9^ UlÖ5€^hutspot Duinstreek Leidse wetenschap kreeg geschenk van industrie Gevonden Hedenavond naar de K.V.P* Tentoonstelling „Start" is Zaterdag officieel gestart BURGERDAG IN LEIDEN PERSONEN IN EN UIT IFIDEN GEVESTIGDE EN VERTROKKEN Eens zal de maan in een ring veranderen MAANDAG 5 APRIL 1954 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 3 KAS EN LABORATORIUM AANGEBODEN De Nederlandse industrie op het ling van deze wetenschapstak en over de tot standkoming van dit waardevolle geschenk. Daarbij wees gebied van de stikstoffenfabricage, samenwerkend via het Centraal Stik stof Verkoop Bureau te Den Haag, heeft, zoals gemeld, een belangrijke steun aan het zuiver wetenschappe lijk onderzoek op het gebied van de plantenpsysiologie geleverd. Zij schonk namelijk een kas met labora toriumruimte aan een stichting, die in nauw verband staat met de Leidse Universiteit. Kas en laboratorium zijn ingericht op het terrein van de Leid se Hortus en staan onder beheer van de stichting, waarvan de president curator van de Leidse Universiteit voorzitter is en de directeur van de Hortus en het Botanisch Laborato rium het directoraat bekleedt. Zaterdagmiddag werd deze aan winst voor de wetenschappelijke outillage van Leiden tijdens een bij eenkomst in de filmzaal van de Aca demie door de schenkers overgedra gen aan het bestuur van de stichting eri daarmede aan de wetenschappelij ke werkers, die hier de physiologie zullen bestuderen. Prof. dr. T. H. van den Honert, di recteur van het Botanisch Laborato rium van de Leidse Universiteit en directeur van de stichting, die het nieuwe kas- en laboratoriumcomplex beheert, verwelkomde bij de ope ningsplechtigheid in het bijzonder de heer J. Platteel als vertegenwoordi ger van de Minister van Onderwijs, Kunsten Wetenschappen, de heer In- genhousz, president-commissaris van het Centraal Stikstof Verkoop Bu reau, de directeuren Boudewijn en Van der Molen van dit bureau, ver tegenwoordigers van de mijnen en de Mekog te IJmuiden, de secretaris van de Leidse Academische Senaat, de president-curator der Academie en allen die bij de tot standkoming me dewerking hadden verleend. Industrie en wetenschap. Ir. A. H. Ingenhousz schetste in het kort de achtergrond van deze schen king van de industrie aan de weten schap: het besef dat de wetenschap, in vrijheid werkend, belangrijke bijdragen kan leveren tot de econo mische ontplooiing van ons land. De president-curator, dr. J. E. ba ron de Vos van Steenwijk, aanvaard de het geschenk in dankbaarheid als voorzitter van de beherende stich ting. Hij schetste het belang van de voedingsphysiologie der planten na een overzicht te hebben gegeven van de ontwikkeling van de biologische wetenschap in ons land. Prof. dr. H. J. Lam sprak een woord van erkentelijkheid en geluk wens als directeur van het aan de Hortus nauw verwante Rijksherba rium. Prof. Van den Honert sprak ten slotte over de historische ontwikke- hij tevens op de verbouwing van het Botanisch Laboratorium, die thans voltooid is en die nieuwe mogelijk heden schept op het gebied van we tenschappelijk onderzoek en onder wijs. Na de toespraken bezochten de ge nodigden de geschonken kas- en labo ratoriumruimte en de verbouwde ge deelten van het Botanisch Laborato