3)e C<2id6eSou^mt RUSSISCHE VLIEGERS LOSTEN WAARSCHUWINGSSCHOTEN Opperste Sowjet Zondag bijeen Narriman wil inderdaad scheiden Tsjechische piloten gevlucht Om de opvolging van Lie Pres* Gottwald ernstig ziek 81 millioen gulden Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN ZATERDAG M MAART 1953 44ste JAARGANG No. 12838 Papengracht 32» Tel. 20015* Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 NIEUWE KOERS Het treft wel toevallig, dat het optreden van de nieuwe heersers in het Kremlin gepaard is gegaan met twee gevaarlijke grens incidenten. Het eerste betrof het neerschieten van een Amerikaanse „Thunderjet" op Beiers gebied door twee Mig's, die over de Tsjecho-Slo- waakse grens kwamen, en het tweede was het neerschieten vanr een Britse bommenwerper in de luchtcorridor naar Berlijn vlak bij de Britse sector van Duitsland. In beide gevallen werd het protest resp. van de Amerikaanse en de Brit se Hoge Commissaris geretourneerd met de bewering, dat hét niet de Mig's waren, die schuld hadden, maar in tegendeel de Amerikaanse en Britse piloten, die boven Tsje chisch en Russisch grondgebied had den gevlogen, na sommatie ge- 0 weigerd hadden naar omlaag te komen en dus waren be schoten. Is dit optreden van de Mig-piloten in het ene geval regelrechte Rus sen en in het andere geval op z'n minst aan RuslanJ horige satellietjes toevallig of moet er enig verband gezocht worden met de regerings wisseling in Moskou? Voorlopig houden wij het op het stomme toeval, daar de incidenten van de laatste week als twee drop pels water gelijken op de vorige in cidenten met geallieerde vliegtuigen. Steeds zijn het geallieerde vliegtui gen, die dicht bij de grens vliegen en waarbij het uit de aard der zaak niet helemaal onmogelijk moet worden geacht, dat er iets waar is van de Russische tegenbeschuldiging. De één zegt nee, de ander ja en nu hangt het er maar vanaf wie van de twee men het geloofwaardigst aoht. Wij hebben geen enkele reden om de Russen het meest geloofwaardig te achten, in tegendeel zij lijken ons voor 100 pet. onbetrouwbaar; maar bij al deze incidenten is het onom stootbare objectieve bewijs niet ge leverd, zodat we dan maar officieel aannemen, dat het niet per se de be doeling van Moskou hoeft te zijn ge weest om met voorbedachte radé en iroedwillig incidenten uit te lokken. In ons hart geloven wij evenwel, dat het niet alleen nu, maar ook vroeger de vooropgezette en bewuste bedoeling van Moskou was, (Mn waar het maar enigszins kan een beetje schrik te verspreiden, teneinde ge allieerde vliegers zo ver mogelijk ver wijderd te houden van het ijzeren gordijn, want er is niets waaraan de Russen zo'n hekel hebben als potten kijkers. Maar dat heeft niets te maken met het optreden van Malenkof, dat was onder Stalin precies hetzelfde en als men uit deze incidenten iets wil con cluderen, dan is het wel dit: er is niets veranderd, de koude oorlog is alles behalve geneigd om te ontdooien en de nieuwe heren zijn al even wei nig scrupuleus als de vorige. HOE KAN HET OOK anders als men de persoonlijkheden van het edele trio bekijkt, dat op het ogen blik in Moskou aan de spits staat. Malenkof is geboren op de grens van Europa en Azië, in de plaats Oren- burg aan de Oeral. Hij is een bolsje wiek van de oude garde en heeft zich als secretaris van Stalin in de scha duw omhoog gewerkt. Met Aziatische sluwheid heeft hij kenhos genomen van alle geheimen achter de scher men; hij wist wat er omging in de keuken der regering en wat er ge beurde in de binnenkamers der par tij. Van iedereen had hij een volledig dossier bij de hand. Hij is een