S)e£eidóe(2oii/tci/nt Frans verzet tegen de Duitse herbewapening I Was Eisenhower nog te slap? GRONDWETS HERZIENING AMERIKA BEZORGD OVER HET E.D.G. VERDRAG Neger minister in de V.S* MOLOTOF OVER BERLIJN EN GENÈVE Koningin Elisabeth II schreef een boek New York-Londen in 7 uur Sneeuwstormen in N. Amerika Eisenhowers veroordeling van McCarthy Toestand van de Paus Weer vier Nederlanders ontvoerd V1RJDAG 5 MAART 1954 45ste JAARGANG No. 13135 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20836, Abonn. 20935, Giro 103 003, Abonnementsprijs vanaf 1 Jan. 1954 t 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adv.: 15 et. p. mm. Telefoontjes f 1.5" V. HET BUDGETRECHT VAN DE EERSTE KAMER. I"\E Grondwetscommissie heeft in haar rapport uitvoerig stilgestaan bij de invloed van .de Eerste Kapier op de staatsrechtelijke gang van za ken in ons politieke leven. Wat reeds lang in vele kringen zachtjes werd gezegd, namelijk dat de Eerste Ka mer bezig was een doublure van de Tweede Kamer te worden, wordt hier nu eigenlijk uitgesproken. Uit égards voor de Eerste Kamer natuur lijk niet £0. onomwonden als wij het hier zeggen, maar toch wenst de meerderheid van de Grondwetscom missie de taak van de Eerste Kamer weer wat in de juiste banen te bren gen. Zij wenst dit vooral te doen door de medewerking van de Eer ste Kamer aan de uitoefening van het budgetrecht in te perken. Zy stelt dit voor met het argu ment, dat de tegenwoordige gang van zaken, waarbij de Eerste Kamer de begrotingsontwerpen eerst behan delt in het desbetreffende begrotings jaar, volstrekt onbevredigend is. Uit een oogpunt van behoorlijk landsbestuur verdient het aanbeve ling, zegt de commisie, het daarheen te leiden, dat de verschillende be grotingshoofdstukken uiterlijk aan het begin van het jaar, waarvoor zij moeten dienen, het staatsblad berei ken. Dit kan verwezenlijkt worden indien in de Grondwet wordt voor geschreven, dat de begrotingswetten in het algemeen zullen worden vast gesteld door de Koning te zamen met de Tweede Kamer. De Eerste Kamer zou dus dan de begrotingen niet meer behandelen behalve die begrotingen, bij de be handeling waarvan telken jare met de regering van gedachten wordt ge-* wisseld over de algemene lijnen van de regeringspolitiek en het finan ciële beleid van de regering. Dat zijn dan de begrotingshoofdstukken be trekking hebbend op het Huis des Konings, de Hoge colleges van Staat en .de Nationale schuld. De Grond- wetscommisie nu meent dat het uit sluiten van de Eerste Kamer van de overige begrotingen geen be zwaar behoeft oo te leveren, waar voor wat de verdere controle op het regeringsbeleid betreft de Eerste Ka mer inzake onderdelen van het re- regeringsbeleid, waaraan in de Twee de Kamer niet of niet voldneode aandacht zou zijn besteed, de rege ring ter verantwoording kan roepen door gebruik te maken van het recht om inlichtingen te vragen, van het recht van interpellatie en dat van enquête. P®EN minderheid, waaronder de voorzitter van de Eerste Kamer mr. Jonkman, is het met dit voorstel niet eens en bestrijdt dit op de vol gende gronden. Bonn legde Franse protesten naa st zichneer Naar aanleiding van de aanvaarding te Bonn van de wijziging in de Westduitse Grondwet, welke herbewapening van Duitsland in beginsel mo gelijk maakt, is er een nieuwe reactie in Frankrijk ontstaan tegen elke Duitse herbewapening. Een 22-tal vooraanstaande Fransen o.a. de ere voorzitter van de Nationale Vergadering Herriot, de oud-premier Daladier, heeft een oproep ondertekend, waarin zij de Fransen opwekken om op 13 Maart op de Champs Elysées te Parijs bijeen te komen bij het graf van de Onbekende Soldaat en daarna in stilte over de Champs Elysées te mar cheren, „ten teken van afkeuring van de herbewapening van Duitsland". Ook de Franse Hoge Commissaris in West-Duitsland Frangois Poncet heeft tot tweemaal toe een bezoek aan bondskanselier Adenauer gebracht en deze er op gewezen, dat het principe van de dienstplicht pas in de Grondwet mag worden vastgelegd, wanneer