3)e Ceidóe(Eoti4ant Het Vier-span van Berlijn HET EENHEIDS RAPPORT Vanmiddag komen „de Vier" bijeen Dulles^ Eden en Bidault hielden vóór-bespreking Voorbereidende besprekingen in Berlijn Amerikaanse schrijver Hemingway bijna verongeluk Verlaging tarieven Amerikaanse voorgesteld Kruiser „de Ruyter in Oslo De eerste „atoommoord" Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 25 JANUARI 1954 42ste JAARGANG No. 13101 Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003, Abonnementsprijs vanaf 1 Jan. 1954 f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Adv.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.5A DE waarde van het rapport van (Ie commissie van het Centrum voor Staatkundige Vorming, voorgezeten door prof. van der Grinten, is vooral gelegen in het middengedeelte waar in de noodzaak van de staatkundige eenheid der katholieke Nederlanders wordt onderzocht. Dit gedeelte gaat namelijk rechtstreeks in op het ver zoek, dat einde 1952 door de K.V.P. aan het Centrum was gesteld. Het eerste deel, de geschiedenis van onze politieke partijen, geeft blijk van de wens der commissie om haar arbeid ruim Wetenschappelijk op te zetten. En het laatste hoofdstuk waarin zoveel mogelijk wordt uiteen gezet aan welke eisen de katholieke eenheidspartij moet voldoen, is een toegevoegd advies dat kennelijk tot doel heeft een bijdrage te leveren tot de practische verwezenlijking van de noodzakelijk gebleken staatkundi ge eenheid. Maar geen dezer beide delen hoe interessant ook is es sentieel vo9r het werk waarom het Centrum was verzocht. Met name heeft de K.V.P. en terecht niet gevraagd om een rap port waarin zou zijn aangegeven, hoe in de kortst mogelijke tijd alle afge dwaalde schapen weer naar haar te ruggebracht zouden kunnen worden. Aan een dergelijk verzoek zou geen enkele commissie hebben kunnen vol doen. Het is nu eenmaal onmogelijk alle katholieke kiezers ineens tot vol maakte katholieke staatsburgers te maken maar anderzijds zal de K.V.P. ook niet pretenderen de enige vol maakte katholieke politieke organisa tie te zijn. Men kan de samenstellers van het rapport.dan ook moeilijk ver wijten, dat zij niet de oplossing heb ben gegeven om aan alle dissidentie met één slag een einde te maken. Zij hebben, op uitstekende wijze aan het hun gestelde verzoek voldaan, en zelfs meer dan dat. Het woord, of liever de daad is nu aan het katho lieke volksdeel en aan de K.V.P. Waar het in het'rapport om gaat en wat ook helder tot uiting is ge bracht, dat is de katholieke overtui ging van de ondeelbaarheid van de aarde, natuurlijke gemeenschap en de eeuwige, de bovennatuurlijke ge meenschap in God, welke ondeelbaar heid meebrengt, dat ook de gehele inrichting van de aardse maatschap pij op dat bovennatuurlijk leven moet zijn ingesteld. En de katholieken heb ben dus de taak hun geheel van be ginselen in de staatkunde te doen doorwerken. Natuurlijk geven deze beginselen niet zonder meer aan hoe politiek van geval tot geval moet worden gehan deld. Daarvoor is redenering nodig en moet met allerlei feitelijke om standigheden rekening worden ge houden. En zelfs dan zal nog niet steeds met zekerheid vaststaan of in een bepaald geval deze dan wel die politieke beslissing tot verwezen lijking van de katholieke beginselen leidt. Verschil van mening ook on der katholieken j>lijft mogelijk. Maar waar deze beginselen op zóveel ter reinen doorwerken om er enkele te nemen: de P.B.O., de arbeidsver houdingen, de bezitsvorming en de belastingpolitiek, de huwelijkswetge ving, de cultuurpolitiek en de school wetgeving die nog steeds onze aan