S)e
Besprekingen over Indo-China
Zaterdag begonnen
Genève ziet
spoken
verdedigers
ProfGuenther ontwierp
de Mig uit wraak
Herdenking van
gevallenen 4 RX
Directeur: C. M. v. HAMEESVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
MAANDAG 10 MEI 1954
45ste JAARGANG
No. 13190
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p mnd„ t 6.40 p. kwart. Franco p. p- f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
HUISVUIL
SINDS jaren is men bezig wegens
het gebrek aan compost de be
werking van het huisvuil tot com
post te systematiseren. De regering is
daar jaren geleden reeds mee begon
nen, toen zij de beschikking kreeg
.over een bedrag van 10 millioep uit
de Marshallgelden met de bedoeling
dit project te subsidiëren. Bij de jong
ste Kamerdebatten hierover is ge
bleken, dat de regering weer de kant
uitging van het dirigisme door zich
voornarpelijk te richten op de V.A.M.
(Vuil Afvoer Maatschappij) waarin
de regering 9 millioen van deze 10
millioen wilde investeren om het ove
rige millioen te gebruiken voor de
Stichting Compost, welke stichting
de minister van Landbouw van ad
vies zou moeten dienen. Maar deze
stichting zou óók weer geheel uit
mensen van de V.A.M. hebben be
staan, indien de Kamer daar niet een
stokje voor had gestoken,, want het
spreekt wel vanzelf, dat op deze wij
ze de V.A.M. een monopolistische po
sitie zou hebben gekregen en prac-
tisch een regeringsibedrijf zóu zijn ge
worden. Dit zou dan bovendien de
autonomie der gemeente hebben aan
getast, daar het zeer wel de vraag is
of voor de gemeenten, die voor af
zet van huisvuil voor compóstbewer-
king iets voelen, de centralisatie van
deze compostwinning niet rendabeler
zou zijn door minder kosten voor ver
voer en afzet. De regering had deze
bedrijven reeds gecentraliseerd in
Drente, waar de VAM. reeds werkt,
omdat daar de behoefte aan compost
het grootst is en verder het oog la
ten vallen op Stróe en Nuenen.
KÏU waren er vooreerst practische
bezwaren hiertegen. Er bestaan
immers ook nog andere systemen
dan alleen de V.A.M., er is ook nog
het Deense systeem, het z.g. Dano-
systeem en het rasp-systeem. In
Weyster in Drente, waar de V.A.M.
werkt, wordt het Maanen-systeem
toegepast, in Schiedam en Vlissin-
gen het raspsysteem, maar het Dano-
systeem nog nergens. De beslissing,
welke systeem tenslotte zal worden
gekozen, berust tenslotte bij de ge
meenten zelf, die het huisvuil moe
ten verstrekken. Zoals de zaken op
het ogenblik staan wenst bijvoor
beeld Venlo het Dano-systeem en
daar kan deze proef dus worden ge
nomen. Andere gemeenten als Delft,
Sneek, Almelo en Alkmaar voelen
weer meer voor het raspsysteem en
nu kon minister Mensholt er wel op
wijzen, dat in Drente de behoefte aan
compost het grootst is en dat het
daarom beter zou zijn het vuil daar
heen af te voeren, dit valt natuurlijk
sterk te betwijfelen, daar de kosten
van het vuil vervoer zeker een flink
aantal malen hoger zullen zijn dan
die van het vervoer van compost, dat
bovendien in even grote mote nodig
zal zijn in de humusarme gronden
van Brabant en Limburg. En de ge
meenten zullen er zeker ook reke
ning mee willen houden of zij deze
compost zelf rendabel zouden kun
nen maken door zelf het huisvuil te
bewerken. Dat zou kunnen in ge
meenten, die in de directe omgeving
gronden zou hebben liggen, die voor
afzet van deze compost in aanmer
king zouden komen.
De gemeenten, die immers toch al
practisch geen eigen belastinggebied
meer hebben, kunnen een project,
dat hen voordeel zou opleveren en
hen tevens van het huisvuil zou be
vrijden, best gebruiken.
Reeds direct op een zijspoor afgeweken
Vertegenwoordigers van „spookregeringen"
De Geneefse conferentie heeft Zaterdag haar besprekingen over de Indo-
Chinese kwestie aangevangen. Negen landen schaarden zich aan de maho
niehouten tafels in het „Palais des Nations" te Genève: Amerika, Frankrijk,
Enigeland, Rusland, Rood-China, Vietnam, Laos, Cambodja en Vietminh.