rium. VOORWERPEN IN DE MAAND MAART. Portefeuille, veilingkisten, kinder- step, bus inh. gember, schaar, para- pluie, armband, ringetje, sjaal, muts, alpinomuts, buitenband (auto), kin derschoentje, bankbiljet, portemon- naie, schooltas, vulpen, trap, plastic étui, paardendek, halsketting, broche, zwembroek, school maandkaart, gym schoenen, wanten, handschoenen, leesboek, hoofddoek, padvinders- riem, horloge, pet, sleutels, sigaret tenaansteker, wieldop van auto, kin dertasje, zadeldek, dop van benzine tank, tabakspijp, breekijzer, munt biljet, konijn, 'schaal van weeg schaal, oorbel, bril, boord, studie boek, boodschappentas, ceintuur, identiteitskaart (volleybalbond), schoudertas, blousje en jurkje, uit laat van motorrijwiel, badpak, steun zool, rozenkrans, hamer en stuk ijzer, pakje inh. gordijnstof, rijwiel tas, rijwielhandpomp, kerkboekje. Terug te bekomen en inlichtingen te verkrijgen aan het hoofdbureau van politie, Zonneveldstraat 10 op Woensdag- en Zaterdagmiddag tus sen 14.00 en 16.00 uur. Telefonische inlichtingen kunnen niet worden verstrekt. Burgerlijke Stand Geboren: Jan z. van F. J. Barens en W. H. v. d. Horst. Willem Pieter z. van H. Zitman en M. Mieloo. Pie ter Dirk z. van P. D. van Vliet en A. Privé. Hendrika d. van W. F. van Leeuwen en M. Truyers. Johannes Christiaan z. van A. J. Mulder en A. W. Homburg.. Mattheus z. van A. Robbers en W. Meijers. Jacob z. van J. Voorwinden en C. van den Dool. Overleden: A. Stoeken man 73 jaar. LEIDSE GEMEENTERAAD7" De gemeenteraad van Leiden zal, bijzondere omstandigheden voorbe houden, op Maandag 12 April a.s. om twee uur in openbare vergadering bijeen komen. Wij hopen morgen de agenda te publiceren. Hutspot-nieuws kan tot 1.30 uur telefonisch of schriftelijk doorge geven worden. Zaterdags tot 12 uur. Tel. 20015. Maandag 5 April. Met ingang van a.s. Woensdag zal iedere eerste en derde Woensdag van de maand tussen 4 en 6 uur advies zitting worden gehouden voor alle v/erknemers en werkgevers in de ho tel-, restaurant- en café-bedrijven en in de bioscoop- en theater-bedrijven. Deze advieszitting geschiedt onder auspiciën van „St. Antonius", de Ned. Kath. Bond van Hotel-, Café- en Res taurant-geëmployeerden, afd. Lei den, en zal verzoi'gd worden door de secretaris, de heer Joh. van Asperdt, ten huize van de heer H. Rooyakkers, Mare 43 (St. Antonius Clubhuis). Wie van de adviezen gebruik wil maken, wordt verzocht bewijsstuk ken e.d. mee te brengen. Zo moge lijk zal er advies gegeven worden, terwijl ook de mogelijkheid bestaat, Prof. dr. W. A. Goddijn wordt Vrijdag 70 jaar Vrijdag a.s. hoopt prof, dr. W. A. Goddijn, oud-hoogleraar in de phar- macographie, galenische pharmacie en receptuur aan de Leidse Universiteit, zijn zeventigste verjaardag te vieren. Na 18 jaar hoogleraar geweest te zijn nam prof. Goddijn op 12 September 1952 afscheid van de Universiteit. Prof. Goddijn werd 9 April 1884 in Leiden geboren. Hij studeerde aan de Leidse Universiteit en legde in 1909 het apothekersexamen af. Daar na werd hij benoemd tot assistent van het Rijksherbarium te Leiden en in 1914 tot conservator, welke functie hij in 1932 voor die van directeur verwisselde. Inmiddels was hij in 1926 gepromoveerd tot doctor in de wis- en natuurkunde. Zijn