Zaterdag zocht de Koningin naar
oude schatten en verraste Diever
Minister zeer enthousiast
Nw*Guinea en zijn bevolking
De vele veenbranden in Drenthe
trekken de aandacht van politie
De strijd tussen Westonia en
Fantasia is 'n telefoonoorlog
T ropenlicfde
MAANDAG 27 JULI 1953
E7E lüIDSE courant
TWEEDE BLAD PAGINA 4
„Moeder van
vele dochters"
Koningin Juliana heeft Zaterdag
middag een bezoek gebracht aan het
Nationale Kamp van het Nederlandse
Padvindstersgilde te Eerde, gemeente
Ommen.
De hoge gast. die gekleed was in
het blauwe padvindstersuniform, nam
gedurende enige uren actief deel aan
een groots opgezet verkenningsspel.
De opdracht luidde de verborgen
schatten van Piet Hein op te sporen,
die op het landgoed verborgen waren.
De vorstin, of „movavedo (moeder
van vele dochters), zoals haar pad-
vindsters naam luidt,zocht ijverig
mee. De schatten moest men zwem
mend over de Regge aan „Movavedo"
overhandigen. Na afloop werd in de
blokhut een genoegelijke maaltijd
gebruikt, waarna de koningin om 7
uur naar het openluchttheater te
Diever vertrok. Luide toegejuicht
door de honderden meisjes, die zich
langs de weg hadden geschaard.
Geheel onverwacht.
Het bezoek van de koningin aan de
laatste voorstelling van het open
luchtspel „Eind goed al goed" van
Shakespeare te Diever, was een vol
komen verrassing. Het openluchtspel
werd opgevoerd door de toneelvere
niging Diever..
Kort voor de aanvang van de voor
stelling kwam de koningin, verge
zeld van haar particuliere secreta
resse, het theater binnen, tot grote
vreugde en verrassing van de aanwe
zigen.
H. M. werd ontvangen door de heer
J. C. Meyboom, burgemeester van
Diever. Verder waren o.m. aanwezig
de commissaris der koningin in de
provincie Drente, mr. J. Cramer, en
oud-commissaris der koningin R. H.
fc-aron De Vos van Steenwijk en echt
genote.
Met grote belangstelling sloeg de
koningin de goed geslaagde voorstel
ling gade. In de pauze onderhield de
vorstin zich met de wethouders van
de gemeente Diever en hun echtge
noten.
Na de voorstelling begaf de konin
gin zich met een aantal personen,
onder wie de medespelenden, naar
het Schuitehuis, waar onder het ge
not van een kop bouillon en sand
wiches de vorstin zich op ongedwon
gen wijze met regisseur, spelers en
medewerkers onderhield en uiting
gaf aan haar grote waardering voor
het spel. Kort na middernacht ver
trok de koningin weer uit Diever.
Tweede verrassing
Hiermede had de koningin haar
dag-programma nog niet afgewerkt,
want toen zij vrij laat Diever ver
liet, reed zij terug naar het padvind-
sters-kamp, waar de rust. die de
avond gebracht had, als bij tover
slag verdween, toen er een bivak
voor „de moeder van vele dochters"
gemaakt moest worden. De koningin
bracht in het padvindsterskamp de
nacht door en woonde de volgende
morgen in het kampkerkje de kerk
dienst bij.
Het was Zondag 12 uur in de mid-
ig, toen de vorstin en nu defi
nitief afscheid van Ommen nam.
Gaat beroepsvervoer
1 Aug. in staking?
Beslissing berust bij werkgevers
De reeds anderhalf jaar lopende
onderhandelingen over de herziening
van de loonvoorwaarden voor het
beroepsvervoer over de weg dreigen
vast te lopen. Zaterdagmorgen heb
ben de hierbij betrokken bedrijfs-
unies overleg gepleegd en de ontstane
situatie onder het oog gezien. Dit
heeft er toe geleid, dat als uiterste
poging om tot overeenstemming te
komen een laatste bemiddelings
voorstel aan de werkgevers is voor
gelegd. waarop uiterlijk 1 Augustus
antwoord is gevraagd. Bij niet aan
vaarding van deze voorstellen wordt
„verstoring van de arbeidsvrede niet
onmogelijk geacht".
