S)e £eid6e6oi4/ta/nt
De koning is dood
Neo-fascisten gearresteerd in Triest
De klucht
de
in
„Grote Drie"
laken Israël
Weer'ns opstand
in Bolivia
van de pyama
rechtzaal
Spionnage in
O. Duitsland?
Koning Ibn Saoed overleden
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOUEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
fr--f—- NOVEMBER 1953
45ste JAARGANG No. 13040
Leve de koning
Papengracht 32. Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijr f 0.47 p. w., f 2— p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes t 1.50
Enkele aspecten van
belastingverlaging
rVE Tweede Kamer heeft het om-
vang rijke complex van belas
tingverlagingen na enkele nogal be
langrijke wijzigingen aangenomen.
Hierdoor zullen de fiscale lasten
met ingang van 1 Januari 1954 met
meer dan een half milliard of on
geveer tien procent van de totale
(heffingen, worden verlaagd. Tegen
de verwachting is het gehele debat
nog tamelijk vlot en rustig verlopen.
Toch zijn niet alle wensen van de
Kamer vervuld. Zo is de Regering
onwrikbaar gebleven op het punt
van de verlichting van de vereve
ningsheffing, zoals deze in de aan
vang van het debat door professor
Romme was voorgesteld. Hij zag te
recht in deze verzachtende maatre
gel een tegemoetkoming voor de
middenstand, die hier* dan een com
pensatie zou vinden, wanneer hij
straks de gevolgen van de hogere hu
ren en lonen zal voelen.
De wijzigingen, die op aandrang
van de Kamer nog zijn aangebracht
zijn zo hier en daar wel belangrijk.
In de eerste plaats zal van de zoge
naamde „stille reserves'' een bedrag
van vijfduizend gulden worden vrij
gesteld van inkomstenbelasting in
geval de ondernemer overlijdt of bij
liquidatie van het bedrijf. Zo we
weten, worden deze reserves, die
bestaan in het verschil van de wer
kelijke waarde van de in het bedrijf
aanwezige zaken (gebouwen, ma
chines, gereedschappen, good-will,
enz.) en de fiscale boekwaarde
daarvan, thans getroffen door een
heffing van inkomstenbelasting van
veelal twintig procent. Vooral klei
nere ondernemers worden bij liqui
datie of bij overlijden van de onder
nemer vaak zeer zwaar getroffen
door deze heffing. Immers het bedrijf
is vaak hun enige bezit en de aan
tasting hiervan door de fiscus stelde
de belastingplichtige vaak voor
schier onoverkomelijke financiële
bezwaren. Daarbij komt nog, dat dik
wijls de waarde van de aanwezige
goodwill in geval van overlijden
haast onmogelijk juist te bepalen is.
Nu vanaf 1954 een bedrag van
5000,van deze fiscale winst be
lastingvrij komt, worden voortaan
vooral deze kleine zakenmensen bij
overgang van hun bedrijf financieel
ontlast. Daarnaast wordt dan ook nog
een eenvoudiger wetstoepassing be
reikt.
Verder is daar de verruiming van
de investeringsaftrek. In het oor
spronkelijke wetsontwerp werd be
paald, dat van aanschaffingen in
1954 en volgende jaren boven
15000 gulden, gedurende vijf jaar
telkens vier procent van het bedrag
der investeringen ten laste van het
bedrijfsresultaat gebracht kan wor
den. Bij nota van wijziging werd
daarna de grens der investering, ge
bracht op 10.000 gulden. Thans is
deze grens gebracht op driedui
zend gulden, terwijl bovendien de
vier percent aftrek over vijf jaar
nu kan worden berekend van het
gehele bedrag der aanschaffingen.
Bij voorbeeld: een taxi-ondernemer
schaft een auto aan *voor 6000.
Hiervan zal hij, boven de normale
afschrijving, vijf jaar lang jaarlijks
4 pet. of /240,van zijn winst in
mindering mogen brengen tot hij
het totale bedrag van 20 pet. of 1200
gulden heeft bereikt. Hier is dus
geen uitstel van niet-belaste winst
naar later, doch deze aftrek kan zon
der meer naar de kapitaalrekening
overgaan. Om deze gunstige bepa
ling ogenblikkelijk effect te geven,
is de aftrek ook reeds mogelijk van
aanschaffingen, waarvan de bestel
ling of aanbesteding in het tijdvak
van 1 April tot en met 31 Dec. van dit
jaar heeft plaats gevonden.
