Nieuwe wijk in Morskwartier
maakt zeer eenvoudige indruk
Notaris C. F. Dolk wil zijn zilveren
jubileum ongemerkt voorbij laten gaan
Dr. P. H. Pott sprak over de
goden en demonen van Tibet
ZATERDAG 17 OCTOBER 1953
tiubh COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
Is annexatie van Oegstgeest
inderdaad niet te vermijden?
Ook in het Morskwartier heeft de
na-oorlogse woningbouw grote ver
anderingen gebracht. Wie in 1945
langs de Lage Morsweg ging, in de
richting De Slaagh, zag rechts een
aantal zijstraten, o.a.: Vondellaan en
Constantijn Huygenslaan, met vóór
oorlogse woningen, doch aan de lin
kerzijde niets dan weiland, slechts
onderbroken door het oude kruit-
huisje en het woonwagenkamp. Wie
thans in deze wijk komt, ziet, dat nu
ook de linkerzijde van de Lage
Morsweg practisch geheel is volge
bouwd. Kruithuisje en woonwagen
kamp zijn verdwenen; nieuwe stra
ten met lange huizenrijen zijn er
voor in de plaats gekomen.
De reeds vaker aangehaalde woor
den, Leiden barst uit zijn grenzen",
die burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot verleden jaar tijdens de be
handeling van de begroting sprak,
zijn op deze wijk wel zeer letterlijk
van toepassing. Tot stijf aan de
grens van Oegstgeest is Leiden hier
volgebouwd. Tussen beide gemeen
ten loopt een sloot als grens en Lei
den heeft zijn huizenrijen tot aan
deze sloot gezet. „Tot hiér en niet
verder", schijnt deze grens de bou
wers toegeroepen te hebben.
Ook aan de andere zijde van de
Lage Morsweg, waar zich de voor
oorlogse bebouwing bevindt, is men
tot aan de grens gegaan; naast de
Constantijn Huygenslaan houdt Lei
den op. Alleen in de richting van het
Academisch Ziekenhuis en de Anna-
kliniek, dus in de Pesthuispolder, is
nog enige ruimte voor bebouwing i
vrij. een smalle strook, die een
maal bebouwd het Legermuseum
geheel zal insluiten.
Eenvoudige, rechte straten.
Terug naar de linkerzijde van de
Lage Morsweg, dus naar de na-oor
logse nieuwbouw, valt de aandach
tige wandelaar op, dat deze wijk wel
een hemelsbreed verschil vertoont
met het nieuwe Haagwegkwartier,
waarover wij de vorige keer schre
ven. Van een fantasierijke bebou
wing, een afwisseling tussen hoog-
en laagbouw, tussen flats en eenge
zinswoningen, zoals aan de Haagweg,
is aan de Lage Morsweg niets te be
speuren. Men vindt er alleen rechte
straten, evenwijdig aan of loodrecht
op elkaar, met vrij eentonige hui
zenrijen, slechts in twee of drie soor
ten.
De gemeenschappelijke voortuinen
geven de straat wel een vriendelijk
aanzien, maar bepaald fraai kan het
geheel toch niet genoemd worden.
Het meest bekoorde ons nog de rode
bakstenen huizen aan de Morslaan,
die eenwijdig aan de spoorbaan
loopt.
De enige afwisseling biedt de
openbare lagere school met kleuter
school aan de Damlaan, aan de over
zijde waarvan thans ook een kath.
lagere school in aanbouw is. Wan
neer naar verwacht mag worden
de Plantsoendienst ook hier haar
best zal doen, kan aan de Damlaan
een mooi geheel verkregen worden.
In de richting van de Hoge Mors
weg wordt de nieuwbouw (voorlo
pig?) afgesloten door de Storm Buij-
singstraat, evenwijdig aan de Lage
Morsweg. De bewoners kunnen zich
plattelanders wanen, want aan de
overzijde van de straat, gescheiden
door een sloot, vindt men nog wei
land waarop koeien grazen, die zich
kennelijk niet bewust zijn van de
gevaren, welke hun grondgebied be
dreigen. Ook hier heeft Leiden nog
enige uitbreidingsmogelijkheid door
de hoek tussen Hoge- en Lage
Morsweg vol te bouwen, maar veel
is het niet, evenmin als aan de an
dere kant van de Lage Morsweg.
welke situatie wij hierboven be
schreven.
