De loonronde van goochelende cijfers
Staatssecretaris gaf toelichting op regeringsbesluit
H.M. de Koningin op Lage Vuursche
Agent ontmoette aardig meisje
en ontving dreigende kaartjes
Schreeuwende mannequins
gaven show te Delfzijl
Coevordense politie mannen bij
marechaussee ingedeeld
Gebrekkige Utrechtenaar per
invalidewagentje naar Zweden
Emigranten in
Canada
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1953
Dfc LEIDSK COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
FIJNE EN MINDER
FIJNE PAKKETTEN
De staatssecretaris van Sociale
Zaken, mr. dr. A. A. van Rhijn, heeft
gisteren op een persconferentie een
toelichting gegeven op het besluit
van de ministerraad inzake de loons
verhoging van vijf procent. Hij
merkte op, dat het niet te voorzien
was geweest, dat de zaak zo inge
wikkeld zou worden. Er bestond
overeenstemming tussen werkgevers
en werknemers over een volledige
compensatie van de huurverhoging
en algehele opheffing der consump
tiebeperking.
In de Stichting van de Arbeid was
er overeenstemming over de inper
king van de gemeente classificatie en
de verruiming van de loongrenzen
tussen geschoolden en ongeschoolden.
Het horen van de SER.
Er zijn moeilijkheden geweest over
de kwestie van het horen van de
SER. Van de zijde der werkgevers is
de wens naar voren gebracht om over
de verhoging, die tussen 4 en 6 pro
cent zou liggen, dit college te horen.
De argumenten van de werkgevers
waren de volgende. H.i. moest de
SER worden gehoord, omdat dit in
andere gevallen ook was geschied.
De verhoging zou nog al een verzwa
ring van lasten voor de werkgevers
betekenen, n.l. tegen 10 procent, het
geen het h.i. gewenst deed zijn de
SER te horen. Het derde argument
van de werkgevers was, dat het be
sluit tot loonsverhoging gemakkelij
ker was te aanvaarden als een col
lege als de SER zich ervoor uit
sprak. Alle groepen van werkggevers
hadden ten aanzien van loonsverho
ging niet dezelfde gedachte, omdat
sommige delen van het bedrijfsleven
de verhoging moeilijk konden dra
gen. Het vierde argument van de
werkgevers was, dat zij in de verho
ging zagen eer stap naar vrijere
loonvorming. Zij wilden daarom de
SER, die daarin geen rol heeft te
spelen, horen.
Uitstel gevreesd.
Vervolgens somde de heer v. Rhijn
een viertal argumenten van arbei
derszijde op. Men moest tot een re
sultaat komen en kennelijk schuwen
de werkgeversleiders de verantwoor
delijkheid, zo redeneerde men aan die
zijde. De arbeiders vreesden van het
voorleggen der kwestie aan de SER
weer een zeer langdurig uitstel, ze
ker van 5 tot 6 weken. Dan zou deze
situatie ontstaan, dat de kwestie der
huren en der belastingen in de Ka-
mer zou worden behandeld, terwijl
het percentage der loonsverhoging
nog niet bekend zou zijn.
Als derde argument voerden
werknemers aan, dat als de SER de
loonsverhoging bekijkt, dit niet
voldoende zou zijn Er zijn allerlei
factoren in het geding en ook de be
lastingmaatregelen zouden door de
SER moeten worden bekeken. Daar
door zouden de complicaties groter
worden. Het vierde argument was,
dat het materiaal voldoende duidelijk
was. De betalingsbalans is verbe
terd en de werkgelegenheid is beter
dan ze geweest is. Aangevoerd werd,
dat de noodzakelijkheid van verho
ging door de werkgevers is toe-ge
geven. Is het dan wel juist de SER
te raadplegen?
Tijdnood.
De regering heeft zich volgens dé
mededelingen van de staatssecretaris
gesteld op het standpunt, dat het on
gewenst was de SER te horen in
hoofdzaak op grond van het argu
ment van tijdnood. De regering heeft
Vlaggestok moest
geschilderd
gezocht naar een mogelijkheid om
aan de bezwaren van de werkgevers
tegemoet te komen. Omdat ar ook eco
nomische aspecten aan de zaak zitten
heeft men werkgevers en arbeiders
doen praten.
