Boerenleenbank in Sassenheim
vierde haar gouden jubileum
Buitengewoon geslaagd werkbezoek
van de Koningin aan prov. Groningen
Geen vragen
over 5 Mei
Rijwielvervoer
per trein duurder
Onwelluidende vertolking
van ,Dichtung und Wahrheit'
Officier acht motief wel aanwezig
WOENSDAG 26 MEI 1954
SE LEIDSE COURANT
i WbEUC B1.A„D ^AC.lNA 1
Precies een kwartier later dan het
tijdschema aangaf, namelijk om half
zeven gisteravond, is Hare Majesteit
de Koningin met de regerings-Dakota
van de luchthaven Eelde vertrokken;
om half zeven dtaaiden de propellers
van het toestel op volle toeren, gaf
Gerben Sonderman het O.K.-teken
naar de verkeerstoren van Eelde, en
wuifde een charmante koningin naar
de talrijken, die haar op Eelde uitge
leide deden. Het werkbezoek, dat
Hare Majesteit gisteren aan Gronin
gen gebracht heeft, is een groot suc
ces geworden. Het enthousiasme in
stad en provincie Groningen was zo
groeit, dat men eigenlijk meer aan een
officieel bezoek dan aan een volbe-
laden werkprogramma van de lands
vrouwe moest denken.
Groningen heeft zich Op zijn mooist
laten zien en het zonnige weer heeft
hieraan in grote mate meegewerkt.
Het is een drukke dag geworden
voor de koningin in het uitbundige
Groningen, maar zij verklaarde bij
het afscheid nadrukkelijk, getroffen
te zijn geweest door de vriendelijk
heid en de hartelijkheid waarmee zij
hier was begroet. Kort voor haar ver
trek naar Soestdijk bracht de Konin
gin nog een bezoek aan het landgoed
„Vosbergen", dat wordt beheerd door
de Kraus-Groeneveld stichting. Deze
stichting is in het leven geroepen
door wijlen de heer en mevr. Kraus-
Groeneveld met het oogmerk aan aca
demici, in het bijzonder zij die ver
bonden zijn aan de Groninger univer
siteit, plaats te bieden hetzij als rust
oord, het zij voor rustige studie of
voor het houden van conferenties.
In het bestuur der stichting hebben
de commissarissen der koningin in
Groningen en. in Drenthe en de bur
gemeesters van Groningen en Eelde
zitting. De chatelaine, mevr. Van Ar-
nim-van Leeuwen, vergezelde Hare
Majesteit bij haar rondgang door het
gebouw.
De Koningin legde hier grote be
langstelling aan de dag voor het uni
versitaire leven van Groningen.
Koningin en min. Drees
naar de West?
Het Franse blad „Le Mopde" heeft
gistermorgen gemeld, dat minister
president dr. W. Drees, wanneer de
R.T.C. met de West zal slagen, nog
dit jaar een bezoek aan Suriname en
de Antillen zal brengen.
Het zou volgens het blad de bedoe
ling zijn, dat koningin Juliana in het
voorjaar van 1955 de beide Ameri
kaanse rijksdelen zal bezoeken.
In Haagse politieke kringen acht
men dit bericht voorbarig, hoewel
men het ook niet wenst te ontkennen.
In ieder geval is er nog niets defini
tief beslist.
Met 63 tegen 6 stemmen aanvaard
de de Tweede Kamer gistermiddag
een voorstel van de wnnd. voorzitter,
prof. mr. P. S. Gerbrandy, om het
verzoek van de heer H. Gortzak (C.
P.N.) tot het stellen van vragen aan
de regering betreffende het doen van
nieuwe voorstellen in zake de vie
ring van en het vrijaf geven op de
5e Mei niet toe te staan.
Prof. Gerbrandy had er op gewe
zen, dat de kwestie van de 5e Mei
bij de a.s. begroting behandeld zal
kunnen worden.
SABEL EN DIRIGEERSTOK.
Niet alledaags mag de loopbaan
van de heer M: Brilleman, wacht
meester der rijkspolitte eerste klasse
in Den Haag heten.
