S)e&2idóeSou/fca/tit
Het eerste Bermuda-besluit
reeds genomen
HOE HET WEER VERLEDEN JAAR WAS
Krant blijkt
onvervangbaar
Vliegramp in
Spanje
Accoord met bijeenkomst
der Grote Vier
Olie in Australië
Vermindering
NATO-bewapening
Ongewoon zacht weer in Europa
Spontane hulp
of voorraadje
Koreaanse
praatvaria
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
ZATERDAG 5 DECEMBER 1953
45ste JAARGANG No. 13061
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Aboan. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert: 15 ct p. mm. Telefoontjes f 1J0
Vol verwachting
DERMUDA OVERHEERST de ge-
hele politieke situatie in de we
reld. Het is maar een kleine eilan
dengroep in de Atlantische Oceaan,
maar nu de drie Grote Bazen er sa
mengekomen zijn om te praten over
de wereldproblemen, is het in staat
om zelfs Sinterklaas te overvleuge
len.
De Drie op de Bermuda-eilanden
hebben trouwens veel weg van Sin
terklaas, want de hele wereld ver
wacht er surprises van. Laten we
hopen, dat de wereld althans één
aangename verrassing krijgt in de
vorm van een besluit, dat later een
nuttig geschenk zal blijken te zijn.
Aan onderwerpen om te bepraten
heeft men op Bermuda geen gebrek;
men doet maar een greep in de grab
belton en men heeft een probleem te
pakken. En daar welhaast
0 ieder internationaal probleem
zijn weerhaken heeft, welke
pakken in de weerhaken van ande
re problemen, komt men vanzelf van
het een op het ander.
Zoals men zich wellicht herinneren
zal is al eerder in het jaar sprake
geweest van een bijeenkomst op de
Bermuda-eilanden, maar toen ging
het feest niet door, omdat Churchill
overspannen bleek te zijn en een
maandje rust nodig had. In plaats
van Bermuda is toen Washington ge
komen, waar niet de grote bazen
maar de ministers van buitenlandse
zaken der drie landen bijeen zijn ge
komen. Op die conferentie is toen
besloten om de Sovjet-Unie uit te
nodigen voor een ministersconferen
tie. Moskou zei daarop geen ja en
geen neen, maar stelde tenslotte zul
ke gekke voorwaarden, dat men de
zaak als afgedaan beschouwde. Op
het laatste nippertje kwam het
Kremlin toch los en verklaarde zich
bereid om aan een viermogendheden-
conferentie deel te nemen, welke dan
in Berlijn gehouden zou kunnen
worden.
Deze bereidverklaring vroeg om
een antwoord en de Westerse Drie
hebben dat prompt gegeven. Zij zei
den zonder veel vijven en zessen:
Accoord. Al heeft geen van de drie
veel hoop op goede resultaten. Men
kan het echter met Churchill eens
zijn, dat een personelijk contact al
tijd z'n nut heeft, mits mij zijn voor
zorgsmaatregelen niet laat verslap
pen. En daar is wel gevaar voor.
Op instigatie van Frankrijk gaat
zich een nieuwe mening baan bre
ken, welke de stelling poneert, dat
het helemaal niet zo noodzakelijk is,
om West-Duitsland op te nemen in
het systeem der Europese verdedi
ging, omdat de dreiging uit het Oos
ten niet meer zo acuut is en boven
dien beter bezworen kan worden
door onderhandelingen dan door het
opstapelen van wapens en het for
meren van legers. Dat men in Frank
rijk zo denkt is begrijpelijk, daar de
Fransen als de dood zijn voor een
hernieuwing van de Duitse bewape
ning.
Mossadeq was een eigenwijze oude
man, die van geen toegeven wilde
weten en het ergste was, dat hij vast
in het zadel scheen te zitten. Hij was
al aardig op weg om de Sjah eruit
te duwen en alle macht aan zich te
trekken. Het enige gevaar, dat hem
scheen te bedreigen, was de vriend
schap van de communistisch gezinde
Toedeh-partij en de glimlachjes van
Moskou. Zij zagen vriend Mossadeq
hun reeds als een rijpe appel in de
schoot vallen.