benoeming tot directeur van het Rijksherbarium hield ook de opdracht in om onder wijs te geven in de systematische plantkunde, welke opdracht in 1934 werd omgezet in een buitengewoon hoogleraarschap. In 1939 volgde de benoeming tot gewoon hoogleraar. Bij "het releveren van dit hoogle raarschap dringt zich onwillekeurig weer de herinnering op aan een ge beurtenis, die prof. Goddijn reeds bij de aanvaarding van zijni ambt be roemd maakte. Hij had namelijk de tekst van zijn inaugurale rede te voren aan de pers beschikbaar ge steld en een van de Leidse bladen vergiste zich in de datum, met het gevolg, dat de rede een dag te vroeg gepubliceerd werd, nog voordat prof. Goddijn zijn hoogleraarsambt met het uitspreken van deze rede had aan vaard. De volgende middag echter hield de nieuw benoemde hoogleraar een geheel andere rede, die hij dus binnen 24 uur had moeten maken! Als hoogleraar heeft prof. God dijn verschillende reizen gemaakt, o.a. naar Afrika, Zwitserland en het Ita liaanse merengebied. De Leidse K.V.P. verwacht heden avond enige honderden belangstel lende katholieke kiezers uit Leiden en omgeving in het St. Antonius- Clubhuis, Mare 43, Leiden, waar een grote propaganda-avond wordt ge houden. Aanvang 8 uur. Lijsttrekker Deerenberg en burgemeester Van der Weyden zullen er het woord voeren. Laat iedereen, die maar even kan, zijn belangstelling tonen! dat bepaalde moeilijkheden in be handeling worden genomen. Zaterdag is er in Leiden een straat collecte gehouden ten bate van de Simavi. Er werd een bedrag van ruim 2.800,bijeen gebracht. Morgenmiddag zal van 3 tot 5 uur door de heer J. Mulder, lid van de jury van de koninklijke subsidie voor vrije schilderkunst, een rondleiding gehouden worden op de tentoonstel ling „Start", die Zaterdagmiddag in de Boerhaavezalen geopend werd. Zie elders in dit blad. Iedereen,' die belang stelt in de schilderkunst, is er welkom. Zonder overdrijving kan gezegd worden, dat het hedenmorgen bij de Leidse Schouwburg storm gelopen heeft om kaarten voor de opvoering van „Mariken van Nieumeghen" door het Rotterdams Toneel Woensdag 7 April om 8 uur, onder auspiciën van de Plaatselijke Raad van Maatschappelijk en Cultureel Overleg (samengesteld uit de R.K. organisaties te Leiden). Reeds om half negen stonden de mensen in de rij, terwijl de kassa pas om tien uur open ging. Om één uur heden middag waren er reeds ruim 400 kaarten verkocht, waaronder van zelfsprekend de goedkoopste. Wie nog een kaart wil hebben, zich morgen tussen tien en een uur naar de Schouwburg-kassa moeten haasten. De laatste gelegenheid Woensdag van tien tot een uur zou wel eens te laat kunnen zijn! Tussen haakjes: er is hier en daar critiek geuit op het feit, dat er voor de K.A.B.-leden gereduceerde kaar ten verkrijgbaar waren. Deze critiek is echter niet redelijk, want het K. A.B.