Hij heeft namelijk dezer dagen het
diploma behaald ais dirigent van har.
monie- en fanfarecorpsen, afgegeven
door de Bond van orkestdirigenten
in Nederland. De examencommissie
bestond uit de heren Gerard Boudijn,
Piet van Mever en J. Beekhoven.
De minister van Verkeer en Wa
terstaat heeft zijn goedkeuring ge
hecht aan een verhoging van de ta
rieven voor het rijwielvervoer per
trein. De verhoging zal op 1 Juni a.s.
ingaan.
De prijs voor het vervoer van ge
wone rijwielen over een afstand tot
en met 40 km., die thans 0.70 be
draagt, zal op 1 worden gebracht;
voor afstanden van 41 km. tot en met
150 km. zal de prijs 1.50 worden
(thans ƒ1) en voor afstanden boven
de 150 km. 2 (thans 1.50).
De tarieven voor het vervoer van
rijwielen met hulpmotor tot een ge
wicht van 40 kg. zullen met 0.30
worden verhoogd. De abonnements
prijs voor rijwielvervoer zal eveneens
een verhoging ondergaan.
iBij haar werkbezoek aan de Provincie Groningen, heeft H. M. Koningin
Juliana, zoals wij gisteren reeds meldden, o.m. een bezoek gebracht aan de
Theda Mansholt-Landbouwhuishoudschool te Haren. In de school werd door
de twaalfjarige Titie Koekkoek aan H.M. een boeket bloemen aangeboden.
Later bood een andere leerlinge, Rietje Dijkhuis aan H.M. een taart aan, die
in de school werd gebakken door de leerlingen. H. M. Koningin Jiulianal
neemt van de trotse leerlinge de taart in ontvangst.
H. J. VAN ZWIETEN MET
PENSIOEN.
De penningmeester van de Ned.
Kath. Bond van Werkmeesters, de
heer H. J. van Zwieten, die binnen
kort met pensioen gaat, heeft gister
middag afscheid genomen van zijn
officiële relaties.
Op de receptie te zijner ere te
Utrecht gehouden, hebben velen van
hun belangstelling blijk gegeven. De
bezoekers waren vertegenwoordigers
uit het georganiseerde bedrijfsleven,
waarmede de Bond van Werkmees
ters contacten onderhoudt.
Namens het Verbond waren de he
„President Robert" voor de rechter
Churchill deed
ook mee
De bijna 31-jarige vertegenwoordi
ger uit Den Haag, die in Nederland
ren J. A. Middelhuis en W. Essers aiierwege bekend is als „President
Jr. aanwezig. Behalve met een ver- I
zekering van blijvende vriendschaps-
banden, is de heer Van Zwieten met
vele cadeau's naar huis gegaan.
150.000.000 ZINKEN CENTEN
VERDWENEN.
Van de door 's Rijks Munt ver
vaardigde ruim 367 millioen zinken
centen, welke munt ini September
1952 buiten omloop werd gesteld,
zijn er ongeveer 150 millioen verdwe
nen, want ruim 40 pet. van het in
omloop gebrachte aantal werd niet
ingeleverd.
POOLSE KINDEREN IN
NEDERLAND.
Gistermorgen zijn te Arnhem 250
Poolse kinderen uit kampen in West-
Duitsland aangekomen. Zij vormen
het tweede deel van een groep van
500 Poolse kinderen, die onder auspi
ciën van het Nederlands R.K. Huis
vestingscomité werden ondergebracht
bij families te Nijmegen, Arnhem en
Achterhoek.
Deze kinderen zullen in ons land
een verblijf kunnen genieten van
drie maanden.
Geen nieuwetrekhonden
Er zullen geen nieuwe inschrijvin
gen in het trekhondenregister meer
worden opgenomen.
Dit is een overgangsmaatregel naar
een algeheel verbod van het gebruik
van trekhonden, waarvan er op 1
Januari jl. nog 699 eigenaren ston
den ingeschreven.