Maar zie, plotseling gooit de Sjah
het roer om; hij zet Mossadeq als pre
mier af en benoemt een generaal,
die ergens in de bergen huist, als
eerste minister. Het schijnt mis te
gaan en de Sjah verdwijnt ijlings op
vacantie. Doch de generaal komt uit
de bergen en verschijnt in Teheran
en weldra is het met de macht van
Mossadeq gedaan. Hij vermaakt ons
thans met zijn grappen voor de
rechtbank.
De nieuwe regering ziet in, dat
Mossadeq met zijn verwijdering van
de Engelsen uit de Perzische olie
industrie het land aan de rand van I
de afgrond heeft gebracht en dat het
noodzakelijk, is om de goede betrek
kingen met Engeland weer aan te
knopen, teneinde de voorwaarden te
scheppen, waarop de olie-industrie
weer op gang kan worden gebracht
en voort kan gaan zijn vruchten af
te werpen voor de Perzische schat
kist.
Uit deze gang van zaken blijkt,
dat de Engelsen gelijk gehad hebben,
toen zij rustig gingen zitten afwach
ten totdat Mossadeq zichzelf onmo
gelijk zou hebben gemaakt. En met
dit voorbeeld voor ogen, zou men
er toe kunnen komen, om ook tegen
over Rusland een politiek van ge
duldig onderhandelen te verdedigen.
Als men aan de andere kant maar
niet vergeet om een dikke stok ach
ter de hand te houden, voor het ge
val zelfs het geduldigste onderhan
delen eens verkeerd mocht uitpak
ken.
De staking van de clichémakers,
die de zeven grote New Yorkse dag
bladen met één slag uit de kiosken
deed verdwijnen, heeft ondanks de
veroorzaakte moeilijkheden een voor
de journalisten verheugend verschijn
sel aangetoond.
De New Yorkers kregen reeds di
rect nadat de zeven kranten niet
meer verschenen, een grote verschei
denheid van andere nieuwsmidde-
len voorgezet, doch het is thans zeer
duidelijk gebleken, dat deze de kran
ten niet kunnen vervangen.
De veelvuldige nieuwsuitzendingen
van radio- en televisiestations zij
Deze foto's werden alle verleden jaar eind November, begin December gemaakt; er blijkt wel zeer duidelijk uit, in welk een bevoorrechte
positie we wat betreft het weer dit jaar verkeren! Links boven: op Zondag 7 December lag een dikke laag ijs op hel ondergelopen land aan
de Jan van Galenstraat te Amsterdam. Een heerlijk speelterrein voor de jeugd, die de koude en de gure wind niet voelde. Links onder: op Maan
dag 1 December werden er reeds schaatswedstrijden op ondergelopen landerijen in Friesland (Broek bij Joure) gehouden. Rechts boven: op
Zondag 30 November konden de Nederlanders, die met hun ski's naar Kraantje Lek togen, zich wanen in Zwitserland of Oostenrijk! Recht*
onder: op Zaterdag 29 November was Amsterdam bedekt onder sneeuwkleed, dat, vooral in de binnenstad, al gauw veranderde in een vieze,
modderige brei. Het plantsoentje aan de Prins Hendrikkade lag daar echter in een witte verzonken rust.
ÏN ééN OPZICHT hebben diegenen
gelijk, die erop wijzen, dat men - -
dikwijls meer bereikt met geduld dan I ciale bladen machtig te worden om
met harde maatregelen. Zij kunnen I hun nieuwshonger te stillen.
daarbij het voorbeeld van Perzië
aanhalen, dat zo juist het heugelijke
nieuws gebracht heeft, dat het de di
plomatieke betrekkingen met Lon
den weer wil hervatten.
Vóór de val van Mossadeq leek het
uitzicht daarop volmaakt hopeloos.
