©e£eid^(2oti/ta/nt
Kopzorgen
van de Drie
Belangrijke besluiten van Grote Drie
Conferenties aangeboden met
Tito en Molotof
GEEN GARANTIES VOOR PARIJS
Onrust in
Saoedi-Arabië
Op de ruwe zee
bij IJsland
De leeuwen van
de sultan
Heilig verklaring
van Pius X?
Ontploffing eist slachtoffers
Doorzettingsvermogen van Canadese luchtmacht
ontrukte de wildernis haar bijna zekere prooi
Tito niet in de armen
van Moskou
Vliegongeluk op
Idlewild
Arabische Liga
wil optreden
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 19 OCTOBER 1953
45ste JAARGANG No. 13020
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert,: 15 ct. p. mm. Telefoontjes1 f 1.50
De conferentie van de ministers van Buitenlandse Zaken van de Ver
enigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk is volgens Reuter gisteren te
Londen geëindigd met vier belangrijke beslissingen, die vérstrekkende
wijzigingen kunnen brengen in de internationale situatie: f
Vooreerst hebben dé ministers van Italië en Joego-Slavië uitgenodigd met
hen in overleg te treden over de opwinding welke onverwacht is ontstaan
over Triëst, dat aanleiding dreigt te worden tot een gewapend conflict
tussen beide landen.
Vervolgens zullen zij een vijfmogendhedenconferentie voorstellen met
de Sovjet-Unie en Communistisch China over Korea en waarschijnlijk
over algemene vraagstukken in het Verre Oosten in plaats van de uit
gebreide politieke bijeenkomst, waarin de Koreaanse wapenstilstandsover
eenkomst voorziet.
Ten derde hebben de Verenigde Staten en Frankrijk verklaard, dat zij
2ich niet zullen verzetten tegen een of andere rechtstreekse toenadering
van Sir Winston Churchill tot het Kremlin voor een poging om de span
ning in de wereld te verminderen.
En ten slotte hebben de Verenigde Staten en Groot-Brittannië Frankrijk
medegedeeld, dat zij niet kunnen voldoen aan zijn verzoek om te garan
deren hun strijdkrachten gedurende de 50 jaar, waarvoor het Europese
legerverdrag aangegaan moet worden, op het Europese vasteland te laten.
bleem van Europese veiligheid, wordt
in de nota gezegd, hetgeen de eerste
officiële wenk is dat de Verenigde
Staten, Engeland en Frankrijk zou
den willen overwegen over veilig
heidsgaranties met de Russen te
praten.
Een vaster aanbod om te praten
over een systeem voor Europese vei
ligheid of nonagressie werd in de no
ta afgezwakt op aandrang van West-
Duitsland, zeggen ingelichte kringen.
De Westerse Grote Drie hebben
een nieuwe nota aan het Kremlin
gestuurd, waarin de Russen worden
uitgenodigd tot een conferentie der
ministers van buitenlandse zaken der
Grote Vier over Duitsland en Oos
tenrijk, op 9 Nov. te Lugano, zonder
dat daaraan voorwaarden worden
verbonden.
Zulk een bijeenkomst kan de weg
openen voor oplossing van het pro-
In de provincie Al Hassa van Saoe
di-Arabië is de staat van beleg af
gekondigd na een aanval op Ameri
kaanse legervoertuigen door een
menigte demonstranten. Alle Ameri
kaanse employé 's van de Arabisch.
Amerikaanse oliemij. (Aramco)
moeten in hun kamp blijven we
gens een staking en onrust onder de
Arabische arbeiders.
Vijf weken geleden hebben deze
arbeiders dezelfde arbeidsvoor
waarden als het Amerikaanse perso
neel geëist.
De Aramco heeft ruim 25.000 man
personeel in dienst van wie onge
veer 15.000 Saoedi-Arabiërs zijn. Er
zijn ook ongeveer 11.000 Saoedi-Ara
biërs in dienst van plaatselijke on
dernemingen, die contracten met de
Aramco hebben.
De productie van ruwe olie van de
Aramco was in 1952 de grootste ter
wereld. De olievelden behoren tot
de rijkste ter wereld.
Koning Ibn Saoed, die jaarlijks als
vergoeding ongeveer twee honderd
millioen dollar krijgt, is ziek en in
zijn toestand moet een keer ten kwa
de zijn gekomen Twee Franse art
sen, die Zaterdag uit Parijs te Bei
roet aankwamên, zijn Zaterdagavond
nog naar Haef, de zomerresidentie
des konings vertrokken.