Annexatie noodzakelijk?
Wie dit alles ziet, ontkomt niet
aan de vraag of Leiden een deel van
Ook de bebouwing aan deze zijde
van de stad wijst er op; aan de
grens ziet men, dat hier geen afge
rond geheel gebouwd is en dat de
ontwerpers rekening gehouden heb
ben met de mogelijkheid deze nieuw
bouw strakt aan de overzijde van de
sjoot, dus over de grens van Oegst
geest, voort te zetten.
Dit werpt de vraag op wat er in
dat geval moet gebeuren met het
boerenbedrijf van de familie Uiten -
boogaard, waarvan de boerderij „De
Siaagh" kort voor de oorlog werd ge
bouwd, nadat de oude boerderij
plaats had moeten maken voor de
viaducten aan De Slaagh, die door
het onlangs gewijzigde Rijkswegen
plan overbodig geworden zijn en
door Leiden afgebroken zullen wor
den. Komt deze boerderij straks tus
sen de huizen te liggen?
Wat gaat er gebeuren?
Wij willen niet vooruitlopen op de
kwestie wel of niet annexeren, te
meer niet, omdat het een zeer gevoe
lige kwestie is. Leiden heeft uit-
bieidingsmogelijk'heden nodig, dat
staat vast. Anderzijds wil Oegstgeest
zijn zelfstandigheid en grondgebied
behouden, hetgeen zeer begrijpelijk
Een buitenstaander is geneigd de
vraag op te werpen of het mogelijk
is, Leiden en Oegstgeest. beide te
vreden te stellen, b.v., door het aan
gaan van een belangengemeenschap.
Op de door Leiden gekochte grond
in de gemeente Oegstgeest, zouden
huizen gebouwd kunnen worden, die
het Oegstgeester huisvestingsbureau
in overleg met het Leidse bureau
zcu kunnen toewijzen aan Leidse
gezinnen, zonder dat daarbij de ge
meentegrens gewijzigd wordt. Wij
menen, dat een dergelijke belangen
gemeenschap ook tussen Den Haag
er. Voorburg bestaat.
Het antwoord op deze vraag is
niet aan ons. We zullen rustig moe
ten afwachten wat er uit de bus
komt. Dat er iets gebeuren gaat, is
zeker; Leiden heeft deze grond niet
zomaar gekocht zonder er een bedoe
ling mee te hebben. Of deze bedoe
ling verwezenlijkt wordt, zal afhan
gen van de beslissing, die hogere in
stanties moeten nemen. Aan hen
thans het woord!
KOLEN
Rustige straten
De nieuwe straten in deze
wijk heten: Leegh waterstraat,
Conradstraat, Dijkstraat, Dam
laan, Callandstraat, Leemanstr.
Storm Buijsingstraat, Sluisstraat
en Morslaan. Stille straten, waar
in het enige verkeer bestaat uit
auto's en wagens van groente
boer, bakker, melkventer, enz.
„Ideaal om te wonen", ver
klaarde ons een huismoeder. „De
kinderen kunnen rustig op straat
spelen, zonder gevaar te lopen".
Bovendien is enige maanden ge
leden in deze wijk een prachtige
speeltuin geopend, die vooral
voor de kleine kinderen uit
komst biedt. Want voor hen is
en blijft zelfs de rustige straat
nog gevaarlijk!
Op bezoek bij een natuurvriend
werk", zegt hij er van. „Ik doe het
graag, want er heerst een goede
sfeer bij jullie krant".
„Ik houd van de stad".
Negen jaar heeft notaris Dolk in
Berlicum gewoond. Daarna kwam hij
naar Leiden, welke stad hij reeds ja
renlang goed kende, omdat hij er
zijn echtgenote vond, een dochter
van wijlen notaris Klaverweijden.
„Ik woon hier graag", vertelt de
notaris. „Ik zou niet meer uit Lei
den weg willen,want ik ben van de
stad gaan houden, zowel van zijn
bewoners als van de omgeving en
van de vele bezienswaardigheden. Ik
mag graag door Leiden wandelen;
wanneer ik dan al die oude gebou
wen zie, tracht ik me in te denken
hoe het in vroeger eeuwen hier ge
weest is en zie ik de bewoners van
eeuwen terug in hun historische
klederdrachten voor m'n geestesoog
verschijnen.
