3)e GökkeSou^mvt
Maarschalk Stalin is Donderdagavond gestorven
KREMLIN
Rouw in de gehele Sovjet-Unie
Stoffelijk overschot zal rusten naast Lenin
71,5 millioen
gulden
Reacties op
Stalins dood
Wie wordt Stalins opvolger?
Eisenhower handhaaft
zijn standpunt
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
VRIJDAG 6 MAART 1953
44ste JAARGANG
No. 12831
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracbt 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. telefoontjes f 1.50
vlagt halfstok
Wat niet sterft
J^U DE DOOD HEEFT toegeslagen,
de hand van de gevreesde man
in het Kremlin heeft verlamd en hem
gelijk heeft gemaakt met. allen, die
aan de wet der sterfelijkheid zijn on
derworpen, nu komt allerwegen de
neiging naar voren om. „van de dode
niets dan goeds" ce zeggen. In dit ge
val kan zelfs degene, die in Stalin
de lijfelijke duivel zag, in de gestor
vene nog goede eigenschappen er
kennen en op z'n minst toegeven, dat
Stalin een man was, waarmede' de
gehele wereld geducht rekening
hie.ld, waarschijnlijk de man, met
wie het meeste rekening werd ge
houden van alle staatslieden. En in
dit opzicht kan men zeggen, dat hij
de grootste staatsrtian van onze tijd
is geweest.
Men neeft bij het wegvallen
van een dergelijk man de
neiging om achterom te kij
ken en beschouwingen te wijden
aan zijn leven en streven, dat voor
bij' is. Dat kan van belang zijn, om
dat een invloedrijk man steeds een
spoor nalaat, welk spoor gewoonlijk
nog enige tijd wordt gevolgd door
degenen, die na hem komen. Maar
belangrijker is de vraag naar het
geen nu komen gaat.
Wij kunnen omtrent de opvolging
en omtrent de toekomstige lijn der
Russische politiek gissingen en bere
keningen maken zoveel wij willen,
wjj stuiten daarbij telkens op de on- meer sluiten onder de beproefde leiding van de communistische partij, op-
berekenbaarheid van de toekomst. gericht en groot gemaakt door Lenin en Stalin". „De onsterfelijke glorie van
Stalin zal steeds levend blijven in de harten van hel volk en van de arbei
ders van de gehele wereld."
„Leve ons machtig socialistisch vaderland, leve ons grote Sowjct-voïJc,
leve de grote communistische partij van de Sowjet-Unie."
RADIO-MOSKOU MELDT, DAT MAARSCHALK STALIN DONDERDAG
MIDDAG OM 19.50 UUR NEDERLANDSE TIJD IS OVERLEDEN.
HET RUSSISCHE PUBLIEK WERD DOOR RADIO-MOSKOU PAS VRIJ
DAGOCHTEND OM 4 UUR NED. TIJD (DIT IS e UUR MOSKOU-TIJD)
VAN HET NIEUWS OP DE HOOGTE GEBRACHT.
DE MEDEDELING WERD VOORAFGEGAAN DOOR TROMMELSLA
GEN EN HET VOLKSLIED.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT ZAL WORDEN OPGFE/ARD IN HET
PALEIS DER VAKVERENIGINGEN.
ER ZAL EEN COMMISSIE WORDEN BENOEMD TER REGELING VAN
DE BEGRAFENIS.
DE DOCHTER VAN STALIN, SVETLANA, EN ZITN ZOON WASSILI
WAREN AAN HET STERFBED, SAMEN MET ANDERE FAMILIELEDEN.
Het overlijden is bekend gemaakt in een gezamenlijk communiqué van
het centrale comité van de communistische partij, de ministerraad en het
presidium van de opperste Sowjet.
„De dood van maarschalk Stalin is een enorm verlies vooi de arbeiders
van het land en van de gehele wereld. Dit nieuws zal de harten van onze
atbeiders, kolchozen en soldaten, alsook die van duizenden arbeiders in de
gehele wereld, met smart vervullen", aldus het communique.
„Alle volken van ons land zullen in deze dagen van rouw hun rijen nog
Speciaal bij de Russen weet men
nooit waar men aan toe is, hetgeen
één van de factoren is, waaraan zij
hun kracht ontlenen. Vrij algemeen
wordt aangenomen, dat Stalins lei
ding zal worden overgenomen door
het driemanschap Malenkof-Molotof-
Beria en als er van dit drietal één
naar boven weet te dringen, dan zal
dit, naar men meeni, wel Malenkof
zijn, de man met de partij achter
zich.
Dit wordt vrij algemeen aangeno
men, maar het zou de eerste keer
niet zijn, als men zich „vrij alge
meen" vergiste.
