de sm «ej*"1, „Des duivels prentenboek" stelt in Haarlem 4000 spelen ten toon Prins Aschwin gaf lezing ZONDAGMORGEN Tropenliefdc ZATERDAG 25 JULI 1953 DE LEIDSE COURANT 1WEEDE BLAD PAGINA 3 Ons kaartspel komt uit Korea Schoppenboer komt uit Frankrijk Gisteravond heeft de burgemees ter van Haarlem de speelkaarten- tentoonstelling „Des Duivels Pren tenboek" in de Vleeshal op de Grote Markt in Haarlem geopend. Wanneer men deze expositie be zoekt dan komt men tot de overtui ging dat de schoonheidszin vroeger bij het kansspel een uitermate be langrijke factor was en dat er op dit gebied bijzonder veel curiosi teiten te vinden zijn. Uit Indische oudheid Men neemt aan, dat de oorsprong van het kaartspel in Indië gezocht moet worden, maar de meeste van de nog heden ten dage geliefde vor men daarvan stammen toch uit Ko rea. Op de tentoonstelling vindt men zeer oude Chinese staafjes van bamboe met primitieve afbeeldingen naast een soort platte dobbelstenen of fiches met randtekens uit andere Aziatische gebieden en daarnaast Perzische kaarten van hout of car ton dat is niet meer na te gaan met prachtige handgeschilderde miniaturen. Zestiende eeuw naar W. Europa Aanvankelijk kende men in Euro pa de onderling zeer sterk verschil lende Italiaanse, Duitse en Franse kaarten. De laatstgenoemde begon nen in het midden van de zestien de eeuw hun triomftocht over de gehele wereld en het Franse systeem van boer-vrouw-heer-aas en de vier kleuren klaver-ruiten-harten-söhop- pen heeft zich tot de huidige dag weten te handhaven. Napoleon en de zwarte kunst De afbeeldingen hebben nooit zo veel ter zake gedaan. Men vindt ook talrijke spotprenten, politieke cari- caturen, portretten van helden uit de burgeroorlogen en illustraties bij meesterwerken uit de litteratuur. Men kan natuurlijk niet de. gehele expositie tot in details beschrijven maar wel moeten wij toch even de aandacht vestigen op de waarzeg- gerskaarten. Doordat de een by het spel geluk kan hebben en de ander als pechvogel het verlies incasseert, kwam men al gauw tot de veronder stelling, dat er een geheimzinnige samenhang tussen de kaarten en het lot moest zijn. Men kende de kaar ten in elk geval van ouds mysterieu- se vermogens toe. Op de tentoon stelling vindt men een stel waarzeg- gerskaarten van de vermaarde mile Lenormand, aan wier voorspellin gen, naar men zegt, niemand min der dan Napoleon een zo grote bete kenis toekende, dat hij er bij het op stellen van zijn plannen wel de gelijk rekening mee hield. De thans in Haarlem tentoonge stelde kaarten vormen ongeveer een derde van de ruim 12.000 spel len omvattende verzameling van Bielefeld, die in eerste aanleg bijeen werd gebracht in een periode van ongeveer veertig jaar. Het is stellig de grootste verzameling van het Europese continent. De collectie blijft in Haarlem tot 6 September. Prins Aschwin, de broer van prins Bernhard, die met zijn echtgenote korte tijd in ons land vertoeft, heeft vergaderzaal van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap in het Rijksmuseum te Amsterdam een voordracht met lichtbeelden ge houden over Japanse rolschilderijen van verhalende aard. Prins Aschwin die „associate curator" is van de afdeling voor Oost-Aziatische kunst van het Metropolitanmuseum of Art te New York is corresponderend lid van de Vereeniging van Vrienden der Aziatische Kunst. Na afloop der lezing, die werd bij gewoond door prinses Armgard, de moeder van de prins, door zijn echt genote, de Japanse ambassadeur, de heer Suemasa Okamoto, met zijn echtgenote en de burgemeester van Amsterdam, werden de zalen van het museum van Aziatische kunst bezocht. NIEUWE AUTOBUSSEN IN UTRECHT. De gemeenteraad van Utrecht vo teerde gisteren een bedrag van 1 millioen 650.000 gulden voor de aan schaffing van dertig autobussen ter uitbreiding van het wagenpark en voor vernieuwing. De UITVOER VAN EIEREN De Nederlandse uitvoer van eieren heeft volgens mededeling van het Nederlandsche Eiercontrolebureau in de eerste helft van dit jaar 677. 