WK?
bickbhm.
DUINSTREEK
Wapenstilstand tot 1 |uli in
het artsenconflict
Helicopter-zomerdienst Brussel-
R'dam boekte f 600.000 verlies
Gearresteerde verdediger
ontkent iedere scheld
XwUe GOLF
Het eeuwige ijs in de poolnacht
VRIJDAG 5 FEBRUARI 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE Bl.AD - PAGINA 2
Na uitspraak ziekenfondsen;
De Ziekenfondsraad heeft in zijn
gisteren gehouden vergadering goed
keuring verleend aan een hem voor
gelegde voorlopige overeenkomst in
zake het basishonorarium voor huis
artsen, die aan algemene ziekenfond
sen medewerking verlenen. De tekst
van deze overeenkomst is vastgesteld
door het centraal overleg van zieken
fondsorganisaties en de federatie van
verenigde maatschappij-ziekenfond
sen enerzijds en de landelijke huis
artsen-vereniging van de Kon. Ned.
Maatschappij tot bevordering der
Geneeskunst anderzijds.
Oe overeenkomst houdt een voor-
schotregeling in.
De fondsenorganisaties en de lan
delijke huisartsen-vereniging zullen
namelijk een definitieve regeling van
het basishonorarium van huisartsen
uitwerken. Onderhandelingen daar
over zullen worden gevoerd aan de
hand van gegevens, mede ontleend
aan een enquête bij huisartsen naar
de grootte en de kosten van een huis
artsenpraktijk. Die definitieve rege
ling zal worden geacht, op 1 Juli 1D53
in werking te zyn getreden
In afwachting nu van de definitieve
regeling zullen de fondsen aan de
huisartsen als voorschot over ten
hoogste 3000 zielen per arts van 1
Juli 1953 af een honorarium van 7
per ziel per jaar betalen in plaats
van het tot nu toe geldende honora
rium van 5.46. Over het aantal zie
len per arts boven 3000 tot en met
4000 blijft het honorarium voorshands
vastgesteld op 5 per ziel per jaar.
Voor wat betreft het aantal zielen
boven 4000, wordt het honorarium
van 5 per ziel voorlopig eveneens
gehandhaafd, maar daarvan wordt
een bedrag van 2 door de algemene
ziekenfondsen gereserveerd.
Aanvullende bepalingen.
De fondsenorganisaties zullen be
vorderen, dat de over het tweede
halfjaar 1953 verschuldigde aanvul
lende bepalingen zo spoedig mogelijk
zullen plaats vinden.
Na goedkeuring van de definitieve
regeling door de ziekenfondsraad zal
het eventuele verschil in honorarium
tqssen deze regeling en de thans
goedgekeurd voorschotregeling tus
sen fondsen en huisartsen worden
verrekend.
De voorschotregeling maakt een
onderdeel uit van een aan de zie
kenfondsraad voorgelegde voor
lopige standaard-overeenkomst, over
de tekst waarvan overeenstemming
is bereikt tussen de organisaties der
fondsen en de landelijke huisartsen
vereniging. Overeenkomsten worden
gesloten tussen elk fonds en iedere
huisarts, die aan dat fonds medewer
king verleent. De ziekenfondsraad
heeft besloten, dat zodanige indivi
duele overeenkomsten kunnen wor
den geacht, door de raad te zijn goed
gekeurd. De voorlopige standaard
overeenkomst bevat een algemene re
geling van de rechten en verplichtin
gen van fondsen en huisartsen.
De voorlopige standaardovereen
komst neemt een einde op 21 Decem
ber 1954 met dien verstande, dat zij
eindigt op 1 Juli 1954 voor het geval,
dat vóór die datum de nadere over
eenkomst nopens de grote fondsprak
tijken niet tot stand is gekomen. (De
datum van 1 Juli 1954 is als streef
datum te beschouwen)
Van het besluit van de Zieken
fondsraad zal aan de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid
mededeling worden gedaan.
VEREENVOUDIGING IN
SPAARBANKBOEKJES.
Een belangrijke tijdsbesparing aan
de loketten der postkantoren is be
reikt door een vereenvoudiging In
de Rijkspostspaarbankboekjes bij het
afboeken van opgevraagde geldsbe
dragen.