Minister Eden presideerde. Minister Bidault kwam het eerst met een gede
tailleerd voorstel, dat onmiddellijk werd doorkruist door de eis van de
Vietminh, dat ook vertegenwoordigers van de communisten in Laos en
Cambodja behoorden te worden uitgenodigd. Zij hadden het over de „staten"
Pathet Lao en Khmer, waarvan Bidault zei, dat het „spookstaten" waren.
In elk geval slaagden zij erin de besprekingen aanzienlijk te vertragen.
BIDAULT'S PLAN.
Vier. Neen, zeide Molotof, door de
Grote Vijf. De zitting werd verdaagd
tot hedenmiddag. Intussen zouden
Eden en Molotof proberen deze kwes
tie tot een oplossing te brengen.
Generaal Navarre verklaarde Za
terdag op een persconferentie in
Hanoi: „Ik zie geen andere oplossing
dan een internationalisatie van de
strijd. Frankrijk is niet bij machte
een groot offensief alleen vol te hou
den". Maarzeide hij, internationa
lisatie zou waarschijnlijk leiden tot
toenemende Chinese interventie.
De Franse opperbevelhebber gaf
toe, dat Dien Bien Phoe alleen be
rekend was geweest op een guerilla-
oorlog. Maar na de Chinese interven
tie was de artillerie-beschieting der
communisten daar de hevigste sinds
Verdun. Het vuur van hun luchtdoel
geschut was te vergelijken met dat in
het Ruhrgebied tijdens de tweede
wereldoorlog. „Wij kregen een heel
ander leger voor ons", aldus Navarre.
Hij vreesde, dat men elders in Indo-
China hetzelfde zou zien.
poi
iLITIEK is het interessant ge
weest te zien hoe minister Mans-
Het plan, dat Bidault indiende, be
vatte de volgende punten inzake
Vietnam: concentratie der geregelde
troepen in nader te bepalen zones;
ontwapening van allen, die niet tot;
leger of politie behoren; onmiddel-w w Tfcl t
en burgerlijke geïnterneerden; toe-1 Het lot van Uien Dien Phoe s
zicht door een internationale commis
sie. Inzake Laos en Cambodja ver
langde Bidault evacuatie van alle ge
regelde en ongeregelde troepen van
de Vietminh, die deze staten zijn
binnengevallen. De deelnemers der
Geneefse conferentie zouden deze be
palingen moeten garanderen. Later
zouden verkiezingen moeten worden
gehouden.
Geneefse conferentie over Indo-China
Nieuw geharrewar.
Na een korte pauze sprak de com
munist Pham Van Dong, vice-premier
van Vietminh. Hij stelde de verras
sende eis, dat ook de communistische
regeringen van Laos en Cambodja tot
de conferentie zouden worden uitge
nodigd. Hierover werd het verdere
van deze zitting geharreward. Bidault
noemde dit op papier bestaande
spookregeringen. Maar Molotof zeide,
dat ook in Laos en Cambodja „be
vrijdingsoorlogen" werden gevoerd.
Tsjoe En Lai steunde hem. De Ame
rikaan Bedell Smith stelde voor dit
punt te doen bespreken door de Grote
Attache's waren
spionnen
De Britse minister, Selwyn Lloyd,
heeft de Russische ambassadeur, Ma-
lik, medegedeeld, dat twee van zijn
attaché's hun diplomatieke status mis
bruikt hebben voor spionnage.
Het'zijn de 36-jarige majoor Iwan
Poepisjef en de 37-jarige majoor An
drei Goedkof, beiden zijn sinds 1951
in Engeland. Zij zullen het land moe
ten verlaten.
Er werden geen bijzonderheden be
kendgemaakt over de aard van de be
dreven spionnage.
len er maar op wijzen, dat hier niet
alleen een strijd is gevoerd om het
huisvuil, maar vooral voor de eigen
autonomie der gemeenten tegen het
doordringen van de Staatsinvloed. Dit
is gelukt. De gemeenten zullen nu
zelf kunnen beslissen hoe zij deze
holt zijn dirigistische opzet glorieuszaak wensen uit te voeren en daar
in de steek heeft gelaten. Hij verde-1 toe een beroep doen op het Rijk voor
digde nog wel het project te Weyster een renteloze lening. De politieke
betekenis van deze zaak is wijder
dan alleen de vraag wat men met het
huisvuil 'jal doen.
De Castries waarschijnlijk
krijgsgeuangenne
Het Franse hoofdkwartier in Hanoi
heeft gisteravond medegedeeld, dat
er over het lot van brigade-generaal
Christian de Castries, de commandant
van de gevallen Franse vesting Dien
Bien Phoe, niets met zekerheid be
kend is.