009.460 stuks verse kippeneieren be dragen, waarvan ruim 550 millioen naar Duitsland. Voorts werden nog uitgevoerd 2.705.600 stuks 2e soort kippeneie ren, 3.488.811 stuks broedeieren en 11.682.750 stuks verse eendeneieren. GEEF U NU OP: HUIDEKOPERSTRAAT 20 - AMSTERDAM (Advertentie). Toen we er nog niet waren, doch er weldra zouden zijn IEDEREEN viert ieder jaar zijn eigen, persoonlijk oudejaar: de vooravond van de dag, dat hy gebo ren werd uit de moederlijke schoot en schreiend zijn levensduur begon. Het is heden 49 jaar geleden, dat in ons ouderlijk huis de hoge, wit geschilderde ijzeren schommel wieg gereed stond met kanten sluiers om hangen, ter ontvangst van een nieuwe vrucht der echtelijke liefde. Die nieuwe vrucht, dat eindpro duct ener blijde verwachting zou den wij zijn en het streelt niet wei nig onze ingenomenheid, dat onze goede ouders, hoewel het hele geval niets om het lijf had, onze geboorte grammen. Deze rotsklomp draait- rusteloos rond en snelt bovendien rusteloos voort als een kogel afge schoten uit een kanon. Zij haast en rept zich in een volstrekt ledige ruimte en wanneer de aarde kon antwoorden op onze vraag: waar gaat ge heen, dan zou het antwoord zijn: nergens heen. Ons woonoord draait in het niets, bevindt zich ner gens en gaat nergens heen. Op deze wonderlijke rotsbol zijn we ontsproten en als onze aarde al een geheimzinnige werkelijkheid is, het ontstaan van ons bestaan is nog veel geheimzinniger. Daarover hangt een ondoorzichtige sluier, welke geeii (Advertentie) WIJZIGING REGLEMENT VAN ORDE DER EERSTE KAMER. De heren Kropman, In 't Veld, Anema, Kolff, Molenaar en Bran denburg, seniores der Eerste Kamer, hebben een voorstel gedaan tot wij ziging van het reglement van orde der Kamer. Dit voorstel, waarover besprekin gen zijn gevoerd met seniores uit de Tweede Kamer, waarbij ook de minister van Binnenlandse Zaken aanwezig was, beoogt het invoe gen in het reglement van een nieuw hoofdstuk „van de behandeling van internationale overeenkomsten". Zakkenroller gepakt De politie te Zwolle heeft een 53 jarige koopman uit Amsterdam aan gehouden, die zich, aldus de politie, de afgelopen maanden zowel in Am sterdam als in Zwolle aan diefstal van portefeuilles heeft schuldig ge maakt. De man, die op heterdaad werd betrapt, is op transport ge steld naar Amsterdam, waar hij voor de officier van justitie zal worden voorgeleid. De man maakte er een gewoonte van om kantoren binnen te lopen en inzage te vragen van het tele foonboek. In de meeste gevallen was men op die kantoren zo hulp vaardig om het door de man opge geven adres in de telefoongids op te zoeken. In die tijd zag de man kans om uit diverse jasjes portefeuilles en portemonnaies te stelen. Soms was de buit gering maar het gebeur de ook dat hij zich een bedrag van 2000 gulden kon toeëigenen. Hoewel de koopman door gedupeerden, die met hem werden geconfronteerd, is herkend, heeft hij nog geen volle dige bekentenis afgelegd. In een weiland te Slenaken Zuid-Limburg heeft men een zgn. reuzenbovist