Deze loonronde kan men naar de
mening van mr. dr. van Rhijn het
beste noemen de loonronde van de
cijfers. Er zijn allerlei moeilijkhe
den gerezen. In details bleek er ver
schil van mening te bestaan, waar
uit kan worden afgeleid, dat de
kwestie tot op de bodem is bezien.
Een punt van verschil was o.a. hoe
de berekening van het huidige peil
der lonen moest worden gemaakt.
Moest worden uitgegaan van de cij
fers van 1949 of moest de looncom-
pensatie van 1952 in verband met de
werkloosheidsverzekering worden
meegeteld?
Verschillen.
Daarnaast waren er belangrijker ver
schillen, die zich groepeerden om de
huurverhoging en de consumptiebe
perking. De huurverhoging wisselde in
de onderhavige gevallen van zeven
tot drie gulden.
Daarbij v/as de huurverhoging van
15 pet. verdisconteerd. De vraag was
hoe te percenteren. De werkgevers
wilden persenteren van het gemid
delde weekinkomen. De arbeiders
waren daar tegen, omdat b.v. de pre
mies voor de bedrijfspensioenfond
sen er in begrepen waren. Het resul
taat zou dan zijn, dat de compensatie
te kort zou schieten voor de arbei
ders, wier loon onder 't gemiddelde
weekinkomen lag.
De arbeider.-; wilden uitgaan van
de regelingslonen, dat zijn de basis
bedragen van_ de Stichting van de
Arbeid, zoals die bij voorstellen over
loonregelingen worden gehanteerd),
dus de richtlijnen die gelden bij
loononderhandelingen. De werkge
vers meenden, dat dan overcompen
satie zou worden gegeven.
Het verfijnde pakket.
Het tweede belangrijke geschil
punt was de consumptiebeperking en
daarover gaat de grote strijd, aldus
de staatssecretaris. Tot nu toe werd
gewerkt met het „pakket" van 1949
uitgaven voor brood, vlees, aardap
pelen, kleding, schoeisel e.d. op
basis waarvan men de cijfers bere
kent. De samenstelling van het pak
ket is van grote betekenis. Nu was
de gedachte: kunnen we het pak
ket verfijnen. De gedachte was ge
rezen, dat het budgetonderzoek van
1951 niet meer representatief zou
zijn. Daardoor is men op ernstige
moeilijkheden gestuit en men is te
ruggekeerd tot het pakket van 1949,
waarop alle loonronden zijn geba
seerd. Dat is ook de uitspraak van de
drie deskundigen, wie om advies was
gevraagd, geweest. Daarmede heeft
de regering zich verenigd De arbei
ders willen nu weer over de cijfers
praten. Als men deze discussie her
opent, moet men haar ook aan werk
geverszijde heropenen. De werkge
vers hadden zich gebonden aan de cij
fers der deskundigen. Handelde men
aldus, dan zou men weer even ver
zijn als voor de besprekingen. Door
een toeval is men op een percentage
van vijf terechtgekomen, niet omdat
dit een gemakkelijker oplossing voor
de regering was. Voor dit percentage
is een redelijke grondslag aan te
voeren.
De middentsand.
Met betrekking tot de moeilijkhe
den voor de middenstand zeide spr.,
dat men van die zijde opmerkt, dat
er meer loon moet worden betaald
en meer huur voor woningen en be
drijfspanden. De moeilijkheden voor
de middenstand onderschat hij niet.
Hij merkte echter op, dat door de
loonsverhoging een ruimere con
sumptie zal ontstaan, welke van be
lang is voor de middenstand. De
groothandelspriizen vertonen een da
lende tendenz en daarin ligt een fac
tor, die het gemakkelijker maakt de
moeilijkheden op te vangen. De
vraag kan gesteld worden of er geen
verhoging der prijzen volgt als er
loonsverhoging komt. Spr. meent, dat
men zich zeer bepaald daaraan niet
moet hechten.
