S)e £<2idóe(Soti/fca/nt
DE GENEEFSE CONFERENTIE
BOEKT WEER VOORUITGANG
Televisie-net over Europa
Is delta bij Hanoi houdbaar?
filmcentrale brengt
Paus Pius X op 't witte doek
ZATERDAG 22 MEI 1954
45ste JAARGANG V No. 13201
Jirecteur: C. M. v. HAMERSVELD.
loofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
GEVAARLIJKE
SCHEUREN
HET LIJKT "WEL, alsof op het
theater van de wereldpolitiek
slechts één drama wordt gespeeld,
dat uittentreure wordt geprolon
geerd, nl. dat van Indo-China. Het
is een drama dat zich op twee fron
ten afspeelt; één in Indo-China zelf
in de jungle en in de delta van de
Rode Rivier, en één in Genève. Bei
de fronten staan met elkaar in ver
band; naarmate het de rode Viet-
minh-troepen meer naar den vleze
gaat, des te hopelozer wordt de si
tuatie in Genève. Tevergeefs pro
beert Bidault enige verlich-
0 ting voor de Franse strijd
krachten te verkrijgen, tever
geefs spreidt zijn Engelse collega
Eden al zijn diplomatieke talenten
ten toon om de telkens vastlopende
besprekingen weer vlot te krijgen.
De enige die helpen kan is Amerika;
de Ver. Staten kunnen het gewicht
van hun zwaard in de weegschaal
gooien, maar zij zijn niet van plan,
dat op hun eentje te doen, zonder
de medewerking van andere staten.
Maar hier manifesteert zich een
heilloze scheur in de anders zo hech
te homogeniteit van het Westen; En
geland wil het per se eerst proberen
met „warm houden én pappen", een
medische handelwijze, welke in dit
geval waarschijnlijk meer kwaad
dan goed doet; en Frankrijk aarzelt
om Amerikaanse hulp te aanvaarden,
omdat de Amerikanen, als zij hel
pen, tevens de militaire leiding wil
len hebben. Bovendien willen de
Amerikanen de volledige onafhan
kelijkheid van de drie staten Viet
nam, Laos en Cambodja, want zij
voelen er niets voor, hun troepen
te gebruiken voor een koloniale oor
log. Wel willen zij de rode vloed af
dammen, maar niet ten bate van een
versterking der Franse positie te
genover de onafhankelijkheidseisen
der Indo-Chinezen.
De Fransen staan nu voor het di
lemma: ofwel Indo-China te verlie
pen na een langzaam maar doeltref
fend proces van gewurgd worden, of
wel militair te overwinnen met be
hulp van Amerika en zodoende Indo-
China tè verliezen, dank zij de Ame
rikaanse voorwaarden.
De Engelsen staan voor de keus
ófwel het risico te aanvaarden van
een mislukking van Genève en dus
van hun eigen politiek, ófwel alsnog
met de Amerikanen mee te gaan,
die reeds hebben laten doorscheme
ren, dat zij een Zuidoost-Azië-pact
zullen opbouwen, eventueel zelfs
zonder medewerking van Engeland.
Bij dit spel van listige diplomatie
zijn de winnaars de lachende derden,
Moskou en Peking-China. Peking
stuurt zijn kanonnen, tanks en mu
nitie ijlings naar de fronten in Indo-
China, want de deur staat nog open.
Moskou ziet met welgevallen naar
de verbrokkeling van de Westerse
eenheid, waarachter het reeds het
scheuren vermoedt van de Westerse
defensie.
Wij kunnen hier niet beter doen
dan te verwijzen naar de woorden,
welke Adenauer Donderdagmiddag
sprak op de voorjaarszitting van de
raadgevende vergadering van de
Raad van Europa te Straatsburg. Hij
zei: „Reeds zijn hier en daar tekenen
van ongedurld, ja van ontgoocheling,
merkbaar met het oog op het gebied
der gemeenschappelijke verdediging.
Laat ons deze waarschuwende teke
nen in acht nemen en ervoor waken,
dat de stimulerende kracht der Eu
ropese gedachte niet verlamt. Histo
rische kansen verzuimen is gevaar
lijk, zij keren zelden terug".