Tot nu toe werd na ondertekening
van een formulier door de opvra-
ger van gelden een zich daaraan be
vindend strookje in het boekje ge
plakt.
Voortaan wordt dit achterwege ge
laten en evenals bij de inbreng van
gelden daarvan aantekening gehou
den in het desbetreffende hokje van
het boekje.
Deze belangrijke administratieve
vereenvoudiging is het resultaat van
ideeen ontwikkeld op periodieke
'vergaderingen van loketambtenaren,
ideeën, welke het hoofdbestuur van
de P.T.T. altijd gaarne in overweging
neemt. „Tel."
RIJWIELPADEN TE SMAL.
De A.N.W.B. heeft de 2500 ver-
keersautoriteiten in ons land, die be
moeiing hebben met de verkeersvei
ligheid, gewezen op de noodzaak de
breedte van de rijwielpaden langs
verharde wegen aan te passen aan
het zich steeds sterker ontwikkelen
de gemengde verkeer van fietsen èn
bromfietsen op deze paden.
Tientallen jaren is de minimale
breedte van rijwielpaden langs ver
harde wegen 1.50 m. geweest, hetgeen
gebaseerd was op het beginsel, dat
een rijwiel 75 cm breedte nodig heeft,
wanneer althans geen zijdelingse be
lemmeringen in de vorm van bo
men of hekken direct naast het rij
wielpad gelegen zijn.
Nu de rijwielpaden behalve door
rijwielen ook door bromfietsen moe
ten worden bereden, zal de minimale
breedtemaat, zo meent de A.N.W.B.
gewijzigd dienen te worden. Bij het
bepalen van de minimale veilige
breedte zal men thans moeten uit
gaan van de overweging, dat een
bromfietser een andere bromfietser
zonder moei'e moet kunnen inhalen,
óf, op een pad voor verker in beide
richtingen, zonder gevaar moet kun
nen passeren.
De A.N.W.B. is van mening, dat
daartoe een minimale breedte van
2 x 75 cm. onvoldoende is. Dit mi
nimum zou, op grond van bedoelde
overweging, op 2 x 1 meter gebracht
dienen te worden.
Daarnaast dient echter terdege re
kening te worden gehouden met het
in de practijk veel voorkomende
verschijnsel, dat twee naast elkaar
rijdende wielrijders vaak niet ge-
negid zijn achter elkaar te gaan rij
den, wanneer zij door een sneller
rijdende bromfietser worden inge
haald, hoewel zij hierop uteraard
in feite wel verplicht zijn.
Uitgaande van deze practijk heeft
de A.N.W.B. de genoemde autoritei
ten aanbevolen, waar enigszins mo
gelijk, de minimale breedte van rij
wielpaden langs verharde wegen te
brengen op 2.50 m. en als uiterste
minimum tenminste 2 meter aan te
I houden.
ALASTRIMPATIëNT
OPGENOMEN.
Het aantal alastrimge vallen te Den
Haag is weer met een vermeerderd
en bedraagt thans 28.
Gebleken is, dat van de twee in
observatie genomen personen er een
in contact is geweest met een lijder
aan witte pokken en zelf ook is aan
getast.
De andere patiënt, die gisteren in
observatie was genomen, had water
pokken en is huiswaarts gezonden.
In observatie bevinden zich thans
nog acht personen.
Gistermorgen is het 12-jarig meis^
je Hennie S. nabij de openbare la
gere school te Smilde bij het over
steken van de verkeersweg door een
passerende auto geraakt en tegen de
straat gesmakt. Zij is in zorgwek
kende toestand naar het ziekenhuis
te Assen vervoerd, waar zij spoedig
na aankomst is overleden.
Het ongeluk gebeurde tijdens het
Er ligt ook in Nederland een ter
rein braak voor het helicopter-ver-
keer, maar men moet daarvoor in de
toekomst zien en de hef schroef vlieg
tuigen op het Nederlandse net moe
ten aansluiting geven op de grote
speelkwartier. Het meisje had aan I steden in de ons omringende landen,
de kant van de Drentse hoofdvaart I Dit is de mening van de heer C.
naar de ijspret staan kijken, stak Kolff, voorzitter van het Rotterdams
toen onverhoeds de weg over methelicoptersyndicaat, die een rede hield
een zesjarig meisje aan de hand. I voor het Ned. Verkeersinstutuut.
