S)e ftzidóeSoti/ïattt
Laniel staat voor dreigende kabinetscrisis
LANIEL
Koningin Elizabeth zoekt de zon op
Pauselijke gebed voor
Maria's Jaar
De Italiaanse premier in ons land
Directeur: C. M v. HAMERSVELD.
Hoófd*»dacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1953
45ste JAARGANG No. 13052
in de leeuwenkuil I
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2p. tnnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
OVATIE VOOR
MR. BURGER
Uet is bekend, dat geen partij zó
zwak in haar veel te wijde schoe
nen staat als de Partij van de Ar-
heid, dat geen partij zó'n moeite doet
om rechtse en linkse vleugels aan
het lijf te houden Zij moet de tal
rijke overlopers uit het communisme
naar de mond praten, maar zij mag
ook hen, die de P. v. d. A. nog steeds
zien (meer op sentimentele dan op
rationele gronden) als een doorbraak,
«iet voor 't hoofd stoten. Zij ziet het
humanisme met een welwillend oog
aan, maar herbergt tevens confessio
nele werkgroepen, die voor het hu
manisme niets voelen. Haar samen
stelling is bonter van kleur dan wel
ke confessionele partij ook, maar een
deugdelijk bindmiddel ontbreekt. Zij
heeft geen vaste grond onder haar
voeten in een gemeenschappelijk ge
deelde levensbeschouwing Zij kan
geen marxistische klassenstrijd meer
voeren, waar de S.D.A.P. zo ver
slaafd aan was. Het door haar bJÏe-
den socialisme is geen vlees en geen
vis, geen hom en geen kuit. Het
noemt zich progressief en anti-kap;
talistisch, maar weer niet zo, dat het
de vrije eigendom wil vernietigen.
Het wenst alleen een ver-doorge
voerde inmenging en toezicht van de
Staat in het productie-proces. In hun
hart voelen zeer velen van de^e P.
v. d. A.-,.socialisten'1 niets voor een
verwezenlijking van de in De Weg
naar de Vrijheid" (met voorbehou
den te voor en te na)) aangegeven
richtlijnen Een ambtenaren-almacht
is niet iets waar het Nederlandse
volk smachtend naar uitziet!
De door de K.V.P. voorgestelde or
ganische ordening van het bedrijfs
leven is eveneens progressief (voor
uitstrevend),, niet socialistisch maar
echt sociaal en voor een Nederlan
der, ook voor de Nederlandse arbei
ders, heel wat aanlokkelijker.
De P. v. d. A. probeert een inner
lijke onzekerheid, of de weg naar de
vrijheid werkelijk wel naar de vrij
heid zou leiden, voor haar aanhan
gers af t* leiden met flink te schet
teren tegen de confessionele par
tijen. Op het jongste partijcongres
heeft mr Burger een luid-klinkende
solo geblazen. Maar deze klonk toch
wel al te schel en zelfs vals, toen hij,
volgens „Het Vrije Volk", beweerde:
,.Prof. Romme heeft gezegd,
dat het van de omstandigheden
afhangt, of er een vooroorlogse
liberale dan wel een na-oorlogse
democratische politiek wordt ge
voerd. Welnu, de kiezers en met
name de katholieke kiezers kun
nen de omstandigheden zo dui
delijk bepalen, dat slechts een
progressieve politiek mogelijk
Het komt ons nauwelijks te gelo
ven voor, dat mr. Burger op deze be
denkelijke wijze zijn politieke tegen
stander heeft afgemaakt, maar zó
staat het in het partijblad en zó
hebben de partijgenoten het te le
zen gekregen.
Nog fraaier sloeg de trompet van
mr. Burger over tot een falset, toen
hy het is niet duidelijk tegen wie
of wat hij het had; het kan tegen
conservatieven in de confessionele
partijen of tegen die partijen zelf
bedoeld zijn de volgende humbug
ten beste gaf:
„Geeft de reactie geen nieuwe
hoop, geen nieuwe moed. Ook
niet bij de komende statenver
kiezingen, zo riep spreker uit.