Melk en brood per 1 Jan. duurder?
Regering wil subsidie
verminderen
Naar verluidt overweegt de rege
ring een drastische vermindering der
subsidies voor consumentenmelk en
brood met ingang van 1 Januari.
Zouden deze plannen doorgaan
vervolgt „De Telegraaf" dan moet
tegelijk met de huurverhoging de
verhoging der lonen en de verlaging
van sommige belastingen tevens re
kening gehouden worden met het
duurder worden van het dagelijks le
vensonderhoud.
De melk zal ongeveer 3 cent per
liter in prijs stijgen en het brood ten
minste 1 cent per 800 gram.
Sedert in April de melkprijs is vrij
gelaten, betaalt het Rijk uit het Land-
bouwegalisatiefonds in feite 3 ent bij
op elke liter melk, welke aan de con
sument wordt verkocht, terwijl de
boeren via het zuivelfonds Ongeveer
2/3 cent per liter van hun winst af
staan.
Sinds April is de melk, om ook een
bekend politiek beeld te gebruiken,
in de ijskast gezet, omdat minister S.
L. Mansholt namens het kabinet her
haaldelijk heeft verklaard, dat hij
met de georganiseerde landbouw van
mening is, dat een sterke prijsstij
ging, als gevolg van de opheffing der
subsidie op melk, zowel uit een oog
punt van afzet als van volksgezond
heid, ongewenst was.
Daarnaast staat het belangrijke
feit, dat een verhoging der melk- en
broodprijzen ongetwijfeld repercus
sies zal moeten hebben voor de loons-
verhoudingen.
Daar onder de invloed der a.s.
huurverhoging het gehele loonbeleid
toch op de heffing komt, wil de re
gering blijkbaar de melkkwestie met
een uit de ijskast halen met het doel
langzamerhand te geraken tot een
aanzienlijke vermindering, zo moge
lijk tot een algehele afschaffing der
bestaande subsidies op sommige le
vensmiddelen. Dit zou 's Rijks kas
ettelijke millioenen besparen.
Deviezenbockje
afgeschaft
Wanneer men reisdeviezen aankoopt
tot ten hoogste de tegenwaarde van
1000.heeft men vooï deze aan
koop geen reisdeviezenboekje of in
en uitreisformulier meer nodig. Al
dus blijkt uii een vandaag in de
Staatscourant gepubliceerde vergun
ning van de Nederlandse Bank.
Bij aankoop van reisdeviezen is
men alleen verplicht mondeling op te
geven "hoeveel en welke reisdeviezen
men nog in zijn bezit heeft, terwijl
zowel bij vertrek als bij terugkomst
mondeling aan de douane de totale
w a af de van de reisdeviezen moet
worden opgegeven en desverlangd
getoond.
Bij eventuele verkoop aan een de-
viezenbank van de deviezen, die men
mee terug gebracht heeft moet uit
drukkelijk worden verklaard, dat de
verkochte waarden overgehouden
reisdeviezen zijn.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat een reisdeviezenboekje wel ver
eist is ingeval van het meenemen, van
deviezen voor autokosten. Ook wan
neer men vele buitenlandse reizen
maakt, doet men er verstandig aan
een reisdeviezenboekje te blijven ge
bruiken, omdat de douane de devie
zen in het paspoort aantekent en dan
het paspoort dus spoedig vol zal
zijn.
Overal in Hollandia wappert de Driekleur
Hedenmiddag is minister Kernkamp na een reis van twee weken door
Nieuw-Guinea tezamen met gouverneur Van Baal per Hr. Ms. Van Kinsber-
gen in Hollandia aangekomen.
Voor Radio-Nieuw-Guinea verklaarde de minister, dat de reisindrukken
overweldigend waren.