De piloot van een verkennings
vliegtuig boven de Atlantische Oceaan
heeft gisteravond gemeld, dat hij in
volle zee bij IJsland een. omgeslagen
reddingsbootje heeft waargenomen,
waaraan zich vier mannen wanhopig
vastklampten. De vier behoren tot de
bemanning van een vliegtuig van de
Amerikaanse marine, dat enige uren
te voren op ruwe zee had moeten da
len tengevolge van een motorstoring.
Oorspronkelijk bevonden zich negen
man aan bóord van het vliegtuig.
In Marokko zit men opge
scheept met de twee en twintig
leeuwen van de vroegere sultan
Sidi Mohammed ben Joessoef.
Toen de sultan in ballingschap
ging, liet hij zijn haremvrou
wen en zijn menagerie achter;
zijn haremvrouwen, of tenmin
ste diegenen van hen die daar
geen bezwaar tegen hadden, zijn
de sultan naar Corsica gevolgd,
de beesten echter, bleven achter.
Nu wil het ongeluk, dat de' nieu
we sultaan niet zo dol op wilde
dieren is en dat je leeuwen ook
niet naar hun familie kunt sturen
zoals gebeurd is met die vrouwen
die niet naar Corsica wilden. Een
dierentuin? In. Rabat, de hoofd
stad van Marokko, is er geen, in
Casablanca wel, maar daar is
geen plaats voor twee en twinttg
leeuwen extra Om de Marok
kaanse belastingbetaler nu wat
kosten te besparen, overweegt
men de keuwen voor hun boter
ham te laten werken: men wil ze
aan een circus verkopen.
De nota schuift het Sovjet-voor
stel tot het houden van een vijf-mo-
gendhedenconferentie, waarin Com
munistisch China is opgenomen, ter
bespreking van alle problemen der
wereld, ter zijde. Doch zij sloeg de
deur niet dicht voor het uiteindelijk
houden van zulk een conferentie.
Reuter verneemt verder dat de
voorgestelde conferentie van de V.S.
Groot-Brittannië, Frankrijk, Italië en
Joegoslavië over Triëst zou moeten
uitgaanvan het voldongen feit, dat
de V.S. en Groot-Brittannië vast van
plan zijn zóne A aan Italië over te
dragen. Om bloedvergieten te ver
mijden zullen de beide bezettende
mogendheden het terugtrekken van
haar 7000 man troepen verdelen over
een langer tijdsbestek, dan de zes
weken welke aanvankelijk voorgeno
men waren.
De moeilijkheden die Frankrijk on
dervindt om ratificatie van de EDG
welke de herbewapening van West-
Duitsland regelt, van het parlement
te verkrijgen, hadden Georges Bidault
genoopt verzekeringen te vragen van
de V.S. en Groot-Brittannië htm
strijdkrachten een halve eeuw in
Europa te laten. In Franse ogen zou
op die manier worden voorkomen,
dat Duitsland de baas zou spelen in
de gemeenschappelijke strijdmacht.
Reuter vernam in Franse kringen
dat Londen en Washington een der
gelijke belofte op zo lange termijn
onmogelijk konden geven. Bidault
heeft zijn ambtgenoten daarop waar
schijnlijk verzocht Parijs niet lastig
te vallen over het uitstel van rati
ficatie, zolang de Franse presidents
verkiezingen niet zijn gehouden.
ZAL HET KREMLIN DE
UITNODIGING AANVAARDEN?
Westerse diplomatieke waarnemers
te Moskou achten het onwaarschijn
lijk, dat de jongste nota der Westerse
„Grote Drie'', aan het Kremlin tot
een spoedige bijeenkomst der vier
ministers van buitenlandse zakdn
zal leiden.
In deze kringen heerst algemeen de
overtuiging, dat de Russen ongetwij
feld terug zullen vallen op hun eis
van vijf-mogendh eden-besprekingen
(met deelneming van communistisch
China) op brede basis, ter bespre
king van „de problemen, welke de
internationale spanning veroorzaken"
Er wordt in dit verband op gewe
zen, dat het voornaamste geschilpunt
nog steeds is, dat de Westelijken
eerst een regeling der Duitse en Oos
tenrijkse vraagstukken wensen en
pas daarna bereid zijn over de alge
mene internationale toestand te
spreken, terwijl de Russen direct met
het laatstgenoemde onderwerp wil
len beginnen.