In één opzicht geloven wij ons ech
ter zeer zeker niet te vergissen en
dat is als wij' aannemen, dat de
communistische leiders, wie dan ook
naar voren zullen komen, nooit of te
nimmer een wijziging zullen brengen
in de basis van hun politiek, welke is
en blijft: de wereldrevolutie. -
Of het nu Lening was of Stalin, of
het nu Malenkof wordt of Molotof
de algemene tendenz van de rode
politiek zal blijven gericht op de
verovering van de wereld. En daarom
achten wij elke suggestie om de be
wapening van West-Europa even te
laten rusten en het er nu wat gemak
kelijker van te nemen in afwachting
van de ontwikkeling van een even
tueel nieuwe Russische politiek, vol
komen foutief, ongemotiveerd en
funest.
Er is zelfs alle reden om krachtiger
dan ooit voort te gaan met de opbouw
van onze defensie en met de aaneen
sluiting van de gelederen. Want als
het waar is, dat Stalins invloed dik
wijls matigend heeft gewerkt dar is
er reden tot vrezen, da., nu alle ma
tiging overboord zal worden gewor
pen en dat de Russische tactiek in de
koude oorlog uitdagender zal wor
den dan ooit.
Nieuwe heren voelen vaak be-
hoofte aan soectaculaire succesen. en
men kent het sDreekwoord. d3t nieu
we bezems schoon vegen. Er is der
halve geen enkele aanleiding voor ver
slamink Integendeel.
De dood heeft Stalin's lichaarm
verstijfd, doch zijn geest leeft en zal
door anderen levend worden gehóu
den.
was tot gisterenavond
bij het Nat. Rampen
fonds binnengekomen
De telefooncentrale te Moskou hééft aan de centrale te Londen meege
deeld, vanochtend vroeg, dat „alle lijnen gestoord" zijn. Eensluidende be
richten komen uit andere Europese centra, waar men tevergeefs trachtte
met Moskou in verbinding te komen.
DE DODENWACHT.
Het stoffelijk overschot van de
maarschalk zal in een open kist wor
den opgebaard in de zuilenhal van
de Dom Sojoefoz, het gebouw van zaken noemt mta Stalins dood de
de vakverenigingen nabij de "mu-" "Belangrijkste gebeurtenis sinds het
ren van het Kremlin. Russische keur
troepen zullen de dodenwacht be
trekken.
Het stoffelijk overschot wordt ge
balsemd. De borst van de overledene
zal gesierd zijn met al zijn onder
scheidingen. Talrijke schijnwerpers
zullen hun stralen richten op de baar.
Wanneer het stoffelijk overschot
zal liggen opgebaard zal een cordon
van duizenden leden van de veilig
heidstroepen en de politie een groot
gebied rondom het vakverenigings
gebouw afzetten. Dit cordon zal zes
rijen diep zijn. Alle onbevoegden zul
len uit dit gebied worden geweerd.
Ook het Metropole hotel, waar voor
het merendeel buitenlanders vertoe
ven, valt binnen dit gebied. De be
woners zullen worden geïsoleerd.
Stalin zal waarschijnlijk worden
bijgezet naast Lenin in het grote
rosekleurige mausoleum aan het Ro
de Plein. Naar verwacht wordt zullen
diplomaten en buitenlandse corres
pondenten slechts op uitnodiging de
plechtigheid kunnen bijwonen.
Overal in de Sowjet-Unie heerst
diepe rouw. Van alle huizen te Mos
kou waaien zwartomrande rode vlag
gen. Van de buitenlandse ambassades
hangen de nationale vlaggen, half
stok.
De „Prawda", het orgaan van de
communistische partij, verscheen,
evenals alle andere Russische bla
den, met brede rouwranden om de
frontpagina, die geheel gewijd was
aan de mededeling van Stalins dood.
Een kwart van de pagina werd inge
nomen- door een portret van de over
ledene in maarschalksuniform, onder
het opschrift „de onsterfelijke naam
van Stalin zal altijd leven in de har
ten van het Sovjet-volk en alle voor
uitstrevende mensen".
President Eisenhower heeft zijn
minister van buitenlandse zaken me staatspolitie).
Foster Dulles verzocht aan de Russi
sche regering het medeleven van de
Amerikaanse regering te betuigen.
In de naaste omgeving van het
Franse ministerie van buitenlandse
einde van de tweede wereldoorlog.
In regeringskringen is men van oor
deel, dat de Sowje -staat sterk ge
noeg is de schok van Stalins dood te
doorstaan zonder binnenlandse on
lusten. „Welke ook de teleurstellin
gen zijn, die de laatste jaren hebben
gebracht", aldus een Franse rege
ringswoordvoerder, „Frankrijk zal
niet vergeten, dat Stalin een der
grootste bouwers was aan de ge
meenschappelijke overwinning in de
laatste wereldoorlog''.
