Kinderen speelden hoofdrol in
fantastisch kleurig schouwspel
Pontificale Hoogmis in grandiose luister
„Een volk heeft niets aan
wanneer het er niet naar
leiders
luistert'
Honderd priesters reikten H. Communie uit
Zondagmiddag 25.000 mensen in het stadion
MAANDAG 18 MEI 1953
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
TELEGRAM
H. M. DE KONINGIN
PALEIS SOESTDIJK.
SOESTDIJK.
Majesteit,
De Kardinaal-Legaat van Z. H.
dc Paus Pius XII betuigt namens
Katholiek Nederland, dat in het
Stadion te Utrecht het Eeuwfeest
herdenkt van het herstel van
Zijn Kerkelijke Hiërarchie, zijn
grote aanhankelijkheid aan Uwe
Majesteit, draagster van de vrij
heid, waarin het is herboren.
Kardinaal van Roey.
Aartsbisschop van Mechelen.
Een uur later kwam van Soest-
dijk het volgende antwoord-
telegram binnen:
„Ik betuig U mijn oprechte
dank voor dc boodschap van
Rooms Katholiek Nederland, die
uiting geeft van trouw aan ons
vaderland, het bolwerk van vrij
heid".
Juliana.
ONTVANGST KARDINAAL
LEGAAT AAN DE GRENS.
over het stadion om op de tribunes
de Heilige Communie uit te reiken
aan duizenden gelovigen, die veelal
een verre reis gemaakt hadden om in
Utrecht te komen en toch nuchter ge
bleven waren om dez Hoogmis te
bekronen met dc ontvangst van de
Christus Eucharisticus In htm hart
Velen konden hun ontroering nauwe
lijks meester blijven toen in deze
onmetelijke hoge kathedraal, waar
van de gewelven de hemel waren,
het Hemels Brood tot hen kwam. On
vergetelijk ogenblik; geen zang, geen
orgelspel begeleidde het; hier paste
slechts de stilte, die de vereniging
met Christus' verheerlijkt lichaam tot
een tijdeloos en ruimteloos gebeuren
maakt.
Alles verliep in de gTootste perfec
tie, getuigend van een uitstekende
organisatie. Voordat de kardinaal-
legaat de Pauselijke zegen ga en de
misgewaden aflegde, werd medege
deeld, dat Z. H. de Paus onder de ge
bruikelijke voorwaarden een volle
aflaat had verleend.
Het prachtige koor. dat met een
verheven „Ecce Sacerdos" „Zie de
Hogepriester" de kardinaal-legaat
verwelkomd had, leidde de pauselij
ke afgezant uit met een juichend
„Christus Vincit", terwijl de gelovi
gen de stoet van hoogwaardiRheid-
bekleders, die door een erewacht van
gidsen en verkenners nt ar de uitgang
schreed, weer onder een hartelijk
applaus bedolf. Zegenend en glim
lachend naar alle kanten verliet de
kardinaal-legaat het stadion. De luis
terrijke plechtigheid was ten einde.
De aartsbisschop van Mechelen,
Jozef Ernest kardinaal van Roey, is
Zaterdagmorgen aan de Belgisch-
Nederlandse grens tussen Koppel en
Goirle verwelkomd.
Ter feestelijke begroeting stonden
aan de grens opgesteld de Goirlese
gilden St. Joris, St. Sebastiaan en St.
Maurits, alle in vol ornaat. Tevens
stonden daar tweehonderd schoolkin
deren, allen voorzien van een vlag
met de Nederlandse en Pauselijke
kleuren.
Onder de talrijke aanwezigen be
vonden zich de bisschop van 's-Her-
togenbosch, mgr. W. P. A. M. Mut-
saerts, de commissarissen der Konin
gin in de provincie Noord-Brabant
en Limburg, De Belgische ambassa
deur, de pastoor van Goirle het vol
tallige gemeentebestuur en de com
mandanten der Rijkspolitie en Ko
ninklijke Marechaussee.