Volgens een te Tokio opgevangen
bericht van radio-Vietminh bevindt
generaal de Castries zich onder de
krijgsgevangenen. Er is niet bij ge
zegd of de Castries gewond is of niet;
ook niet of hij zich heeft overgege
ven.
Radio-Vietminh deelde verder mede,
dat 8.000 man van het garnizoen van
Dien Bien Phoe gevangen genomen
was. Een zeker aantal „vijanden",-die
uit Dien Bien Phoe gevlucht waren,
werden achtervolgd.
Van de zijde van de generale staf te
Hanoi is gezegd, dat alleen de zeer
sterken er in zouden kunnen slagen
uit Dien Bien Phoe weg te komen,
want zij moeten enige honderden ki
lometers door woest gebied trekken
om de naaste Frans-Laotaanse troe
pen te bereiken. De Vietminh heeft
aangezegd, dat geen lijfsbehoud zal
worden geschonken.
Naar de Chinese grens.
Honderden Franse krijgsgevange
nen zijn door vliegtuigen opgemerkt,
terwijl zij in Noordelijke richting
naar de Chinese grens marcheerden.
Verkenningsvliegtuigen hebben waar
genomen, dat de mannen, die één
voor één achter elkaar lopen op de
voornaamste bevoorradingsweg van
de Vietminh, inderdaad krijgsgevan
genen zijn.
Er is geen teken van leven meer
waar te nemen in Dien Bien Phoe
zelf. Men zag alleen smeulende puin
hopen, hetgeen er op wijst, dat ge
neraal de Castries bevel, om dè wa
pen- en munitievoorraden in de lucht
te doen vliegen, moet zijn uitgevoerd.
LAATSTE GESPREKKEN.
Generaal de Cogny heeft zijn laat
ste radiotelefondsche gesprekken met
generaal de Castries gepubliceerd.
Vrijdagmiddag om vijf uur vond het
volgende dramatische contact plaats:
De Castries: „Ik zit nu midden in
het strijdgewoel. De Viets zijn overal.
De toestand is zeer ernstig. De strijd
is verward en gaat nog steeds door.
Ik geloof, dat het einde nadert, maar
in Drente, maar moest toch toege
ven, dat hij de gemeenten vrij moest
laten.
In plaats van. 9 millioen van het
totale bedrag van 10 millioen in de
V.A.M. te steken, wil de minister nu
3.6 millioen in het bedrijf in Nuenen
in Brabant investeren, dat een half
groot 'bedrijf zal moeten worden, dat
per jaar 60 a 70.000 ton zal kunnen 1
verwerken en waarvoor door ver-1
schillende gemeenten reeds toezeg
gingen zijn gedaan tot een hoeveel
heid van 31.000 ton.
Voorts zou Schiedam dan een half
millioen krijgen en verschillende an
dere serieuze candidaten als Venlo,
Sneek, Delft, Almelo, Alkmaar en
Dantumadeel drie millioen, terwijl er
een reserve zou worden gevormd van
2.9 millioen voor verdere Investerin
gen als renteloze voorschotten. Ook
het millioen voor de Stichting Com
post heeft minister Manéholt terug
moeten nemen met de opmerking dat
het geld nodig voor deze Stichting
óók zou kunnen worden gevonden in
de aflossingen van deze renteloze le
ningen aan de gemeenten.
Nu bestond tenslotte nog het ge
vaar, dat deze Stichting, die de mi
nister heeft te adviseren en die ge
heel was samengesteld uit mensen
van de V.A.M., toch nog teveel in
vloed in een bepaalde richting op
de minister zou gaan uitoefenen. Ook
hiertegen rees bezwaar. Minister
Mansholt probeerde er eerst onder
uit te komen met de toezegging, dat
hij dan dit bestuur zou uitbreiden,
maar die vlieger ging niet op. Men Tijdens haar tweedaagse bezoek aan Engeland inspecteerde HJVI. Koningin
wenste wijziging van dit bestuur, zo- Juliana het eerste bataljon van het Royal Sussex Regiment in Tidworth,
dat bet een volkomen objectief ka- Hampshire. Sinds verleden jaar is H.M. Kolonel van dit regiment, dat 250
rakter zou krijgen en ook hierin is jaar geleden, tijdens de regering van Koning Stadhouder Willem m over
de minister overstag ge<?aan. Wij wil- Engeland, werd opgericht.
wij zullen tot het bitterste einde door
vechten".
