SeCeidóeGou^otit
Russische soldaten herstelden orde in Berlijn
De arbeiders hebben vanmorgen het werk hervat
De laatste uren van de opstand
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 18 JUNI 1953
54ste JAARGANG No. 12917
Rust in Berlijn
weergekeerd
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Papengracht 32» Tel. 20015» Adm. en Adv. 20826» Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w.» 2.— p. mnd.» 6.— p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
Schoolgelden en
belastingfaciliteiten
ÏN DE THANS bij de Staten Gene-
raai ingediende wetsontwerpen
zijn ook enkele maatregelen vervat,
die een tegemoetkoming beogen in
de lasten van gezinnen met stude
rende kinderen.
Voorop willen wij stellen, dat het
treffen van deze maatregelen niet
gezien mag worden als één der
middelen ter compensering van de
verhoging der huren, doch moet
worden beschouwd als een tegemoet
koming in de grote financiële offers,
die gebracht moeten worden om de
studiekosten van oudere kinderen
te bekostigen. Dit kan ook niet an
ders, want reeds vóór de laatste
huurverhoging ter sprake kwam,
waren bovengenoemde tegemoetko
mingen al «een onderwerp van dis
cussie. Zo wordt, in het kader van
een te voeren gezonde gezinspoli
tiek, reeds in het programma van de
K.V.P. de eis gesteld, dat er een rui
mere tegemoetkoming in de studie
kosten en een belastingaftrek voor
de extra-kosten van middelbaar en
hoger onderwijs moeten komen. Ook
is hierover bij de behandeling van
de Onderwijsbegroting in December
1952 door de Tweede Kamer nog uit
voerig gesproken. Het gaat dus niet
aan deze maatregelen binnen het ka
der van de compensatie van de
huurverhoging te plaatsen: Maar
ons inziens is dit ook niet de bedoe
ling van de Regering.
A LLEREERST dan, zal het school-
geld voor het zes-jarig lager on
derwijs geheel komen te vervallen.
Wij menen, dat in het kader van de
hedendaagse omstandigheden hier
tegen op practische gronden geen
bezwaren kunnen gelden. Maar nu
de lagere schoolopleiding geheel
kosteloos zal worden, dienen wij on
ze volle aandacht te schenken aan
de verlichting van de studiekosten
van het verdere onderwijs. Immers
ook de ouders van studerende oude
re kinderen, zullen straks naast de
bekostiging van deze veelal hoge-
studie-uitgaven, ook via hun belas
tingcenten gaan bijdragen aSn de
financiering van het lager onderwijs.
Nu bestaat ook het voornemen de
schoolgelden te verlagen van het
voortgezette onderwijs en van de
collegegelden. Hiervoor kunnen we
nog wetsontwerpen tegemoet zien.
Maar ondanks dat de verlaging van
deze kosten een goede' verlichting
kan betekenen, zal dit toch altijd
nog een gering deel uitmaken van
de totale studiekosten. Als een com
pensatie hierop kan de verdubbe
ling en uitbreiding van de kinder
aftrek bij de inkomsten- en loonbe
lasting en de vermogensbelasting
voor studerende kinderen van 17 tot
en met 26 jaar gezien worden. Tot
nu bestaat reeds aanspraak op kin
deraftrek voor studerende kinderen
tot en met 24 jaar. De uitbreiding
van de leeftijdsgrens met twee jaar
houdt verder verband met het feit,
dat de militaire dienst voor velen
een vertraging van hun studie mee
brengt van ongeveer twee jaar.
IUAAR ONZE MENING wordt ech-
ter, met het treffen van deze
maatregelen, niet het juiste effect
bereikt. De Hoge Raad heeft onlangs
het totale bedrag van de uitgaven
voor het levensonderhoud en de stu
die van kinderen, waarvoor geen
kinderaftrek kan worden verleend,
aftrekbaar verklaard van het zuiver
inkomen der ouders. Deze aftrek kan
dan geschieden als buitengewone
lasten (art. 51). Nu wordt ook bij
een verdubbeling van de kinderaf
trek nog altijd meer belasting ver
schuldigd, dan zou worden geheven
in het geval de studiekosten van het
zuiver inkomen der ouders, via ar
tikel 51, in mindering zouden kun
nen komen. Deze scheve verhouding
zal nu bij de uitbreiding van de
grens van de kinderaftrek tot 27 jaar
nog erger gemaakt worden. Het be
sluit laat immers het achterwege la
ten van kinderaftrek in de gevallen
dat daar recht op bestaat niet toe.
