S)e CcidóeSoivïcmt Moskou wil toch viermogendheden-conferentie DE KADT Berlijn als plaats van samenkomst Cambodja wordt modern Alarm ig Manilla Gesmij t met handgraten Belgische Kamer aanvaardt Europees leger Haagse ministers-conferentie niet optimistisch Wisjinski kreeg 'n koude douche De Kadt wees hem terecht Bedwelmd en ontvoerd Het probleem der overschotten Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VKIJDAG 27 NOVEMBER 1953 45ste JAARGANG No. 13054 beet Wisjinski Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijr f 0.47 p. w., f 2.p. tnnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 CHRISTELIJKE KRACHT r\E UNIE VAN CHRISTELIJKE Democraten, de te Parijs zete lende organisatie van christelijk- democratische politieke partijen en groepen, heeft haar positie aanzien- Uik kunnen versterken. De Neder landse deelneming, die tot nu toe uitsluitend gevormd werd door de KVP, zal in de toekomst met de Antirevolutionaire Partij en de Christelijk Historische Unie worden uitgebreid. De besluiten daartoe zijn welis waar nog niet in het stadium van uitvoering gekomen, doch, ondanks dat zijn zij van zó grote betekenis, dat er wel even bij mag worden stilgestaan. De N.E.I. afkorting van de Franse naam Nouvelles Equipes In ternationales zoals de Unie door*- gaans wordt genoemd, had in haar nationale afdelingen reeds gemengd katholiek-protestantse partijen, zo als de C.D.U. in Duitsland en ook wel de M.R.P. in Frankrijk. Maar zuiver protestants-christelijke par tijen als A.R. en C.H. waren er nog niet bij aangesloten. Betekende dit gemis voor de andere landen tot nu toe niet zoveel, voor wat Nederland betreft, waar de 'beide protestantse partijen een groot deel van onze volkskracht vertegenwoordigen, was de afzijdigheid van de protestanten een ernstige onvolkomenheid en te vens een zwak punt in de interna tionale christelijk-democratische or ganisatie. Uit meer dan 'één oogpunt is de nieuwe samenwerking op interna tionaal politiek terrein van gewicht. Enkele jaren reeds werkten de ka tholieke en protestantse vertegen woordigers van Nederland in de Raad van Europa te Straatsburg te zamen en deze samenwerking had haar restulaten voor de christelijke structuur van Europa, bijvoorbeeld toen het ging om de formulering van de mensenrechten. Toen in het begin van dit jaar in het Kolen- en Staalparlement te Luxemburg, naast een liberale en socialistische, ook een christelijk- democratische fractie werd gefor meerd onder leiding van oud-minis ter Sassen, betekende dat opnieuw een samenwerking tussen christe lijke Nederlanders buiten onze grenzen, die een band tussen onze drie christelijke partijen K.V.P., AJR. en C.H.U. eigenlijk noodza kelijk maakte. Het geeft immers de betrokken volksvertegenwoor digers daarginds heel wat meer ze- kerheid in hun optreden, wanneer' zij zich gesteund voelen door het gezamenlijk overleg van hun natio nale partijen. En bij de opbouw van een christelijk Europa kan een krachtige samenwerking tussen de christenen op het internationale ni veau onmogelijk worden gemist. NOG UIT EEN ANDER OOGPUNT hoewel meet het eerste samen hangend, is de nieuwe vorm van sa menwerking van groot belang te achten. Er bestaat namelijk in Eu ropa in brede kringen vrees, dat bij de nieuwe structuur van ons wereld deel Rome oppermachtig zal wor den. Deze vrees beperkt zich niet slechts totk de niet-christen en: ook onder onze protestants-christelijke medebroeders heeft zij slachtoffers gemaakt. Dat verzwakt natuurlijk de gezamenlijke krachtsinspanning waar wij vooral in deze jaren niet buiten kunnen, nu wellicht voor zo veel generaties een nieuwe samen leving gaat worden bepaald. Dit blijkbaar bestaande gevoel van on behagen over dreigende „Roomse overheersing" kan slechts worden verminderd door de nieuwe front- verbreding, die tot inzicht en we derzijds begrip moet leiden. Nieuwe perspectieven worden nog geopend, wanneer ook de christenen uit de Scandinavische staten voor zover zij niet socialistisch ge organiseerd zijn bij het Unie- verband zouden kunnen worden be trokken. In deze grotendeels prote stants georiënteerde gebieden heb ben de N.E.I. namelijk nog geen nationale afdelingen. Een dergelijke uitbreiding zou wellicht