S>e£eidée(Boiviwnt
PAUS PIUS XII: Bewaart de eenheid als
een onderpand van Gods kracht in U
OATIS SPRAK,
Onvergetelijke Eeuwfeestviering
met luisterrijke pracht omgeven
MAANDAG 18 MEI 1953
■Mste JAARGANG No. 12891
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
maar zei niet veel
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w., f 2.p. mnd., 6.p. kwart. Franco p. p. 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1.50
BOODSCHAP BIJ HONDERD JAAR KROMSTAF
ff ET IS VOOR ONS EEN GROTE
vreugde, deel te kunnen nemen
aan de feestelijke herdenking van
het herstel der kerkelijke hiërarchie
in Nederland.
I^ET VURIGE DANKBAARHEID lien Wij met U terug op de belang
rijke en troostvolle ontwikkeling die de Katholieke Kerk tijdens
de laatste honderd jaar in Uw land hecit doorgemaakt. Gij iijt ge
groeid tot een geestelijke kracht, die in Uw nobel vaderland en ver
daarbuiten de rechtmatige bewondering afdwingt van allen die de rijk
dom van Uw katholiek leven mochten leren kennen. Dankbaarheid
vervult Ons daarom op de eerste plaats jegens de nlgoedc God, die de
ijver van Nederlands katholieken zo overvloedig heeft gezegend, dank
baarheid ook jegens de Bisschoppen, Priesters en gelovigen, die met
zoveel zelfopoffering hebben gewerkt, gestreden en geleden voor do
steeds bredere cn diepere vestiging van Christus' Rijk fh hun vaderland.
fJIERBARE KATHOLIEKEN VAN NEDERLAND, laat deze terugblik
in het verleden een krachtige prikkel voor U zijn, niet alleen om
de erfenis van uw vaderen ongeschonden aan uw kinderen door te
geven, maar vooral om op het voorbeeld van Uw vaderen alle krach
ten in te spannen om die erfenis grootser, rijker en meer Innerlijk te
maken. Daarvoor is nodig dat gij, in dankbare bescheidenheid, maar
ook met grote standvastigheid, volhardt in dc.strijd, want de Kerk op
aarde is en blijft steeds een strijdende Kerk. Bewaart de eenheid als
een onderpand van Gods kracht in U. Werkt altijd vertier, onbaatzuch
tig, in onderlinge liefde, vol eerbied voor elkander, onder de leiding
van Uw Bisschoppen cn priesters, opdat de "liefde van Christus steeds
ïflecr moge heersen in Uw harten, in U\^ gezinnen, in heel Uw vader
land cn overal ter wereld waar zovele kinderen van Uw volk als
missionarissen arbeiden.
QPDAT GU MET GODS GENADE dit moogt verwezenlijken, schen
ken Wij U allen van ganser harte Onze vaderlijke cn apostolische
Zegen.
Vanuit het Vatikaan, 17 Mei 1953.
PIUS PP. XII.
LUCHTFOTO A.N.P.
Utrecht, Zondagavond
(Van een onzer redacteuren).
HET IS MOEILIJK nu reeds onder woorden te brengen wat wij en met ons tienduizenden katho
lieken uit het hele land gevoelen aan het einde van het luisterrijke feest ter viering van Honderd
Jaar Kromstaf. Want zóveel indrukken verdringen elkaar en zóveel gedachten bestormen ons, dat het
vrijwel onmogelijk is nu reeds een nuchter overzicht te maken van de feiten, die in de afgelopen dagen
hebben plaatsgevonden. Katholiek Nederland heeft Honderd Jaar Kromstaf gevierd met alle luister
waarover de rijke liturgie van onze Heilige Kerk beschikt, met alle spontaneïteit, die ons als katholieken
eigen is, met alle vreugde die in ons was omdat wij ons verenigd wisten met een persoonlijke vertegen
woordiger van Z. H. de Paus, met twee andere kardinalen, met ons eigen Episcopaat en met een stoet
van bisschoppen, allen bijeengekomen om dankbaar te gedenken wat ons Vaderland in de afgelopen
honderd jaar aan rijke zegeningen ten deel gevallen is. We hebben feest gevierd zoals de-katholieken
van Nederland wellicht nog nooit gedaan hebben en misschien ook nooit meer zullen doen; een feest, dat
tienduizenden naar de oude bisschopsstad van St. Willibrord trok; een feest vooral, waarop geheel
katholiek Nederland zich één gevoeld heeft. Kan men nuchter en zakelijk schrijven over de ontroe
ring, die wij allen voelden, toen onze geliefde kardinaal De Jong zijn katholieke Nederlandse volk
door de radio toesprak, de kardinaal, die voor ons altijd de grote vrijheidsheld zal blijven uit de don
kere oorlogsjaren, welke zijn gezondheid op zo'n tragische wijze hebben ondermijnd? Kan men op
koel en wit papier neerzetten, dat ons een brok in de keel schoot, toen de kardinaal-legaat een per
soonlijke boodschap! voorlas van de Heilige Vader. Die vol genegenheid is voor het Nederlandse volk?
