S)e &ri<i6e(3otv&3/nt Churchill en Eden op reis Dulles doet niet enthousiast Mosje huilt* Mosje lacht Herriot geen candidaat De communistische wreed heden in Korea Churchill naar Bermuda De cel als operatiebasis PRESIDENT TITO SPREEKT IN JAJCE Vroege lente in late herfst Dulles contra McCarthy Droogte op Bonaire Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 2 DECEMBER 1953 45ste JAARGANG No. 13058 Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 DE DRIE VAN BERMUDA /"^HURCHILL IS MET zijn minister van buitenlandse zaken Eden naar Bermuda vertrokken, waar Vrij dag a.s. de bijeenkomst der Grote Drie „op hoog niveau" zal beginnen. Er wordt met spanning uitgeke ken naar deze bijeenkomst, waar de kopstukken der wereldpolitiek zich zullen ontmoeten en men verwacht, dat zij orde zullen weten te scheppen in de grote v/arboel. Men stelle z'n verwachtingen niet te hoog, want de Grote Drie mogen nog zo groot en machtig zijn, zij hebben ten slotte de hele wereld niet in hun hand en wanneer met name het Sovjet-bloc niet van zins is mee te werken, blijft het een warboel. Maar misschien zijn de Sov- 0 jets wel bereid om samen te werken? Misschien schuilt er toch nog een greintje oprechtheid in hun jongste nota, waarin zij een conferentie van vier voorstellen en wel in Berlijn? Zoals men zich herinnert hadden de Westelijken uit de vorige Russi sche nota de conclusie getrokken, dat Moskou blijkbaar niets voor een viermogendhedenconferentie voelde, omdat het onmogelijke voorwaarden stelde. Daarop is het besluit tot de Bermuda-bijeenkomst genomen. Eén der voornaamste punten zal daar nu zijn, welk antwoord gegeven moet worden op ie jongste nota van het Kremlin, nu over de onmogelijke voorwaarden niet meer gerept wordt. Men is geneigd aan te nemen, dat Bermuda niet weigeren zal de uit nodiging van Moskou te accepteren. Frankrijk voelt er veel voor, want het ziet in de aanvaarding van een viermogendhedenconferentie de nieu we reden om de beslissing over de E.D.G. en het Europese leger uit te stellen. Ook Engeland voelt er voor, blijkens de uitlatingen van Eden in het Lagerhuis. Alleen Amerika staat er niet bepaald enthousiast tegen over. Men staat daar op het stand punt, dat men wel wil praten, als het maar enig nut belooft te hebben. Volgens minister Dulles bestaat er bij de onderhandelingen met Rus land één centraal probleem: is de Sovjet-Unie bereid om toe te staan, dat de adem der vrijheid enig ge bied achter het IJzeren Gordijn zal beroeren? Indien Rusland op die vraag ontkennend antwoordt, dan is er volgens minister Dulles geen kans dat besprekingen enig nut zul len hebben. Het blijft de vraag, al-, dus Dulles, in hoeverre de laatste- Russische nota een werkelijke ver-i andering van politiek betekent of- louter een wijziging in de tactiek. j Deze laatste mogelijkheid is zeer j zeker aanwezig, want als wij de Rus-1 sische nota goed lezen, ontkomen wij niet aan de indruk, dat het 't Krem lin er alleen maar om te doen is, om communistisch China te laten deel nemen aan het beraad der grote mo gendheden. Dat is niet bepaald een „edelmoedigheid" van Rusland, maar wordt ingegeven door grof eigen belang. Het communistische front moet versterkt worden bij alle on derhandelingen, waarbij de „we reldvrede" is betrokken en daar Rusland de stelling aanhangt, dat „de vrede ondeelbaar is", is de wereld vrede betrokken bij elke internatio nale kwestie, want alle irtternationale kwesties hangen aan elkaar. Weliswaar heeft Moskou de deel neming van China als voorafgaande eis laten vallen, doch het behoudt zich het recht voor om er over te praten ter conferentie. Schijnbaar een stapje terug om beter te kunnen springen. De Drie van Bermnuda staan voor moeilijke beslissingen. Alles hangt af van „sprankje vrijheid" De Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken, John Foster Dulles, ziet weinig heil in besprekingen met de Russen, tenzij de Sovjet-leiders toestemmen in een zekere mate