-bestuur heeft een aantal kaar ten gekocht vor de volle prijs, zon der een cent reductie. Dat 'het be stuur deze kaarten voor gereduceer de prijs aan de leden wil verkopen, is het goede recht van de K.A.B. Het is dus niet zo, dat de Raad van Over leg reductie gegeven heeft. STADSKOK. Caissons bij Kruiningen uitgediend., De nooddijk van caissons voor Kruiningen, de eerste nooddijk, die in het rampgebied kon worden aangelegd, is overbodig geworden. Een nieuwe solide dijk beveiligt weer de Kruiningerpolder tegen dc aanrollende Schelde- golven en de caissons, destijds met zoveel moeite op hun plaats gebracht, moeten verdwijnen. Dat het verwijderen van de betonnen kolossen aller minst een eenvoudig karwei is moge blijken uit het feit, dat niet minder dan 14.000 kub. meter leem, 10.000 kub. meter zand en 3000 kub. meter klei moeten worden weggegraven eer men er kan toe over gaan de caissons uit de zuigende bodem los te maken. Het werk is echter in volle gang en langzamerhand komen de massieve monsters boven de bekledende laag uit. Een caisson is reeds vrijwel geheel uitgegraven. VOORSCHOTEN Dodelijk ongeval bij de Vink Nabij de Grote Vink onder Voor schoten is hedenmorgen een ernstig ongeluk gebeurd, waarbij de heer W. P. Hes uit Leiden om het leven is gekomen. De heer Hes, die op de fiets reed, kwam is botsing met een militaire wagen van de Doelen kazerne. In zorgwekkende toestand is het slacht offer naar het Academisch Zieken huis overgebracht, waar hij aan de verwondingen is bezweken. Nieuwe vuilnisauto. De Dienst van Openbare Werken hoopt Don derdag a.s. de nieuwe vuilniswagen in dienst te stellen. Grof vuil kan voortaan slechts in pakken van een 1/2 hl. worden meegegeven. Wordt meer dan een 1/2 hl. meegeven, dan wordt er 0.50 in rekening gebracht, dat gelijk aan de belader betaald kan worden. Daar de route van de op haaldienst gewijzigd wordt, zal bü de eerste ritten de oude vuilniswa gen al bellende voorop gaan. (U ziet dan gelijk het verschil!) Tevens Is er dan gelegenheid om de oude vuil nisemmers, oude vaten, kisten enz. mede te geven. Jonge kunstenaars in Leiden In de historische Boerhaavezalen werd Zaterdagmiddag de tentoonstel ling „Start", onder welke naam zich een aantal jonge schilders verenigd hebben, door wethouder J. C. van Schaik geopend. De expositie, waar van wij reeds Zaterdag een beschou wing gaven, is tot stand gekomen met medewerking van het departement van O., K. en W. en van een jury voor tie Koninklijke subsidie voor de vrije schilderkunst. Namens het ministerie van Onder wijs, Kunsten en Wetenschappen sprak mr. J. Jansen enige inleidende woorden. Spreker releveerde de tot standkoming van de tentoonstelling, waarvan het doel is meer bekend heid t$ geven aan het werk van jonge kunstenaai's. Spreker hoopte van harte, dat men door middel van deze tentoonstelling tot een beter begrip van de moderne (schilderkunst zou korden. \yethouder Van Schaik memoreer de in zijn openingswoord de bezwa ren, die de initiatiefnemers aanvan kelijk tegen een expositie in de enigs zins verwaarloosde en slecht gelegen Boerhaavezalen hadden. De uitste kende belichtingsmogelijkheden de den hun tegezin in waardering ver anderen. Het vroegere klooster waar van de geschiedenis zo innig met Leiden vergroeid is, behoeft echter een dringende restauratie. Eerst daarna zullen de Boerhaavezalen tot centrum van vervaardiging en ten toonstelling van hedendaagse kunst kunnen worden. Het gebouwencom plex zal op deze wijze weer een functie in de stad vervullen en de moderne kunst in het volle leven kunnen plaatsen, Spreker hoopte, dat in de toekomst dè afstand tus sen schilder en