Minister gaf geen oordeel over
de kwestie der |oodse kinderen
Over erf hangende takken
beroven boerderijen van licht
Eén arts op 1200
inwoners
Ondisciplinaire openhartigheid
veroorzaakte „eervol ontslag"
Stekerige zwerver liet collega
zwaar gewond in hooimijt achter
Kerkrade en Heerlen verscheurden
Zondagswet en kwamen voor rechter
Huisvesting voor
bejaarden
Grote doordraai
DONDERDAG 18 MAART 1954
DE LE1DSE COURANT
TWEEDE Bl.AD - PAGINA 1
Geen sensatie in de Eerste Kamer
Begroting aanvaard
De belangstellenden op de publieke
tribune der Eerste Kamer, die gis
teren in grotere getalen opgekomen
waren om het antwoord van minister
Donker te vernemen, inzake de kwes
tie der Joodse meisjes, zijn wel erg
teleurgesteld geworden, zo zij een
reeks onthullingen verwacht hadden,
De minister heeft 'met een enkel
woord te kennen gegeven, dat hij
zich niet bevoegd achtte in déze
kwestie voorshands een oordeel te
vellen.
De minister verklaarde, dat te zij
ner tijd geoordeeld zal worden in
hoeverre en door wie strafbare fei
ten zijn gepleegd. Even roerde de
minister de menselijke kant van het
drama aan, de tragiek, die erin
schuilgaat voor de kinderen zowel
als voor de pleegouders. „Maar", zo
meende de minister, „het recht moet
gehandhaafd worden".
Het kenbaar maken van een me
ning over het standpunt, dat de aarts
bisschop-coadjutor in deze zaak der
Joodse kinderen heeft ingenomen, ligt
niet op 's ministers weg, aldus spr.
Mr. Donker achtte het niet moge
lijk gedetailleerde mededelingen te
doen over de stand van zaken, omdat
dit alleen belemmerend zou werken
voor de verdere opsporingsmaatrege
len.
C.P.N. geen succes.
Iedereen scheen zich met deze ver
klaring tevreden te kunnen stellen,
behalve de communistische afgevaar
digde, die tijdens de replieken nog
maals op de kwestie terugkwam en
betoogde, dat de minister de kerke
lijke overheid in bescherming nam.
De C.P.N.- afgevaardigde was van
mening, dat niet de betrokken pleeg
ouders, doch de geestelijke leidslie
den dezer dames schuldig waren.
Overbodig.
De minister achtte het volmaakt
overbodig om op dit betoog nog na
der in te gaan en de heer Geugjes
bracht zijn ontstemming hierover
tot uiting door de begroting van
justitie te verwerpen.
Daar hij echter het enige lid van
de Eerste Kamer was, dat tegen de
begroting stemde, maakte dit niet
zo heel veel verschil en minister
Donker zag zijn politiek kennelijk de
goedkeuring van de gehele Eerste
Kamer wegdragen.
DE N.E.S.B.
Voordat men tot stemming over de
begroting overging, had de minister
nog bekend gemaakt, dat op zijn de
partement werd gewerkt aan een ont
werp van wettelijke maatregelen, die
de activiteiten van de N.E.S.B. zullen
tegengaan. De minister vertelde, dat
hij deze voorstellen in de Kamer zou
brengen, wanneer de Hoge Raad niet
tot een veroordeling van de N.E.S.B.
zal komen.
Op verzoek voltooid
,Zaak Menten"
Moeder met 3 kinderen j Mr. Rohling onschuldig
promoveert in Nijmegen
Op 26 Maart a.s. zal aan de RK.
Universiteit te Nijmegen promoveren
tot doctor in de letteren en wijsbe
geerte mevrouw M. van den Hom-
hergh—Bot uit Venray Haar acade
mische proefschrift draagt de titel:
„Structuur in de woordenschat van
drie waterlandse dialecten", een stu
die over de dialecten van Marken,
Volendam en Monnikendam.
Als promotor zal optreden prof.
dr. L. G. Miahels.