dacht vraagt daar is het wel dui delijk, dat slechts een katholieke par tij waarborgen biedt dat de katholie ke visie op staat en maatschappij zo veel mogelijk wordt verwezenlijkt.. En de practijk heeft wel uitgewezen, dat deze optimale verwezenlijking één katholieke partij eist en niet twee of meer. Voor dit laatste ont breekt nu eenmaal en moet prac- tisch ook wel ontbreken de nodi ge samenwerking tussen meer katho lieke partijen. DIT alles wordt in het rapport dui delijk en logisch beredeneerd. Maar het maakt- ook duidelijk van de andere kant, waarom de organisa tie in een partij noodzakelijk is en waarom niet kan worden volstaan met gemeenschappelijke meningsvor ming onder katholieken die over a-confessionele partijen zouden zijn verdeeld. Tot een politieke partij be hoort namelijk meningsvorming van haar leden maar ook wils- en be sluitvorming voor de opstelling van een program en verkiezing van Ka merleden, die dat program moeten verwezenlijken. Een dergelijke be perkte samenwerking der katholieken nl. alléén tot meningsvorming, zoals de Katholieke Werkgemeenschap in de Partij van de Arbeid als wense lijk voor ogen zou staan, wijst het rapport af als practisch onuitvoer baar, niet alleen, omdat de belangen van de betrokken a-confessionele par tijen er zich tegen zouden verzetten dat een deel van hun functie over genomen en doorkruist zou worden door een katholieke organisatie, maar vooral omdat de verwezenlij king van de katholieke beginselen op deze wijze onvoldoende tot haar recht zou komen. Een negatieve be grenzing van de beginselen zou het gevolg zijn terwijl daarvan juist een positief-bezielende invloed moet kun nen uitgaan. En dit alles nog afgezien van de macht van het aantal, die in ons staatsbestel onmiskenbaar bestaat en om vereniging van alle katholie ken in één partij vraagt, maar ook, afgezien van de gevolgen van deze doorbrak, voor wat de niet-politieke organisaties der katholieken betreft. Ook tot de sociale organisaties zou de doorbraak zich namelijk onher roepelijk gaan uitstrekken en wat dit Ter bepaling standpunten tegenover Molotof De vier ministers van buitenlandse zaken zullen vanmiddag om 3 uur met hun besprekingen te Berlijn beginnen. De drie Westelijke ministers zullen, zodra de conferentie begonnen is, politieke verklaringen afleggen en de Sovjet-minister, Molotof, zal worden uitgenodigd hetzelfde te doen. De Westelijke ministers zijn van mening, dat een inleidende verduidelijking der standpunten wenselijk is. Men hoopt, dat de belangrijkste procedure-kwesties zoals die van het voorzitterschap geregeld kunnen worden in een onderhoud van de mi nisters Dulles en Molotof, een half uur vóór het begin der conferentie. Sedert de mislukte besprekingen te Parijs, in 1949, zitten de Westelijke ministers thans weer voor het eerst met Molotof aan de conferentietafel. VóóR-CONFERENTTE. j acht millioenen handtekeningen uit de Sowjet-zóne zijn aan minister Mo- De Westelijke ministers Dulles, Eden lotof overhandigd om deze eis kracht en Bidault hebben Zaterdag tweemaal bij te zetten. en Zondag nog eens twee uur verga- De gehele propaganda-machine der derd, om definitief hun gedragslijn Sowjet-zóne is voorts aan het werk tegenover Molotof te bepalen. Zij wa- gezet om te betogen, dat het regiem ren het er over eens. dat de Chinese van dr Adenauer in Bonn op een communisten met de Europese vraag- militairistisch herstel zou uitlopen, stukken niets te maken hebben. Zij Van Westelijke kant is op deze eer besloten contact te houden met kan- ste Russische steken slechts geant- selier Adenauer. De Amerikanen