R*K* Technische School „Don Bosco"
te Leiden reeds in gebruik genomen
Prof. dr. B. A. van Groningen
is vandaag 25 jaar hoogleraar
Tekenen - draaien - timmeren
R.K. HANDELS
AVONDSCHOOL
Pater Bogaartz sprak over
oorzaken der ontkerstening
Leidse werkloosheid nadert
vermoedelijk het hoogtepunt
ZATERDAG 23 JANUARI 1954
UI LfclUSE COURA'TT
DERDH B1.AD PAGINA 2
Terwijl de werklieden nog bezig zijn
Officiële opening van riant gebouw
volgt pas in het voorjaar
RONDER ENIG OFFICIEEL VERTOON heeft de R. K. Technische School
„Don Bosco" te Leiden deze week een zeer belangrijke mijlpaal in
haar nog jonge geschiedenis gepasseerd met de ingebruikname van het
nieuwe schoolgebouw aan de Boerhaavelaan. Nog sjouwen er werklieden
heen en weer in de prachtige schepping van architect ir. Jan van der
I/aan, nog moet men er een modderbad voor over hebben om de ingang te
bereiken en nog is aan het interieur te zien, dat er nog veel ontbreekt.
Maar ondertussen buigen jongens zich met ernstige gezichten over de te
kentafels, staan zij met nauw verholen trots achter de gloeidnieuwe draai
banken en schaven zij houtkrullen dat het een lieve lust is. Zij hebben de
school in gebruik genomen en daarmede het droombeeld verwezenlijkt,
dat rector L. P. M. Vester voor ogen stond, toen hij in 1946 de eerste moei
zame stappen ondernam om tot oprichting van een R. K. Technische School
in Leiden te komen.
ontdekt onmiddellijk het sterk per
soonlijke cachet, dat op dit gebouw
gedrukt is| sobere, forse lijnen en
een royale ruimte-werking. Er is
Prachtig resultaat
ondanks soberheid
Het schoolbestuur had dit plechtig
moment liever nog even uitgesteld
en de officiële opening komt dan ook
pas in April of Mei, maar nood breekt
wetten. En nood was er, hoge nood
zelfs! De jonge school, die op 1 Sep
tember 1952 met 180 leerlingen be
gon in tijdelijke gebouwen, telde op
1 September 1953 reeds 308 leerlin
gen, voor wie geen geschikte ruimte
meer te vinden was. Reeds had men
in de tijdelijke practijkruimten aan
de Vestestraat een ploegenstelsel in
gevoerd. Bovendien werden de theo
retische lessen over twee gebouwen
verdeeld, zowel in de school Paul
Krugerstraat als in de voormalige
Meisjes-UX.O. aan de Breestraat.
Een onhoudbare toestand. Successie
velijk werden er meer lessen in het
nieuwe gebouw gegeven en deze
week is de hele school overgeplaatst,
zodat men dankbaar voor de gast
vrijheid, maar toch met grote op
luchting de tijdelijke ruimten
vaarwel kon zeggen.
De indeling
Er zijn thans twee eerste en twee
tweede klassen voor timmerlieden.
Bovendien vier eerste en vier twee
de klassen voor metaalbewerkers.
De laatsten worden in de tweede
klas enigszins onderverdeeld in auto
monteurs en electricien-fijnbankwer-
kers.
In het nieuwe gebouw vindt men
aan de Boerhaavelaan-zijde vijf the
orie- en drie teken-lokalen, vier op
de begane grond en vier op de eer
ste verdieping. Aan de Van Zwieten-
straat-zijde (de straat tussen Boer
haavelaan en Mariënpoelstraat) be
vinden zich de practijkruimten voor
timmeren en machinale houtbewer
king. Bovendien een lokaal voor
handvaardigheidsonderwijs, maar
daarover steaks. Aan de Mariënpoel-
straat-zijde (de school wordt dus
aan drie zijden door straten omge
ven) zijn drie bankwerkerijen en een
smederij-lasserij-plaatwerkerij ge
bouwd.
De hoofdingang bevindt zich aan
de Boerhaavelaan, tussen de ge
noemde theorielokalen enerzijds en
de grote garderobe anderzijds. Bo
ven de garderobe is een prachtige
gymnastiekzaal gebouwd, die momen
teel wordt ingericht. De jongens
krijgen thans nog gymles in het hand
vaardigheidslokaal.
Tussen de theorie-lokalen en de
practijkruimten heeft de ontwerper
een monumentale hal geschapen,
prachtig van verhoudingen en uit
zicht biedend op alle lokalen, die er
door grote glazen wanden van ge
scheiden zijn. Een brede trap voert
naar het balcon, waar men de loka
len en do gynuzaal op de eerste ver
dieping kan bereiken.