Tijdverlies in Genève kon wel
eens leiden tot het missen van de
Europese bus.
Basis voor onderhandelingen
over bestand
Molotof diende plan in, dat aanvaard werd
Naar uit Genève bericht wordt, heeft Rusland een nieuw, uit 5 punten,
bestaand plan ingediend als uitgangspunt voor besprekingen over een wa
penstilstand in Indo-China, dat, naar ingelichte woordvoerders hebben ver
klaard, door Engeland en Frankrijk als zodanig is aanvaard.
Eden en zijn Franse collega, Bidault, hebben onmiddellijk verklaard,
bereid te zijn in de volgende bijeenkomst met besprekingen te beginnen op
basis van dit plan-Molotof.
De volgende zitting zal plaats vinden Maandagmiddag, nadat Eden en
Bidault met hun regeringen geconfereerd zullen hebben. Zij gaan vandaag
naar Parijs en Eden is van plan Zondag naar Londen te gaan.
BELANGRIJKE VOORUITGANG.
Een diplomaat, die aanwezig was
OPL w
veralaard, dat „belangrijke vooruit
gang" gemaakt werd. Molotof stelde
voor, dat in de besprekingen de vol
gende punten opgenomen zullen wor
den, die, naar hij volhield, gezamen
lijk beschouwd moeten worden:
1. Het tot stand brengen van een I
staken van het vuren;
Overeenstemming over zones,
waarin de tegen over elkaar staande
troepen verzameld zouden worden;
Een verbod voor het aanvoeren
van versterkingen van buitenaf voor
alle legers;
4» Het in het leven roepen van
een internationaal controle-apparaat,
dat toezicht moet uitoefenen op het
naleven van de overeenkomsten;
5. Internationale waarborgen om
schendingen te voorkomen.
Overeengekomen werd, dat de con-
ferentie Maandag beginnen zou met
besprekingen over de wijze, waarop
militaire deskundigen geraadpleegd
zullen worden om te adviseren in za
ken als het instellen van verzamel-
zones.
Aan de geheime vergadering van
gistermiddag ging een bijeenkomst
van de zes niet-communistische lan
den vooraf, waarop, naar verluidt,
een plan werd goedgekeurd voor de
instelling van afzonderlijke Qommis-
sies ter bespreking van militaire re
gelingen in elk van de drie Indochi-
HET VERLOOP V.D.STRUD IN INDO-CHINA
nese staten. Men gelooft, dat de com-
munisten dit in beginsel hebben aan
vaard, hangende overeenstemming
over de taak van deze commissies.
Westelijke waarnemers koesteren
niet veel hoop op overeenstemming
over de taak van de commissies voor
Laos en Cambodja. En zij vrezen, dat
de communisten geen bestandsvoor-
waarden voor Vietnam zullen aan
vaarden, zolang geen overeenstem
ming is bereikt over die voor Laos
en Cambodja.
Dank van Koningin voor liefde
en aanhankelijkheid
Alvorens met het jacht de „Piet Hein" uit de gemeente te vertrek
ken, heeft H.M. de Koningin mij verzocht de burgerij van Leiden uit
Haar naam hartelijk dank te zeggen voor de blijken van liefde en
aanhankelijkheid, jegens Haar en Z.K.H. de Prins der Nederlanden
op 20 en 21 Mei jl. betoond. De spontane en warme hartelijkheid
van de Leidse bevolking hebben H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins
der Nederlanden diep getroffen en een onvergetelijke indruk nage
laten.
F. H. VAN KINSCHOT
Burgemeester van Leiden.
De directeur van de televisiedienst
van de B.B.C., sir George Barnes,
Generaal Navarre
zondenbok
Generaal Paul Ely, stafchef van
het Franse leger, wordt begin volgen
de week in Parijs terug verwacht
met nieuwe plannen voor de verdedi
ging van de delta, die door een ster
ke strijdmacht van de Vietminh be
dreigd wordt. Het vertrouwen in de
houdbaarheid van de delta neemt af.