alle betrokken landen (dus ook Frankrijk) het verdrag voor de Europese Defensiegemeenschap heb ben goedgekeurd. Frankrijk erkent het recht van de Westduitse regering niet eigenmachtig beslissingen over de dienstplicht te nemen. De bezetting zal pas eindigen, zo heeft Frangois-Poncet Adenauer in herinnering ge bracht, wanneer de Europese Defensiegemeenschap een feit is geworden. NAAST ZICH NEERGELEGD Frangois-Poncet legde deze beide bezoeken aan Adenauer op last van zijn regering reeds in Februari af, maar de Westduitse regering heeft de Franse démarches naast zich neergelegd. Niet alleen heeft de Bondsdag het dienstplicht-amendement op de Grondwet vorige week Vrijdag goed gekeurd maar bovendien komt dit amendement nu in behandeling in de Westduitse Bondsraad (Eerste Kamer). In kringen van de Westduitse coa litie is reeds verklaard dat de gel digheid van dit amendement, nadat het door beide Huizen van het par lement is goedgekeurd niet van de goedkeuring der Hoge Commissaris sen zal afhangen. De twist is nu hoog opgelaaid, omdat de Franse Kamercommissie voor Buitenlandse Zaken geëist heeft dat de Franse regering haar veto over het omstreden amendement zal uitspreken, en het er naar uitziet, dat de regering hieraan gevolg zal geven. Een extra-complicatie in deze kwes tie vormt nog de houding van Ame rika. De Amerikanen staan op het standpunt, dat het vastleggen van Ernest Wilkins, een advocaat uit Chicago, is door president Eisenho wer benoemd tot onder-minister voor Arbeidszaken. Wilkins is een neger. De benoeming moet nog door de Senaat bekrachtig worden. Indien de Senaat de benoeming bekrachtigt, zal Wilkins Spencer Miller als onder- Het gewichtigste middel ter oefe-,1 minister opvolgen. ning van controle, zegt zij in een minderheidsnota, is nu juist de jaar lij kse behandeling der begroting. Daarby alleen bestaat ruime gelegen heid met de regering van gedachten te wisselen niet slechts over haar al gemeen beleid, maar ook oyer de verscheiden onderdelen daarvan. Er v/orden dan verschillende van die onderdelen opgesomd zoals b.v. de zorg voor de volksgezondheid, de be moeiing met de vorming der jeugd buiten schoolverband en de cultuur politiek, welke alle uit een oogpunt van maatschappelijke ontwikkeling van uitnemend nationaal belang zijn en die, wat hun concrete uitwerking betreft volgens deze minderheid al leen door de begroting binnen de parlementaire gezichtskring zullen vallen. Het recht van interpellatie en het vragenreoht zouden juist wat deze terreinen betreft tusssen rege ring en Kamers kunnen leiden. THEGENOVER dit inzicht van de minderheid leert de practijk der laatste jaren echter toch ook wel iets anders. Het is juist de wijze van behande ling van de onderdelen der verschil lende begrotingen geworden, die de Eerste Kamer in de laatste jaren steeds meer tot een doublure van de Tweede Kamer heeft gemaakt. Als er bij een begroting van Verkeer en Waterstaat 327 verschillende puntèn aan de orde komen, kwesties van vaarten, bruggen, grachten en wegen dan is het toch wat „overdone", dat de Eerste Kamer zich ook nog eens in al die details gaat verdiepen. Men heeft er nog pas bij de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken in de Eerste Kamer een voor beeld van kunnen zien, toen niet minder dan twaalf senatoren van de vijftig bij deze begroting het woord voerden, ongeveer 25 procent dus, een percentage dat dat van de Twee de Kamer ver te boven gaat. Het doet de naam van de Eerste Kamer geen goed, als men daar zaken gaat bespreken als de opheffing van een lijntje als het lijntje Loolaan van Wassenaar naar Seheveningen alleen omdat een of twee senatoren wel eens van dat lijntje gebruik maken. De Eerste Kamer is hoofdzakelijk een Kamer van revisie en zy toont deze taak soms verrassend goed te begrijpen. Nog niet lang geleden ■naakte zij de minister van Binnen- 3ndse Zaken attent op een omissie van de Tweede Kamer bij een be paald wetsontwerp. De Eerste Kamer Dit is de eerste maal dat een neger op een ministeriële of