Zolang de gym.zaal nog niet hele
maal klaar is, gebruiken de overblij
vers (meer dan tweehonderd!) him
middagboterham in de hal, die van
practisch en fleurig meubilair voor
zien is.
Aan het einde van deze hal vindt
men het kantoor en de directeurs
kamer, die uitzicht bieden op de
Van Zwietenstraat en de molens in
de achter-liggende polder. Tenslotte
is er tussen de timmer- en metaal
afdeling een brede gang. Zowel op
de begane grond als op de eerste
verdieping zijn er centrale toiletten.
Sober, maar royaal
Het gebouw draagt de sporen van
uiterste soberheid, waartoe de na
oorlogse bouwactiviteit noodzaakte.
Des te meer bewondering moet men
hebben voor de riante wijze, waar
op Jan van der Laan de school ge
bouwd heeft. Wie zijn werk kent,
technische school", verzucht de be
zoeker, wanneer hij het gebouw ver
laat.
Handvaardigheidsonderwijs
Er zijn thans 14 leraren aan de
school verbonden, de directeur, de
heer J. B. L. Bayens, inbegrepen.
Wanneer op 1 September a.s. de
nieuwe lichting arriveert, wordt het
leerlingen-aantal opgevoerd tot het
maximum van 360, verdeeld in 12
klassen van 30.
Hierbij zijn niet inbegrepen de
toekomstige leerlingen van de sym-
biose-klas (handvaardigheidsonder
wijs), waarmede het schoolbestuur
dit jaar wil starten, wanneer de be
sprekingen met de betrokken hoof
den der scholen, die binnenkort be
ginnen, tot een goed einde worden
gebracht.
Het ligt namelijk in de bedoeling
i aan leerlingen van het V.G.L.O. en
- .1 het 7e en 8e leerjaar het handvaar-
riets piete-peuterigs aan; alles is djgïieidsonderwijs op de technische
steak en modern, maar toch niet school te geven, waar de mogelijklie-
koud en hautain. Men voelt zich er den en inrichting uiteraard groter en
«7£athoueke
WEEKAGENDA
VOOR LEIDEN
Data van bijeenkomsten e.d. kun
nen dagelijks schriftelijk of telefo
nisch opgegeven worden aan de re
dactie van De Leidse Courant, Papen
gracht 32, Leiden. Tel. 20015.
VOOR DE WEEK VAN 24 TOT EN
MET 30 JANUARI
Zondag
Den Burcht, 7.45 uur. Feestavond
voor leden en donateurs van de R.K.
Voetbalvereniging „Docos".
Hoewel prof. dr. B. A. van Gronin
gen van alle festiviteiten afziet en
bovendien uitstedig is, zij het ons
toch vergund melding te maken van
het feit, dat hij vandaag 25 jaar ge
leden het ambt van hoogleraar in de
Griekse taal en letterkunde en de
Griekse oudheden aan de Leidse
Universiteit aanvaardde met het uit
spreken van een inaugurale rede, ge
titeld „Nieuwe getuigen". Op zijn
uitdrukkelijk verzoek maken wij
hiervan eerst heden melding.
Bernhard Abraham van Groningen
werd 20 Mei 1894 te Twello geboren.
Hij doorlip het gymnasium te Brus
sel, in welke stad liet hij zich aan de
Vrije Universiteit inschrijven als stu-
TT- dent in de klassieke letteren (1912
Jaarvergadering met bestuursverkie: ^e'Steit™ De
onmiddellijk thuis en wie de prach
tige theorie-lokalen betreedt, waar
beter zijn dan op de afzonderlijke
cholen in Leiden en omgeving. Wan-
in het licht door brede, hoge ramen nCer handvaardigheidsonderwijs
als het ware naar binnen gegooid 0p deze school inderdaad doorgang
wordt, proeft er de overigens onde
finieerbare sfeer die tot rustig wer
ken noodt. Evenzo de practijkruim
ten, die als een fabriek gebouwd zijn
en hun licht van boven ontvangen.
„Bijna te mooi voor een gewone
vindt, zullen de betrokken leerlingen
(veertig tegelijk) tweemaal per week
een halve dag in het hiervoor spe
ciaal ontworpen lokaal onderwezen
worden.
(Foto's: .,De Leidse Courant").
In Februari organiseert deze school
REPETITIECURSUSSEN en NIEU
WE CURSUSSEN voor de verschil
lende Associatie-examens. Ook wordt
in kleine clubs conversatieles gege
ven in de Engelse en Franse taal.