Deze kleine bekwam geen letsel.
1 middel NCAWAN en
nu eenmaal Z
De Sikorsky 55, die de Sabena op
jdfc lijn RotterdamBrussel gebruikt,
kent nog vele onvolmaaktheden.
De S 55 heeft onvoldoende kruis-
j snelheid en is zo sterk afhankelijk
i van windkracht en windrichting, dat
bet tijdschema vaak in het gedrang
komt.
Het toestel heeft geen blindvlieg-
instrumenten en kan daarom bij
slecht weer niet vliegen. In Decem
ber moesten 17 diensten Brussel
Rotterdam worden geannuleerd. Het
dat U een maag
lifftG.CACHETS "AKKER
J smaakloos,
■fi 11111111 i-Hbi".'. ■-.".T.ff
(Advertentie)
GEVAARLIJK VERVOER VAN
KANONNEN
Naar aanleiding van klachten heeft
de ANWB zich gewend tot de chef
van de generale staf en de aandacht
gevestigd op de gevaren, die mili
taire colonnes met stukken geschut
bij duisternis blijken op te leveren.
Wel zijn n.l. de trekkers voorzien
van achterlichten, doch deze wor
den afgedekt door de pantserplaten
van de kanonnen, die zelf geen ver
lichting hebben.
Daar juist door de naar achteren
gerichte kanonlopen ongelukken
kunnen gebeuren, heeft de ANWB
thans de chef van de generale staf
gevraagd zodanige maatregelen te
treffen, dat het achteropkomende
verkeer op effectieve wijze wordt
gewaarschuwd. In noodgevallen dient
men, naar de mening van de ANWB,
een voertuig met zeer opvallende
achterverlichting achter elke colon
ne te laten rijden.
Anton Ruys directeur
„Rotterdams Toneel"
Het toneelgezelschap van de in
September 1952 overleden Cor Ruys
en zijn broer Anton, „Het Vrije To
neel", zal op 1 September als gesub
sidieerd gezelschap van de gemeen
te Rotterdam de vaste bespeling van
de Rotterdamse Schouwburg op zich
nemen.
it Vrije Toneel" bestaat dit jaar
15 jaren en Anton Ruys, die tot di
recteur van het „Rotterdams To
neel'' is benoemd, beleefde het af
gelopen jaar ook al een jubileum;
hy stond toen namelijk 40 jaren op
de planken. Het gezelschap zal met
enkele krachten worden uitgebreid;
de artistieke leiding zal berusten bij
Bob de Lange (klassiek repertoire)
en Jan Teulings (modern repertoire).
ZAL BERGEN-AAN-ZEE ZIJN
„BELLO" BEHOUDEN?
Naar bekend hebben de Neder
landse Spoorwegen besloten de ex
ploitatie van de lijn AlkmaarBer
gen aan Zee op te geven, aangezien
deze niet meer renderend was.. De
dienst zal nog gedurende de zomer
seizoenen van dit jaar en 1955 moe
ten worden uitgevoerd, daarna zal
de oude tram voorgoed verdwijnen.
Over het vervoersprobleem zijn
I intussen in de gemeenteraad van
Bergen uitvoerige besprekingen ge
voerd. Zal men moeten overgaan tot
de aanleg van een grote en brede
verkeersweg, dwars door Bergen en
de duinen naar de zee, teneinde het
vervoer van de duizenden badgas
ten per bus en auto mogelijk te ma
ken, of moet men uitzien nar een
nieuwe „Bello"?
Het thans door een der gemeen-1
Iin te nouaen.
Men verwacht, dat de beide zaken
Berkelse moordzaak
Broer bekent
De verdediger van de Berkelse
arts, die de vorige week in hechtenis
is genomen, ontkent pertinent de be
ruchte briefjes, waarmede de zelf
moord van de vermoorde vrouw be
wezen moest worden, geschreven te
hebben.
Ondanks deze verklaringen heeft
de Haagse rechtbank verlenging van
de voorlopige hechtenis verzocht.
