V*B,s
We beginnen met gespijkerd tapijt
maar eindigen toch met 'n zeiltje
Met Pasen zes eerste plechtige
H, Missen in Leiden en omgeving
De Donkersteeg is nog steeds een der
drukste straten van de Sleutelstad
ZATERDAG 4 APRIL 1953
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD PAGINA 1
VOOR DE GERINGDEN
Zij» die iedere dag opnieuw bewijst
in de offergedachte wortel te kun
nen schieten zonder haar goed hu
meur te verliezen, is gewoon door
gegaan met het borduurwerkje, toen
de lucifer aanvlamde en ons siga
retje aan zijn korte levensgang begon.
Alleen speelde om haar lippen die
nauwelijks merkbare, maar veelzeg
gende glimlach van de paedagogc,
die de goede voornemens van dc wil
en de zwakte van het vlees op zo'n
merkwaardige manier weet te be
heren.
Als een weck geleden het vlam
metje aanflitste, krompen we twee
seconden later geestelijk ineen onder
de zacht verwijtende .opmerking:
,.'t Is vasten". Natuurlijk trokken
we ons daar uiterlijk niets van aan,
maér het was een feit, dat de sigaret
dan beroerd smaakte. Nog erger dan
een blazertje of een erg slecht pijpje
eigen bocht uit de oorlogsjaren.
Maar nu heeft ze een pakje echte
Amerikanen gehaald, welk gebaar
toch onmogelijk anders op te vatten
is dan een aanmoediging, om het
boetekleed af te werpen en eens op
je dooie gemak te gaan rondscharre
len in de onbenullige dingen dezer
wereld, waar we nu al jarenlang te
vergeefs een afkeer van pogen te
krijgen.
Het oude lied
Wij zijn meteen in de Alleluja
stemming gekomen, een stemming,
waar we overigens nooit de minste
moeite mee hebben gehad. In ons
zong het en door die zang verteder
den we tot we de gedachte hadden
bereikt, dat met deze Paasdagen
weer honderden naamlozen zich in
een verloving gingen storten. In de
loop van de week tuimelde er een
kaartje in onze brievenbus van een
nichtje, dat ook tot die stap besloten
heeft. Op ome Flip kan ze rekenen.
Ze krijgt een van de zes theezeefjes,
die hij zelf een jaar geleden ontving
van eetlustige familieleden met het
principe: „Voor een daalder mee
brengen en voor vijf gulden verte
ren".
Wat een tijd, mensen. We kunnen
dat nu getuigen als objectief waar
nemer. Enigszins blozend vroegen
we toen aan de juffrouw: „We wil
den graag twee verlovingsringen".
Die juffrouw uit de winkel raakte
er niet van onder de indruk. Met
een achteloos gebaar stalde ze het
goud in alle maten voor ons uit en
ze trok daarbij een gezicht van „In
negen van de tien gevallen raakt het
toch weer af!"
Daar laat niemand zich door ont
moedigen. Op de feestdag ontvangen
duizenden paren met stralende ge
zichten de theezeefjes, lepelvaasjes,
gebaksvorkjes en van verre familie
leden de kurketrekkers, slalepels en
peper- en zoutstelletjes.
Dank u wel oom, dank u wel tan
te, maar oom en tante horen het
nauwelijks. De een mompelt reeds
„Proost" in een hoekje en de ander
houdt zich onledig met het slopen
van een gebakje.
Toekomstmuziek
Maar hoe gaat het dan verder?
Kom, we zijn toch in een Alleluja
slemming, dus laten wc eens aanne
men. dat men een huis krijgt toege
wezen. In de huidige omstandighe
den gaat dat meestal zó, dat men
reeds kennis draagt van dit feit als
het grondwerk nog niet klaar is.
Hij en zjj rennen er heen en kij
ken verheerlijkt naar een paar ho
pen zand, die ergens in een straat
liggen.
„Wanneer zijn deze huizen klaar?"
vragen zij aan een opzichter.