Een klein voorbeeld moge dit ver
duidelijken. We nemen een gezin met
drie kinderen, waarvan twee een
universitaire studie genieten. De
kosten hiervan mogen zeker op
4000 gesteld worden. Bij verdub
beling van de kinderaftrek zal van
de vader van dit gezin, bij een in
komen van 12000, aan belasting ge
heven worden 1615.Als voor de
beide kinderen geen kinderaftrek
meer zou gelden, doch deze studie
kosten ad 4000 in mindering van
het inkomen gebracht zouden kun
nen worden, wordt van het gestelde
inkomen slechts 1220 verschuldigd.
We zien dus, dat de voorgestelde
uitbreiding en verdubbeling van de
kinderaftrek geen juiste fiscale
maatregelen zijn ter oplossing van
de financiële moeilijkheden van ge
zinnen met studerende oudere kin
deren. De onbillijkheden die zich
hier bij de wetstoepassing voordoen
worden nu alleen niet weggenomen,
doch zelfs vergroot. De regering
heeft echter nog de kans de onge
lijkheid weg te nemen.
F. D.
Zeven doden en meer dan 100 gewonden
De Russen gingen systematisch te werk
Na twee dagen van opstand, brandstichting en vernieling, van wilde op
tochten en desertie van de kant der Volkspolitie, van charges met tanks,
pantserwagens en bajonetten door de Russische bezettingstroepen, is ten
slotte de stilte over Oost-Berlijn gevallen. De arbeiders zijn vandaag weer
naar hun werk gegaan. Spoorwegarbeiders hebben de gehele nacht onder
toezicht van Russische soldaten gewerkt aan het herstel van de S-Bahn, die
alle vier de sectoren bedient. Om zes uur vanochtend was een deel van deze
spoorlijn weder in bedrijf.
De Oost-Berlijnse radio spoorde vanochtend bij tussenpozen de arbeiders
aan het werk te hervatten. De radio zei dat „agenten" en „vijandige elemen
ten" hier en daar aan Je fabriekspoorten stonden om de arbeiders te be
wegen niet aan het werk te gaan. De „provocateurs", die schuldig waren aan
de onlusten van gisteren, zouden streng worden gestraft.
Volgens radioberichten uit West-Berlijn is de Oost-Duitse politie begon
nen met de opsporing van de leiders der staking.
Zes tanks vernield
Toen tegen negen uur in de avond,
bet ogenblik waarna geen burger
zich meer op straat mocht bevinden,
de bevolking zich in de huizen te
rugtrok, bleven op het slagveld zes
in ongereedheid gebrachte Russische
tanks achter. De stakers hadden de
antennen er af gerukt, de kanon- en
mitrailleurlopen met stokken gestopt
of de rupsbanden met stangen ge
broken.
Een ernstig incident deed zich bij
de grens met de Westelijke sector
voor: Russische tanks openden het
vuur op West-Berlijners, die zich
daar hadden verzameld om naar de
demonstraties te kijken. Er vielen
zeker tien gewonden, mannen, vrou
wen en kinderen.
Niettemin, de uiteengestoven me
nigte kwam terug en zag vlak bij de
sectorgrens twee grote gebouwen in
brand staan: het „Golumbushaus",
waar het vuur door de Westberlijn-
se brandweer werd gedoofd en het
communistische restaurant „Vater-
land".
Reizigers die vanochtend in Berlijn
aankwamen, zeiden dat in Oost-
Duitsland grote bewegingen van
Russische troepen waren gezien.
Tientallen tanks en vrachtauto's met
infanterie waren op weg naar Ber
lijn.
De autoweg tussen West-Berlijn
en West-Duitsland, die in de nach
telijke uren gesloten was, is van
ochtend vroeg weer vrijgegeven.
Westduitse auto's werdén snel en
beleefd doorgelaten.
DE SLACHTOFFERS
Naar schatting zijn minstens 7
personen om het leven gekomen,
terwijl er meer dan 100 gewonden
naar Westberlijnse ziekenhuizen zijn
overgebracht. Sommige van de ge
wonden zijn er ernstig aan toe.
Te Wedding in de Franse sector is
Woensdagavond een 12-jarige jongen
uit West-Berlijn gedood, toen leden
der Oostduitse Volkspolitie enige
schoten losten op een menigte, die
van uit de Franse sector hen met
stenen bekogelde.
Twee Oostberlijnse betogers werden
DE ZÖNE-INDELING VAN BERL'JN
mï
Luchtoorridor naar Berlijn. De vlieg-
UIIIIIIIIIIIIU buigen mogen niet builen deze luchl-ü
corridors Romen
Autoweg) Dit zijn de enige verbir Jingen
SoooriijnT"anhel Wesfen naar Berlijn.