In Franse berichten uit Hanoi, wel
ke de censuur zijn gepasseerd, is
sprake van de noodzaak om generaal
Navarre, de opperbevelhebber, te
vervangen. Deze wordt verantwoor-
gelijk gehouden voor de val van Dien
Bien Phoe, omdat hy geen acht ge
slagen zou hebben op advies van de
geheime dienst naar aanleiding van
Chinese inmenging in de oorlog. Ook
zou Navarre de gevechtskwaliteit
van het Vietnamese leger hebben
overschat. Overigens wordt er in
deze berichten de nadruk op gelegd,
dat een commando wijziging alleen
niet voldoende zou zijn.
Gespannen toestand.
In Hanoi is de toestand gespannen.
Zaken worden er bijna niet gedaan.
Handelszaken trachten hun goederen
naar Haiphong of Saigon te krijgen
en de aanvragen om geld naar het
buitenland over te maken, zijn ver
drievoudigd.
Volgens radio-Vietminh hebben
guerillatroepen in de delta, achter de
Franse linies, duizend man van de
Franse strijdkrachten uitgeschakeld
in twee dagen tijds.
De post Anxa, 20 km. ten N.-W.
van Taibinh, is in handen van de
Vietminh gevallen. Zij werd verde
digd door een compagnie Wietname-
zen. De strijd om de post heeft twee
k drie weken geduurd. De verliezen
daarbij worden gevoelig genoemd.
Volgens in Parijs ontvangen ver
klaringen van gerepatrieerde gewon
den bevonden zich Duitsers onder de
officieren, die de laatst Vietminh-
aanval op Dien Bien Phoe leidden.
Een soldaat van het Franse vreem
delingen legioen heeft voorts ver
klaard, dat een twaalftal blanke offi
cieren in Vietminh-uniform de ge
wonden had bezocht, die in Dien Bien
Phoe op evacuatie wachtten. Hij zei
verscheidene Duitsers te hebben ge
zien.
Koning Haakon komt
12 t/m 14 Augustus
Het Ministerie van Buitenlandse
Zaken deelt mede, dat het bezoek,
dat Z.M. Koning Haakon van Noor
wegen in Augustus aan Nederland
zal brengen, enkele dagen vervroegd
Z^jne Majesteit zal op 12 Augustus
hier te lande arriveren. Hij vertrekt
op 14 Augustus. Oorspronkelijk was
het bezoek vastgesteld op 16, 17 en
18 Augustus
heeft een uiteenzetting gegeven van
de wijze, waarop het „Eurovisie"-
programma van de acht landen tech
nisch worden uitgevoerd. Een pro
gramma van de B.B.C., aldus sir
George, zal door middel van een ra
dio-verbinding over het Kanaal naar
Calais worden gerelayeerd en van
daar naar Cassel in Noord-Frank
rijk. Hier neemt radio Television
Frangaise het programma ovet en
voert het naar Lille, waar het wordt
gesplitst. Een signaal gaat naar Pa
rijs om op het Franse televisie-net te
worden overgebracht; het andere
wordt via relayeerstations naar Ne
derland en België gezonden. Van Ne
derland gaat het signaal naar Keu
len, waar het op het Westduitse tele
visie-net wordt gezet. Een speciale
verbinding van Hamburg voert de te
levisie-signalen naar Kopenhagen,
terwijl het van Zuid-Duitsland naar
Zwitserland en vandaar naar Milaan
en Rome wordt gezonden. In totaal
zijn hier ongeveer twintig relayeer
stations bij betrokken, die 44 zen
ders zullen voeden, welke gezamen
lijk een bevolking van ongeveer 90
millioen zielen zullen bestrijken in de
dichtst bevolkte delen van de be
trokken landen.
MOEDER-DE-VROUW IN HET
PARLEMENT
Echtgenoot is het slachtoffer
Een der in hét nieuwe Ierse parle-
rr.en gekozen afgevaardigden is een
41-jarige huisvrouw en moeder van
acht kinderen, Maureen O'Carroll,
die voor de arbeiderspartij een door
de Fianna Fail bezette zetel van het
lagerhuis gaat innemen.
In de afgelopen drie weken van de
verkiezingscampagne heeft haar echt
genoot, e/.n timmerman, een groot
deel van de verzorging der kinderen
voor zijn rekening moeten nemen.
Hoe mijn man gestemd heeft, weet
ik niet, aldus Maureen O'Carroll,
maar ik zou hét hem niet kwalijk
nemen als hy tegen mij gestemd had.