Naar het K.N.P. uit gewaonlijk
goed ingelichte bron te Rome ver
neemt, zou de H. Vader voornemens
zijn gedurende de grootse viering
van het Mariale Jaar in Rome een I
tiental heiligverklaringen uit te
spreken. Verwacht wordt, dat hier- l
onder ook de heiligverklaring zal
zijn van de Zalige Paus Pius X, zulks
vooral op grond van de talrijke ver
zoekschriften, die uit de Kerk over
.de gehele wereld naar Rome zijn en
worden gezonden.
De sp'oed, welke achter de behande
ling van het heiligverklaringsproces
van de Zalige Paus Pius X wordt
gezet, heeft in tal van kringen te
Rome het vèrmoeden doen postvat
ten, dat een heiligverklaring van de
Zalige Pi us X in begin 1954 niet uit
gesloten behoeft te worden geacht.
Poolse vicaris-generaal
gearresteerd
De Poolse veiligheidspolitie heeft de
Vicaris-Generaal van Gnesen, Mgr.
L. Bernacki, tijdens een visiatiereis
door het aartsbisdom gearresteerd.
Na de veroordeling van Mgr.
Kaczmarek en de arrestatie van Kar-
diaal Wysz^nski en Mgr. Baraniak
is Mgr. Bernacki thans de vierde ker
kelijke hoogwaardigheidsbekleder, die
door de communistische regering
getroffen wordt.
Mgr. Bernacki, die 51 jaar oud is,
werd te Groscieradz in Posen gebo
ren en in 1926 priester gewijd. In
1945 benoemde Paus Pius XII hem
tot titulair bisschop van Mela. Kar
dinaal Hlond, de voorganger van
Kardinaal Wyszynski, stelde hem aan
tot Vicaris-Generaal van Gnesen.
INCIDENTEN VOOR DE
VEILIGHEIDSRAAD.
Gröot-Brittannië, Frankrijk en de
Ver. Staten hebben Zaterdag ver
zocht om bijeenroeping van de Vei
ligheidsraad der Ver. Naties ter be
spreking van de Israëlisch-Jordaanse
grensincidenten.
De vergadering van de raad zal
waarschijnlijk Maandag worden ge
houden.
Nederlander leefde
39 dagen op mos
Op 25 Augustus j.l. verdween bo
ven het onherbergzame gebied van
Noordoost Canada een verkennings
vliegtuig, dat bemand was met geolo
gen, die in opdracht van Handels- en
Transportmij. „Vulcaan" te Amster
dam daar een onderzoek zouden in
stellen naar de aanwezigheid van
ijzererts.
Aan boord van het vliegtuig be
vond zich één Nederlander, ir. K.
Koeten uit Rotterdam, en de volgen
de dag kreeg zijn vrouw het bericht,
dat het vliegtuig, waarmede haar man
uitgetrokken was, boven een woeste
wildernis vermist was geraakt.
Ruim een maand verstreek en al
hoewel de Canadese luchtmacht en
zeer speciaal de militaire luchtmacht
haar pogingen tot opsporing en red
ding der vermisten niet opgaf, ver
loor mevr. Koeten hier in Nederland
met het verstrijken der dagen dé
hoop op een weerzien.
Zaterdagmiddag is een sterk ver
magerde, maar kerngezonde ir. Koe
ten op Schiphol aangekomen, die daar
zijn overgelukkige vrouw kon omhel
zen en daarna een verhaal kon ver
tellen over de meest barre kamptijd,
die hij ooit heeft meegemaakt.
Zendertje was te zwak.
Op die bewuste 25 Augustus raakte
de piloot van het kleine verkennings
vliegtuigje de koers kwijt boven een
der meest woeste streken van Canada
en het was nog een heel geluk, toen
hij, terwijl er nog slechts een paar
liter benzine in de tank was, het
Emanuelmeer ontdekte, waar hij een
noodlanding kon maken.