ontdekt, een pad denstoel ter grootte van een voet- Deze zeldzame paddenstoelen- Geneesheer veroorzaakt ernstig auto-ongeluk Onder invloed van sterke drank Vrijdagavond omstreeks zeven uur heeft zich op het plein voor het Sint Annadal Ziekenhuis te Maastricht 'n aanrijding voorgedaan met vrij ern stige gevolgen. Een autobestuurder, een arts uit Maastricht, reed met grote vaart uit; 14000 schapen en 6000 kamelen, 1000 beschouwden als een belangrijke f mens kan doorlichten, gebeurtenis. Dat vermoeden wij ten-' A minste, omdat alle ouders het doen en er geen enkele aanleiding is te veronderstellen, dat zij profetisch wisten, dat het hele geval niets om het lijf zou hebben. Naar de letter genomen, wisten zij het wel. vermits geen enkel kind wordt geboren met een luiertje aan, maar in geestelijke zin zullen zy zich hebben afgevraagd, wat gevraagd werd bij de geboorte van Johannes: „wat zal er uit dit kind worden?" l^U wij ons persoonlijk oudejaar herdenken en terugzien op de uren, dat we er nog niet waren, maar er weldra zouden zijn, gevoe len we er totaal niets voor de jam merklacht van de heilige man Job te slaken: De dag verga, waarop ik geboren werd; De nacht, die sprak: Er is een knaapje ontvangen. Niet, dat wij geduldiger zouden zijn in lijden dan Job, maar omdat de ontzettende beproevingen, waar aan hij werd onderworpen, ons wer den bespaard, tot nog toe. Wij kun nen alleen maar hopen, dat zij ons bespaard zullen blijven en volgaarne doen wij te-voren afstand van de een bocht van een weg en heeft daardoor een dame, die met haar dochter van een bezoek uit het zie kenhuis kwam, op de rijweg aange reden. De automobilist maakte-der- gelijke merkwaardige wendingen met zijn wagen, dat enkele voorbijgan gers, die het ongeluk hadden zien gebeuren op de weg sprongen en de autobestuurder dwongen om te stoppen. De arts was aanvankelijk onwillig om medische hulp te verlenen, waar na de politie werd gewaarschuwd, die is overgegaan tot aanhouding van de bestuurder, omdat deze de indruk maakte onder invloed te zijn van sterke drank. Het slachtoffer werd per brancard naar het zieken huis gebracht, waar bij onderzoek bleek, dat enkele peesscheuringen en inwendige kneuzingen waren ver oorzaakt. Zij is later naar haar wo ning ter verdere verpleging overge bracht. WOONHUIS UITGEBRAND Het woonhuis van de heer L. Hen sels aan- de Dalstraat te Borgharen bij Maastricht is gisteravond door brand verwoest. Een gedeelte van het meubilair kon nog worden gered. De oorzaak van de brand is nog onbekend. De Maastrichtse brandweer bestreed het vuur, ondanks moeilijkheden met de watertoevoer. De schade wordt gedeeltelijk door de verzekering ge dekt. IN RIOOLPUT GESTIKT. Het vierjarige zoontje van de heer Schuitema te Zuidwolde is bij het soort groeit in een of twee nachten spelen aan de Pastorielaan in een en is eetbaar zolang de binnenkant rioolput gestikt. Het kind wilde wit blijft. De burgemeester heeft 'tlknikker, die in de put was ge: knikker, die in de put was gerold, er weer uithalen. koppel runderen en 1000 ezelinnen, ja, zelfs van de tweemaal zeven zo nen en drie dochters, waarmede Job, na de doorstane beproeving, werd gezegend. Indien wij een kleiner portie ontvangen van lijden en na righeid, zijn we met minder scha devergoeding en smartegeld tevreden. Een of twee kamelen lijkt ons reeds welletjes. •TERUGZIENDE op de uren, dat hy er nog niet was doch er weldra zou zijn, stoot ieder mens op het mysterie van zijn eigen bestaan. Guide Gezelle heeft eens