De Tweede Kamer heeft zich gis
termiddag unaniem met dit wetsvoor-1 len van meer deskundigen niet
stel zonder discussie verenigd. i der komt. De deskundigen komen
12de procesdag Berkelse moordzaak
Uitspraak 8 Juni
Nadat gistermorgen de verdediging
van de Berkelse arts haar pleidooien
had uitgesproken voerde gistermid
dag de officier van justitie, mr. De
Lint in repliek het woord.
„Zeer veel gevolgtrekkingen uit
feiten zijn reeds in andere zin door
de raadslieden naar voren gebracht.
Ik heb, meen ik, opgemerkt dat de
verdediging en ik langs elkaar heb
ben gespróken".
„Verdenking en motief is geen be
wijs", zeiden de raadslieden. Dit is
ook mijn' overtuiging. Ik heb reeds
mijn kernbewijs uiteen gezet". Kort
ging de officier hierna in op zijn in
zijn requisitoir reeds uiteengezette
bewijsvoering. „De drie getuigen
die bij het toedienen van de drank
door de arts aanwezig waren, heb
ben gezien wat er was gebeurd. De
latere reconstructie en het verdere
onderzoek hebben 't bewijs gecomple
teerd".
Het motief.
„Natuurlijk was er een motief. De
verfialen van verdachte dat er tus
sen zijn vrouw en hem een goede
verhoudig was, bleek leugens te zijn.
De verhouding met de dienstbode,
aan wie hij trouwbeloften deed, is
ook naar waarde geschat. De beoor
deling van verdachte door psychia
ters is zeker niet gunstig voor ver
dachte geweest. Er was een wissel
werking tussen de verhouding met
Nellie en verdachtes haatgevoelens.
Als men voor de eerste factor de
verhouding tot Nellie grotere
waarde rekent dan voor de tweede,
de haatfactor, dan zou men minder
antipathiek tegenover verdachte ko
men te staan, maar dan zou dit bij
de uiteindelijke beoordeling geen
verschil maken.
Angstwekkende kalmte.
„We hebben hier te maken gehad
met een latent gevormd plan; de
uitvoering ervan hing van de omstan
digheden af", zo meende de officier
van justitie.
Hij meende dat de uitvoering van
het plan in een angstwekkende kalm
te en overleg is geschied. Verdachte
heeft alle hulp van buitenaf gewei
gerd.
De Intenties moeten kalm en hecht
höbben geleefd hen hem, of deze nu
negen maanden of een dag hebben
bestaan acht ik niet belangrijk.
Over de kwade trouw bij de tu
mor-diagnose zeide de officier, dat
deze factor bij het onderzoek onder
ogen is gezien.
Het uitblijven van een verergering
van de conditie van zijn vrouw had
voor verdachte aanleiding moeten
zijn in te zien dat zijn diagnose on
juist was. Daarom concludeerde men
terecht tot kwader trouw.
Volledig mogelijk.
Voorts sprak mr. De Lint nog over
de briefjeskwestie.
De getuigenverklaringen over het
„kattebelletje", het briefje dat als
vergelijking met de zelfmoordbrief
diende, zijn opzienbarend. De inhoud
van het kattebelletje, dat nu werd
overgelegd week af van het origi
nele, aldus zeiden getuigen. Als dus
is vastgesteld dat het kattebelletje
een falsificatie is, dan kan men door
vergelijking komen tot vaststellingen
dat het zelfmoordbriefje ook vals is.
Het schriftonderzoek is volledig
geweest, aldus mr. De Lint, ergens
moet een proces zijn einde vinden.
Moeten we nu weer vragen om een
verder onderzoek? De practijk 'heeft
geleerd dat men door het erbij ha-
dan maar tegenover elkaar te staan.
De zelfmoord-mogelijkheid werd
nogmaals besproken door de officier
van justitie. Tijdens het onderzoek is
men met stellige zekerheid gekomen
tot de onmogelijkheid van zelfmoord.
Het feit dat het slachtoffer tot op de
dag van haar dood een kasboekje had1
bijgehouden b.v. achtte de officier een
frappant bewijs er voor dat er van
zelfmoord geen sprake kan zijn.
.Twijfel is een schim".