van vrijheid achter het „ijzeren gordijn". De minister weigerde gisteren op zijn wekelijkse persconferentie po sitief „ja" te zeggen op de vele vra gen of Amerika bereid is op het Sov- Ex-premier Mossadeq van Perzië blijkt een meesterlijk bespeler van de gevoelige snaren zijner medemen sen. Nadat hij eerst tijdens zijn pro ces door zijn huilbuien vele mensen ontroerd had, heeft hij gisteren de gehele rechtszaal in een homerisch gelach doen uitbarsten door grinne- kend aan te bieden om een partijtje te worstelen met de openbare aan klager en hem „hier in de rechtszaal op zijn rug te leggen". De oude en zwak uitziende Mossa deq vertelde de stomverbaasde rech ters vrolijk: „Ik ben zowel moreel als physiek sterk ondanks mijn leef tijd. Indien de aanklager mijn uitda ging aanneemt, dan ben ik bereid hier ter plaatse met hem te worste len. Ik zal hem met de schouders te gen de grond drukken." De voorzitter van de militaire rechtbank barstte het eerst in lachen uit, waarna alle aanwezigen met hem instemden. Kort voor zijn uitdaging aan de openbare aanklager had Mossadeq nog een ontroerend relaas gegeven van het afscheid van zijn vrouw, waarbij Mossadeq zijn tranen de vrije loop liet. Drie mensen op de publieke tribune waren zo getroffen, dat zij eveneens in tranen uitbarstten en uit de rechtszaal weggeleid moesten worden. Edouard Herriot, voorzitter van de Franse Nationale Vergadering, heeft Dinsdagmiddag bekend gemaakt, dat hij geen candidatuur zal aanvaarden voor het presidentschap van de repu bliek. Herriot zal zich voorts niet meer candidaat stellen voor het voorzitter schap van de Nationale Vergadering, die in Januari voor haar nieuwe zit ting een voorzitter zal kiezen. Herriot zeide, dat hij zyn besluit had genomen met het oog op zijn ge zondheidstoestand en leeftijd. Hij is 81 jaar. Gedurende zeven jaar was hij voorzitter van de Nationale Ver gadering. De leider der radicalen is een der vooraanstaande politieke figuren uit de derde en vierde republiek. Alle afgevaardigden, met inbegrip van de communisten, verhieven zich van hun zetels om hun scheidende voorzitter hulde te brengen, een van de zeldzame gelegenheden dat de par tijtegenstellingen even wegvallen. Sinds 1905 is Herriot burgemeester van Lyon geweest. In 1924 en in 1934 was hij minister-president. »Alles leugens« zegt Wisjinski De Amerikaanse beschuldigingen betreffende door communisten in Ko rea bedreven wreedheden tegen per soneel van de Verenigde Naties en Koreaanse burgers zijn Dinsdag door dei Sowjet-gedelegeerde bij de Ver enigde Naties, Wisjinski, „overduide lijk bijeengeraapte vervalsingen" ge noemd, bestemd „om de vredesonder handelingen in Korea te torpederen". Wisjinski voerde het woord in de vergadering van de Verenigde Na ties, toen het debat over de kwestie hervat werd. Hij verklaarde, dat de beschuldigingen „een cynische en laffe manoeuvre zijn/met de bedoe ling de laagste misdaden tegen de vrede en de mensheid te verdoeze- lén". De beschuldigingen dienden als dekmantel voor de misdaden en wreedheden bedreven door de „inter - ventionalisten", misdaden die te ver gelijken zijn „met die van de Hitler- barbaren", zeide Wisjinski. Tientallen communistische gevan genen in de kampen op Koje en Tai- goe „vonden dagelijks in cellen de dood door machinegeweren en vlam menwerpers van hun Amerikaanse bewakers, zonder enige reden". De Australische afgevaardigde, sir Percy Spencer, beschreef Wisjinski's, rede als „zó gemeen als er ooit maar een gehouden is in deze vergadering". De Nederlandse afgevaardigde, de heer D. J. von Balluseck, verklaarde dat de Algemene Vergadering niet onverschillig kon blijven voor de be wijzen, waarmede de Amerikaanse vertegenwoordiger de beschuldiging, dat de communisten in Korea gruwe len bedreven tegenover krijgsgevan genen en burgers, had gestaafd. ARGUSOGEN Het Deense jachtje „Argus", dat enige weken geleden, om hulp piepend, nog net op tijd de haven van Harlingen binnenge sleept