Ontroerende opnamen en verbeelde
ontsluiting van het conclaaf
Aan de vooravond van de heilig
verklaring van Paus Pius X is de
Filmcentrale van de K.A.B. er in ge
slaagd, een bijzondere film in omloop
te brengen over het leven van deze
inderdaad heilige Vader der chris
tenheid, priester, uit het volk voort
gekomen. Deze film is van Italiaanse
makelij en werd onder de titel „Gli
Uomini non guardano il Cielo" door
Umberto Scarpelli geregisseerd.
Als wij voorspellen, dat deze vi-
suele levensbeschrijving, die in ons
land „Mensen kijken niet naar de he
mel" heet, in alle kringen van het
katholieke leven stellig grote belang
stelling zal trekken, is dat niet alleen,
wijl de tijd voor vertoning zeer gun
stig is, maar ook, omdat de K.A.B.-
filmcentrale een voortreffelijke greep
heeft gedaan. Filmisch gesproken had
wellicht iets meer vaart kunnen wor
den betracht; maar als men in aan
merking neemt, dat de filmmaker
stond voor de zeer moeilijke OD^ave
van de verbeelding van een levens
verhaal, dan zal men het kunnen
verstaan, dat sommige details wat
statisch van vorm zijn. Hier en daar
is ook de tragiek een tikje sterk aan
gezet en niet altijd voldoet de af
wisseling tussen het hoofdmotief en
de uigebreide terugblik, de flash
back.
Doch hiermee wil dan elke critiek
gezegd zijn. Een vondst was, dat de
scenarioschrijvers De Mori en Bac-
chion de film lieten beginnen rond
de buitenlandse politieke verwikke
lingen vóór de eerste wereldoorlog,
waardoor aan Pius X zoveel physiek
en geestelijk leed werd bezorgd. Als
de Paus dan in zijn huiskapel vraagt
om Gods sterkte, komen de vooraf
gaande grote momenten uit het le
ven van Giuseppe Sarto in het
beeld. Maar steeds keert het accént
van de laatste moeilijke jaren terug,
tot en rpet het ogenblik, dat de Paus,
volkomen uitgeput, na zijn laatste
H. Mis de zinrijke woorden van het
„Ite, Missa est" spreekt; ook zijn le
ven was gedaan
De man aan de camera heeft ge
zorgd voor fraaie en wellicht onge
kende beelden uit de sfeer van het
Vaticaan. En wellicht is hij de eerste
geweest, die een geënsceneerde gang
van zaken bij een conclaaf heeft kun
nen verfilmen. Dat was waarlijk in
teressant, ook al, omdat hier de fi
guur van de pas verkozen Paus Pius
X een integrerend bestanddeel vorm
de. Ondanks alle waardigheid is deze
Italiaanse film niet zonder humor en
we vonden er enkele anecdotes in te
rug, die wij nog pas kort geleden in
het nieuwe boek over de heilige Paus I uitgebeeld als naar het leven,
hadden gelezen. De pauselijke Internuntius in Ne-
Bekend met de haast, waarmee de derland, Z.Exc. Paolo Giobbe, die de
première van deze film over de hei
lige Pius X heeft bijgewoond in ge
zelschap van verschillende priesters,
heeft zijn groot respect betuigd voor
de wijze waarop de geschiedenis werd
weergegeven.
Uit de film over Pius X De film
speler, die de hoofdrol vervult, leest
dc mededeling, dat de oorlog in 1914
is uitgebroken.
K.A.B. deze Pausfilm op tijd heeft
weten in te voeren, vergeven wij
graag enkele onjuistheden in de ver
taling. Als de secretaris van het Con
claaf zegt: „Extra omnes", schrijft de
vertaler: „Iedereen kome", hetgeen
natuurlijk het tegenovergeselde bete
kent.
Met bekwaamheid en kennelijk
bewogen heeft Henry Vidon de rol
van Pius X vervuld; hij heeft over
tuigd en allerminst op effect ge
speeld. Van de vele anderen wij
denken aan de stoet van kardinalen,
de priester-studenten en de bruidjes
tijdens de pauselijke audiëntie
noemen wij slechts Tullio Carminati,
Kardinaal Merry del Val heeft
Ex-koning Zog
krijgt alles terug
Het gerechtshof te Cairo heeft Vrij
dag beslist, dat de geblokkeerde
fondsen en juwelen van ex-koning
Zog en ex-koningin Geraldine van
Albanië onmiddellijk moeten worden
vrijgegeven.