wa- woord met een korte verklaring, ren zeer tevreden over de eensge- waarin wordt opgemerkt, dat de drie zindheid. De Amerikaanse minister ministers bij hun drukke beraad op Dulles zal Molotof kort vóór het be- Zaterdag en Zondag hun „kameraad- Sin der zitting van heden ontmoe- schaP, en hun, "«nh®ld ln ben?d®" ten, om nog over enige procedure- rmg der vraagstukken nog eens heb- kwesties te spreken. Ook is gemeld, I f t VL T aio* a*, cvoave. DiJ„„u latmg van de Chmezen tot de con- dat de Franse n""1.5'" Bidault deferentie betreft zujIen de Westelij- leiding ral hebben bij het naar voren k blijkens een Amerikaanse brengen van het Westelijke stand- woo'rdvoeïder, blijven betogen, dat pun i rood China zijn zaak kan bepleiten -...-v. v., bij een politieke conferentie over MOLOTOF PLEIT VOOR CHINA. Korea, doch dat het niets te maken Minister Molotof heeft al bij zijn j heeft met de regeling van het Duitse eerste verklaring op Berlijnse bodem i en het Oostenrijkse vraagstuk, die Zaterdagmiddag nog eens de nadruk men in Berlijn geheel en al op de gelegd op het belang, dat de Sowjet voorgrond wil schuiven. En wat de Unie hecht aan een spoedige toelating aanvallen op de regering van Bonn van de Chinese volksdemocratie tot betreft, is van Westelijke kant vol- het beraad der gróten. Reeds toen hij staan met de nuchtere mededeling, Zaterdagmiddag op het Russische vliegveld Schoenefeld tijdens een he vige sneeuwbui aankwam, heeft hij daar de wachtende journalisten nog eens op deze eis van zijn regering attent gemaakt. Het kenmerkte ove rigens wel de merkwaardige verhou dingen in deze stad, dat Molotof op het vliegveld slechts door Oostduitse en volksdemocratische journalisten werd opgewacht. Geen van de dui zend Westelijke correspondenten, die in West-Berlijn vertoeven, is tot het vliegveld kunnen doordringen. De tijd van Molotofs aankomst was ge- heim gehouden. Men kon in Oost- Berlijn de nadering echter bemerken, toen de toegangswegen tot de Rus sische ambassade aan Unter den Lin den werden afgezet door volkspolitie en door Russische soldaten. Met een colonne van zeven auto's bereikte het Russische gezelschap het gebouw der Russische ambassade. Bezoek aan Pieck en Grotewohl Molqtofs eerste officiële geste was een bezoek aan de Oostduitse presi dent Wilhelm Pieck, de 77-jarige communistische veteraan, die zelf het Russische staatsburgerschap heeft verworven. Ook de ministerpresident der „Duitse democratische republiek" Otto Grotewohl, en diens plaatsver vanger Walter Ulbricht waren bij deze ontvangst tegenwoordig. Molo tof was vergezeld door zijn plaatsver vanger Gromyko en door ambassa deur Semjonof, de Russische hoge commissaris in Duitsland. Aan deze geste van de Russische minister wordt te Berlijn een dubbele betekenis toegekend. Men leidt er uit af, dat geenszins te verwachten is, dat de Russen bereid zullen zijn het van hen afhankelijke Oostduitse re giem te laten vallen. Eerder wijst alles er op, dat men beoogt de rege ring-Grote wohl een belangrijke rol te laten spelen en haar sedert 17 Juni van vorig jaar zozeer geslonken gezag weer op peil te brengen. Juist aan de vooravond van de conferentie heeft Walter Ulbricht, de onbetwiste leider in de Oostduitse eenheidspartij, zijn positie zeer verstrekt door de uitslui ting van enkele van zijn voornaamste tegenstanders uit de partij. Afgestemde propaganda In de laatste dagen is in het Oos telijke deel der stad alles in de weer geweest om de propagandaleuzen af te stemmen op een deelneming van afgevaardigden van beide Duitse re geringen aan de conferentie. De vroegere