irianon
i?5 ACHTER
ihfj GESLOTEN
Pres* Syngman Rhee laat
gevangenen los
Adenauer eist vrijheid
voor heel Duitsland
Ministers vliegen
naar Berlijn
Overeenstemming over
bestandslijn
Terechtstelling der Rosenbergs
weer uitgesteld
Adenauer krijgt
zn kieswet niet
Bioscopen
VAKLIEDEN
vTOORPUNEN
DONDERDAG 18 )UNI 1953
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 3
Twintigduizend krijgsgevangenen op vrije voeten
President Syngman Rhee van Zuid-Korea heeft vandaag op eigen verant
woordelijkheid de vrijlating van alle anti-communistische Noord-Koreaanse
krijgsgevangenen in Zuid-Koreaanse kampen bevolen. Een laatste zet om
ondertekening van een wapenstilstand tegen te houden.
Troepen van de V.N. werden naar de kampen gedirigeerd zodra het bevel
van Rhee bekend werd, maar volgens een Zuid-Koreaanse functionaris wa
ren 20.000 gevangenen reeds op vrije voeten voordat de troepen, die van
traangas gebruik maakten, dc massale ontsnapping tot staan kon brengen.
lating heimelijk is voorbereid door
de Zuid-Koreaanse regering. Negen
ontsnappende gevangenen waren
gedood en 16 gewond door geweer
vuur. Bijna duizend ontsnapten wa
ren weer gevangen gezet. De Zuid-
Koreaanse bewakers, die hun post
hadden verlaten, zouden door Ame
rikaanse militairen worden vervan
gen. Een aantal gevangenen zou bij
particulieren te Poesan onderdak
hebben gevonden.
Het geallieerde hoofdkwartier
meldt, dat uit zeven van de elf ge
vangenenkampen niemand is ont
snapt. In twee kampen te Seoel die
door Amerikanen en Zuid-Koreanen
gezamenlijk worden bewaakt, heb
ben zich geen incidenten voorge
daan.
In Seoel hebben 10.000 studenten
en jongelui bij een mars door de
straten de bevolking opgewekt de
anti-communistische gevangenen te
helpen.
OM ERGER TE VOORKOMEN.
De vrijgelaten Noord-Koreanen,
die allen de eed van trouw op de
Zuid-Koreaanse regering hebben af
gelegd, zijn nu onder de hoede van
provinciale gouverneurs en politie
in Zuid-Korea.
Volgens de op 8 Juni te Pan-
moendjon getekende overeenkomst
met de Noordelijken over de krijgs
gevangenen moesten alle gevange
nen, die niet naar huis wilden terug
keren, worden overgegeven aan de
zorg van een neutrale commissie.
President Rhee heeft meegedeeld,
dat hij tot vrijlating is overgegaan
„ter voorkoming van ernstige gevol
gen".
Een woordvoerder van de V.N.
zei, dat het duidelijk is, dat de vrij-
Oost-Berlijn afgesloten
De Oostelijke sector van Berlijn
werd vanochtend van de rest van de
stad afgesloten door Russische solda
ten en politie met de bajonet op het
geweer.
Westberlijnse en geallieerde politie,
heeft een gordel van 450 ra. breedte
tussen Oost- en West-Berlijn afgezet.
Van West-Berlijn uit bood de Oos
telijke sector vanochtend een doodse
aanblik. Er waren slechts politie
mannen en Russische soldaten te zien.
Af en toe kon men geweer- en ma
chinegeweervuur horen.
Het Russische leger heeft de staat
van beleg uitgebreid tot gebieden
rondom de stad, zo deelt de Oost-
duitse politie mede. De uitzonderings
toestand geldt thans ook voor Pots
dam, een stad van 130.000 inwoners
15 km. buiten Berlijn, en voor Ba-
belsberg, een voorstad van Potsdam
met 15.000 inwoners.
De toestand in Oost-Berlijn is nog
onoverzichtelijk. Vooral is niet te
overzien, in hoeverre het werk is
hervat. De stadsspoorwegen, aldus 't
Westduitse Nieuwsbureau, liggen "hog
geheel stil. Ook de trams, de onder
grondse en de bussen rijden nog niet.