Hun veste is niet slechts bele
gerd, we zijn reeds door de bres
gedrongen en de straatgevechten
zijn ontbrand. De sluipschutters
vuren nog hun verraderlijke ko
gels op ons af, maar hun weer
stand verzwakt, verwarring
heerst in hun belaagde gelede
ren, de doorbraak komt. Onze
doorbraak."
„Het Vrije Volk" tekent bij het
verslag aan:
„De rede van mr. Burger werd
herhaaldelijk door tekenen van
instemming uit het congres on
derbroken. Toen hij uitgespro
ken was, brachten de aanwezi
gen hem staande een ovatie".
Maar als op een K.V.P.-congres
iets dergelijks was verteld over vu
rende sluipschutters en verraderlijke
kogels en verwarring in belaagde
gelederen, zou het congres staande
in een schaterlach zijn uitgebarsten.
Zo'n P. v. d. A.-congres heeft blijk
baar geen gevoel voor humor. Arme
mr. Burger! Zijn grapje dééd het
niet. Zij brachten hem een ovatie
alsof hij het werkelijk had gemeend.
Ontploffing in
Lissabon
Bij een hevige ontploffing in een
munitiefabriek bij Lissabon zijn ne
gen personen om het leven gekomen.
Het aantal gewonden bedraagt on
geveer 200, van wie velen in ernsti
ge toestand verkeren.
De ontploffing geschiedde op de
eerste etage van een opslagplaats
waar 87 arbeiders mynen onderzoch
ten. Het gebouw werd vernield ter
wijl in een omtrek van 200 meter
daken van huizen en gebouwen wer
den gelicht.
Precies vijf jaar geleden zijn 23
mensen om het leven gekomen by
een explosie in een andere munitie
fabriek in de omgeving van de Por
tugese hoofdstad.
Lord Ismay mee
naar Bermuda
Naar het hoofdkwartier van de
NAVO te Parijs bekend maakt, zal
de secretaris-generaal der NAVO,
Lord Ismay, de besprekingen, welke
president Eisenhower, premier La-
niel en premier Churchill in het be
gin van de volgende maand op Ber
muda zullen houden, gedeeltelijk bij
wonen, zulks op verzoek van Sir
Winston Churchill.
Lord Ismay zal aan de permanente
NAVO-raad te Parijs verslag uit
brengen, voordat de vollediga raad
van de ministers van Buitenlandse
Zaken, Defensie en Financiën der
aangesloten landen in de derde week
van December in de Franse hoofd
stad bijeenkomt.
Op het feest van de Opdracht aan Maria, 21 November, heeft de H. Vader
het gebed bekend gemaakt, dat Hij heeft samengesteld voor de opening
van het Mariale Jaar op 8 December a.s. De tekst van deze schone smeek
bede tot Maria laten wij hieronder onverkort volgen.
„Verrukt over de glans van Uw hemelse schoonheid en gedreven door
de angst van onze eeuw, werpen wij ons in Uw armen, O Onbevlekte
Moeder van Jezus en Onze Moeder Maria, vertrouwend in Uw lief
hebbend hart de verwezenlijking te vinden van onze vurigste verlan
gens en een veilige haven voor de storm, die van alle kanten tegen
ons opsteekt.
Ofschoon ontmoedigd door onze beledigingen en overweldigd door
zeer vele zwakheden, bewonderen en bezingen wij de onvergelijkelijke
rijkdommen der verheven gaven, waarmede God U boven alle andere
zuivere schepselen heeft vervuld van het eerste ogenblik Uwer ont
vangenis af tot de dag, waarop Hij U opgenomen ten hemel, tot
Koningin der Aarde kroonde.