ZATERDAGAVOND een natio
nale manifestatie en die van Zon
dagmorgen een liturgische plechtig
heid van ongekende luister, de bij
eenkomst van Zondagmiddag was
feest, zonder meer feest, kleurrijk,
spontaan, geestdriftig, soms zelfs
humorisctisch. Het gold de aanbie
ding van het huldeblijk aan hét Ne
derlands Episcopaat, waarmede Ne
derlands katholieken hun dankbaar,
heid ook stoffelijk wilden uiten in
een feestgave van meer dan een mil-
lioen gulden. „Het is de dankbaar
heid eigen zich concreet te willen
geven", aldus dr. Houben, die met
recht mocht spreken van een ge
schenk van allen, zowel het pen-
ninkske der weduwe als de gift van
de beter bedeelde.
„Ondanks de vreugde en grote
dankbaarheid, ondanks onze fier
heid over het bereikte in honderd
jaren, mogen wij dit moment rond
om onze bisschoppen niet voorbij
laten gaan zonder een ernstige be
zinning over de kentering dezer tij
den. Zullen wij als strijdende Kerk
ons aandeel niet moeten opbrengen
in de opgang naar nieuwe tijden, als
wij zegepralencnd uit de geesteswor-
steling van het heden te voorschijn
willen treden? Het is immers nog
altijd de geest, die het wapen voert,
de geest, die de hamer tot smeden
zwaait. Laat ieder van ons dan naast
dc feestgave, welke wij uit naam van
alle katholieken van Nederland aan
bieden, nog zijn meer persoonlijk
geschenk voegen: zijn bezinning op
de betekenis van het leven!"
Dr. Houben besloot zijn toespraak
tot de bisschoppen: „Mochten wij
het vergeten zijn, mochten wij te
Mgr. dr. B. J. Alfrink:
Nadat dc aartsbisschop-coadju-deel, misschien wel voor een groot
tor, mgr. dr. B. J. Alfrink, Zondag
middag het feestgeschenk in ont
vangst genomen had, hield hij een
korte toespraak, waaraan wij dc vol
gende passages ontlenen:
de zaak alleen van de bisschop
pen; de groei van de Kerk is niet dc
zaak van de clerus; het leven van de
Kerk is de zaak van ons allen, van
bisschoppen, priesters en gelovigen.
Wij allen samen vormen de Kerk en
wij allen samen zijn verantwoorde
lijk voor haar leven, voor haar
voortbestaan en voor haar groei.
Het is in het licht van deze ge
dachte van ons aller gezamenlijke
verantwoordelijkheid voor de Kerk,
dat het Hoogw. Episcopaat 't groot
se huldeblijk, dat door alle katholie
ken van Nederland gezamenlijk is
bijeengebracht, graag wil aanvaar-
Deze grote som is saam-gebracht door
dc giften en gaven van geheel ons
katholieke volk. Deze eensgezindheid
is voor het Episcopaat een nog gro
ter vreugde dan het feestgeschenk
zelf. Want zoals deze eensgezindheid
in het verleden de oorsprong is ge
weest van de groei van dc Kerk, zo
zal zij voor de toekomst de waar
borg kunnen zijn van blijvende bloei
De katholieke gemeenschap van Ne
derland zeu nooit de plaats hebben
kunnen innemen die wij thans be
zitten en het godsdienstig leven
van de Kerk zou nooit die krocht
hebben kunnen ontplooien, wanneer
in het verleden de Nederlandse ka
tholieken niet hadden uitgemunt
door een grote eensgezindheid rond
om het Episcopaat en door een trou
we volgzaamheid ten opzichte van
hun bisschoppen. En wanneer wij op
het ogenblik ook te klagen hebben,
over een teruggang van het gods
dienstig leven, dan ligt dat voor 'n
deel, aan de inschrompeling van de
eerbied voor het bisschoppelijk ge
zag, aan het verminderen van de
volgzaamheid ten opzichte van de
bisschoppelijke leiding, aan het prijs
geven van de eenheid, die, in Kerk
