Australiër uitgevallenf en Nederland favoriet K+LJVÏ* ver voor op het tijdschema In huiskamer is spanning groter dan aan boord van de Liftmaster Australiër had pech op Cocoseilanden en moest uit de race genomen worden Gaat de Brit Hodges winnen ARME FURCE! VRIJDAG 9 OCTOBER 1953 DE LEIUSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 1 OP CROYDON AIRPORT, DE VLIEGHAVEN BIJ LONDEN, WAAR DUIZENDEN BELANGSTELLENDEN ZICH VERZAMELD HADDEN OM VEILIG ACHTER DE TOUWEN HET GROTE MOMENT IN DE WERELD LUCHTVAART MEE TE MAKEN, WERD HET STIL. DE STEMMEN EN HET GEROEP VERSTOMDEN, ALLEEN DE VLIEG TUIGMOTOREN BRULDEN HUN LOEIEND LIED, MAAR DEZE MU ZIEK VAN GEWELD EN KRACHT ACCENTUEERT SLECHTS DE STIL TE EN DE SPANNING, DIE ER BIJ DE DUIZENDEN ACHTER EN DE HONDERDEN BINNEN DE TOUWEN HEERSTEN. HET IS KWART OVER VIJF EN DE DRIE VLIEGTUIGEN, DIE OVER ENKELE MINUTEN ZULLEN STARTEN, STAAN IN HET HUN AAN GEWEZEN VAK. DF. PASSAGIERS ZIJN INGESTAPT EN ZITTEN EVENEENS STIL GEWORDEN OP HUN PLAATSEN EN KIJKEN GESPANNEN NAAR BUITEN. Dan nadert de hertog van Gloucester met de startvlag in de hand. Langzaam gaat de wimpel omhoog; stevig omknelt gezagvoerder Kooper de stuurknuppel; dan zwaait de vlag omlaag en schiet de K. L. M.-Lift- master over de startbaan; het is precies één minuut voor half zes. Onmiddellijk daarna komen op een ander deel van het vliegveld de Can berra's, die aan de sr.elheidsvlucht deelnemen in beweging. Langzaam taxiën zij naar de startbaan en overstemmen met het geloei van hun proefdraaiende motoren het geronk van de twee nog aanwezige passa giersvliegtuigen. Weer gaat de vlag omhoog en om 4 minuten over half zes verdwijnt de Australische „Hasting" naar onbekende verten. Vijf minuten later, wan neer de vlag voor de derde maal gevallen is, en ook de Britse Viscount het luchtruim gekozen heeft, is de race voor alle deelnemers aan de handicap begonnen. En terwijl in de drie passagiersvliegtuigen de spanning van de start begint weg te ebben, doen de 5 Canberra's Croydon nog daveren om 7 uur zijn ook zij alle in de lucht verdwenen en is voor alle deelne mers de grote race ca. 19.000 km. lang, begonnen. Toen de laatste Canberra zich om 2 minuten voor 7 van het vliegveld verhief, had de Liftmaster al 400 km. richting Rome gevlogen. Zeelandse piloten omheen liepen, kennelijk vastbesloten zich niet zon der meer gewonnen te geven. In een hoek van dit restaurant zit ten Arie van der Berg uit Voorhout, en Jeanna Haans uit Tilburg gezel lig te praten. Zij gaat naar Dunedin en Arie weet nog niet precies wat hij gaat doen, maar als bloembollenkwe ker hoopt hij daar wel wat te vinden. Zo langzamerhand is het rustig op het vliegveld geworden. Nu begint toch eventjes het definitieve vertrek uit Europa te wegen. Het is bij drieën en er hangt spanning in de lucht nu de grote reis zo dadelijk gaat beginnen. De bemanningen staan al bij de vliegtuigen en straks verwacht men de hertog van Glou cester die de KLM-machine als eerste het startsein zal geven. in de cabine pakken twee beman ningsleden op de veldbedden een hazeslaapje en achterin werken de twee stewards en de stewardess als paarden om het eerste maal gereed te maken. Even later komen de bladen met kippensoep, varkenscotelet met champioens, aardbeien met suiker, gemberbollen en koffie. Geen flauw idee Als u mij vraagt of ik het idee heb in een race te zitten moet ik daar beslist ontkennend op antwoor den en de Nederlanders thuis zul len waarschijnlijk veel beter de span ning mee kunnen beleven dan wij hier in de Liftmaster, die ons natje en droogje op zijn tijd krijgen en al leen straks wat slaap tekort zullen komen". Middelerwijl zien we de lichten van Milaan onder ons doorglijden en het wordt wat koud. Buiten is de temperatuur 18 graden en de Italia nen weten dat ze de winter tegemoet gaan. Straks nog Rome en dan vlie gen we de zomer en daarna de lente in en dat op zichzelf is al een heerlijk gevoel. Hastings is onze grote concurrent Een vriendelijk zonnetje begroette gistermorgen de deelnemers aan dc Christchurchrace toen ze in hun ho tel wakker werden. De emigranten