volk, waaraan bei den schuldig zijn, overbrugd zou kunnen worden. De overheid heeft hierbij een stimulerende taak. Reeds, zijn er tekenen, die er op wijzen dat de jeugd ontvankelijker is voor de eigentijdse kunst dan de ouderen. Na de hoop en de verwachting uitgesproken te hebben, dat ook deze tentoonstelling zijn steentje tot een betere verstandhouding zou bijdra gen, verklaarde wethouder Van Schaik „Start" voor geopend. Marktberichten ROTTERDAM, 5 April Vee. Aanvoer totaal 1662 stuks, waarvan 1035 vette koeien en 627 varkens. Prij zen: vette koeien 2.803.02, 2.62 —2.82, 2.32—2.60 en vax'kcns 1.92, f 1.90 en 1.87 per kg. levend gewicht. Vette koeien aanvoer als vorige week handel redelijk en prijzen onveran derd; varkens aanvoer iets minder, handel tamelijk, prijzen niet geheel prijshoudend, enkele prima's boven notering. Oproep aan de jongeren 7 9AL9 REEDS EERDER AANGEKONDIGD IS, wordt Vrijdag 0 April a.s. ,.i het Stadhuis te Leiden een Burgerdag georgani seerd door de Politieke Jongeren Contact Raad in samenwerking met het gemeentebestuur. Dc jongeren van Leiden, die dit jaar voor het eerst ter stembus gaan, zijn hiervoor persoonlijk uitgenodigd. Wij vanaf deze Plaats de uitnodiging even onderstrepen, omdat het zeer belangrijk geacht moet worden, dat de jongeren poli tieke belangstelling wordt bijgebracht, hetgeen het doel van deze liurgerdag us. Laten de Leidse jongeren daarom in groten getale op komen. gullen na afloop wellicht anders en beter over de politiek denken aaw velen momenteel doen! BIJEENKOMST begint 's avonds om 8 uur in de fx-aaie Burger- ^Za« stadhuis- Na een welkomstwoord van de voorzitter van ae F. j C R. zal de officiële opening geschieden door burgemees- ter jhr. mr, F. H van Kinschot. Ver/olgens zal mr. N. Hendrik Muller, t,rutxer va>x de Staten van Gelderland, een inleiding houden over de O taak van de provincie. Na de pauze worden drie films vertoond en X aan het ébade van de bijeenkomst ontvangen alle aanwezigen het boekje „Burgerschap en Burgerzin". Geer Gevestigd lp dc week van 29 Maart en met 3 April. W. L. AllaartBaart en fam., Temminckstr. 30: E. Bax. 1.1. verpleegster. Witte Singel 27; S. J. Bes- selink, beroepsmilitair, Morsstr. 62-64; T. W. Boonman, korp. KL, Morsstraat 62-64; L. J. M. Bos, secretaresse, Bakh. Rozeboomstr. 1; A. M. F. B. Crousen, Oude Vest 199a; G. Eikelboom, beroeps sergeant. Suringarstr. 23; J. J. den Eisen, 1.1. verpleegster. Hooigracht 15; H. Evertse, Thorbeckestr. 42; M. J. Faase, maatsch. werkster, Morssingel 8; J. H. P. Foppen en fam.. ontvanger inv. en acc., Hartmanstr. 33; T. W. Giesen, be roeps militair, Noordeinde 52; S. M. J. Grevelink, Herengracht 9; C. M. in 't Groen, naaister. Zoeterw.singel 18; J. E. Holl en fam., schrijver Verif. Rijkszee- instrumenten. Dijkstr. 27; P. van Houten, winkel-chef. Da Costastr. 58; J. M. A. van GooiJoosen, Rijnsb.weg 128; M. M. Streng—Kempen, Rijndijkstr. 103; G. van der Kooij. verpleegster. Van 't Hoff- straat 7; J. Leeflang, transporteur. Lan- gegracht 153; J. G. van der Meer. sla gersknecht, Boerhaavelaan 19; B. J. M. van Meurs. Dahliastr. 6a; J. Pleit, maj.