3)e £eidóe@oii/fcci/iit
Visjinski maakt
deining
om Triëst
Kwestie-Triëst in de Veiligheidsraad Prinses Wilhelmina in de kerk teNaarden
AMERIKA NEEMT RUSSISCH
VOORSTEL NIET AU SERIEUX
Sabotage aan Belgische
straaljagers?
Ramp van de „Convair
bij Frankfort
Oorzaak nog
onbekend
Krijgsgevangenen worden
„doorgespoeld
Churchill maakte en
schreef historie
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 16 OCTOBER 1953
45ste JAARGANG No. 13018
5
Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
HULP IN NOOD
OPWINDING en ontevre
den uitlatingen bij het' verschij
nen van dit wetsontwerp op de wa-
tersnoodschade ten spijt, is dit on
derwerp, zoals het uit de bus is ge
komen en nu in de Kamer is behan
deld, niet zo slecht als men het wel
heeft willen doen voorkomen.
Men is bij de beoordeling daarvan
in de aanvang uitgegaan van de
schrikwekkende ontdekking, dat dit
wetsontwerp geheel gebaseerd is op
de wet op de Materiële Oorlogs
schade, die vier jaar geleden door
de kamer werd aanvaard.
Nu langzamerhand de kruitdamp
wat is opgetrokken en men de tijd
heeft gehad de artikelen van dit
wetsontwerp rustig uiteen te rafelen,
blijkt wel. dat de regeling niet zo
slecht is als men aanvankelijk had
gedacht. Hierbij moet men bedenken
dat de economische situatie vier
jaar geleden heel wat slechter was
dan thans en vervolgens, dat de wet
op de Materiële Oorlogsschade leed
aan een overdaad van perfectionis
me, waar nog bij kwam, dat dit per
fectionisme mede oorzaak werd
naast de houding van de uitvoe
rende ambtenaren van een te
starre toepassing van deze wet. Dit
perfectionisme nu is bij het ontwerp
op de Watersnoodschade vermeden.
Dat is punt één. Andere bezwaren
waren, dat noch de huisraadschade,
noch de immateriale schade werden
erkend als behorende te komen ten
laste van de Staat. Nu kan men er
nóg enige maanden te discussieren
of de Staat in deze een primaire of
wel een secundaire taak heeft, men
doet echter beter te beoordelen, hoe
de hulp aan de getroffen gebieden
zich in feite ontwikkelt, evenmin
als het nog zin heeft zich te verdie
pen in de vraag, of men de Staat
voor de toestand van de dijken ver
antwoordelijk kan stellen met de
consequenties van dien. Het gaat
immers om de feitelijke hulpverle
ning, naar tevredenheid is geregeld.
Moskou vindt het geschil van
wereldbetekenis
Gisteravond is de Veiligheidsraad op Russisch verzoek begonnen met de
behandeling van de kwestie Triëst. De Amerikaanse afgevaardigde Cabot
Lodge stelde de Russische interventie in dit probleem aan de kaak als een
„propagandamiddel, dat tot doel heeft om zo veel mogelijk moeilijkheden
te veroorzaken". Intussen heeft de Britse zaakgelastigde te Belgrado een
onderhoud gehad met de Zuid-Slavische onderminister van buitenlandse
zaken en heeft de Italiaanse premier Pella de Amerikaanse, Britse en
Franse ambassadeurs bij zich geroepen. Dat gelijktijdig overleg te Bel
grado en Rome staat in verband met de conferentie der Grote Drie, dié
vandaag te Londen begint en waarop Triëst ook besproken zal worden.
EERLIJKE POGING TOT
OPLOSSING.