schimpscheuten op de Ver enigde Staten zijn goeddeels verdwe nen en vervangen door de leus: „Duitsers uit Oost en West moeten bij de conferentie mogen meespre ken". Albums met naar men zegt dat men in voortdurend contact met Adenauer zal blijven en hem over de gang der conferentie zal inlichten. Russische achterdocht nauwkeurig gecontroleerd, om na te gaan, of geen pogingen waren gedaan de draden af te tappen. Een opinie-onderzoek wijst uit, dat 56 van de Westberlijnse bevolking een negatief resultaat van de confe rentie verwacht De Oostduitse rege ring geeft speciale postzegels uit met een conferentietafel en een vredes duif. Minister Bidault verwacht ken nelijk, dat de conferentie lang zal duren: hij heeft drie dozen overhem den meegenomen. KOMINFORM-BUEENKOMST IN OOST-BERLIJN Het blad van de Amerikaanse hoge commissie, „Neue Zeitung" heeft uit kringen van de Oost-Berlijnse com munistische partij vernomen, dat ge durende de vier-mogendhedenconfe- rentie een Kominform-bij eenkomst te Oost-Berlijn zal worden gehouden, waarvoor de voorzitter van de com munistische partijen in de met de Sowjet-Unie verbonden staten zou den zijn uitgenodigd. Het bericht kon van Oost-, noch van Westberlijnse zijde worden be vestigd. Twee Nederlanders in België gedood Op het drukke verkeerspunt in België, waar de grote weg Brussel Gent de weg DendermondeAssche kruist, is Zaterdagmorgen omstreeks half elf een auto-ongeval gebeurd, Hierbij hebben twee personen het le ven verloren en werden twee andere zwaar gewond. De 29-jarige J. Weyns uit Driewe gen (gemeente Terneuzen) maakte met zijn echtgenote en het echtpaar Dekker-de Feyter een uitsapje per auto naar Brussel. Toen de wagen, die door de heer W. werd bestuurd, de verkeersweg BrusselGent in sloeg, werd hij door een op die weg in de richting Gent rijdende 20-tons truck met aanhangwagen in de flank gegrepen en totaal vernreld. De vier inzittenden van de perso nenauto werden ernstig gewond naar M Vandaag begon te Berlijn de conferentie van de ministers van buiten landse zaken van de „Grote Vier". Ter voorbereiding van de besprekin gen in deze conferentie zijn Zaterdag de ministers van buitenlandse za ken van de drie Westelijke mogendheden in het Franse hoofdkwartier te Berlijn bijeengekomen. Georges Bidault (Frankrijk), links, de Ameri kaanse staats-secretaris John Foster Dulles (links met bril) en de En gelse ambtgenoot Anthony Eden (vijfde van rechts) met hun gedele geerden bijeen. het ziekenhuis te Assche overge- Agenten van de Russische geheime bracht. Kort na aankomst zijn de dienst hebben gisteravond alle micro- I heer W. en mevr. D.-de F. daar over- foon-installaties in de vergaderzaal leden. De heer D. liep een zware her van de Geallieerde Bestuursraad 1 senschudding op. voor het geloofsleven zou betekenen behoeft waarlijk geen uitvoerig be toog. Na de verkiezingsuitslag in 1952 zou men hebben kunnen twijfelen of de katholieken hun eigen politieke partij nog wilden behouden. Voor wie inmiddels de ogen nog niet zijn opengegaan en in de meeste ge vallen zal dat dan aan kortzichtig heid en onkunde zijn te wijten voor die moet de lezing van het rap port ongetwijfeld verhelderend wer ken. En wij mogen er daarbij van uitgaan, dat ook de K.V.P. van haar kant niet meent het ideaal van een partij-organisatie bereikt te hebben. Stellig zal zij openstaan voor raadge vingen zoals het eenheidsvraagstuk in het 3e hoofdstuk geeft en waarop wij nog nader terug zullen komen. Door commissie- Randall Een commissie, welke de Ameri kaanse regering adviseert over haar economische wereldpolitiek, de