S)e Caicbe0oii4cmt 't Rommelt CHRISTELIJKE EENHEID Stakingen in Frankrijk zijn nu vrijwel beëndigd De Oostduitse Moskou-gangers schermen met hun royale baas Wysjinsky doet pogingen om verdeeldheid te zaaien Duitse K.A.B. bereidt afscheiding van Eenheidsvakbeweging voor Schoonmaak in Perzië WOENDAG 26 AUGUSTUS 1953 44stc JAARGANG - No. 12975 Directeur: c m v. hamersveld. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN In Dmtse vakbeweSm8 j Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. 5 Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs i 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 cL p. mm. Telefoontjes f 1.50 der Unie van Christelijke De mocraten, dat dit jaar te Tours zal worden gewijd aan het supra-natio- nale gezag en het begrip souverei- niteit, publiceert het christelijk-his- torische Tweede Kamerlid mr. Schmal in Elsevier een artikel over de be duchtheid van de Protestanten voor de ontwikkeling van de rooms-ka- tholieke machtspositie in het Kleine Europa van de 6 Schumanlanden. De Rooms-Katholieke Kerk, zo schrijft de heer Schmal, is in haar wereldomvattende gestalte vanouds nog iets anders en meer dan een zuiver-godsdienstige gemeenschap zij vormt tevens een niet te ver waarlozen politieke macht. Dit machtsaspect nu geeft vooral de Protestanten telkens weer aanleiding om zich veelal met bezorgdheid af te vragen wat men daarvan vroeg of laat te duchten heeft. De schrijver wijst dan onder meer op het „omvangrijke op veel bron nen berustende boek van Paul Blan- chard (American Freedom and Ca tholic Power), dat ondanks veel te genwerking aan beide zijden van de Atlantisch Oceaan talloze lezers heeft gevonden". Hij haalt de twee ministers van Buitenlandse Zaken in Nederland erbij, van wie mr. Luns katholiek is; hij herinnert er aan, dat van het R.K. driemanschap Schuman, Adenauer en De Gasperi initiatieven zijn uitgegaan voor de vorming van het Kleine Europa en hij vermeldt, dat in West-Duitsland met medewerking van kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders het ide aal van een „katholiek" officiers type werd ontvouwd. De op deze symptomen gestelde vraag luidt: Is van een krachtige R.K. invloed in het Europese bestel geen bedreiging van de geestelijke vrijheid en wellicht ook economi sche druk te vrezen? En dep beant woording is in de eerste plaats een oproeping tot kalmte maar vervol gens ook een Vermaning, dat Protestanten evenals alle anderen bij voortduring waakzaam dienen te blijven. l^e door mr. Schmal aangehaalde symptomen zijn voor ons niet bijzonder indrukwekkend. Blanchard moge dan al veel bronnen geraad pleegd hebben, een katholiek kan slechts tot de conclusie komen, dat doorgaans blijkbaar de verkeerde bronnen zijn benut: op talrijke plaatsen in zijn boek wekt de schrij ver onjuiste voorstellingen omtrent de gang van zaken in de Katholieke gemeenschap. Dat wij voor de buitenlandse sec tor twee ministers hebben is geen uitzonderlijke situatie, ook in het buitenland komt dit voor en gezien óe hoeveelheid werk met de daar aan verbonden buitenlandse reizen komt het ons geen overbodige luxe voor. En dat tenslotte de Duitse geestelijkheid eraan zou medewer-, ken, dat de katholieken onder de aanstaande Duitse officieren hun christelijke levensbeginselen tot uiting brengen óók in de uitoefening van hun beroep, wij vermoeden, dat dit voor velen, ook voor niet-ka- tholieken, slechts een geruststelling zal zijn. JToals gezegd, ons komt dit alles niet zo bijzonder belangrijk voor. Wat ons wel treft, dat is dit blijk van om niet te zeggen deze oproep tot wantrouwen tussen christenen in een periode waarin hun positie in West-Europa deze houding stellig