J welke door hel geallieerd ver-
keergebruiklmogen worden
op het grote Marx-Engelsplein door
Russische tanks en gevechtswagens
verpletterd. Een ander slachtoffer,
een 21-jarige Oostberlijner, kreeg bij
een vechtpartij voor de Oostduitse
regeringsgebouwen een schot in het
hoofd. Hij overleed korte tijd nadat
hij in een Westberlijns ziekenhuis
was opgenomen.
WESTELIJKE TROEPEN
GECONSIGNEERD
Een Westelijke geallieerde woord
voerder verklaarde Woensdagavond,
dat alle geallieerde troepen in West-
Berlijn in de kazernes zijn gecon
signeerd en in staat van paraatheid
worden gehouden.
De Westelijke commandanten zijn
Woensdag driemaal bijeen geweest.
Na de derde bijeenkomst werd een
verklaring uitgegeven, waarin zij
ontkenden, dat Westelijke agenten
een rol hadden gespeeld bij de on
geregeldheden.
Zij voegden hieraan toe, dat zij
overeengekomen waren de orde in
West-Berlijn te handhaven en „vol
komen rustig" te blijven. Aan alle
Westelijke militairen en geallieerde
bezettingsfunctionarissen is het tot
nader order verboden zich naar de
Sovjet-zóne te begeven.
WAT DE AMERIKAANSE PERS
ER VAN ZEGT
,.De Duitsers van Oost-Berlijn heb
ben een gebaar gemaakt, dat hoog
zal worden aangeschreven in de ge
schiedenis van Duitsland en van de
Europese civilisatie", zo schrijft de
„New York Times", in een artikel
over de jongste gebeurtenissen in
Oost-Berlijn.
Het blad noemt de demonstraties
het mooiste geschenk voor president
Adenauer, in verband met de aan
staande verkiezingen in West-Duits
land, daar de president thans kan
wijzen op het feit, dat ,het hart van
de Oostduitsers even vrij is als dat
der Westduitsers".
„Wanneer er wordt gevochten on
der het vaandel der vrijheid, dan
vecht men en sterft men voor ons
allen", aldus de „New York Times".
De .New York Herald Tribune"
schrijft over deze demonstratie, dat
het voor de eerste maal is, dat er
een eerlijke opstand is in het Sovjet
rijk. Het blad is van mening, dat de
politiek van de Sovjet-Unie in Duits
land na deze gebeurtenissen zal moe
ten worden gewijzigd.
VLIEGTUIG VERONGELUKT IN
BRAZILIË.
Éen „Constellation" van de Brazi
liaanse luchtvaartmaatschappij „Pan-
air do Brasil", is Woensdagavond
nabij Sao Paulo verongelukt.
De 17 passagiers en de bemanning
kwamen om het leven. Het ongeluk
werd veroorzaakt door een ontplof
fing.
Grensaanduiding wordt verwijderd
SMateré. m mm*» am
tft»Y1*ê «EftPOSS Off 08T* FGföüsn
0S£V n»FHC RStfS
BU Bewilflt B AMfPWAHCKYK) WKY
ftOCIft WBK ;«P«H 8 WtlSm B4M j
iio&royimcb smmm nfmm
Demonstranten in Oost-Berlijn verwijderen de grensaanduiding aan de
Amerikaans-Russische sector tijdens de ongeregeldheden in Oost-Berlijn,
welke afkondiging van de staat van beleg tengevolge hadden.
TELEFOTO.
De eerste arrestaties
Een correspondent van Reuter, die
Woensdagmiddag een autorit door
Oost-Berlijn maakte, seinde, dat 's
middags een menigte van naar schat
ting 30.000 betogers over de Alexan-
derplatz trok.
Toen hij één der betogers vroeg,
wat hei doel van de mars was, zei
de man: „Dat weet ik niet. Misschien
het politiebureau. Ja, laten we naar
het politiebureau trekken En tegen
een man, die naast hem liep, zei hij:
„Zouden we naar het politiebureau
marcheren?" Waarop deze schreeuw
de: „Naar het politiebureau, kame
raden, naar het politiebureau".
Sovjet-tanks vegen de straten in Oost Berlijn schoon
Jiameltje
Er zijn argumenten, die zó onweer
staanbaar zijn, dat ze niet overtuigen
maar verbitteren. Otto Weiss
Russische tanks reden door de straten van Oost-Berlijn, waar demonstranten zich verzamelden, en protesteer
den tegen de „norm" en de regering, en vrije, geheime verkiezingen eisten. Radio Oost-Berlijn heeft voor de
stad de staat van beleg afgekondigd: samenscholingen van meer dan drie personen zijn verboden. Een tank
richt zich op de menigte. Een man, een ijzeren staaf in de handen (rechts), nadert het voertuig.
Deze kreet werd onmiddellijk door
de menigte overgenomen.