De bewering van de verdediger,
dat hij niets met de briefjes te maken
heeft, wordt inmiddels al weer tegen
gesproken, door een verklaring van
de oudere broer van verdachte, die
eveneens in hechtenis genomen is, en
die thans verklaard heeft, de briefjes
te hebben geschreven en aan de ver
dediger ter hand gesteld.
De verdediger van de gearresteerde
advocaat meent ten slotte, dat zelfs
al zou de advocaat iets met de brief
jes hebben uit te staan, dit nog in
het geheel geen strafbaar feit behoeft
teraadsleden, een terzake kundige
uit Amsterdam en een technicus uit
Baarn ingediende nieuwe voorstel
adviseert tot de laatste oplossing.
De jeugdige „Bello" zou moeten
rijden op smalspoor (spoorwijdte 75
cm) en bestaan uit een stoomtender-
locomotief, voorzien van oliestook-
inrichting, met daarachter een baga
gewagen en een coupérijtuig.
De ontwerpers hebben uitgere
kend, dat bij aankoop van 4 twee
dehands locomotieven (vsn de Gel
derse Tramwegen en de Walden
burgerbahn in Zwitserland), hetgeen
in totaal 55.000,zou kosten, als
mede van 12 nieuwe rijtuigen (waar
voor van de N.V. Motorkracht te
Hoogeveen een offerte is ontvangen
voor 400.000,het in totaal te
investeren bedrag, inclusief verbou-
wingskosten van sooorlijn en alle
andere kosten, 638.500,zou be
dragen.
De samenstellers menen, dat deze
lawaai in de S 55 is bijzonder hin
derlijk. Er kunnen maar 6 passa
giers worden vervoerd.
Het verlies op de zomerdienst
Brussel-Rotterdam bedroeg 600.000
ook al door de onredelijk hoge af-
schrijvingscoëfficient en de verze
keringspremie, die hoger ligt dan
voor ieder ander vliegtuig.
De helicopter onderscheidt zich
De technische ontwikkeling staat
echter niet stil en in Amerika wordt
momenteel een helicopter gebouwd
voor 50 passagiers.
De nieuwe S 56 zal 20 passagiers
kunnen vervoeren en over blind-
vlieginstrumenten beschikken. De
kruissnelheid bedraagt 250 km per
uur en het lawaai in de cabine zal
aanzienlijk draaglijker zijn. In 1955
is het toestel gereed.
De heer Kolff ziet de helicopter
ajs de jLuchtbus" van 1960.
REURSBESTUUR TREEDT At.
Het dagelijks bestuur van de Ver-
eeniging voor den Effectenhandel
heeft besloten zijn functie neer te
leggen. Het beursbestuur is thans
demissionnair. Dit besluit is genomen
in verband met het. verwerpen van
het voorstel om tot een landelijke
organisatie van de effectenhandel in
Nederland te geraken door de jong
ste ledenvergadering.
In de domaniale mijn te Kerkra-
de is Donderdag de 20-jarige leerling
houwer J. Stevens uit Bleijerheide
bij stutwerkzaamheden door vallend
gesteente gedood.
Door de steeds verder voort
schrijdende uitbreiding van Tilburg
moet nabij het Leypark een vier en
twintigste R.K. parochie worden ge
sticht.
zowel de vergiftiging als de ver-
valsing wellicht reeds volgende op wedstrijd voor haar
DE KWAKEL
Geboren: Lambertus Petrus Lo-
dewijk Sebastiaan z. van P. J. van
Bunningen en W. J. M. Graven;
Antonius Cornelis Maria z. van A. J.
Kooijman en S. M. Verhoef.
Ondertrouwd: Jacob Vork en Gijs-
berta Grada' Helena Turk.
OEGSTGEEST
Geboren: Jacobus Hermanus z.
van J. Plasmeijer en M. van der
Meer; Carole Maria d. van J. W.
van de Poel en M. J. J. Meuienberg;
Anthonie Jan Willem z. van G. Brus-
see en W. J. C. A. van Hattum.
Ondertrouwd: G. van Velde 30 j.
en H. Harte 23 j.
Getrouwd: A. Beekman en E. H.