niet permitteert. Wij zijn het er immers allen over eens, dat Europa na de laatste oorlog niet meer gered kon worden, tenzij door een nieuwe structuur van samen werking. Dit wordt gemakkelijk in één regel neergeschreven maar men beseffe, dat het gaat om de christe lijke cultuur voor ons en vooral voor ons nageslacht. Nu hebben we zenlijk grote staatslieden als Schu man, Adenauer en De Gasperi het, dank zij hun grote visie, klaarge speeld om ons op het goede spoor te zetten en thans gaat het er om, dat wij dit spoor volgen om ons doel te kunnen bereiken: de eenheid van Europa. Aan dat doel zijn wü nog lang niet toe, daarvoor is nu een maal èen bepaalde ontwikkeling nodig. En wanneer men vandaga aan den dag de politieke kaart van West-Europa beziet moet men toch wel tot de overtuiging komen, dat van christelijke zijde alles in het werk moet worden gesteld om de eigen positie gezamenlijk te verster ken. Het is een illusie te menen, dat er anders van een christelijk Europa ook maar iets terecht zou kunnen komen. En dan vragen wij ons af of het niet nuttiger zou zijn het christelijke samenwerking-front uit te breiden dan dit te splitsen. Eerder hebben wij al gewezen op de lacune in de Unie van Christelijke Democraten (de Nouvelles Equipes Internationales), die voor wat ons land betreft nog slechts de K.V.P. omvat en niet de protestants-chris telijke groepen. Het wordt hoog tijd, dat de Nederlandse christenen in dit verband op internationaal terrein gaan samenwerken. Laat het ge wraakte artikel van mr. Schmal daartoe een aansporing zijn. Frankrijk heeft weer zijn gewone aanzien gekregen, na de grote ver warring, die door de stakingen bijna drie weken heeft geduurd. De spoor wegen maakten bekend, dat vandaag het verkeer op alle lijnen zal zijn hersteld. Zoals gemeld, hebben de communistische en al de niet-com- munistische vakverenigingen de spoorwegarbeiders opgeroepen het werk te hervatten. Vrijwel alle PTT-ambtenaren zijn eveneens naar hun werk terugge keerd, en het ministerie van poste rijen heeft aangekondigd, dat alle die door de stakingen is ver traagd, binnen 48 uur zal zijn besteld. Daar nu ook de communistische vakorganisaties haar leden bij de Pa- rij se vervoersbedrijven heeft opge dragen het werk te hervatten, (de andere vakorganisaties hadden hier toe reeds afgelopen weekeinde be sloten) is het verkeer bij de bus diensten en de „Metro" eveneens weer normaal. Slechts bij de gas- en electriciteits- bedrijven wordt nog gestaakt, maar dank zijn de noodmaatregelen, die regering heeft genomen, is er geen stagnatie in de gas- en electri- citeitsvoorziening. Maandagavond heeft zich op het spoorwegtraject DijonChalon-sur- Saone nog een incident voorgedaan. Saboteurs hadden hier twee stukken rail over de spoorlijn gelegd, waar door een sneltrein tot stilstand werd gebracht. De trein ontspoorde echter niet, en niemand werd verwond, doch het treinverkeer op dit traject werd verscheidene uren vertraagd. Na een plechtigheid ter herdenking van het feit, dat Parijs negen jaar geleden werd bevrijd op de binnen plaats van het hoofdpostkantoor te Parijs, betoogden 200 postbeambten voor hervatting van de staking. Toen de politie ingreep, om de bin nenplaats schoon te vegen brak er een vechtpartij uit, waarbij een post beambte werd gewond. Een andere ter hopen zij tot 4.000 meter diepte werd in hechtenis genomen. af te dalen. DUIKPROEVEN VAN PROFESSOR PICCARD. Prof. Auguste Piccard, die een po ging zal doen dieper in zee af te dalen dan ooit iemand voor hem deed, heeft Maandag met zijn diepzeeduik- apparaat, de Bathyscaaf, Castella- mara di Stabia in Italië verlaten. Het door Piccard oontworpen appa raat werd door