Mevrouw van den HomberghBot,
heeft ondanks haar drukke huishou
delijke werkzaamheden (haar man
is huisarts, terwijl zij drie kleine
kinderen heeft te verzorgen), op
aandrang van prof. dr. Jac. van Gin-
neken S.J. deze studie, waartoe hij
het initiatief had genomen, voortge
zet. De professor had desbetreffend
tot haar een verzoek gericht enkele
dagen voor zijn dood. Zij meende nu
ondanks alle huishoudelijke 'beslom
meringen verplicht te zijn dit werk
te voleinden. Tevens wil zij dit werk
aan de nagedachtenis van prof. Van
Ginneken opdragen.
Kosten levensonderhoud
weer gestegen
Het Centraal Bureau van de Sta
tistiek heeft prijsindexcijfers van het
gezinsverbruik per 15 Februari 1954
samengesteld. Het totaal-indexcijfer
steeg van 15 Januari op 15 Februari
met 1 punt, nl. van 123 naar 124
op basis 194,9 100.
Deze stijging was vrijwel geheel
toe te schrijven aan de prijsbeweging
binnen de greep voedingsmiddelen,
GESCHIL IN LICHTENVOORDE
Op vragen van het Tweede Kamer- J standpunt wordt door de ondergete-
lid de heer Engelbertink inzake de j kende niet gedeeld,
electricitehsvoorziening van land-1 Het valt te betreuren dat de be-
bouwbedrijven in de gemeente Lich-1 doelde landbouwbedrijven van elec-
tenvoorde heeft de minister van Ver- triciteit verstoken zijn, maar ontkend
keer en Waterstaat het volgende ant
woord schriftelijk gegeven:
moet worden, dat zulks aan ambte
naren van het departement van Ver
keer en Waterstaat mag worden
verweten.
Het laat zich aanzien, dat binnen-
voorde zijn palen geplaatst voor de I kort een oplossing kan worden ge-
Langs de rijksweg ZutphenWin
terswijk in de gemeente Lichten-
vonden, waarbij de tegenstrijdige be
langen op redelijke wijze worden ge
diend, waartoe de minister gaarne
zal bijdragen.
toevoerleidingen van electrische
stroom naar een aantal boerderijen.
Deze paatsing geschiedde op zodanige
punten, dat ten behoeve van de toe
voerleidingen aantasting van de langs
deze rijksweg staande bomen nood
zakelijk zou zfjn. Omtrent de plaat
sing werd geen voorafgaand overleg
met de rijkswaterstaat gepleegd. Met
het oog op deze beschadiging werd
de betrokken electriciteitsmaat- j
schappij op 15 October 1953 verzocht
de palen te verplaatsen. Dit heeftic»
bij de belanghebbende landbouwers HVeil WaCllien
ontevredenheid gewekt.
Het gerechtshof te Amsterdam
heeft mr. F. P. Th. Rohling, oudraads
heer commissaris van het bijzonder
gerechtshof in de zaak-Menten, in
hoger beroep buiten vervolging ge
steld ten aanzien van de beschudi-
ging van meireed.
Men zal zich herinneren, dat het
gerechtshof reeds op 12 Juni de be
schuldiging var valsheid in geschrif
te heeft ter zijde gesteld.
In de laatci genomen beschikking
heeft het Hof overwogen, dat door
het nadere onderzoek de onschuld
van mr. Rohling aan het hem ten
laste gelegde feit overtuigend is ko
men vast te staan.
Behoudens de mogelijkheid van
cassatie is hiermee een einde geko
men aan o'eze zaak,
In Nederland
Blijkens het statistisch jaarboek
van de Verenigde Naties is er in Ne
derland één arts op elke 1200 inwo
ners en één tandarts op elke 6000 in
woners. In Nieuw-Guinea daarente
gen is er slechts één arts op elke
40.000 zielen.
In Israël wordt op iedere 450 in
woners één arts aangetroffen, doch in
Brits Togolandhet andere uiterste
heeft elke arts gemiddeld 69.000
mensen te verzorgen.
In West-Berlijn daarentegen is het
aantal artsen weer zeer hoog. Daar
vindt men er één op elke 550 mensen
en in Oostenrijk en Monaco resp. één
op 550 en 600 zielen. In België en
Luxemburg is de verhouding onge
veer dezelfde als die in Nederland
doch in de zogenaamde onderontwik
kelde gebieden blijkt op het gebied
van de volksgezondheid nog veel te
doen te zijn. In Indonesië heeft elke
arts gemiddeld een verzorgingsge
bied van 65.000 inwoners ofwel de
totale bevolking van een stad als
Delft.