Maar de man is minder enthou
siast. „Welke huizen?", vraagt hij
knorrig, want tenslotte staat hij voor
6 tientjes in de week kou te lijden
en hij voelt er weinig voor om ook
nog in de maling te worden geno
men.
„Nou deze huizen, natuurlijk!"
Dan komt er intussen een knecht
bij, die opmerkt: „Zeg baas, mis
schien willen die mijnheer en die
juffrouw er even op wachten. Het
duurt toch nog maar een klein
jaartje".
Ontmoedigd keert het paar huis
waarts, maar er is slechts een meu
belzaak of een gordijnenwinkel no
dig. om hen weer helemaal in de
goede stemming te brengen.
Voorzichtiger
De ervaring heeft hen voorzichti
ger gemaakt. Op geregelde tijden
p.aan ze weer naar de straat met de
hoopjes zand. maar vragen doen ze
niets meer. Ze zien de fundamenten
leggen, het optrekken van de muren,
er komen vensters en.... nou ja, je
c'enkt: „Nu kan het niet lang meer
duren".
Dat is gezichtsbedrog. Die muren
lijken heel wat, maar in werkelijk
heid is het nog niets. Maandenlang
ziet men iedere dag hetzelfde en dan'
eindelijk komen er deuren en durf
je op zekere dag naar binnen te stap
pen om een kijkje te nemen.
„Een kwestie van weken", denk je
dan, maar een timmerman maakt je
duidelijk, dat het nog twee maan
den duurt „als het tenminste niet
gaat vriezen".
Nauwelijks heeft die man zo'n be
perking gemaakt, of de vorst valt
in. Zes weken vertraging!
Als die periode doorgeworsteld is,
wordt er weer veertien dagen aan
Is Uw Radio defect?
BEL 24244
O* Radio-Technische Dienst
I.B.M.C.O. N.V., Nl«uw* Rijn 32
Repareert vlug, betrouv/baar en vak»
kundig.
het huis gewerkt. Het weer blijft
zacht en nu kan het vlug opschieten.
..Klaar?", en lachend kijkt de op
zichter je aan. „Mijnheer, we kunnen
al drie weken niet verder vanwege
de regen. Alles is vochtig en de verf
houdt niet.
En dan komt eindelijk dc dag, dat
je er bijna kan intrekken; tenmin
ste.... nog even wachten op de
knopjes van het licht', het aanbren
gen van de geyser, de behanger en
de lasser van de trapleuningen.
Raakt nooit ontmoedigd! Er komt
een uur, dat de huissleutel in je han
den wordt gedrukt.
Nog eventjes
Dat overhandigen van de sleutel
geschiedt in de nieuwe woning, waar
je in de gelegenheid wordt gesteld,
om bezwaren in te brengen tegen
het niet sluiten van deuren, het los
zitten van een tegel, een scheurtje
in het behang en zware vegen op
het witwerk.
Voor je echter de deur van je wo
ning bereikt, word je weer even
herinnerd aan de betrekkelijkheid
van het leven. Op de hoek van de
straat staat ter verwelkoming een
sombere mijnheer, die informeert of
je de nieuwe bewoner bent en bij
bevestiging van die vraag het nut
uiteenzet van een begrafenis-, brand-
diefstal- en glasverzekering.
Verder houden zich rond de wo
ning een heleboel bakkers, melk
boeren en kruideniers op, die je al
lemaal even sympathiek vindt, maar
waarvan je er toch slechts één kan
uitkiezen.
In de woning wordt men in ken
nis gesteld van het feit, dat de Ge
meentelijke Reinigingsdienst graag
even poolshoogte wil nemen in je
meubelen. Het verschaffen van in
woning aan wandluizen is namelijk
verboden.
Er zijn nog enkele handjes vol
formaliteiten, die ten dele geld kos
ten en ten dele gratis zijn. Geld toe
krijgen komt echter in geen enkel
geval voor.
Slijk der aarde
Toen wij vorig jaar onze geschen
ken in ontvangst namen, vonden we
geld een minder belangrijke zaak.
We dachten.... als wc de liefde
maar hebben.