De prima resultaten en lage lesgel
den maken deze school wel zeer
aantrekkelijk voor onze jongelui, die
zich onder deskundige leiding ver-|
der willen ontwikkelen. 5443!
Inlichtingen worden gaarne geheel]
vrijblijvend verstrekt door de direc
teur, de heer J. MEIJS. Rijnzicht-J
weg 24, Oegstgeest. Tel. 20315. I
(Advertentie)
zing van de Ned. R.K. Middenstands
bond, afd. Leiden.
Gymnastikzaal R.K. Technische
School „Don Bcsco", Boerhaavelaan,
7.30 uur. Emigratie-voorlichting voor
alle kath. belangstellenden.
Dinsdag
St. Antonius Clubhuis, 8 uur. Le
ning over de zaligverklaring van pa
ter Titus Brandsma, door pater P.
Starmans, O.Carm.
Stadsgehoorzaal, 7.45 uur. Feest
avond van de L.T.B., district Leiden,
met medwerking van „De Bieten-
bouwers".
Woensdag
St. Antonius Clubhuis, 8 uur. Le
denvergadering met bestuursverkie
zing van de Leidse K.A.B.
In den Vergulden Turk, 8 uur: Op
richtingsvergadering van de R.K.
Werknemende Middenstand, afd.
Leiden.
Zaterdag
bekroning hiervan was zijn promotie
cum laude tot doctor in de letteren
en wijsbegeerte (1921) op het proef
schrift „De papyro Oxpyrhynchita
1380".
Inmiddels was hij van 1916 af le-
vergeten te worden, dat hij een groot
kenner is van de juridische proble
men van het oude Griekenland.
Voorts is het aan hem te danken,
ximiiuucis was uil Vau iciu ai ie- -
raar aan het gymnasium te Gronin- da' 'n de ae,er waardevolle En-
gen tot 1919, en daarna aan het gym- Selse collectie Warren van Griekse
naslum te Leeuwarden tot 1921. Van 1 Pa?yrl geschonken werd aan het
af dit jaar tot 1926 was hij concre- ^ldse papyrologische instituut, on-
tor aan dit gymnasium terwijl in- der voorwaarde dat deze verzameling
middels (1925) zijn benoeming volg- 52w"kt„en gaPub';ceerd zou wor
de tot privaat docent in de Griekfe d?n' Welket opdracht prof. Van Gro-
papyrologie aan de Groningse uni-1 "9fen getrouw heeft vervuld; in
versiteit 1 I"* verscheen het eerste deel van
Van 1926 af was hij vervolgens' ;£apyr,°,logica D Lugd™o Batava"
drie jaren rector van het gymnasium <The WaJren Papyr:> ?nd" rada?:
te Assen. Eind 1928 volgde zijn be- I tle vaiï hemzelf prof. dr. M. David
noeming tot hoogleraar aan de Leid- j en P ™r' van Oven.
se universiteit In 1949 werd hij be- De wetenschappelijke arbeid van
last met het rectoraat van de univer-de Ballans werd in 1935 erkend met
siteit, waaraan zijn naam interna-?e benoeming tot lici van de Neder-
tionale glans heeft gegeven. landsche Koninklijke Akademie van
Van de hand van prof Van Gro-Wetenschappen. Van de afdeling let-
ningen verschenen vele publicaties en
verhandelingen, o.a. in „Mnemosyne"
waarvan hij vast medewerker is.
Prof Van Groningen is niet alleen
in ons land, maar ook op internatio
naal gebied een vooraanstaand ken
ner der Griekse oudheid. En dit n:et
alleen op het gebied dsr Griekse lit-
Sociaal Charitatief Centrum
terkunde is hij sinds 1949 voorzitter.
Vette varkensmarkt
stijgt in aanvoer
De directie van de Leidse Markt-
St. Antonius Clubhuis, 8 uur. Uit- j teratuurT maar"ook op het terrein vanen Havendienst zond ons enige gege-
voering van de R.K. Gymnastiek-! de Griekse papyrologie behoort hij i vens over de Dinsdagse markt van
vereniging „Sportief tot de allerbesten. Daarbij dient niet Tette varkens, die bij7e niet recht-
streeks betrokkenen nog te weinig
belangstelling geniet. Zij schrijft:
„De- vette varkensmarkt is, om een
beeld te gebruiken, in de tuin van
het marktwezen een afzonderlijke
olant, waarvan de verheugende bloei
te danken is aan de goede grond
waaruit zij gevoed wordt. Van de ko
pers op deze markt, zowel de slagers
uit stad en omstreken, als de gros
siers uit de grote steden, kan men
steeds vernemen, dat het handelen
op deze markt zo prettig is; „je koopt
niet beter dan hier, nergens wordt zo
goed geleverd".