Een vliegtuig van de „Aviacon y
Comercio", met 28 passagiers en een
bemanning van vier koppen, is Vrij-
zenden op het ogenblik om het half-boven het Guadarrama-gebergte,
uur nieuwsberichten uit kunnen j ongeveer honderd kilometer van Ma
niet verhinderen, dat de New Yor-1 omlaag gestort,
kers dag en nacht bij de kranten-. Officieel wordt medegedeeld, dat
stalletjes op Times Square te vinden 22 personen om het leven zijn geko-
zijn en^ proberen een van de pro vin-j men, terwijl er elf werden gewond.
i-x.- x- j verongelukte toestel was een
„Bristol", die uit Bilbao naar Ma
drid was vertrokken. Het vliegtuig
is neergestort op een 1700 meter ho
ge piek. Het reddingswerk ondervond
veel hinder van een sneeuwstorm.
De eerste en tweede bestuurder van
Een van de merkwaardige feiten is
verder, dat de oplage van de niet
door de staking getroffen commu
nistische „Daily Worker", die on
middellijk munt uit de staking
trachtte te slaan, niet noemenswaard
is gestegen.
het vliegtuig hebben de ramp over
leefd; zij zijn niet ernstig gewond.
Ofschoon er weinig heil van wordt verwacht
Het eerste besluit op de conferentie van Bermuda is gisteravond reeds
gevallen: de ministers Eden, Bidault en Dulles zijn overeengekomen
accoord te gaan met een bijeenkomst met hun Russische ambtgenoot Molo-
tof in het begin van 1954. Het is nog niet bekend, bf de drie ministers ook
Berlijn als plaats van samenkomst hebben geaccepteerd. Deskundigen zijn
direct begonnen met het opstellen van een antwoordnota aan Moskou.
De bijeenkomst van Churchill, Eisenhower en Laniel duurde twee uur en
een kwartier. De ministers zaten tijdens hun gesprek aan een ronde tafel.
Van dezelfde zijde wordt verno
men, dat sir Winston Churchill heeft
verklaard dat de Westerse mogend
heden waakzaam moeten zijn en dat
zij geen enkele gelegenheid voor een
nuttige uitwisseling van gedachten
met de Sowjet-Russische leiders
voorbij moeten laten gaan.
President Eisenhower zou het hier
mede eens zijn. geweest, doch hij zou
er de nadruk op hebben gelegd, dat
het Westen ten deze niet te optimis
tisch moet zijn.
Voorts zou door Churchill zijn aan
gevoerd, dat het Westen geen gele
genheid ongebruikt mag laten om het
economische en politieke contact met
de Sow jet-Unie uit te breiden.
De Franse woordvoerder deelde
mede, dat minister Bidault, na over
leg met zijn premier Laniel, een uit
gebreide uiteenzetting heeft gegeven
van de Russische binnenlandse en
buitenlandse moeilijkheden, waarbij
hij als voorbeelden noemde het af
zetten van Beria en de anti-commu-
SLECHTS GEWIJZIGDE TACTIEK.
Geen van de drie delegaties op
Bermuda koestert veel hoop, dat de
Viermogendhedenconferentie succes
zal opleveren. De Westelijke mo
gendheden zijn van oordeel, dat er
eerst in geheel Duitsland vrije ver
kiezingen moeten worden gehouden,
voordat aldaar een regering wordt
gevormd om over een vredesverdrag
te onderhandelen. De Russen wen
sen echter juist een ontwikkeling in
omgekeerde volgorde.
Van betrouwbare zijde wordt ver
nomen, dat de staatslieden der
„Westerse Grote Drie" het erover
eens zijn, dat de Sowjet-Unie nog
steeds streeft naar het beheersen van
de wereld, al bestaat de mogelijk
heid, dat de Russische tactiek na het
overlijden van Stalin is gewijzigd.
Zij meenden daarom ook, dat de
Westerse verdedigingsinspanning on
verminderd moet worden voortge
zet.
nistische wanordelijkheden, die in
Juni j.l. in geheel Oost-Duitsland
plaats vonden.