Men berekent, dat een loonsver
hoging van vijf procent een prijs
verhoging van twee procent zou ver-
Oorzaken, maar die prijsverhoging is
zeer onzeker. Bedacht moet worden,
dat er een dalende tendenz in de
prijzen der grondstoffen is. Boven
dien heeft men de ervaring, opge
daan bij de consumptiebeperking
van Maart 1951. Er is toen geen prijs
verhoging opgetreden.
Ten aanzien van de gunstige beta
lingsbalans is er geen aanleiding in
een soort feeststemming te gaan le-
van. De oorzaken, die tot die gun
stige balans hebben geleid, kunnen
wegvallen.
Met betrekking tot de gunstiger
werkgelegenheid zeide spr. o.a., dat
Menig Amsterdammer die in de
afgelopen week zijn horloge bijzette
met de klok van Berlage's Beurs op
het Damrak, heeft zich afgevraagd,
waartoe die omvangrijk en hoge stel
lage, die daar was verrezen, diende.
Stelt u gerust Amsterdammers, er
zal niets op deze zware kasteeltoren
worden gebouwd, en men zal ook
n'ets afbreken. Deze enorme stella
ge dient slechtstot het schilde
ren van de vlaggestok!
de economische toestand niet onbe
vredigend is en tegen die achter
grond heeft de regering haar beslis
sing genomen.
De kwestie van verhoging van de
kinderbijslag, de noodvoorziening
ouden van dagen en andere voorzie
ningen wordt nader met de Stichting
van de Arbeid besproken.
Met betrekking tot het „nieuwe in
dexcijfer" van het Centraal Bureau
voor de Statistiek werd opgemerkt,
dat de commissie van deskundigen
met volkomen eenstemmigheid op een
percentage van 4.8 was gekomen.
De heer dr. J. E. van Dierendonk,
chef van de afdeling Economische
aangelegenheden van het departe
ment van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, verklaarde nog, dat er
een schijnbare tegenstelling is. De
drie deskundigen hadden het offi
ciële indexcijfer en daarnaast de
prijzen van het nationale budgeton
derzoek 1951. Deze laatste cijfers
leidden tot dubia Er kwam geen
nieuw cijfer, men is teruggevallen
op het officiële cijfer van 1949.
Nog werd medegedeeld, dat een
mogelijke melknrijsverhoging niet in
de loonsverhoging is berekend. Van
regeringszijde is ter zake geen enkele
beslissing genomen.
De loongrenzen in de sociale ver
zekering niet achter die van de
werkloosheidsverzekering zullen
worden verhoogd met de loonsver
hoging.
Over de ambtenarensalarissen en
de pensioenen is nog geen beslissing
genomen. Als het tot 5 procent loons
verhoging komt zal dat percentage
worden aanvaard bij het overleg over
de salarissen en de pensioenen.
Vragen over
C.B.S.-berekening
Het lid van de Tweede Kamer,
mr W. A. J. Burger, heeft de vol
gende vragen schriftelijk gesteld
aan de minister van Economische
Zaken.
1 Kan de minister meedelen, of 't
juist is, dat het Centraal Bureau
voor de Statistiek bij zijn advies
omtrent de omvang van de bestaan-
do consumptiebeperking aan de door
de regering benoemde deskundige
commissie met betrekking tot de
aanhangig zijnde loonsverhoging, een
andere methode van*berekening heeft
gevolgd, dan waarvan het aanvan
kelijk bij zijn voorlichting aan de
Stichting van de Arbeid uitging?
2. Indien de eerste vraag bevesti
gend wordt beantwoord, kan de mi
nister dan mededelen welke overwe
gingen het CBS er toe hebben geleid
deze wijziging in de berekeningsme
thode te brengen?
3. Indien de eerste vraag bevesti
gend beantwoord wordt, is de minis
ter dan niet van oordeel dat dit be
leid van het Centraal Bureau voor
de Statistiek niet in hoge mate moet
worden betreurd, omdat het vertrou
wen in de objectiviteit van CBS door
deze ontwikkeling kon worden on
dermijnd?
H.M. Koningin Juliana heeft Dinsdag een gedeelte van de conferentie, die door het Centraal Comité voor
sociale zorg ten behoeve van gerepatrieerden (C.C.K.P.) op de Ernst Sillemhoeve te Lage Vuursche wordt
gehouden, bijgewoond.