Kan men de lezer iets overbrengen van het laaiend enthousiasme, waarmee we onze handen bijna stuk
geklapt hebben, toert het Nederlands Episcopaat dat zijn eigen Nederlandse bisschoppen, wier voor
gangers honderd jaar geleden door Paus Pius IX het bestuur over onze bisdommen weer in handen
kregen toen het Nederlands Episcopaat het stadion betrad en al die duizenden katholieken een
juichkreet aanhieven, waarin al onze liefde cn genegenheid voor onze bisschoppen besloten lag? Kan
men schrijven met hetzelfde laaiende vuur, dat in ons brandde toen wij ons in de afgelopen dagen
weer eens echt katholiek gevoeld hebben, Nederlandse katholieken, die mochten getuigen in het open
baar van hun geloof, van hun liefde voor de Kerk, van hun trouw aan Paus en bisschoppen, van alles
dat ons als katholieken dierbaar is? Kan men schrijven over dit hele complex, dat samen te vatten is
onder het éne woord .Kromstaffeest", en daarin laten doorklinken wat al die duizenden met ons ge
voeld hebben, de echte Roomse Blijdschap, die de harten verwarmde tot een ongekend en heilig en-
thausiasme? Wat klinken deze woorden hol, hoe schamel steken zij af bij hetgeen wij willen zeggen,
willen vastleggen voor hen, die met ons nog eens de glorie van dit feest willen herbeleven in een re
portage. Hier schiet onze pen tekort in zeggingskracht; hier moet het blijven bij een schamel pogen.
T^RIEMAAL IS HET UTRECHTSE STADION gevuld geweest met 17.000
vertegenwoordigers nit alle parochies van ons land; driemaal hebben
zij de ongekende pracht en praal gezien van een luisterrijke stoet kardina
len, bisschoppen, prelaten, gemijterde abten en andere hoogwaardigheids
bekleders. Zaterdagavond hebben zij, in aanwezigheid van de Nederlandse
Regering, getuigd van hun Nederlanderschap, want Nederlanders zijn wij
en willen wij blijven, trouw aan het Huis van Oranje. Zondagmorgen hc.b-
ten de duizenden zich verenigd rond de kardinaal-legaat, die, met grote
luister omgeven, een plechtige H. Mis uit dankbaarheid opdroeg. Zondag
middag is er feest gevierd, blij en spontaan heeft de Nederlandse jeugd zich
gemeld en hebben wij allen onze bisschoppen een geschenk aangeboden
waarop katholiek Nederland trots mag zijn: ruim een millioen gulden, die
besteed zullen worden voor de verdere bouw van tic medische faculteit der
Katholieke Universiteit te Nijmegen het prachtige symbool van onze katho
lieke emancipatie in Nederland. Ja, het is de emancipatie geweest, die wij
gevierd hebben, de emancipatie van een volksdeel, dat honderd jaar gele
den nog niet meetelde en dat zich na 1853 onder eminente leiding van zijn
bisschoppen een plaats gevochten heelt onder het volk van Nederland.
Honderd Jaar Kromstaf, de betekenis hiervan Is in het afgelopen weekend
door meerdere sprekers geschetst en hebben allen, die op dit feest aanwezig
waren, gevoeld in de machtige vreugde, welke hen te zamen had gebracht.
Manifestatie van Nederlanderschap
Toen plotseling alle geroezemoes
verstomde cn de klok voor Echter-
nach, die buiten het stadion stond
opgesteld, begon te luiden, versterkt
door alle klokken van alle kerken in
Utrecht en in geheel Nederland, wis
ten de duizenden, die Zaterdagavond
in het stadion bijeenwaren, dat toen
het grote moment was aangebroken.