Radio Oost-Berlijn riep om negen
uur een regeringsverklaring om,
waarin de bevolking wordt opgewekt
het werk te hervatten.
Premier Grotewohl heeft gister
avond in een rede gezegd, dat de
administratieve maatregelen en het
ingrijpen van de politie om de pro
ductie op te voeren, onjuist zijn ge
weest. De scheppende kracht van het
volk was daardoor verlamd. Vooral
de kleinhandel en de middenstand
had zeer onder de maatregelen gele
den. De vlucht van boeren naar het
Westen en de gerechtvaardigde on
tevredenheid van de arbeidersklasse
hadden dit bewezen.
Grotewohl zei, dat de regering
nieuwe economische maatregelen be
raamt. „Er is geen andere mogelijk
heid dan een nieuw hoofdstuk te be
ginnen", zei hij. De partij moest
nauwer contact met het volk houden
en meer naar de critiek van de ar
beiders luisteren.
Bij de bloedige onlusten van gis
teren stonden ongeveer 100.000 be
togers tegenover 10.000 man Volks-
politie en 3000 Russische soldaten.
Van de zijde van het Roode Kruis
in West Berlijn is verklaard, dat
zeker 16 personen zijn omgekomen
als gevolg van de onlusten van gis
teren. Dit zijn mensen, die in West-
Berlijnse ziekenhuizen zijn overleden.
Het totale aantal slachtoffers zou
veel hoger zijn. Het aantal gewonden
wordt op meer dan 200 geschat.
De Heilige Plaatsen
De Israëlische minister van bui
tenlandse zaken, Mosje Sjaret, heeft
Woensdag in het parlement ver
klaard, dat Israel op zekere voor
waarden zal instemmen met inter
nationaal toezicht op de Heilige
Plaatsen in Jeruzalem. Jeruzalem
zou dan de hoofdstad van Israël
moeten blijven en het internationale
toezicht zou ook moeten worden
uitgeoefend op de Heilige Plaatsen
in het Jordaanse gedeelte van Jeru
zalem.
Nuschke werd over
de grens gedrongen
Otto Nuschke, waarnemend; mi-
nister-president van Oost-Duitsland
en voorzitter van de met de Oost-
duitse communisten samenwerkende
christelijke-democratische partij, is
zoals gisteren reeds gemeld, aange
komen in de Amerikaanse sector van
Berlijn. De 70-jarige Nuschke meld
de zich aan op het politiebureau Tem
pelhof. Hij toonde zich weinig inge
nomen met zijn komst op Westber-
lijns gebied. Hij liet aan de pers een
schriftelijke verklaring overhandi
gen, waarin hij zei onder dwang
Oost-Berlijn te hebben verlaten.
Nuschke beweerde, dat hij met een
regerings-auto op weg was naar
Treptow, toen hij door een paar op
roerkraaiers werd aangehouden. De
Oostberlijners ontvreemdden het
contactsleuteltje en duwden de auto
daarop de Amerikaanse sector bin
nen. Daar werd Nuschke uit de wa
gen gesleurd en geschopt en gesla
gen, tot Westberlijnse politiemannen
hem ontzetten.
Nuschke heeft de Westberlijnse
autoriteiten verzocht hem vrij te la
ten, zodat hij naar Oost-Berlijn kan
terugkeren. Of dit verzoek zal wor
den ingewilligd, is nog niet bekend.
Critiek op Litause
ministers
Het centrale comité van de Litau
se communistische partij heeft op
een onlangs gehouden voltallige ver
gadering de Litause raad van minis
ters verweten schuldig te zijn aan
„ernstige tekortkomingen en fou
ten", aldus Radio-Moskou.
De vergadering merkte op, dat de
raad van ministers was afgeweken
van de Lenin-Stalin politiek, en
wees voorts op tekortkomingen bij
de economische versterking van col
lectieve boerderijen. Er werden door
het comité besluiten genomen om
deze fouten te herstellen en om het
politieke werk in de republiek uit
te breiden.