Tenslotte willen wij hier de ver
liescompensatie nog even memore
ren. Wanneer straks ook de Eerste
Kamer de wetsontwerpen heeft
goedgekeurd, zal ook de verrekening
van bedrijfsverliezen van vroegere
jaren belangrijk zijn uitgebreid.
Voortaan zullen verliezen kunnen
worden verrekend met de winst van
zes daarop volgende jaren. Door
aanneming van het amendement van
Dr. Lucas is zelfs de mogelijkheid
aanwezig het bedrijfsverlies van een
bepaald jaar te verrekenen met de
winst van het voorafgaande jaar.
Een ondernemer lijdt, bij voorbeeld
in 1954 een verlies van 12000 gulden.
In 1953 heeft hij een winst gemaakt
van 8000 gulden en ook reeds daar
over belasting voldaan. Nu kan hij
desgewenst van zijn verlies nog 800(
gulden terugschuiven naar het voor
gaande jaar. zodat hij dus geen be
lasting meer verschuldigd is en te
ruggave daarvan kan vorderen. Bo
vendien kan hij het restant van het
verlies ad 4000 gulden nog compen
seren met de winsten van de vijf
volgende jaren. (In totaal zes jaar
compensatie). Door deze uitbreiding
van de verliescompensatie wordt de
mogelijkheid, dat wel alle winsten
over de gehele duur der onderne
ming worden belast doch de geleden
verliezen niet geheel in aanmerking
komen, wel uiterst gering gemaakt.
Daarnaast komt dan nog de nieu
we wetsbepaling, welke reeds op 1
Januari 1953 zal ingaan, dat nieuw
opgerichte bedrijven de bevoegdheid
krijgen om een over de aanvangs-
periode geleden verliessaldo onbe
perkt met latere winsten te compen
seren. Deze bepaling is wel helemaal
„Incidenten zijn uitgelokt", aldus Eden
Hetgeen de Italianen heftig ontkennen
De geallieerde politie in Triëst heeft tien neo-fascisten uit Italië en
handlangers van hun beweging, de MSI, gearresteerd. Zij zoekt nog naar
tachtig andere neo-fascisten. Maar deze zijn spoorloos verdwenen en
waarschijnlijk buiten de geallieerde zóne van Triest ondergedoken. Onder
de gevangenen bevinden zich enkele leiders, van wie bekend is, dat zij het
conta\t onderhouden tussen Triëst en het neo-fascistische hoofdkwartier
in Italië. Zo kon in Londen minister Eden zelfverzekerd verklaren, dat de
cngeregeldheden in Triëst van Italië uit werden georganiseerd en dat
zekere extremistische elementen ervoor verantwoordelijk zijn.
WAT EDEN EN DULLES ZEIDEN.
Na al het misbaar in Italië over
het optreden van de Britse politie in
Triëst achtte Eden het gisteren no
dig, het Lagerhuis over de gebeurte
nissen in te lichten. Hij zei: .Onver
antwoordelijke elementen hadden
duidelijk het plan zekere Italiaanse
feestdagen uit te buiten teneinde in
Triëst incidenten uit te lokken. Op
3 en 4 November heeft de Brits-
Amerikaanse geallieerde militaire re
gering ongeveer drieduizend perso
nen teruggezonden, die vanuit Italië
in georganiseerde groepen zone-A
van Triëst trachtten binnen te ko
men. Maar niettemin slaagden grote
aantallen er in, de zone binnen te ko
men en deel te nemen aan de opstan
den."
Eden liet uitkomen, dat niet alleen
Italiaansgezinde betogers het slacht
offer waren geworden van de relle
tjes. Onder de 162 gewonden bevon
den zich 79 politiemannen. De Britse
minister kreeg onverwachts de steun
van zijn Amerikaanse collega Foster
Dulles, die in Washington op een
persconferentie verklaarde, dat hij
volledig vertrouwen stelde in gene
raal Winterton, de Britse bevelheb
ber van de geallieerde troepen in
Triëst.