H.M. gebruikte met de deelnemers aan de conferentie de lunch (Indische rijsttafel). Meisjes, gekleed in
boerinnejakjes en met witte kapjes op het hoofd, brachten de spijzen rond. H.M. bedient zich van de haar aan
geboden gerechten.
VERMETELE, NEEM JE ONTSLAG, OF
Enige tijd geleden kwam een on
dernemende politieman uit Mook
een aardig meisje tegen en na een
kort gesprek, kwam de sterke arm
tot de conclusie: „Hoe aardiger, hoe
kattiger".
Een paar dagen, nadat hij deze le
venswijsheid de wereld in gestuurd
had, vond de agent bij de ochtend
post een briefkaart, waarop een on
bekende hem mededeelde:
„Vermetele, mag ik je er op at
tent maken, dat je een vrouw niet
tegen haar zin mag vergezellen. Ik
eis een verzoek tot ontslag of over
plaatsing, anders wordt de minis
ter van Justitie in de zaak ge
mengd."
De agent kwam niet erg onder de
indruk van deze vergramde brief
kaart en diende zijn ontslag niet in.
Maar een paar dagen later kreeg hij
weet een kaartje, waarin hem ver
weten werd valse dateringen te heb-
Snikkende kampioenen
De plattelandsvrouw miss E. M.
Peen uit Australië is eigenlijk de
initiatiefneemster geweest van de
babyshow, die gistermiddag in Delf
zijl is gehouden. Zij was het die de
bona van plattelandsvrouwen in de
omgeving van Delfzijl enthousiast
heeft gemaakt voor dit voor ons land
uniek gebeuren.
De bond van plattelandsvrouwen
in het dorpje Uitwierde (Delfzijl)
wilde graag een clubhuis hebben,
maar de financiën voor de bouw van
dit trefcentrum voor de Delfzijlse
plattelandsvrouwen ontbrak. Men
tracht thans door vele acties de no
dige geldmiddelen te verzamelen.
Een van deze acties was een baby
show, die volgens miss Peen in
Australië zeer populair is.
„Muzikale" omlijsting
De plattelandsvrouwen schreven
talrijke jonge moeders aan om deel
te nemen aan deze show ter ver
sterking van de financiën van de
bond. Ruim 70 moeders kwamen gis
termiddag mei hun peuters naar het
gemeenschapshuis in Delfzijl, waar
drie wijkverpleegsters achter een
grote tafel bedekt met hospitaailin-
nen de toekomstige mannequins ont
vingen. Het was er een lawaai van
belang. De gebruikelijke muzikale
omlijsting tijcens een modeshow was
ditmaal voor het optreden van de
baby's bepaald niet nodig. Zij zorg
den zelf wel voor de nodige vocale
prestaties.
Te kort of te lang
Welke normen werden nu aan de
ze baby's gesteld?
Men was nierover in Delfzijl iet
wat geheimzinnig mee om de moe
ders niet te kwetsen, maar het ging
er in het kort om hoe de conditie
van de baby was. Waren er puistjes,
die voor de rekening van een slechte
verzorging van de moeder kwamen,
was het kind te lang, te dik, of te
mager? De wijkverpleegsters stelden
z©l£ de normen vast en waardeerden
in punten.
Baby's niet enthousiast
Zeventig poedelnaakte baby's la
gen gistermiddag op het bruine hos-
pitaalinnen. Voor de moeders was er
trouwens maar één goede baby en
dat was hun eigen spruit.Er werd
gewichtig gewogen en gemeten, zeer
tot ontstemming van de baby's, die
in al dit gedoe maar weinig plezier
hadden, temeer daar vele camera's
op hen gericht waren. Hun oogjes
knipperden tegen het blitzlicht van
de fotografen. Het is een leuke ver
toning geworden. Ten slotte kwa
men de gelukkigen uit de bus, maar
alleen de moeders waren maar ge
lukkig. De betreffende baby's keken
jaloers naar hun niet uitverkoren
collega's, die weer veilig met moeder
meemochten, terwijl zij nog eerst
een hele poos door fotografen „be-
blitzt" en door nieuwsgierigen be
wonderd moesten worden.