- monteur. Noordeinde 2a; J. van Rijn, gezinsverzorgster. Rijnkade 5; H. M. A. van Schaick en fam., slager, Haarl.str. 246; T. M. Schouten, 1.1. verpleegster. RÜnsb.weg 10: Jonkvr. L. C. Greven— Twiss Quarlcs van Ufford, Burggraven- laan 239; J. van der Veen, dienstbode, Rijnsb.weg 23; J. H. Visser, Plantsoen 95; J. L- Webster, a. b. „Moeders wil", ligg. Langegracht 117; H. W. van West, arts, Boerhaavelaan 17. Vertrokken In de week van 29 Maart tot en met 3 April. T. M. G. Alke made, Boerh.laan 16, Noordwijk, Voor straat 56; D. Alken en fam., St. Buy- singstraat 32. Verenigde Staten v. Noord Amerika; C. G. Berkelbach van der Sprenkel. Leeuwerikstr. 16. Haarlem, J. v. Lennepplein 10; P. J. Blaauw, Haarl.str. 247a, Rotterdam, Zw. Janstr. 138; C. KruidenbergBoot. Bakkerkorff- straat 4a. Amsterdam. O. Z. Voorb.wal 162II; J. G. Bbudewijn, Morsstr. 62-64, Ossendrecht, Prov.weg 40; M. M. Bouwes Bavinck, Rapenburg 17, Helmond, Kr. Steenweg 4; J. W. Breeman, Zoeterw. singel 21, 'sGravenhage, Sportlaan 1224; H. Broekmeyer en fam.. Nicuwsteeg 31, Gorssel, Bolmansweg 7; T. P. J. de Bruijckere. St. Jacobsgracht 1, 's Gra venhage, Noordpolderkade 290; G. H. Cassutto. Nieuwsteog 2, 's Gravenhage, Badhuisweg 86: A. KretCrama, Var kenmarkt 7. Alkmaar, St. Annastr. 27; J. K. Donker. Herengracht 96. Dordrecht, Burg. de Raadtsingel 4; B. A. van Ek, Pr. Frederikstr. 10, Katwijk. Drieplas- senweg 17; D. Evers, Stieltjesstr. 40, Zoeterwoude. Weipoort 13; T. v. Gorsel. W. de Zwijgerlaan 3a, Voorschoten, Voordorpstr. 18;'G. P. de Graaf en fam., Doezastr. 7, Rotterdam, Lisstr. 19 B; H. Guldemond en fam., Leeuwenkenstr. 16, 's Gravenhage, Gasseltsestr. 3; J. Blom— Havelaar, L. Rijndijk 5. Delft, Lange C. J. van der Heijden, Noord einde 2a, 's Gravenhage, Pasteurstr. 199 A. J. Hoek. Transvaalkade 8a. Den Hel der. Buitenhaven 5; B. J. V. Horak. Co- betstraat 8. Voorburg. Parkweg 225: A Hulsbos. Zijlsingel 73. Castricum, Dui nenbosch 3; S. A. op 't HofJohnson en fam.. H. Rijndijk 242. Den Helder, J. Verfailleweg 462; H. M. Kerkhof, Hooi gracht 11-29, Breda, Mgr. Hopmansstr. 2; G. J. A. Koehorst. Garcnmarkt 28, Oegstgeest, Regentesselaan 32; J. C. de Kok, Varkenmarkt 7, Alkmaar, St. Anna- straat 27; C. Korswagen, v. Oldenbarne- velstraat 40. Amsterdam. Lomansstraat 88 bv.A. N. LamerisKos, Paviljoens hof 13. Utrecht. Oudekerkhof 22 bis; J. Kuivenhoven, Waardgracht 20, Bruns- sum. Pelgrimsweg 55; Graaf W. J. H. v. Limburg Stirum. Houtstr. 6. Rotterdam, Calandstr. 55; W van Looij, 3 October- straat 21a, Australië; S. L. Maitimo, Rijnsb.weg 10. Katwijk, Kamperf.plein 3; B. F. Meihuizen. H. de Grootstraat 5, 's Gravenhage, Ieplaan 13: L. Tjallingii— v. tl. Meulen en fam.. Herengracht 14, Bergen N.H., Kerkedijk 6; J. P. Meijer en fam., Raamsteeg 7, Australië; W. Mom, Gerecht 10. 's Gravenhage, Bezui- denhoutseweg 235 AK. Otten en fam., Clarensteeg 26, Hoogeveen. Elim 14; M. M. van Pernis, Rapenburg 59, Haarlem mermeer. Reigerstr. 37; S. A. Rissik, Gerecht 5, Amsterdam. Koningslaan 62; H. Robbers, Pioenstr. 37, Roosendaal ca N.B., Vrouwe Madestr. 79; J. de Rijk. Tib. Siegenbeekstraat 17, 's Gravenhage, De Bruijnestr. 72; L. S. S. Schenkelaars, Herengracht 100, Hoogland, Kerklaan 18; A. Slegtenhorst en fam., Druivenstr. 31, Australië: C. A. Sllerings en fam. P. Heinstr. 