„Een reuze goede baas".
Na dit alles werd het toch wel tijd
eens over het werk van notaris Doilc
te gaan spreken, maar daar voelde
onze gastheer niets voor. „Ik heb
een drukke practijk en ik doe het
werk graag, maar ik praat er liever
niet over. Laat u het hier maar bij;
zo is het wel goed".
We waren echter zo onbeleefd er
geen genoegen mee te nemen en
vonden later de heer W. F. Karstens,
candidaat-notaris, die reeds vele ja
ren bij notaris Dolk in dienst is,
gaarne bereid iets over zijn patroon
te vertellen.
„Als ondergeschikte kan men
moeilijk iets anders zeggen, maar ik
meen het uit de grond van m'n hart
wanneer ik zeg, dat notaris Dolk voor
mij een reuze goede baas is. We gaan
als vrienden met elkaar om en ik heb
hem leren kennen als een humaan
mens, gevoelig voor humor, goed
aardig van karakter altijd bereid
zijn medemens, die in moeilijkheden
-t. te helpen met raad en daad".
Een huis vol liefhebberijen
Terwijl notaris Dolk een sigaar (Foto\
opsteekt, horen we plotseling ergens
een stem: „Kokkie ook een stukkie",
terwijl er toch niemand anders in
het privé-kantoor aanwezig is. Nie
mand? Toch wel. In een hoek bij
het raam ontdekken we een grote
kooi en daarin een fraai gevederde
papegaai, die zó goed spreken kan,
dat zijn geluid niet van een men
senstem te onderscheiden is. Dit
voorvalletje heeft niets te maken
met de reden van ons bezoek, maar
het is kenmerkend voor onze gast
heer, die bekend staat als een groot
natuurvriend. Zijn hele huis ge
tuigt er van; links en rechts tellen
we niet minder dan vijf aquaria met
prachtige vissen, voorts kooien met
parkieten en kanaries, planten in huis
en in de grote achtertuin, die bo
vendien een fraaie vijver met goud
vissen bevat.
„De Leidse Courant").
Kokkie kreeg zijn stukkie heer
lijke Belgische Cóte d'Or-chocolade
en had toen geen tijd meer om te
praten, zodat wij rustig spreken
konden over het doel van ons be
zoek. Op 30 October as. zal het na
melijk 25 jaar geleden zijn, dat de
heer C. J. F. Dolk werd benoemd
tot notaris te Berlicum (N. Br.),
welke gemeente hij in 1937 verliet
om het kantoor van wijlen notaris
A. J. C. van der Heyden op de Apo-
thekersdijk 34 voort te zetten.
De zilveren notaris wilde echter
van geen drukte weten. Wegens fa
milie-omstandigheden zal het jubi
leum niet officieel gevoerd worden en
zal er ook geen receptie zijn. De
heer Dolk is op 30 October zelfs de
stad uit om zich aan alles te onttrek
ken.
er echter toch af en eindelijk liet
notaris Dolk zich overhalen iets te
vertellen. Hij werd 18 December
1886 te Rotterdam geboren en kwam
in 1914 als candidaat-notaris naar
Hillegom, waar hij 14 jaar verbleef.
Buiten zijn functie was de heer Dolk
ook actief in het openbare Hillegomse
leven; hij was er enige jaren lid van
de gemeenteraad en bovendien op
richter (later voorzitter) van de
bad- en zweminrichting. Eenmaal
in Leiden gevestigd, heeft notaris
Dolk zich onttrokken aan het open
bare leven. De enige functie, die hij
vervult, is commissaris van de N.V.
„De Leidsche Courant". „Prettig
„Zijn practijk heeft zich dan ook
sterk ontwikkeld" vervolgde de heer
Karstens. „Notaris Dolk kwam
jaar geleden practisch in een „leeg
kantoor", maar hij heeft in de afge
lopen jaren het vertrouwen van een
uitgebreide cliëntèle verworven".
