S)e Ê^idóeSou^nt
De stakingen en onlusten duren in
Oost Duitsland onverminderd voort
Krijgt Frankrijk
Eisenhower schrijft boze
brief aan Syngman Rhee
Russen houden regering op de been
PINAY AANGEZOCHT ALS
FORMATEUR
rijk- - y-
De juistheid van het vonnis wordt
door zeer velen betwijfeld
Jlomeitje
MAANDAG 22 JUNI 1953
44ste JAARGANG No. 12920
y'i
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
„Redt de
franc-premier"
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mud., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Volkspolitie volkomen machteloos
Stakingen en onlusten in het door de Russen bezette gedeelte van Duits
land duren nog steeds onverminderd voort. In de gehele Oostelijke zóne
geldt momenteel de staat van beleg en de toestand is zódanig, dat commu
nistische autoriteiten openlijk hebben toegegeven, dat het onder hun toe
zicht staande gebied voor minstens de helft in opstand is. De Russische
garnizoenen in Oost-Berlijn zijn versterkt met twee divisies, welke in aller
ijl onttrokken zijn aan de gebieden ten Oosten van de Oder. De Sovjet-
Russische Hoge Commissaris Semjonof is inmiddels voor een bespreking
naar Moskou geweest en het eerste wat hij na zijn terugkomst fleed, was
de Oostduitse communisten aansprakelijk stellen voor de onlusten. Sem
jonof heeft daarna zeer demonstratief besprekingen gevoerd met Erich
Kastner en Otto Nuschke, recpectievelijk voorzitter van de Liberale Partij
en de Christen Democraten, met welke besprekingen hij waarschijnlijk de
zogenaamde politieke ommezwaai heeft willen onderstrepen.
synthetiscbe-rubberfabriek Buna te
Schopau, in dezelfde streek, in
brand gestoken zijn. Te Trurt zou
een tienduizendtal arbeiders Woens
dagmiddag gepoogd hebben het stad
huis te bezetten en het bureau van
de volkspolitie aldaar zou in brand
gestoken zijn. Twee politiemannen
zouden door de menigte zijn opge
hangen.
Volgens bijzonderheden waarvan
melding wordt gemaakt door het
Sowjet-Russische Persbureau Tass
zou een uit de Westelijke sectoren
van Berijn gekomen „prococateur",
genaamd Werner Kraikowski, mede
deling gedaan hebben van de namen
van een aantal personen, die teza
men met hem op een door de geëxe
cuteerde Willy Goettling voor het
oproer belegde bijeenkomst aanwezig
zijn- geweest. Hij noemde o.a. een
Amerikaan, Hiver, die instructies
voor aanvallen op regeringsgebou
wen gegeven zou hebben.
Executies vinden nog
steeds doorgang
De executies zijn echter nog niet
van de baan. In Leipzig hebben Rus
sische troepen twaalf arbeiders voor
het vuurpeloton gesleept om een op
stand van de bevolking te onder
drukken. In de uraniumcentra langs
de Tjechische grens zijn honderd
duizend arbeiders in opstand geko
men. Zij hebben zeer zware slagen
aan de belangrijke industrie toege
bracht. Zeventig mijnschaten wer
den vernield en onder water gezet.
Met de politie en Russische militai
ren, die wilden ingrijpen, ontston
den verwoede gevechten. Duizenden
manschappen van de Volkspolizei
werden ontwapend en gedwongen
met de demonstranten mee te mar
cheren. In de loop van de gevechten
werden minstens 300 personen ge
wond, terwijl minstens 25 arbeiders
om het leven kwamen. Van even
tuele doden in de Russische gelede
ren is tot op heden niets bekend.
OOK IN MÜNCHEN.
Toen de politie de betogers in
München, die kort na het begin der
onlusten tot een menigte van tien
duizend man waren, aangegroeid,
niet de baas kon worden, riep zij
versterkingen op.
Vele demonstranten waren er in
geslaagd op een dak van een han
delsgebouw te komen, van waar zij
de politiemannen met stenen en
stukken lood bekogelden. Vele ruiten
moesten het ontgelden. Tenslotte
richte de politie krachtige waterstra
len op de massa. Er werden meer
dan 50 arrestaties verricht.
Toen gemotoriseerde politie op
het toneel van de strijd was versche
nen, konden de demonstranten na
een geregeld gevecht worden uiteen
gedreven. In het geheel werden hon
derd personen aangehouden.