De Amerikaanse afgevaardigde in
de Veiligheidsraad had geen goed
woord over voor het Russische voor
stel om de Zwitserse kolonel Flücki-
ger te benoemen tot gouverneur van
het vrije gebied van Triëst. Hij wei
gerde eenvoudig het voorstel au sé-
rieux te nemen. Cabot Lodge noemde
het Brits-Amerikaanse besluit om
zone A van Triëst te ontruimen en
aan Italië over te dragen een „eer
lijke poging om in een zeer belang
rijk deel van Europa de stabiliteit
Streng onderzoek
gaande
De Belgische recherche stelt een
te vergroten en een permanente op- onderzoek in naar daden van sabo-
lossing van een zeer hachelijk pro- 55
iï^IT ALLES NEEMT niet weg, dat
er toch nog wel het een en an
der te wensen is overgebleven, ook
al is de regering dan heel wat roya
ler geweest dan zij was bij de oor
logsschadevergoeding. Deze hulpver
lening komt de regering altijd nog
op ruim 500 millioen gulden te
staan. Maar dit grote bedrag bete
kent geen integrale vergoeding en
ook dat is oorzaak geweest van de
ontevredenheid. Zo heeft de rege
ring een regeling ontworpen voor
herstelbare panden, welke aldus was,
dat voor schade tussen 1000 en
f 3000, duizend gulden zou worden
bijgedragen plus 75 pet. van de rest,
en voor schade boven de drieduizend
gulden 2500 plus 60 pet. van het
overige deel. Hiermede is de kamer
niet tevreden geweest en het is
juist, dat zij getracht heeft deze per
centages te doen verhogen, waartoe
een. amendement van de KVP de
stcot heeft gegeven. Maar ander
zijds kan men het de regering moei
lijk euvel duiden, dat zij niet aan- j
stonds al haar kruit heeft verscho
ten. maar haar ontwerp een marge
heeft gelaten, die haar de gelegen-
heia bood in de Kamer de grens nog
naar boven te verleggen. Indien de
regering aanstonds de percentages
gesteld had op 75 pet. en 90 pet. i
voor een eigen woning, zoals de
KVP vroeg, zou er immers .,geen
muziek meer in hebben gezeten. Per
slot van rekening kent de regering
zijn pappenheimers en de Kamer
ook.
Zijn ontevredenheid uitspreken
met deze regeling is dan ook beslist
niet geheel objectief, als men be
denkt, dat het verder zal afhangen
van de toepassing der getroffen re
geling. En men mag met recht en
reden verwachten, dat deze soepel
zal zijn.
Men kan op een wetsontwerp al
tijd bemerkingen hebben, omdat 'n
algemene regeling de een zal be
voordelen en de ander er slechter
van af zal komen. Zou men dit alles
willen ondervangen dan moet men
iich weer verliezen in perfectionis
me en het voordeel van dit wetsont
werp is in ieder geval, dat het be
grijpelijk is, dat het snel gekomen
s, dat het allerlei administratieve
rompslomp voorkomt en dat het niet
n details vervalt. Bij zulk een ramp
san men zich immers beter niet
verdiepen in de juridische vragen,
wie verantwoordelijk is voor de
schade met de consequenties daar
aan.
Men kan zich beter op het stand
punt stellen hoe hier geholpen moet
werden en hoe er het beste snel ge-
nolp-en kan worden. Dit heeft de ka
mer bij de behandeling ervan begre
pen. Het heeft begrepen, dat het
geen zin heeft zich moe te vechten
Dm de vraag of de regering de huis
raadschade voor haar rekening be
hoort te nemen of niet, het heeft er
genoegen mee genomen dat deze
luisraadschade wordt vergoed en dat
iet Rampenfonds goed en daadkrach
tig hulp verleent. Als de uitvoerende
ambtenaren, die deze wet krijgen te
behartigen, straks hieraan een voor-
oeeld nemen, waarop de Kamer zo
■terk heeft aangedrongen, zal de
aanvankelijke ontevredenheid waar
schijnlijk plaats maken voor dank
oor de wijze, waarop de mensen in
de getroffen gebieden zo snel zijn
geholpen.
bleem 'mogelijk te maken".
-Hij citeerde de Russische beschul
diging, dat Engeland en Amerika hun
zone van Triëst. in een militaire ba-,
sis hadden veranderd. Waarom had
Rusland dan niet geprotesteerd, toen
men in 1947 de Britse en Amerikaan
se troepen verzocht had daar te blij
ven? Terzelfdertij d noemen de Rus
sen het Brits-Amerikaans besluit om
zich uit de zone terug te trekken
„een bedreiging van de vrede". Met
andere woorden, aldus de Ameri
kaanse afgevaardigde, eerst zegt Rus
land, dat onze aanwezigheid daar een
bedreiging van de vrede is en on
middellijk daarna beweert het dat
WERVELSTORM IN TURKIJE.