Grote verplaatsbaarheid
Naar wij van.de rijksvoorlichtings
dienst vernemen, heeft het nauwkeu
rige onderzoek, dat is ingesteld naar
aanleiding van de geruchten, welke
enige tijd geieden de ronde d®den
met betrekking tot de leiding en het
beleid van het politiecorps te Coe-
vorden, niet tot de conclusie geleid
dat voor strafrechtelijke of discipli
naire maatregelen aanleiding zou be
staan.
Intussen is wel gebleken dat voor
een grensgemeente als Coevorden,
met een in verband met het inwo
nertal in steikte gering politiecorps,
de verplaatsbaarheid van de politie
ambtenaren van bijzondere waarde
is.
In overeenstemming met het ge
voelen van de commissaris van de
koningin in Drenthe is daarom be
sloten met ingang van 1 October a.s.
het Coevordense politiecorps in het
corps rijkspolitie op te nemen.
ben gebruikt in door hem opgemaak
te processen-verbaal.
Nadat dit zo enkele keren geschied
was, kreeg de politieman er genoeg
van en diende een aanklacht in bij
de justitie, te meer, daar hij een
vermoeden had, van wie deze „dreig
brieven" afkomstig waren.
Het vervolg speelde zich gisteren
voor de Arnhemse rechtbank
waar een oud-politieman zich als
schrijver van deze brieven moest
verantwoorden.
Deze wist echter stellig, dat hij de
brieven echt niet geschreven had.
Wel waren de beschuldigingen juist
en hij wist nog veel meer te vertel
len
De rechter werd nieuwsgierig en
belegde een gesloten zitting, waarin
verdachte zijn grieven tegen de poli
tieman eens uit de doeken kon doen.
Het bleek niet zo heel erg veeJ te
zijn, want de gesloten zitting duurde
maar heel kort.
Daarna deelde de officier glim
lachend mede, dat verdachte kenne
lijk een grief tegen de dienaar van
Hermandad heeft iets, wat niet zo
heel erg verwonderlijk is, omdat de
agent de man een wegens diefstal
verbaliseerd heeft en de officier
veroordeelde hem tot 100.boete.
De man bleef ontkennen iets met
de zaak te hebben uit te staan, maar
toen de officier hem uitnodigde zich
te onderwerpen aan een schrift-
proef, omdat een schriftkundige tot
de slotsom gekomen was, dat het
handschrift op de briefkaarten va*f
verdachte was, weigerde hij.
De rechtbank zal over 14 dagen
uitspraak doen.
De minister van Economische Za
ken, prof. dr. J. Zijlstra is gisteren
op uitnodiging van het Zweedse be
drijfsleven voor een bezoek van en
kele dagen naar Zweden vertrok
ken.
Professorale invitatie
De Phlipsfabrieken in Drachten
zullen worden uitgebreid van rond
11.000 m2 vloeroppervlakte tot rond
13.000 m2. Het aantal werkkrachten
zal daardoor tot 1000 a 1500 kunnen
worden opgevoerd. Thans zijn in de
ze fabrieken ongeveer 650 personen
te werk gesteld.
Om deze nieuwbouw te financie
ren heeft de ia. Philips aan de ge
meente Smaliingerland verzocht een
bedrag van f 4 millioen te lenen B.
en W. van Smaliingerland stellen nu
aan de raad voor f 4 millioen tegen
2 13/16 procent te lenen van de n.v.
Bank voor Nederlandsche Gemeen
ten en dit bedrag tegen dezelfde ren-
tevoorwaarden aan Philips te ver
strekken. De lening zal een looptijd
van 10 jaar krijgen. De bijkomende
kosten worden door Philips gedra
gen.
MAKEN HET GOED!
In opdracht van het Ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid,
Commissariaat voor de Emigratie,
vertrok de heer J. G. M. Bosman van
de L.T.B. als emigratie-deskundige,
met de Waterman van 24 Juli j.l. naar
Canada om tijdens de reis nog de no
dige voorlichting betreffende emigra
tie te geven. Daarna maakte hij een
oriëntatie-reis van ruim 4 weken
dwars door Canada en gedurende
deze reis, waarbij ruim 15.000 km.
werden afgelegd, kon de heer Bosman
kennis nemen van het wel en weer
van de vele emigranten, die door
hem zijn bezocht.