President Eisenhower zou zich in
dezelfde geest hebben uitgelaten,
waarbij hij er de nadruk op zou heb
ben gelegd dat de Russische doel
einden onveranderd zijn.
West-Europese staten worden
ingelicht.
Uit Washington wordt gemeld, dat
ambtenaren van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken
Vrijdag hebben medegedeeld, dat
de andere West-Europese staten op
de hoogte zullen worden gehouden
van de voornaamste punten van be
spreking op de Bermuda-conferen
tie. Dit zal geschieden op de bijeen
komst van vertegenwoordigers der
veertien Navo-landen, die 14 dezer
te Parijs zal worden gehouden.
Zij voegden hieraan toe, dat West-
Duitsland over dezelfde punten via
de normale diplomatieke kanalen
zal worden ingelicht.
Vele Australiërs verliezen zich in
dromen over zeer snel rijk worden,
na berichten dat nabij de Golf van
Exmouth, 1200 km ten Noorden van
Perth (in West-Australië), olie is
aangeboord.
De beurzen in Sydney en Mel
bourne reageerden onmiddellijk op
het bericht. In de laatste stad liepen
de Ampor-aandelen van 10 shilling,
die 18 genoteerd stonden, snel op
tot 135 shilling.
Wanneer de ministers van Buiten
landse Zaken, Financiën en Defensie
van de 14 NATO-landen deze maand
te Parijs bijeenkomen, zullen zij zeer Scandinavië tot de Middellandse Zee,
waarschijnlijk besluiten het aantalheeft gisteren genoten van het on-
divisies, dat de NATO zich voor ge- ?ewoon zachte weer. Slechts hier en
steld had te vormen, te verminderen daar ondervond men de onplezierige
en de defensie-inspanning meer in j gevolgen van een langdurige droogte
overeenstemming met de economi
zelfs daar niet dikwijls gebeurt in
deze maand.
In Oslo, waar men in deze tijd van
- - het jaar gewend is te kunnen skiën,
Baltische Zee tot de Noordzee en van was het tien graden. Van sneeuw
geen spoor. En bijna overal luidt het
weerbericht nog steeds: zacht voor
Droogte echter onplezierig
Bijna geheel West-Europa, van de
sche mogelijkheden te brengen.
Vorig jaar Februari was te Lissa
bon bepaald, hoeveel troepen elk
land tegen het einde van 1954 pa
raat en mobilisabel zou hebben. Se
dertdien is er een duidelijke tendenz
geweest van dit plan af te wijken
en minder troepen op de been te
brengen.
Nu de jongste manoeuvres hebben
aangetoond, dat de samenwerking
tussen de troepen van verschillende
nationaliteiten zeer bevredigend is,
zijn de militaire deskundigen het er
over eens, dat men niet langer naar
de te Lissabon gestelde doelen be
hoeft te streven.
De voorgenomen sterkte van de
troepen kan worden verminderd,
zonder dat de NATO grotere mili
taire risico's loopt.
Engeland, de Verenigde Staten en
Canada hebben zich gisteren uitge-
sproken tegen het vormen van een
wereldvoedsel reservevoorraad voor
noodtoestanden, teneinde landen,
welke door rampen, zoals droogte,
overstroming en aardbeving, worden
getroffen, te helpen. De genoemde
drie landen zijn van mening, dat aan
de spontane hulp door afzonderlijke
landen gegeven, zoals in het verleden
is geschied, de voorkeur moet wor
den gegeven.
Doch enige andere landen, waar
onder India, drongen erop aan, dat
de voedsel- en landbouworganisatie
van de Verenigde Naties een reser
vevoorraad voedsel in een of andere
vorm zou aanleggen.
Dit vraagstuk komt voor op de
agenda van de conferentie der voed
sel- en landbouworganisatie, welke
thans te Rome wordt gehouden.
