S)e &ri<i6e(3otv&3/nt
Churchill en Eden
op reis
Dulles doet niet enthousiast
Mosje huilt*
Mosje lacht
Herriot geen
candidaat
De communistische wreed
heden in Korea
Churchill naar
Bermuda
De cel als
operatiebasis
PRESIDENT TITO SPREEKT IN JAJCE
Vroege lente in late herfst
Dulles contra
McCarthy
Droogte op
Bonaire
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 2 DECEMBER 1953
45ste JAARGANG No. 13058
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
DE DRIE
VAN BERMUDA
/"^HURCHILL IS MET zijn minister
van buitenlandse zaken Eden
naar Bermuda vertrokken, waar Vrij
dag a.s. de bijeenkomst der Grote
Drie „op hoog niveau" zal beginnen.
Er wordt met spanning uitgeke
ken naar deze bijeenkomst, waar de
kopstukken der wereldpolitiek zich
zullen ontmoeten en men verwacht,
dat zij orde zullen weten te scheppen
in de grote v/arboel.
Men stelle z'n verwachtingen niet
te hoog, want de Grote Drie mogen
nog zo groot en machtig zijn, zij
hebben ten slotte de hele wereld niet
in hun hand en wanneer met name
het Sovjet-bloc niet van zins is mee
te werken, blijft het een warboel.
Maar misschien zijn de Sov-
0 jets wel bereid om samen
te werken? Misschien schuilt
er toch nog een greintje oprechtheid
in hun jongste nota, waarin zij een
conferentie van vier voorstellen en
wel in Berlijn?
Zoals men zich herinnert hadden
de Westelijken uit de vorige Russi
sche nota de conclusie getrokken, dat
Moskou blijkbaar niets voor een
viermogendhedenconferentie voelde,
omdat het onmogelijke voorwaarden
stelde. Daarop is het besluit tot de
Bermuda-bijeenkomst genomen.
Eén der voornaamste punten zal
daar nu zijn, welk antwoord gegeven
moet worden op ie jongste nota van
het Kremlin, nu over de onmogelijke
voorwaarden niet meer gerept wordt.
Men is geneigd aan te nemen, dat
Bermuda niet weigeren zal de uit
nodiging van Moskou te accepteren.
Frankrijk voelt er veel voor, want
het ziet in de aanvaarding van een
viermogendhedenconferentie de nieu
we reden om de beslissing over de
E.D.G. en het Europese leger uit te
stellen. Ook Engeland voelt er voor,
blijkens de uitlatingen van Eden in
het Lagerhuis. Alleen Amerika staat
er niet bepaald enthousiast tegen
over. Men staat daar op het stand
punt, dat men wel wil praten, als
het maar enig nut belooft te hebben.
Volgens minister Dulles bestaat er
bij de onderhandelingen met Rus
land één centraal probleem: is de
Sovjet-Unie bereid om toe te staan,
dat de adem der vrijheid enig ge
bied achter het IJzeren Gordijn zal
beroeren? Indien Rusland op die
vraag ontkennend antwoordt, dan is
er volgens minister Dulles geen
kans dat besprekingen enig nut zul
len hebben. Het blijft de vraag, al-,
dus Dulles, in hoeverre de laatste-
Russische nota een werkelijke ver-i
andering van politiek betekent of-
louter een wijziging in de tactiek. j
Deze laatste mogelijkheid is zeer j
zeker aanwezig, want als wij de Rus-1
sische nota goed lezen, ontkomen wij
niet aan de indruk, dat het 't Krem
lin er alleen maar om te doen is, om
communistisch China te laten deel
nemen aan het beraad der grote mo
gendheden. Dat is niet bepaald een
„edelmoedigheid" van Rusland, maar
wordt ingegeven door grof eigen
belang. Het communistische front
moet versterkt worden bij alle on
derhandelingen, waarbij de „we
reldvrede" is betrokken en daar
Rusland de stelling aanhangt, dat „de
vrede ondeelbaar is", is de wereld
vrede betrokken bij elke internatio
nale kwestie, want alle irtternationale
kwesties hangen aan elkaar.