Dit laatste is inderdaad het be
langrijkste, maar toch gebiedt de op
gedane ervaring ons te wijzen op het
nut van een spaarpotje.
Kijk, één ding staat als een paal
boven water: „Je komt geld te kort!''
Je begint met een gespijkerd ta
pijt en je eindigt met een eenvoudig
zeiltje.
Wij zeggen dit niet om te ontmoe
digen, want dit proces van verwer
ken gaat langs lijnen van geleide
lijkheid. Dc eerste begroting vertoont
over het algemeen een tekort van
plus minus 150,en we kunnen
de verzekering geven, dat daarbij
een post onvoorzien nodig is van
minstens 1000,Neem dus gevoe
gelijk aan, dat er 2500,tekort is,
terwijl men niet beschikt over een
eigen belastinggebied en de moge
lijkheid op een uitkering uit iets
dergelijks als het gemeentefonds
volkomen uitgesloten is.
De enige mogelijkheid, die over
blijft, is je goed te doordringen van
de feiten, dat er ook stoelen zijn van
18.zeil in de zon van de liefde
net zo mooi is als Panama-cocos en
een oude hutkoffer met een leuk
kleedje voor hetzelfde doel kan
worden gebruikt als een forse lin
nenkast.
Deze gedachten dwarrelden door
ons hoofd, toen wij straks een heer
lijk Amerikaantje opstaken en zij
niet meer zei: ,,'t Is vasten". Zes
theezeefjes kregen we vorig jaar en
één daarvan gebruiken we zelf. Die
vijf andere hebben wij ter beschik
king gesteld van de verloofden van
dit jaar. Duizenden kunnen wij niets
aanbieden. Daarom zijn deze regelen
gewijd aan hen, voor wie Ger de
Roos op Tweede Paasdag zijn sere
nades zal laten weerklinken.
FLIP.
„IK ZAL OPGAAN TOT GODS ALTAAR"
LEIDEN
NIEUWKOOP
Oud Nederlandse kerk
volledig uitgebrand
Gisteravond om ongeveer elf uur
is brand uitgebroken in de 400 jaar
oude Nederlands Hervormde kerk te
Ameide.
Onmiddellijk werd groot alarm ge
maakt cn de brandweer uit de plaat
sen Meerkerk, Nieuwpoort, Lange-
rak, Lexmond, Loopik en Groot-Am-
mers kwam de brandweer van Amei
de te hulp.
l£ort na het uitbreken van de
brand stortte de toren in.
Van het kerkgebouw, waarin zich
eQh móói orgel bevond, zijn alleen de
geblakerde muren over.
Ormhalf elf was de kerk door de
laatstekerkeraadsleden verlaten.
De oorzaak van de brand moet
vermoedelijk gezocht worden in de
stoven die gewoonlijk na gebruik in
het koor van de kerk worden ge
plaatst. De stoven waren opgebor
gen zonder geleegd te zijn. De brand
werd het eerst in het koor waarge-
nomep.
Eërr toeschouwer werd door een
balk aan de schouder gewond.
De kerk is voor honderdduizend
gulden verzekerd.
De blussingswerkzaamheden ston
den onder leiding van de burge
meester van Ameide.
De voorzitter van de Kath. Twee
de Kamerfractie, prof. mr. C. P. M.
Rómïne, de Partijvoorzitter en de
Partijsecretaris, de heren W. J. An-
driessen en dr. L. A. H. Albering,
alsmede de Kamerleden, de heren B.
A. A. Engelbertink en drs. M. M. A.
A- Janssen, zullen 8, 10 en 11 April
a.s. een rondreis zullen maken door
de Noordelijke provincies. Op 8 April
vindt een eerste bespreking plaats te
Ens in de Noord-Oost Polder. De
plaats van bijeenkomst is het .Wa
pen van Ens". Om 15 uur die dag
zijn de heren te Sneek in .Hotel Ha-
nenburg".
In de avond gaat bet gezelschap
weer terug, maar komen 10 April 's
avonds om 20 uur te Groningen bij
een in hotel-restaurant Riche.