O heldere bron van geloof, besprenkel ons verstand met de eeuwige
waarheden! O, lelie, welriekend in algehele heiligheid, verover onze
harten met Uw hemelse geur. O, overwinnares van zonde en dood,
vervul ons van een diepe afschuw voor de zonde, welke de ziel ver
foeilijk maakt voor het aanschijn van God en tot een slaaf van de hel.
Luister, gij van God verkorene, naar de vurige kreet, dit in dit aan
U toegewijd jaar opstijgt uit het hart van iedere gelovige. Zie neer
op onze pijnlijke wonden. Bekeer de harten der bozen, droog de tranen
van de bedroefden en verdrukten, bemoedig de armen en de nederigen,
vernietig de haat, maak harde zeden mild, beveilig de bloem der rein
heid in de jeugd, bescherm de Heilige Kerk en maak dat alle mensen
de bekoring der christelijke goedheid ondervinden. Laat in Uw naam,
die welluidend in de hemelen weerklinkt, de mensen zich als broeders
en de naties zich als de leden van één gezin zien, waarop de zon moge
schijnen van een universele en waarlijke vrede.
Aanvaard, lieve, Moeder, onze nederige smeekbeden en verkrijg
boven al voor ons, dat wij, gelukkig met U, voor de troon de lofzang
mogen herhalen, die thans op aarde rondom Uw altaren klinkt: O,
Maria, Gij zijt schoon. Gij zijt de heerlijkheid, de vreugde de eer van
ons volk.
Amen".
Uit de Londense niisi
naar Bermuda
Koningin Elizabeth van Engeland
en haar gemaal, de hertog van Edin
burgh, hebben bij de eerste etappe
van hun reis om de wereld, de Lon-
dense mist verwisseld voor de hel
dere zonneschijn van de Bermuda-
eilanden. Het is een afstand van 6500
km. Het kostte minder dan 24 uur
om deze afstand en dit verschil van
klimaat te overbruggen.
Kinderen zongen het koninklijk
paar toe, terwijl het uit de strato-
cruiser „Canopus" stapte. De konin
gin in een lichtblauw zijden jurk, de
hertog in een wit marine-uniform.
De gouverneur van de eilanden trad
naar voren en stelde zich voor; een
erewacht werd geïnspecteerd en
daarna begon een tocht over het
eiland een tocht, die op de minuut
was voorbereid en voerde door vro-
vrolijk versierde straten en onder
decoratieve erebogen.
Het tijdschema van de koningin
kent slechts weinig rustpunten. De
ene plechtigheid volgt op de andere,
een bezoek aan het gebouw van de
Wetgevende Vergadering, een lunch
op een veerboot, een tuinfeest en een
staatsdiner.
Over dit laatste is trouwens nog
een „kwestie" ontstaan: Het parle
mentslid, dr. Gordon, heeft namelijk
bij de gouverneur geprotesteerd te
gen het feit, dat er bij dit diner geen
negers zijn uitgenodigd. Volgens de
gouverneur was hier geen sprake van
willekeur geweest.
Piloot bestolen.
Ook bij het vertrek uit Londen
heeft zich trouwens een onprettige
gclbeurtenis voorgedaan. Onprettig
vooral voor gezagvoerder A. C. Lor
raine. Toen zijn vrouw na de start
van de „Canopus" thuis kwam, be
merkte zij, dat dieven van haar af
wezigheid gebruik hadden gemaakt
om een strooptocht door de flat van
de Lorraines in Kensington te on
dernemen.
Een hoeveelheid bont en juwelen
ter waarde van 9000 pond 90.000)
ningin Elizabeth wuift op de trap
n het vliegtuig de achterblijvenden
vaarwel.
piloot,
en alle costuums van de
vormden de buit.
Dit maakte mevr. Lorraine zo
bang, dat zij besloot, de nacht bij
een vriendin door te brengen. Toen
zij vanmorgen nog even terugkeer
de om haar poes op te halen, be
merkte zij, dat er opnieuw in haar
flat was ingebroken. Dit keer was
er echter niets meegenomen.