„Het land is zo groot en groots en daarnaast zijn er zovele vraagstukken,
dat het ondoenlijk is in een paar woorden een algehele indruk te geven
Deze weken ben ik veel meer van Nieuw-Guina gaan begiipen dan ooit uit
toch zeer omvangrijke stukken duidelijk is geworden. Het is uiterst nuttig
geweest door persoonlijk contact met problemen en personen dit land te leren
inzien. Ik heb daar veel van geleerd en hoop, dat dit ten nutte van Nieuw-
Guinea en zijn bewoners zal zijn. Wat mij betreft zal ik alle krachten inzet
ten om verder in bescheiden mate tot zegen van dit land werkzaam te zijn.
Overal ben ik met grote vriendelijkheid ontvangen, ik heb er geen woorden
voor. Bevolking en bestuur hebben mij allerlei vriendelijkheden bewezen, j naar het bedreigde punt toesnelt,
waarop ik niet het minste recht had. Met veel genoegen heb ik gezien, hoe i jonge meesjes zijn al geheel met
hard in Nieuw-Guinea gewefkt wordt, hoe men zijn best doet, er iets I hun vorstelijke voogd vertrouwd en
maken. Ik geloof, dat, wanneer ons de tijd wordt gegeven aan dit land te - - - - -
werken en aan de ontwikkeling werkzaam te zijn ik hoop, dat wij die tijd
zullen krijgen wij met ons allen er iets van zullen maken, dat werkelijk
cp de duur de moeite waard zal zijn", aldus de minister.
Overal in Hollandia wapperde de driekleur.
Zoals bekend, bezochten de minister en gouverrieur met hun gezelschap in
de afgelopen weken Bivak, Merauke, Fakfak, waar het oliegebied van de
Nieuw-Guinea Petroleummaatschappij werd bekeken, Soring en Manokwari.
De talrijke veenbranden, die de laatste maanden in de Zuid-Oosthoek van
Drenthe hebben gewoed, wekken de achterdocht van de autoriteiten. Maan
dag zal de politie in Zuid-Oost-Drenthe versterking ontvangen van 20 man
rijkspolitie. Zij komen speciaal om in het veengebied te patrouilleren en om
te trachten de oorzaken van de talrijke tuffbranden na te gaan. Millioenen
turven zijn dit jaar reeds verbrand en de oorzaken van geen der branden
is bekend. Het eigenaardige is, dat de branden steeds uitbreken op dagen,
waarop niet gewerkt wordt, en dat het vuur ontstaat op de punten, die de
meeste schade opleveren Nieuwe turf brandt niet, alleen de onverkoopbare
producten van het vorige jaar gaan in vlammen op. Ook gisteren is weer
bijna een millioen turven door het vuur verteerd. De 20 man rijkspolitie zul
len trachten nieuwe branden te voorkomen en eventuele brandstichters op
heterdaad te betrappen.
DEMOCRATIE
in de dierenwereld
De democratie en de daarmede ge
paard gaande afdaling van de vors
ten der wereld van hun hoge troon
naar het warme hart der volks, is
een verschijnsel, waaraan de mens
heid in sommige delen van de wereld
reeds lang gewoin is geraakt.
.Thans heeft dit loffelijke verschijn
sel ook toegang gevonden in het
dierenrijk en in Staphorst wordt mor
menteel deze nieuwe verhouding óp
haar waarde getoetst en goed be
vonden
In een mezennest is dezer dagen
voor de tweede maal dit jaar een
blijde gebeatenis geweest en naast
de begrijpelijke vreugde schonk dit
aan de gelukkige ouders een berg
werk, die oijna boven hun krachten
ging.
Een winterkoninkje, dat zijn pa
leisje in de buurt van het nest had,
kwam eens een kijkje nemen, raakte
diep onder dt indruk van de res-
spectabele kinderschaar en besloot
handelend op te treden.
Thans zorgen drie vogeltjes voor
de fourage van de 6 jonge mezen:
Een blozende Ma, een trotse Pa en
een minzame vorst!