meebren gen, dat de grenslijn, die de zes Schumanlanden van de rest der vrije Europese staten scheidt, en die op het ogenblik een obstakel vormt voor de Europese eenwording, wat zou gaan vervagen. Een consequen tie, die voor Europa bepaald van groot belang zou zijn. Maar om terug te keren tot het heden: De samenwerking der Ne derlandse christenen in het inter nationaal verband der Unie van Christelijke democraten is een heu gelijke en verheugende gebeurte nis, die het vertrouwen in de toe komst vergroot. Ondanks het feit, dat, of beter:: juist nu deze toe komst vaak zo zorgelijke perspec tieven biedt. Een verrassende Russische nota In een nota aan de drie Westelijke mogendheden heeft de Sovjet-Unie zich bereid verklaard aan een viermogendhedenconferentie deel te nemen, zo meldt radio-Moskou. De tekst van deze nota zal eerst Zaterdag bekend worden gemaakt, maar in Londen is reeds medegedeeld, dat de nota een antwoord is op de nota van Amerika, Frankrijk en Engeland van 16 November, waarin Moskou opnieuw werd uitgenodigd deel te nemen aan een conferentie van de mi nisters van Buitenlandse Zaken van de Grote Vier te Lugano. Volgens een nader bericht uit Moskou zou thans Berlijn als de plaats- voor een bijeenkomst van de vier mogendheden zijn genoemd. In de nota zou echter geen gewag zijn gemaakt van een datum. men, om hun standpunt nader te be palen na de negatieve houding van het Kremlin ten opzichte van de voorgestelde conferentie over Duits land en Oostenrijk. Hij kwam even eens aan de vooravond van de stem ming in de Franse Nationale Verga dering over een motie van vertrou wen, waarin premier Laniel zijn standpunt met fcg rekking tot het plan voor het Europese Leger heeft neergelegd. Mogelijk zal deze nota, waarin Moskou een bereidheid tot praten (waardoor dus mogelijk een DONDERSLAG BIJ HELDERE HEMEL. De nota, die in totaal acht pagina's beslaat, werd gisteravond aan de am bassadeurs van Engeland, Frankrijk en de V.S. in Moskou overhandigd. Volgens Westelijke waarnemers kwam zij als „een donderslag bij heldere hemel". Bijzonderheden over de nota zijn nog niet bekendgemaakt, en zoals een Amerikaanse woordvoerder te Wash ington opmerkte: „Men weet nog niet of het Kremlin een conferentie van regeringsleiders of van ministers van Buitenlandse Zaken voorstelt en evenmin, of Duitsland, Oostenrijk of de internationale spanning zal wor den besproken. De eerste reactie in Parijs, Londen, Bonn en Washington is: „Wij zullen eerst de inhoud van de nota moeten kennen, voor wij er een oordeel over uit kunnen spreken". De nota kwam inderdaad op een verrassend moment, namelijk enkele dagen voor de Britse en Franse pre miers, Sir Winston Churchill en La niel, en president Eihenhower op de Bermuda-eilanden zouden bijeenko- De jonge koning Norodom Siha- noek heeft het volk van Cambodja beloofd, dat hij een groot deel van zijn koninklijk rechten na de eerst volgende algemene verkiezingen zal afstaan aan het volk. In een boodschap, die werd uitge zonden over de radio, kondigde de autoritair regerende koning zijn voornemen aan om een constitutio neel vorst te worden zodra nationale verkiezingen achter de rug zijn. Norocfom vroeg ook om zelf de delegatie te leiden van Cambodje om de besprekingen met Frankrijk over de onafhankelijkheid tot een goed einde te brengen. Opstandige Hoeks hebben naar het gebied van Manilla „zelfmoordgroe- pen'' gezonden om de nieuwe presi dent, Ramon Magsaysay, en de nieuw gekozen senatoren van de nationa- listisch-democratische partij te ver moorden, zo heeft het hoofd der po litie te Caloocan, een ten Noorden van Manille gelegen stad, Vrijdag verklaard. De opstandelingen zou den er in zijn geslaagd, tot het ge bied van de hoofdstad door te drin gen, niettegenstaande de pogingen van de politie en het leger om hen op te vangen. In Manilla en de voor steden is de alarmtoestand afgekon digd. Een onbekende heeft vannacht een handgranaat geworpen in de werk kamer van de Indonesische minister van Justitie, mr. Djody Gondokoe- soemo, op diens ministerie. Er zijn twee arrestaties verricht. De handgranaat ontplofte in de luchtverversingsinstallatie, welke vernield werd. Verder werd echter geen schade aangericht. 