van de „Liftmaster" maakten in dit stralende najaarszweer een boottocht je op de Theems. Nu de handicaps bekend zijn, blijkt wel, dat de KLM de formule op zijn gunstigst heeft uitgebuit en de juiste verhouding heeft gevonden tussen snelheid, totaal gewicht en betaalde lading. De BEA daarentegen heeft het ge hele accent op de snelheid gelegd, waarmede echter geweld is gedaan aan de idee van efficiency en com mercieel vervoer. De „Viscount" zal dan ook wel het eerst in Christchurch aankomen in de handicap-race, maar zoals de pa pieren thans liggen is het niet waar schijnlijk dat hij zal winnen. De grote concurrent van de KLM is thans, zo neemt men aan, de „Has tings" van de Nieuw Zeelandse luchtmacht, die er ongetwijfeld al les op zal zetten in eigen land de eerste prijs in ontvangst te nemen. De Nederlandse emigranten in de Christchurchrace hadden gistermid dag op London Airport hun laatste maaltijd op de begane grond in Europa. Het was een feestelijk maal waarvan het belang nog werd geac centueerd door de aanwezigheid van talrijke autoriteiten. TWEE UUR VOOR DE START Daar zitten we dan twee uur voor het vertrek in bet oassagiersverbhjf, waar niemand ons anders toegang heeft dan de reizigers. Eindelijk „onder ons", na de lange procedure van douane- en andere formaliteiten waaraan men op geen enkel vlieg veld ontkomt, en die nog steeds een handicap zijn voor het reizen door de lucht. Buiten brullen de motoren van de in- en uitgaande vliegtuigen en daar ginds aan de andere zijde staan de machines van de race, veilig op het afgezette deel. K.L.M. favoriet De KLM is thans zwaar favoriet in handicap-afdeling en er zijn nog wei nigen die aan een Nederlandse over winning twijfelen. De zwaarste con current is thans de „Hastings" die vanmorgen van het personeel nog een extra beurt kreeg en waar Nieuw „Willen de passagiers...." Daar klinkt een kort tikje op de microfoon en direct daarna klinkt het: „Willen de passagiers van de KLM-Liftmaster, bestemd voor Christchurch, zich naar buiten bege ven". Daar gaan ze dan een voor een met hun koffertje in de hand ernstig en rustig. De eerste stappen op weg naar het nieuwe land en een nieuwe toe komst. We zitten in de Liftmaster en ge zagvoerder Kooper houdt de stuur- kolom stevig omkneld. Het is stil in het vliegtuig en om het veld zwaaien duizenden met zakdoeken. Nog even- en daar gaat de vlag omlaag. De luchtrace naar Christchurch is be gonnen, een gewone commerciële vlucht, jawel, maar er zal toch even om „geknopt" moeten worden en iat zal gebeuren op deze route van twin tig duizend kilometers over wouden, zeeën en woestijnen. Ruim twee da gen en nachten in een weliswaar comfortabele stoel maar het is toch wat anders dan je bed thuis. Doch een race naar Christchurch maken we maar één keer mee en het is de moeite waard de kans te hebben daar ginds aan de andere zijde van de aarde de Nederlandse vlag in top te zien gaan. ANDERHALF UUR NA DE START Het is tien voor zeven Nederlandse tijd Donderdagavond en we vliegen boven Frankrijk ergens tegen de Zwitserse grens aan. De eerste op winding van de start is voorbij. De 4800 pk van de vier motoren te zamen (op kruissnelheid) voeren ons langzaam weg van de zacht rode steep rechts achter ons waar de zon onder de horizon is verdwenen. Voor ROME! Precies om 8 uur 34 kwam de grote zilveren vogel „Ir Damme" aan de grond op het Romeinse vliegveld Ciampino. Het oponthoud was slechts kort. Er werd 10.800 liter benzine ge tankt. De hele pantry werd gewis seld en een snelle inspectie gehouden. Alles bij elkaar duurde het slechts 20 minuten. Het Romeinse KLM-bureau had al leen een klein groepje van zijn beste mensen hiervoor gemobiliseerd Uit de machine zijn alleen een marconist en een mecanist even uitgestapt. De verdere bemanning en alle passa giers bleven in het vliegtuig. Hun enthousiasme was overweldigend. Het gezang van binnen daverde over het veld. Precies vier minuten voor negen schoot de Liftmaster weer de lucht in en ruim een uur later vier minu ten over tien werd het 390 km ten Zuiden van Rome gelegen Caraf- baken gepasseerd; om 