Aan deze verklaring behoeven we
niets toe te voegen We mogen vol
staan met notaris Dolk die ons bij
het afscheid nogmaals verzekerde,
dat hij van ieder feestbetoon afzag
nog vele jaren in goede gezondheid
toe te wensen, zowel in zjjn werk als
met zyn vrienden: de vogels, de vis
sen en de planten.
Mobilisatiekruis Leiden
Binnen de veilige muren van „De
Harmonie" maakten de leden van de
afd. Leiden en omtreken van de Ne
derlandse Bond van Oud-Strijders
en Dragers van „Het Mobilisatie-
kruis" gisteravond een grote en in
teressante reis. Hun vice-voorzitter,
dr. P. H. Pott, die in het dagelijkse
leven conservator is aan het Rijks
museum voor Volkenkunde, was
daarbij de deskundige, gids en reis
leider naar een land, dat voor de één
geldt als een heilig land bij uitne
mendheid en voor de ander als het
land van mystieke speculatie en niet
te controleren wonderverhalen.
Dr. Pott begon met een overzicht
te geven van de omstandigheden,
die er toe hebben bijgedragen Tibet
de naam te bezorgen van een ge
heimzinnig land te zijn. In de eerste
plaats is dit de vrijwel volkomen
afgesloten ligging van het land, waar
door het slechts langs enkele berg
passen kan worden bereikt en daar
door gemakkelijk kan worden afge
sloten tegen binnendringende reizi
gers. Maar daarnaast is het ook het
z.g Lamaïsme, de vorm waarin het
Boeddhisme zich in Tibet heeft ont
wikkeld, dat dit land met een waas
van geheimzinnigheid heeft om
huld In het godenstelsel van dit La
maïsme komen allerlei vreemde ge
daanten voor, die op het eerste ge
zicht vreemd en onverenigbaar schij
nen met de leer van de Boeddha Bij
nadere bestudering blijken deze fi
guren echter een diepere betekenis
te hebben en niet alleen te zijn
voortgesproten uit een ziekelijke
fantasie van hem, die deze figuren
in beeld bracht
Persoonlijk contact
Spr heeft zich reeds geruime tijd
bezig gehouden met vraagstukken
op het gebied van dit lamaisme en
werd verleden jaar in de
De doorlichting op
t.b.c. te Leiden
De doorlichting op t.b.c. van het
deel der bevolking dat woont in de
wijk, waarvoor het onderzoek plaats
vindt in het v.m. IJkkantoor aan de
Lammermarkt, zal op die plaats ein
digen op Woensdag 21 October a.s..
Allen, die daar moesten worden on
derzocht en om welke reden ook aan
hun oproep geen gevolg hebben gege
ven, kunnen alsnog worden onder
zocht op Woensdag 21 October 1958
van 911 uur of van 14.3016.30
uur. Ook zij, die zich aanvankelijk
niet voor het onderzoek hadden op
gegeven, maar daaraan alsnog willen
deelnemen, kunnen op bovengenoem
de tjjd en plaats voor onderzoek nog
terecht.
Spoedig zal het onderzoek in de
derde wijk het stadsdeel dat be
grensd wordt door het water van de
Nieuwe Rijn van de grens der ge
meente tot de Zijlsingel, het water
van de Zoeterwoudsesingel, het wa
ter van de Wittesingel tot de Vliet
en het water van de Vliet en de
Trekvliet tot de grens der gemeente
Leiden en Zoeterwoude aanvangen
in een lokaal van het v.m. Joodse
Weeshuis aan de Rodenburgerstraat.
Degenen, die zich voor het huisbe
zoek hebben opgegeven, worden Vrij
dag 23 October a.s. om 8 uur in de
kleine Stadsgehoorzaal verwacht voor
een bijeenkomst.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 123, Leiden
voor
Geboorteaankondigingen
heid gesteld om door een persoonlijk
contact met deze merkwaardige
vorm van het Boeddhisme dieper in
deze vraagstukken door te dringen.
Slechts vergezeld door een Nepalese
bediende en met enkele muildieren
als lastdragers trok hij, via hoogge
legen bergpassen en grote afstanden
afleggend, gedurende enkele maan
den rond in het Tibetaanse grensge
bied, voornamelijk in het gebied van
Lahul in N.W. India, tussen Tibet,
Kashir en de Punjab.