Merzifon, ten Noorden van Anato-
lië (Turkije), is Donderdag door een
wervelstorm geteisterd. Tien perso
nen kwamen om het leven en 45 hui
zen werden verwoest.
„Geen particuliere aangelegenheid"
Visjinski antwoordde onmiddellijk,
dat de onrust in Zuidslavië over het
Brits-Amerikaanse besluit om zone
A aan Italië over te dragen er een
bewijs van was, dat de politieke at
mosfeer in een toestand van span
ning was getreden. Verwikkelingen
in een bepaald gebied zouden niet
nalaten hun invloed op andere ge
bieden in de wereld te hebben, aldus
de Russische gedelegeerde.
Visjinksi verklaarde, dat de Sow-
jet-Unie niet zou toelaten, „dat de
kwestie wordt opgelost door drie,
vier of vijf mogendheden, omdat hetl
„geen particuliere aangelegenheid I
van deze staten is", doch een zaak I
van „grote historische en politieke j
betekenis", waar niet slechts Europa, I
doch de gehele wereld belang bij
heeft. Het Italiaanse vredesverdrag
was naar hij zei, zorgvuldig opge
steld en „eiste, dat tenminste de eer
ste stap wordt ondernomen, nl. de
I benoeming van een gouverneur",
een terugtrekking van onze troepen Dit kan niet langer worden uitge-
de vrede bedreigt. I steld, aldus de Sowjet-afgevaardigde.
voorwerp in de luchtaanzuiger van
de motor was geplaatst met het ge
volg dat de toevoer van zuurstof
gedeeltelijk werd verhinderd, waar
door de brandstof verhit werd en de
motor tenslotte ontplofte.
Het onderzoek der recherche zou
vooral geschieden onder het personeel
van het eerste en derde escadrille
van de basis. Het gerucht doet de
ronde dat leden van het technische
burgerlijke personeel bij deze sabo
tage betrokken zijn.
veld Florennes (prov. Namen). Het
personeel van dit vliegveld, dht so
ciaal is ingericht voor straaljagers,
mag sedert Maandag de basis niet
verlaten.
De eerste bewijzen van sabotage
werden Zaterdag jl. vastgesteld. Om
streeks 13 uur kwam een straalja
ger, die in de omgeving van het vlieg
veld cirkelde, plotseling in moeilijk
heden te verkeren. Het gelukte de
piloot zijn toestel op het grasveld
langs de betonbaan aan de grond te
zetten, waar het vliegtuig omsloeg en
en der motoren ontplofte. Uit een
onderzoek bleek, dat in de motor
een metalen voorwerp was geplaatst,
waardoor de motor in brand was ge
raakt.
Naar vernomen wordt zijn op het
vliegveld de laatste maanden vier
van deze sabotagedaden gepleegd.
Telkens ontploften de motoren van
straalvliegtuigen, die voor het ver
trek gereed stonden. Eerst thans zou
echter zijn komen vast te staan, dat
bij elk dezer toestellen een metalen
Pas de helft van de 44 slachtoffers
die men uit het wrak van de Belgi
sche Convair heeft geborgen, was
gisteravond geïdentificeerd.
Op een dag die nog moet worden
aangewezen zal men de stoffelijke
resten van de slachtoffers van de
vliegramp ter aarde bestellen op het
kerkhof van Frankfort. Wanneer de
familie daaraan de voorkeur geeft,
zal men de stoffelijke overschotten
naar het land van herkomst terug
brengen.
Na het ongeluk heeft het luchtver
keer op het Frankforter vliegveld
De nog rokende puinhopen van het
verongelukte vliegtuig.
Rhein-Main normaal voortgang ge
had. Uit niets bleek, dat er een bij
zondere nervositeit heerste onder de
passagiers van andere vliegtuigen.
Volgens Rudolf Lange, de directeur
van de maatschappij die het vliegveld
in exploitatie heeft, werkten alle vei
ligheidsinstallaties van het veld toen
het ongeluk gebeurde. Men heeft dan
ook nog steeds geen enkele zekerheid
over de oorzaak van de ramp.