Gravekamp.
Overleden: J. de Bruin 72 j.; L.
van de Velde 63 j.; G. E. Kolff 89 j.;
A. van der Ploeg we*3. van H. van
der Hoeven, 83 j.; Dorrepaal 88 j.;
A. Heisterborg 76 j.
VOORHOUT
IJsclub Met veel genoegen kan
het bestuur van „Voorhout's Usclub'
leden (2e maal) in het hardrijden
op de korte baan.
De baan lag schitterend achter de
hoge spoorbaan, die de vele toeschou-
n de koude Oostenwind be
schermde.
Om de eer is dit keer meer gestre
den dan voorgaande week. Meerdere
malen moesten kampritten gereden
In de Roosendaalse Vliet is maar j worden. Een uitzondering maakte
liefst acht ton stookolie terecht ge- het bestuur voor mej. Nelly v. d.
komen omdat één van de arbeiders Berg, welke als enigst meisje zou
van de N.V. kandijfabriek Van Gilsemeerijden. Doordat zij direct een
maand in openbare behandeling zul
len worden genomen.
Arbeider zette
ijsbaan onder olie
een afsluiter vergat dicht te draaien.
Gewoonlijk wordt de olie uit een
schip getankt en via een afsluiter in
de kademuur naar de fabriek ge
loodst. Doordat de Roosendaalse Vliet
was dichtgevroren moest de olie met
tankauto's worden aangevoerd. Voor
het binnenvoeren van de olie, aan-
;evoerd per auto, werd een andere
oplossing financieel gezien preferent afsluiter gebruikt dan voor de sche-
moet zijn aan die van een grote ver
keersweg. Immers, volgens een rap
port van B. en W. der gemeente
Bergen bedraagt de aanleg daarvan
al bijna 1 millioen gulden, waarna
de onderhoudskosten jaarlijks op
32.000,geschat worden. Terwijl
men bij een tram' kan rekenen op
minstens 150.00,aan ontvang
sten, zijn de inkomsten van een ver
keersweg nihil. Daar komt boven
dien nog bij, dat zoals een stem
ming heeft uitgewezen volgens de
meeste Bergenaren een brede snel
weg dwars door h^t rustieke Bergen
vele aantrekkelijkheden van dit dorp
teniet zou doen, terwijl een roman
tisch trammetje deze kan verhogen.
pen het geval is.
De fabriek zal een dag stil moe
ten liggen, omdat de stookolie eerst
van het ijs verwijderd moet worden.
De Roosendaalse brandweer durfde
het risico niet te nemen om de olie
in brand te steken.
Dat er stookolie in de Vliet terecht
kwam werd bemerkt toen de machi
nes van het bedrijf in werking wer
den gesteld. In plaats van water
voor de afkoeling kwani er stook
olie binnen.
De schade voor het bedrijf loopt
in de duizenden guldens.
Talrijke meeuwen en duiven, neer
komend op de oliemassa, lieten het
leven.
meerdere trof, viel ze in de eerste
ronde af. Meerderen gaven haar ech
ter een mooie kans.
Uitslag: 1 .T. Bel; 2. Dick van Tol
(16 jaar); 3. Bern. van Werkhoven,
Pzn.
Meerdere rijders kregen een troost-
prestatieprijs volgens het nieuwe
systeem in de prijzen.
VOORSCHOTEN
S.V.L.V. OP DE SCHAATSEN
SVLV blijft in het komende week
end de sport getrouw. Er staat een
schaatswedstrijd op het programma.
Een kortebaan schaatswedstrijd voor
twee groepen: een A-groep voor de
avond en Zondagavond geeft SVLV
nog een feestavond, die geheel ver
zorgd wordt door de junioren en ad-
spiranten van SVLV afd. voetbal.
Zaterdagavond is voor de Seniorle
den en de donateurs. Zondagavond
voor de afd. jeugd, ouders en geno
digden. Er wordt precies om 8 uur
begonnen, zodat men tijdig aanwe
zig dient te zijn.
De „Contactavond", die heden
avond zou plaats hebben, komt dit
keer te vervallen.