Terwijl in Berlijn de menigte in
machteloze woede de Russische tanks
bestormde, heeft de Westduitse kan
selier Adenauer in het gebouw van
de Bondsdag tc Bonn een verklaring
afgelegd. Hierin eiste hij namens de
Bondsdag vrije verkiezingen in ge
heel Duitsland, vorming van een vrije
regering voor geheel Duitsland, een
vredesverdrag door vrije onderhan
delingen met een verenigd Duits
land, regeling van alle hangende
grenskwesties bij het vredesverdrag
en vrijheid van handelen voor de re
gering van geheel Duitsland.
„Wat 't eindresultaat van de ge
beurtenissen ook moge zijn", zo zei
de kanselier, „het is 'n grote demon
stratie. geworden voor de vrijheid.
Op dit uur zijn alle Westduitsers in
't diepst van hun hart verenigd met
de anti-communistische demonstran
ten." Adeauer liet een bezorgde
waarschuwing horen aan het adres
van alle Oostduitsers om zich niet te
laten provoceren tot gevaarlijke han
delingen. In plaats daarvan vroeg
hij parlementaire stappen.
Voor het eerst sedert jaren werd
kanselier Adenaure toegejuicht door
alle afgevaardigden in de Bondsdag
met uitzondering van de communis
ten:
De Westduitse minister van al-
Duitse zaken is gistermorgen naar
West-Berlijn gevlogen. Enige uren
later werd hij gevolgd door een spe
ciaal vliegtuig dat 19 leden van het
Desalniettemin felle
gevechten
Naar gemeld wordt, zijn de onder
handelaars van beide partijen te
Panmondejon het eens over een
bestandslijn.
Van betrouwbare zijde wordt ver
nomen, dat de bestandslijn is vastge
steld op basis van de huidige front
lijn.
Niettegenstaande de gemelde over
eenstemming is gedurende de afge
lopen nacht de strijd aan het Wes
telijke gedeelte van het centrale
front weer fel opgelaaid.
Ook aan het Oostelijke gedeelte van
het centrale front duren de gevech
ten nog steeds voort.
Volgens een bekendmaking vielen
twee communistische bataljons de
voorpost „Harry" aan het Westelijke
gedeelte aan. Zij werden gesteund
door hevig kanon, en mortiervuur.
Na twee-en-een-half uur vechten
verbraken zij het contact.
Ten Oosten van Koemsong deed
een communistisch bataljon een
aanval en wist tot in de geallieerde
linies door te dringen. De commu
nisten werden hier echter weer te
ruggeworpen.
Op de „Kerstmis"-heuvel, waar
twee communistische bataljons strij
den, duren de gevechten voort.
parlement vervoerde, onder wie de
socialistenleider Ollenhauer en de
christen-democraat Von Brentano.
De burgemeester van West-Berlijn,
dr. Ernst Reuter, die in Wenen ver
toefde, is ijlings naar zijn stad te
ruggekeerd.
O. Berlijners hijsen W. Berlijnse vlag op de Brandenburger Poort
Tijdens de ongeregeldheden in Oost-Berlijn hijsen Oost-Berlijners de vlag van West-Berlijn op de Brander-
burge Poort, nadat ze de communistische vlag, die daar woei, hadden neergehaald. TELEFOTO
Rechter wierp
juridische vraag op
De zender „Vrij Europa" in Mün-
chen zond herhaaldelijk een oproep
uit tot alle officieren en manschap
pen van het Russisch bezettingsle
ger. „Gij zijt getuigen van de strijd
der Duitse arbeiders tegen de tyran-
nie van het Kremlin. Deze strijd is
gericht tegen het regiem der con
centratie-kampen. Schiet niet op de
demonstranten. De bevrijding der
Duitsers is het begin van uw eigen
bevrijding."
In Dusseldorp drong' een manifest
van het Duitse eenheids vakverbond
namens zijn zes millioen leden aan
op een onmiddellijke conferentie dei-
Grote Vier tot bereiking van de Duit
se eenheid. „Een sociaal en politiek
onderdrukt volk demonstreerde voor
de vrijheid in Oost-Berlijn". aldus
de verklaring. „Er kan alleen blij
vende orde worden gewaarborgd als
mensen die bij elkaar horen hun po
litieke economische en sociale aan
gelegenheden zelf kunnen regelen".
In Bonn zijn regeringskringen er
van overtuigd, dat de opstand in
Oost-Duitsland het einde zal bete
kenen van de regering Grotewohl.