op een papiertje gekrabbeld de aanhef van een gedicht, dat nooit voltooid zou worden: Steenratje, Waar hebt ge van den nacht geslapen? In deze flits is heel de dichterlijke verbazing neergelegd over het in tieme leven van die kleine wezen tjes, die op deze grote wereld hun eigen leventje leven. Maar die verbazing kan ons ook ontroeren, wanneer v/e de kleine hulpeloze hummeltjes zien, die op deze aarde te voorschijn komen en in een zachte wieg worden gelegd en in een kinderwagen worden rondgereden. Kindje, wat doe je hier op deze ruwe wereld, èn waarheen is je weg, nu je er eenmaal bent? Die verbazing grijpt ons ook aan bij de overweging van onze eigen aanwezigheid. Het is een ondoorgrondelijk mysterie: ik was er niet, maar ik ben er. Waar ben ik? Op een ronde rotsklomp met een oppervlak van 500 millioen vierkan te kilometer en een gewicht van 60. 000.000.000.000.000.000.000.000 kilo- KLAVERJASTOURNOOI TE AALSMEER Zaterdag 19 September a.s. zal in het gebouw van de Centrale Aals- meerse veiling een nationale klaver- jastournooi worden gehouden, met ongeveer 2000 deelnemers. Aan het tournooi zijn enige attracties bonden, o.a. een bezoek aan een veiling van bloemen en een bin- nenhuiskermis. De opbrengst is be stemd voor het centraal genootschap voor kinderuitzending. TyoEivkAls - Maar het toppunt van geheimzin nigheid is, dat op deze rotsbol in het heelal, waarop onverklaarbaar het leven zich ontplooide, wezens wonen, welke bewust zijn van hun eigen be staan, welke de dag vieren, waarop zij er gekomen zijn en welke van hun bestaan niets zo goed snappen als het feit, dat er vroeg of laat aan dat bestaan op de aarde een eind komt, zonder dat de wereld een seconde zijn vaart vermindert en er een haan naar kraait. pvAT rare antwoord op de vraag: waar ben ik? wat ben ik? wie ben ik? zou een kippevellerig gevoel van eenzaamheid kunnen bezorgen in de verlatenheid van een hoogst onwaarschijnlijk, maar niettemin hard-als-de-rots werkelijk aanwezig heelal. Tot die eenzaamheid, tot die walging van hun eigen bestaan ko men sommige moderne wijsgeren „bestaans"-philosophen of exis tentialisten. Het is hoogst interessant te walgen van zijn existentie, maar men klopt aan de deur van de waan zin. Men breekt met de natuur, welke het leven koestert, kust en omhelst zoals een moeder haar pas-geboren kind. Het is steeds gevaarlijk met de natuur te breken. De natuur van de mens, zoals hij daar in het eindeloos heelal, op de ontzaglijke aarde zijn leventje leeft als het steenratje van Guido Gezelle, bemint het leven en haakt er aan tot zyn laatste snik. De natuur van de mens, zo lang zij zich niet eenzelvig en verwaten ont trekt aan de natuur waaruit zij is voortgekomen, ontkent en verwerpt intuïtief een zinloze kosmos of heelal. Verstandelijk beredeneerd: uit een zinloze kosmos kan ik, nor maal verstandig mens, niet voort komen. In de 93ste psalm zingt ko ning David: Zal Hy, die het oor geplant heeft, [niet horen? Of zal Hij die het oog gemaakt [heeft, niet zien? Dat is de philosophie van een na tuurlijk denkend mens, welke uit de geheimzinnigheid van het eigen be staan, onmiddellijk overspringt op de oorsprong van dat en alle bestaan, de enige en in zichzelf Bestaande, God. Hij is het die zin geeft aan het men selijk bestaan. Wie zozeer gebroken heeft met de natuur, dat hij de zin van het bestaan niet opgenomen en verheerlijkt ziet in de eeuwige wijs heid van de Bestaande, komt regel recht in de onzin en, krampachtig voortgegaan, in de walging terecht, omdat