De handel in vette varkens wordt
gedreven per K.G. levend gewicht,
waardoor het van belang is, dat het
verschil tussen de weging op de
markt en de weeing na het slachten
zo gering mogelijk is, m.a.w. dat men
zo weinig mogelijk mest koopt.
De mester in deze streek volgt de
loffelijke methode om de op Dins
dag te verkopen varkens na Maan
dagmorgen niet meer te voederen.
De kooplieden, die de van niet
marktende mesters in koop of in
commissie verkregen varkens verko
pen, houden tegenover laatstgenoem
den stipt vast aan de eis van goede
Het Sociaal Charitatief Centrum
(overkoepeling van alle kath. charita
tieve verenigingen in Leiden) heeft
zich afgevraagd of er verband be
staat tussen de ontkerstening en het
sociaal-charitatieve werk. Het be-
stutor meende, zonder op deze vraag
te willen antwoorden, dat de kwes
tie belangrijk genoeg was om aan een
deskundige voorgelegd te worden, al
dus verklaarde gisteravond de voor
zitter, mr. H. F. A. Donders, op de
contactavond, die in De Doelen ge
houden werd. Men vond een bij uit
stek deskundige als pater M. Bo-
Een andere oorzaak noemde hij het
verschijnsel van de massamens, om
dat het verlies van de individuele
verantwoordelijkheid en persoonlijk
heid de mens ongeschikt maken het
Evangelie te beleven. De massamens
wordt niet gecultiveerd, maar syste
matisch dom gehouden. Hij volgt
blindelings de leuze, niet de rede.
Hij is gedachtenloos en aldus als
grauwe massa nauwelijks in staat het
Christendom met zijn persoonlijke
verantwoordelijkheid te beleven.
De massamens meent, dat de Kerk
voor een groot deel niet door idealis-
gaarts, S.J. aalmoezenier van de me, maar door het geld beheerst
pers, bereid dit onderwerp op drie wordt en keert zic£ d a]s
bijeenkomsten te behandelen, waar- viiand van het kapitalisme van de
mede gisteravond een begin werd ge- Kerk af
maakt. i
j Een andere oorzaak van de afval
Pater Bogaarts ging in zijn betoog ^er7Ir,.^r®f|e van katho-
tot de Middeleeuwen, toen de kerken, ,a an
kathedralen en basilieken niet alleen
het middelpunt vormden van de ste
den, waarop alle straten en stegen
uitkwamen, maar bovendien de
plaats symboliseerden, die Christus
in het openbare leven innam. Nadien
heeft men andere waardematen aan
gelegd dan het Christendom en de
ontkerstening is er een gevolg van
geworden. Spr. vond het stellen van
de diagnose reeds vrij lastig, maar
de prognose nog veel moeilijker. Hij
wilde zich op deze eerste avond be
perken tot het aantippen van enige
oorzaken, die de ontkerstening in de
hand werken.
Ten eerste constateerde hij een ze
ker anti-clericalisme in de leidende
kringen, die soms zeer critisch staan
tegenover de wijze waarop de ziel
zorg beoefend wordt.
Leidse Smalfilmliga hield
bestuursverkiezing
geven.
Het waren slechts enkele facetten
die pater Bogaarts aldus belichtte.
Facetten, die een triest beeld geven,
al behoeft men daarom nog niet pes
simistisch te zijn. Want Dessimisme
veronderstelt een afweziPheid van
hoop, terwijl wij, katholieken, ons
gesteund weten door de genade Men
behoeft er slechts aan te denken, dat
Christus bij Ziin sterven nauwelijks
honderd volgelingen had, om steeds
optimistisch te blijven, ook bij de
arbeid tegen de ontkerstening.
Over deze arbeid vertelde pater
Bogaarts na de pauze op zeer onder
houdende wijze een aantal bijzonder
heden, speciaal met betrekking tot
de havenarbeiders van Amsterdam
en Rotterdam, met wie speciale ziel
zorgers zich bemoeien, al gaan zij
niet zo ver als de prêtres-ouvriers
van Parijs, omdat zij niet actief deel-
Dé bijeenkomst van de Leidse nemen aan het arbeidsproces.