zgn. Commissic-Randall, heeft een rapport ingeleverd, waarin o.a. wordt aanbe volen president Eisenhower volmacht te geven om langs geleidelijke weg de Amerikaanse invoerrechten met 15 pet. te verlagen. Voor sommige producten worden veel verder gaan de verlagingen voorgesteld. De commissie beveelt verder aan, dat alle valuta's vrij met elkaar con verteerbaar moeten worden gemaakt ten einde een vrijere wereldhandel te bevorderen. Zij stelt voor, dat de U. S. Federal Reserve System in het In ternationale Monetaire Fonds onder ling overeenkomen om geleidelijk aan de beperkingen, waaraan het inter nationale geldverkeer onderworpen is, uit de weg te ruimen. Het raDport constateert, dat Groot- Brittannië een sleutelpositie inneemt bij dit vrijmaken van het geld, om dat 49 procent van de wereldhandel in iponden sterling geschiedt. De com missie meent, dat de Britse goud- en dollarreserve versterking dient te on dergaan, alvorens het pond conver teerbaar kan worden. De Ver. Staten hebben de verantwoordelijkheid om te helpen, en wel, door de omstandig heden te schepipen voor het bereiken van een handelsevenwicht, want al leen bij zulk een evenwicht kan de convertabiliteit slagen. Tot dit evenwicht kan van Ameri kaanse zijde worden bijgedragen door tarief en andere hervormingen. De commissie beveelt daarom aan: een meer actief gebruik in de vorm var. een reserve van de harde valuta deposito's van het internationale mo netaire fonds; credietverlening voor de Amerikaanse Federal Reserve bank en de buitenlandse centrale banken om de reserves te versterken. Twee vliegongelukken achter elkaar Gisteren werd gemeld, dat een vliegtuig met aan boord de Ameri kaanse schrijver Ernest Hemingway en zijn vrouw Zaterdag boven de j Murchison in Noord-West-Oeganda, waar de Nijl een val maakt van 130 meter, neergestort was. Een wrak van een vliegtuig, ver- 1 moedelijk dat van Hemingway, was I Zondag vijf k.m. beneden de water val waargenomen, en daar levensté kenen niet gezien werden, vreesde men het ergste, vooral, daar de plaats waar het wrak lag, in een zeer woest gebied ligt, vol wilde dieren. Vanmorgen werd evenwel bericht, dat Hemingway en zijn echtgenote door met een barkas reizende toeris ten zijn opgepikt en te Butiaba, aan het Albertmeer, aan land zijn gezet. Te Butiaba gingen Hemingway, zijn vrouw en de piloot van het veronge- Mogelijk zullen internationale ver wikkelingen het gevolg zijn van een in Mexico gepleegde „atoommoord", bedreven door een vrouw, die haar echtgenoot een dosis radio-actief ma teriaal heeft ingegeven. Mexicaanse zowel als buitenland se, en in de eerste plaats Amerikaan se, deskundigen zullen namelijk graag willen weten, hoe de Mexicaan se het radio-actieve materiaal, voor werp van zo strenge controle van de autoriteiten, heeft weten te bemach tigen. Het gaat in feite om vier mil ligram uraniumnitraat. Van Ameri kaanse zijde schijnen een hoge func tionaris en een aantal gespecialiseer de geheime agenten naar Mexico ge zonden te zyn om een onderzoek in te stellen. I lukte toestel aan boord van een vliegtuig, dat naar hen had gezocht. Dit vliegtuig stortte na het opstijgen I omlaag en vloog vervolgens in brand. Het toestel brandde geheel uit doch bemanning en passagiers bleven ongedeerd. De inzittenden van dit vliegtuig I zijn later naar Masindi, eveneens in Oeganda en enige kilometers van Bu tiaba gelegen, overgebracht. Hemingway, die thans 55 jaar oud is, bevond zioh reeds sinds Augus tus van het vorig jaar in Oost-Afrika. Hij heeft de laatste maanden in Ke nya doorgebracht, omdat hij een stu die wilde maken