kon worden, zal zijn reis, na een algehele revisie, vervol gen. Aan boord bevinden zich drie vrouwen en vijf mannen, Deense emigranten, die met dit vaar tuigje de Oceaan willen overste ken. Een Nederlandse loods zal hen tot Sas van Gent brengen. Verder moeten ze het dan zelf maar doen. Vanaf de Balearen wil het ge zelschap de grote sprong wagen, met als einddoel Panama, het land der varende doodkisten. Al le reden dius, om deze trip met Argus-ogen tegemoet te zien. jet-aanbod tot viermogendhedenbe- sprekingen te Berlijn in te gaan. Daarover zullen Eisenhower, Chur chill en Laniel op Bermuda spreken, zei hij. Hij draaide om de vragen over de aanvaardbaarheid van de nota heen; wilde haar in haaA geheel niet onaan vaardbaar noemen, maar achtte een aantal punten uit de nota toch wèl onaanvaardbaar met name waar de Russen spreken over inschakeling van communistisch China in het overleg der grote mogendheden en het loslaten van de Europese Defen sie-gemeenschap en de Amerikaanse bases overzee. Maar dit betekende nog niet, dat Amerika niet met de Sovjets over Duitsland en Oostenrijk zou willen spreken. Dulles herhaalde desge vraagd, dat Amerika aan de confe rentietafel dg beginselen van zijn politiek niet zou loslaten. Op één kardinaal punt, aldus 'de minister, kan ik geen antwoord ge ven en dat is de vraag of de Russen bereid zijn in enig gebied achter het ijzeren gordiji^ een sprankje vrijheid toe te laten. Zegt de Sovjet-Unie hierop „nee", dan zie ik geen enkele kans iets te bereiken. Zegt zij ,.ja", dan kan het de moeite waard zijn hen te ontmoeten. De Russen hadden Berlijn als plaats van samenkomst voorgesteld, maar daarnaast achtte Dulles Wenen ook een geschikte plaats voor dit doel Dulles vond de Russische bereid heid tot deelneming aan een bijeen komst van de vier ministers een aan zienlijke diplomatieke en morele ze ge voor het Westen, al betekende dit nog niet, dat de Westelijke mogend heden nu ook maar meteen op het eerste het beste Sov jet-voorstel moesten ingaan zonder het eerst zorg vuldig te hebben onderzocht. De Britse eerste minister, sir Win ston Churchill, is omstreeks midder nacht met de minister van buiten landse zaken, Eden, uit Londen per vliegtuig naar Bermuda vertrokken. De beide staatslieden verlieten Dinsdagavond laat onder stormachti ge toejuichingen het Lagerhuis om zich naar het vliegveld te begeven. Zij hadden aan de stemming deelge nomen over de Huurwet. Churchill en Eden maken gebruik van hetzelfde vliegtuig, dat kort ge leden het Britse koningspaar naar Ja maica bracht, de „Canopus". De „Canopus" i. Woensdagochtend vroeg op het vliegveld van Shannon, in Ierland, geland. Van Shannon is de „Canopus" doorgevlogen naar Gan der, in New Foundland. Volgens het voorlopige program zullen de ministers van buitenlandse zaken Vrijdagavond (Ned. tijd), kort na de aankomst van president Eisen hower, hun eerste bespreking heb ben. Hierna zullen de „Grote Drie" van gedachten wisselen, welke be spreking Zaterdag en Zondagochtend zal worden voortgezet. Naar men verwacht keert president Eisenhower Maandagavond naar Washington terug. De Britse premier blijft nog tot Woensdag. Aan presi dent Eisenhower, als het enige staats hoofd, dat aan de besprekingen deel neemt, zal de grootste ontvangst wor den bereid. Hij zal worden begroet door honderd fuseliers, een evengroot aantal Amerikaanse militairen van de luchtbasis op Bermuda en een spe ciale erewacht van 21 Amerikanen, terwijl de aanwezige oorlogsschepen 21 saluutschoten zullen afvuren. De 23-jarige Kaare Magnussen zat wegens het openbranden van een sa fe een gevangenisstraf uit. Maar hij kon niet tegen nietsdoen en daarom organiseerde hij, van zijn cel uit, nachtelijke strooptochten in de om geving. Hij was wel zo slim elke morgen op tijd terug te zijn voor het appèl Een maand lang hield hij het spel letje vol. Toen barstte de bom. Want in zijn overmoed voorspelde Magnussen zijn cipier een inbraak in een bepaald