De Italiaanse premier de Gasperi
zei: „In zijn leven heeft de dictator
voor ons land begrip noch considera
tie getoond. Als het echter waar is,
dat de aarzeling van de Sowjet-Unie
om een nieuwe wereldramp te ont
ketenen aan zijn persoonlijke invloed
te danken is, dan moeten wij dit in
zijn credit boeken".
De Russische minister van buiten
landse zaken Wisjinski heeft te New
York verklaard: „Het is een grote
slag voor het Russische volk en voor
de gehele mensheid. Stalins naam is
onsterfelijk".
Winsjinski vertrekt vandaag (Vrij
dag) met de Franse passagiersboot
„Liberté" naar Moskou.
Bondskanselier dr. Figl van Oos
tenrijk verklaarde, dat het Oosten
rijkse volk met grote droefenis het
nieuws heeft vernomen. „Stalin heeft
zijn leven tientallen jaren in dienst
gesteld van het Sowjet-volk. Hij was
de belangrijkste figuur van de he
dendaagse geschiedenis".
Van de zijde van het Japanse mi
nisterie van buitenlandse zaken is
Vrijdagochtend verklaard, dat de
Japanse regering het Kremlin offi
cieel noch onofficieel haar deelne
ming zal betuigen, daar Japan zich
„technisch" nog in staat van oorlog
met de Sovjet-Unie bevindt. (De
Sovjet-Unie heeft het vredesverdrag
van San Francisco met Japan niet
ondertekend).
De Zweedse socialistische premier
Tage Erlander heeft in een radio
rede verklaard, dat Stalin vereerd
is door millioen en en lange tijd het
voorwerp van verering zal blijven.
Doch ook millioenen koesteren ge
voelens van bitterheid en vrees voor
hem.
De leider van de Zweedse conser
vatieve partij, Hjalmarsson, ver
klaarde tegenover de pers, dat Sta
lin één van de machtigste mannen
ter wereld was. Hij belichaamde ech
ter een politiek, ,die lange tijd een
verschrikkelijke bedreiging voor het
vrije mensdom is geweest".
Onlusten in Albanië
Volgens de correspondent van het
Britse blad „Daily Express" te Bel
grado zou maarschalk Tito een pant
serdivisie naar de Albenese grens ge
zonden hebben, omdat er in Albanië
onlusten zouden zijn uitgebroken. De
anti-communistische verzetsbeweging
zou daar een poging hebben gedaan
het Russischgezinde regiem van Eri-
ver Hdoja omverte werpen.
OOK ANGST IN OOST-DUITSLAND
Volgens Westduitse functionarissen
zijn- begin van deze week in Oost-
Duitsland, in verband met de ziekte
van Stalin, spoed-veiligheidsmaatre-
gelen getroffen. Op order van het po
litbureau te Oost-Berlijn werden alle
veiligheidstroepen en gekazerneerde
volkspolitie in totaal meer dan
130.000 man gealarmeerd. Alle
verloven werden ingetrokken en
eenheden volkspolitie werden zon
der nadere motivering ter verster
king naar de grenzen met West-
Duitsland, Polen en Tsjecho-Slowa-
kije gezonden.
MAO NAAR MOSKOU.
Volgens het Chinese nationalisti
sche nieuwsagentschap op Formosa
zouden de Chinese communistische
leider Mao Tse Toeng en eerste mi
nister Tsjoe En Lai naar Moskou
gevlogen zijn voor besprekingen met
Sowjet-Russische leiders en hoofden
van communistische landen over de
toestand.
NEDERLANDS ROUWBEKLAG
Naar wij vernemen heeft de chef
van het protocol van het ministerie
van buitenlandse zaken, mr. J. Vis
ser, bij de ambassadeur van de Sov
jet-Unie te Den Haag de deelneming
van de Nederlandse regering be
tuigd met het overlijden van Stalin.
Hetzelfde zou te Moskou geschieden
door onze ambassadeur aldaar.
Er wordt door het departement
niet halfstok gevlagd, omdat het hier
niet het overlijden van een staats
hoofd betreft.
Een politiek testament?
Volgens Cecil Melville, diplomatiek
redacteur van de Londense „Eve
ning News", heeft Stalin enige tijd
geleden een politiek testament doen
gereedmaken, waarin hij bij overlij
den de opperste macht in de commu
nistische partij overdraagt aan Ma
lenkof en die in de staat aan Molo
tof.