Weliswaar heeft Moskou de deel
neming van China als voorafgaande
eis laten vallen, doch het behoudt
zich het recht voor om er over te
praten ter conferentie. Schijnbaar
een stapje terug om beter te kunnen
springen.
De Drie van Bermnuda staan voor
moeilijke beslissingen.
Alles hangt af van
„sprankje vrijheid"
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, John Foster Dulles,
ziet weinig heil in besprekingen met
de Russen, tenzij de Sovjet-leiders
toestemmen in een zekere mate van
vrijheid achter het „ijzeren gordijn".
De minister weigerde gisteren op
zijn wekelijkse persconferentie po
sitief „ja" te zeggen op de vele vra
gen of Amerika bereid is op het Sov-
Ex-premier Mossadeq van Perzië
blijkt een meesterlijk bespeler van
de gevoelige snaren zijner medemen
sen. Nadat hij eerst tijdens zijn pro
ces door zijn huilbuien vele mensen
ontroerd had, heeft hij gisteren de
gehele rechtszaal in een homerisch
gelach doen uitbarsten door grinne-
kend aan te bieden om een partijtje
te worstelen met de openbare aan
klager en hem „hier in de rechtszaal
op zijn rug te leggen".
De oude en zwak uitziende Mossa
deq vertelde de stomverbaasde rech
ters vrolijk: „Ik ben zowel moreel
als physiek sterk ondanks mijn leef
tijd. Indien de aanklager mijn uitda
ging aanneemt, dan ben ik bereid
hier ter plaatse met hem te worste
len. Ik zal hem met de schouders te
gen de grond drukken."
De voorzitter van de militaire
rechtbank barstte het eerst in lachen
uit, waarna alle aanwezigen met hem
instemden.
Kort voor zijn uitdaging aan de
openbare aanklager had Mossadeq
nog een ontroerend relaas gegeven
van het afscheid van zijn vrouw,
waarbij Mossadeq zijn tranen de vrije
loop liet. Drie mensen op de publieke
tribune waren zo getroffen, dat zij
eveneens in tranen uitbarstten en uit
de rechtszaal weggeleid moesten
worden.
Edouard Herriot, voorzitter van de
Franse Nationale Vergadering, heeft
Dinsdagmiddag bekend gemaakt, dat
hij geen candidatuur zal aanvaarden
voor het presidentschap van de repu
bliek.
Herriot zal zich voorts niet meer
candidaat stellen voor het voorzitter
schap van de Nationale Vergadering,
die in Januari voor haar nieuwe zit
ting een voorzitter zal kiezen.
Herriot zeide, dat hij zyn besluit
had genomen met het oog op zijn ge
zondheidstoestand en leeftijd. Hij is
81 jaar. Gedurende zeven jaar was
hij voorzitter van de Nationale Ver
gadering.
De leider der radicalen is een der
vooraanstaande politieke figuren uit
de derde en vierde republiek.
Alle afgevaardigden, met inbegrip
van de communisten, verhieven zich
van hun zetels om hun scheidende
voorzitter hulde te brengen, een van
de zeldzame gelegenheden dat de par
tijtegenstellingen even wegvallen.
Sinds 1905 is Herriot burgemeester
van Lyon geweest. In 1924 en in 1934
was hij minister-president.
»Alles leugens«
zegt Wisjinski
De Amerikaanse beschuldigingen
betreffende door communisten in Ko
rea bedreven wreedheden tegen per
soneel van de Verenigde Naties en
Koreaanse burgers zijn Dinsdag door
dei Sowjet-gedelegeerde bij de Ver
enigde Naties, Wisjinski, „overduide
lijk bijeengeraapte vervalsingen" ge
noemd, bestemd „om de vredesonder
handelingen in Korea te torpederen".