Het winterkoninkje neemt daar
naast de plaats in van het „vogel-
leger"; wanneer de mezenouders uit
zijn, houdt hij de wacht en zo gauw
als er onraad dreigt, maakt hij zo
veel lawaai, dat het mezenpaar on
middellijk gealarmeerd wordt en
EERSTE KAMER WACHT MET
E.D.G.-VERDRAG
Het E.D.G.-verdrag zal niet meer
vóór het zomerreces door de Eerste
Kamer in behandeling worden geno
men. De Kamer komt nl.alleen nog
morgen bijeen en daarna waarschijn
lijk nog de volgende week Dinsdag.
Dan gaat zij op reces tot 8 Septem
ber.
Ziek emigrantje in 't
vaderland terug
Australische artsen
wisten geen raad
Zaterdagmorgen arriveerde met het
m.s. „Sibajak" te Rotterdam een 6-
jarig Nederlands emigrantje, dat eni
ge jaren terug met haar ouders naar
Australië was vertrokken en nu tij
delijk met haar moeder in het vader
land terugkeerde.
Yvonne Sennef, die vroeger in Den
Haag woonde, werd in Australië ern
stig ziek en de dokters daar wisten
met haar hersenaandoening geen
raad. Er werden rapporten geschre
ven- naar medici in Nederland en het
resultaat was, dat de Groningse arts,
prof. Verbeek, een mogelijkheid
meende te zien een gunstige operatie
te verrichten.
Het gevolg van dit verlossende be
richt was, dat de moeder van Yvonne
onmiddellijk plaatsen aan boord van
het eerste naar Nederland varende
schip besprak en Zaterdagmorgen
stapte het kleine meisje weer op va
derlandse bodem, waar haar hope
lijk een voorspoedige genezing wacht.
Oefening „Coronet" in volle gang
DE NACHT WAS
NIET RUSTIG
(Van de speciale verslaggever).
Een nacht op het operationeel
vliegveld in de oefening „Coronet"
betekent weinig slaap, want een oor
verdovend gehuil vervulde de
maanverlichte nacht en een aantal
vampieres en Canberra's trok brul
lend de lucht in op zoek naar de vij
and, die zich via de radarschermen
had aangekondigd. De „oorlog" tus
sen „Fantasia" en „Westonia" was
nu inderdaad effectief begonnen en
de eerste dagen van de verkennin
gen waren voorbij.
Het grote verschil der vorige oefe
ningen is, dat bij „Coronet" geen
van beide partijen van te voren be
schikte over informaties van de an
dere kant. Alle gegevens moet men
verzamelen door verkenningsvluch
ten of door het spionnage-systeem,
dat via het neutrale „Franconia"
kennelijk nog wel enige mogelijk
heden biedt. Zo had n.l. de staf van
2 Ataf na een dag al een vrij aardig
beeld van de velden, waarop vijan
delijke vliegtuigen waren gestation-
neerd en ook van de velden, die ver
laten waren. Maar de tijdstippen van
de aanvallen weet men uiteraard
niet. Daarom moet men dag. en nacht
waakzaam zijn om de aanvallers net
een slag voor te zijn.
De perfecte nachtjager.
Wij hebben vandaag de meteors
NF 11 in actie gezien, de nacht jager
uitvoering van de toestellen, die ook
bij de Nederlandse luchtmacht in ge
bruik zijn. Maar een toestel, dat veel
moderner is dan de Meteors 8, die
Nederland gebruikt en dat men mis
schien op dit moment wel de beste
nachtjager van de wereld kan noe
men. In de lange neus zit de radar-
installatie geborgen die het moge
lijk maakt 's-nachts de vijand te be
naderen. Maar over die radar-instal
latie moet men niet al teveel vra
gen, want zij behoort tot een van de
vele „top-secrets" bij deze oefening.
Maar wat wij in de lucht van de
NF 11 zagen kon niemand ons ver
bieden te zien en wij moeten zeg
gen, dat dit zeer imponerend was.