Het hof wees de eis toe, die de wet
aan het departement van belastingen
toekent om een verklaring op te
stellen, welk bedrag een belasting
betaler schuldig is.
Volgens het departement van be
lastingen was de blokkering een ad
ministratieve order, die buiten de
jurisdictie van de rechtspraak viel.
De Raad van Europa
Vrijdagmiddag is de Nederlander
jhr. mr. M. van der Goes van Naters
bij acclamatie tot een van de zes vi-
ce-presidenten van de Raadgevende
Vergadering van de Raad van Euro
pa gekozen.
De andere vice-presidenten zijn:
von Brentano (Duitsland), lord Lay-
ton (Engeland), Boggiano Pico (Ita
lië), Elmgren (Zweden) en Ete (Tur
kije).
weer i
2 (Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 10
uur). f
2 AFNEMEND BUIIG.
Opklaringen maar ook plaat- 2
selijk enkele buien. Zwakke tot 2
2 matige wind uit uiteenlopende 5
5 richtingen. In hetWesten weinig
verandering in temperatuur. In 2
het Oosten vannacht iets kouder*
maar morgen overdag iets ho-*
gere temperaturen dan vandaag. 2
Beperking bouwactiviteit
Geen bouwstop
Daar er zich materiaal-moeilijk-
heden dreigen voor te doen, heeft
het Ministerie van Wederopbouw be
sloten de bouwactiviteit aan te pas
sen aan de bouwcapaciteit in bepaal
de sectoren van de bouwnijverheid.
Met nadruk wordt echter, ver
klaard, dat dit noch een bouwstop
betekent, noch enige beperking van
de woningbouw inhoudt.
De mogelijke beperking zullen dus
tot uiting komen in de sector der opklaringen iets hoger kunnen stij
openbare' werken en industriebouw, i gen dan vandaag.
Opklaringen en buien
Het K.N.M.I. deelt mede.
Evenals Donderdag en Vrijdag
wordt ook vandaag het weer in Ne
derland beheerst door de gedragin
gen van een nabij de Duitse Bocht
gelegen depressie. Deze is geheel ge
vuld met koude lucht, die een on
stabiele opbouw vertoont. In ver
band hiermede komen er nu vrijwel
overal in het land buien voor.
De grootste hoeveelheden regen
zyn tot nu toe gevallen in het Noord
oosten van het land, waar bij. Felde
sinds Woensdagmiddag 52 mm af
tapte. In Vlissingen viel daarente
gen tot nu toe slechts 3 mm, op het
vliegveld Zuid-Limburg ruim 1 mm.
De depressie, waarvan het cen
trum nu nabij Terschelling is gele
gen, verplaatst zich langzaam in on
geveer Westelijke richting, maar zal
ook morgen nog buien veroorzaken.
De temperatuur zal echter tijdens
23 Mei: zon op 4.36 en onder 20.38;
maan op 0.31 en onder 9.27 uur.
24 Mei: zon op 4.35 en onder 20.39;
maan op 0.53 en onder 10.45 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
geheel bew.
19 C.
OSLO
regen
20
KOPENHAGEN
onbewolkt
13
AMSTERDAM
regenbui
12
LONDEN
zwaar bew.
12
LUXEMBURG
zwaar bew.
.10
PARIJS
zwaar bew.
15
BORDEAUX
half bew.
17
GRENOBLE
half bew.
15
NICE
licht bew.
19
GENEVE
zwaar bew.
14
ZURICH
regen
12
LOCARNO
zwaar bew.
17
BERLIJN
nevel
13
FRANKFORT
regen
14
MUNCHEN
onbewolkt
U
WENEN
regenbui
17
INNSBRUCK
geheel bew.
15
ROME
geheel bew.
20
AJACCIO
half bew.
18
MALLORCA
half bew.
21
Kor
r e 11 j e
Eén moment
van woede
Dnder-
drukken, is een gehele dag verdriet
voorkomen.