a2/0 V^Ci^lACOOW/YO/lXr Gijoofeai,
OECUMENISCHE
GEMEENSCHAP
Brits Honduras geeft ook al zorgen
ENGELAND EN PERZIE
KOMEN ELKAAR NADER
Ontdekking in geheime
W ehrmacht-stukken
fZ)e pianietó aan JCetAiaeme
DINSDAG 3 NOVEMBER 1953
f />- ^s 45ste JAARGANG No. 13033
Directeur: c M. v HAMERsvELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN I ^nts Honduras j
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
WIE met zijn tijd meegaat, behoort
het een en ander af te weten van
de Oecumenische Beweging, en ieders
plaats daarin Al hebben velen van
deze oeweging nooit gehoord, toch
behoren zij er toe en hebben er een
grote taal'- te vervullen. De vreemde
naam van Oecumenische Beweging is
afgeleid van een Grieks woord, dat
de gehele bewoonde aarde aanduidt.
Haar doei word4 door ds. dr. H. van
der Linde omschreven als volgt:
„Zij wil de Christenheid, van over
de bewoonde aarde terugbrengen
tot het gemeenschappelijk leven
binnen de Wereldkerk van Christus
in eenheid van geloof, eredienst,
sociaal getuigenis en Christelijk le
ven."
Deze omschrijving doet ons zó ver
trouwd aan, dat wij schielijk de
oecumenische beweging als een zeer
Katholieke beweging zouden willen
zien, maar dat is (in de terminologie
waarin wij gewoon zijn het woord
Katholiek te gebruiken) niet het ge
val. Ware het zo maar het is niet
zo! Wij, daarin opgevoed, kunnen
de Katholieke Kerk gemakkelijk er
kennen en herkennen als een oecu
menische werkelijkheid, waaraan
oecumenische beweging en bewo
genheid uiteraard niet vreemd mag
zijn. De geloofsgemeenschap, waarin
wij het voorrecht hebben te leven,
voldoet aan alle voorwaarden, opge
somd in de boven gegeven niet-Ka-
tholieke omschrijving. Toch wordt
in deze omschrijving van oecume
nische beweging niet „de heilige,
Katholieke, apostolische Roomse
Kerk" bedoeld, al wordt zij er niet
van buiten gesloten. Bedoeld wordt,
dat alle verspreid en gescheiden
voortlevende Christelijke kerkgenoot,
schappen als gelijkwaardige deelge
noten ernaar moeten streven tot de
eenheid te geraken, door Christus zo
nadrukkelijk en hartstochtelijk ver
langd.
OM tot die eenheid te komen werd
in 1948 de Wereldraad van Kerken
gesticht, welke in Amsterdam bijeen
kwam en welke voor het aanstaande
jaar een nieuwe wereldconferentie
zal beleggen in Evanston (USA). Het
zal niemand bevreemden, dat deze
Wereldraad nog lang geen Wereld
kerk is één van geloof en eredienst.
Daartoe lopen de opvattingen te veel
uiteen.
De „heilige, Katholieke, apostoli
sche Roomse Kerk" dat is haar of
ficiële naam heeft geen opname
verzocht in deze Wereldraad, al wa
ren toehoorders uit haar midden bij
de beraadslagingen aanwezig. De re
den daarvan is niet een zekere zelf
voldaanheid over leerstellige onge
reptheid, nóch machtswellust om te
tonen, dat ze niemand van node heeft
en evenmin wrok jegens de in de
loop der eeuv/en afgescheiden groe
pen. Het schort ons want de Kerk
dat zijn wij niet aan belangstel
ling voor het streven naar hereniging
door de Wereldraad beoogd. Ook wij
treuren om de scheuren, welke dwars
door de Christenheid lonen. Ook ons
zou niets liever zijn, dat dat deze
scheuren zouden verdwijnen in onder
linge verbroedering en over de ge
hele wereld eensgezind „één geloof
één dooDsel. één Heer" zou worden
genredikt aan allen, die nog versto
ken bleven van het contact met Chris
tus. Maar ondanks dezebelangstel
ling en symnathie heeft de Kerk
zich van meet af onthouden van
deelname aan de Wereldraad. Zii
heeft er geen ritting in genomen, om
op gelijke voet met andere kerkge-
nootschannen te beraadslagen over
het herstel van de gescheurde een
heid, hoe dierbaar haar die hereni
ging oOk is Zij zal dit ook nooit doen.