's Ochtends vond een bediende op het erf van het ministerie een tweede, nog niet ontplofte handgra naat. Ook in Tandjong Priok zijn verscheidene handgranaten ontploft. Duitse herbewapening overbodig zou worden) de stemming beïnvloeden. De inzet van deze langdurige nota wisseling (sedert 15 Juli in totaal ze ven nota's) is een regeling van het Duitse en het Oostenrijkse probleem. Viermaal stelden de Westelijken een conferentie voor, de laatste keer in een nota op 16 November, die in feite een herhaling was van de nota van 2 September. In die tussentijd was een Russisch antwoord ontvangen, waarin de in vitatie noch werd verworpen, noch aanvaard. De voorwaarde,die 't Kremlin even wel stelde(deelneming van communis tisch China aan de bijeenkomst), de den de Westelijke mogendheden be sluiten de zaak te laten rusten. Als een verrassing kwam daarna een persconferentie van de Russische mi nister van Buitenlandse Zaken, Mo- lotof, waarin hij beweerde, dat de laatste Russische nota „verkeerd was begrepen". PYAMAFLANEL frisse strepen, prima kwaliteit, 75 c.m. breed, kleine foutjes. WAARDE 1.19 (Advertentie) LANGADEMIG REQUISITOIR. Nu men de laatste dagen niets meer hoort van het proces-Mossadeq is men geneigd te vragen, hoe het er mee staat. Is Mossadeq al terecht ge steld of is de zaak in de doofpot be land? Geen van tweeën: de -p-nbare aanklager is juist Donderssbevond klaar gekomen met zyn requisitoir. Desniettemin groot vraagteken De Belgische Kamer van Afgevaar digden heeft gisteren het verdrag in zake de Europese Defensie Gemeen schap met een overweldigende meer derheid goedgekeurd. De Kamer schoof de partijdiscipline bij de stem mingen terzijde en nam het verdrag aan met 148 stemmen voor, 49 tegen en 3 onthoudingen. De tegenstemmers bevonden zich onder alle partijen. Het waren 8 le den van de Christelijke Volkspartij, 31 socialisten, 6 communisten en 4 liberalen. De stemming over het verdrag kwam na een debat van twee weken, waarvoor de afgevaardigden weinig belangstelling aan de dag legden. Ge middeld waren er van de 212 afge vaardigden slechts ongeveer 60 aan wezig. «Aan het einde van een zitting waren er nog vier afgevaardigden present. Even voor de stemming plaats vond namen de liberalen een motie terug waarin regeringsgaranties werden ge vraagd om al het mogelijke te be- Terwijl hij in een fabriekshal het plafond stond te schilderen is de 51-jarige schilder J. W. te Hilver sum door een duizeling bevangen en naar beneden gestort. Hij werd op slag gedood. Franse crisis verlamt besluitvaardigheid De eerste zitting van de Haagse conferentie der Europese ministers, die gistermiddag om drie uur begon, was ongeveer kwart over zeven geëin digd. Deze zitting was voornamelijk gewijd aan de redevoeringen van de zes delegatieleiders, waarin dezen de denkbeelden van hun respectieve regeringen ten aanzien van het vormen van een Europese politieke ge meenschap opnieuw uiteenzetten. De Nederlandse minister van buitenlandse zaken, mr. Beyen, sprak uit voerig over de door hem reeds op vorige conferenties geformuleerde Ne derlandse wensen om de Europese politieke gemeenschap zodanige econo mische bevoegdheden te geven, dat op concrete en efficiënte wijze ge werkt kan worden aan de spoedige totstandkoming van een gemeenschap pelijke Europese markt. uitsluitende taak democratische con trole over deze twee instellingen uit te oefenen. De heer Beyen maakte duidelijk, dat een -dergelijke beperkte vorm van Europese Politieke Gemeenschap on aanvaardbaar zou zijn voor de Ne derlandse regering, die vasthoudt aan het principe „geen politieke gemeen schap zonder gemeenschappelijke markt". Indien dit principe niet door de andere vijf landen van het „Klei ne Europa" zou kunnen worden ge accepteerd, zou Nederland eventueel wel bereid zijn, naar uit het betoog van minister Beyen werd gelezen, tot het verlenen van een grotere mate van Europees-parlementaire controle aan de Europese Verdedigingsge meenschap en zo snel mogelijke rati ficatie van de Europese Verdedigings Gemeenschap door alle zes landen. Dit zou dus betekenen, dat verwe zenlijking van de Politieke Gemeen schap voor het ogenblik van de kaart zou zijn, maar niet dat dit denkbeeld zou worden opgegeven. Want als Europa voorlopig