VAvticfMwte (ieeCdeaftand
Zelf afsnijden.
Uit een door de burgemeester van
Lichtenvoorde tot hem gericht adres,
alsmede uit de pers, heeft de minis
ter vernomen, dat gevolggeving aan
dat verzoek zou worden verhinderd,
omdat de betrokken landbouwers
waarvan het indexcijfer met 2 punten blijkbaar op het standpunt stel-
opliep.
De belangrijkste prijsstijgingen wa
ren die van groenten, aardappelen en
fruit. Van minder betekenis waren de
prijsverhogingen van margarine, wit
brood, kaas en roomboter.
De prijsdaling van eieren zette zich
tussen 15 Januari en 15 Februari
voort. Van een aantal voedingsmidde
len daalden voorts de prijzen in ge
ringe mate.
Bij de niet-voedingsmiddelen kwa
men gedurende deze periode geen
prijsveranderingen van betekenis
voor.
Evenals het prijsindexcijfer van het
gezinsverbruik per 15 Januari 1954
heeft het indexcijfer per 15 Februari
vooralsnog een zeer voorlopig ka
rakter.
len, dat zij op grond van het be-
bepaalde bij artikel 714 van het bur
gerlijk wetboek het rijk als eigenaar
van de weg kunnen noodzaken de
takken af te snijden, welke over hun
erf hangen, en bij gebreke daarvan
zelf tot afsnijding overgaan. Dit
iiaiina
het unieke vogelpark
te Alphen a/d Rijn heropent
10 April 1954
Alle inlichtingen': Stichting.Vogelparfc AVIFAUNA
Alphen aan de Rijn '-'-Telefoon K 1 720 - 33Ó0
Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de Internationale televisie
verbinding, die gedurende ongeveer een maand acht verschillende landen
met elkaar zal verbinden. In totaal zullen tussen 6 Juni en 4 Juli ongeveer
twintig uitzendingen, waarvan één uit Nederland, plaatsvinden. De signa
len zuilen worden overgebracht door middel van straalzenders. De appara
tuur van de P.T.T. voor deze „linkverbindingen" wordt thans gereviseerd
in de werkplaatsen van Philips Telecommunicatie Industrie te Hilversum.
In Stavenisse zal binnenkort een
eenvoudige hertenkamp komen. Dit
is mogelijk dank zij een schenking
van hertjes door de gemeente Ber
gen (N.-H.), en van gelden, beno
digd voor de inrichting van het
kamp, door de stichting „Opbouw-
fonds Stavenisse". De exploitatie van
Iten. Dit even duurde echter zolang,
dat de man naar huis ging, waar hij
een telefoontje ontving of hij toch
in rriesiaua is ae laaisie ween maar wilde komen. De aardigheid
nogal wat beroering ontstaan over 'tvvas er echter nu finaal af en de man het kamp zal voor rekening der ge
„eervol ontslag", dat aan drie reser- kwam niet, doch deelde mede, dat I meente Stavenisse komen.
visten van de marechaussee, die inhij in beroep was gegaan bij de De werkzaamheden zijn reeds be-
het kader van „Steun Wettig Ge- J kroon. Tevens vertelde hij, dat hij gonnen, en de herten zijn reeds ge
zag" bij dit corps ingedeeld waren,zou bedanken als lid van S.W.G. 1 arrlveerd.
verleend is.
De drie mannen waren evenals
zovele andere leden van „Steun Wet
tig Gezag" weinig te spreken over
de vage termen, waarmede hun taak
omschreven wordt. Zij wilden een
scherp-omlijnde taakbeschrijving en
daar deze nogal lang op zich laat
v/achten, hadden ze enige tijd gele
den hierover hun ontstemming uitge
sproken.
Dit werd echter „ondisci/plinair"
geacht en de drie leden werden „eer
vol" ontslagen.
„Neen!"
HERTENKAMP IN RAMPGEBIED VORMING VAN ééN WATERSCHAP
OP N.-BEVELAND.
Begrijpelijk waren zij maar ma
tig ingenomen met deze „eer" en
gisteren hield het instituut S.W.G.,
afdeling Friesland in het provincie
huis te Leeuwarden een vergadering.