Met het grootste gemak haalde het
toestel bij zijn aanval op het veld
de Thunder jets en Sabres in. En de
grondploeg stond juichend onder de
beschuttende bomen toe te zien,
toen zij zagen, hoe weinig kans deze
toch lang niet langzame Amerikaan
se jagers tegen deze Engelse nacht
jagers maakte.
Nederland greep er naast.
Er is sprake van geweest, dat Ne
derland de NF-11 als nachtjager zou
hebben gekregen en naar wat wij
over deze jagers gezien en gehoord
tieve luchtverdediging noozakelijke
toestel niet is toegewezen.
Behalve de Thunder jets nemen
drie Nederlandse Meteor-squadrons
aan de oefening deel en verder doet
een klein onderdeel van het Neder
landse leger ingedeeld in de tweede
legergroep mee. De Belgen leveren
een grotere legerformatie, die strijdt
in de 83ste legergroep, welke evenals
de tweede verder wordt gevormd
door Engelsen. Overigens is deze le-
germanoeuvre grotendeels een tele
foonoorlog, zoals de commandant
van de landstrijdkrachten van „Wes
tonia" de Engelse generaal Sogden
het stelde en voornamelijk bedoeld
als oefening voor de staven.
Paniek.
Er was Zaterdag paniek in de oefe
ning „Coronet". Bemanningen van
Britse Canberra's kwamen hoogst
verbaasd en verontwaardigd op hun
basis terug, met het bericht dat zij
boven Luxemburg met scherpe gra
naten beschoten waren. Rondom hun
vliegtuigen hadden zij namelijk de
bekende zwarte wolkjes van explo
sies waargenomen, en op de grond
hadden zij het licht van vuurmonden
gezien.
Rapporten vlogen over en weer, te
lefoons stonden enige tijd rood
gloeiend, en kort daarop was de zaak
opgehelderd. Toen bleek, dat onder
delen van het kleine Luxemburgse
leger onderlinge manoeuvres hielden
en voor de „aardigheid" op de geal
lieerde vliegtuigen met losse munitie
hadden geschoten.
De inlichtingendienst van „Coro
net" kon weer gerust zijn en de
Luxemburgers hadden, ongewild mis
schien, de voldoening, dat de aan
dacht van de Westeuropese luchtver-
hebben, kan men slechts betreuren, dediging voor een ogenblik op hun
dat ons destijds dit voor een effec-1 land was geconcentreerd geweest.
juichen de gang van zaken boven
mate toe, omdat zij nu meer te eten
krijgen, dan Pa en Ma met de beste
wil van de vogelwereld bij elkaar
hadden kunnen scharrelen.
HONDERDDUIZENDSTE
BEZOEKER BIJ
ACADEMIEFEESTEN.
Het bestuur van de stichting Aca
demiefeesten te Breda heeft gister
avond de honderdduizendste bezoeker
ontvangen. Het was de leerling-on
derofficier vlieger der Koninklijke
Marine R. Lantegent van de vlieg
basis Gilze Rijen. Hij werd door de
voorzitter van de stichting gehuldigd
en ontving een zilveren asbak met
inscriptie. De honderdduizendste be
zoeker bij de Academiefeesten werd
een dag eerder begroet dan vorig jaar
het geval was tijdens de feesten „Bre
da Oranjestad".
Speelhol opgerold
Twee arrestaties
Een inspecteur en vijf rechercheurs
en agenten hebben in de nacht van
Zaterdag op Zondag een inval ge
daan in een perceel aan de Cornelis
Schuytschraat te Amsterdam, waar
zo had de politie vernomen ha
zardspel werd beoefend.
Veel moeite om binnen te komen
hadden de politiemensen niet, want
zij hadden een sleutel van de voor
deur in hun bezit. In de huiskamer
troffen zij een gezelschap van elf
personen zeven mannen en vier
vrouwen die rondom de roulette
geschaard waren en dus op heter
daad betrapt werden.