Smalfilm Liga had gisteravond j j)e twee volgende inleidingen over
geheel tegen de gewoonte m - een i onderwerp zullen gehóuden wor-
enigszins formeel karakter, dat zich den op de Donderdagen 4 Maart en
demonstreerde toen de voorzitter, de j April,
heer H. Kleibrink, plechtig met zijn
vlevering. Bij de aldus behandelde
lieken uit de Zuidelijke "provincies dieren zweeft het slachtverlies om
naar boven de Moerdijk, waar zij. los 15 nct- van het levend gewicht,
van tradities en banden, geen con-Deze markt, die vóór de oorlog
tact meer vinden met de Kerk. Hun I reeds haar S°ede reputatie heeft ge-
geloof is te weinig beleving en te I vestl-d en van Juh.1940 tot Novem-
veel sleur om voldoende houvast te ^er *^49 gesloten is geweest (oor
log en distributie) heeft zich voor
spoedig hersteld. De gemiddelde aan
voer per marktdag steeg van 147 in
1950. via 244 in 1951 en 235 in 1952,
tot 366 in 1953 en is in 1954 nog
steeds stijgend".
VOOPTJCHTING
OVER EMIGRATIE
Zoa's reeds aangekondigd, wor
den Maandagavond om half acht
alle kath. belangstellenden uit
Leiden en omgeving in de gym.
zaal R.K. Technische School
„Don Bosco". Boerhaavelaan,
Leiden verwacht waar door drie
prominente deskundigen over de
emigratie en alles wat daarmee
samenhangt, gesproken zal wor
den. Onder de sprekers bevindt
zich de heer J. G. M. Bosman,
directeur van de Emi?ratiedienst
L.T.B., die alle mogelijke techni
sche vragen betreffende de emi
gratie zal beantwoorden.
penningm. en secretaris, in „In den
Vergulden Turk" achter de groene
tafel ging zitten en de bestuursver
kiezing aankondigde. De heren W.
Eduard en N. C. Bol, resp. secretaris
en penningmeester van de Liga, wa
ren aftredend, maar werden onmid
dellijk en met algemene stemmen
WR^r ^er^ozen' Op 16 Januari 1954 stonden bij het
Minder vlot kwam het volgende - ArbPidsbureau Leiden 1649 g*heei
en laatste agenda-punt tot n einde, WBrklozen ingeschreven, terwijl
dat een yajtetellmg van statuten en daarenboven personen op diver-
reglement beoogde. se werkVoorzieningsobjecten tewerk-
De voorzitter wilde namelijk ter gesteld waren. Het totaal beschikbare
activering van de leden een termijn aanbod geheel werklozen plus ar-
vaststellen, binnen welke een lid beiders werkobjecten bedroeg der
minstens één film vervaardigd zou halve 1793.
moeten hebben. De bezwaren warenHoewel ook de afgelopen periode,
nogal talrijk en doorslaggevend en zoals verwacht werd, een stijging
na een half uurtje praten voelde fei- vertoont, is het niet onbelangrijk te
telijk niemand de voorzitter in- vermelden, dat de stijging langza-
duis nog iets voor het voorstel. Er j merhand een aflopend karakter aan
kwamen vele suggesties uit <}e aan-neemt, hetgeen de volgende cijfers
wezige ledenkring, die echter even duidelijk illustreren: 14 December
vlot als zij te berde werden gebracht, 1953 stijging 82, 2 Januari 1954 stij-
door anderen getorpedeerd werden. ging 96, 9 Januari 1954 stijging 91,
Deze belangrijke regelen werden niet16 Januari 1954 stijging 49.
vastgesteld en men besloot het nog j Hieruit kan, zij het met de nodige
eens.in commissie te bezien. Hierna i 'reserve en buitengewone omstandig-
wer^en vier filmpjes, door leden op- heden, zoals plotseling optredende
genomien, vertoond. I vorst buiten beschouwing gelaten, ge-
concludeerd worden,, dat de werkloos
heid weldra haar hoogtepunt bereikt
zal hebben.
Een vergelijking met het overeen
komstige tijdstip in 1953 geeft te
zien, dat de arbeidsmarkt een gunsti
ger aanzien heeft gekregen. Bedroeg
het totaal beschikbare aanbod op 17
Januari 1953 nog 2421, thans met
een stand van 1793 ligt dit aanbod
ruim 600 lager.
De vraag steeg iets en betreft
hoofdzakelijk jeugdige krachten
leeftijdsklasse 15 t/m 18 jaar en
personeel voor de metaalindustrie.
Het aantal werkloos ingeschreven
vrouwen bleef vrijwel gelijk en be
droeg op 16 Januari 167. De vraag
naar vrouwelijke arbeidskrachten on
derging eveneens geen wijziging van
enige betekenis (van 200 tot 208)
Aan huishoudelijk personeel besta -
nog altijd grote behoefte.