„Wat wil mijnheer Dulles dat wij
doen?", zei in Rome een regerings
woordvoerder. „Generaal Winterton
onze complimenten zenden?" Dezelf
de woordvoerder noemde de verkla
ring van Eden „punt voor punt on
juist". En hij verwees naar een offi
cieel rapport van de Italiaanse rege
ring.
Dit rapport met verrassende
snelheid uitgebracht wijt het
bloedvergieten aan de „de tactiek"
van de politie welke gekenmerkt
wordt door uiterste strengheid en
het te haastig gebruik maken van
vuurwapens onder omstandigheden,
die dergelijke maatregelen niet recht
vaardigen". Intussen zal ook het Ita- ,nen.
liaanse parlement nog een onderzoek
instellen naar de schuldigen van het
bloedbad in Triëst. Het rapport van
de regering, voor wie de schuldvraag
reeds een uitgemaakte zaak is, moet
daarbij als basis dienen.
In Joegoslavië bestaat vrees, dat
de laatste ongeregeldheden in Triëst
de Westelijke geallieerden er toe zul
len brengen uitvoering te geven
aan hun besluit van 8 October, de
stad aan Italië over te dragen.
In dit verband sprak vice-premier
Rankovitsj tijdens een bijeenkomst
te Niksik over het „toegeven van de
Westelijke mogendheden aan de
Italiaanse chantage".
„Tanjoeg" (het officiële Joegosla
vische persbureau) meldde, dat het
ministerie van Buitenlandse Zaken
te Belgrado het bericht, dat Tito een
volksstemming in Triëst heeft voor
gesteld, wil bevestigen noch ontken-
Mossadeq is een
lastige verdachte
De V.S., Engeland en Frankrijk
hebben Maandag in de Veiligheids
raad Israël veroordeeld voor de actie
tegen het Jordaanse dorp Oibya op
14 October, waarbij 42 Jordaniërs
werden gedood.
De Britse afgevaardigde, sir Glad-
wyn Jebb, verklaarde dat de Israë
lische regering zich moeilijk aan de
verantwoordelijkheid voor het in
cident kon onttrekken. De gegevens,
welke door de stafchef van de orga
nisatie der V.N. voor toezicht op het
bestand in Palestina, generaal-ma-
joor Bennike waren versterkt, had
den Engeland in deze opvatting ge
sterkt.
De Amerikaanse «-n Franse verte
genwoordiger, resp. Cabot Lodge en
Hoppenot, sloten zich bij de woorden
van sir Gladwyn Jebb aan.
De Israëlische afgevaardgde,
Eban, zeide „met belangstelling en
zorg" naar de verklaringen der drie
afgevaardigden te hebben geluisterd.
Hij zou op een volgende bijeen
komst van de raad van repliek die
nen.
Na een mislukte opstand tegen de
regering van president Victor Paz
Estenzoro van Bolivia, zijn tiental
len personen gearresteerd. De opstand
heeft vooral in het binnenland ge
woed.
Naar officiële kringen te La Paz
Maandag hebben verklaard is de op
stand het werk van de socialistische
phalanx.
In de hoofdstad La Paz hadden le
den van de socialistische phalanx het
buitenverblijf van president Esten
zoro in Calacoto bezet Toen zij ech
ter ontdekten, dat het staatshoofd
niet aanwezig was deze woonde
met zijn ministers op dat ogenblik
een receptie op de Amerikaanse am
bassade bij trokken de opstande
lingen naar Obrajes. waar zij een
politiedepot bezetten.
In Cochabamba werden enige op
standelingen gedood en andere ge
vangen genomen, terwijl de rest wist
te ontvluchten.
Het proces tegen de voormalige
premier van Perzië, Mossadeq, dat
sinds Zondag gehouden wordt, heeft
veel weg van een klucht. De hou
ding van Mossadeq geeft daar alle
aanleiding toe. Ook Maandag ver
scheen de ex-premier in pyama.
„De buitenlanders", zei hij, „wil
den mij tot elke prijs er onder krij
gen. Als ik in Den Haag verslagen
zou zijn, zou ik niet naar Perzië zijn
teruggekomen omdat ik mij zou heb
ben geschaamd.