Wisjinski voerde het woord in de
vergadering van de Verenigde Na
ties, toen het debat over de kwestie
hervat werd. Hij verklaarde, dat de
beschuldigingen „een cynische en
laffe manoeuvre zijn/met de bedoe
ling de laagste misdaden tegen de
vrede en de mensheid te verdoeze-
lén".
De beschuldigingen dienden als
dekmantel voor de misdaden en
wreedheden bedreven door de „inter -
ventionalisten", misdaden die te ver
gelijken zijn „met die van de Hitler-
barbaren", zeide Wisjinski.
Tientallen communistische gevan
genen in de kampen op Koje en Tai-
goe „vonden dagelijks in cellen de
dood door machinegeweren en vlam
menwerpers van hun Amerikaanse
bewakers, zonder enige reden".
De Australische afgevaardigde, sir
Percy Spencer, beschreef Wisjinski's,
rede als „zó gemeen als er ooit maar
een gehouden is in deze vergadering".
De Nederlandse afgevaardigde, de
heer D. J. von Balluseck, verklaarde
dat de Algemene Vergadering niet
onverschillig kon blijven voor de be
wijzen, waarmede de Amerikaanse
vertegenwoordiger de beschuldiging,
dat de communisten in Korea gruwe
len bedreven tegenover krijgsgevan
genen en burgers, had gestaafd.
ARGUSOGEN
Het Deense jachtje „Argus",
dat enige weken geleden, om
hulp piepend, nog net op tijd de
haven van Harlingen binnenge
sleept kon worden, zal zijn reis,
na een algehele revisie, vervol
gen.
Aan boord bevinden zich drie
vrouwen en vijf mannen, Deense
emigranten, die met dit vaar
tuigje de Oceaan willen overste
ken. Een Nederlandse loods zal
hen tot Sas van Gent brengen.
Verder moeten ze het dan zelf
maar doen.
Vanaf de Balearen wil het ge
zelschap de grote sprong wagen,
met als einddoel Panama, het
land der varende doodkisten. Al
le reden dius, om deze trip met
Argus-ogen tegemoet te zien.
jet-aanbod tot viermogendhedenbe-
sprekingen te Berlijn in te gaan.
Daarover zullen Eisenhower, Chur
chill en Laniel op Bermuda spreken,
zei hij.
Hij draaide om de vragen over de
aanvaardbaarheid van de nota heen;
wilde haar in haaA geheel niet onaan
vaardbaar noemen, maar achtte een
aantal punten uit de nota toch wèl
onaanvaardbaar met name waar de
Russen spreken over inschakeling
van communistisch China in het
overleg der grote mogendheden en
het loslaten van de Europese Defen
sie-gemeenschap en de Amerikaanse
bases overzee.
Maar dit betekende nog niet, dat
Amerika niet met de Sovjets over
Duitsland en Oostenrijk zou willen
spreken. Dulles herhaalde desge
vraagd, dat Amerika aan de confe
rentietafel dg beginselen van zijn
politiek niet zou loslaten.
Op één kardinaal punt, aldus 'de
minister, kan ik geen antwoord ge
ven en dat is de vraag of de Russen
bereid zijn in enig gebied achter het
ijzeren gordiji^ een sprankje vrijheid
toe te laten. Zegt de Sovjet-Unie
hierop „nee", dan zie ik geen enkele
kans iets te bereiken. Zegt zij ,.ja",
dan kan het de moeite waard zijn hen
te ontmoeten.
De Russen hadden Berlijn als
plaats van samenkomst voorgesteld,
maar daarnaast achtte Dulles Wenen
ook een geschikte plaats voor dit doel
Dulles vond de Russische bereid
heid tot deelneming aan een bijeen
komst van de vier ministers een aan
zienlijke diplomatieke en morele ze
ge voor het Westen, al betekende dit
nog niet, dat de Westelijke mogend
heden nu ook maar meteen op het
eerste het beste Sov jet-voorstel
moesten ingaan zonder het eerst zorg
vuldig te hebben onderzocht.