De heer J. Balfoort heeft deel
genomen aan de Elfstedentocht. Hij
reed mee in de tourklasse. Binnen
de gestelde tijd passeerde hij de fi
nish. Voor zijn prestatie ontving hij
het „Elfsteden-kruis".
Geboren: Theodora Adr. M., d.
van Van Haasteren en van B. M. J.
Lindeman; Petrus C. M., z. van C. W.
Valentijn en J. E. van der Meer;
Hendrik, zr van Joh. Boxman en C.
Kraan. Cornelia G. W., d. van C. G.
van der Ham en A. Disselvelt: Ge-
rarda T-h. J., d. van D. M. de Bruyn
en C. H. Brederode; Clara, d. van B.
van Vliet en M. Hoogendoorn; Hen
drik S., z. van E. Kooijman en C. H.
Breure; Anneke N. P., d. van P. de
Jong en K. van den Heuvel.
Ondertrouwd: J. H. Boetes 26 jaar
te Den Haag en R. Smits 22 jaar; B.
Lambco 29 jaar en E. Adr. van den
Berg 30 jaar.
Gehuwd: F. H.G. de Groot en G.
Giliam; J. Smit en Tj. L. van Sant
brink.
Overleden: J. D., van Cuilenburg,
72 jaar, wedn. van C. Kooy.
WASSENAAR
ONGEVALLEN OP HET US
De 9-jarige G. van Egmond, die op
de Zijlwatering aan het ijshockeyen
was, kwam te vallen en liep verwon
dingen op aan rechterslaap en rech
teroog. Per auto werd de jongen naar
zijn ouderlijke woning overgebracht.
Op de Paauwvijver struikelde de
23-jarige G. van K., toen hij de ijs
baan verlaten wilde, over een houten
plankier. Hij bezeerde zijn linker
schouder zodanig, dat hij naar het
Academisch Ziekenhuis moest wor
den overgebracht.
AUTO IN BRAND
De groentehandelaar K., wonende
aan de Ammonslaan, die zijn nieuwe
jongeren van 1216 jaar, inschrijf- bestelauto voor bevriezen wilde be
geld 0,25, en een Bijgroep voor de
cuderen van 17 en ouder; inschrijf
geld 0,75. Er wordt gereden om
geldprijzen, die afhangen van het
aantal deelnemers. De wedstrijd
wordt gereden op de Korte Vliet
nabij de woning van de heer van
der Valk, Leidseweg 300. Zaterdag-
De ware winter wordt gekenmerkt
door duisternis en ijs. Soms kan het
in Nederland al vroeg donker zijn,
bijvoorbeeld in de maanden Decem
ber en Januari. Soms ook is de wind
snijdend als een scherp mes. De vro
lijke natuur uit de zomer verstilt
dan. Het is alsof de schepping de
adem inhoudt, terwijl kanalen en
riviertjes hun geklots en vrolijk ge-
kabbel staken. Het water stolt in de
wateraderen tot ijs.
In een lekker middagzonnetje kan
zo'n Nederlands winterlandschap
het symbool zijn van vrede en rust.
Maar meestal is de bewolkte lucht
somber en dan kan de stille koude
met sneeuw zo dreigend lijken, zo
somber voor het mensdom, dat men
geneigd is ontzag te krijgen voor
de krachten der natuur. Wanneer u
in zo'n stemming door de sneeuw of
op het ijs loopt, krijgt u een voor
proefje van de toestand in het hoge
noorden in de wintermaanden.
ROND DE POLEN ligt een grote
ijskap. Alleen die van Groenland is
170 maal zo groot als Nederland. Het
is een ijsmassa van 2 2 millioen km«!
De koude in Nederland wordt voor
het grootste deel veroorzaakt door
deze massa, zo heeft men berekend.
Die ijskap aan de polen heeft ve
len aan het werk gezet. Men denke
aan de talloze poolexpedities en de
vele slachtoffers, die zij eisten. Maar
de mensen zoeken het gevaar. Zy
houden van oorlog tegen elkaar en
tegen de elementen. Kou duisternis
en ijs worden gevreesd in de pool
streken. Niemand denkt er aan
schaatsen in een witte ijstrui bij een
temperatuur, die tot minus 86 gr. of
nog lager kan dalen. Bovendien
heerst er duisternis, bij dag en nacht.