warenhuis. Toen de on gelovige cipier later bleek, dat zijn gevangene juist „voorspeld" had, ont waakte de argwaan.... In de houten vloer van Magnus- sen's cel vond men een gat, waar schijnlijk gemaakt met behulp van een uit de werkplaats gestolen zaag. Via deze opening kroop hij langs een warmwaterpijp door een nauwe schacht, wrong zich door een gat, dat hij in de dikke muur had gebeiteld, ging daarna onder de vloer van de aangrenzende bioscoop door en kwam zo terecht in de kelder van een wa renhuis. Daar vond hy, in de werkplaats nieuwe sleutels, welke hij nauwkeu rig bijvijlde tot ze pasten op het slot van de buitendeur. Op die manier kon hij elke nacht „op karwei" gaan en elke morgen op tijd op zijn basis terugkeren. In Jajce (Joego-Slavië) heeft President Josip Broz Tito een rede gehouden over zijn inzichten in het Triëstprobleem, ter gelegenheid van het tienjarig best aan van de Joegoslavische staat. Tito verklaarde be reid te zijn, zijn troepen uit Triëst terug te trekken, op voorwaarde dat ook Italië dit zou doen. Italië zou met het terugnemen van de troepen een begin moeten mak en, omdat dit land met de bezetting is begonnen. In Stockholm bloeien de rozen Het weer van de late herfst is on gewoon zacht in Europa. In Londen was het een vreemd gezicht, kerst versieringen te zien aanbrengen in de straten, terwijl in de parken nog bloemen bloeien. De zon scheen gis teren stralend en werd weerkaatst in de zilverachtige versierselen. De Londenaren zaten hun lunch te verorberen op de banken in de par ken en langs de Theems. In sommi ge badplaatsen aan de Engelse kust werden de terrassen weer geopend en de strandstoelen voor de dag ge haald. In het zonnige Wenen heeft de brandweer de vrouwen gewaar schuwd om geen kachels aan te ma ken. De voorjaarsachtige lucht is zo zwaar dat de kachels niet trekken. In de laatste 48 uur zijn meer dan dertig mensen behandeld wegens vergiftiging door rook uit slecht trek kende schoorstenen. Zonder senator McCarthy te noe men, heeft minister Dulles gisteren gezegd, dat diens campagne „het hart van de Amerikaanse buitenlandse po litiek bedreigt". Dulles verzekerde, dat zijn regering als vast punt van beleid heeft de andere vrije naties als gelijken te behandelen, of die na ties nu groot af klein, sterk of zwak zijn. Wij willen geen onderdanige bond genoten. Onze vrienden zijn daar om zo bêtrouwbaar omdat zij weige ren van wie dan ook de satellieten te zijn. Laat ons dankbaar zijn voor die hang naar zelfstandigheid. Als zij dat niet waren, dan zouden wij geïso leerd in de wereld staan. In een onlangs gehouden radiorede had senator McCarthy de regering er van beschuldigd „geparfumeerde briefjes te zenden in plaats van be dreigingen te uiten en van intimida tie gebruik te maken om de andere landen te dwingen onze zin te doen". Senator McCarthy had daarbij En geland op het oog, dat nog steeds handel met communistisch China drjjft. In de Oostenrijkse Alphen ligt zo weinig sneeuw dat de skiërs die in Februari aan de strijd om het we reldkampioenschap zullen deelne men, niet konden oefenen. Zweden heeft al dertig jaar lang niet een zo warme maand Novem ber gehad. In Stockholm bloeien de rozen in de tuinen. Het enige land waar men over het weer klaagt is Israël. Daar heerst een koudegolf zoals men sinds vele jaren niet heeft meegemaakt. In het dal van de Jor- daan, waar het klimaat sub-tropisch is, bevriezen de bananen aan de bo- Blijkens een bericht in „Today" doen de gevolgen van het uitblijven van regen in de Nederlandse Antil len zich thans ook ernstig gevoelen op Bonaire. Er zouden op dit eiland reeds enkele honderden stuks vee zijn omgekomen, en er is noch ge oogst noch gepoot, ook al door ge brek aan water. De omstandigheden, dat door be zuinigingen hier en daar een aantal inwoners van Bonaire, die te voren op Curagao en Aruba werkten, thans zonder werk op Bonaire vertoeven, maakt de toestand niet beter. Vol gens „Today" zijn afbetalingen op