een Italiaans korvet op sleeptouw genomen naar een plaats negentig kilometer ten Wes ten van het eiland Capri, waar Pic card zijn poging zal ondernemen. Pror. Piccard en zijn zoon Jacques hopen bij hun eerste poging een diep te van 1.300 meter te bereiken. La- Grotewohl in Volhskamer De Oostduitse eerste minister, Gro tewohl, heeft Dinsdag het Westen ge vraagd om besnoeiing van de Duitse oorlogsschulden, bczittingskosten en herstelbetalingen op dezelfde wijze als de Sovjet-Unie dat gedaan had. Hij deed dit verzoek in de Oost- Duiise Volkskamer, toen hij verslag uitbracht over de Oostduitse-Russi- sche onderhandelingen in Moskou, drie dagen geleden. Grotewohl zei, dat de Oostduitsers Korea in politieke commissie De Russische UNO-afgevaardigde Wysjinsky voorspelde gisteren een mislukking van de Koreaanse vre desconferentie, indien de UNO zou weigeren daarop andere dan de oor logvoerende landen toe te laten. Tegelijkertijd diende hij een wij ziging van zijn oorspronkelijke reso lutie in, die hierop neerkomt, dat niet elf, maar vijftien landen aan de conferentie moeten deelnemen. Een wijziging overigens, die volgens AP nog minder dan het eerste voorstel voor de V.S. aanvaardbaar zal zijn, Gmdat zij acht neutralen wil toela ten in plaats van de oorspronkelijke vijf. Wysjinsky wil thans ook Indone sië, Egypte, Syrië en Mexico aan de conferentietafel. Het ziet er naar uit, dat de V.S. een overwinning zullen bèhalen in zake de kwestie India. Een van de meest omstreden kwesties was, of India behoorde deel te nemen aan de vredesconferentie over Korea. De V.S. vonden, dat dit een zaak was voor de landen, die op Korea ge streden hebben. Vermoedelijk zal dat standpunt voldoende steun krij gen. Duur betaald? Waarnemers achten deze techni sche overwinning echter duur be taald, daar zij een diplomatieke iso latie van de V.S. heeft bewerkt. De goede gezindheid jegens de V.S. in India en elders in Azië is ernstig aangetast. In Europa, het Midden- Oosten en Azië valt bovendien een toenemend neutralisme te bespeuren. Ten slotte zal de blaam voor een eventuele mislukking van de Kore aanse vredesconferentie de V.S. tref fen. Wysjinski, die zichzelf in het ver draaien van de waarheid overtrof, I stuurde daar duidelijk op aan met de bewering, dat de V.S. en Zuid Korreltje Wie met niets tevreden is, bezit Korea een geheime overeenkomst hadden om de politieke conferentie te boycotten en te doen mislukken. Actie tegen India Intussen stelt de Amerikaanse de-, legatie alles in het werk om het stemmenaantal tegen India zo groot mogelijk te maken. Critici van het Amerikaanse buitenlandse beleid verwijten het departement van Bui tenlandse Zaken zijn slechte strate- in zoverre men een openlijke strijd over India in de V.N. niet heeft voorkomen. Men had het mo gelijk geacht, vóór de behandeling ir. de V.N. aan India duidelijk te maken, dat d^ V.S. door de psycho logische oorlogstoestand nog niét rijp waren voor de regeling van kwesties in het Verre Oosten op lan ge termijn. Men had India duidelijk moeten maken, dat eerst de vrede in Korea hersteld moest zijn, waar na wellicht na zes of negen maan den een algemene conferentie over het Verre Oosten gehouden had kunnen worden, waarop India na tuurlijk hartelijk welkom geweest zou zijn. Vele Europese diplomaten zien zeer goed in, dat de V.S. met 145.000 man aan doden en gewonden op Ko rea op het ogenblik niet van niet- oorlog voeren den willen horen wat zij doen of laten moeten. Het State Department heeft welbewust het ri sico van de huidige impopulaire Amerikaanse rol op zich genomen, in de overtuiging, dat er anders geen bestand was bereikt en dat het enige alternatief voortzetting van