heeft Zaterdag in Rome plaats gevonden. In tegenwoordigheid van
honderden bisschoppen, aartsbisschoppen, patriarchen en kardinalen heeft
Pius XII zijn iliustre voorganger Pius X heiligverklaard. Honderddui
zenden uit Italië, maar ook vele tienduizenden uit alle delen van d'e wereld
zijn er getuigen van geweest.
Het St. .Pietersplein blakerde in de Romeinse Meizon, toen reeds vroeg in
de middag velen zich naar het Plein spoedden uit angst niet tijdig een
plaats ée zullen krijgen. Zij hadden geen ongelijk, want op het niet-gereser-
veerde deel van het Plein zou in de latere uren geen plekje grond meer
onbezet blijven en velen zouden zich tevreden moeten stellen met van
veraf, van de Via della Conciliazione de plechtigheden te moeten volgen,
zonder iets te zien, ook al waren er luidsprekers aangebracht. Het Plein
Vek op he* eerste gezicht als een theater van ongewone afmetingen. Het
toneel was het bordes van de machtige St. Pieter, dat door imposante be
kleding met rood en tapijt een fleurige indruk maakte.
In het midden tegen de hoge ijzeren afsluiting van het voorportaal van
de basiliek stond de Pauselijke troon, bedekt met wit damast. De damastver
sieringen in rood, welke vanaf het baldakijn boven de troon aan weerszij
den daarvan afhingen, maakten de troon zelf driemaal breder dan hij in wer
kelijkheid is. Rechts en links van de troon stonden de vergulde leuning
stoelen, bestemd voor de kardinalen; daarachter stoelen en banken, even
eens aan beide zijden, voor de aartsbisschoppen, bisschoppen en hoogste
prelaten van de Romeinse Curie. Enige meters voor de troon stond het gla
zen reliekschrijn, waarin het stoffelijk overschot van de H. Paus te zien was.
levende getuigenis van diens heerlijkheid te zien was.
Luid heeft de formule door de luid
sprekers over de hoofden van de me
nigte gedragen over het plein geklon
ken en de gelovigen beantwoordden
deze pauselijke uitspraak met een
luide ovatie voor de nieuwe heilige
en voor de Paus. Na de onthulling
van de afbeelding van Pius X zet de
H. Vader het „Te Deum" in, dat door
het volk in het Gregoriaans wordt ge
zongen en sluit met het gebed, waar
in de H. Vader van God door de be
middeling van de nieuwe Heilige bij
stand voor de Kerk en de gelovigen
afsmeekt.
Daarna nadert de kardinaal-deken
Incidenten in
Egypte
Een menigte Egyptenaren heeft in
de buitenwijken van Ismailia, in de
zóne van ht Suezkanaal, een Britse
soldaat vermoord.
De vermoorde soldaat reed als ge
wapend geleide mee op een vracht
auto met cantinegoederen, die werd
bestuurd door een Egyptische chauf
feur. In Ismailia verliet de chauffeur
plotseling het convooi, waarvan de
wagen deel uitmaakte, en reed een
straat in de Arabische wijk van de
stad binnen. Daar werd de soldaat
door een menigte Egyptenaren, die
de vrachtwagen plunderde, doodge
slagen. De wagen werd in brand ge
stoken.
De Britse ambassade te Cairo heeft
bekend gemaakt, dat een gewapende
bende van 20 man in de nacht van
Zaterdag op Zondag een Britse op
slagplaats te Port Said in brand ge
stoken heeft. De schade wordt ge
schat op 400.000 pond sterling.
DE PLECHTIGHEID NEEMT
EEN AANVANG.
Het is bijna half zeven als de H.
Vader in de Sedia Gestatoria het bor
des wordt opgedragen. Hij ziet er
weer goed uit en schijnt weer volle
dig zijn krachten te hebben hervon
den.
Terwijl het „Tu es Petrus" weer
klinkt, stapt de H. Vader uit de Se
dia Gestatoria en bestijgt met veer
krachtige tred de troon. Na enige mo
menten van interne ordening in het
pauselijk gevolg beginnen de kardi
nalen één voor één hun eerbied aan
de H. Vader te betuigen, de Wester-
sen nemen hun Soli Deo af, de Oos
terse kardinalen houden hun paarse
hoofdbedekking op. De Paus schijnt
voor ieder een bijzonder woord te
hebben. Volgens de voorgeschreven
wetten vraagt kardinaal Cicognani
dan de H. Vader de heiligverklaring
to willen verrichten waarop de H.
Vader van zijn troon af komt en
neerknielt op de voor hem geplaatste
bidstoel, terwijl een der prelaten
hard „Orate" roept.
DE HEILIGVERKLARING.
Het moment van de heiligverkla
ring nadert. De H. Vader zet met
krachtige stem het „Veni Creator" in.
Ieder staat, ieder zwijgt, ieder luistert.
De Paus spreekt: „Ter ere van de
H. Drieëenheid, tot verheffing van
het Katholieke geloof, tot bloei van
de Katholieke godsdienst, krachtens
het gezag van Onze Heer Jesus Chris
tus, van de H. Petrus en Paulus en
krachtens ons eigen gezag decreteren
en verklaren wij, na rijpe overwe
ging en na herhaaldelijke inroeping
van de goddelijke bijstand en na de
mening van onze eerbiedwaardige
broeders, kardinalen van de Heilige
Romaanse Kerk, Patriarchen, Aarts
bisschoppen en bisschoppen gehoord
te hebben, de gelukzalige Paus Pius
X heilig en schrijven wij Hem bij op
de lijst van Heiligen, vaststellend,
dat elk jaar zijn feest, in de gehele
H. Kerk op 20 Augustus met grote
devotie gevierd zal worden".