Toen mijn rivaal in de Veilig
heidsraad en voor het Hof in Den
Haag verslagen was, richtte hij zijn
aandacht op Perzië. Hij probeerde
mijn positie in Perzië te ondermij
nen, zodat hij kon zeggen, dat ik in
mijn eigen land verslagen was, een
slechte politiek had gevoerd en door
mijn eigen volk gedesavoueerd was"."
Op een gegeven ogenblik wees de
president van het hof naar Mossa
deq's verdediger en sprak: „Uw ad
vocaatMaar Mossadeq beet
hem toe: „Hij is mijn advocaat niet
u hebt hem benoemd."
Terwijl Mossadeq tussen zijn pa
pieren scharrelde, plaatste een mili
taire arte, die achter hem stond, de
petroleumkachel wat dichter bij de
beklaagdenbank en reikte de ex-pre
mier een kopje met een versterkend
middel.
Mossadeq dronk het in één teug1
uit. Van tijd tot tijd mompelde hij:
„Ik ben ziek. Als ik u ophoud, komt
dat omdat ik ziek ben."
Mossadeq leidde zichzelf in met de
woorden: ,,De juridische kant van dit
proces wordt sterk beïnvloed door
de politieke kant. U moet mij derhal
ve toestaan enige politieke toelich
tingen te geven
Op een bepaald ogenblik verklaar
de hij: „Als ik mijzelf verdedig, denk
dan niet, dat ik dat doe uit vrees."
Er ontstond een luidruchtige
woordenwisseling over de vraag of
Mossadea tijdens zijn rede de minis
ters mocht verdedigen, die hem heb
ben geregeerd.
De president onderbrak Mossadeq's
betoo? met: „U gaat buiten uw on
derwerp."
Mossadeq repliceerde: „Hoe weet u,
dat ik buiten mijn onderwerp ga?
Dat betekent, dat u het materiaal,
dat ik gisteravond heb opgesteld,
geleden hebt"
De verdediger, Borzorkmehr,
sprong op, haalde de koran uit zijn
zak en zei* „Bij God en de koran,
ik heb deze documenten aan nie
mand laten zien."
Mossadeq antwoordde: „Bij de
koran, dat hebt u wel."
De president kwam tussenbeide
en zei: „U bent een godsdienstig
mens, u moet niet liegen en bij de
koran zweren. U mag er ons niet
van beschuldigen, dat wij deze do
cumenten gezien hebben."
Mossadeq bleef op zijn stuk staan.
„Dat is wat ik denk. Ik be er zeker
van dat u ze geiezen hebt", zei hij.
,Ga weg", zei hij tegen Borzork
mehr. „U bent mijn advocaat niet."
Precies als Zondag kwam hij
strompelend en struikelend de zaal
binnen. Zijn hoofd zakte van links
naar rechts.
Men had alle moeite hem overeind
te houden.
Toen hij eenmaal op de beklaag
denbank zat werd hij drie minuten
lang gefotografeerd. Hij zat met het
hoofd op de borst te kreunen. Hij
zag er uit, of hij elk ogenblik zou
flauwvallen.
Dr. Mossadeq voor zijn rechters
Zondag is het proces tegen Mossadeq, de voormalige Minister-President
van Perzië, die o.a. wordt beschuldigd van aanstichting tot revolutie, hoog
verraad en samenzwering tegen de kroon, begonnen. Op de foto: Links op
de voorgrond Dr. Mossadeq voor zijn rechters.
RADIOGRAFISCH OVERGEBRACHTE FOTO.
Een kleine man met een bril op,
gekleed in een donkerbruin costuum,
werd gisteren door de Oost-Duitse
regering opgevoerd als een „berouw
volle Westerse spion". Zijn naam
was Hans Joechim Geyer. Hij vertel
de journalisten op een persconferen
tie, dat hij hoofd was van de West-
Berlijnse tak .van een enorme Ameri
kaanse spionnage-ring, geleid door
de vroegere nazi-generaal Gehlen.