/"\M het dramatisch, maar ook heel
kort en eenvoudig te stellen: de
Kerk is Christus-zelf in de uiterlijke
gedaante van een gemeenschap,
welke gedrigen wordt door Zijn
Geest. Die gemeenschap is het
lichaam, waarvan Christus het hoofd
is. De uiterlijke gedaante van die ge
meenschap is onderhevig aan alle
verschijnselen van een lichaam, aan
slijtage en opbouw, aan ziekten zelfs
en verwondingen aan tijdelijke kort
zichtigheid en menselijke bekrompen
heid, maar telkens v/eer herstelt het
lichaam zich in zijn uiterlijke ge
daante van eeuwige jeugd, omdat
het de Geest van Christus is, door
welke het wordt bezield, de Geest
van Christus, die met dit lichaam
vereend zal blijven tot het einde der
tijden en het binnenvoeren zal „in
alle waarheid". In dat lichaam, de
Kerk, zijn de ledematen de afzon
derlijke gelovigen, door een band
van liefde en genade verbonden met
Christus. Zij luisteren naar Zijn stem,
wanneer zij luisteren naar de leven
de Petrus, de paus, en zijn mede
apostelen, de bisschoppen, onder wier
uitwendige hoede en beheer Christus
zijn Kerk heeft gesteld. Maar zelf is Hij
er het hoofd van en Hij spreekt door
haar nog steeds „als een, die gezag
heeft". Deze leer over het mystieke
Lichaam van Christus, door Paulus
verkondigd en door Pius XII een tien
tal jaren geleden opnieuw diepzinnig
en heerlijk ontvouwd na „voor Gods
Aanschijn rijp beraad gehouden" te
hebben verklaart meteen de reden
waarom de Kerk niet op voet van ge
lijkheid zitting wil nemen in de
Wereldraad van Kerken. Zij kan dat
't Gaat er net als in
Guyana
Naast de moeilijkheden in Brits-
Guyana begint ook de andere En
gelse kolonie op het Amerikaanse
continent Brits-Honduras, ten Zuiden
van Mexico gelegen aan de regering
in Londen hoofdbrekens te kosten.
Een correspondent van de „Daily
Telegraph" meldt, dat de ontwikke-
niet, tenzij om te zegen: „Komt allen
tot Mij
IS de Oecumenische Beweging van
de Wereldraad, welke hereniging
der Kerken wil, dan een streven, dat
buiten ons, Katholieken, om gaat?
Neen, neen en nogmaals neen! Even
als Christus op zoek ging naar de
schapen, die buiten de schaapstal
lagen, zo is ook zijn Kerk bezorgd
en vol belangstelling voor de afge
scheiden Christenen. Ook de Kerk
leeft volop mee met de Oecumenische
Beweging. „De tijden veranderen en
wij met de tijden". Is er onder de af
gescheidenen een hunkering gekomen
naar de hereniging, in de Kerk is
een hunkering gekomen om hen met
meer ruimhartigheid en meer begrip
voor hun moeilijl heden tegemoet te
treden. Historisch bezien heeft óók
de Kerk in het verleden fouten ge
maakt, welke wij .boven reeds aan
duidden als kortzichtigheid en be
krompenheid. Ook binnen de Kerk
van tegenwoordig
dat wij er alles maar van moeten I
goedpraten.
Ieder beginne daarbij echter met
critiek op zichzelf en zijn eigen per
soonlijk leven als geheiligd ledemaat
van».Christus' Lichaam! Iedereen heeft
zo schreven wij in de aanhef zijn
plaats in de Oecumenische Beweging:
door een voorbeeldig leven te lei
den en door tegenover andersdenken
den (van welke soort ook) niet al
tijd achterdochtig en afwerend te
staan, alleen maai omdat zij anders
denken. Op die wijze kan iedereen
meedoen aan de Oecumenische Be
weging. Maar nog steviger kan men
onder deze symoathieke wereld-be
weging zijn schouders zetten door
flink bij te dragen aan het St. Willi-
brord-aoostolaat tot hereniging en
kerstening welk apostolaat gevoerd
wordt door de St Wilübrord-vereni
ging. De werkzaamheden dezer ver
eniging het zoeken van toenadering,
het geven van voorlichting, het weg
nemen van misverstanden, en als 't
kan van misstanden, is door en door
oecumenisch Het verdient de daad
werkelijke en ruime medewerking
van ieder modern Katholiek, die met
zijn tijd meegaat en ziin tijd be
grijpt. A.s. Zondag, St. Willibrords-
Zondag is er collecte!