Cogny: „Accoord. U vecht tot het
eind door. Dus geen sprake van het
hijsen van de witte vlag na uw held
haftige tegenstand".
De Castries: „Accoord. Wij zullen
de kanonnen en alle radiouitrusting
vernietigen. Het draagbare radio-sta
tion zal om 17.30 uur opgeblazen wor
den. Wij zullen tot het laatste strij
den. Au revoir, mon général. Vive
La France".
En om halfzes kwam het laatste ge
sprek:
De Castries: „Na 20 uür onophou
delijke strijd, welke overgegaan is in
gevechten van man tegen man, is de
vijand nu in alle punten van de cen
trale stelling doorgedrongen. Wij heb
ben tekort aan munitie. Onze tegen
stand gtaat op het punt ineen te stor
ten. De Vietminh-soldaten zijn nu nog
ilechts op een paar meter afstand var.
de radiopost, waar ik mij nu bevind.
Ik heb order gegeven tot het uitvoe
ren van zo groot mogelijke vernielin
gen. Wij geven ons niet over. Ik laai
de gehele installatie opblazen. De mu
nitie-depots vliegen al de lucht in.
Au revoir".
Een paar seconden later voegde een
niet nader geïdentificeerde stem nier-
aan toe: „Binden vijf minuten zal al
les hier opgeblazen zijn. De Viets zijn
nog maar meters van hier verwijderd.
Groet allen".
Daarna kwam er een minuutlang
een gesputter en gekraak en toen
werd alles stil.
Koningin Elizabeth
in Gibraltar
Koningin Elizabeth, de hertog van
Edinburgh en hun kinderen, prins
Charles en prinses Anne, zijn Maan
dagochtend aan boord van het ko
ninklijke jacht „Britannia" in de
haven van Gibraltar aangekomen
voor een bezoek van twee dagen. Zij
werden door vrijwel de gehele bevol
king van Gibraltar toegejuicht. De
nauwe straten stonden vol mensen
die sedert de vroege ochtend naar het
havengebied waren gekomen.
LAWINE-SLACHTOFFERS IN
ZWITSERLAND.
Op de hellingen van de Rosa Blan
che in de buurt van Sion (Zwitser
land) is Zondagmiddag een groepje
van zeven Zwitserse skiërs door een
lawine meegesleurd. Twee leden van
de groep verloren het leven en vier
werden zwaar gewond. De zevende
skiër, die ongedeerd bleef, kon zich
uit de sneeuw bevrijden en hulp ha
len.
De bekende Zwitserse vlieger Her
mann Geiger is er later in geslaagd
met een klein vliegtuig bij de plaats
van het ongeluk te landen. Hij heeft
vervolgens de gewonden weggevoerd
en daarna de verongelukten gebor
gen.
Zaterdag 8 Mei zijn Amerika, Engeland, Frankrijk, de Sovjet-Unie, China,
Vietnam, Laos, Cambodja en de Vietminh te Genève besprekingen begon
nen over Indo-China. Boven: De Britse Minister van Buitenlandse Zaken,
Anthony Eeden, en zijn Russische Ambtgenoot Molotof zaten dicht bij
elkaar. Onder:: De Franse Minister van Buitenlandse Zaken, George Bidault
(midden) zit te luisteren naar de openingsrede.
Wegens geweigerd asyl
Voor de commissie ter bestrijding
van communistische agressie van het
Amerikaanse Huis van Afgevaardig
den heeft Sokolof, een uitgeweken
Sowjet-luchtvaartdeskundige, ver
klaard, dat de ontwerper van de Mig
15 prof. Siegfried Guenther is, oud
directeur van de Heinkel-vliegtuig-
fabrieken in Berlijn.
Guenther, zo vervolgde hij, had in
1946 naar het Westen willen gaan,
maar de Amerikaanse militaire auto
riteiten van West-Berlijn hadden hem
asyl geweigerd.
De republikeinse afgevaardigde
Kersten, voorzitter van de commissie,
heeft verklaard, dat een onderzoek
zal worden ingesteld om vast te stel
len, welke Amerikaanse officier voor
deze weigering verantwoordelijk is.
Sokolof verklaarde, dat hij in 1945
naar Berlijn gezonden was om Duitse
luchtvaartdeskundigen te werven
voor een luchtvaartdeskundig labora
torium in Berlijn. Hij slaagde er in
zich van de medewerking van 700
Noord-Japan (Honsjoe en Hok
kaido) is Zondagavond en Maandag
ochtend door de hevigste wervel
storm sedert twintig jaar geteisterd.