Zaterdag 11 April zijn de heren
r
TIJD IS
GELD....
Waarom ^ijd verliezen door
buitenshuis les te nemen?
Maak het U gemakkelijk en
studeer thuis, op .elk ogenblik,
dat U past! De Bekende
Schriftelijke Cursus Resa-IIÜ-
versum is aitijd „bij de hand".
Opleiding vooi Lagere en
Middelbare Akten tevens
yoor Frans, Duits-en Engels
en Nederlands M O. Av-Wjs.-
kunde M. O en Boekhouden
M. O. Ons nieuwe prospectus
geeft U aFe inlichtingen.
de fijne geur
de milde smaak en
de goud-gele kleur!
C 119
(Advertentie).
om ongeveer 13 uur le Emmen.
Gedurende deze drié dagen zullen
talrijke besprekingen plaats vinden
en vergaderingen gehouden worden,
welke georganiseerd zijn door de
diverse Kringbesturen.
Tot geestelijk adviseur van de Ka
tholieke Vereniging van Hoger Per
soneel is door mgr. Alfrink, aarts
bisschop-coadjutor van Utrecht, be
noemd rector J. M. Dunselman van
het St. Antoniusgesticht te Rotter
dam.
STEENTJES-ACTIE EN
GIDSEN-BEWEGING
Het Hoofdbestuur van de Neder
landse Gidsenbeweging besloot aan
de te houden Steentjes-actie op Zon
dag 26 April a.s. volle medewerking
te verlenen.
Voor &eze bijzondere actie kun
nen, waar zulks nodig blijkt, de
Gidsen in uniform, medewerking bij
■de collecte verlenen.
De groepsleidsters zullen binnen
enkele dagen volledige instructies
ontvangen.
Begrafenis
E. Brenninkmeyer
Gistermorgen vond op het Kath.
Kerkhof te Bussum de teraarde be
stelling plaats van het stoffelijk
overschot van de heer Ernst Bren-
ninkmeijer, in leven een der direc
teuren van de N.V. C. A. Bren-
ninkmeijer, die dezer dagen op 51-
jarige leeftijd, plotseling is overle
den op zijn kantoor in Amsterdam.
In verband met de Goede Vrijdag is
de plechtige Requiemmis reeds
Woensdag opgedragen en is gisteren
morgen in de St. Pieterskerk te Bus
sum alleen de absoute verrichte door
de broer van de overledene, pater
Anton. Brenninkmeyer O.P., pastoor
te Nijmegen. De belangstelling zo
wel in de kerk als op het kerkhof
was zeer groot. Honderden vooraan
staande personen uit de Nederland
se Textielwereld waren aanwezig.
Onder hen ook prof. J. B. Kros O.P.,
voorzitter van de Nederlandse Ra
dio-Unie en van de K.R.O., en oud
minister M. P. L. Steenberghe, eco
nomisch adviseur van de firma Bren
ninkmeyer.
LEIDSE STRATEN EN STEGEN
Pater R. Pollmann, O.F.M.
Pater Eustachius de Ridder O.F.M.
WASSENAAR
Pater M. van Tienen, O.F.M.
Pater Joh. Berchmans Gijsen O.F.M.