Die kou en de duisternis matten
de sterkste mensen af en maken hen
tot wrakken. Toen de Amerikanen
een aantal bases wilden aanleggen
op Groenland, kozen zij voor het
werk 450 physiek geharde figuren
uit, die gedurende enkele zomer
maanden op de ijsmassa werkten. Na
de zomer bleven slechts 40 van deze
mensen om te overwinteren onder
vrij luxe omstandigheden. Er was
al een centrale verwarming en er
stonden speciaal gebouwde huizen.
De overigen waren geestelijk aan een
rustperiode toe. Een tweede over
wintering, zelfs onder gunstige om
standigheden maakt niemand mee.
Van lichaam en geest wordt te veel
gevergd.
Oorzaak der depressies?
DE IJSKAP VAN GROENLAND
wordt voor een groot deel verant
woordelijk geacht voor al het slechte
weer, dat wij in West-Europa bele
ven. Om het oorzakelijk verband te
leggen, doet men nu al jarenlang me
teorologische onderzoekingen. Rond
om Groenland zijn nu ongeveer 30
meteorologische stations. Elk station
is door vier mensen bezet, die over
een radioverbinding met de bewoon
de wereld beschikken. In tijden van
nood kan men direct hulp krijgen
per vliegtuig.
Toch vraagt men zich in weten
schappelijke kringen af, of in deze
ijskelder van de wereld de enige
bron voor koud en guur weer in
West-Europa moet worden gezien.
In De Bilt vindt men tegenstanders
van deze theorie. De Amerikanen
willen echter het naadje van deze
nog steeds een bijna onverdraaglijke
kou, toch heeft men vastgesteld, dat
deze streken langzaam „warmer"
worden. Nansen, de bekende pool-
rèiziger constateerde in de jaren
1893 tot 1895 een gemiddelde ijsdikte
van 3,5 meter. Herhaaldelijk daalde
het kwik tot meer dan 80 graden on
der nuL Misschien zou hij het nu aan
de polen wel .lekker" vinden, want
het kwik bereikt nu slechts een mi
nimum van -50 graden en de ijsdikte
wordt gemiddeld nog op 2,15 meter
geschat.
De haven van Spitsbergen wordt
nu zeven maanden per jaar voor
schepen bereikbaar geacht. Een hal
ve eeuw geleden vond men die haven
acht var de twaalf maanden dicht
gevroren. Een gedeelte van de mach
tige ijskap over de polen smelt weg,
zo heeft men geconstateerd.
Zo zijn er op Groenland begraaf
plaatsen ontdekt van Vikingen, die
daar ongeveer zeven eeuwen gele
den hebben gewoond. De graven
hebben al die tijd „in de ijskast" ge
zeten en kwamen er vrijwel onge
schonden weer uit te voorschijn. De
gemiddelde temperatuur in de lan
den van het hoge Noorden is in de
laatste eeuw met enkele graden ge
stegen, in Finland bv. met 5 graden.
De ijsmassa in Finland is daardoor
tot op de helft verminderd.
Nu kan het warmer worden van de
noordelijke streken veel voordeel
brengen, op de duur kan deze ont
ijskous weten, omdat voor hen inwikkeling catastrofaal zijn voor de
deze streken grote strategische en 1 gematigde luchtstreken, waartoe ook
militaire belangen liggen. Men voor- Nederland behoort. Ook hier zou dan
De temperatuur oefent ook grote malse weiden zouden dan in woes-
invloed uit op het gebruikte mate-i tijnen worden omgetoverd. Geluk-
riaal. Beton bijvoorbeeld, kan een kig is het zover nog lang niet. Intus-
hevige kou niet weerstaan. sen blijkt hieruit, dat die koude-cen-
i tra voor een groot deel van de we*
Het wordt warmer. I reld ook zeer nuttige diensten be-
J wijzen.
AL HEERST aan de poolstreken
spelt het weer reeds vijf dagen van
tevoren, omdat dit van beslissende
betekenis is voor militaire operaties,
speciaal in de lucht.
langzamerhand de temperatuur moe
ten stijgen met het gevolg, dat de
streken, die wij bewonen, een tro-
pisoh klimaat kunnen krijgen. Onze
Aparte wereld.