norse, gesloten en zwijg zame man, iemand die als een tank door dik en dun gaat. Het binnenland is bang voor hem, want hij kent van iedereen elke zwakke plek, en het buitenland heeft weinig begrip van hem te verwachten, want hij heeft zijn neus nooit buiten de Russische grenzen gestoken. Behalve één keer, toen hij naar Polen reisde om de Kominform op te richten. Zijn vriendschap met Beria, de chef van de geheime politie, is hem nu wel zeer te stade gekomen, want wie dit „zwaard der revolutie" achter de hand heeft, kan rich wat veroorloven. Vriend Beria is ook via Stalin om hoog geklauterd. Hij is een Georgiër net als Stalin en heeft in 1935 een boek geschreven, waarin hü Stalin danig in de hoogte heeft gestoken. Dat heeft hem geen windeieren ge legd, want Stalin werd opmerkzaam gemaakt en liet zijn landsman naar Moskou over komen, waar hem het politie-apparaat werd toevertrouwd. Onder zijn verantwoordelijkheid staan ook de „verbeteringskampen" in Siberië, de slavenreservoirs, waaruit de Sovjet-Unie haar goed kope arbeidskrachten betrekt. De Russen krijgen kippenvel als ze Be ria zeggen. De derde „im Bunde" is Molotof, die het buitenland vrij goed kent. Hij is als Malenkof al net zo'n koude, zwijgzame en gesloten- natuur; spreekt vreemd voor een minister van buitenlandse zaken alleen maar Russisch en is een droogstoppel eerste klas. Men vertelt, dat Lenin eens van hem gezegd moet hebben, dat hij de beste kantoorbediende van Rusland was. Als Lenin het niet gezegd heeft, zou hü het toch gezegd kunnen hebben en volkomen gelijk gehad hebben. Molotof is uitermate wantrouwend, vasthoudend en tot geen concessie bereid. Dat is de karakterschets van de Passagiersvliegtuig op juiste pad gebracht Instructie: Blijf van de grens Een woordvoerder van de British European Air Ways heeft te Londen verklaard, dat Donderdag door Sov-jet-vliegtuigen waarschuwingsschoten gelost werden bij een Viking van de maatschappij, die op weg was naar Berlijn. De woordvoerder zeide, dat de Viking zich in de corridor bevond, doch dat het toestel aan de grens vloog. De Sowjei-vliegtuigen hadden de Viking waarschijnlijk meer naar het midden van ie corridor willen jagen. De Viking was afkomstig uit München. Reuter meldt daarentegen uit Bonn, dat een woordvoerder van het Britse Hoge Commissariaat verklaard heeft, dat het vaststaat, dat de Viking buiten de corridor heeft gevlogen en door de Sow jet-toestellen weer teruggedreven werd. De Viking bereikte verder zonder bijzondere voorvallen Berlijn. brits protest De woordvoerder zei verder, dat het niet bekend was tot welk type de Sovjet-vliegtuigen bekorden. Men wist zelfs niet of het straal vliegtuigen of schroefviiegtuiien waren geweest. Evenmin kon uitge maakt worden, of schoten vóór het toestel langs geschoten weren. woordvoerder van het Britse minis terie van buitenlandse zaken ver klaard. Hü zeide, dat het ministerie een rapport had ontvangen, waarin' wordt gezegd, dat langs de Viking is gevuurd in de corridor van Frank fort naar Berlijn. Alle afdelingen van de geallieer de Tweede Tactische Luchtmacht, De piloten van de S.E.A. hebben waartoe behalve Britse ook Neder- opdracht ontvangen zich strikt aan landse en Belgische vliegtuigen be de begrenzing van de corridors houden. Reuter meldt verder uit Bonn, dat het Eritce Hoge Commis sariaat het zenden van een protest I naar aanleiding van het incident overweegt. Bij het voorval waren v;er tot zes Sovjet-vliegtuigen be trokken. De Britse functionaris bü het vei-buurt van de grens bevonden, ligheidscentrum in Berlijn heeft on-1 Tot dusvercr mochten alle geal-^ middellyk