Bij het opruimen van de wrakstuk
ken vonden brandweerlieden gisteren
een dames-polshorloge, dat was Wij
ven stilstaan op 15.59 uur, naar men
gelooft het ogenblik waarop de ramp
zich voltrok.
Russen gebruiken
gestolen documenten
Een Duitse geleerde die een jaar
geleden ontvlucht is uit de Russische
laboratoria in Oost-Duitsland, heeft
volgens McCarthy te New York
verklaard, dat de geheime documen
ten, die uit het fort Monmoüth (cen
trum van de Amerikaanse verbin
dingsdienst) waren verdwenen, thans
door Russische geleerden worden ge
bruikt.
Behalve deze papieren, die betrek
king hadden op radar-geheimen, zou
den volgens deze geleerde de
Russen in het bezit zijn van micro
films van andere documenten uit het
„Evans-laboratorium", het streng be
waakte onderzoekcentrum in fort
Monmouth, waar o.m plannen tegen
mogelijke atoomaanvallen worden
uitgewerkt.
Overstroming
veroorzaakte busongeluk
Twee-en-twintig personen werden
gedood, toen Woensdagavond bij San
Sebastian een autobus tegen een weg
versperring botste, die was opgewor
pen tegen de hevige overstromingen
in dit gebied.
Het wrak van de bus werd door
het wilde water weggespoeld.
De overlevenden, die zich uit het
wrak wisten te bevrijden, zwommen
naar boomtoppen, waar zij vervolgens
van af werden gehaald. Omtrent de
overstromingen in Noord-Span je
wordt nog gemeld, dat er reeds 35
slachtoffers geteld zijn.
Vooral de stad Renteria heeft grote
schade geleden. Een meisje is door
het geweld van de stroom meege
sleurd.
De fabrieken van de stad Andoain
hebben ernstig geleden door water
schade.
In het gehele Baksenland is het
treinverkeer tot stilstand gekomen.
H.M. de Koningin en H. K. H. Prin
ses Wilhelmina hebben Donderdag de
45e jaarlijkse uitvoering van het
Handelconcert „Messiah" bijgewoond,
dat in de Grote Kerk te Naarden
werd gegeven door de Handel-Ver
eniging Naarden-Bussum.
Prinses Wilhelmina arriveert aan
de Grote Kerk.
Roden boeken
1*4
weinig resultaat
Zoals men weet zijn er in Korea
aan weerszijden, maar vooral onder
de Noord-Koreanen, krijgsgevange
nen, die niet wensen te worden ge
repatrieerd. Voor hen is in de be
standsovereenkomst een bepaling
opgenomen, dat zij onder toezicht
moeten worden gesteld van een
neutrale commissie, totdat over hun
lot zal zijn beslist. Intussen mogen
eigen officieren trachten de weiger-
achtigen door voorlichting te over
reden toch naar huis terug te ke
ren. Gisteren is daar te Panmoendjon
voor het eerst mee begonnen. Het
resultaat was, dat 10 van de eerste
groep van 500 anti-communistische
krijgsgevangenen „bekeerd" zijn.
Het was 15.12 uur Koreaanse tijd,
toen, na veel wilde tonelen, een be
gin kon worden gemaakt met de
wat de Amerikanen noemen „her
senspoeling" van de anti-communis
tische krijgsgevangenen.
In de „spoelbarakken" zaten drie
Chinese vertegenwoordigers die,
in tegenwoordigheid van journalis
ten „van beide kanten" de gevan
genen tot andere gedachten probeer
den te brengen.
Met nationalistisch-Chinese vlag
getjes in de hand en onder het zin
gen van anti-communistische liederen
kwamen vele krijgsgevangenen de
barak binnen waar de Chinese voor
lichters rustig wachtten, tot het lied
ten einde was, om daarna het woord
te nemen.
Enkele gevangenen gingen, kort
nadat de voorlichting was begonnen,
de voorlichters met een stoel te lijf
en moesten door de Indische wacht
posten worden overmeesterd. Tus
sen de bedrijven door vlogen stenen
tegen de voorlichtirigsbarakken, waar
mee de anti-communisten hun me
ning over de woorden van de Chi
nezen kenbaar wilden maken.
De eerste, die voor de communis
ten verscheen, deed een poging te
vluchten en moest door de Indiase
bewakers worden tegengehouden.