voorschotten ten achter geraakt en kampt de handel met gebrek aan I koopkracht bij de bevolking. De si tuatie, zoals die zich voor doet op St. Eustatius en in mindere mate ook op Saba en St. Maarten doet zich dus thans ook voor op Bonaire. Bonaire is het enige der drie be nedenwindse eilanden, dat geen olie industrie heeft. De bevolking bestaat uit ruim 5000 zielen. Men leeft er in hoofdzaak van visvangst en geiten teelt, alsmede van een klein beetje landbouw voor eigen gebruik. Bo naire is arm en ontvangt jaarlijks rond twee millioen Ned. courant van de centrale regering, ten einde een sluitende-begroting te krijgen. VAN SCHRIK. Nalinja Zalwango, de oudste zus ter van Kabaka (koning) Moetesa de Tweede van Boeganda is gisteren doodgebleven, toen zij hoorde van de afzetting van haar broer door de Brit se regering en zijn deportatie. POLIKLINIEK VOOR SPASTISCHE KINDEREN IN ROTTERDAM. De bond van ouders van spasti sche kinderen, verleden jaar in Am sterdam opgericht, wil trachten in 1954 te Rotterdam een polikliniek te -vestigen. In deze polikliniek kun nen volgens de nieuwste methodes, vooral uit Engeland afkomstig, de met hersenverlamming geboren en daardoor onvolwaardige kinderen worden behandeld door een team, dat bestaat uit een neuroloog, een mas seur en een logopaedist. De resulta ten, o.a. reeds opgedaan in het kor telings opgerichte behandelingscen trum naast de Ursulakliniek in Was senaar, worden van zodanige aard geacht, dat men het verantwoord vindt verder op de ingeslagen weg voort te gaan. brand in metaalwaren- fabriek te tiel Dinsdagmorgen omstreeks twaalf uur is voor dc tweede maal in drie weken brand uitgebroken in de me- taalwarenfabriek van Kuz en Co te Tiel. De schade was nu veel groter dan de vorige keer, daar enige fa- brieksetages van het gebouw aan de Binnenweg geheel uitbrandden. De Tielse brandweer, geassisteerd door de fabrieksbrandweren van de mij „De Betuwe" en Koninklijke Me- taalwarenfabriek Daaldrop bestreden het vuur met vele stralen. Omstreeks kwart voor twaalf was de toestand zeer critiek Het liet zich aanzien, dat men de eigenlijke fabriek niet kon behouden. Door de vlammen krachtig aan te pakken, slaagde men er echter in, de bedrijfsruimte te behouden, hoewel er grote water schade ontstond. luchtvaart postzegels Gedurende een nader te bepalen tijdvak zullen in 1954 ten bate van de stichting Nationaal Luchtvaart fonds bijzondere postzegels worden beschikbaar gesteld. weer: (Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Opgemaakt te 19 uur). MOOI WEER. Droog weer met flinke opkla ringen, maar in de nanacht ver andering in temperatuur. 3 Dec.: zon op 8.28 en onder 16.31; maan op 5.23 en onder 14.23 uur. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. HELSINKI ontbreekt OSLO licht bew. 9 C. STOCKHOLM geheel bew. 9 KOPENHAGEN geheel bew. 10 LONDEN mist 7 AMSTERDAM motregen 10 BRUSSEL onbewolkt 8 PARIJS mist 3 BORDEAUX zwaar bew. 12 GRENOBLE onbewolkt 1 NICE onbewolkt 10 WARSCHAU nevel 3 BERLIJN nevel 4 FRANKFORT mist 4 MüNCHEN licht bew. 1 ZüRICH mist 0 GENèVE mist 1 LOCARNO onbewolkt 3 WENEN mist 2 INNSBRUCK nevel 0 ROME onbewolkt 6 Het blijft zacht Het K.N.M.I. deelt mede: Op het Noordelijk deel van de Oceaan is de depressieactiviteit de laatste dagen groot. De invloed .van de depressie breidde zich tot over de Noordzee uit, waar het gisteren in het zeegebied tussen Schotland en IJsland heeft ge stormd. In Nederland heeft men van de depressies weinig gemerkt, want hfet weer hier bleef onder invloed van een boven Zuid-Europa gelegen ho- gedrukgebied. Dit veroorzaakt over Frankrijk en onze omgeving Zuidelij ke winden, die voor de tijd van het jaar zachte lucht blijven aanvoeren. In verband hiermede zullen de tem peraturen de eerstkomende dagen nog boven normaal blijven. Korreltje De zachtmoedigste man kan niet in vrede leven, als het zijn boze buur man niet behaagt. "^chiller

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1