en altaar begonnen, bedoeld is om
rondom de bisschoppen zich te vol
trekken in alle sectoren van het
menselijk leven. „Opdat zij alleen
één zijn", zo heeft Christus voor zijn
kudde gebeden, één rondom en sa
men met de apostelen en hun opvol
gers; één in de verbondenheid met
Christus door een en hetzelfde ge
loof en door dezelfde goddelijke
liefde, maar saamgebonden in dat
éne geloof en die éne liefde in een
eenheid, die bedoeld is om door te
werken in heel het menselijke leven,
overal waar onze katholieke levens
visie om toepassing vraagt. Eenheid
van ons katholieke volk rondom de
bisschoppen, die God als herders van
dc Kerk heeft aangesteld, zal voor
de toekomst de noodzakelijke voor- j
waarde zijn voor een bloeiend ker
kelijk leven. Volgzaamheid ten op
zichte van het Episcopaat is de le-1
venskwestie voor de toekomst. Een
volk heeft niets aan leiders, wan
neer het er niet naar luistert. i
ZOALS U BEKEND IS. heeft het
Episcopaat deze feestgave be-
centucerd. Wat het gelovige volk
heeft bijeengöbracht, wordt direct
aan het gelovige volk teruggeschon
ken, opdat het, door van nut te zijn
voor het gelovige volk, van nut zou
zijn voor de Kerk. Het aankweken
van een geslacht katholieke medici
is bovendien een weldaad die heel
ons katholieke volk van hoog tot
laag ten goede kan komen. De me
dicus komt in ieder gezin. Hij heeft
zijn invloed door geheel onze katho
lieke samenleving. Zo kan de gave,
die door allen is bijeengebracht,
naar dc bedoeling van de bisschop
pen ook aan allen weer tot voordeel
zijn. Zo moge deze gave, die in haar
oorsprong aan de eenheid van ons
katholieke volk haar ontstaan te
danken heeft, ook in de bestemming
die zij vindt, weer die zelfde een
heid tot doel hebben.
vermoeid of te lusteloos geweest
zijn, wij zullen onze traagheid afleg
gen en weer leren deemoedig het
hoofd te buigen voor dc majesteit
van Christus, bescherming cn be
schutting zoeken by Haar, Die wij
de Moeder der mensen mogen noe
men en Die als „Smekende Almacht"
voor het behoud en de groei van het
geloof in ons vaderland bidden zal."
Kleurrijke pracht.
Boven verwachting was het schit
terend weer. Onafgebroken straalde
een fcestzon aan de blauwe hemel,
die kleur en glans schonk aan de
bonte pracht, welke zich voor de
17.000 aanwezige vertegenwoordi
gers van weer ardere parochies dan
Zaterdagavond en Zondagmorgen,
ontrolde.
Meer dan 2.600 kinderen namen
deel aan de manifestatie, die geen
openluchtspel wilde zijn, maar alleen
een kijkspel van kleur en lyn, strak
gecomponeerd door mr. Jan Derks en
Albert Welling, zwierig geregisseerd
door Anton Sweers.
Nadat de kardinaal-legaat, de bei
de andere kardinalen, het Neder
lands Episcopaat en de andere bis
schoppen, gevolgd door de prelaten,
gemijterde abten en andere hoog
waardigheidsbekleders, weer met
een ovationeel applaus begroet, het
stadion betreden hadden, werd „Een
Nieuw Lied" var mr. Jan Derks ge
zongen en stroomde het middenveld
vol met kinderen. Zij droegen het
wapen van kardinaal Dc Jong, om
stuwd door honderden geel-witte
vlaggen, en de wapens van de vijf
diocesen. Daarna volgde een fantas
tisch kleurige cn grappige uitbeel
ding van het gehele katholieke leven
in Nederland, beginnend met de
eerste missioranissen: St. Servaas,
St. Willibrord, St. Lambertus, om
geven door woeste Friezen met ge
vaarlijke bijlen en stoere Bataven.