Gelukkig maken vrijwel allen het
uitstekend! Van de velen, die hij be
zocht heeft, heeft hij er niet één ont
moet, die naar Nederland terug wil,
anders dan met vacantie.
Het spreekt vanzelf, dat deze reis
van groot belang is geweest en dat
de vele ervaringen, hierbij opge
daan, zeker ten goede zullen komen
van de toekomstige emigranten, om
dat de kennis thans aan de practijk
kan worden getoetst.
„Duidelijker nog dan voorheen is
mij gebleken, van welk een onschat
bare waarde een goede voorlichting
en voorbereiding is voor iedere emi
grant", aldus de heer Bosman.
Het kantoor van de Emigratie-
dienst L.T.B. is gevestigd te Haarlem
Parklaan 12, tel. K. 2500-18595. Per
soonlijke bezoeken kunnen worden
afgelegd op Maandag, Woensdag en
Donderdagmiddag van 24 uur.
Tevens wordt voorlichting gegeven
op de maandelijkse zitdagen volgens
onderstaand rooster.
Delft: iedere le Donderdag van de
maand, café v. d. Meijden-Koot, Bees
tenmarkt 26;
Leiden: iedere 2e Vrijdag van de
maand, Lunchroom American (Bie-
siöt), Steenstraat 55;
Alle zitdagen uitsluitend in de
ochtenduren!
Blijkens mededeling van het Com
missariaat voor de Emigratie dienen
de emigranten, welke in het voorjaar
van 1954 wensen te vertrekken naar
Canada, zich in de komende maan
den aan te melden.
Een invalide Utrechtenaar, reeds
vanaf zijn 17- jaar invalide, is mo
menteel met een invalide-wagentje,
aangedreven door een hulpmotor, op
weg naar het 2500 km. verwijderde
Stockholm, om zich daar onder be
handeling te stellen van een profes
sor, mot wie hij een intensieve cor
respondentie gevoerd heeft.
Jarenlang heeft de man, die niet
lopen kan, in huis gezeten en alleen
dank zij het sympathieke gebaar van
een Utrechtse fabriek, die hem een
wagentje met hulpmoter gaf, kon hij
in de laatste tijd eerst eens een
paar tochtjes maken.
Op een van die uitstapjes kreeg
hij een Deens tijdschrift in handen,
waarin geschreven werd over het
werk van prof. dr. Olivier Cronie uit
Stockholm.
Onmiddellijk schreef de man een
brief aan de geleerde deze antwoord
de en spoedig ontstond er een le
vendige correspondentie tussen
Utrecht, die tot gevolg had, dat de
professor onlangs de Utrechtenaar
uitnodigde naar Zweden te komen,
om zich onder zijn behandeling te
stellen. Onmiddellijk werden de no
dige voorbereidingen gemaakt; de
route werd zo vastgesteld, dat de
man iedere avond bij een ziekenhuis vrijspraak was gekomen.
zal aankomen, waar hij een warme
maaltijd zal kunnen gebruiken en
onderdak voor de nacht zal vinden.
Het motortje rijdt 30 km. per uur
en gisteren is de ondernemende
Utrechtenaar gestart, zodat hij over
een goede week in Stockholm kan
worden verwacht.
Het Amsterdamse gerechtshof sprak
vandaag conform de eis, de 66-jari-
ge koopman H. F. v. d. M. uit Over-
veen, vrij van de telastlegging. dat
hij een leiden'"? functie in het gra
fisch handelsbedrijf zou bekleden,
waarvoor hij in hoger beroep terecht
had gestaan.
De koopman werd in 1948 door het
Bijzonder Gerechtshof wegens colla
boratie veroordeeld tot vier jaar ge
vangenisstraf, met levenslange ont
zegging een leidende functie in het
grafisch handelsbedrijf te bekleden.
In 1952 stichtte verdachte een
éénmansbedrijf in grafisch materiaal.
Het Hof overwoog, dat hij hiermede
geen leidende functie vervulde, doch
air. zelfstandig handelaar optrad,
hetgeen hem niet was verboden.
Eenzelfde oordeel was in eerste in
stantie uitgesproken door de Haai
lemse rechtbank, die eveneens t(