hij de natuur van de mens verwringt. P*N nu, terugziende op de uren, dat wy er nog niet waren, doch er wel dra zouden zijn, ontwelt aan ons hart een danklied, da Gods Hoge Geest ons tot het bestaan heeft geroepen als een klein wezentje in dit won derlijke heelal, een klein wezentje, dat er zich niet eenzaam of verlaten voelt maar geborgen in de zorgen der Voorzienigheid, zoals het bij zijn komst in dit bestaan zich geborgen heeft gevoeld op de sterke arm van een goede vader, in de omhelzing van een lieve moeder. MARIUS. Wilt U iets weten? Vraag: Ik heb eind Juni een jonge hond gekregen. Moet ik nu een heel jaar belasting voor hem betalen? Antwoord: De regeling is, dat, wanneer men op 1 Juli of daarna een hond in zijn bezit gekregen heeft, men slechts een half jaar be hoeft te betalen. U valt daar net buiten. (Door CHARLES BRUCE) Lfoi Nadruk verboden. 33) „Laat Ansokol maar eens naden ken, laat hij de zaak rustig overwe gen, laat hem raad houden met de oudere mannen, die het bestuur van de blanke hebben leren waarderen. Zij zullen hem zeggen dat het wijs en voorzichtig en mild is Morgen, vanavond misschien reeds zal Anso kol van gedachten veranderen en dan zal het hem wel duidelijk worden, welke weg hij moet volgen. Voeg er dit nog aan toe: Als de mis sy ook maar een haar op haar hoofd wordt gekrenkt, als haar ook maar enig letsel wordt toegebracht, kun nen hij en zyn mannen er op reke nen, dat er voor hen geen genade zal zijn. Kogel en zwaard, vuur en roof, zullen hun land teisteren, tot dat de mannen van Tiang en Anso kol en al hun volgelingen voorgoed verdwenen zullen zijn." „Toean, dit besluit is zeer voor achtig. Zo winnen we tijd." „Zeg hem maar, dat ik nu terug zal trekken en mijn kamp zal op slaan langs de hoofdweg van zijn dorp naar Bunan. Daar zal ik op Ansokol's antwoord wachten." Ampau schreeuwde luid: „Ansokol, ahoi, Ansokol!" Van de overhangende rots kwam spoedig antwoord, zo helder en dichtbij, dat ze er van opschrok ken. Ansokol zat op een rotsblok, dat helemaal boven het smalle pad hing en werd daardoor aan hun ogen onttrokken. Zijn stem scheen uit het vage niets van het woud tot hen door te komen. langgerekte klanken van het Salong-dialect bracht Ampau Des mond's woorden over. Maar de korte beloften en dreigementen werden aangevuld nfet de wijdlopige inlei dingen, die een gedeelte van het in landse ritueel uitmaken, indien ze een officiële koop wensen te sluiten. „Als iemand de missy ook maar durft aanraken, zal hij op staande voet verschrompelen; dat zijn vrouw kinderen verschrompelen en sterven als ze naar een rivier gaan om te baden, dat een krokodil ze moge grijpen en verslinden als ze in eocospalm klimmen, dat ze naar beneden mogen vallen en ster- Ven dat hun rijstoogst voorgoed moge mislukken en hun zout ver dampen en verloren raken dat alle bomen hen mogen verbrijzelen, als ze in de jungle lopen dat rotsblokken hen mogen verpletteren als ze langs de bergpaden naar huis keren dat hun voeten mogen uit glijden en zij gterven." Zijn stem daalde en rees, terwijl hij deze verwensingen uitkreet. De grote, statige bomen van de jungle hoorden het zwijgend aan. In deze kalme avond schenen ze verwon derd dat de mensen de vredige na tuur kwamen verstoren met hun ge luid, waarmee ze voor het eerst schenen kennis te maken $.n zoals steeds was deze introductie aan het redelijke wezen een teleurstelling. De steile rotsen, die hen gevangen hielden, zonden zijn liturgische uit dagingen en dreigementen in echo terug. De onzichtbare