ONDANKS ALLE MIDDELEN
der moderne techniek is het aantal
mensen, dat in de ijsvlakten kan le
ven nog steeds zeer gering. Bewoners
van warmere luchtstreken kunnen
het daar slechts korte tijd volhou
den. De permanente bewoners zijn
practisch alleen de eskimo's. Gehard
van geslacht op geslacht hebben zij
hun levensstijl geheel aangepast aan
de hevige koude.
Men heeft de eskimo's als halve
wilden gezien, die noodzakelijk met
de moderne beschaving moesten ken
nis maken. Voor een groot deel heeft
men zijn oordeel over deze mensen
moeten herzien. Het is gebleken, dat
een aantal van hun gewoonten en
„onhygiënische" gebruiken in deze
streken onmisbaar waren, zodat zij
door de beschaafde wereld worden
overgenomen, wanneer deze zich op
de „gladde" ijsvlakten begeven.
Het land van kou, ijs en duisternis
is een aparte wereld. Het moderne
leven tracht deze te veroveren met
machines, zeep en benzine. Maar wie
het grote aantal bevroren auto's ziet,
wanneer het kwik maar even onder
het nulpunt daalt en de geweldige
schade, die een beetje vorst toebrengt
aan het moderne, comfortabele le
ven, die kan zich wellicht van verre
een voorstelling maken van de ge
makken van een sneeuwhut voor es
kimo's.
Misschien glimlacht hy even bij
de gedachte daaraan, maar bij alle
bewondering voor technische voor
uitgang zal men moeten toegeven:
de centrale verwarming en het
kunstlicht zijn gekomen; zij ver
mochten noch de ijsvlakten der po
len, noch de duisternis van maanden-
hoeden door een petroleumtoestel in
een kist onder het voertuig te plaat
sen, zag tot zijn grote schrik, dat het
voertuig in brand vloog. Hij probeer
de de vlammen zelf te blussen, zon
der succes. De brandweer kwam er
aan te pas en kreeg met twee stralen
op de waterleiding de brand onder
de knie. Niet verhinderd kon echter
worden, dat de auto vrijwel onher
stelbaar verwoest werd.
Het voertuig was niet verzekerd.
Feestelijke Ruiteravond van lan
delijke Rijvereniging. De twee
ruiteravonden, die de Landelijke Rij
vereniging ..Koningin Emma" deze
week in het Verenigingsgebouw or
ganiseerde, hadden een extra feeste
lijk tintje, omdat het 20 jaar geleden
is, dat deze plaatselijke vereniging
werd opgericht.
Terwijl een deel van de leden zich
in hun rijcostuum rond het vaandel
had opgesteld, sprak de voorz., de
heer G. van der Marei, het openings
woord. Enkele bijzonderheden uit de
liistorie van de vereniging kwamen
naar voren tijdens het korte cabaret
programma, dat door eigen leden
werd opgevoerd.
Voordat begonnen werd aan de
hoofdschotel van de avonden, de
opvoering weer met eigen krach
ten van het blijspel „Sproetje
neemt de leiding" hadden nog enke
le plechtigheden plaats. De heer J.
Stijnis, die sedert de oprichting deel
uitmaakt van het bestuur van de
vereniging, werd tot ere-lid benoemd.
En met enkele hartelijke woorden
en een blijvend aandenken werd af
scheid genomen van de heer G. W.
D. van der Linden, die 8 jaar lang
de voortreffelijke instructeur van de
vereniging was.' Zijn opvolger, de
heer C. H. de Roos. werd vervolgens
aan de leden voorgesteld.
Daarna amuseerde de zaal zich
kostelijk met het blijspel, dat op zeer
verdienstelijke wijze gespeeld werd.
Wassenaars Damgenootschap.
Het eerste tiental van Wassenaars
Damgenootschap speelde een compe
titiewedstrijd tegen Noordwijk en
won met 128. Voor het tweede
tiental waren twee competitiewed
strijden vastgesteld een tegen KWZ.
die door de Wassenaarse dammers met
119 verloren werd en een tegen
Noordwijk, die eindigde met een
128 overwinning voor WDG 2.