de oorlog geweest zou zijn. bonoskanselier Adenauer vragen of, en wanneer hij bereid is, naar de Amerikanen te gaan om dezelfde re geling te krijgen, die de Oostduitsers met de Sovjet-Unie hebben kunnen treffen. De Russen maakten na de Oostduits-Russische onderhandelingen bekend, dat de Sovjet-Unie de bezet- tingskosten had besnoeid, de herstel betaling met ingang van 1 Januari 1954 kwijtscheldt en 33 fabrieken aan de Oostduitsers zal overdragen. Het zou, volgens Grotewohl, wen selijk zijn, dat de Amerikanen een dergelijke beslissing voor de alge mene verkiezingen van 6 September bekend maken. De Westduitse kiezers dienden er aan te denken, dat zij op 6 Septem ber -voor een politieke beslissing van levensbelang staan. Zij konden de regering van Adenauer door hun stem verdrijven. Grotewohl zeide, dat de Sovjet regering bij de onderhandelingen te Moskou had toegezegd, alle Duitse krijgsgevangenen, met uitzondering van hen, die werkelijk ernstige oor logsmisdaden of misdaden tegen de menselijkheid hadden gepleegd, te rug te zenden. Sprekend over de jongste Sovjet nota over Duitsland, zeide Grote wohl, dat zijn regering bereids tezamen met de Westduitse regering, een voorlopige regering voor geheel Duitsland te vormen ter voorberei ding van een vredesverdrag. Ook wilde de Oostduitse regering wel een gezamenlijke regering met beperkte taken, zoals het voorbereiden van verkiezingen in geheel Duitsland, ac cepteren. Grotewohl deelde mede, dat de ex ploitatie van de uranium-mijnen in Oostduitsland, die tot dusver door de Sovjet-Unie alleen geschiedde, voor taan in handen van de Russen en de Duitsers gezamenlijk op basis van ge lijkheid zou zijn. Dit was overeengekomen bij de be sprekingen tussen de Sovjet-Russi sche regering en de Oostduitse rege ring te Moskou. Vice-premier Otto Nuschke zeide, dat de Russische mededeling in 1950 dat de Sovjet-Unie slechts krijgsge vangenen vasthoudt, die wegen oor logsmisdaden veroordeeld zijn, vol komen juist was. Volgens mededeling was het aantal 13.000. Nuschke noemde andere cijfers van Westduitse zijde, die 't aantal krijgs gevangenen in de Sovjet-Unie op minstens 100 000 vaststellen, een leu gen. Met het vrachtschip „North West Victory" van de Landers Line arriveer den te Rotterdam vijf Grunman „Avengers". Deze vliegtuigen vormen een deel van het aantal, dat door de V. S. onder de militaire hulpprogramma regeling beschikbaar werd gesteld, voor de Marine Luchtvaartdienst. De vliegtuigen dienen voor de opsporing en de bestrijding van onderzeeboten. Het uitladen van de vliegtuigen. Polshorloges voor reuzen Deze reuze-polshorloges bleken nog een flink gewicht te vertegenwoor digen, en twee mannen moesten er aan te pas komen om ze te dragen naar de Vijfde Horloge- en Bijoute- rieëntentoonstelling, die te Frank fort op de terreinen van de Jaar beurs wordt gehouden. Meer dan 1300 vertegenwoordigers I De sprekers, dr. Josef Cockeln, de der Katholieke Arbeidersbeweging, hoofdredacteui van de Ketteler der Christelijke Arbeidersjeugd en Wacht, Joan Even en dr. Herman Schmidt legden de nadruk er op, dat de opvatting van een Christelijke maatschappij-ordening in het DGB geen enkele kans meer heeft. Als dan een verandering van koers niet meer te bereiken is, dan moet een gedwon gen afscheiding de Katholieke arbei dersmassa volledig paraat vinden. Met overweldigende meerderheid en bijval van alle afgevaardigden werd tijdens de discussies de eis ge steld een eind te maken aan de sa menwerking met het DBG. Alle be loften, die destijds waren gedaan omtrent verdraagzaamheid ten aan zien van wereldbeschouwing, zijn door het laatste manifest volkomen geannuleerd. De vergadering heeft dit