sub-ministe riële post is benoemd, aldus de pers secretaris van het Witte Huis. heeft niet het recht van amendement, dat zegt op zich reeds voldoende. Als zij dus een wetsontwerp niet kan wijzigen dan wijst dit er op, dat haar taak niet ligt in het uitkristallise ren van de wetgeving maar meer in de eindcontrole. Het is de Eerste Kamer zelf, die dit de laatste jaren bij de begrotingen wel wat erg uit het oog verliest. En het is dan ook veelbetekenend, dat het lid der Grond wetscommisie tegelijk lid van de Eerste Kamer, mr. Witteman, deze mindelieidsnota niet heeft on dertekend. de dienstplicht in de Westduitse Grondwet een harde noodzaak is, wil men de Europese Defensiege meenschap kunnen vormen. West-Duitslands voortvarendheid met het smeden van de EDG heeft in Amerika grote waardering gevon den en de jongste Franse stappen hebben opnieuw Washingtons ont stemming over de Franse traagheid gewekt. Niettemin erkennen dè Amerika nen, dat Frankrijk juridisch gezien in zijn recht staat en daarom heb ben zij zich evenals de Engelsen, maar schoorvoetend er mede ac- coord verklaard, dat het dienstplicht amendement pas in de Grondwet mag worden opgenomen wanneer het Europese legerverdrag door alle betrokken landen is bekrachtigd. Tegelijkertijd heeft Amerika zijn druk op Frankrijk, de EDG snel te ratificeren, versterkt. Met des te meer bezorgheid slaan de Amerikanen daarom de jongste ontwikkeling gade. En reeds hebben Amerikaanse kringen te Bonn en Parijs de sarcastische vraag gesteld: „Gaan we nu een Europese Defen siegemeenschap vormen, of gaan we eerst nog eens breedvoerig discus siëren over de vraag, of we wel vre de met Duitsland willen sluiten?" Een optimistisch geluid De Sowjet-Russische minister van buitenlandse zaken, Molotof, heeft in een Donderdagavond jl. afgelegde verklaring gezegd, dat de komende Conferentie in Genève er toe kan bij dragen een oplossing te vinden voor de Indo-Chinese en Koreaanse vraag stukken. Molotofs verklaring werd omge roepen door radio-Moskou. „Het is thans nog niet mogelijk de te Berlijn gehouden Viermogendhe- denhesprekingen op hun juiste waar de te schatten, doch de bereikte overeenstemming, welke heeft geleid tot het uitschrijven van de komende conferentie te Genève, kan er toe bijdragen de oplossing van twee be langrijke Aziatische vraagstukken te bevorderen, hetgeen zal bijdragen tot een verdere vermindering der inter nationale spanning", aldus Molotof. Volgens Molotof waren de Verenig de Naties, tengevolge van Ameri kaanse druk, er niet in geslaagd een oplossing te vinden voor het Ko reaanse vraagstuk. „Doch de Berlijnse besprekingen hebben er toe bijgedragen de tot nu toe onontwarbare knoop los te ma ken en vertegenwoordigers van de Sowjet-Unie, China, de Ver. Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk en van Noord- en Zuid-Korea, kunnen thans gezamenlijk spreken over het bereiken van een definitieve oplos sing van het Koreaanse vraagstuk". Molotof vervolgde: „De-te Genève vergaderende gedelegeerden zullen zich geplaatst zien voor een moeilij ke taak, nl het herstel van de vrede in Indo-China en het verzekeren van de nationale rechten der Indo-Chine se Volken. Het voornaamste punt hierbij is of alle landen, die aan deze bespre kingen zullen deelnemen, de nood zaak erkennen van een herstel van In de Amerikaanse stad Seattle, in Washington, is voor het eerst een nauwkeurig gelijkend model vrijgegeven van het nieuwe Boeing straal- transport- en tankvliegtuig, dat hiermee vrijwel al 'zijn uiterlijke bijzon derheden zag prijsgegeven. In de Boeing fabrieken wordt op het ogenblik de laatste hand gelegd aan dit grote viermotorige toestel. De maatschappij zal dit eerste Amerikaanse straaltransportvliegtnig als demonstratievlieg tuig voor het leger zowel als voor het bedrijfsleven gebruiken. De Boeing vliegtuigindustrie heeft aan dit nieuwe ontwerp meer dan 15 milliocn dol lars gespendeerd. Voor de luchtmacht heeft het toestel grote waarde door zijn uitzonderlijke snelheid en zijn bijzondere