De Britse eerste minister, sir Win
ston Churchill, is omstreeks midder
nacht met de minister van buiten
landse zaken, Eden, uit Londen per
vliegtuig naar Bermuda vertrokken.
De beide staatslieden verlieten
Dinsdagavond laat onder stormachti
ge toejuichingen het Lagerhuis om
zich naar het vliegveld te begeven.
Zij hadden aan de stemming deelge
nomen over de Huurwet.
Churchill en Eden maken gebruik
van hetzelfde vliegtuig, dat kort ge
leden het Britse koningspaar naar Ja
maica bracht, de „Canopus".
De „Canopus" i. Woensdagochtend
vroeg op het vliegveld van Shannon,
in Ierland, geland. Van Shannon is de
„Canopus" doorgevlogen naar Gan
der, in New Foundland.
Volgens het voorlopige program
zullen de ministers van buitenlandse
zaken Vrijdagavond (Ned. tijd), kort
na de aankomst van president Eisen
hower, hun eerste bespreking heb
ben. Hierna zullen de „Grote Drie"
van gedachten wisselen, welke be
spreking Zaterdag en Zondagochtend
zal worden voortgezet.
Naar men verwacht keert president
Eisenhower Maandagavond naar
Washington terug. De Britse premier
blijft nog tot Woensdag. Aan presi
dent Eisenhower, als het enige staats
hoofd, dat aan de besprekingen deel
neemt, zal de grootste ontvangst wor
den bereid. Hij zal worden begroet
door honderd fuseliers, een evengroot
aantal Amerikaanse militairen van
de luchtbasis op Bermuda en een spe
ciale erewacht van 21 Amerikanen,
terwijl de aanwezige oorlogsschepen
21 saluutschoten zullen afvuren.
De 23-jarige Kaare Magnussen zat
wegens het openbranden van een sa
fe een gevangenisstraf uit. Maar hij
kon niet tegen nietsdoen en daarom
organiseerde hij, van zijn cel uit,
nachtelijke strooptochten in de om
geving. Hij was wel zo slim elke
morgen op tijd terug te zijn voor het
appèl
Een maand lang hield hij het spel
letje vol. Toen barstte de bom.
Want in zijn overmoed voorspelde
Magnussen zijn cipier een inbraak in
een bepaald warenhuis. Toen de on
gelovige cipier later bleek, dat zijn
gevangene juist „voorspeld" had, ont
waakte de argwaan....
In de houten vloer van Magnus-
sen's cel vond men een gat, waar
schijnlijk gemaakt met behulp van
een uit de werkplaats gestolen zaag.
Via deze opening kroop hij langs een
warmwaterpijp door een nauwe
schacht, wrong zich door een gat, dat
hij in de dikke muur had gebeiteld,
ging daarna onder de vloer van de
aangrenzende bioscoop door en kwam
zo terecht in de kelder van een wa
renhuis.
Daar vond hy, in de werkplaats
nieuwe sleutels, welke hij nauwkeu
rig bijvijlde tot ze pasten op het slot
van de buitendeur. Op die manier
kon hij elke nacht „op karwei" gaan
en elke morgen op tijd op zijn basis
terugkeren.
In Jajce (Joego-Slavië) heeft President Josip Broz Tito een rede gehouden over zijn inzichten in het
Triëstprobleem, ter gelegenheid van het tienjarig best aan van de Joegoslavische staat. Tito verklaarde be
reid te zijn, zijn troepen uit Triëst terug te trekken, op voorwaarde dat ook Italië dit zou doen. Italië zou met
het terugnemen van de troepen een begin moeten mak en, omdat dit land met de bezetting is begonnen.
In Stockholm bloeien
de rozen
Het weer van de late herfst is on
gewoon zacht in Europa. In Londen
was het een vreemd gezicht, kerst
versieringen te zien aanbrengen in
de straten, terwijl in de parken nog
bloemen bloeien. De zon scheen gis
teren stralend en werd weerkaatst in
de zilverachtige versierselen.