ling in dit gebied van 80.000 inwoners
in vele opzichten parallel loopt met
die in Guyana. De voornaamste en
enige georganiseerde partij is de Ver
enigde Volkspartij, die onder leiding
staat van links extremistische anti-
Britse elementen. De leiders van de
partij staan regelmatig in contact met
de communisten in Guatemala, van
wie zij ook financiële steun krijgen.
Het grootste vakverbond is de
„Algemene Arbeiders Unie", die
nauwe relaties met de Verenigd^
Volkspartij (V.V.P.) onderhoudt en
zich geheel op de politiek heeft ge
worpen.
Onder deze omstandigheden maakt
8i its-Honduras zich op om naar de
stembus te gaan. De verkiezingen
zouden in Januari worden gehouden,
maar zij zijn twee maanden uitge
steld, omdat (op verzoek van de
Verenigde Volkspartij de uiterste
datum voor de registratie van de
kiezers ook twee maanden is ver
schoven, en wel van 15 October tot
15 December.
Om kiezer te zijn behoeft men
slechts aan één vereiste te voldoen:
men moet zijn naam en de datum
kunnen schrijven.
Dt V.V.P. heeft als voornaamste
doelstelling: Volledige onafhanke
lijkheid, zonder enige band met En
geland en aansluiting van Brits-
Honduras bij een Midden-amerikaan-
se federatie, welke onder leiding van
Guatemala zou moeten staan.
Om dit te bereiken met de partij
bij de komende verkiezingen acht
zetels winnen. Dan heeft zij een
meerderheid in het 15 leden tellende
parlement, dat behalve uit gekoze
nen ook uit benoemde afgevaardig
den bestaat.
„Eerst de olie"
zegt Perzië
De verhouding EngelandPezië is
thans in een stadium gekomen, dat
premiere Zahedi zich in een persoon
lijke boodschap tot minister Eden
heeft gewend naar aanleiding van
diens verklaring in het Lagerhuis,
dat een hervatting der diplomatieke
betrekkingen tussen beide landen de
oplossing van het oliegeschil zou ver-
het geenszins zo, gemakkelijken.
tryru* er. perzjë wenst het herstel dezer
betrekkingen, maar toch is er nog een
verschil met de Engelse opvattingen:
Londen wil zonder meer de ambassa
des heropenen en daarna de olie-on
derhandelingen hervatten. Teheran
verbindt aan het herstel der normale
betrekkingen een aantal voorwaar
den, voor de regeling van het olie
geschil.
Zahedi's boodschap aan Eden is
doorgegeven via de Zwitserse gezant
in Teheran en wordt nu in Londen
bestudeerd. De inhoud is nog niet be
kendgemaakt, maar de Perzische mi
nister van Buitenlandse Zaken, En-
tezam, heeft Zaterdag reeds uiteenge
zet, waar het om gaat:
Perzië verheugt zich over Edens
„oprechte en vriendschappelijke ver
klaring", dat Engeland bereid is de
diplomatieke betrekkingen te hervat
ten, omdat dit de regeling der olie
kwestie zou vergemakkelijken.
Maar Perzië stelt zich naar En-
.ezam mededeelde op het stand-,
punt, dat het hier niet gaat om een
geschil tussen twee regeringen en
twee volken, maar om een geschil
tussen de Perzische regering en de
deq is verkondigd).
„Perzië verlangt, dat zijn wetten
zullen worden gerespecteerd, zijn
prestige en nationale eer zullen wor
den geëerbiedigd, en dat bij het uil
de weg ruimen van het oliegeschi)
de beginselen zullen worden nageko
men", aldus Entezam.
Zodra Perzië de zekerheid heeft,
dat deze voorwaarden zullen worden
vervuld, zal niets de hervatting van
de diplomatieke betrekkingen in de
weg staan, zo besloot de Perzische
minister zijn verklaring.