geschiktheid voor het tanken op grote hoogte. Ook denkt men het te gebruiken voor het vervoeren van manschappen over grote afstanden, eveneens op grote hoogte en voor het overbrengen van materieel en voedsel. Volgens de berekeningen moet de nieuwe machine non-stop passagiersvluchten kunnen maken, dwars over het Amerikaanse continent in minder dan vijf uur. Van New York naar Londen zal vermoedelijk een vlucht worden van minder dan 7 uur de vrede in Indo-China, niet door het voortzetten van een hopeloze oorlog, doch door te streven naar het bereiken van overeenstemming over eenkomstig het beginsel, dat elk volk recht heeft op vrijheid en nationale onafhankelijkheid". „Men moet de resultaten der Ber- lynse besprekingen niet overschat ten, vooral niet, nu te Genève zal moeten blijken, hoe de te Berlijn be reikte overeenstemming over bespre king van Aziatische vraagstukken in de practijk zal uitwerken. Doch het is een feit, dat een einde is gekomen aan de vijfjarige periode, waarin geen besprekingen tussen de grote mogendheden zijn gevoerd. De Berlijnse conferentie heeft er toe bij gedragen klaarheid te brengen in een aantal internationale vraagstuk ken. Zij heeft voorts de weg gebaand voor besprekingen van vertegen woordigers der Ver. Staten, Groot- Brittannië, Frankrijk, de Sowjet- Unie èn de Chinese Volksrepubliek met afgevaardigden van andere lan den". In grote gebieden van Noord-Ame- rika heeft Maart tot dusverre heftig zijn staart geroerd en bijna 30 men sen zijn tengevolge van de zware sneewstormen om het leven geko men. Van Tenessee tot diep in Canada zijn veel steden bezig zich uit te gra ven na een van de zwaarste sneeuw stormen, waardoor zij van de buiten wereld afgesloten waren en duizen den automobilisten langs de wegen gestrand zijn. In de staat Ohio zijn alleen reeds 18 mensen om het leven gekomen. In Cleveland is sinds Zondag 47.5 cm sneeuw gevallen waardoor het ver keer verlamd is en scholen gesloten moesten worden. In Chicago is 30 cm sneeuw geval len, een record in 15 jaar. Het Westen van de staat New York is geteisterd door een sneeuw storm, waardoor het Erie-meer over stroomd is en ongeveer 100 huizen blank kwamen te staan. In Ontario heeft een storm vier da gen huisgehouden, welke negen slachtoffers geëist heeft. De sneeuw „Nog veel te slap" meent men Het Witte Huis heeft laten weten, dat president Eisenhower gisteren honderden telegrammen heeft ont vangen, die instemming en lof be tuigen met de wijze waarop de pre sident stelling heeft genomen tegen McCarthy's gebrek aan „fair play", aan „fatsoen". De voorpagina's van de kranten en de republikeinse se natoren schijnen echter van andere mening te zijn. In de hoofdartikelen in de belangrijkste kranten schaart men zich weliswaar aan Eisenhowers zijde, maar tegelijkertijd schemert overal de critiek door, dat Eisenho wer te mild is geweest in zijn ver oordeling. De voorzichtige woorden vhn de president maken dan ook wel een slappe indruk naast het ongehoord hautaine antwoord van McCarthy, dat „de president het er dus met hem over eens is, dat het communisme moet worden uitgeroeid", en dat hy zijn verhoormethoden niet kan ver anderen „of er nu een burger of een generaal" voor zijn commissie staat. De voor McCarthy's subcommissie verantwoordelijke Senaatscommissie heeft laten weten, dat het nog,steeds aan de voorzitters van de subcom missies ligt dus ook aan McCarthy of zij hun methoden al dan niét zullen veranderen. En aangezien McCarthy volhoudt, dat hij nooit heeft gezondigd tegen de regels van fair play en fatsoen, kan hij zijn me thoden nu niet gaan veranderen, om dat hij dan, zo zegt hij, zou toegeven dat hij wel had gezondigd. Dat noch d^ze republikeinse Se naatscommissie noch een enkele an dere republikeinse senator de presi dent enige daadwerkelijke steun geeft, wordt in Amerika niet zo ver staan, dat zij allen de heksenjacht werd tot 3 meter opgejaagd. In Toronto konden de auto's slechts met een snelheid van 8 km per uur over de met ij1- bedekte straten rij