3. Leiderdorp. Berkenkade 12; F. Smit, Nwe Rijn 34a. Alblasserdam, Oost-Kinderdijk 193; J. H. Sasse en fam., Lammensch.weg 105, Amsterdam, Beste vaerstraat 109II; A. Steenbergen, Bali- straat 59, Rotterdam, Waalhaven OZ 50; A. M. H. Straatman en fam., H. Rijndijk 199, Zoetermeer, Voorweg 103; H. Stren- gers. Meidoornstraat 41. 's Gravenhage, Ant. Duyckstr. 102; X. E. de Sturler. Ho- gewoerd 128, 's Gravenhage, Hoefblad laan 103; C. Swaan en fam.. Fr. van Eedenlaan 6, Haarlem, Roerdomplaan 11; B. Tulner, J. v. Goijenkade 40, Wagenin- gen, Hoogstr. 12a; J. Verhoeven, Rapen burg 27, Rotterdam, Koraalstr. 21a; D. de Vlieger, Oude Vest 199a, Rotterdam, Ungerplein 19a; P. W. Vogelaar, Fagel- straat 30. Sassenheim, Hoofdstr. 209; J. Voorburgh, Rapenburg 60, Rotterdam, Kamillestr. 39; J. SmitVos, Kraaier- straat 3a. 's Gravenhage. Draaistr. 17; L. T. de Vos. Plantage 4, Beverwijk, Wijk aan Duinerweg 12; W. M. van de Wall. Groeneveldstichting 4, Deventer, Singel 11; A. L. van Weizen en fam., Damlaan 16, Canada; A. van der Weij, 3 October- straat 45a. Zwolle, Vondelkade 18; A. H. van Wier, Rijnsb.weg 10, Oegstgeest, Terweeweg 1; F. C. Wildervanck, Boer haavelaan 20, Amsterdam, Reguliers gracht 9; A. Boekwijt'—Woestenburg en fam., Rapenburg 51, Ede Gld„ Proos- dijerveldweg 491; C. C. Zandvliet cn faa, Borneostr. 8a, Australië. Saturnus toont de toekomst Zal eens in een verre toekomst dc maan in gruzelementen worden ge slagen en na deze kosmische cata strofe als een ring de aarde omge ven, zoals wij heden ten dage ook Saturnus, omkranst door een ring, aan de hemel zien staan? De kans is tenslotte niet denkbeeldig. En reeds lang geleden heeft een serieu ze astronoom eens berekend, dat het te eniger tijd zover zal komen. Vol gens hem ligt die tijd nog vijftig milliard jaar voor ons. Maar toch richt uw blik eens op Saturnus. Mis schien aanschouwt ge daar eenzelf de situatie als waarin onze planeet ook eens zal verkeren. Saturnus is moeilijk te vinden; het zegt u wellicht niets, dat zij zich op het ogenblik ophoudt ergens tussen de sterrenbeelden Maagd en Weeg schaal. Maar op 23 Februari kan de maan u een handje helpen; de maan en Saturnus komen op die datum ongeveer tezelfder tijd op. En ge vindt hen dus de gehele nacht in eikaars buurt aan de hemel. Doch ook als ge er de moeite van het zoeken in de nacht niet voor over hebt, kunt ge wellicht indenken, dat die oude, getrouwe maan van ons een bepaalde invloed op onze aarde uitoefent. Wij bedoelen de getijden werking, die elke veertien dagen springvloeden langs onze kusten doet spoelen. Maar er is hier sprake van twee-richtingverkeer, want zo goed als de maan getijdenwerking teweeg brengt op het water van de aarde, zo goed treedt er een aaide getijdenwerking op inde ge steenten van de maand. Nu is die werking niet bijzonder hevig. Er moet heel wat gebeuren, voordat de aantrekkingskracht van de aarde in staat is, op de maan een soort stenen vloedberg" op te trek ken, zoals de mnan-aantrekking dat doet in de zeeën van onze aarde. Toch is die werking aanwezig. En op de lange duur zal zij desastreuze effecten hebben. Er treedt al eeuwen lang een soort remming op de aswenteling van onze aarde op. Die remming wordt teweeg gebracht door de vloedbergen, aie de maan op aarde doet ontstaan. Want onze aarde