Waar „vermisten"
gebleven zijn
Volgens mededelingen van de Oost-
duitse regering zijn er dezer dagen
hoogst geheime stukken gevonden
van het voormalige O.K.W. het op
perbevel van de Duitse weermacht.
Daarin staat vermeld wat het lot is
geweest van 24.599 leden van de
Duitse weermacht die voor het groot
ste deel als vermist werden opgege
ven.
Van vermissing is geen sprak.
Dat werd alleen maar verteld om
de familieleden van de „vermisten"
te misleiden. In werkelijkheid zijn al
die mannen en vrouwen van het le-
ger, de luchtmacht en de marine ter
Anglo Iranian (het oude Perzische dood gebracht, in den regel omdat
standpunt, dat ook reeds door Mossa- zij weigerden verder te vechten.
Sinds 9 Maart 1953 ruim een maand na de rampnacht wonen twee mannen in de Openbare Lagere School
van Kerkwerve, een zwaar getroffen plaatsje op Schouwen Duiveland. Het water heeit er hoog gestaan, het
reikte bijna tot aan de zolders van de huizen De school bleef echter droog, omdat deze hoger ligt dan de meeste
andere huizen. De twee mannen, Jan Matthijssen (de jongste) een boomkweker uit Renesse, en de 68-jarige
Christoffel Hillebrandt uit Capelle bij Zierikzee, die bij de ramp zijn vrouw, zoon en schoondochter verloor,
trachtten zich een bestaan te scheppen in het totaal overstroomde dorp, waar vele huizen zijn vernield door
het water. Zij installeerden zich dus in het schoolgebouw en verzorgden de poesen en hondjes, die uitgehongerd
om voedsel kwamen bedelen. Later, toen de hulpploegen ook in Kerkwerve verschenen, schonken zij koffie, thee
of chocolade voor de liefhebbers en de mannen kwamen en komen, want de hulpploegen werken nog steeds in
Kerkwerve, graag 's avonds een praatje maken, met Matthijsen 'en Hillebrandt. De schoolborden, in het
klasselokaal waar de mannen wonen, tonen tekeningen van Matthijsen. Hij werd geïnspireerd door de bekeu
ring van een palingvisser, de verjaardag van een Noors meisje uit het Internationale hulpkamp, en andere
kleine gebeurtenissen in het nog steeds onder water staande Kerkwerve. Langzaam zakt het water er, en
steeds meer bewoners komen kijken wat er van hun bezittingen is geworden, velen moeten met een bezwaard
hart weer terugkeren naar hun evacuatiecentrum, want veel werd er vernield in Kerkwerve.
Op de foto: Jan Matthijsen en Hillebrandt, de gastheren ren van Kerkwerve, in het klasselokaal, waar velen
wat gezelligheid komen zoeken. Trix, het hondje, dat kwam aanlopen, en sindsdien is trouw gebleven aan
Hillebrandt heeft een plaatsje gevonden op tafel.
De lijst loopt van September 1939
tot in Januari 1945. Van hetgeen er
daarna is gebeurd weet men offici
eel niets, maar mensen die de laatste
strijd in Berlijn tegen de Russen heb
ben overleefd, hebben verteld dat
vele soldaten .die weigerden de strijd
voort te zetten, zijn opgehangen aan
de weinige bomen en lantaarnpalen
die er nog waren.
Wanneer de dossiers volledig wa
ren, zou blijken dat het aantal ter
dood gebrachte leden van de weer
macht enige duizenden meer is dan
24.559.
Velen werden opgehangen. Te
rechtstelling door ophanging werd in
het Derde rijk beschouwd als een
onterende straf. In andere gevallen
werd het doodvonnis door middel van
de kogel ten uitvoer gelegd.
Pakistan een
republiek
Het staat nu vast, dat Pakistan
tot dusver een Brits dominion een
republiek wordt, die echter evenals
de zusterrepubliek India deel van het
Gemenebest zal blijven uitmaken.