Hij zei, dat hij alle hem bekende
spionnage-geheimen van het Westen
„berouwvol" had opgebiecht aan de
Oost-Duitse autoriteiten. Hierdoor
waren volgens hem reeds honderd
Westelijke spionnen gearresteerd.
De kolonel van de Oost-Duitse ge-
Oudste zoon volgt
hem op
Koning Ibn Saoed van Saoedi-
Arabië, van wie onlangs gemeld werd
dat hij aan een hartziekte leedis
gisteren overleden.
Ibn Saoed is in 1880 te Koeweith
aan de Perzische Golf in ballingschap
geboren. Zijn voorvaderen hadden in
de achttiende eeuw Arabië veroverd,
maar zijn vader werd door de Rasjids
en de Turken uit dit land verdreven.
Ibn Saoed werd opgevoed in de
strenge Wahabitische opvattingen
van de Islam. In de eerste wereld
oorlog was hij één der leidende figu
ren in het Midden-Oosten. Hij riep
alle Arabieren op tot opstand tegen
de Turken en steun aan de Britse
zaak. Als resultaat daarvan werd hij
de koning van Saoedi-Arabië, het
„land van Cadillacs en kamelen".
Ibn Saoed heeft meer dan een
halve eeuw als absoluut vorst ge
heerst over zeven millioen Bedoeinen.
Hij zou meer dan 150 zonen hebben
en men vraagt zich dan ook af, of
zijn dood niet aanleiding zal worden
tot een strijd om de macht. Ibn Saoed
zelf voorzag deze mogelijkheid reeds
en was begonnen met meer bevoegd
heden aan jongere personen over te
dragen.
Nog onlangs heeft hij een regering
op moderne basis ingesteld, namelijk
een kabinet met een regeringshoofd,
dat apart staat naast het staatshoofd
en het hoofd van de kroonraad. On
danks deze maatregelen echter is
regering van Saoedi-Arabië een fa-
Een dierenambulance in A'dam
getroffen om de industrialisatie te
bevorderen.
Ondanks de kwestie der verzach
ting van de Vereveningsheffing,
waar men machteloos was, moeten
wij zeggen, dat de K.V.P. in het af
gelopen debat de belangen van de
middenstand op uitstekende wijze
heeft bepleit. Dit komt ook nog tot
uiting in de verdere fiscale verlich
ting, die wij een volgende maal ho
pen te bekijken.
F. D.
Te Amsterdam is men er toe overgegaan een ambulancewagen voor dieren
aan te schaffen, waarvan men hierboven een interieurfoto ziet.
miliezaak gebleven, waarbij alle
sleutelposities door leden van de
koninklijke familie zijn bezet.
Ibn Saoed benoemde bijv. zijn
oudste zoon, kroonprins Emir Saoed,
tot eerste minister en opperbevel
hebber.
De nieuwe ko-ning.
Emir Saoed, die zijn vader auto
matisch opvolgt, is inmiddels tot ko
ning uitgeroepen. Zijn naam zal zijn
Saoed Ibn Abdoel Aziz van Saoedi-
Arabië. Hij werd geboren in 1902 en
in Mei 1933 door de koninklijke hoge
raad tot kroonprins uitgeroepen.
Lange tijd heeft hij buitenlandse
zaken verzorgd. Hij nam o.a. deel aan
de oprichting van de Verenigde Na
ties te San Francisco en vertegen
woordigde sedertdien zijn land bij
deze organisatie. Hij is lang en knap
van voorkomen en maakt een vlotte
en zelfverzekerde indruk.
De eerste daad van Saoedi Arabië's
nieuwe koning was zijn broer Feisal
aan te wijzen als kroonprins, een po
sitie die Feisal automatisch maakt tot
eerste minister en hoofd van de
strijdkrachten.
De nieuwe kroonprins van Saoedi-
Arabië, die 48 jaar oud is, geniet de
reputatie een schérp verstand te heb
ben en goed op de hoogte te zijn van
de wereldpolitiek. Hij heeft nagenoeg
alle Europese landen bezocht, waar
onder Rusland en Polen, sedert zijn
vader hem toen hij nog geen twintig
jaar oud was, naar Londen zond, om
de Britse houding ten aanzien van
Arabische kwesties te bestuderen.