HIJ GAAT Z'N PRIJS
ZELF HALEN
Een vergenoegd glimlachende
Churchill heeft gisteren in zijn Lon-
dense ambtswoning officieel de beves
tiging gekregen van het grote nieuws
dat hij dit jaar is uitverkoren voor
de Nobelprijs voor literatuur.
Hy is de eerste figuur, die geschie
denis heeft gemaakt en voor het
boekstaven van die geschiedenis op
zulk een zeldzame wijze wordt be
kroond.
Churchill bleek vooral verheugd,
omdat deze eer hem bewezen werd
voor zijn literaire werk. „Ik ben daar
bijzonder trots op", bekende hij.
Sir Winston herinnerde er aan, dat
reeds andere Britten vóór hem een
Nobelprijs voor letterkunde ontvin
gen. Hij zei:
„Rudyard Kipling was de eerste
Engelsman, die deze prijs kreeg, en
Bernard Shaw ontving er ook een.
Ik ben er van overtuigt, dat ik met
geen van beiden kan concureren.
Hun werk ken ik nogal goed en ik
mo?t zeggen, dat mijn ideeën meer
in overeenstemming met die van
Kipling dan die van Shaw waren.
Maar terwijl Kipling mij nooit hoog
heeft aangeslagen, was het juist
Bernard Shaw, die zich dikw'ijls in
tamelijk vleiende bewoordingen over
mij heeft uitgelaten".
Churchill verklaarde, „zijn best te
zullen doen om op 10 December in
Stockholm te kunnen zijn".
Dan worden daar namelijk de No
belprijzen officieel door koning Gus-
taaf Adolf uitgereikt.
De Nobelprijs voor letterkunde
waar Churchill, tussen haakjes ge
zegd ook in 1949 reeds candidaat voor
was bestaat uit een orkonde, een
zware gouden medaille en 175.292
Zweedse kronen. Dit bedrag, dat aan
Churchill in ponden sterling zal wor
den uitbetaald, vertegenwoordigt
een som van omstreeks f 130.000.
De Noordelijken spraken hem
darna door middel van een tolk als
volgt toe:
„U moet naar huis, naar uw gezin
terugkeren."
De man wendde het gezicht af en
antwoordde: „Neen, ik wil naar
Formosa".
„Laat u niet beetnemen door de
erenigde Naties", aldus de commu
nist.
„Mijn besluit staat vast", ant
woordde de gevangene.
Daarna gaven de communisten hun
pogingen op. De krijgsgevangene kon
toen kiezen tussen twee deuren:
De ene leidde (symbolisch) naar
communistisch China, de andere te
rug naar het kamp Zonder aarzelen
koos de Chinees de laatste.
Zij willen niet meer horen
De Indiase bewakingstroepen in
Kore& hebben besloten vandaag
(Vrijdag) het geven van „uiteenzet
tingen" aan gevangenen, die niet naar
huis willen, niet te laten doorgaan,
omdat de betrokken Noord-Koreanen
weigerden, hun afdelingen te verla
ten.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal Dinsdag 20 en Woensdag 21
October a.s. geen audiëntie verlenen.
(Geldig van Vrijdagavond tot J
Zaterdagavond. Opgemaakt
10 uur).
RUSTIG WEER
Zwaar bewolkt met versprei-
de opklaringen en plaatselijk
mist. Overwegend droog weer.
Weinig wind. Over het algemeen
weinig verandering in tempera
tuur.
17 Oct.: zon op 7.08 en onder 17.42;
maan op 15.2b en onder uur.
Het weer in Europa
HELSINKI
regen
6 C
OSLO
geheel bew.
3
STOCKHOLM
regen
mist
8
KOPENHAGEN
8
LONDEN
onbew.
7
AMSTERDAM
geheel bew.
11
BRUSSEL
mist
10
PARIJS
nevel
13
BORDEAUX
nevel
11
NICE
geheel bew.
16
WARSCHAU
nevel
10
BERLIJN
nevel
12
FRANKFORT
mist
12
MUNCHEN
nevel
10"
ZURICH
mist
10
WENEN
mist
11
ROME
zwaar bew.
23
Korreltje
Denken is de enige zaak, die niets
kost en veel opbrengt.