Volgens Oostduitse dagbladen zijn
de grote machinefabrieken „Ernst
Thaelmann" in Maagdenburg door
brand ernstig beschadigd. In Ros
tock en Warnemünde zijn de dok
werkers in staking gegaan. In Maag
denburg zijn twee communistische
politie-agenten door demonstranten
aan straatlantarens opgehangen. Een
fabriek van bruinkoolbriketten in
Nacherstadt is vandaag door beto
gers in brand gestoken.
De leider van de Westduitse Soci
aal-Democratische partij, Ollen-
hauer, verklaarde Zondag te Kopen
hagen op een congres van Deense
socialisten, dat bekend was, dat in
Maagdenburg na onlusten twee jon
ge Duitse arbeiders waren terecht
gesteld.
De recente gebeurtenissen in Oost-
Berlijn hadden aangetoond, zo zei
hij, dat de Oost-Duitse Volkspolitie
geheel machteloos staat tegenover
ongewapende betogers. Slechts de
Sowj et-strijdkrachten hadden vol
gens hem de Oost-Duitse regering
voor een val behoed.
Ollenhauer verwachtte, dat de hui
dige Oostduitse Ieders zouden wor
den vervangen door gematigder po
litici.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Drie mannen zijn Zaterdag de
Spree overgezwommen van de Sow-
jet-Russische sector naar West-Ber-
lijn, omdat zij vreesden voor deel
neming aan de onlusten gearresteerd
te zullen worden. Zij bevestigden,
dat er een golf van arrestaties door
Oost-Berlijn gaat.
De communistische leden van de
gemeenteraad van Loerrach hebben
voor een motie tot hulpverlening aan
de slachtoffers van de anti-commu
nistische onlusten in Oost-Berlijn ge
stemd.
Volgens de „New York Times"
leidt een bestudex-ing van de tijd
stippen, methoden en gebruikte slag
zinnen van de onlusten in Oost-Ber
lijn tot de conclusie, dat in Oost-
Duitsland een ondergrondse van ar
beiders bestaat.
Volgens onbevestigde berichten
van vluchtelingen zou behalve de
synthetische-benzinefabriek bij Mer-
seburg in Saksen-Anhalt ook de
PROCLAMATIE VAN EBERT.
De burgemeester van Oost-Berlijn,
Ebert, heeft in een proclamatie aan
de bevolking verklaard, dat „de fas
cistische poging tot een putsch tegen
Duitsland en de vrede schipbreuk
heeft geleden". Ongelukkigerwijze
was deze poging niet de kop inge
drukt door de gezamenlijke kracht
van de arbeiders, zoals dat dertig
jaar geleden het geval was bij de
putsch van Kapp tegen de republiek
van Weimar.
Onze Sowjet-Russische vrienden
hebben ons en de vrede een grote
dienst bewezen door hun energieke
maatregelen, die met grote omzich
tigheid \yerden toegepast", aldus
Ebert.
spoorwegarbeiders het gebouw van
de spoorwegdirectie bestormd en
ook in Halle ,Saalfeld, Gera, Stral-
sund en Goerlitz was het tot onge
regeldheden gekomen, zo zei hij.
MONUMENT BLIJFT KAPOT.
De Amei-ikaanse autoriteiten heb
ben inmiddels haar toestemming
aan de Russen om een Russisch oor
logsmonument in de Amerikaanse
sector te herstellen ingetrokken. Het
gedenkteken, een sowj et-tank van
het type T-34 op een stenen voet
stuk, was twee jaar geleden door an
ti-communisten beschadigd. Vorige
week waren Oost Berlijnse arbei
ders met het herstel begonnen, zulks
onder protest van West-Berlijnse
functionarissen.
De Amerikaanse militaire com
mandant te West-Berlijn maakte dit
besluit bekend, kort nadat de Ame
rikaanse hoge commissaris in West-
Duitsland, dr. Conant te Berlijn was
aangekomen. Deze verklaarde dat
een voortduren van de huidige ont
wrichting van het leven in de stad
tengevolge van de jongste maatrege
len in het Oostelijke stadsdeel „on
nodige ongemakken voor de bewo
ners van alle sectoren betekent en
rechtstreeks in strijd is met de vier-
mogendhedenovereenkomsten".
Ook de waarnemende Britse en
Franse hoge commissarissen Ward
en Berard, zijn in West-Berlijn aan
gekomen om de toestand te bespre
ken.
Inmiddels blijkt uit een bericht
van het Oost-Duitse persbureau AD
N, dat zich de afgelopen dagen ook
onlusten hebben voorgedaan in de
ijzergieterijen „J. W. Stalin" bij
Fuerstenberg. Volgens ADN is het
„enige provocateurs en agenten" niet
gelukt, de productie in dit bedrijf te
belemmeren. Drie provocateurs zijn
aangehouden en aan de volkspolitie
overgeleverd, aldus dit Oost-Duitse
bericht.