Men maakt zich echter bezorgd over
thans niet zodanig is verzwakt, dat
de vraag, of het Russische prestige
Moskou nog in een conferentie der
Grote Vier kan toestemmen.
Dr. Adenaur, de West-Duitse
Bondskanselier, heeft thans ook in
de Bondsdag zijn strijd voor een
Kieswet, die de regeringscoalitie
de gelegenheid zou bieden in geslo
ten verband de verkiezingen in te
gaan, verloren. Met 175 tegen 203
stemmen bleef de regeringscoalitie in
de minderheid.
De Bondsdag heeft nu in tweede
lezing een Kieswet aangenomen, die
in grote lijnen overeenstemt met die
van 1949. De definitieve stemming
over het ontwerp zal plaats hebben
in de derde lezing, die Vrijdag zal
worden gehouden. Men neemt niet
aan, dat dr. Adenauer er nog in zal
slagen voldoende liberale afgevaar
digden op zijn hand te krijgen om
alsnog zijn wens te kunnen door
drijven.
Rechter William Douglas van het
Amerikaanse opperste gerechtshof
heeft Woensdag uitstel van executie
toegestaan aan het echtpaar Rosen
berg, dat Vrijdagochtend 4 uur Ne
derlandse tijd terechtgesteld zou
worden. Hoewel het zeer ongebrui
kelijk js dat een rechter de beslis
sing van het hof doorkruist, heeft
Douglas wel het recht dit te doen,
daar hij een kwestie naar voren
heeft gebracht die nog niet eerder
voor het hof is besproken.
Hij grondt zijn beslissing op de
juridische vraag of het echtpaar Ro
senberg wel is beschuldigd en ver
oordeeld volgens de juiste wet. De
regering is n.l. van mening dat de
spionnagewet van 1917 van toepas
sing is, daar alle vergrijpen waarvan
de Rosenbergs beschuldigd zijn, ge
pleegd zouden zijn vóór de inwer
kingtreding van de wet op de atoom
energie van 1946. De akte van be
schuldiging evenwel is pas na het
van kracht worden van deze wet te
gen hen ingediend. De vraag, waar
op rechter Douglas het onbegrensde
uitstel heeft verleend, is dus de
vraag welke wet voorrang heeft.
De films voor de komende week
zijn door de Kath. Film-C'entrale als
volgt gekeurd:
Casino: „De biecht van Annesa",
18 jaar.
Lido: „Een koningin wordt ge
kroond", alle leeftijden.
Luxor: „Bureau Zedenpolitie",
strikt volwassenen.
Trianon: Achter gesloten gordij
nen", volwassenen.
Rex: Het leger der dapperen",
14 jaar.
De regering heeft bij monde van
de advocaat-generaal Brownell on
middellijk het hof, dat thans op re-
cès is, verzocht in voltallige verga
dering bijeen te komen en de actie
van Douglas ongedaan te maken.
Ook in het Congres volgde onmid
dellijk een reactie. De democrati
sche afgevaardigde Wheeler heeft in
het Huis van afgevaardigden mee
gedeeld, dat hij een wet zal indienen
ten einde rechter Douglas in staat
van beschuldiging wegens „zware
misdaden en wangedragingen" te
stellen en als rechter in het opper
ste gerechtshof af te zetten. Deze
verklaring werd met gejuich be
groet.
Het echtpaar Rosenberg gedroeg
zich na de bekendmaking van hun
uitstel even stoïcijns als daarvoor.
MARKTBERICHTEN
GOUDA 18 Juni. Kaas. Aan
voer 316 partijen; le soort 2,15
2,22; 2e soort 2,052,14; extra
kwaliteit tot 2,43. Handel matig.
TER AAR, 17 Juni Groente.