We zagen het Nederlandse volk ge
symboliseerd met een jong bruids
paar cn een Brabantse boerenbrui
loft vol schetterende muziek. Daar
achter kwam zowaar de „paus", ge
dragen in zijn „sedes gestatoria" cn
omstuwd door zijn Zwitserse lijf
wacht. De toeschouwers reageerden
spontaan en men mocht zich afvra
gen wie het meest genoten, de spe
lende kinderen of de kijkende vol
wassenen!
De emancipatie der katholieken
werd uitgebeeld met de schoolstrijd
Men zag eerst kinderen in ouder
wetse kleren van een eeuw geleden,
gevolgd door alles wat katholiek Ne
derland aan onderwijs te bieden
heeft: een praalwagen met kleuter
school, een lagere school, het nij
verheidsonderwijs met leerlingen
van ambachtsschool, huishoudschool
en landbouwschool, die gereedschap
en werkstukken meedroegen, mid
delbare scholieren met reuze woor
denboeken en tenslotte een indruk
wekkende stoet kleine professoren
die de R.K. Universiteit van Nijme
gen voorstelden.
Hoe sprong een gevoel van ge
rechtvaardigde trots op in de harten
der katholieken, die hun schoolstrijd
bekroond zagen met dc uitstekende
onderwijsinstellingen welke Neder
land kent. Hoe sprak uit dit alles
de zorg, die wij katholieken in de
eerste plaats aan onze kinderen en
hun opvoeding besteden. Hoe welde
ons hart over var. dankbaarheid bij
het aanschouwen van dezo onge
ëvenaarde resultaten der katholieke
emancipatie!
Overschakelend op het godsdien
stig leven zag men dc veelvuldige
II. Communie uitgebeeld met Paus
Pius X, biddende kinderen, offeren
de kinderen, gehuld in paarse sluiers,
en jonge vissers, die hun netten uit
wierpen zoals de Nederlandse mis
sionarissen, die bij duizenden zijn
uitgetrokken naar verre missielanden.
Daarop volgde een fantastische
stoet van kleine capucijntjes, fran-
ciscaantjes, kruisheertjes montfor-
taantjes, dominicaantjes, broeder
tjes van liefde, witte zustertjes en
wat er verder in Nederland nog moge
zijn aan religieuze orden en congre
gaties.
Opnieuw doorgloeide ons hart van
trots en dankbaarheid. Honderd jaar
geleden was Nederland zelf nog mis
sieland, verstoken van eigen bis
schoppen. Maar na het herstel ver
rezen de kloosters en tehuizen als
paddestoelen uit de grond, werden
(Vervolg pag 3, tweede blad).
stemd voor de medische faculteit van
de Katholieke Universiteit. Wellicht j
heeft het dc een of ander verbaasd,
dat aan deze gave een niet nreer
een direct kerkelijke religieuse be
stemming is gegeven Maar het Epis-
copnat Ijeeft gemeend, deze gave op
dit jubileum aan de Hiërarchie aan-
geboden op dit ogenblik, dat men ii i ii m i i 'inii iiww 'i
wel het uur der leken noemt, te moe- - - v -
ten bestemmen voor de lekenwereld
zodat daarmee de betekenis van dc Zaterdagavond tijdens dc manifestatie van het Nederlanderschap, van links naar rechts: mgr. dr. B. J. Alfrink,
leek in de Kerk zou worden geac- kardinaal Griffin, kardinaal Van Roey, kardinaal Frings en do pauselijke internuntius, mgr. Paolo Giohho.
7ONDAGMORGEN was het stadion
niet langer de plaats van demon
stratie, maar een kathedraal in de
open lucht, omzoomd door tientallen
vlaggen, weer gevuld met duizenden
katholieken uit alle windstreken van
het land. Eerst nu ontplooide dc
grandiose luister, waarover de litur
gie bij hoogtijdagen beschikt, zich in
volle rijkdom. Weer vlamde het rood
der kardinalen fel op tegen het groen
van de grasmat, toen dc drie Prinsen
der Kerk om half elf het stadion be
traden, voorafgegaan door een lange
stoet van bisschoppen en prelaten.