rvE HERKOMST van de naam Don-1
U kefsteeg laat zich niet moeilijk
raden; de geringe breedte van de
steeg en de hoogte van haar bebou
wing hebben haar het praedicaat
„donker" gegeven, al moet er direct
aan toegevoegd worden, dat er in
Leiden nog veel donkerder stegen
zijn, die luisterrijke namen hebben,
en dat er bovendien straten zijn, die
echt „straat" heten, doch veel smal
ler zijn dan de Donkersteeg en daar
om gerust steeg genoemd zouden
mogen worden. We willen hiermede
maar zeggen, dat de naam Donker
steeg niet buitengewoon charmant is
voor een van Leidens meest bekende
straten, die zich verheugen mag (al
is die verheugenis betrekkelijk) over
een zeer intensief verkeer. Want er
mogen aan weerszijden verkeersbor
den staan, die alle rijdend verkeer,
zelfs wielrijders, een halt toeroepen,
zij kunnen niet verhinderen, dat de
Donkersteeg toch permanent in 3-
October-stemming verkeert en dat
vooral op Zaterdagmiddag een bot-
sende-botsende menigte winkelende
dames elkaar op de tenen trapt. De
schrijver van het bekende boekwerk
j „Dit -is Leiden" vergelijkt de Don
kersteeg met een zuig-perspomp:
„De winkelende dames worden uit
de Breestraat opgezogen en wegge-
slokt, komen op het Hoogstraat
platform tot ontspanning om opnieuw
te zamen geperst via de Donker-
stee& uitgepompt te worden op de
Haarlemmerstraat".-
Ër zijn stedelijke historici, die be
weren, dat de bebouwing aan de
weStZjjd van de steeg aanvankelijk
niet doorliep tot het water, doch dat
er langs de Mare een straatje was
van Oude Rijn tot Haarlemmer
straat, die was aangewezen voor
Turfmarkt. Volgens een keur van
1455 mocht de in de stad aange
voerde turf alleen gelost worden
aan de Mare, op het open terrein
naast' de Donkersteeg. Later werd de
Turfmarkt verplaatst naar de
Noordzijde van het Rapenburg, on
geveer tegenover wat thans de Aca
demic is, en in 1611, toen de stad
weer. uitgebreid werd, naar de vroe
gere'Vest wal bij de Blauwepoort,
did^th'hns nog Turfmarkt heet, al is
er geen turfje te bekennen.
Hoe het ook zij, in ieder geval
zette de Noordwal van de Oude
Rijn zich vroeger voort, voorbij de
St. Jansburug, tot de Mare. Op deze
wal werd later het huis Ter Lucht
gebouwd als leen yan de Heren van
Wassenaar, burggraven van Lei
den. Het huis staat er nog en ver
hoogt niet weinig het cachet van dit
beroemde stadsplekje, waarop jaar
lijks duizenden vreemdelingen zich
doodstaren en honderden meters
film verschieten. Ten aanzien hier
van is de Mare-demping beslist een
lelijk iets, want wat blijft er over
van het huis Ter Lucht, wanneer
het niet meer oprijst uit het water,
zoals tot op heden het geval is? Het
is ons niet precies duidelijk, maal
ais we goed zijn ingelicht, wordt de
Stille Rijn schuin doorgetrokken
naar de achterzijde van de Donker
steeg, zodat althans het huis Ter
Lucht zelf nog net in het water
blijft staan. Maai- mooier wordt het
er niet op, in tegendeel. Want ten
slotte is het laatste stukje Mare niet
los te maken van het huis en van
dit bekoorlijke pekje.
De Donkersteeg moge donker
zijn, hetgeen onze Leidse voor
ouders ook wel wisten, want de
naam „Donckere Steghe" komt reeds
voor in 1358, het neemt niet weg,
dat de Donkersteeg een gezellige
steeg is, waarin zeer goede winkels
zich aaneenrijen. Men kan zich in
Leiaen moeilijk een betere winkel
stand voorstellen dan juist de Don
kersteeg, omdat het er altijd zó
druk is. Want waar mensen lopen,
daar wordt verkocht; een oude wijs
heid, die nog steeds opgeld doet.^
Deze steeg is een der schaarse
verbindingen tussen beide stadsde-
I len aan weerszijden van de Rijnar-
1 men. Aanvankelijk waren Visbrug
en Hoogstraat de enige verbinïing;
1 zij werd door het Hoogheemraad
schap Rijnland onderhouden, dat de
I kosten omsloeg over de dorpen, die
van deze brug gebruik maakten. De
I latere verbindingen, o.a. de Bostel-
brug, hebben de drukte echter niet
doen afnemen; de Donkersteeg is
met de Maarsmansteeg een der
drukste en zeker de volste straat van
Leiden gebleven!
I (Foto: „De Leidse Courant").