In een levendig betoog schetste
dr Pott de moeilijkheden verbonden
aan een dergelijke onderzoekings-
reis en zijn belevenissen bij de ont
vangst in de verschillende kloosters
in dit gebied, dat wel binnen de gren
zen van India ligt. maar waar de be
volking zelf reeds Tibetaans spreekt.
Het hoogtepunt van zijn ervaringen
vormde wel het zien van een echte
Tibetaanse duivelsdans, waarin al
lerlei demonische gedaanten ten to
nele verschijnen Daarbij had spr. de
gelegenheid om deze dans ook op de
gevoelige plaats vast te leggen, zodat
hij zijn gehoor tevens kon vergasten
op prachtige beelden, waarvan een
gedeelte in kleuren, van een fel
heid. die men slechts in hogere berg
streken kan aantreffen.
VETERANEN LEGIOEN.
Dezer dagen hield de afd. Leiden
van het Veteranen Legioen Neder
land een ledenvergadering ter ope
ning van het winterseizoen in De
Kleine Burcht. Hoewel vele legion-
nairs aanwezig waren, was de op
komst toch geringer dan werd ver
wacht. De stemming echter was voor
treffelijk, hetgeen bleek o.a. uit de
talrijke discussies die werden gehou
den. Het voorlopig bestuur trad af en
er werd een nieuw (definitief) ve-
stuiur gekozen. Als voorzitter werd
herkozen de heer M. I. Smit, Tulpen
straat 6 te Leiden, terwijl als overige
bestuursleden werden herkozen de
heren J. Trippenzee, W. F. v. d.
Burgh en W. Filippo. Aan dit bestuur
werd verder uitbreiding gegeven
door het verkiezen van de heren J.
W. Diks, G. Langezaal en R. A.
Kraak.
GEVEILDE PERCELEN.
Ten overstaan van Notaris J. Fuhri
Snetlage te Leiden:
Het Winkelhuis met afz. boven
woning Haarlemmerstraat 3 hoek
Schapensteeg 2 in bod ƒ20.000.is
niet gegund.
Forum-avond van
de Leidse K.V.P.
De afd. Leiden van de Kath.
Volkspartij houdt Woensdag
avond 28 October a.s. om kwart
over acht in In den Vergulden
Turk een zeer bijzondere bijeen
komst. Voor de panze zullen
zo snel mogelijk enige huis
houdelijke zaken afgewikkeld
worden en daarna staat het be
stuur zijn plaatsen achter de be
stuurstafel af aan de gemeente
raadsleden van de K.V.P., die
een forum zullen vormen, waar
aan de leden alle mogelijke vra
gen op het gebied van gemeen
teraad en gemeente mogen stel
len. Zelfs de melksanering om
maar een voorbeeld te noemen
mag ter sprake gebracht wor
den! Zo goed als mogelijk is, zul
len de raadsleden gezamenlijk
of afwisselend op de gestelde
vragen antwoorden. Deze unieke
gelegenheid zal ongetwijfeld
door talrijke K.V.P.-Ieden aan
gegrepen worden. Het bestuur
verwacht dan ook een bijzonder
grote belangstelling voor deze
bijeenkomst. Laten de leden nu
reeds de datum van 28 October
noteren!
„Leiden barst uit zijn grenzen"
Foto links: Eén van de nieuwe stra
ten, de Dijkstraat, in het Moskwar
tier, gezien vanuit de Storm Buij
singstraat in de richting van de Lage
Morsweg. De kinderen vinden aan
de slootkant (nog?) een prachtige
spcelgelegenheid.
Foto rechts: Precies tot aan de
grens van Oegstgeest heeft Leiden
in deze wijk zijn grondgebied volge
bouwd. Kennelijk is hier niet ge
streefd naar een afgerond geheel.
(Foto's: „De Leidse Courant").
Oegstgeest annexeren moet. Hoewel
er ook in de gemeenteraad
meerdere malen op gezinspeeld is,
zijn ons hierover nog geen officiële
plannen bekend. Maar de grond
aankoop van Leiden in de gemeente
Oegstgeest in de richting van en
rondom de Slaagh wettigt het
vermoeden, dat Leiden deze plannen
inderdaad wel heeft.