Mr* Dr. R. H* Pos
WIJ ZIJN NIET „BANG".
Een correspondent van het Britse
blad „Sunday Dispath" schrijft in de
editie van Zondag, dat de Mau-Mau-
leden Afrikanen in de dichtbevolkte
wijken van Nairobi dwingen ver
slaafd te raken aan middelen, die de
moordlust opwekken.
Volgens het bericht maakt de Mau
Mau voor dit doel gebruik van bhang,
gemaakt uit een in de bossen in het
gebied van de Kikoejoes voorkomen-
7e plant. De bhang wordt in een met
water gekoelde pijp gerookt.
Een politie-officier had de corres
pondent medegedeeld, dat de bhang-
schuivers ongevoelig voor pyn wor
den.
Mr. dr. R. H. Pos, Algemeen Verte
genwoordiger van Suriname in Ne
derland.
Gratis boter voor
Oost
Berlij
ners
Aan 17.500 Oost-Berlijners boven
de 60 jaar, wier namen beginnen
met „A" en „Sch", is vandaag een
pakje boter van een pond uitgereikt
als geschenk van het Amerikaanse
volk.
Do uitdeling begon vanmorgen om
negen uur. Een uur tevoren stonden
er reeds honderden mensen voor het
uitdelingscentrum in de Straat van
de 17de Juni, de vroegere Charlot-
tenburger Allee.
Onenigheid in boezem der regering
Zal Nat. Verg. zich vanmiddag uitspreken?
Tijdens het voortgezette debat over de buitenlandse politiek van Frank
rijk en in het bijzonder over de Europese Defensie Gemeenschap heeft
de Franse premier Laniel gisteren in de Nationale Vergadering een wel
overwogen rede gehouden, die ten doel had vóór- en tegenstanders van
Europa samen te brengen onder de noemer van éen resolutie. Daarna ver
gaderde het Franse kabinet, maar zelfs de ministers konden het niet eens
worden. Er zijn allerlei ontwerp-resoluties opgesteld, doch zij schijnen
geen van alle te voldoen. De regering heeft toen om uitstel van het debat
gevraagd, doch de Nationale Vergadering weigerde.
Premier Laniel heeft president Auriol Woensdagnacht om twee uur doen
wekken voor een bespreking van de impasse. Kort daarop kwam het ka
binet bijeen onder voorzitterschap van Auriol. Laniel verzocht zijn minis
ters hem te machtigen bij een resolutie,die door de regering over het
Europese legerverdrag zal worden opgesteld, de vertrouwenskwestie te
stellen. Later besloot de Nationale Vergadering om Woensdagmiddag drie
uur het debat voort te zetten.
BIDAULT OPGEHOUDEN. I standers van de EVG over te halen
het EVG-verdrag te aanvaarden op
Als gevolg van deze ontwikkeling) drie voorwaarden een regeling
is het onzeker, of minister Bidault op van de Saarkwestie, een zekere mate
tijd in Den Haag zal kunnen zijn van deelneming van Engeland aan
voor de openingsbijeenkomst van de I de EVG en het ondertekenen door
ministerconferentie voor een Euro- j alle zes landen van de EVG van de
pese poli'ieke gemeenschap, welke aanvullende protocollen, waardoor
morgen plaats vindt. Mogelijk zal Frankrijk zijn verplichtingen jegens
Bidault pas 24 uur na deze openings
vergadering uit Parijs kunnen ver
trekken.
De rede van premier Laniel was 'n
kundige poging om voor- en tegen-
Door Nederland
uitgenodigd
De Italiaanse premier en minister
van buitenlandse zaken, de 51-jarig.e
Giuseppe Pella, is gisteravond om
kwart voor zes met de trein uit Rome
aan het station H.S. te Den Haag aan
gekomen.
Hij werd o.m. begroet door de mi
nister van buitenlandse zaken, mr.