bij zijn Sovjet-Rusrische lieerde vliegtuigen op hun oefen* collega geprotesteerd, zo heeft een 1 vluchten tot aan de grens komen. MlG-15 BELANGRIJKSTE RUSSISCHE STRAALJAGER horen, hebben bevel gekregen om bü vluchten boven West-Duitsland, tien mijlen (16 km) van de grens van de Russische zone van Duits land vandaan te blijven. Dit bevel is het gevolg van het neerschieten docr Rus-ische jachtvliegtuigen van geallieerde toestellen die zich in de, 1111II Deze lijn mogen de Rus»i»che of Wesferse vliegt"uig»n nief passeren r Geoorloofde luchfcorridors voor de Weslerse vliegfuigenn. Berlijn. De - vliegfuigen mogen nief buifen deze luchfcorridors komen. DeMIG-15; eenpersoons straaljager Snelheid ca 1025 km per uur Bruto gewicht tussen 5450-5900kg. Lengte ca. 10 meter Bewapening: Twee 12,7mm.snelvuur- kanonnen en één 30 mm. snelvuur kanon aan stuurboord Radio-Moskou heeft medegedeeld, dat de zitting van de Opperste Sow jet niet Zaterdag zal worden ge houden, zoals oorspronkelijk was aangekondigd, doch Zondag De vergadering moet de benoeming van Malenkof tot premier en de an dere benoemingen goedkeuren. Deze bekrachtiging is het enige punt op de agenda. Het zal de vierde zitting van de Opperste Sowjet (het Russische parlement) zü'n, die in 1950 werd gekozen. De eerste drie zittingen waren ge- wüd aan de behandeling en aanvaar ding van de begiotingen der Sowjet- Unie voor resp. 1950, 1951 en 1952. Indien besloten wordt op deze zit ting ook de begroting te behandelen kan de bü een komst vier tot vüf da gen duren. Hoewel ex-konlngin Narriman zeil geen mededelingen heeft gedaan, lijkt het wel zeker, dat haar vertrek uit Rome naar Zwitserland een defi nitieve scheiding van ex-koning Fa- roek betekent. Mevrouw Sila Sadek, Narrimans moeder, heeft gis'eren be kend gemaakt, dat haar dochter bin- men enkele dagen naar Cairo zal te rugkeren en reeds besloten heeft tot een „volledige en definitieve schei ding". 3iM. JCaningin Juiiana te fyuwe In de generaal de Bonskazerne te Grave heeft H. M. Koningin Juliana gisteren aan het daar gelegerde regiment zware Infanterie Chassée het nieuwe vaandel uitgereikt. Na de inspectie werd de ban geopend, waarna door de regimentscommandant het oude vaandel op een drietal dieptetrom- men werd gelegd, terzijde van het podium. Daarna reikte de Koningin Narrimans oom, Moestafa Kemalniet een toespraak het nieuwe vaandel over aan de regimentcommandant, gedeeld,hdat Narriman echtecheldfng j t«'tenant-Ko!onel J. Hots, welk moment hier In beeld Is gebracht. Achter zal aanvragen, zodra zij in Egypte far'- b ba zal zijn teruggekeerd. Zü zou te Ge- nève blüven, totdat de Egyptische regering haar een visum had ver- Strekt. Volgens de Mohammedaanse wet kan een man van zün vrouw schei den door drie maal achtereen de ech'tscheidingsformule uit tc spreken in aanwezigheid van getuigen. Een vrouw moet echter een echtschei- dingsvonn's van een priesterrecht- verkrijgen en men verwacht, 11. M. de chef van het militaire huis van II. M. dc Koningin, adjudant- generaal N. A. Rost van Tonningen. kende, evenwel, dat Narriman hem om echtscheiding had gevraagd. Ex-koningin Narriman bevindt dat ex-koningin Narriman dat laat- zich in financiële mo^ilykheden en ste wil doen. Wat er met het kind, heeft d^ Egyptische autoriteiten te- Achmeu Foead, die althans in naam legrafisch verzocht, haar spoedig toe- Koning van Egypte is, zal gebeuren, stemming te geven naar Egypte te- is nog onzeker. rug te keren, zo heeft haar oom Volgens een verklaring welke ex- koning Faroek gisteravond heeft uit gegeven heeft generaal Naguib zün huwelük