in een resolutie vastgelegd, welke eenstemmig aanvaard is. van andere Katholieke vakorganisa ties hebben in West-Duitsland Zondag hun toestemming gegeven tot het op richten van een comité van actie, aan hetwelk opgedragen is de wegen en doelstellingen te omschrijven, wel ke het geweten voorschrijft met het oog op de huidige situatie in de Duitse Eenheidsvakbeweging. Het comité zal nauwkeurig bezien, welke eisen er eventueel nog aanwezig zijn om een ware Eenheidsvakbeweging te hand haven. Het coördineert alle krachten van de katholieke arbeiders en be reidt de weg voor, die deze eventueel moeten volgen, indien er bij het DGB geen verandering mocht komen. De situatie die door het bekende verkiezingsmanifest van het Duitse Vakverbond geschapen is, heeft Zon dag onderwerp van bespreking uitge maakt op het congres van genoemde organisaties, dat in Recklinghausen is gehouden. Met was vol bittere cri- tiek jegens de plaatsvervangend voor zitter van het DGB, Matthias Föcher en vele uit Christelijké kamp stam mende functionarissen van het DGB. Men was het er over eens, dat niet de geringe bereidheid der Christelijke leden oorzaak was van de uitschake ling van he: Christelijk element, maar de systematische actie van de socialisten, die naar de alleen heer schappij streven. De jagers en konijnenfokkers in België hebben met schrik vernomen, dat in de tegen de Franse grens lig gende bossen van de Borinage de eer ste cadavers van wilde konijnen ge vonden werden, die aan myxomatose omgekomen zijn. Deze kwaadwillige konijnenziekte decimeert, zoals be kend, al een paar maanden lang de Franse konijnenstand en tast er ook het pluimvee aan. Vijftig detectives op zoek naar pater De mysterieuze verdwijning van de Poolse priester Henry Borinsky houdt nog steeds de gemoederen in Enge land bezig. Niet minder dan vijftig detectives uit Noord-Engeland zijn dezer dagen te Sheffield in Yorkshire bijeengeweest om deze geheimzinnige zaak te bespreken en methodes te vin den om tot een oplossing te komen. Reeds meer dan een maand is intus sen verlopen, sinds father Borinsky, belast met de zorg voor 2000 Poolse gevangenen in Engeland, na een tele foongesprek met een onbekende spoorloos verdween. De politie geeft als naar vaste overtuiging te kennen, dat de Poolse priester het land niet kan verlaten hebben. Zij vermoedt, dat hij door communisten is gekid- napped én wellicht vermoord als wraak voor zijn scherpe critiek op de communistische methodes in Polen. Tekenend voor de sympathie, die father Borinsky in Engeland geniet, is, dat. persberichten over zijn ver dwijning unaniem zijn persoon en karakter roemen. Het nationale dag blad „Daily Mail" bijv. schrijft, dat de rasporingen van de politie eens te meer bewijzen, dat het persoonlijk leven van de_Poolse priester onberis pelijk was. Dit artikel, geschreven door de bekende Engelse journalist Waller Terry, voegt hier aan toe: „Wij kunnen nergens uit concluderen waarom father Borinsky, een goed priester, die van zijn gelovigen hield, zou verdwijnen met slechts tien shil ling op zak, terwijl hij op de bank over 300 pond beschikt." De Perzische premier, generaal Za- hedi, heeft Dinsdag de minister van Voorlichting opdracht gegeven, er voor te waken, dat de studenten zich niet met de politiek bemoeien. Over tien dagen opent de universiteit van Teheran haar poorten weer. De studenten van Teheran zijn meren deels aanhangers van pro-commu nistische Toeden-partij en van het nationale front van ex-premier Mos- sadeq. De leider van de Fedayan Islam heeft zich in een verklaring achter de eerste minister en de Sjah ge schaard. Hij eist echter dat het recht volgens de Koran in de plaats komt van