6 minuten voor half twaalf werd het eiland Rhodos bij de Turkse kust overge vlogen en om 14 minuten voor 2 schoot Beiroet onder het Nederlandse toestel weg. Ondertussen was de vlucht niet helemaal van een leien dakje gegaan, daar ten Westen van Athene en Cy prus een storm het vliegtuig enige vertraging bezorgde De Liftmaster verloor in het geheel 9 minuten op het schema, maar daar staat tegen over, dat tot dan toe reeds 1 uur en vier minuten gewonnen was, zodat er nog altijd een winstje van bijna één uur overbleef. Naast deze kleine tegenslag, die de stemming in het vliegtuig niet kon drukken en alleen maar een zuivere technische druk veroorzaakte, daar de passagiers de riemen moesten aangespen, had er ook een ontroe rende plechtigheid plaats gehad. De heer D. A. Visser, „papieren vlieger" aan boord van de KLM-Lift master vierde even na middernacht zijn dertigste verjaardag. Hij ontving een zoen van stewardess mej. E. M. L. Pinaul en een zakmes van gezag voerder Kooper. De passagiers zon gen: „For he is a jolly good fellow". De bemanning houdt een laatste praatje met dr. Plesman, vlak voor men in zal stappen om het startsein af te wachten. traject is dan het stroomgebied van de Euphraat door Syrië en Irak ge volgd. Anderhalf uur winst. Bagdad verdween in een flits en precies één uur en tien minuten la ter tien minuten voor vijf pas seerde men het 500 km. verder gele gen Basra. Toen begon men op de grond een schatting te maken van de aankomst in Karachi. „Half elf", zeiden de voorzichti ger), „misschien iets eerder", maar in de lucht had men grotere plannen dan de „grond" kon vermoeden. KARACHI Nadere peiling deed de K.L.M. uit rekenen, dat de Liftmaster ruim an derhalf uur op zijn tijdschema voor lag, maar het was toch een volledi ge verrassing, toen om kwart over negen het telegram uit Karachi binnenkwam, dat vertelde, hoe de stoere Liftmaster daar om 2 minuten over 9 geland was. Het oponthoud duurde hier even langer dan op de vorige landings plaatsen, 25 minuten, maar om 3 mi nuten voor half tien was de Liftmas ter al weer vertrokken naar Ran goon, waar het K.L.M.-toestel vol gens het tijdschema om half acht vanavond moet aankomen, maar als alles verloopt, zoals tot nu toe, zal dit tijdstip beduidend vroeger lig gen. De K.L.M. hoopt al op een tijd tussen kwart over vier en kwart voor vijf. BAGDAD Zeven minuten voor half vier ar riveerde de Liftmaster te Bagdad, waar het oponthoud slechts 17 mi nuten duurde. Het traject RomeBagdad dat vol gens de eerste bericht in zes uur en vierentwintig minuten L afgelegd, meet hemelsbreed bijna 3000 kilo meter. Daar de Liftmaster ter hoog te van het eiland Rhodos voor de Zuidwestelijke kust van het Anatoli- sche schiereiland heeft gevlogen, be staat het vermoeden, dat het vlieg tuig een iets zuidelijker koers dan de rechtstreekse heeft genomen. Aangenomen kan worden, dat ge zagvoerder Kooper via Brindisi en zuidelijk van Athene in de richting van Alepo is gevlogen en van daar naar Bagdad. Naar eerste schatting heeft de snelheid daarbij ruim 460 km. per uur bedragen. Als laatste En hoe gaat het met onze concurrenten Hoe ging het intussen met onze concurrenten en want daar zit mo menteel de meeste spanning in met de deelnemers aan de snelheids-race, de 5 Canberra's? De Britse Viscount vloog één minuut voor middernacht 160 km. ten Noorden van Cyprus en bevond zich te half twee 280 km. ten Zuid-Westen van Bagdad. Nog steeds had de Viscount geen tussenhaven aangedaan en dat %as ook niet de bedoeling. Men had in Londen besloten om recht streeks van Londen naar Bahrein te vliegen, waar het vliegtuig om negen minuten voor vier hedennacht aankwam. Het oponthoud van de Viscount op het vliegveld was van kortere duur, als de tussenlanding van de K. L. M., want reeds 15 minuten na aankomst, zes minuten over vier; verliet de Viscount alweer het vliegveld Bahrein, van waar het vermoedelijk in de richting Colombo zal vliegen. Daar de deelnemers aan de handicap van elkaar niet weten welke route precies gevolgd zal worden, heerst er momenteel een klein mysterie rond de Australische Hasting. Dit vliegtuig vloog van Londen naar Athene, waar het gisteravond te tien minuten over elf landde; het oponthoud duurde hier vrij lang 43 minutenzodat de Hasting om 7 minuten voor twaalf uit Athene vertrok. Gezien de weersgesteldheden, zagen deskundigen geen andere mogelijkheid voor het vliegtuig, dan via Shaiba te vliegen, maar hedenmorgen om tien uur was nog mets van het vliegtuig vernomen. 