Een der ontslagenen wilde deze
bijeenkomst bijwonen dodh 'hen
(Advertentie), werd verzocht even te willen wach-
Kwestie van opvatting
Maandagavond besloten twee zwer
vers, die handel drijven in lompen en
oud ijzer, in een hooimijt onder de
gemeente Diepenveen onderdak te
zoeken voor de nacht, doch toen men
zijn keus gemaakt had, ontstond er
een vaktechnische ruzie, die in een
formele vechtpartij uitliep.
De 69-jarige zwerver kon zich niet
verenigen, met de wijze, waarop zijn
51-jarige collega de negotie dreef en
toen de laatste zich niet met woorden
wilde laten overtuigen, greep de 69-
jarige zijn mes en gaf zijn halsstar
rige vakgenoot verschillende steken
in hoofd en armen.
Daarna poetste hij de plaat en de
51-jarige bleef zwaar gewond in de
hooimijt liggen, waar omwonenden
hem de volgende dag te omstreeks 2
uur in de middag vonden.
De gewaarschuwde politie liet de
man onmiddellijk naar een zieken
huis te Deventer overbrengen, waar
hij na een spoedbehandeling weer
enigszins op verhaal kwam. Gister
morgen was zijn toestand redelijk te
noemen. De steeklustige collega is
voortvluchtig.
Zuid Limburg kan de leut niet laten
Speciale regeling
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft een speciale
regeling getroffen voor de bouw van
De twee geruchtmakende overtredingen van de Zondagswet, welke in
bejTa.den £órtaan v«r tZ februari en He",en' "jn "ste"n behan-
eomDle^slKhtTtSi Mrmale^oSng i 'veze"overtredingen werden, zoals bekend, begaan door de Kerkraadse
het Shnm vande betrok harmonie „St. Caecilia" en door het harmonieorkest der .Oranje Nassau-
£Lmijnen. De Kerkraadse harmonie bracht op Zondag 7 Februari j I. vóór een
kCn»Semtnk^rW°Wft I uufeen aubaóe aan een gouden bruidspaar. Het harmonie-orkest begaf zich
De minister heeft deze regeling een Februari spelende naar de St. Pancratiuskerk te Heerlen
voor'Öen* S\T volle'11 ten gelegerd'van zijn iO-jarig bestaan opgedragen pi.ch-
laste van het woningcontingent van tlge Ho°£m,s bij te wo en.
de gemeenten te doen komen en deze In het eerste geval overtrad men de Zondagswet met opzet, omdat men
bouw aantrekkelijx te maken. niet wilde breken met een meer dan honderd jaar oude traditie. Het nar-
- - - monieorkest was te goeder trouw; het had van de politie toestemming ge
kregen met muziek naar de kerk te trekken.
Wat de financiering van de bouw
van woningcomplexen voor bejaar
den betreft ig reeds in Februari jl.
een afzonaerljjike regeling gepubli
ceerd die betrekking heeft op de
bouw volgens de bepalingen van de
Woningwet. Er wordt nog gewerkt
aan een fïnancieringsregeling voor
de bouw van bejaarden-woningen
volgens de premieregeling.
Voorts wordt nog overwogen of
ten aanzien van de contingentering
een bijzb^dere, tegemoetkomende re
geling getroffen kan worden voor
flatgebouwen voor werkende vrou
wen e.d.
IN JAN. SLECHTS 3816
WONINGEN VOLTOOID.
In Januari werden in ons land
slechts 3.816 woningen voltooid, te
gen 6.969 in December en 2.061 in
Januari 1953. Het maandgemiddelde
van het aantal voltooide woningen
bedroeg voor het gehele jaar 1953
4.966.
Begonnen weyd in Januari aan de
bouw van 4.368 (v.m. 7.751; v.j. 5.504)
woningen, aldus het C.B.S. Aan het
eindq van Januari waren 69.010
(68.472; 54,643) woningen in uitvoe
ring.