Gezeten op de stoep van de Basiliek
van St. Pieter te Rome leest Z. H.
Paus Pius XII de proclamatie, waar
in Paus Pius X heilig wordt ver
klaard. Honderdduizenden op het
plein, en ontelbaren in huis de
plechtigheid werd n.l. per televisie
uitgezonden volgden de ceremo
niën.
Tisserant de H. Vader en zet het
Confiteor in, waarbij na de namen
Petrus en Paulus die van de nieuwe
heilige wordt ingelast. Vervolgens
worden aflaten afgekondigd, die aan
de verering van Pius X verbonden
zullen zijn en houdt de Paus geheel
onverwacht een toespraak van 20
minuten.
Daarna sprak de Paus zijn drievou
dige zegen uit over de zee van hoof
den op het plein en ver daarachter
en over allen, die naar de radio luis
terden. Nadat de Paus de relieken
van Pius X vereerd had en zich enige
ogenblikken met de familieleden van
de Heilige had onderhouden, nam
hij weder op de draagstoel plaats en
keerde in het Vaticaan terug.
REDE VAN DE H. VADER.
In de rede, welke de Paus onver
wacht hield, zeide hij, dat het voor
de eerste maal in de geschiedenis
van de H. Kerk voorkwam, dat een
Paus formeel wordt heilig verklaard
door Hem, die tijdens Zijn Pontifi
caat een eenvoudig lid was van de
Fauselijke Curie. Voorwaar, een ge
denkwaardige dag is het vandaag
voor Ons, die tijdens Ons pontificaat
zovele zorgen en smarten hebben
moeten doormaken. Het is een zo
troostvolle herinnering er aan te den
ken, hoe de Kerk op zekere ogenblik
ken geestelijk als het ware terneer
ligt en dan plotseling door een be-
Om concessies
te halen?
De Russische minister van Buiten
landse Zaken, Molotof, is gistermor
gen vroeg onverwacht uit Genève
vertrokken en naar Moskou terugge
vlogen. Achter zich liet hij een
sfeer van verwarring, die zich bij
vrijwel alle diplomaten bij de con
ferentie over het Verre Oosten uitte
in de vraag. „Waarom?"
In Britse kringen te Genevè ver-
wacht men dat Molotof met ingrij
pende concessies uit Moskou zal te
rugkeren, al weet men niet precies,
wat deze concessies zullen inhouden.
Mogelijk zullen Russen een compro
misvoorstel doen, dat alle problemen
van het Verre Oosten zal omvatten.
Het vertrek van Molotof naar Mos
kou geschiedde met de grootste ge
heimzinnigheid en zelfs de Zwitserse
functionnarissen van het vliegveld
werden eerst van de reis op de hoog
te gesteld, toen de zwarte Russische
auto's met de minister en andere
Russische autoriteiten kwamen voor
rijden.
De Russische delegatie weigerde
elke commentaar op het vertrek,
maar volgens leden van de Britse
vertegenwoordiging in Genève zou
Molotof aan Eden hebben verteld, dat
hij „over een of twee" dagen weer
zal terugkeren.
Een overzicht van de gigantische me
nigte op het St. Pietersplein te Rome
tijdens de plechtige Heiligverklaring
van Paus Pius X.
Men neemt in ieder geval aan dat
Molotof is teruggekeerd voor con
sultaties met zijn regering.
Siam ongerust.
In New York heeft Siam gisteren
in de Veiligheidsraad van de Ver.
Naties verzocht bijeen te komen en
waarnemers naar Zuid-Oost-Azië te
zenden in verband met de oorlog in
Indo-China.
Volgens de minister van Buiten
landse Zaken van Siam, prins Wan
Waihajakon, zal dit land voorstel
len vertegenwoordigers van India,
Pakistan, Zweden, Nieuw-Zeeland en
Uruguay naar de grens van Siam met
Indo-Ohina te zenden om er op toe
te zien, dat geen vreemde troepen het
land binnenkomen.
(Geldig van Maandagavond I
tot Dinsdagavond. Opgem. te 10
uur).
ENKELE OPKLARINGEN
Zwaar bewolkt mét enkele
opklaringen en plaatselijk enke- f
le buien Ongeveer dezelfde tem- j
peraturen als vandaag. Zwakke
tot matige wind, in de kustpro-
vincies overwegend uit Noorde-
lijke richtingen, elders veran-
derlijk
1 Juni: zon op 4.26 en onder 20.49;
maan op 4.10 en onder 21.46 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van het KNiMI
op Maandagochtend 07.00 uur luiden:
STOCKHOLM
regenbui
26 e
OSLO
licht bew.
25
KOPENHAGEN
onbewolkt
23
AMSTERDAM
zwaar bew.
16
LONDEN
zwaar bew.
17
LUXEMBURG
regen
15
PARIJS
regen
20
BORDEAUX
zwaar bew.
22
GRENOBLE
zwaar bew.
21
GENEVE
zwaar bew.
21
ZURICH
zwaar bew.
20
LOCARNO
regen
23
BERLIJN
zwaar bew.
22
FRANKFORT
regen
15
MUNCHEN
geheel bew.
16
WENEN
onbewolkt
19
INNSBRUCK
nevel
15
ROME
geheel bew.
25
AJACCIO
regen
22
MALLOROA
lacht bew.
26
Korreltje
In gezelschap gapen is vooral dan
onbetamelijk, wanneer er alle reden
toe bestaat.