De bewoner van het perceel, een
toneeischrijvei en de bankhouder,
een vertegenwoordiger zijn in hechte
nis genomen Het speelmateriaal er<
eer bedrag van circa 200 werden
in beslag genomen
Venetiaanse kunst te
A'dam geëxposeerd
In het rijksmuseum te Amsterdam
is Zaterdag de jaarlijkse grote zo-
mertentoonstelling, ditmaal gewijd
aan de Venetiaanse schilderkunst,
onofficieel geopend. De tentoonstel
ling, die de periode van het midden
der 14e eeuw tot het eind van de 18e
eeuw omvat, wordt Zondag voor het
publiek opengesteld en duurt t/m 11
October a.s.
Uit Italië komen 70 schilderijen,
afkomstig uit een veertigtal musea,
kerken en particuliere verzamelin
gen. Uit elke collectie zijn maar en
kele werken voor de tentoonstelling
samengebracht, hetgeen tot resultaat
heeft gehad, dat veel onbekende
werken óp de expositie te zien zijn.
Uit het kunsthistorisch museum te
Oostenrijk komen een twintigtal
doeken, voorts uit Frankrijk het
Louvre, het Petit Palais, en een ze
vental andere musea voornamelijk
weinig bekende werken van de voor
naamste kunstenaars. Inzendingen
uit België, Canada, Duitsland, En
geland, de Verenigde Staten, Zwit
serland en Nederland completeren
deze kern.
Op de tentoonstelling, die totaal
132 schilderijen omvat, bevinden zich
o.m. elf Titiaans (o.a. „Ecce Homo";
men heeft wel verondersteld, dat de
meisjesfiguur op dit schilderij Rem
brandt heeft geïnspireerd tot de
meisjesfiguur op de nachtwacht), 15
Tintoretto's (o.a. „De bewening van
Christus").
Als onderdeel van de expositie
„De Venetiaanse meester" is in het
rijksprentenkabinet een, reeds vori
ge week geopende, tentoonstelling
van Venetiaanse tekeningen, hout
sneden en gravures uit Nederlands
openbaar en particulier bezit, inge
richt, welke eveneens tot en met 11
October a»s. duurt.
Oneerlijke graanhandelaar
stal t.w.v. I 200.000.
Regering, de gedupeerde
Uit een aantal pakhuizen in Cu-
lemborg, waarin graan van de Ne
derlandse regering is opgeslagen,
zijn in de laatste tijd grote partijen
verduisterd.
Met de controle en het beheer over
de partijen graan, die te Culemborg
in ongeveer vier pakhuizen zijn op
geslagen, was belast een graanhande
laar uit Rhenen. In totaal waren aan
zijn zorgen 1000 ton graan toever
trouwd.
Dezer dagen werden bij een con
trole ruim 80 ton vermist. Na een
eerste verhoor van de graanhande
laar bekende deze, zich aan verduis
tering te hebben schuldig gemaakt.
Het aantal tonnen verduisterd
graan is echter veel groter, dan oor
spronkelijk werd gedacht. Uit het
onderzoek, dat de centrale controle
dienst te Amsterdam heeft ingesteld,
is gebleken, dat er in het afgelopen
jaar meer dan 550 ton graan is ge
stolen ter waarde van ruim 200.000
gulden. De graanhandelaar, die eige
naar is van de pakhuizen, verkeerde
in financiële moeilijkheden en nam
steeds hoeveelheden gerst, mais of
sojaschroot ten eigen bate mee, met
de bedoeling, de weggehaalde hoe
veelheid mettertijd weer aan te zui
veren. Zover is het echter nooit ge
komen en bij een controle, die op
bepaalde tijden in de verschillende
pakhuizen deze bewaarplaatsen
van het graan bevinden zich name
lijk over het gehele land verspreid
wordt gehouden, zijn de diefstallen
aan het. licht gekomen. De graanhan
delaar is Zaterdag voor de officier
van Justitie te Utrecht geleid.