J. W. Beyen. Minister Pella zei zeer
verheugd te zijn een bezoek te bren
gen aan de Nederlandse regering en
een boodschap van vriendschap aan
het Nederlandse volk te kunnen over
brengen van de Italiaanse natie.
De Italiaanse premier constateer
de, dat Nederland een steeds belang
rijke rol speelt in hetgeen ons geza
menlijk doel is: de verwezenlijking
van een steeds nauwere Europese in
tegratie.
„In de eerstvolgende dagen zullen
wij die problemen ter hand nemen
en wij zullen al het mogelijke doen
te beantwoorden aan de openbare
mening van onze landen.
Ik ben er van overtuigd, dat de re
sultaten van de conferentie, die in uw
mooie stad een aanvang nemen, een
nieuw bewijs zullen zijn van de geest
van samenwerking en solidariteit, die
ons bezielt en een nieuwe étappe zul
len aangeven in de zin zoals u en wy
die wensen, van de weg die ons moet
nader brengen tot dit Europa, dat ons
zal verenigen in de geest van de
ONTPLOFFING IN SCHOTSE
FABRIEK.
Een ondergronds laboratorium van
een fabriek van ontploffingsstoffen
te Bishopton nabij Paislley in Schot
land is in de nacht van Dinsdag op
Woensdag verwoest door een zware
ontploffing. Drie arbeiders worden
vermist.
vrede en de vrijheid".
De minister-president, dr. W.
Drees, heeft gisteravond in het Kur-
haus een officieel diner aangeboden
ter gelegenheid van het bezoek, dat
ae itaiiaanse minister-president op
uitnodiging van de Nederlandse re
gering aan ons land brengt.
Van Italiaanse zijde zaten hierbij
aan de heer Caruso, Italiaans gezant
en graaf Murari dalla Corte Bra.
Van Nederlandse zijde waren behalve
de gastheer o.m. aanwezig de minis
ters Beel, Beyen, Luns, Van de
Kieft en Mansholt, de voorzitters van
de Eerste en Tweede Kamer, mr.
Jonkman- en mr. Kortenhorst.
MacCarthyisme en
Trumanisme
De republikeinse senator McCarthy
heeft Dinsdagvond in een radio- en
televisie-uitzending in antwoord op
een rede van ex-president Truman
de term „Trumanisme" genoemd als
aanduiding voor „het stellen van je
eigen politieke partij boven het be
lang van het land, ongeacht de mate,
waarin het land daardoor wordt be
nadeeld".
„Het is de theorie, dat het kwaad,
hoe groot het ook is, goed is, indien
het je politieke partij helpt", aldus
de senator.
Truman noemde in zijn rede het
„McCarthyisme" een vervalsing van
de waarheid.
McCarthy antwoordde hierop, dat
Trumans definitie van McCarthyisme
gelijk is aan die van de communis
tische Daily Worker, welk blad „de
term heeft uitgevonden".
Van Truman zei McCarthy: „Als
individu is hij van niet meer belang
dan ieder ander, die door een over
grote meerderheid van het Ameri
kaanse volk is afgewezen. Het Tru
manisme wordt echter een kwestie,
voorzover het door de democratische
partij wordt aangehangen".
zijn gebieden overzee wil beveiligen.
Uit Laniels rede bleek, dat hij niet
van plan is afstand te doen van twee
eisen ten aanzien van het Saarge-
bied, namelijk dat de Saar politiek
autonoom moet blijven en dat zijn
economische eenheid met Frankrijk
onveranderd moet blijven.
In afwachting van de hervatting
der bijeenkomst van de Nationale
Vergadering zoekt men koortsach
tig naar een bevredigend compromis.
Niemand wenst de regering ten
val te brengen een maand voer de
presidentsverkiezingen. De mogelijk
heid van een regeringscrisis is ech
ter zeer reëel.