„Meent de verdediging nu, dat men
er mee kan volstaan met te zeggen,
dat er twijfel bestaat. Ik heb er naar
getracht zo volledig mogelijke zeker
heid te verkrijgen. De twijfel is als
een schim gehanteerd maar is een
schim gebleven."
Maar na alles, wat ik heb beluis
terd, is er bij mij geen twijfel naar
voren gekomen", zo besloot de offi
cier van justitie.
Hij protesteerde tenslotte sterk te
gen de beweringen, dat de rechter-
cornm. vooringenomen was en dat
de deskundigen bevooroordeeld wa
ren.
Waarop en waarom.
Het is een waardeerbaar standpunt
van het O.M. dat het uitgaat van de
gedachte, dat drie getuigen een
moord hebben bijgewoond. Maar deze
hebben zich dat pas achteraf kunnen
realiseren en hun is de gang van za
ken pas bij hel onderzoek gebleken.
Het openbaar ministerie moet zich
echter op een concreet standpunt
stellen wat betreft het moment waar
op en het motief waarom de ver
dachte zijn handelingen heeft ver
richt.
Mr. Van 't Hof Stolk wilde nog
even vastleggen, dat zolang de ver
dachte de echtheid van de briefjes
blijft volhouden, de verdediging moet
aandringen op een zo volledig moge
lijk onderzoek. Het O.M. mag nog
niet zeggen, dat de briefjes vals zijn,
meende pleiter, zolang de zaak Van
de broer van verdachte nog niet is
afgehandeld. De deskundigen hebben
nog niet hun rapport in die zaak ge
reed. De getuigenverklaringen, die
over het kattebelletje zijn afgelegd
zijn z.i. niet voldoende om dit vals
te kunnen verklaren, aldus pleiter.
„Vlammende letters".
„Ondanks alle moeilijkheden en
tijdelijke conflicten kan ik verklaren
dat wij deze zaak in een goede sfeer
hebben kunnen behandelen, en dat
de wetenschappen al hun krachten
hebben gegeven om klaarheid te
brengen", zo eindigde mr. Van 't Hoff
Stolk
Mr. Huygens, duplicerende, ging
nogmaals op de mogelijkheid van
zelfmoord in. Hij vatte in het kort
nog enkele punten samen uit zijn
verdediging.
De laatste woorden van mr. Huy
gens tot de rechtbank waren: „Als
u steeds weer kijkt naar de twee
woorden die in Vlammende letters
boven uw raadkamer (denkbeeldig)
staan: „motief" en „zelfmoord", ben
ik er van overtuigd, dat de arts in
vrijheid zal komen".
De laatste woorden van verdachte
waren:
„Ik ben onschuldig en dank mijn
raadslieden in het bijzonder mr.
Huygens, die, Onschuldig zoveel on
verdiend leed heeft geleden".
De rechtbank zal over veertien
dagen uitspraak doen.
Robert", zal Maandag a.s. voor de
Maastrichtse rechtbank terecht staan
en heeft zich dan te verantwoorden
ter zake van twee hem ten laste ge
legde oplichtingen, n.l. van een le
raar, thans wonende in 's-Gravenha-
ge, voor bedragen van in totaal
56.000.en van de oom van ver
dachte, een manufacturier eveneens
's-Gravenhagc, voor een totaal
bedrag van 65.000.Verdachte
zou deze bedragen van genoemde
persoon hebben losgekregen door een
samenweefsel van verdichtselen en
beweringen, dat zij zich op een luxe-
jacht, de „President Robert" in veilig
heid zouden kunnen stellen tegen
het gevaar van een dreigende oorlog
met Rusland.
Verdachte zou daarbij hebben ver
teld, dat hij president was van een
Conseil Consulaire Secret Diploma
tique", een internationale veilig
heidsdienst, waartoe verder ook be
hoorde Eugène Black, de president
van een intern, bank van herstel en
ontwikkeling in Washington, verder
o.m. Winston Churchill en Lord Not
tingham.
Engels dok was 't einde.
Beide personen zijn ingegaan op
deze praatjes, hebben hun geld, af
komstig uit te gelde gemaakte bezit
tingen, afgestaan voor de combinatie
waarin „President Robert" op protse
rige wijze leiding gaf aan boord van
het luxejacht, dat een reis langs de
kusten van West-Europa maakte.