gebroken, „daarbij gebruik Moestafa Sadek Vrüdagavond te Cai ro meegedeeld. „Om aan te tonen, over hoe wei nig geld zü beschikt, hebben Narri- makend van het machtigste van alle man en haar moeder ons gevraagd, wapens: de schoonmoeder". Faroek de passage per vliegtuig van Genè- zei vastbesloten te zün om „in alle ve naar Cairo in Egypte te betalen, omstandigheden" de voogdü over aangezien zü niet voldoende geld in zün veertien maanden oudt zoontje Zwitserland hebben", aldus Moesta- Achmed Foead te behouden. Hü ont-1 fa Sadek. Dr. N. Waterman Dr. N. Waterman, die Dinsdag as. zijn 70ste verjaardag hoopt te vieren Per 1 April a.s. zal hij het grootste deel van zün werk als kankeronder zoeker bij het Nederlands Kanker Instituut te Amsterdam, waar hij 33 jaar als bioloog werkzaam is geweest, neerleggen. Dr. N. Waterman is een der meest vooraanstaande kanker onderzoekers in ons land. drie mannen, die Rusland besturen. Is het wonder dat de wereld niet veel van hen verwacht? Zü bieden geen enkel perspectief op verbetering van de gespannen sfeer en wanneer de situatie door incidenten, zoals in de afgelopen- week hebben plaats gehad, uiterst onbehaaglük wordt, ligt dat geheel in de lün van de verwach tingen. Gisteren is in de Veiligheidsraad een stemming gehouden over de be noeming van een nieuwe secretaris generaal, nodig geworden door de ontslagaanvrage van Trygve Lie. De voornaamste candidaat was de Ca nadees Lester Pearson, op wie 9 stemmen werden uitgebracht. Er was één onthouding (Libanon). Pearson zou dus gekozen zijn, als één land niet z'n veto had uitgebracht. Of schoon de stemming geheim was, twüfelt niemand er ook maar één ogenblik aan, wie dit veto heeft uit gebracht. Het is de 57ste maal, dat Rusland van het veto-recht gebruik maakte. Op de tweede candidaat de Phi- lippün Romulo werden vy'f stemmen uitgebracht, twee tegen een vier ont houdingen. De tegenstemmen zou den hier Rusland en Frankrük ge weest zün. Engeland, Denemarken, Libanon en Pakistan zouden zich van stem ming hebben onthouden. De Poolse candidaat, Skrzesezews- ki, kreeg alleen de steun -van de So wj et-Unie. Er zün, naar verluidt, geen nieu we candidaten gesteld. Rusland zou wellicht geneigd zijn, mevrouw Vya- ja Laksjmi Pandit van India als zün „tweede keuze" voor te stellen. Men verwacht, dat de besprekin gen tussen de „Grote Vüf" rich nu zullen concentreren op een poging om de Sowjet-Unie te bewegen, zich van stemming te onthouden, als Pearson opnieuw candidaat wordt gesteld. Stalins begrafenis bezorgde hem een longontsteking Klement Gottwald, president van het communistische Tsjecho-Slowakije, is stervende. Dat is althans de conclusie, die artsen in Oostenrük trekken uit de drie bulletins welke gisteren in snelle successie over de gezondheids toestand van de president door radio-Praag werden bekend gemaakt. Gottwald, die blijkbaar kort na zijn terugkeer uit Moskou, waar hij dc begrafenis van Stalin had bijgewoond, een longontsteking en pleuritis heeft gekregen, was volgens een mededeling, welke vannacht werd omgeroepen, ernstig ziek". Volgens een medisch bulletin, dat Zaterdagochtend vroeg door radio-Praag werd bekend gemaakt, is de toestand van president Gottwald van Tsjecho- Slowakije nog ernstig. In het door vier artsen ondertekende communiqué wordt gezegd: „Na het consulteren van chirurgen is een borstpunctie verricht en een bloedtrans fusie gegeven. Niettegenstaande deze maatregelen is de gezondheidstoestand nog ernstig." se leger. Hij deserteerde, evenals vele andero Tsjechen, tegen het ein de van de oorlog. ff IS DIT GRAZT HET WAS KOUD IN MOSKOU Vorige