Weer 'n arrestatie
in Polen
Radio-V aticana heeft bekendge
maakt, dat Vrijdag jl. mgr. Adalbert
Zink, apostolisch administrateur van
het bisdom Ermland in West-Polen
is gearresteerd. Verdere bijzonder
heden over het lot van mgr. Zink ont
breken. Hij was de laatste admini
strateur in de voormalige Duitse ge
bieden in West-Polen, die zich nog
in vrijheid bevond.
De vijf andere apostolische admi
nistrateurs van bisdommen, die vroe
ger tot Duitsland behoorden, waren
reeds gevangen genomen.
De arrestaties zijn, naar het Franse
persbureau A.F.P. hierbij aantekent,
een gevolg van de gedragslijn van het
Vaticaan, dat geen gebiedswijzigin-
gen worden erkend, zolang deze niet
door internationale verdragen zijn
bevestigd.
DUIVEN VERDWAALDEN
Van de 350 postduiven, die acht
dagen geleden in Zuid-Australië wer
den gelost zijn slechte twee op hun
til te Melbourne teruggekeerd, het
geen, volgens de Australische zoö
loog, Crosbie Morrison, te wijten
zou zijn aan het feit, dat de door de
atoomexplosies op de proefbaan te
Woomera, veroorzaakte radio-activi
teit invloed heeft gehad op het rich-
tingsgevoel van de vogels.
heime politie, Hans Borman, ver
klaarde: Wij weten wie de spionnen
van het Westen zijn en waar zij zich
bevinden. Wij weten waar hun hoofd
kwartier is. Kortom, wij weten al
les". Kolonel Borman dreunde ver
volgens een reeks West-Berlijnse
adressen op van mensen, die bij de
spionnage zouden zijn betrokken.
Borman verklaarde dat in Oost-
Duitsland de gehele ondergrondse
organisatie was opgerold, maar dat
het hoofdkwartier in het Westen nog
functionneerde. De organisatie strek
te zich volgens Borman uit tot bin
nen de grenzen van de Sovjet-Unie.
In Westelijke kringen kon geen
bevestiging of ontkenning van de
mededelingen uit Oost-Duitse bron
worden verkregen. Geyer zegt vroe
ger bij de Amerikaanse contra-spion-
nage te hebben gewerkt.
Als de Philippijnen
stemmen
Op de Philippijnen gaan vandaag
(Dinsdag) vijf en een half millioen
mensen naar de stembus om een
nieuwe president en een vice-
president (voor een ambtstermijn
van vier jaar), acht senatoren en 102
afgevaardigden te kiezen.
Duizenden militairen zijn op de
been om de stembureaux te bewa
ken. Te Bacoor, op 32 kilometer van
Manilla, zijn reeds een loco-burge
meester en vier anderen gedood. Vol
gens berichten is ook in de provincie
Leyte een dode gevallen bij botsin
gen.
Toch schijnen de verkiezingen als
geheel rustiger te verlopen dan in
1949.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Dinsdagavond tot
Woensdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
OPKLARINGEN.
Opklaringen en bijna overal
droog weer. Zwakke tot matige,
langs de Waddenkust later tot
krachtig toenemende wind tus
sen West en Zuid-West. Van
nacht, in hoofdzaak in de Zuid-
Oostelijke helft van het land,
plaatselijk nachtvorst en hier en
daar mist. Morgen overdag on
geveer dezelfde temperaturen
als vandaag.
11 Nov. zon op 7.52 en onder 16.55.
maan op 12.38 en onder 20.23 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
zwaar bew.
2 C.
STOCKHOLM
•geheel bew.
5
KOPENHAGEN
zwaar bew.
7
LONDEN
mist
1
AMSTERDAM
licht bew.
4
BRUSSEL
half bew.
7
PARIJS
nevel
9
BORDEAUX
zwaar bew.
9
NICE
onbewolkt
9
WARSCHAU
nevel
—2
BERLIJN
geheel bew.
4
FRANKFORT
mist
1
MUNCHEN
nevel
—5
ZURICH
mist
—2
WENEN
geheel bew.
5
ROME
onbewolkt
8
Korreltje
Een wijs man onderneemt nooit
het onmogelijke.