De Londenaren zaten hun lunch te
verorberen op de banken in de par
ken en langs de Theems. In sommi
ge badplaatsen aan de Engelse kust
werden de terrassen weer geopend
en de strandstoelen voor de dag ge
haald.
In het zonnige Wenen heeft de
brandweer de vrouwen gewaar
schuwd om geen kachels aan te ma
ken. De voorjaarsachtige lucht is zo
zwaar dat de kachels niet trekken.
In de laatste 48 uur zijn meer dan
dertig mensen behandeld wegens
vergiftiging door rook uit slecht trek
kende schoorstenen.
Zonder senator McCarthy te noe
men, heeft minister Dulles gisteren
gezegd, dat diens campagne „het hart
van de Amerikaanse buitenlandse po
litiek bedreigt". Dulles verzekerde,
dat zijn regering als vast punt van
beleid heeft de andere vrije naties als
gelijken te behandelen, of die na
ties nu groot af klein, sterk of zwak
zijn.
Wij willen geen onderdanige bond
genoten. Onze vrienden zijn daar
om zo bêtrouwbaar omdat zij weige
ren van wie dan ook de satellieten te
zijn. Laat ons dankbaar zijn voor die
hang naar zelfstandigheid. Als zij dat
niet waren, dan zouden wij geïso
leerd in de wereld staan.
In een onlangs gehouden radiorede
had senator McCarthy de regering er
van beschuldigd „geparfumeerde
briefjes te zenden in plaats van be
dreigingen te uiten en van intimida
tie gebruik te maken om de andere
landen te dwingen onze zin te doen".
Senator McCarthy had daarbij En
geland op het oog, dat nog steeds
handel met communistisch China
drjjft.
In de Oostenrijkse Alphen ligt zo
weinig sneeuw dat de skiërs die in
Februari aan de strijd om het we
reldkampioenschap zullen deelne
men, niet konden oefenen.
Zweden heeft al dertig jaar lang
niet een zo warme maand Novem
ber gehad. In Stockholm bloeien de
rozen in de tuinen. Het enige land
waar men over het weer klaagt is
Israël. Daar heerst een koudegolf
zoals men sinds vele jaren niet heeft
meegemaakt. In het dal van de Jor-
daan, waar het klimaat sub-tropisch
is, bevriezen de bananen aan de bo-
Blijkens een bericht in „Today"
doen de gevolgen van het uitblijven
van regen in de Nederlandse Antil
len zich thans ook ernstig gevoelen
op Bonaire. Er zouden op dit eiland
reeds enkele honderden stuks vee
zijn omgekomen, en er is noch ge
oogst noch gepoot, ook al door ge
brek aan water.
De omstandigheden, dat door be
zuinigingen hier en daar een aantal
inwoners van Bonaire, die te voren
op Curagao en Aruba werkten, thans
zonder werk op Bonaire vertoeven,
maakt de toestand niet beter. Vol
gens „Today" zijn afbetalingen op
voorschotten ten achter geraakt en
kampt de handel met gebrek aan
I koopkracht bij de bevolking. De si
tuatie, zoals die zich voor doet op
St. Eustatius en in mindere mate
ook op Saba en St. Maarten doet
zich dus thans ook voor op Bonaire.
Bonaire is het enige der drie be
nedenwindse eilanden, dat geen olie
industrie heeft. De bevolking bestaat
uit ruim 5000 zielen. Men leeft er in
hoofdzaak van visvangst en geiten
teelt, alsmede van een klein beetje
landbouw voor eigen gebruik. Bo
naire is arm en ontvangt jaarlijks
rond twee millioen Ned. courant van
de centrale regering, ten einde een
sluitende-begroting te krijgen.
VAN SCHRIK.
Nalinja Zalwango, de oudste zus
ter van Kabaka (koning) Moetesa
de Tweede van Boeganda is gisteren
doodgebleven, toen zij hoorde van de
afzetting van haar broer door de Brit
se regering en zijn deportatie.