72 minuten vertraging. De Engelse Burton kwam om 3 minuten vóór twaalf en de laatste Engelsman Furce 11 minuten later, acht minuten over het middernachte lijk uur. Burton had slechts enkele minuten nodig om te tanken en weer weg te vliegen, maar de arme Furce moest hier knarsetandend toezien, hoe een reparatie aan een vliegtuig wiel 72 gouden minuten opslokte, zo dat hij eerst om 6 minuten voor half twee het vliegveld van Shaibah kon verlaten. De vertraging liet zich ge ducht voelen. Negen minuten over zes, dus 54 minuten na de Hodges, landde Furce op Colombo, waar de Burton reeds na 15 minuten tanken verdwenen was. De vertraging duur de voor de Furce 26 minuten en om 5 minuten over half zeven vertrok ook Furce richting Cocoseilanden. De snelle Hodges die inmiddels ook weer niet zo heel veel sneller gaat dan de Burton heeft 't stoute plan om de Cocoseilanden links te laten liggen en rechtstreeks door te vliegen naar Perth (Australië). De drie Engelse Canberra's hebben dus onderling een fiks partijtje ge- i Een geheel ander beeld geven de vijf Canberra's; deze kan men „op de voet" volgen. Daar deze vliegtuigen geen namen hebben, zullen we hen in onze ver slagen de namen der gezagvoerders geven. Verre favoriet is momenteel de Engelse „Hodges", die een flinke voorsprong op de andere vliegtuigen heeft, terwijl de arme Brit „Furce" wegens een defect landingswiel in Shaiba 72 minuten vertraging opliep en daardoor als laatste in de race is komen te liggen en de Australiër Cuming na een klein ongeval op de Cocoseilanden moet opgeven. Om 10 minuten voor half negen gisteravond vloog de Hodges reeds over Rome en was daarmede de Liftmaster reeds gepasseerd en om twaalf minuten voor twaalf landde Hodges op Shaibah, vanwaar het om 18 minuten over het middernachte lijk uur weer startte om hedenmor gen om kwart over vijf te Colombo te arriveren. vochten: De snelste van de drie was Burton die een gemiddelde snelheid van 890 km. per uur behaalde. De fa voriet, de Hodges maakte „slechts" 889 km. per uur en de derde, de Furce kwam er met 847 km. per uur bijna niet meer aan te pas. Australië wel nog kans? Het was van te voren al te bezien, dat de Australische Canberra's een hele dobber aan hun Engelse broe ders zouden hebben, maar de pech, die de arme Cuming getroffen heeft, waardoor hij uit de race genomen moest worden, is een strop, die niets met snelheid te maken heeft. Cuming vloog een aardige vlucht en lag niet zo heel ver bij de Engel sen achter waarnemers geloven nog steeds, dat één van de Austra liërs de race winnen kan toen hij bij zijn landing op het vliegveld van de Cocoseilanden te 6 minuten voor negen hedenmorgen Hodges pas seerde dit eiland te ongeveer 10 mi nuten voor negen een vliegtuig band sprong. De gevolgen waren ernstiger, dan aanvankelijk vermoed werd en het gevolg was, dat Cuming uit de race genomen werd. De tweede Australiër „Raw" landde om 8 minuten voor negen op de Co coseilanden en was om twee minuten over negen weer door de ijle luchten verdwenen. Winnende minuten. De tijden van de Raw zijn als volgt: De eerste landingsplaats Bahrein werd 14 minuten over half één be reikt en na een kwartier vloog het toestel weer, richting Colombo, waar het te 11 minuten voor half zes, vier minuten later, dan de Engelse Hod ges, aankwam. Zo geven de thans nog deelnemen de vliegers elkaar weinig toe, met uitzondering dan van de Furce, die met zijn grote vertraging te kampen heeft. De winst zit voor de Hodges echter in het feit, dat hij geen tus senlanding op de Cocoseilanden ge maakt heeft, hetgeen hem de win nende minuten kan bezorgen. De vlag gaat omhoog.... starten!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 7