(Door CHARLES BRUCE)
w Nadruk verboden.
34)
Welke angsten zouden haar nu fol
teren, zonder dat hij in staat was
die te verlichten, zonder dat ze zelf
enige macht bezat om een mogelijke
uitkomst op te roepen?
Heel het tafereel in Tinang's lange
woning kwam hem op dit ogenblik
voor de geest. Een half licht zou er
nu hangen van de harstoortsen. Vol
zou het er nu zijn van de bronzen
gestalten der Salongs. Van het hoge,
spitstoelopende dak zou de rrrand
met de doodshoofden neerhangen,
fantastisch bewegend, zodat de lu
gubere trofeeën telkens in het wal
mend licht verschenen en weer ver
dwenen. Als plotseling de vlammen
knerpend zouden opschieten uit de
90s gevulde toortsen zouden ze dui-
zichtbaar worden, grijnzen,
«n de arme Stella zou er door her
innerd worden aan het lot, dat zove-
reeds hadden ondergaan vóór
Stella zou daar nu leven, te-
selédtn van die beulen, in haar
stukgescheurde kleren, dood ver
moeid, met gezwollen, opengelopen
voeten, met bloedschrammen over
hoofd en handen, en het vuile zweet
in gezicht en haren, zou ze mis
schien proberen wat vuile rijst naar
binnen te krijgen. Telkens zou een
der kerels haar wat toevoegen in
zijn rattetoem, waar ze niets van be
greep. En doorheen het geroezemoes
van die mannen zou ze haar oor te
luisteren leggen naar het teken der
redding, dat heel de lange nacht uit
zou blijven. Zelfs al zou Ansokol
haar zijn briefje hebben overhandigd
zou het haar weinig hebben gezegd.
Heel vaag duidde het slechts op mo
gelijke hulp. Een strohalm, meer be
tekende het niet.
Een hees gefluister van de schild
wacht even buiten het kamp deed
Desmond opspringen. Een donkere
gestalte kwam even naar voren te
gen de rode, nagloeiende resten van
het kampvuur en Baji's stem mom
pelde hem toe:
„Hier is uw revolver. Toean. De
wacht heeft onraad gemeld."
„Welke kant?"
„Er kwam iemand van de weg
van Bunan, niet van de heuvels. Al
de mannen zijn reeds op hun post."
Een eeuwigheid scheen het te du
ren, voor er iets gebeurde. Eindelijk
werd de stilte verstoord door een
schor geluid, als van een oude nacht
uil.
„Minandong," fluisterde Baji, „ik
ken zijn hoesten. Wil de Toean hem
zelf toeroepen. Hij -zal de stem wel
herkennen?"
Binnen enkele ogenblikken had de
oude jager zijn weg naar het kamp
gemaakt. Desmond begroette hem
zeer hartelijk. Iedere breking van
zijn radeloze spanning was welkom.
„Ik was al op weg, Toean, maar
het viel niet nïee, toen het eenmaal
donker begon te worden, in de sche
mer ging het nog, toen kon ik de
sporen nog wel vinden, maar later
verloor ik het pad. Mijn klein, licht
gevende lamp, die de Toean mij
eens gegeven heeft, wees me de
weg," voegde hij er aan toe en hij
haalde een electrische zaklantaarn
te voorschijn, die Desmond hem on
geveer een maand geleden op zijn
herhaald aandringen gegeven had.
„Kom bij nre zitten, Minandong,
en zeg me wat voor nieuws je mee
brengt. Zal Pulangga ons helpen?"
„Helaas, Toean, hij is bang."
„Bang? Pulangga bang? Dat is
werkelijk nieuws. Vertel eens op,
wat vreest hij?"
„Pulangga is nu een oud man,
Toean. Zijn vader, en zijn groot
vader en diens vader waren voor
hem allen opperhoofd der Salongs.