Hoewel de lucht bedekt was, scheen
de zon over deze pracht en praal, die
het oog verrukte. Evenals Zaterdag
avond rezen dc duizenden op en
schonken de kardinaal-legaat, die ze
genend over een brede loper naar het
altaar schreed, en zijn hoge gevolg
een hartelijk applaus.
Ter linkerzijde van het altaar stond
de troon opgesteld voor kardinaal
Van Roey, die als pauselijk afgezant
een pontificale Hoogmis kwam opdra
gen. Daarnaast bevonden zich twee
tronen voor kardinaal Frings en kar
dinaal Griffin. De gehele linkerzijde
van het grote priesterkoor werd in
beslag genomen door de gastbisschop-
pen op hun zetels, terwijl rechts het
Nederlands Episcopaat met de pause
lijke internuntius gezeten was, waar
achter dc kanunniken en gemijterde
abten plaats genomen hadden.
Een grote schola cantorum, sa
mengesteld uit studenten der groot
seminaria, zongen onder leiding van
drs. R. Salomons dc wisselende cn
vaste gezangen, de laatste samen met
de gelovigen, die, 17.000 man sterk,
een machtig feestlied hemelwaarts
zonden, zowel toen dc kardinaal-
legaat het jubelende Gloria in Exccl-
sis Deo aanhief, als bij het Credo, dat
een geloofsbelijdenis van katholiek
Nederland inhield. „Et unam sanctam
catholicam et apostolicam Eccleslam".
In vrome aandacht volgden de dui
zenden het Heilig Officie, waarbij dc
kardinaal-legaat geassisteerd werd
door mgr. G. C. Hartmann, president
van het groot-seminarie Rijscnburg,
als presbyter assistens, mgr. J. H.
Nicckel, deken van Rotterdam, en
mgr. F. N. J. Hendrikx, vicaris ge
neraal van' Den Bosch, als troondia-
kens, W. A. J. van do Maden, ple
baan van Breda, en M. P. J. Strijkers,
deken van Venlo, als diaken en sub
diaken.
Plichten der gelovigen.
Na het H. Evangelie hield kardi
naal Van Roey een predlcatie, waarin
hij schetste hoe de bisschoppen dra
gers zijn van het apostolisch gezag
onder het oppergezag van dc Paus
cn van hoe grote betekenis het is, dat
een land door eigen bisschoppen, die
in hun diocees de plaats van Chris
tus bekleden, wordt bestuurd. Dit
vraagt van dc gelovigen, dat zij hun
plichten vervullen van eerbied, ge
hoorzaamheid, volgzaamheid, vertrou
wen en liefde. „Moge deze jubeldag
die gevoelens in U versterken", aldus
besloot de kardinaal-legaat.
Zo naderde langzaam het heilig
hoogtepunt van deze luisterrijke
plechtigheid. Terwijl de zon het met
hortensia's gesierde veld in stra
lende gloed zette en bazuinen schal
den, voltrok zich het immer onbegre
pen mysterie van Christus' lichame
lijke aanwezigheid op aarde, met de
fluisterende woorden van de celebrant
„Hoe est cnim corpus rneum"
„Want dit is Myn Lichaam".
Het gebeier van de klok van Ech-
tcrnach verkondigde aait allen, die
buiten het stadion vertoefden, dat
Christus was temidden van de dui
zenden gelovigen, die gekomen waren
om Hem te danken voor de vele wel
daden, welke het herstel van de
Hiërarchie over ons vaderland ge
bracht heeft. „Benedictus qui venit
in nomine Domine" „Gezegend Hij,
die komt in de naam des Heren"
„Hosanna in excelsis".
Verheven moment. Grote ontroe
ring maakte zich meester van de aan
wezigen, bijeengekomen in dc stad
van St. Willibrord, de bakermat van
het Christendom in de Lage Landen,
waaruit men tevergeefs getracht had
het geloof te verbannen. De fakkel
werd smeulend gehouden en mocht
honderd jaar geleden weer laaiend
branden.
Andermaal bereikte dc plechtigheid
een hoogtepunt toon bij het Agnus
Dei honderd priesters uitzwermden
Onder de vele attributen, die dc jeugd
aandroeg, was een grote wereldbol.