Het ergste is nog de verdeeldheid
in het kabinet zelf. De vier Gaullis
tische ministers en één conservatieve
dreigen met aftreden, wanneer de
regeringsmotie zich te duidelyk voor
het Europese leger uitspreekt. De vijf
M.R.P.-ministers daarentegen drei
gen heen te gaan, wanneer een motie
tot uitstel van een beslissing zal wor
den aangenomen.
pressie-systeem bij IJsland over de
Golf van Biscaye en de Britse eilan
den naar het Oosten op. Dit veroor
zaakte in Engeland en West-Frank
rijk enige regen. Na de frontpassage
ontwikkelt zich boven Engeland tij
delijk een nieuwe rug van hoge
luchtdruk. Hoewel het weer in onze
omgeving dus nog onder invloed van
hogedrukgebieden zal blijven, mag
verwacht worden, dat onder invloed
van het genoemde oude front boven
Engeland en West-Frankrijk, wat
vochtiger lucht naar ons land zal
stromen, waarbij de bewolking ty-
delijk zal toenemen en hier en daar
wat lichte motregen kan vallen. Dit
heeft tevens tot gevolg, dat de tem
peratuur zal gaan stijgen. Op de
Oceaan breiden nieuwe depressies
zich naar het Oosten uit
Stijging van
temperatuur
Het K.N.M.I deelt mede:
Het weer in West-Europa wordt nu
reeds bijna 14 dagen in hoofdzaak
beheerst door hogedrukgebieden. De
laatste paar dagen overheersten
zwakke Zuidelijke winden. Tijdens
opklaringen kon daarbij de tempe
ratuur des nachts in de onderste
luchtlagen sterk dalen. Boven de
droge gronden van Brabant kwam
plaatselijk 6 graden vorst voor, ter
wijl Dinsdagmiddag boven De Bilt
op 800 meter hoogte een tempera
tuur van 13 graden werd gemeten.
Vooral in het Westen van het land,
waar de lucht over veel, nog betrek
kelijk warm water was gestreken,
ontstond bij iets hogere temperatu
ren op grote schaal mist of laaghan
gende bewolking en daalde het kwik
in het algemeen niet verder dan tot
2 graden onder nul. In Oost-Europa
en de Balkan is de winter nu in vol
le hevigheid begonnen. Na het weg
trekken van een depressie over Rus
land naar Siberië stroomde zeer
koude lucht naar het Zuiden en
Zuidwesten, zodat nu in geheel
Europees Rusland meer dan 10 gra
den vorst wordt gemeld Tijdens op
klaringen daalde in Noordoost-Rus
land de temperatuur op enkele plaat
sen tot meer dan 30 graden onder
nul. De koude lucht heeft nu Tur
kije, Bulgarije en Joegoslavië be
reikt. Ook een deel van Duitsland
is door deze koude lucht overstroomd.
De algemene luchtbeweging over
Oost-Europa is echter zodanig, dat
deze koude lucht wegstroomt in de
richting van de Middellandse Zee en
zich niet verder naar West-Europa
kan uitbreiden. Op de Oceaan drong
inmiddels een oud front van een de-
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagvond. Opgemaakt te
tien uur).
STIJGING VAN
TEMPERATUUR.
Zwaar bewolkt met ver
spreide opklaringen en plaatse
lijk mist. Hier en daar enige
motregen. Stijging van tempera
tuur, maar in het Oosten van 't
land aanvankelijk nog lichte
vorst. Overwegend zwakke Zui
delijke tot Zuidwestlijke wind.
Het weer in Europa
De weerrapporten van het KNMI
van Woensdagochtend luiden:
HELSINKI vrijwel onbew. 8 C.
OSLO zwaar bew. 4
STOCKHOLM zwaar bew. 0
KOPENHAGEN -zwaar bew. 1
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
PARUS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
WARSCHAU
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
mist 7
mist 2
nevel 0
mist 1
nevel 3
geheel bew. 0
motregen 11
zwaar bew. 6
onbew. 4
nevel 3
nevel 3
nevel —1
nevel 1
geheel bew 3
mist 5
mist 6
geheel bew. 7
Korreltje