boodschapper luisterde twee volle minuten nadat zijn vervloeking Teeds was verklon ken Een ogenblik dacht* Desmond, dat hij stiekum weggeslopen was. Hij stond als verlamd van angstige spanning en was bijna blij toen An sokol met een ruwe lach antwoord de. Hij begon met zijn sorak, eén ware uitdaging. .,Aiaiaiaiaih!" Een stilte. „De vrijheid van de missy voor de vrijheid van Tiang; het leven van van de missy voor het leven van Tiang!" Desmond boog zich snel over Am pau. „Vraag hem of hij een brief voor de missy wil overbrengen. Zeg hem, dat haar leven een stuk van de los prijs is en dat ze zelf moet beslis sen of die betaald zal worden, of niet." „Ik zal de brief overbrengen", kwam het antwoord. „Leg hem maar, waar jullie nu zijn en als je vertrokken bent, zal ik hem wel ha len". Desmond krabbelde enkele haas tige woorden van hoop en gerust stelling op een blaadje dat hij uit zijn agenda scheurde. Hij aarzelde even voordat hij het met zijn naam ondertekende. Zou hij er nog iets aan toevoegen, zou hij zeggen alles wat hij haar had willen zeggen, haar verklaren, wat hem heel de dag op de lippen had gelegen, waarvoor hij zijn tocht naar Temple had onderno men? Hij hield het briefje een ogenblik voor zich uit, keek er heel strak naar, alsof hij het wilde doordren ken met een andere ongeschreven boodschap en legde het toen by na met eerbied op de rots voor hem. „Kom. We zullen teruggaan en ons kamp opmaken". HOOFDSTUK VIII. Die avond lag Desmond op zijn dunne kampeermatras in de kleine junglehut, die zijn mannen snel in elkaar hadden geslagen om hem be schutting te geven tegen de nacht. Een dof stemmenrumoer uit het lange afdak, waaronder ze zelf een schuilplaats hadden gevonden, be wees hem, dat de gebeurtenissen van de dag hen even bezighielden als hun meester. Een dag? Het was eigenlijk niet eens een volle dag ge leden dat hij Bunan had verlaten, vol van het vooruitzicht om een heerlijke tijd door te brengen in Miss Temple's bijzijn Als de wind 'n beetje in zijn zeilen wilde blazen en hij niet al te bleu zal zijn, kon het best gebeuren och vervloekt, wat liet hij zich weer gaan op de pret tige vooruitzichten, die hem toen jong hadden gemaakt als een broek je, dat pas van Oxford was gekomen men. Stella hoe zou die er op het ogenblik aan toe zijn? Zelfs voor hem was er in deze kleine jungle sulap weinig of geen luxe. En toch, hij was gewend aan het moei lijke leven in het binnenland, hij telde de ontberingen niet meer. Maar zij? Moe en teneergeslagen, omdat hij de gedachte niet verzetten kon, dat hij ten slotte een nederlaag had ge leden, had hij zich, tegen zonson dergang in het gras geworpen. Daar had hij liggen wachten tot het pri mitieve kamp gereed was. Een bad in de kleine vijver onder aan het plateau, ander linnengoed, een beet je ry'st met bussenvlees, hadden hem tenslotte weer wat opgekik kerd. Ook geestelijk. Hij zag nu weer kans de zaken minder donker te bezien. Nederlaag? Ansokol mocht de eerste ronden gewonnen hebben, maar het gevecht was nog in volle gang en de kansen konden gemakkelijk keren. Veronderstel dat Minandong uit Pulangga goede berichten had ge kregen, dat de gouverneur zich be reid verklaard had om de prijs te betalen, die Ansokol eiste. Wellicht had Ansokol zelf spoedig genoeg zou inzien, dat hij te hoog gemikt had. Maar Stella! Wat kon haar op dit ogenblik tot troost zyn. Aan welke verschrikke lijke gewaarwordingen zou die op het ogenblik zijn onderworpen? (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 7