het huidige „Europese" recht en verder sluiting van nachtlokalen en een verbod op het gebruik van al cohol. Van de zijde van het bureau van de militaire gouverneur van Teheran is medegedeeld, dat Mossadeq niet naar Djamspiddien zal worden overge bracht, maar naar een plaats, die niet bekend zal worden gemaakt. De be richten volgens welke hij Dinsdag- Ochtend reeds naar een andere plaats was overgebracht, werden te gengesproken. In opdracht van premier Zahedi heeft de Perzische geheime politie Dinsdag een aantal communistische publicaties, die Maandag bij huis zoeking in beslag waren genomen, verbrand. Bij de huiszoekingen zouden vol gens sommige bladen ook handgra naten, geweren, pistolen en zelfge maakte bommen zijn gevonden. Ruim 300 communisten zouden reeds zijn gearresteerd. Volgens onbevestigde berichten zouden bij een overval Op een communistisch centrum drie per sonen het leven hebben verloren. NIEUWE HEVIGE AARD SCHOKKEN IN GRIEKENLAND. De Britse admiraliteit heeft Dins dag bekend gemaakt, dat twee nieu we hevige aardbevingen in Grieken land zijn waargenomen. De mede deling werd gedaan door een Brits oorlogsschip in de Griekste wateren. NAUMANN EN RUDEL VAN KIESLIJST GESCHRAPT De lijstaanvoerder van de Duitse Rijkspartij, dr. Naumann, eertijds staatssecretaris van het ministerie van propaganda order Goebbels, is Dins- van de candidatenlijst van de DRP geschrapt voor de bondsdagver kiezingen op September. Hiertoe is besloten door de verkiezingscommis sie van Neder-Saksen op grond van de beslissing van de minister van binnenlandse zaken van Noordrijn- land-Westfalen tot een administra tieve zuivering van Naumann. De DRP kon geen document tonen, waar uit blijkt, dat Naumann reeds gezui verd is. Verder heeft de verkiezingscom missie van Neder-Saksen ook de in Argentinië wonende vroegere kolo nel van de Luftwaffe, Ulrich Rudel, van de candidatenlijst geschrapt, daar de vereiste papieren ontbraken. (Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Opgemaakt te 10 uur). WEINIG VERANDERING IN TEMPERATUUR. Wisselend bewolkt met plaat selijk enkele buien en vannacht en morgenochtend hier en daar mist. Weinig verandering in temperatuur. Matige tot zwakke wind hoofdzakelijk tussen West en Noord. 27 Aug.: zon op 5.43 en onder 19.39; maan op 20.13 en onder 9.27 uur. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenoeh- ten 7 uur luiden: max.temp. gisteren KOPENHAGEN licht bew. 18 AMSTERDAM EDINBURGH LONDEN LUXEMBURG PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE GENEVE ZURICH LOCARNO BERLIJN FRANKFORT MUNCHEN ROME onbewolkt zwaar bew. onbewolkt licht bew. licht bew. zwaar bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. zwaar bew. regen licht bew. nevel nevel licht bew. 18 Weinig verandering in temperatuur Een omvangrijke depresise waar van het centrum vanmorgen bovèn MiddenNoorwegen was gelegen, beheerst nog het weer in een groot deel van Europa. Aan de achterzijde van deze storing stroomt koude en on stabiele lucht naar onze omgeving. Randstoringen in deze onstabiele lucht veroorzaakten in de afgelopen dagen telkens buien, die soms met on weer gepaard gingen. Tussen de randstoringen komen tijdelijke opkla ringen voor. Als gevolg van de aan voer van koude lucht is de tempera tuur beneden de normale waarcW voor de tijd van het jaar en daar zal de eerste paar dagen nog niet veel verandering in komen. Intussen is bo ven de Golf van Biscaye een nieuwe storing verschenen, die langzaam in de richting van Frankrijk koerst. Het is op het ogenblik nog onzeker of deze nieuwe depressie het weer in onze omgeving belangrijk zal be ïnvloeden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1