Deze zwerfreis eindigde na een aan
tal maanden in Engeland, waar het
luxe-jacht in een dok terecht kwam
en later is verkocht omdat de deelne
mers aan deze zwerfocht tenslotte
met argwaan het avontuur vol pracht
en praal hadden opgegeven.
Als president van de rechtbank, die
De A.N.W.B. heeft besloten het
eilandgebied Aruba, waar de Bond
zeer veel leden telt, een wegwijzer
ten geschenke te geven. Deze weg
wijzer, die van hetzelfde type is al'
de hier te lande zo populaire A.N.
W.B.-wegwijzers, zal geplaatst wor
den bij het vliegveld Dakota op de
weg naar de hoofdstad van Aruba,
Oranjestad.
De armen vermelden, behalve de
verwijzing „vliegveld", een zestal
namen van de belangrijkste plaatsen,
alsmede het bekende oranjebordje
„Amsterdam", dat een afstand van
8145 km. aangeeft.
Deze wegwijzer de eerste,
de A.N.W.B. buiten de Nederlandse
grenzen plaatst is geheel bestand
tegen de invloeden van het klimaat.
Op 26 Mei zal dit blauw-witte baken
per m.s. „Breda" naar Aruba scheep
gaan.
Hedenmorgen heeft de vertegen
woordiger van de A.N.W.B. op Aru
ba, de heer J. A. van der Schoot, de
wegwijzer, door middel van een fo
to, reeds symbolisch overgedragen
aan het bestuurscollege van het
eilandgebied.
Drukbezochte
receptie
Het gouden jubileum van de Boe
renleenbank te Sassenheim is gis
teravond op grootse wijze gevierd.
Een zeer groot aantal leden met
hun dames en een aantal genodigden
waren bijeen in de vrolijk versier
de zaal van het K.S.A.-gebouw. On
der hen waren vertegenwoordigers
van de Centrale Bank uit Utrecht en
van de kring van Boerenleenbanken.
Verder merkten wij op de beide
wethouders en de gemeentesecreta-
De heer A. v. Breda, die de leiding
had deze avond, heette alle aanwe
zigen welkom en gaf het woord aan
de heer A. J. Verkley, secretaris van
de Raad van Toezicht. Deze deelde
mede dat de voorzitter verstek moest
laten gaan wegens verblijf in bui
tenland. Spr. herdenkt in zijn toe
spraak de initiatiefnemers van 50
jaar geleden in het bijzonder de heer
G. W. Marbus, de eerste voorzitter.
Vooral door dit bestuur is de bank
een zeer moeilijk tijd te boven geko
men. Ook de verdere leden van het
bestuur in de raad van toezicht wer
den herdacht. Spr. wees er op, dat
een gezegde van de eerste voorzitter,
n.l.: „Geld verdienen is moeilijk,
doch moeilijker is het geld te bewa
ren, vooral als het van anderen is",
VJ.n.r. de heer Hendriluse van de
Centrale Bank uit Utrecht, die een
wandbord aanbood, de zilveren ju
bilaris A. J. Verkley en de voorzit
ter van het feestcomité, de heer van
Breda. Foto: v. d. Horst.
nog steeds geldig is. Uit het jaarver
slag blijkt dat de zaken goed gaan.
Spr. feliciteerden het jubilerenden
bestuur hiermede.
De burgemeester was afwezig,
doch had een geluktelegram ge
stuurd. Eveneens was een schrifte
lijke felicitatie binnengekomen van
de voorzitter van de Ring Bloem-
Jubilaris.
Hierna nam de heer H. J. Hen-
drikse, vertegenwoordiger van de
Centrale Bank uit Utrecht, 't woord.
Spr. gaf allereerst een uiteenzetting
van het doel der Boerenleenbanken.
Dit is vooral de leden te helpen, ook
als de tijden slecht zijn. Ook hier
deze zaak Maandagmorgen zal be
handelen, treedt op mr. H. Schil
lings; officier van justitie is jhr. mr
F. van Rijckevorsel; verdachte zal
worden verdedigd door mr. Jos
Stroom uit Maastricht.