De Zuid-Koreaanse regering heeft
Zaterdag medegedeeld, in te stem
men met vertegenwoordiging van
neutrale landen op de over Korea te
houden politieke conferentie, mits
De waterstand in de Rijn is zo
laag, dat men in de Hollandse scheep
vaartkringen van een catastrophale
toestand spreekt. In Salzburg zat al
eergisteren een deel van de bevol
king zonder water. Men moest daar
de hulp van de Amerikaanse bezet
tingstroepen inroepen, die met tank
auto's de lege waterleidingbuizen
kwamen vervangen. Ook op de Do-
nau was bijna geen scheepvaartver
keer mogelijk; de temperatuur echter
daalde.
In Brussel daarentegen kan men
zich sinds het begin van deze eeuw
niet zo een zachte Decemberdag her
inneren, evenmin als in Londen,
waar de thermometers 17 graden aan
wezen. In Berlijn was de tempera
tuur veertien graden, warmer dan
ooit tevoren op 4 December. In Ro
me bloeiden nog steeds dahlia's, wat
deze staten geen stemrecht zal wor
den toegekend.
Een woordvoerder van het Zuid-
Koreaanse minister van buitenland
se zaken zeide, dat zijn regering
haar verzet tegen vertegenwoordi
ging van neutrale staten had opge
geven om te helpen de impasse te
doorbreken, waarin de inleidende be
sprekingen tot de conferentie zijn
geraakt.
Hij voegde hieraan toe, dat de
Zuid-Koreaanse regering eveneens
de wenselijkheid inziet van Sowjet-
Russische vertegenwoordiging op de
besprekingen, doch niet als „neutraal
land",, doch als „partij" daar ook
Rusland gebonden moet zijn door een
eventueel op de conferentie bereikt
accoord.
EERVOL ONTSLAG AAN
Mgr. HENDRIKX.
Mgr. W. P. A. M. Mutsaerts, bis
schop van Den Bosch heeft het ver
zoek van mgr. F. N. Hendrikx om
zijn functie van deken van 's Herto
genbosch te mogen neerleggen, aan
vaard en hem eervol ontslag ver
leend. Hij zal als deken worden op-
gevolg door de hoogeerwaarde heer
J. P. J. van Loon, thans deken en
pastoor van de parochie Beek-Ub-
bergen.
De nieuwbenoemde deken van
's-Hertogenbosch zal als pastoor van
de parochie St. Cathrien in Den
Bosch pastoor A. J. Lange opvolgen,
die nu als emeritus zijn intrek zal
nemen in het klooster „Mariënburg"
van de Zusters van J. M. J.
de tijd van het jaar.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 10
uur).
ZACHT WEER.
Veranderlijke bewolking en
overwegend droog weer. In de
nacht en ochtend hier en daar
I mist. Zwakke tot matige wind,
I hoofdzakelijk tussen Oost en
Zuid. In het Noorden van het
land vannacht vrij koud. Morgen
overdag in het algemeen iets
I zachter dan vandaag.
6 Dec.: zon op 8.32 en onder 16.30;
maan op 8.57 en onder 16.04 uur.
7 Dec.: zon op 8.33 en onder 1626;
maan op 9.54 en onder 17.3 uur.
Het weer in Europa
weer
temp.
HELSINKI
zwaar bew.
1 C.
OSLO
onbewolkt
4
STOCKHOLM
onbewolkt
1
KOPENHAGEN
on bew.
6
LONDEN
regen
11
AMSTERDAM
motregen
10
BRUSSEL
onbewolkt
10
PARIJS zwaar bewolkt
12
BORDEAUX
zwaar bew.
11
GRENOBLE
mist
4
NICE
licht bew.
16',,
BERLIJN
zwaar bew.
8
FRANKFORT
nevel
5
ZURICH
mist
1
GENEVE
mist
1
LOCARNO
mist
7
WENEN
motregen
2
INNSBRUCK
onbewolkt
—1
ROME
mist
5
Korreltje
Een ondankbaar kind is grieven-
der dan slangenbeten.