Geen zware eisen
De ambtenaar van het O. M. eiste
twee maal 6 sub twee maal drie
dagen, tegen de leden van het har
monie-orkest, een vijftigtal in totaal,
wegens het deelnemen aan een op
tocht en het verwekken van meer
dan 200 m. ver hoorbaar gerucht op
een Zondag voor 13 uur; twee maal
6 subs, twee maal drie dagen, te
gen de voorzitter yan het orkest, de
heer A. H. Steenaert, wegens het
houden van een optocht en het uit
lokken van gerucht, en eenmaal 6
subs drie dagen tegen de dirigent,
de heer Marcel Abeel, wegens het
deelnemen aan een optocht.
Ook de hoboïst
Hetzelfde eiste de ambtenaar van
het O. M. tegen een der muzikanten,
die wel met een instrument had deel
genomen aan de optocht, maar niet
had kunnen spelen, omdat zijn in
strument, een hobo namelijk, zich er
Mocht nog niet
De eis tegen de voorzitter der
Kerkraadse harmonie, de heer F.
Ploum luidde eveneens twee maal
6 subs, drie dagen, voor het hou
den van een optocht en het uitlok
ken van gerucht, en wel eerst vóór
13 uur en daarna nog eens na 13 uur.
Na het eerste proces-verbaal was de
harmonie toch nog een serenade
gaan brengen, echter in de veronder
stelling, dat het toen het was in
middels 1 uur geworden was toe
gestaan, hetgeen echter niet het ge
val bleek te zijn, daar zij vergeten
had toestemming te vragen aan de
burgemeester.
Sympathie
Ondanks het feit, dat een en ander
niet prettig was voor de Heerlense
politie, die immers had gemeend, dat mening van de ambtenaar van het
de kerkgang van het harmonie-orkest O. M., dat de muziek van het har
der Oranje Nassaumijnen met muziek monie-orkest op 290 meter afstand
gepaard mocht gaan, had het O. M. hoorbaar zou zijn geweest. Dit is
de politie opgedragen dit corps ach- niet bewezen, zo zeide hij, er werden
handhaafd wil zien en de wet als
absoluut interpreteert, wat betreft
het verbod tot het verspreiden van
gerucht.
„Maar", zo zei de amtenaar van
het O. M., „ik heb nog nooit zo sym
pathiek gestaan tegenover beklaag
den als tegenover deze. In mijn eisen
heb ik dit tot uitdrukking laten ko
men."
„Er zijn gevallen...."
Het harmonie-orkest van de Oranje
Nassaumijnen werd verdedigd door
mr. M. van Oppen uit Heerlen, die
tevens als gemachtigde voor alle be
klaagden van dit orkest optrad. Van
deze laatsten was niemand ter zit
ting verschenen. Mr. Van Oppen
sprak de hoop uit, dat de kanton
rechter een principiële uitspraak zal
doen in deze voor Limburg zo be
langrijke kwestie.
Pleiter stipte aan, dat de minister
bij de behandeling van de Zondags
wet in de Kamer gezegd heeft:
„Uiteraard zijn er gevallen denk
baar, waarin een bepaald gerucht
niet hinderlijk is. De beoordeling
daarvan kan echter zonder bezwaar
aan het beleid van de politie en ju
stitie worden overgelaten".
Dit impliceert, aldus mr. Oppen,
dat een niet hinderlijk geluid, zoals
dat van het harmonie-orkest, niet
strafbaar kan zijn.
f gerecht was gedagvaard, adjudant
De Koning van de Heerlense politie,
zeide, niet hebben kunnen consta
teren hoe ver de muziek hoorbaar
was, omdat hij met het oog op de
verkeersregeling tijdens de optocht
voortdurend vlakbij het corps
bleven was. Mr. Van Oppen vroeg
tenslotte vrijspraak.
Cultuur in de knel
De Kerkraadse harmonie werd
verdedigd door mr. Heyltjens uit
Kerkrade. Deze wees er op, dat de
Zondagswet, met name in de Mijn
streek, met zijn vele muziekcorpsen
e.d. een bedreiging betekent voor de
volkscultuur. Vele corpsen kunnen
alleen repeteren op Zondagmorgen,
omdat zij door de week tengevolge
van de wisseldiensten in de mijnen,
nooit al haar leden bij elkaar kunnen
"krijgen.
Verder was pleiter van oordeel,
dat de serenade van de Kerkraadse
Zacht gespeeld?