Socialisten hielden zich buiten overleg
President Auriol van Frankrijk
heeft de conservatieve ex-premier
Antoine Pinay verzocht een rege
ring te vormen. Pinay is de vijfde,
die zal trachten een regering te vor
men sedert de regering-Mayer op 21
Mei haar ontslag aanbood. Hij heeft
verleden jaar tien maanden aan het
hoofd van een regering gestaan en
toen een bezuinigingspolitiek „om de
frank te redden" gevoerd.
De uitslagen van de onlangs ge
houden gemeenteraadsverkiezingen
werden beschouwd als een bewijs
van Pinay's populariteit in Frank-
Pinay zal de president Maandag
middag meedelen, of hij de opdracht
aanvaardt. Hij verklaarde na zijn be
zoek aan de president tegenover ver
slaggevers niet te geloven, dat hij
zich aan een fprmatiepoging mocht
onttrekken. Pinay zal vandaag be
sprekingen voeren om te trachten
steun te krijgen „Voor een program
op lange termijn", te voeren met
„middelen, die voldoende zijn om
het te verwezenlijken.
21 Franse politieke leiders, onder
wie enige oud-premiers, waren Za
terdag onder voorzitterschap van
Paul Reynaud bijeengekomen om te
trachten de kabinetscrisis, die nu
reeds een maand duurt, op te los
sen. Ex-premier Reynaud is een van
Ruim driehonderd personen dron- de vier politici, die de nationale
gen Zaterdag een kantoor van de so
cialistische eenheidspartij in de Ame
rikaanse sector van Berlijn binnen.
Zij wierpen een grote hoeveelheid
propagandamateriaal op straat en
staken het in brand.
De politie dreef de mensen uiteen
en de brandweer bluste de brand.
De Oost-Duitse plaatsvervangende
minister voor de spoorwegen, Kra
mer, heeft verklaard, dat bij onge
regeldheden in Oost-Duitsland o.a.
getracht was „De Duitse spoorwegen
als slagader van de economie te ver
lammen". In Maagdenburg hadden
vergadering de afgelopen weken als
kabinetsformateur heeft afgewezen.
De besprekingen begonnen in de
ochtend. Toen de vergadering voor
anderhalf uur werd verdaagd, deel
den de socialisten mede, dat zij niet
verder aan de gedachtenwisseling
zouden deelnemen, omdat de door
hen gedane voorstellen ongunstig
waren ontvangen.
De socialisten vormen met 104
van de 627 zetels de grootste' partij
in de nationale vergadering. Zij stel
den een soort algemeen program
voor. Andere leiders vonden echter,
dat hierin wel doelen werden ge
noemd, doch geen middelen werden
aangewezen om deze te bereiken.
Naar verluidt waren bij de be
sprekingen geen, of slechts weinig
vorderingen gemaakt, daar alle frac
ties aan haar standpunt vasthielden
Pinay staat derhalve voor een
zeer moeilijke taak, maar gezien de
wijze, waarop hij zich tien maanden
(voor Frankrijk een hele tijd) als
premier wist te handhaven, doet bij
vele Fransen de hoop leven, dat hij
zal slagen.
Opnieuw zijn er in de nacht van
Zaterdag op Zondag „anti-communis
tische" krijgsgevangenen uit hun
kampen ontsnapt, ditmaal ten getale
van zevenhonderd. Een deel van hen
is ontkomen met behulp van Zuid-
koreaanse legervoertuigen. De Zuid-
koreaanse regering heeft bekend ge
maakt dat zij de vrijgelatenen wenst
in te lijven in haar legers.
Er is een tweede boodschap van
president Eisenhower op weg naar
Syngman Rhee, waarin in de eerste
plaats uiting wordt gegeven aan de
grote verontwaardiging van de Ame
rikaanse regering over het optreden-
van de Zuidkoreaanse president en in
de tweede plaats wordt gevraagd om
de medewerking van Zuid-Korea bij
het weer gevangen nemen van de
ontsnapten. Alleen wanneer Zui<j-Ko-
rea daarbij volledig meewerkt, mag
men er op rekenen dat de wapenstil
stand toch kan worden- getekend. Ook
bevat de boodschap van de Ameri
kaanse president weer de verzeke
ring dat de Verenigde Staten bereid
zijn om een pact van wederzijdse bij
stand met Zuid-Korea te sluiten.