Getuigen in deze zaak zijn behal
ve enkele politie-functionarissen uit
Heerlen de Haagse leraar, de manu
facturier, en zijn echtgenote en een
zoon van de leraar.
bollenstreek, baron Van Wijnbergen. Sassenheim geniet de bank het ver-
De officier van justitie, heeft gis
ter voor de Arnhemse rechtbank een
gevangenisstraf van tien maanden
met aftrek geëist, zomede voorwaar
delijke terbeschikkingstelling van de
regering, tegen een 22-jarige dienst
bode te Ede wegens brandstichting.
De dienstbode had op 17 Novem
ber 1953 brand gesticht in de wo
ning van haar ex-verloofde uit
wraakneming jegens diens moeder;
zij weet het aan het ingrijpen van
de moeder dat de verloving was ver
broken. Door de brand, die tijdig
kon worden geblust, was ernstig ge
vaar ontstaan voor de bewoners en
voor vee.
Mr. Van IJsendijk zag zich tegen
over de maatschappij verplicht tot
een straf als schrikwekkend ele
ment. Verdachte ziet zelf de ernst
van haar laffe daad niet in. Eigen
lijk is een gevangenistraf van tien
maanden de helft te laag.
Mr Oberman was het niet eens
met de conclusie van mr Van IJsen
dijk en vroeg een gemengde straf en
deskundig toezicht.
trouwen van de leden en dit Is zeer
zeker een felicitatie waard. Namens
de Centrale Bank bied de heer Hen-
drikse aan het bestuur en wand
bord aan. Aan de heer A. J. Ver
kley overhandigt hij een oorkonde
ter gelegenheid van het feit, dat de
heer Verkley 28 jaar lang verbon
den is geweest aan de Raad van
Toezicht.
Een onbekende gever had 'n voor
zitters hamer gestuurd. Ook dit ge
schenk werd door het bestuur dank
baar aanvaard.
De heer Kuypers van de Ring
Bloembollenstreek der Boerenleen
banken, nam hierna het woord. Hij
besprak voornamelijk de taak die de
Ring inneemt tussen Centrale Bank
en plaatselijke bank. Ook hij wenste
het bestuur geluk met dit 50-jarig
bestaan.
Uitzondering.
Namens het gemeentebestuur
sprak de heer A. Vogelaar. Een Boe
renleenbank zoals op Sassenheim
draagt een apart karakter. In het
algemeen zijn de Banken, instellin
gen die medewerking verlenen zo
lang de tijden goed zijn. De Boeren
leenbank maakt hierop een uitzon
dering. De gemeente is de plaatse
lijke bank nog zeer veel dank ver
schuldigd voor de goede behandeling
van de leden in het algemeen, maar
vooral voor de samenwerking met
de gemeente in de crisisjaren toen
het er om ging de kleine kwekers te
steunen. Spr. feliciteerd het bestuur
met dit jubileum en hoopt dat de
saamhorigheid en de vriendschap
tussen de leden in de komende jaren
nog hechter mogen worden tot heil
van de gemeente Sassenheim.
Ook het feestcomité liet zich niet
onbetuigd. Het bood bij monde van
de heer van Breda aan het bestuur
een tweetal ingelijste foto's aan van
het huidige bestuur en van dit colle
ge zoals het 25 jaar geleden was sa
mengesteld.
De heer A. J. Verkley nam nog
maals het woord, nu echter als ver
tegenwoordiger van de oudste leden.
Ook hij memoreerde de moeilijke
tijden in de crisisjaren. De samen
werking was toen schitterend. -Hij
hoopt dat deze samenwerking blijft
voortbestaan en doet vooral een be
roep op de jonge leden vertrouwen
te hebben in het bestuur om ver
schillende problemen op te lossen.
Tussen de rij van sprekers door
zorgde het cabaretgezelschap „Ho-
fenk's Melodymakers" voor de vro
lijke noot.
Namens de leden dankte de heer
A. v. Breda het bestuur voor deze
zo schitterend geslaagde avond.