zou volstaan met realisering van de E.V.G. in deze uit gebreidere vorm, zou daar volgens Nederlands standpunt wel bij moeten komen, dat de plannen voor de Poli tieke Gemeenschap met daaraan ver bonden gemeenschappelijke markt onverminderd in studie zouden moe- ti.n blijven en het streven naar, zij het dan ook niet onmiddellijke, ver wezenlijking daarvan niet zou r gen worden opgegeven. De Franse afgevaardigde, de secre taris-generaal van buitenlandse za ken, Alexander Parodi, daarentegen stelde zich in zijn rede geheel op het verleden week in het Franse parle ment ook door minister Bidault uit eengezette standpunt, volgens het welk de Europese Politieke Gemeen schap beperkt zou moeten blijven tot een „dakorganisatie" voor de Europe se Verdedigings Gemeenschap en de Kolen- en Staalgemeenschap met de werkstelligen om de duur van het Atlantisch pact (20 jaar) verlengd te krijgen tot de door de E.D.G. bestre ken periode (50 jaar). De Haagse bijeenkomst van de zes ministers van „Kiein Europa" werd door het goede nieuws uit Brussel be langrijk opgefleurd. De andere minis ters hebben minister Van Zeeland ge lukgewenst met het resultaat. In Brussel is men zich overigens bewust van het feit. dat de bekrach tiging door de Belgische Kamer slechts een beperkt effect kan hebben op het welslagen van het Europese leger en in het bijzonder op de Fran se aarzelingen. In Bonn gelooft men zelfs, dat het lot van het Europese leger op het ogenblik een groter vraagteken is dan ooit te voren. De tegenstand er te gen verbreidt zich ook in West-Duits- land, afgezien nog van de nieuwe hinderpalen in Frankrijk en Italië. Het laatste nieuws uit Rome en Parijs heeft regeringskringen in Bonn diep verstoord. Zij rekenden op een spoedige Franse en Italiaanse ratifi catie. De Italiaanse premier Pella zin speelde er gisteren op, dat de ratifi catie door Italië uitgesteld zal worden totdat het geschil met Joegoslavië over Triëst opgelost zal -zijn. De Duitse onafhankelijkheid hangt af van volledige ratificatie van de E.DG.-geallieerde en Duitse kringen verklaren, dat Adenauer in een pre caire positie zal komen als het Euro^- pese leger niet binnen twee of drie maanden goedgekeurd wordt. Minister-conferentie „Klein Europa Donderdag is de Ministersconferentie „Klein Europa" begonnen. Voor de openingszitting in de De Lairessezaal, in Den Haag, de vertegenwoordi gers van de zes deelnemende landen: van links naar rechts Paul van Zee land (Min. van Buitenlandse Zaken van België); Guiseppe Pella (Minister- President Italië); de Minister van Buitenlandse Zaken van Luxemburg, Bech; Dr. Konrad Adenauer (Minister-President van Duitsland); Mr. J. W. Beyen (Minister van Buitenlandse Zaken van Nederland) en de heer Parodi (Secretaris-Generaal van het Franse Ministerie van Buitenlandse Zaken). Nederland heeft gisteren de Russen gewaarschuwd, dat indien zij zouden pi-oberen hun stelsel op te dringen aan het Westen, „onze vredelievende wereld hen op dezelfde manier zou behandelen als zij de keizer en Hit- Ier van repliek gediend had". Het Nederlandse Kamerlid J. de Kadt verklaarde in de politieke com missie der V.N., dat hij de Russische afgevaardigde Wisjinski persoonlijk wilde zeggen, dat er „geen krachten zijn, die ons kunnen dwingen stelsels of levenswijzen te aanvaarden, welke wij beschouwen als beneden de men selijke waardigheid en als vormen van een abominabel despotisme". De heer De Kadt zei, dat Rusland Het Westberlijnse parlementslid, de 39-jarige Wolfgang Paul Hoeher, die, naar beweerd wordt, bedwelmd naar Oost-Berlijn ontvoerd is, wordt in Oost-Duitsland gevangen gehouden. Tot zijn verdwijning was hij veilig heidsambtenaar van de Westberlijnse vrije democratische partij. De Oostduitse regering Leeft Don derdag een verklaring van Hoeher ge publiceerd, waarin deze zichzelf een vooraanstaand lid van de „onder Amerikaanse leiding staande en met Amerikaans geld gefinancierde spion- nage-organisatie-Gehlen" noemt. De verklaring, gepubliceerd door het Oostduitse persbureau A.D.N. be richtte, dat Hoeher door de Oostduit se veiligheidspolitie is gearresteerd in de loop van haar operaties tegen de groep-Gehlen. Naar A.D.N. meldde, heeft Hoeher zich schuldig gemaakt aan