week woonde Gottwald, die do Tsjechoslowaakse commuhisten in 1948 volledig aan de macht bracht, in Moskou de begrafenis van S^alin bü- Deze plechtigheid speeldé zich grotendeels af in de open lucht op het Rode Plein. Het was toen bitter koud in de Russische hoofdstad. Dr. Gottwald is de derde presi dent van de in 1918, na afloop van de eerste wereldoorlog, gestichte Tsjechoslowaakse republiek. Hü staat onder meer bekend als een uitstekend organisator op politiek gebied. Onder degenen, die met hem sa men de Tsjechoslowaakse commu nistische partij hebben gesticht, be vindt zich Rudolf Slansky, de ge wezen secretaris-generaal der par tij, die in November j.l. met tien an deren, is opgehangen, na wegens „hoogverraad en sabotage" ter dood te zün veroordeeld. Gottwald is op zestienjarige leef tijd tot de jeugdafdeling der Tsje choslowaakse socialistische partü toegetreden. In de eerste wereld oorlog diende hü in het Oostenrük- Na de stichting der Tsjechoslo waakse republiek begaf hij zich als sociaal-democraat in de politiek. Toen in 1921 de Tsjechoslowaakse com munistische partü werd gesticht, ging hü daarheen over. In 1929 werd hü secretaris-gene raal en parlementslid. Hü was on geveer tien jaar Tsjechoslowaaks v olksvertegen woordlger Na de in 1938 gesloten overeen komst van München, waarbü Tsje- j cho-Slowaküe het Sudetenduitse ge- bied aan Duitsland en door Polen en Hongaren bewoonde streken aan Polen en Hongarije moest afstaan, begaf Gottwald zich naar Moskou, waar hü werkzaam was voor het Tsjechoslowaakse verzet en de uit geweken Tsjechen. Na de tweede wereldoorlog keer de Gottwald naar Tsjecho-Slowaküe terug, waar hü in Mei 1945 vicepre- mier werd, hetgeen hü tot Juni 1946 bleef. In Mei 1946 werd hij tot voor zitter der Tsjechoslowaakse commu nistische partü gekozen. Drie jonge Tsjechische vliegen, die gistermorgen met een oud vlieg tuig van Duitse makelij naar de Brit se zone van Oostenrijk waren ge vlucht, gaven dc wens te kennen bij de Amerikaanse luchtmacht te wor den ingelijfd. De drie, een luitenant en twee kor poraals, landden gistermorgen op het vliegveld van Graz, na een vlucht van 184 km uit Bratislava. Zij maak ten daar deel uit van een opleidings school van de Tsjechische luchtmacht. Hun eerste vraag aan de Britse militairen, die op het toestel afstorm den, was: „Is dit Graz?". Na het be vestigende antwoord, vroegen zü di rect asyl. De militaire autoriteiten namen hen voor 'n verhoor in voor lopige bewaring en hun toestel, een „Arado 96", werd door Brits perso neel naar een hangar gereden. De mannen vertelden gisteroch tend vroeg van het vliegveld bij de school te zün opgestegen. In de duis ternis waren zü naar de hangar ge slopen. Hun parachutes moesten zij afdoen om zich in het kleine toestel te kunnen wringen. In zonnig maar koud weer vlogen zü over de Rus sische zone van Oostenrük, passeer den de Sovjetstraaljagerbasis van Wiener Neustadt en vlogen vervol gens over de grens van de Britse zone. Zü hadden besloten te vluchten, omdat zij het communistiesche regi me niet langer konden verdragen. Het plan tot de vlucht hadden zü reeds lang van tevoren opgesteld. De handeling van militairen in Tsjecho- slowakije noemden zij ronduit slecht. Het voedsel was veel te weinig: een soldaat kreeg niet meer dan 500 gram zuur brood per dag. In het Nationaal Rampen fonds was tot gisteravond 81 millioen gulden binnengeko men. Tot Donderdagavond was bijna 80 MILLIOEN bijeengebracht. .J Jiomeltje Wilt ge veel van het leven ont vangen, begin dan met veel van uzelf te eisen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1