Verder bestreed mr. Van Oppen de
niet voor leent al lopend bespeeld teteraf te verbaliseren om duidelijk te I uitsluitend instrumenten van lage
worden. I doen uitkomen, dat het onder alle stemming gebruikt.
voorwaarden dè Zondagswet ge-1 De getuige, die door het kanton-
Gisteren zijn te Kortgene, in tegen
woordigheid van Gedeputeerde Sta
ten, die het initiatief hiertoe had
den genomen, en vertegenwoordigers
van de Noord-Bevelandse polderbe
sturen, informatieve besprekingen
gevoerd om te komen tot samenvoe
ging van de 27 polders op het eiland
tot één waterschap.
De heer C. Philipse, lid van Gede
puteerde Staten, deelde mede dat
mettertijd aan alle polderbesturen
van Noord-Beveland een plan ter be
studering ter hand zal worden ge
steld.
Veilingen verontrust
Namens de veilingen te Broek op
Langendijk, Noord-Scharwoude en
Warmenhuizen is een telegram ver
zonden aan minister S. L. Mansholt
met het verzoek op korte termijn een
audiëntie toe te staan, waar men de
minister nader wil inlichten over de
ernst van de toestand aan de vei
lingen, die door de grote doordraai
van de bewaarkool catastrophaal
dreigt te worden.
Men is van mening, dat er spoe-
die een oplossing moet worden ge
vonden om de grote hoeveelheden
stapelgroenten, die bij de tuinders
liggen opgeslagen, weg te werken.
GEDUPEERDE
OUDEWATERSCHE BANK CONTRA
BORGSTELLINGSFONDS.
De stichting Gedupeerde Oudewa-
tersche Bank heeft enige tijd gele
den een geding aanhangig gemaakt
tegen het Borgstellingsfonds voor
Gouda en omstreken. De stichting
eist teruggave van een bedrag van
ƒ6000.die de gewezen penning
meester van de stichting, de heer
L„ aan het borgstellingsfonds voor
Gouda en omstreken heeft geleend
uit de kas van de slichting. De heer
L. te Gouda werd vorig jaar gear
resteerd, omdat bij een door de rijks
accountant ingestelde controle in de
boeken van het borgstellingsfonds
voor Gouda en omstreken, waarvan
L. districtscommissaris was, was
vastgesteld, dat een bedrag van ƒ300
werd vermist.
harmonie, evengoed als het gejuich Fprctp (TpHppHp VpIcpc
in het Amsterdamse stadion tijdensj gCUCCUC VCI5CI-
een internationale voetbalmatch, een j tunnel bijna voltooid
spontaan karakter droeg.
De muzikanten voelden zich ge
drongen de wet te overtreden, ten-
einde een traditie te handhaven, zo-
dat hier volgens pleiter zelfs plaats
zou kunnen zijn voor een beroep op
overmacht. Hij vroeg vrijspraak
subs, straffeloosheid wegens over
macht.
„Assistentie"
De voorzitter van de harmonie
was op zijn tocht naar het kanton
gerecht begeleid door 7 „reedner"
van de Kerkraadse Carnavalvereni
ging, deftig in het zwart en met bol
hoed. Zij droegen ieder een trompet
onder de arm en stelden zich op de
publieke tribune op. Gerucht ver
wekten zij daar echter niet; dat
maakten zij na de zitting toen de
rechter verteld had dat hij voor 14
dagen schriftelijk vonnis zal stellen
des te meer in een café tegenover
het kantongerecht.
Het werk van de Velsertunnel zal
van de zomer reeds zover gevorderd
zijn, dat de scheepvaartweg naar het
zuiden over het voltooide gedeelte
kan worden omgelegd.
Op de plaats, waar nu nog gevaren
wordt, kan dan een put worden ge
graven voor het volgende tunnelge
deelte. Gelijkertijd zullen de tun
nelgedeelten, die niet bij de onder
graving van het Noordzeekanaal be
trokken zijn, gereed komen.
BURGEMEESTER WORDT
„EMIGRATION-DIRECTOR".
De heer J. Heersink, burgemees
ter van Steenderen, die op 2 April
a.s. per vliegtuig naar Canada zal
vertrekken om aldaar als „emigra
tion-director" bij de Hervormde
Kerk op te treden, zal op 30 Maart
a.s. in een speciale raadsvergadering
in Het gebouw „Concordia" te Steen-
deren van zijn gemeente afscheid ne
men.