Toen Pulangga zijn vader opvolgde
was hij een nog zeer jonge man,
maar geen onder de strijders mocht
op zoveel kunde en moed bogen als
hij. Het was een krijgshoofd die
door iedereen werd gevreesd en nie
mand zei „neen" als Pulangga „ja"
gezegd had In het gehele gebied der
Salongs werd zijn gelijke niet ge
vonden. Toen kwam het bestuur van
de blanke man, Toean."
Minandong hield een ogenblik op
en dacht na.
„U moet niet toornen over wat ik
nu zeg. Toean."
„Spreek op, Minandong, ik wens
alles te hor^-n."
„Het bestuur van de blanke man
is eerlijk en rechtvaardig. De arme
en de rijke, de zwakke en de sterke
zijn allen een voor zijn bestuur Dat
is heel goed, Toean, maar het blijft
het itestuur van een blanke, Toean,
en ofschoon Pulangga nog wel op
perhoofd genoemd wordt, is hij niet
langer de meester over de Salongs.
Ieder dorp, ieder groot huis heeft
zijn eigen hoofd. Nu ziet het hoofd
niet langer op naar het stamhoofd,
maar "naar de regering van de
blanke. Alles is veranderd. Vroeger
één natie; en nu, de Toean weet het
was het land der Salongs één land,
zelf beter dan wij, nu is het door de
blanke bestuurder verdeeld, in stuk
ken gesneden, die men districten
noemt. Een berg in dit district, een
dorp in het andere.'
„Helaas, zo is het, Minandong."
„En dat vreest Pulangga te zeer,
Toean. Zijn ledematen zijn oud en
zijn ogen dof en wellicht klopt ook
het hart van de vroegere gevreesde
strijder niet meer zo snel als in zijn
jonge jaren. Zelfs nu is Pulangga
geen lafaard, maar hij heeft zijn eer
behouden, Toean, zijn eer als stam
hoofd, zijn oude roem, waar hij vroe
ger met recht trots op ging. Hij
vreest, dat de mannen terecht zou
den bemerken dat zijn heerschappij
vergaan is Tiang en Ansokol, pfui,
wat zijn dat? Honden en oproer
kraaiers! Ja, dat is het rechte woord
voor hen, honden, maar dan honden,
die niet geleerd hebben te luisteren
naar de stem van hun goede mees
ter, zoals hun voorvaderen hun
daarin zijn voorgegaan. Indien Pu
langga, zoon van Antak, hun gebie
den zou om zich aan hem te onder
werpen, zouden ze hem uitlachen,
grinniken, hem in zijn gezicht be
spotten Toean, omdat ze weten, dat
er geen kracht meer achter dit be
vel zou zitten. En dan, indien hij
voor het aanschijn der aarde was be
ledigd indien zijn gezicht asgrauw
zou worden van driefheid, schaamte
en verbolgenheid, wat zou Pulangga
anders kunnen doen dan sterven?"
Desmond lag in de schaduw te
luisteren, terwijl de oude Salonf zijn
klaagzang uitsteunde Het was een
zware slag voor hem. Hij had juist
zo gebouwd op Pulangga's hulp en
nu, hoeveel waarheid zat er in die
woorden, welk een aanklacht aan 't
adres der nieuwe heersers! De oude
adel was dood of stervende, ver
kracht door de nieuwe bepalingen
van de blanke, met zijn nieuwe vor
men en nieuwe wetten, zijn schild
van vrijheid en gelijkheid, zijn de
mocratie, die fnuikend vraten aan
de groten en edelen van geest, tot
dat zij berusten in de middelmatig
heid van hun vroegere onderdanen,
die nu stamgenoten waren geworden,
gelijken alsof oo't een menselijke
bepaling het ingebrande verschil
tussen de standen zou kunnen uit
wissen. Weer een hoop minder, wat
bleef er nu nog over?
Plotseling schoot Desmond op en
nu zat hij recht op zijn matras hard
na te denken. Een idee, of liever de
kiem van een idee, werd in "zijn her
sens bevrucht en ontbloeide tot een
klare, heldere gedachtebloem.