Generaal Mark Clark, de geallieer
de opperbevelhebber, heeft gisteren
een verklaring afgelegd waarin hij de
daden van de Zuidkoreaanse presi
dent in zeer scherpe bewoordingen
veroordeelt. De verantwoordelijkheid
voor de gevolgen er van legt de op
perbevelhebber geheel op de schou
ders van- Syngman Rhee en zij-n rege
ring.
Zaterdag hebben de communisten
de geallieerde opperbevelhebber twee
vragen gesteld:
1) Kunnen de verbondenen Syng
man Rhee in toom houden?
2) Zo neen, heeft de wapenstilstand
Terechtstelling Rosenbergs
De stoffelijke resten van Julius en
Ethel Rosenberg, het echtpaar dat op
beschuldiging van atoomspionnage op
de electrische stoel in de Sing Sing-
gevangenis is terechtgesteld, zijn in
het dodenhuis der gevangenis ter be
schikking van de familie gesteld.
Na de koortsachtige drukte voor de
tenuitvoerlegging van het vonnis is
het nu weer rustig in de grote gevan
genis. De afdelingbewakers en leden
van de federale politie, die in de om
trek van het gebouw patrouilleerden,
zijn terugggetrokken.
De voornaamste verdediger der
veroordeelden, Emanuel Bloch, die
niet minder dan twintig pogingen
heeft gedaan om het leven van zijn
cliënten te redden, keerde Zaterdag
naar New York terug na de dag te
Washington te hebben doorgebracht.
Hoewel nu, na twee jaar procede
ren-, de executie heeft plaats gehad,
duurt de strijd tussen hen, die het
eens zijn met deze afloop, en hen,
Dezer dagen hebben drie in burger gestoken Russen getracht een Tsjechische vluchteling van zijn flat in de
Amerikaanse sector van Wenen te ontvoeren. De Tsjech, Jaraslov Lukas, gaf zich echter niet meteen gewonnen,
en vocht voor zijn vrijheid, één der aanvallers een steek gevend. Toen er. twee auto's van de Viermogendheden-
patrouille aankwamen, trachtten de Russen met een van deze wagens te vluchten, doch een toeschietende Ame
rikaanse M.P. stak zijn hand door het zijvenster en stuurde de auto op de tweede patrouillewagen in. De drie
Russen werden toen naar het Internationale Patrouille-station gebracht, vanwaar zij na het opnemen van bij
zonderheden, aan de Russische autoriteiten werden overhandigd. Het incident vond plaats in de drukke Lerchen-
felderstrasse; een passerende fotograaf maakte deze opname. Overzicht van de plaats van het incident, waar
M.P.'s van de verschillende mogendheden de situatie bespreken.
die moeite hebben gedaan, het on
herstelbare te voorkomen, voört. In
vele landen gaven pers en persoon
lijkheden uitdrukking aan hun twij
fel aan de juistheid van de beslis
sing.
De Amerikaanse ambassade te Pa
rijs en Tel Aviv werden door de po
litie bewaakt met het oog op moge
lijke aanvallen- door demonstranten.
Tot dusverre zijn echter geen berich
ten over ernstige incidenten ontvan
gen. Onder degenen, die critiek heb
ben geleverd op de Amerikaanse
justitie, was Francois Mauriac, de be
kende Franse schrijver en winnaar
van de Nobelprijs voor litteratuur.
Hij achtte de Rosenbergs onschuldig.
Enige Franse bladen deelden- deze
opvatting. Het onafhankelijke blad
..Le Monde" schreef b.v„ dat het gra
tieverzoek der Rosenbergs was afge
wezen onder de „geweldige druk van
de openbare mening, die verhit is
door de heksenjacht".
In opdracht van „een vriend van
de familie", wiens identiteit niet
werd onthuld, zijn Zaterdagavond de
stoffelijke resten van de Rosenbergs
naar een rouw kapel te Brooklijn
overgebracht, waar zij tot Zondag
avond lagen- opgebaard. In de ka
pel, die plaats biedt aan 500 personen,
werd de rouwdienst gehouden. Leden
van het comité, dat tot het einde voor
een herziening van de doodvonnissen
heeft gestreden-, zullen de doden
wacht betrekken.
De stoffelijke resten zullen op de
begraafplaats van Wellwood, nabij
Famringdale in de staa. New' York,
worden bijgezet.
Vlak voor hun terechtstelling heb
ben de Rosenbergs hun testament op
gesteld ten overstaan van twee ge
tuigen, functionarissen van de Sing
Sing-gevangen-is. De inhoud van de
testamenten is niet bekend.