Eerst nam niemand de situatie ern
stig op, maar toen spoedig bleek, dat
de zwakke signalen van het kleine
noodzendertje door overvliegende
vliegtuigen niet bemerkt werden en
de voedselvoorraden opraakte, be
gon men het avontuur met andere
ogen te zien. Vier van de zeven ge
strande reizigers besloten een tocht
door de wildernis te maken, omdat
volgens hun waarnemingen een radio
station op ongeveer 30 km. hemels
breed verwijderd moest liggen.
Maar zij verdwaalden in de wilder
nis en waren blij, toen zij na dagen
lange imzwervingen het kamp weer
konden bereiken.
De winter naderde.
Daar werd de toestand met de dag
benarder. Men had een paar oude
woudlopershutten aan de oever van
het meer gevonden en daar huisde
men. in, maar reeds lang was de
kleine voedselvoorraac verdwenen en
bestond het menu uit mos en pad
denstoelen. Dit dieet doet een mens
Doodgewaande door zijn vrouw verwelkomd
nu niet direct aansterken en toen de
munitie schaars werd en daardoor
het spaarzaam stukje vlees ook ver
dween, vermagerde de mensen zien
derogen. Doch dit was niet het groot
ste gevaar, maar met rasse schreden
naderde de barre Canadese winter;
met deze komst zou het laatste groen
en ander eetbaars verdwijnen en zou
een dikke sneeuwlaag en felle vorst
spoedig een einde aan ieder onbe
schut leven gemaakt hebben.
Toen niemand meer hoopte,
kwam de redding.
Er heerste zo vertelde ir. Koeten
Zaterdag in de 'restauratie van Schip
hol echter geen paniek in het
kamp, alhoewel iedereen gaandeweg
de hoop op behoud begon te verlie
zen.
Negen en dertig dagen waren reeds
sinds de noodlanding verlopen, maar
de Canadese luchtmacht had de red
dingspogingen nog niet opgegeven-.
Haar vliegtuigen hadden nog geen
wrak kunnen ontdekken en zo lang
bleef de mogelijkheid bestaan dat er
overlevenden waren.
In de vroege morgenuren van 2 Oc
tober vloog een verkenningsvliegtuig
over het Emanuelmeer en plotseling
werd de prille ochtendzon vanuit de
diepte weerkaatst., het vliegtuig
Minstens twee en dertig personen werden gedood en veertig gewond ten
gevolge van een geweldige ontploffing, welke plaats vond aan boord van
het «erikaanse vliegdekschip „Leyte", dat in een droogdok in de haven
van Boston ligt. Deze radiografisch overgebrachte foto toont hoe gewon
den van het 27.000 ton metende oorlogsschip worden gedragen.
Geen water in de wijn
Terwijl de ministers Dulles, Eden
en Bidault zich met de kwestie-Triëst
bezighielden, lieten de Italiaanse per-
mier Pella en de Joegoslavische pre
sident Tito de wereld nog eens op
nieuw weten, dat zij niet van plan
zijn water in de wijn te doen.
Dreigde Pella Zaterdag in de Se
naat met aftreden, „wanneer Enge
land en Amerika ook maar een duim
breed van hun besluit, zich uit zone
A terug te trekken, zouden terugne
men". Tito hield in een interview
met de Londense „Observer" vast
aan zijn dreigement, zijn troepen
deze zone te laten binnenrukken,
wanneer de Italianen daar zouden
arriveren.
Maar Tito legde daarnaast de na
druk op het feit, dat de Joegoslaven
niet tegen de Britten en Amerikanen
zouden vechten, en dat Joegoslavië
niet van plan is zich door de Triëst-
affaire in de armen van Rusland te la
ten drijven.
Zouden de Engelsen en Amerika
nen evenwel de Italianen onder hun
bescherming de omstreden zone la
ten binnenrukken, dan zou in Joego-
maakte een vlugge wending en vloog
wederom over het meer heen, nu op
geringe hoogte. Wederom werd van
uit dezelfde hoek het zonlicht, als ge
troffen door een spiegei teruggezon
den en toen zagen de inzittenden
plotseling het kleine verkennings
vliegtuig aan de rand van het barre
oerwoud staan. Enkele seconden later
schalden schelle loudspeakers over
het meer en werden de mogelijke
overlevenden opgeroepen tekenen
van leven te geven. En binnen in de
blokhutten kregen zeven geharde
mannen tranen van ontroering in hun
ogen, o"mdat hun leven toch nog ge
red zou worden. Zij strompelden naar
buiten en wisten de aandacht van de
piloot te trekken. De piloot stelde
hen gerust en keerde enkele uren
later terug met voorraden levensmid
delen, die uitgegooid werden; tevens
bracht hij de instructies mee, hoe zij
moesten handelen en alles was nu
nog slechts een kwestie van tijd ge
worden; het stomme maar meedogen-
löze oerwoud was haar prooi ontno
men.