moet als het ware telkens „onder vloedbergen door" draaien en dat brengt wrijving met zich mee en wrijving werkt remmend. Het ver tragende effect is uiterst gering, maar toch is het een feit, dat de dag van vandaag iets langer duurt, dan die van gisteren en dat de twintig ste eeuw langer zal duren dan de negentiende heeft geduurd. Tot dusver gaat het om waarden van seconden per eeuw, maar in een zeer verre toekomst zal de vertra ging zo groot zijn geworden, dat de aarde en de maan ten opzichte van elkaar niet meer zullen wentelen: zij zullen elkaar tot in lengte van dagen dezelfde zijde toekeren. Dan zal een „dag" even lang duren als een „maand" en zij zal 47 keer de tijdsduur hebben van wat wij te genwoordig een etmaal noemen. Als die toestand eenmaal is be reikt, zal de maan de aarde steeds meer naderen: de kringloop die zij om onze planeet beschrijft, wordt ge leidelijk nauwer en nauwer. Tot een bepaald punt En tijdens die nadering zal het ge beuren, dat de maan binnen de z.g. „limiet van Roche" komt. Dat is een denkbeeldig bolvlak rondom onze aarde, ongeveer 13.000 km buiten het aardoppervlak; zij is genoemd naar de wiskundige, die deze bere kening maakte. Doorbreekt de maan eenmaal deze critieke grens, dan zullen de getijde krachten die het grootste der twee betrokken hemellichamen (de aarde dus) op het kleinste (de maan) uit oefent, zo groot zijn geworden, dat het kleinste lichaam uiteenspat. Het is in beginsel precies dezelfde wer king die de maan nu uitoefent op het water van onze zeeën, alleen dan vele en vele malen sterker; zo sterk, dat ook het gesteente in beweging komt. Het zal worden uiteengerukt en dat zal het einde zijn van onze maan. Haar brokstukken verbrijzeld in steeds kleinere stukken puin zullen om de aarde blijven draaien in een afgeplatte ring; en van verre afstand bekeken, zal onze aarde een zelfde aspect vertonen als thans Sa turnus. Want ook de ringen van Sa turnus het zijn er eigenlijk vijf, concentrisch gesitueerd bestaan uit vele milliarden deeltjes „puin". Het is puin van wat in vroeger tij den een bolvormig lichaam is ge weest, dat zich echter een keer te dicht in de buurt van do moeder planeet waagde en toen in stukken werd gerukt; een maan. Saturnus heeft overigens nog o«- gen satellieten overgehouden. Laatste Berichten COMPLOT IN BRITS GUYANA? Volgens te Londen ontvangen be richten zou in Brits Guyana een complot zijn ontdekt om de dijken langs de kust, die de suikerrietplan tages en de rijstvelden beschermen, te vernielen. Dc legereenheden en de politie zijn sinds Zondag in alarm toestand en langs de gehele kust zijn wachtposten bij de waterkeringen geplaatst. Maarschalk Juin heeft vandaag, voor het eerst sinds hij van al zijn Franse militaire functies ontheven werd, een onderhoud gehad met pre mier Laniel Het onderhoud duurde 25 minuten. Juin heeft zich gisteravond, bij monde van één zijner stafofficieren, gedistancieerd van de betogingen, van. Zondaa bii het graf van de On- bekenude Soldaat, toen Laniel en de minister van defensie, Pleven, door een menigte werden lastig gevallen. Na het onderhoud met premier Laniel wei'd Juin ontvangen door d« min. van buitenlandse zaken Bidault.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 3