Gistermorgen is dit besluit geval
len in de Pakistaanse Grondwetge-
venae Vergadering en alle amende
menten, om het iand los te maken
van het Gemenebest, werden verwor
pen. De officiële naam van de staat
woidt: -„Islamietische Republiek
Pakistan*
W. Duitse communisten
gaan ondergronds
Volgens het bulletin van de West-
duitse regeringsvoorlichtingsdienst
schijnt de leiding van de Westduitse
communistische partij zich op onder
grondse activiteit te concentreren na
gefaald te hebben in openlijke poli
tieke strijd.
De communisten hebben bij de ver
kiezingen op 6 September en bij de
regionale verkiezingen in Hamburg
op Zondag al hun zetels in de beide
parlementen verloren.
De nu te volgen strategie en tac
tiek zou het onderwerp van bespre
king tussen de communistische partij
leiders en de Sowjets geweest zijn,
aldus het bulletin.
De leiding van de Oostduitse S.E.D.
zou met nog groter nadruk dan voor
heen onvoorwaardelijke onderwer
ping aan haar bevelen geëist hebben.
Wreedheden in Korea
voor de UNO
De Amerikaanse beschuldiging over
wreedheden door de communisten in
Korea bedreven zal aan de Algemene
Vergadering van de UNO voorgelegd
worden. De agenda-commissie besloot
hiertoe met twaalf tegen twee stem
men.
Visjinski, de Sovjet-Russische af
gevaardigde die de aanklacht „een
verzinsel en een grove vervalsing"
noemde waarschuwde, dat het behan
delen van deze kwestie alleen „erger
complicaties" in Korea tegenvolge
zou hebben. De Amerikaanse afge
vaardigde Lodge antwoordde „dat
men aan de tragische slachtoffers
van deze wreedheden iets verplicht
is". Hij meende dat eeq debat geen
nieuwe moeilijkheden in Korea kon
scheppen.
Luidsprekers hielpen
ook al niet
Het ziet er naar uit dat het pro
bleem van de Noordkoreaanse en
Chinese krijgsgevangenen die niet
naar de communistische „uiteenzet
tingen" willen luisteren en Indiase
bewakingstroepen boven het hoofd
is gegroeid. Onder communistische
pressie en na aanvankelijk tal van
bezwaren te hebben geopperd gingen
zij er gisteren mee accoord dat Dins
dag de communisten de weerspannige
krijgsgevangenen in hun kampen via
luidspreker-installaties zouden mo
gen toespreken.
Dat is vanmorgen ook gebeurd,
doch de gevangenen maakten zo'n
lawaai, dat het gesprokene onver
staanbaar was.
Nieuwe hoop
De hoop op het tot stand komen
van dé politieke conferentie over
Korea is Maandag plotseling toege
nomen door een verklaring van
Arthur Dean, de vertegenwoordiger
van de UNO, dat bepaalde neutrale
landen „zouden kunnen deelnemen"
aan de politieke conferentie. Voor
waarde is dat deze deelneming zou
kunnen worden geregeld „binnen de
grenzen" van de bepaling van de
wapenstilstand en de door de UNO
op 28 Aug aangenomen resolutie. De
samenstelling van de politieke con
ferentie is het moeilijke punt bij de
onderhandelingen tussen de gealli
eerden en Noordelijke in Pan-moen-
jon.
(Geldig van Dinsdagavond tot
Woensdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
REGEN
Vanavond in het Oosten van
het land kans op mist. Toene
mende bewolking met tijdelijk
regen. Naar Zuid krimpende
en tot krachtige aanwakkerende
wind, later ruimend naar Zuid
west. Vrij zacht.
3 Nov.: zon op 7.38 en onder 17.09;
maan op 4.11 en onder 15.30 uur.
Het weer in Europa
HELSINKI
onbew.
1 C
OSLO
regen
6
STOCKHOLM
geheel bew.
6
KOPENHAGEN
geheel bew.
9
LONDEN
onbew.
1
AMSTERDAM
regen
7
BRUSSEL
mist
5
PARIJS
onbew.
2
BORDEAUX
zwaar bew.
6
NICE
zwaar bew.
10
WARSCHAU
licht bew.
BERLIJN
nevel
5
FRANKFORT
mist
2
MUNCHEN
motregen
4
ZURICH
nevel
3
WENEN
geheel bew.
3
ROME
half bew.
14
Korreltje
Alle rijkdom op aarde kan u geen
vriend kopen, ncch u schadeloos
stellen voor het verlies van een
vriend.
Dickens.