Bermuda - conferentie
op 8 Juli
De Bermuda-conferentie der drie
Westelijke mogendheden zal op
Woensdag 8 Juli beginnen. Premier
sir Winston Churchill zal 30 Juni aan
boord van het slagschip „Vanguard"
naar de Bermudaeilanden vertrek
ken en tijdig genoeg arriveren om
de Amerikaanse president en de a.s.
Franse premier op 7 Juli te kunnen
verwelkomen. President Eisenhower
vliegt op die dag met de „Columbi
ne" van Washington naar Hamilton.
De minister van Buitenlandse Za
ken van de zes lénden der Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal
(EGKS) zullen hedenmorgen in Pa
rijs bijeenkomen voor „een gedach
tenwisseling in het licht van de Ber
muda-conferentie". De ministers zul
len tevens een datum vaststellen voor
hun volgende bijeenkomst.
dan toch betrekking op „Rhee en zijn
kliek"?
De communisten vragen de verze
kering dat de gevangenen weer zul
len worden opgesloten- en niet wor
den gedwongen om in Rhee's legers
dienst te nemen. Daarna schorsten de
communisten de besprekingen. De
conferentie kan bijeen worden geroe
pen zodra een van de partijen dat
wenst.
De Amerikaanse republikeinse se
nator Styles Bridges heeft Zaterdag
verklaard, dat president Eisenhower
hèm persoonlijk de verzekering heeft
gegeven, dat Amerika „zijn gehele
leiderschap zal gebruiken om te ver
hinderen, dat Communistisch China
zitting neemt in de Verenigde Na
ties".
Overwinnaars van
Mount Everest gehuldigd
Tensing krijgt 'n pannendak
De Nieuw-Zeelander Edmund Hil
lary en de Sherpa Tensing, die de
top van de Mount Everest bereikten,
zijn Zaterdag met de hoofdgroep van
de Britse expeditie in Katmandoe
aangekomen. Zij waren getooid niet
bloemen en bestrooid met rijst en
vermiljoen poeder door een geest
driftige menigte, die de mannen
langs de bergweg naar Katmandoe
toejuichte. Zij werden ontvangen
door de leider der expeditie, kolonel
Hunt, die eerder in Katmandoe was
aangekomen, de Britse ambassadeur
in Nepal en een grote menigte waar
onder schoolkinderen, die hun luide
welkom toeriepen. Op veel punten
waren triomfbogen opgericht met af
beeldingen van de Everest en met
de Nepalese vlag.
Koning Tribhoevan van Nepal
heeft Tensing de titel Nepal Tara
verleend, de hoogste onderscheiding
voor een burger. Ook kolonel Hunt
en Hillary ontvingen onderscheidin
gen.
Een der grootste dagbladen in In
dia heeft een fonds geopend om on
geveer 9.000 gulden bijeen te bren
gen, waarmee Tensing land kan ko
pen en een huis bouwen in Darjee-
ling, waar hij thans in een met een
blikken dak bedekt hutje woont.
(Tensing (Tibetaans) betekent: be
zitter der wijsheid).
Tensing verklaarde Zondagavond
voor de radio, dat Hillary en hij te
gelijkertijd de top van de Mount
Everest bereikt hadden. Hij noemde
Hillary „Mijn kameraad voor het le
ven" en roemde het leiderschap van
kolonel Hunt.
Voorts verklaarde „tijger Tensing"
dat hij nog geen beslissing had ge
nomen over een aanbod om een rol
te spelen in een Indische film.
HOE
wordt
het
weer?
Van Maandagavond tot Dins
dagavond. Opgemaakt te 10 uur.
ONBESTENDIG ZOMERWEER
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele regen- of on
weersbuien. Zwakke tot matige
veranderlijke wind. Vrij warm.
23 Juni: zon op 4.20 en onder 21.04;
maan o.p 17.44 en onder 1.11 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
HELSINKI
onbewolkt
22 C.
STOCKHOLM
half bew.
24
OSLO
onbewolkt
22
KOPENHAGEN
onbewolkt
22
AMSTERDAM
half bew.
28
EDINBURGH
zwaar bew.
16
LONDEN
zwaar bew.
21
LUXEMBURG
zwaar bew.
26
PARIJS
motregen
29
BORDEAUX
regen
26
GRENOBLE
zwaar bew.
24
NICE
onbewolkt
24
GENèVE
geheel bew.
22
ZURICH
zwaar bew.
22
LOCARNO
regen
21
BERLIJN
onbewolkt
28
FRANKFORT
regen
29
MÜNCHEN
regen
25
WENEN
zwaar bew.
27
INNSBRUCK
regen
25
ROME
onbewolkt
30
De jaren maken geen wijzen; zij
maken alleen oude mensen.