Ir. Koeten was op Schiphol tijdens
het verhaal zijn ontroering nog niet
volkomen meester en steeds weer
herhaalde hij dankwoorden voor het
doorzettingsvermogen van de Cana
dese luchtmacht, waaraan zij hun
redding te danken hebben gehad.
Een Constellation van de „Eastern
Airlines" is vanochtend vroeg bij
dichte mist kort na het opstijgen op
het New Yorkse vliegveld Idlewild
neergestort en in brand gevolgen. Er
bevonden zich 22 passagiers en een
bemanning van vijf aan boord.
Een uur na het ongeluk deelde de
politie mede, dat één persoon is om
gekomen, vier vermist worden en 13
gewond zijn.
Het toestel had als bestemming
Porto Rico.
De politeke commissie, van de
Arabische Liga komt Woensdag te
Amman, de hoofdstad van Jordanië,
in buitengewone vergadering bijeen
om te beraadslagen over een geza
menlijke optreden teneinde „voor
eens en voor al een einde te maken
aan de herhaalde en flargante aan-
valsdaden van Israel", zo wordt te
Cairo bekendgemaakt.
Zoals elders gemeld, komt van
daag de Veiligheidsraad van de V.N.
op dringend veroek van de Weste
lijke Grote Drie bijeen om de Ara
bischIsraëlische kwestie te onder
zoeken.
Symbolische bezetting
in Oostenrijk
Frankrijk heeft besloten zijn be
zettingstroepen uit Oostenrijk terug
te trekken en in Tyrol en Vorarlberg
slechts een symbolische macht van
veertig gendarmes achter te laten, al
dus heeft Zaterdag de Oostenrijkse
minister van binnenlandse zaken,
Helmer, op een verkiezingsbijeen-
i komst te Innsbruck meegedeeld.
slavië „een catastrophale reactie"
worden gewekt.
De maarschalk sprak zijn vertrouwen
uit, dat Churchill, „die 'n realistische
kijk op de wereldproblemen heeft",
de vrede zou weten te bewaren en
de kwestie bevredigend zou oplossen.
Vertrouwensvotum voor Petla.
Italië heeft reeds gunstig gere
ageerd op het aanbod van de Wes
telijke Drie tot een conferentie over
Triëst, waarvoor ook Joegoslavië is
uitgenodigd. Premier Pella kreeg Za-.
terdag in de Senaat met overweldi
gende meerderheid een votum van
vertrouwen voor zijn buitenlandse po
litiek. Alle partijen stemden voor,
behalve de linkse socialisten en com
munisten, die zich van stemming
onthielden.
Inmiddels bereiden de Britse en
Amerikaanse troepen in zone A zich
voor op hun vertrek Ondanks het
besluit van de ministers te Londen
de ontruiming der zone door te zet
ten, verwacht men toch, dat een klein
deel der troepen als symbolische be
zettingsmacht zal achterblijven om
een soort status quo te handhaven
tot een vreedzame regeling is gevon
den.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Maandagavond tot
Dinsdagavond. Opgemaakt te 10
uur),
RUSTIG WEER
Overdrijvende wolkenvelden en
plaatselijk mist. Geen regen.
Overwegend zwakke Oostelijke
win. Dezelfde of iets lagere j
temperaturen.
20 Oct.: zon op 7.13 en onder 17.36;
maan op 16.19 en onder 4.16 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uiur luiden:
weer temip.
HELSINKI half bew. 7 C.
OSLO motregen 5
STOCKHOLM mist 9
LONDEN geheel bew. 10
AMSTERDAM mist 10
BRUSSEL mist 9
PARIJS geheel bew. 11
BORDEAUX geheel bew. 12
NICE licht bew. 16
WARSCHAU geheel bew. 12
BERLIJN nevel 13
FRANKFORT nevel 13
MUNCHEN nevel 13
ROME licht bew. 14
ZURICH nevel 13
WENEN nevel 14
Korreltje
De samenleving moet gegrondvest
zijn op rechtvaardigheid; niet op
macht.