spionnage niet alleen tegen Oost-Duitsland, an dere volksdemocratieën en de Sow- jet-Unie, maar ook tegen West-Epro- p^se landen, in het bijzonder tegen Frankrijk. Studiecommissie. In dit verband voelden ook de an dere delegaties wel iets voor een on langs reeds opgeworpen plan om een permanente studiecommissie in te stellen, bestaande uit de plaatsver vangers van de zes ministers van buitenlandse zaken en een aantal ex perts. Deze permanente studiecom missie, die vermoedelijk in Parijs zou zetelen, zou tot taak krijgen de be staande verschillen van mening zoda nig te overbruggen dat uiteindelijk een algemeen aanvaardbare formule voor een Politieke Gemeenschap kan worden gevonden. Overigens had de zitting van gis termiddag niet veel meer dan een inleidend karakter. Spijkers met kop pen zullen er vermoedelijk pas in de zitting van vanmiddag worden gesla gen, dat wil zeggen nadat de uitslag van de stemming van het Franse par lement over de motie van vertrouwen in het kabinet-Laniel beken'3 zal zijn. Oude Chinese gebruiken nog dienstig Een 2 jaar oude Siamese tweeling, onderling verbonden aan de boven zijde van de schedel, ondergaat in een ziekenhuis te Darmstadt (West- Duitsland) een voorbereidende be handeling om van elkaar gescheiden te worden, die volgens de geneesheer is ontleend aan oude Chinese en Afri kaanse gebruiken. Dokter Wolfgang Rückert zegt, dat hij de details van zijn methode „ge heim" wil houden, maar hij heeft gewezen op het bij sommige Afri kaanse stammen toegepaste gebruik om de achterhoofden van kinderen te verlengen door drukverbanden, alsook op de voorbije Chinese tra ditie om vrouwenvoeten klein te hou den door zwachteling. Hier kan men uit afleiden, dat dr. Rückert door bepaalde drukverban den de hoofdjes van de tweeling een vorm wil geven, die zich leent voor operatief ingrijpen. De deskundigen menen, dat de ope ratie een goede kans van slagen maakt, aangezien de twee meisjes (Rosemarie en Lotti Knaak) geen bloedvaten of andere vitale organen gemeenschappelijk hebben. door te weigeren de Westelijke ont wapeningsvoorstellen te aanvaarden, bewezen had plannen te hebben, wel ke edelmoedig noch vredelievend wa ren. De Nederlandse afgevaardigden staan bij de V.N bekend wegens de gematigdheid in hun redevoeringen en de heftige aanval van de heer De Kadt was dan ook een verrassing voor de afgevaardigden. Hij vertelde Rusland, dat het het Westen op de volgende manier van zyn goede wil kon overtuigen: „U dient voorstellen te aanvaarden voor een conferentie over de eenmaking en bevrijding van Duitsland. U dient ernstige stappen te doen ter verwe zenlijking van de vrede op Korea en voor het oplossen van de Aziatische problemen evenals andere wereldpro blemen". In plaats daarvan hebben de Rus sen een vredesplan voorgesteld, dat de heer De Kadt beschreef als „een oneerlijke en holle resolutie over een onderwerp, dat te ernstig is om op zo'n stereotype manier behandeld te worden". De politieke commissie heeft later het Russische voorstel betreffende vermindering der internationale spanning in een reeks stemmingen punt voor punt verworpen. In de conferentie der voedsel- en landbouworganisatie der Verenigde Naties, die te Rome wordt gehouden, hebben enige afgevaardigden aange drongen op het nemen van doeltref fende maatregelen om de overschot ten aan landbouwproducten, welke zich in sommige delen der wereld ophopen, te ruimen. Een lid van de Amerikaanse dele gatie verklaarde, dat Amerika instemt met een voorstel van Nederland het ingewikkelde vraagstuk der over schotten tc laten bestuderen door een commissie van deskundigen. De lei der der Amerikaanse delegatie zei, dat zijn land een methode tracht te vinden, die het mogelijk zal maken de Amerikaanse voedseloverschotten te gebruiken om gebieden met een ondervoede bevolking te helpen zon der de normale handel te verstoren. HOE wordt het weer? (Geldig van Vrijdagavond tot Zaterdagavond. Opgemaakt te 10 uur) WEINIG VERANDERING Overwegend droog weer met veel bewolking. Matige tot krachtige wind tussen Zuid en Zuidoost. Weinig verandering in temperatuur. 23 Nov.: zon op 8.21 en onder 16.35; maan op en onder 13.12 uur. Korreltje

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1