De kop van de lange stoet beto
gers kwam bij het gebouw van het
politiebureau aan op het ogenblik,
dat acht vrachtauto's met Russische
soldaten daar stopten.
Snel sprongen de soldaten uit de
wagens en formeerden zich in rijen,
de bajonet op het geweer. Zo dron
gen zij langzaam de betogers achter
uit. Enkele demonstranten trachtten
nog inderhaast een barricade te vor
men met drie vrachtauto's, doch zij
waren te laat.
Binnen enkele minuten hadden de
Russen de straten rond het politie
bureau gezuiverd, kalm en stelsel
matig.
de eerste avonduren kwamen
ondanks het samenscholingsverbod
in de nabijheid van het Marx-En
gelsplein, de Alexanderplatz en in
de Stalin-Allee nog oplopen voor.
De Volkspolitie. in groten getale op
de been, slaagde er echter in, ge
holpen door Russische soldaten, de
straten te zuiveren.
Na het ingaan van de avondklok,
om 21.uur, werden vanuit Oost-
Berlijn enige schoten afgevuurd op
Westberlijners, die zich bij de sec
torgrens op het Potsdammerplein en
in de Stresemann-straat ophielden.
Enige personen werden gewond.
In de omgeving van de Branden
burgerpoort, die door Russen wordt
bewaakt, was het rustig. De rode
vlag, die 's ochtends door de betogers
was afgerukt, wapperde weer van
het monument.
Van uit West-Berlijn kon men
Russische soldaten zien zitten bij
kampvuren, die in de verlaten stra
ten van het Oostelijke stadsdeel wa
ren ontstoken.
Het hoofdbureau van de Oostber
lijnse politie heeft Donderdagmorgen
de eerste lijst met 11 namen van ge
arresteerde Berlijners gepubliceerd
Volgens de bekendmaking waren zij
gearresteerd wegens „gewapende"
aanvallen op de politic en op „voor
uitstrevende burgers", plunderen en
brandstichting.
De meesten hunner zijn volgens
de lijst in West-Berlijn woonachtig.
OOK ELDERS BETOGINGEN?
Vluchtelingen, die Woensdag West-
Berlijn bereikten, hebben melding
gemaakt van stakingen, protest-op
tochten en demonstraties in geheel
Oost-Duitsland.
In Maagdenburg zouden de arbei
ders van de grote staalfabrieken
Ernst Thaelmann, Rose Luxemborg
en Karl Liebknecht in staking zijn
gegaan en de communistische direc
tie hebben afgezet.
In Brandenburg demonstreerden
arbeiders Woensdag voor het stad
huis, zonder dat de politie ingreep.
Ook in verscheidene staatsbedrij
ven bij Berlijn werd gestaakt. Vol
gens de berichten verzamelden zich
grote menigten voor de gevangenis
sen in Waldheim, Torgau. Halle en
Bautzen om de vrijlating van poli
tieke gevangenen te eisen.
De staf van de Oostberlijnse staats
drukkerij zou de Westberlijnse vak
bond hebben meegedeeld: „Wij zijn
blij verrast. U kunt op ons rekenen".
DE RUSSISCHE PERS OVER
OOST-BERLIJN
De Sovjet-Russische bladen „Praw-
da" en „Isvestia" hebben Donder
dag in hun edities melding gemaakt
van de ongeregeldheden in Oost-
Berlijn in een bericht van ongeveer
600 woorden, onder de kop „misluk
king van het avontuur van buiten
landse huurlingen in Berlijn".
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
MEER WIND.
Veranderlijke bewolking met
aanvankelijk enkele plaatselijke
buien, maar morgen tijdelijke
opklaringen. Matige, later af en
toe vrij krachtige wind, in hoofd
zaak tussen Zuid en Zuidwest.
Over het algemeen iets hogere
temperaturen.
19 Juni: zon op 4.19 en onder 21.03;
maan op 12.53 en onder 0.14 uur.
Het weer in Europa
wind
temp.
KOPENHAGEN
licht bew.
18 C.
AMSTERDAM
licht bew.
19
EDINBURGH -
geheel bew.
15
LONDEN
zwarr bew.
17
LUXEMBURG
regen
18
BORDEAUX
zwaar bew.
18
GRENOBLE
regen
17
NICE
regen
21
GENèVE
regen
18
ZüRICH
regen
23
LOCARNO
regen
20
BERLIJN
zwaar bew.
22
FRANKFORT
regen
23
MüNCHEN
zwaar bew.
22
WENEN
nevel
25
INNSBRUCK
zwaar bew.
25
ROME
zwaar bew.
28
HELSINKI
onbewolkt
25
STOCKHOLM
regen
27
OSLO
licht bew.
23
PARIJS
zwaar bew.
20
KORT