den. van McCarthy steunen. Veeleer con cludeert men hieruit dat allen die in 1952 voor Eisenhowers overwinning op McCarthy hebben gevochten, nu teleurgesteld en ontmoedigd zijn door de slapheid van Eisenhowers reactie. En Intussen gaat Mc Carthy rustig door met zyn verhoren inzake de manier waarop in het leger de com munisten zouden zijn „verwend en ontzien". Een beschuldiging die door de minister van defensie, Charles Wilson, gisteren op zijn persconferen tie werd afgedaan met „Kletskoek!" Een onsteking van de slokdarm waaraan de Paus lijdt, zo wordt he den vernomen, maakt het noodzake lijk dat de patiënt uitsluitend vloei bare en half-vloeibare voeding tot zich neemt. De algemene gezond heidstoestand wordt betrekkelijk be vredigend geacht. Onveilig Makassar Koningin Elisabeth van België heeft een boek doen uitgfeven over de vo gels die in het park van het kasteel van Laken, te Brussel worden aange troffen. Dit boek, dat als titel draagt „Le Livre de la Reine Elisabeth" is door de schrijfster aan alle Belgische kinderen opgedragen. Elk exemplaar is vergezeld van een doos met vier gramafoonplaten, die het gezang van de vogels met commentaren weergeven. De Koningin heeft gewerkt vol gens de aanwijzingen van de Engelse professor Cock, vogelkundige, die in het park van het kasteel verschillende opnamen heeft gemaakt. Op de foto: Het boek, dat rijk is geïllustreerd met de bijbehorende gra- mofoonplaten. Te Djakarta is bericht .ontvangen, dat Dinsdag jl. in Makassar vier Ne derlanders, wier namen werden op gegeven als Wedding, Harnige, Hen- nepan en Sonneveld, door terroristen zijn ontvoerd. Het zijn employé's van een gas- en electriciteitsfabriek, die met een jeep onderweg waren. De jeep werd op de plaats van de ont voering gevonden met een nog draaiende motor. De plaatselijke auto riteiten stellen een onderzoek in. Bij de viersprong even buiten Ma kassar werden de Nederlanders aan gehouden door een bewapende bende, waarvan het aantal leden niet be kend is. Zij werden in Noordelijke richting meegevoerd. De basiscommandant, majoor Mochtar, heeft voorts bevestigd, dat Zondagmiddag een militaire eenheid uit Malakadji op de weg naar Djene- ponto in een hinderlaag was gelopen, waarbij negen militairen sneuvelden. Een bewapende bende legde een hin derlaag enkele kilometers buiten het bergoord Malakadji ongeveer 145 kilometers ten Z.O. van Makassar, waardoor een militaire eenheid van 22 man gedwongen werd strijd te le veren tegen een overmacht van een bewapende bende van 60 a 70 man sterk, die o.a. vijf automatische wa pens had. Toen de militaire verster king aankwam vluchtte de bende met meeneming van doden en gewonden. Bij de achtervolging werd o.a. van mortiervuur gebruik gemaakt. Behouden teruggekeerd. Nader wordt gemeld, dat de vier Nederlanders, die Dinsdag in de naaste omgeving van Makassar door een bende werden ontvoerd, thans weer behouden zijn teruggekeerd. Dit vernam P.I.-Aneta van de Overzeese Gas Mij. te Djakarta, bij welke maat schappij de ontvoerden in dienst zijn. De maatschappij ontving heden een telegram uit Makassar, waarin wordt gezegd, dat zij in goede wel stand aldaar zijn teruggekeerd. (Geldig \an Vrijdagavond tot Zaterdagavond. Opgemaakt te 10 uur). TIJDELIJK OPKLARINGEN. Zwaar bewolkt met opklarin gen en plaatselijk enkele buien. Weinig verandering in tempera tuur. Krachtige tot matige wind tussen Noord-West en Zuid-West. 6 Maart: zon op 7.17; onder 18.27; maan op 7.19; onder 20.55. Het weer in Europa HELSINKI mist —0 C. OSLO sneeuw —o KOPENHAGEN geheel bew. —2 STOCKHOLM motregen o LONDEN regen 2 AMSTERDAM motregen 2 BRUSSEL geh. bew. 0 PARIJS nevel 0 BORDEAUX regenhui 4 GRENOBLE geheel bew. 1 NICE half bew. 6 WARSCHAU nevel 2,. BERLIJN nevel 2 FRANKFORT nevel —o MUNCHEN regen 2 ZURICH mist 2 GENEVE zwaar bew. 2 LOCARNO zwaar bew. 1 H INNSBRUCK sneeuw 3 ROME regen 10 Korreltje Aangezien wat je graag zou willen niet gebeuren kan, moet je mam graag willen wat wel kan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 1