Twee personen verloren hét leven
en zestien werden gewond. Twintig
mensen worden vermist, ongeveer
honderd huizen zijn geheel verwoest
en vijf honderd beschadigd. Er wor
den vier vissersboten vermist. De 'te
lefoon en spoorwegverbindingen zijn
op vele plaatsen verbroken. De oogst
heeft grote schade geleden.
De vrouw van de West-Berlijnse
architect Glaeske, die vier weken ge
leden naar Oost-Berlijn verdween,
wordt vermist. Vrijdag j.l. heeft zij
haar woning in West-Berlijn verla
ten en zij is nog niet teruggekeerd,
aldus een bekenmaking van de West-
Berlijnse politie.
Haar man verdween een maand
geleden gelijk met een functionaris
van een organisatie van Russische
uitgewekenen, Troesjnowitsj, naar
Oost-Berlijn. Volgens Oost-Duitse be
richten was Troesjnowitsj vrijwillig
uitgeweken en Glaeske gearresteerd
wegens spionnage. Volgens de West-
Berlijnse politie echter werd Troesj
nowitsj, mogelijk met behulp van
Glaeske, ontvoerd.
Vrijdagavond meldde een Oost-
Berlijnse vrouw zich aan de woning
van mevrouw Glaeske. Zij zei dat zij
een familielid van mevrouw was en
dat deze haar had verteld, dat
haar echtgenoot wilde ontmoeten
Duitse deskundigen te verzekeren,
onder wie prof. Guenther, die destijds
als gewoon automonteur in de Franse
zóne werkte.
In 1946 kreeg Sókolóf opdracht de
deportatie van de Duitse geleerden
te organiseren. Hij nam toen het be
sluit naar het Westen te vluchten.
Dit deed hij mét prof. Guenther en
een jonge Duitse, op wie-hij verliefd
was. Zij werden drie dagen door de
Amerikaanse en Britse autoriteiten
vastgehouden, die hen beschuldigden
van spionnage. Daarna kregen Soko
lof en de jonge Duitse, die nu zijn
vrouw is, toestemming om zich in de
Amerikaanse sector te vestigen, maar
Guenther werd naar Oost-Berlijn te
ruggezonden.
HOF
wordt
het
weer?
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
IETS MINDER WARM.
Plaatselijk ochtendmist, overi
gens vrijwel overal droog en
zonnig weer. Zwakke tot matige
wind uit uiteenlopende richtin
gen. Iets minder warm dan van-
Onder zeer grote belangstelling
zijn gistermiddag te Valkenburg en
Katwijk de gevallenen herdacht van
het vierde regiment infanterie, dat
in de Meidagen van 1940 de heftige
strijd voerde tegen de aldaar per pa
rachute neergelaten Duitse troepen.
In de morgenuren was er een her
denkingsdienst in de Hervormde
Kerk te Valkenburg, waar gespro
ken werd door ds. Van der Staay,
legeripredikant van het voormalig
vierde regiment infanterie, terwijl in
de kapel op het vliegkamp een pre
dicate werd gehouden door vloot-
aalmoezenier G. v. Voorst tot Voorst,
SJ. Na de maaltijd in een hangar van
het vliegveld werden kransen gelegd
op de ere-hegraafplaatsen in Valken
burg en Katwijk. De plechtigheden
werden gedeeltelijk bijgewoond door
generaal B. D. Dürst Britt, brigade
generaal G. Dijkstra, territoriaal be
velhebber West en door de hoogbe
jaarde commandant van het voorma
lige 4e R. I., kolonel b. d. H. D. Buur
man. Op de begraafplaats te Rijswijk
volgde eenzelfde kranslegging.
11 Mei: zon op 4.54 en onder 20.20;
maan op 13.48 en onder 2.19 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
STOCKHOLM
onbewolkt
17 C.
OSLO
onbewolkt
19
KOPENHAGEN
onbewolkt
17 H
AMSTERDAM
onbewolkt
21
LONDEN
half bew.
19
LUXEMBURG
onbewolkt
22
PARIJS
zwaar bew.
23
BORDEAUX
regen
21
GRENOBLE
licht bew.
24
NICE
onbewolkt
20
GENEVE
nevel
19
ZURICH
mist
18
LOCARNO
onbewolkt
24
BERLIJN
zwaar bew.
25
FRANKFORT
neve
18
MUNCHEN
nevel
18
INNSBRUCK
nevel
ROME
zwaar bew.
18
AJACCIO
onbewolkt
21
Korreltje
Goedkoop kopen om geld te sparen,
is hetzelfde als de klok stilzetten,
om tijd te winnen.