van de Mau-Mau, waarover hy van plan is een boek te schrijven. Het nieuws, dat de bekende Ame rikaanse schrijver om het leven zou zijn gekomen, was door de Ameri- kaanse pers reeds op» zeer opvallende wijze gepubliceerd. William Lowe, voormalig hoofdre dacteur van het Amerikaanse tijd schrift „Look", verklaarde dat He- I mingway geruime tijd een angst voor het vliegen heeft gehad. Eerst in de afgélopen maand is hij er toe over gegaan een klein vliegtuig te huren, omdat het wild daaruit gemakkelijker viel waar te nemen dan vanaf de be gane grond. Het vlaggeschip van de Nederlandse Marine, de 10.000 ton metende krui ser „De Ruijter", is voor een driedaags onofficieel bezoek in de haven van Oslo aangekomen. De bevelhebber van de Nederlandse Zeestrijdkrachten, vice-admiraal A. D. E. de Booy, die zich aan boord bevond, begaf zich enige uren na aankomst per vliegtuig terug naar Nederland, nadat hij in Noorwegen verschillende autoriteiten, betrokken bjj de verdediging van dat land, had bezocht. De foto werd genomen aan boord van de „De Ruij ter",' kort na de aankomst in de haven van de Noorse hoofdstad. Van links naar rechts de Noorse minister van Defensie, Nils Langhelle, commandant W. J. Kruys, kapitein op de „De Ruijter", jhr. M. P. M. van Karnebeek, Nederlands gezant in Noorwegen, en vice-admiraal A. D. E. de Booy, be velhebber van de Koninklijke Nederlandse Marine. Vorst houdt aan Het K.N.M.I. deelt mede: In ons land heeft het in de afgelo pen nachten 69 graden gevroren. I Daarbij zorgde een vrij krachtige Zuidoostelijke wind voor een door gaande aanvoer van koude lucht van het Europese continent, dat geheel in I de greep van de vorst gevangen ligt. Zelfs uit Zuid-Italië werd vannacht vorst gemeld. In de Povlakte vroor het omstreeks 10 graden. In Duits land kwam op vele plaatsen meer dan 10 graden vorst voor. De vorst wordt in stand gehouden door een hogedrukgebied, waarvan 't centrum vanmorgen boven Noord-Rusland lag. Het hogedrukgebied heeft een uitlo per naar Midden-Duitsland. Intussen is van het Westen uit een aanval op het vorstgebied ingezet, die echter volgens de laatste gegevens maar langzaam vordert. Het storingsfront, dat de aanval onderneemt, lag van morgen boven Ierland en veroor zaakte luchtdrukdalingen in geheel West-Europa. Deze hebben tot ge volg, dat de Zuidoostelijke wind in ons land nog iets toeneemt. Gezien de langzame beweging van het front, is niet te verwachten, dat het vóór Woensdag ons land zal bereiken. Wel zal het morgen de bewolking doen toenemen. De eerstkomende 36 uur moet in verband met deze ontwikke ling op aanhouden van de vorst wor den gerekend. HOE wordt het weer? (Geldig van Maandagavond tot Dinsdagavond. Opgemaakt te 10 uur). MEER BEWOLKING. Van het Zuidwesten uit toe- r nemende bewolking, maar op de 8 meeste plaatsen droog weer. Ma li tige tot krachtige wind tussen Oost en Zuidoost. Overwegend g matige vorst. 26 Jan.: zon op 8.30 en onder 17.16; maan op 0.53 en onder 10.30 uur. Het weer in Europa weer temp. HELSINKI sneeuw 14 C. OSLO nevel —11 STOCKHOLM half bew. —10 KOPENHAGEN onbewolkt —4 LONDEN zwaar bew. —2 AMSTERDAM onbewolkt —5 BRUSSEL onbewolkt 6 PARIJS onbewolkt —8 BORDEAUX mist 1 GRENOBLE onbewolkt —5 NICE geheel bew. 4 WARSCHAU half bew. —15 BERLIJN sneeuw —6 FRANKFORT nevel —11 MUNCHEN nevel —16 ZURICH onbewolkt —12 GENEVE geheel bew. —4 LOCARNO geheel bew. —4 WENEN onbewolkt —11 INNSBRUCK onbewolkt —16 ROME onbewolkt —5 Korreltje Tegenspreken betekent soms aan de deur kloppen, om te weten, of er iemand thuis is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 1