Peulen 3.00—5.70; idem B. 2.10-
2.90; doppers 3.604.20; capdop
pers 4.204.70; tuinbonen 2.20—
2.60 alles per 10 kg. kassnijbonen
1.05—1.55; idem stek 70—95 ct.
stamprinsesenbonen 1.351.15;
nieuwe aardappelen 2128 c.t. idem
kriel 1620 ct.; andijvie 67
waspeen 1424 ct.; idem B. 1011
ct.4, postelein 1522 ct. rabarber 13-
20 ct. sjalotten 1722 ct. spinazie 25
26 tomaten A. 1.151.20.; idem B,
1.20—1.25; idem C. 1.05—1.10 al
les per kg. stoofsla 20 ct. per kist;
sla 1, 2.503.30 per 100 stuks;
bloemkool 1, 1726 ct.; idem 2, li
—15 'ct.; idem 3, 810 ct. alles per
stuk: boskroten 28 ct.; bospeen 14
23 ct.; idem stek 89 ct.; selderij
5 ct.; bosuien 25 ct. bossjaloten 6
ct.; peterselie 1 ct. alles per bos;
aardbeien 1639 ct. per doosje. Per
ziken 58 ct. per stuk; augurken D.
hadden pech
Voor de Leeuwarder rechtbank
hebben gisteren terecht gestaan een
31-jarige marktkoopman, en een 41-
jarige los-werkman, die op 8 Maart
jl. zich toegang verschaften tot de
woning van een assuradeur te Sur-
huisterveen, die afwezig was.
In een ingebouwde kast vonden
zij een brandkastje, dat in de auto
werd meegenomen. Bij opening
bleek deze slechts een klein bedrag
aan zilver geld te bevatten, voorts
enige sieraden en een aantal acten.
Een bedrag van 900 gulden had de
eigenaar bij zich gestoken. De brand
kast werd bij de Grote Wielen te
Leeuwarden in het water geworpen
en daar later op aanwijzingen van de
verdachten opgevist. Zij liepen te
gen de lamp, toen ze een zestal we
ken later te Kampen poogden in te
breken. Nadat ze die avond in Lem
mer waren aangehouden, werden er
vele aanwijzingen gevonden, die hen
tot bekentenis drongen.
De Officier van justitie eiste te
gen elk der verdachten twee jaar met
aftrek. De verdedigers mrs. Buiel
en Van der Veen vroegen oplegging
van een gecombineerde straf.
84 ct,; idem CD en E. 32 per kg.
Bloemen: Irissen 78 ct. per bos.
VINKEVEEN, 17 Juni Groente.
Peen 89 ct. p. bos; Waspeen 16
25 ct.; Spinazie 2026 ct. Rabarber
1016 ct. Tuinbonen 1927 ct. Pos
telein 1622 ct. Doppers 3742 ct.
Peulen 2166 ct. Andijvie 716 ct.
Uien 1719 ct. Tomaten 921.18 ct.
per kg.; Komkommers 10—24 ct.
Bloemkool 824 ct.; Sla 1XA3 ct.
per stu. Aardbeien 4353 ct. p. pond
VEUR, 17 Juni. Groente. Andij
vie 613; bloemkool A 1023; kom
kommers A 2733; komkommers B
2228; komkommers C 1822; kom
kommers krom 3441; sla 250550;
bospeen 2746; tomaten 120135
per kg.; postelein 1018; tuinbonen
3237; spitskool 1014; peterselie
300450; selderij 34.
TEL.23S75
NOODLOTTIGE WEG VEN EEN VERDWENEN MEISJE
^jtMOTWG NOOIT OPEN-
BAAR WERD GEMAAKT,
f WORDT VERTOOND IN
Vi roiT WERELD-SUCCES
EISONORA /-Tl
ROSSI en 1
MASSIMO
GIROTTI
VOOR PHILIPS KLANKKLEUR RADIO <-
VAN BERGE HENEGOUWEN
Italië's beroemdste regisseur:
AUGUSTO GENINA
brengt U een nieuw meesterwerk:
DE BIECHT VAN
(l'Ebera) (Klimop)
Vervaardigd naar de gelpknamige novelle van do
Nobelprijs winnares GRAZIA DELEDDA,
met de Mexicaanse: COLUMBA DOMINGUEZ
DAGELIJKS 2.30-F-9.15Z0N-EN FEESTD.2.30-445-7-9.1:
Onherroepelijk 40 en laatste week
HET ACTUELE FILMWERK:
BUREAU ZEDENPOLITIE
Een realistische uitbeelding van de zedelijke gevaren
voor jonge meisjes in een grote stad. Fan Film
Vrijdag, Zaterdag an Zondag: in ons voorprogramma do
kroningsfiltp in klenren. Elisabeth Is Koningin