POLIKLINIEK VOOR
SPASTISCHE KINDEREN IN
ROTTERDAM.
De bond van ouders van spasti
sche kinderen, verleden jaar in Am
sterdam opgericht, wil trachten in
1954 te Rotterdam een polikliniek
te -vestigen. In deze polikliniek kun
nen volgens de nieuwste methodes,
vooral uit Engeland afkomstig, de
met hersenverlamming geboren en
daardoor onvolwaardige kinderen
worden behandeld door een team, dat
bestaat uit een neuroloog, een mas
seur en een logopaedist. De resulta
ten, o.a. reeds opgedaan in het kor
telings opgerichte behandelingscen
trum naast de Ursulakliniek in Was
senaar, worden van zodanige aard
geacht, dat men het verantwoord
vindt verder op de ingeslagen weg
voort te gaan.
brand in metaalwaren-
fabriek te tiel
Dinsdagmorgen omstreeks twaalf
uur is voor dc tweede maal in drie
weken brand uitgebroken in de me-
taalwarenfabriek van Kuz en Co te
Tiel. De schade was nu veel groter
dan de vorige keer, daar enige fa-
brieksetages van het gebouw aan de
Binnenweg geheel uitbrandden. De
Tielse brandweer, geassisteerd door
de fabrieksbrandweren van de mij
„De Betuwe" en Koninklijke Me-
taalwarenfabriek Daaldrop bestreden
het vuur met vele stralen. Omstreeks
kwart voor twaalf was de toestand
zeer critiek Het liet zich aanzien,
dat men de eigenlijke fabriek niet
kon behouden. Door de vlammen
krachtig aan te pakken, slaagde men
er echter in, de bedrijfsruimte te
behouden, hoewel er grote water
schade ontstond.
luchtvaart postzegels
Gedurende een nader te bepalen
tijdvak zullen in 1954 ten bate van
de stichting Nationaal Luchtvaart
fonds bijzondere postzegels worden
beschikbaar gesteld.
weer:
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
19 uur).
MOOI WEER.
Droog weer met flinke opkla
ringen, maar in de nanacht ver
andering in temperatuur.
3 Dec.: zon op 8.28 en onder 16.31;
maan op 5.23 en onder 14.23 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI ontbreekt
OSLO licht bew. 9 C.
STOCKHOLM geheel bew. 9
KOPENHAGEN geheel bew. 10
LONDEN mist 7
AMSTERDAM motregen 10
BRUSSEL onbewolkt 8
PARIJS mist 3
BORDEAUX zwaar bew. 12
GRENOBLE onbewolkt 1
NICE onbewolkt 10
WARSCHAU nevel 3
BERLIJN nevel 4
FRANKFORT mist 4
MüNCHEN licht bew. 1
ZüRICH mist 0
GENèVE mist 1
LOCARNO onbewolkt 3
WENEN mist 2
INNSBRUCK nevel 0
ROME onbewolkt 6
Het blijft zacht
Het K.N.M.I. deelt mede: Op het
Noordelijk deel van de Oceaan is de
depressieactiviteit de laatste dagen
groot. De invloed .van de depressie
breidde zich tot over de Noordzee uit,
waar het gisteren in het zeegebied
tussen Schotland en IJsland heeft ge
stormd. In Nederland heeft men van
de depressies weinig gemerkt, want
hfet weer hier bleef onder invloed van
een boven Zuid-Europa gelegen ho-
gedrukgebied. Dit veroorzaakt over
Frankrijk en onze omgeving Zuidelij
ke winden, die voor de tijd van het
jaar zachte lucht blijven aanvoeren.
In verband hiermede zullen de tem
peraturen de eerstkomende dagen
nog boven normaal blijven.
Korreltje
De zachtmoedigste man kan niet in
vrede leven, als het zijn boze buur
man niet behaagt.
"^chiller