Terwijl de vlaggen en vaandels van
de jeugdbeweging ter aarde negen-,
schreed door de hoofdingang een
stoet van kerkelijke hoogwaardig
heidsbekleders binnen: kardinaal
aartsbisschop Van Rocy uit Mcchc-
len (België), die als pauselijk afge
zant de H. Vader vertegenwoordigde,
gevolgd door kardinaal Griffin van
Westminster (Londen) cn kardinaal
Frinks van Keulen. Vervolgens de
aartsbisschop-coadjutor van» Utrecht,
mgr. dr. B. J. Alfrink, de vjjf Neder
landse bisschoppen, de pauselijk in
ternuntius, mgr. Paolo Giobbc, veer
tien bisschoppen uit het buitenland,
waaronder enige Nederlandse missie
bisschoppen, prelaten, gemijterde ab
ten, commandeurs cn ridders van het
Heilig Graf, geheim kamerheren cn
huisprelaten.
Als één man rees het stadion over
eind en bracht deze stoet van vlam
mend rood cn purper-paars, fel-be-
schcnen door do schijnwerpers, een
klaterende ovatie. Het was een
groots moment, onvergetelijk voor
hen, die het geluk hadden deze plech
tigheid te mogen bijwonen.
Alle provincies aanwezig.
Reeds om kwart voor acht was het
stadion volgelopen met vertegen
woordigers uit vele parochies, die via
de microfoon vernamen, dat het kale
middenveld nog herschapen moest
worden in een lusthof. Onmiddellijk
daarna klonk er tromgeroffel cn ver-
scheen een verkennersband, waarna
jongemannen kwamen binnenstormen
met vlaggen en bloemen, die het sta
dion al een feestelijk aanzien gaven,
Maar er kwam nog meer. Het ge
hele Nederlandse volk moest verte
genwoordigd zijn op dit feest. Daar
kwamen dc Brabanders, aangevoerd
door een harmonie uit Deurnc, met
hun gilden, compleet met zilverdra
gers, koningen en vcndclzwaalcra.
Daar kwam Limburg met zijn harmo
nie van dc Staatsmijnen cn zijn kom
pels, die brandende mijnwcrkcrslam-
pen droegen. Daar kwamen Noord-
Ilolland, Zeeland, Drente cn Overijs
sel met Volcndammers, Zeeuwse boe
rinnen, pages die 't beeld van dc II.
Maagd, Hertogin van Drente, droegen,
en Twentse boeren. Groningen kwam
met volksdansers, Utrecht met het
beeld van St. Willibrord. Zuid-Hol
land Het maagden dc kroon van
Oranje dragen en Friesland („Abe,
Abe", riep men al op de tribune.
torste een in bloemen uitgevoerd wa
pen van Ameland, het geboorte-
eiland) van kardinaal Dc Jong.
Fantastisch kleurenspel. De gouden
avondzon spreidde stervend een laat
ste luister over dc bonte groepen, die
zich over het middenveld verspreid
den, overkoepeld door een zeldzaam
schone avondhemel, waarin het vlam
mend rood en paars van kardinalen
en bisschoppen zich mengden met de
gouden zonnestralen tot een hemels
baldakijn boven dit rijk gekleurde
schilderspalet.
Kardinaal-legaat ontvangen.
Ondertussen hoorde men per radio
hoe de kardinaal-legaat in de kathe
draal liturgisch ontvangen werd. Kar
dinaal Van Rocy was 's middags om
twaalf uur reeds verwelkomd aan de
grens cn om vier uur in Utrecht
door dc burgemeester begroet.
's Avonds ontving hij in het Aarts
bisschoppelijk paleis aan dc Malie
baan dc Nederlandse regering en
reed vervolgens naar dc kathedraal,
(Vervolg pag. 1, tweede blad).
Minister Beel (rechts) in gesprek met kardinaal Van Rocy (links, terwijl I De kardinaal-legaat begeeft zich onder een baldakijn naar de kathedrale I in het stadion namen de kardinalen h*» v«.n.ri .„n., l
minister Drees de drukt van de aartsbisschop-coadjutor. I kerk waar 7at*r«to-»™** He I net .Nederlands Episcopaat
kerk, waar Zaterdagavond de Htnrgiache ontvangst plaats vond.
pauselijke internuntius plaats onder een bonten baldakijn.