Twee mannen, die Rusland goed
kennen, namelijk de gewezen Britse
Amerikaanse ambassadeurs te Mos
kou, sir David Kelly en William Bul
litt, zijn van mening, dat maarschalk
Stalin zal worden opgevolgd door het
driemanschap Molotof (vice-premier),
Malenkof (secretaris-generaal der
Russische communistische partij) en
Beria (hoofd van de Russische gehei-
MALENKOW
Sir David Kelly, die thans een reis
door België maakt, waarbij hij lezin
gen houdt, verklaarde Donderdag
avonds te Antwerpen niet te menen,
dat één man Stalins taak zou kunnen
overnemen „Zelfs niet een der
drie bovengenoemden". „Maar men
weet het nooit", voegde hij hier voor
zichtig aan toe. „Toen Lmin over
leed, is ook niiet voorspeld, dat Sta
lin de macht in het Sowjet-rijk aan
zich zou trekken".
William Bullitt verklaarde Donder
dag te Washington te menen, dat een
driemanschap als het genoemde
waarschijnlijk slechts tijdelijk zou
functioneren en hij meende dat het,
althans voor bepaalde tijd, „de zaken
voorzichtig zou aanpakken".
„Doch laten wij vooral voor ogen
houden, dat de communisten nimmer
wijziging brengen in de basis hun
ner politiek. Deze is en blijft: wereld
verovering", verklaarde de eerste
Amerikaanse ambassadeur bij het
Kremlin.
Een andere voormalige ambassa
deur der Verenigde Staten bij het
Kremlin, Averell Harriman, voor
spelde, dat na Stalins overlijden „in
geheel Rusland een periode van bui-
tengewone spanning en terreur zal
beginnen".
Gouverneur James Byrnes, voor
malige Amerikaans minister van
buitenlandse zakem zeide dat men
een „grote fout" zou maken door te
denken, dat Stalins ovenijden het
aanzien zou kunnen geven aan be
tere betrekkingen tussen de Wester
wereld'en de commuinstische sta- j
ten. I
Tenslotte verklaarde Earl Browder,
voormalig leider der Amerikaanse
communistische partij: „Stalin wist
de avontuurlijke neigingen van an
dere Sowjet-Russische leiders binnen
de perken te houden".
In tegenstelling met de verwach
tingen heeft het nieuws van Sta
lins ziekte op de beurzen van Tokio
en Osaka een scherpe koersdaling
veroorzaakt, vooral voor aandelen
van fabrieken van oorlogsmateriaal.
Algemeen wint de mening te Tokio
veld, dat het gevaar voor een derde
wereldoorlog is verminderd nu Sta
lin de macht niet meer uitoefent.
Dr. Alexander Kerensky, die in
1917 de tsaar als staatshoofd opge
volgd en wiens op de mensjewiki
(ongeveer: „socialisten") steunende
regering na drie en een halve maand
door de bolksjewiki (communisten)
onder Lenin c.s. ,ten val werd ge
bracht, heeft te New York in een te
levisie-uitzending verklaard na het
overlijden van Stalin geen snelle of
opzienbarende /ijzigingen in het
Russische bestuursstelsel te ver
wachten.
Extra fijne links geweven
DAMESKOUSEN
1.45
(Advertentie)
Overbevissing
Atlantische wateren
De elf Europese landen, die zijn
aangesloten bij de internationale con
ventie van 1946 tegen overbevis
sing, hebben in een deze week te
Londen gehouden conferentie een
permanente commissie voor het be
studeren van maatregelen ter voor
koming van overbt vissing van de
Atlantische wateren en die van de
Noordelijke IJszee ingesteld.
West-Duitsland heeft een uitno
diging om tot de conventie toe te tre
den aanvaard.
De conferentie heeft nieuwe nor
men vastgesteld voor de minimum
grootte van netmazen en voor de mi
nimum grootte van de verschillende
vissoorten. De normen zullen in alle
aangesloten landen, waartoe ook Ne
derland behoort, eerst op 5 April 1954
van kracht worden. Deze datum is
gekozen om het mogelijk te maken,
dat eerst de thans aanwezige netten
worden verbruikt.
Ook nu na de
dood van Stalin
President Eisenhower's aanbod om
Stalin „halverwege de V.S. en Rus
land" te ontmoeten geldt ook voor de
eventuele opvolger (s) van de Rus
sische staatschef. Maar de voorwaar- j
den, die hij op 25 Febr. stelde, blij-
ven ook nu van kracht, aldus zei
Eisenhower gisteren op zijn weke
lijkse persconferentie.
Deze voorwaarden zijn, dat de bij
eenkomst zich zal bepalen tot wat
het Amerikaanse volk van zijn
president verwacht, dat Amerika's
vrienden en bondgenoten van de ont
moeting geheel op de hoogte zullen
zijn en dat er een redelijke hoop
moet zijn, dat er iets ten bate van de
vrede bereikt kan worden.
Eisenhower kon niet zeggen, welk
effect Stalin's dood zou hebben op
de V.S en op het gehele Oost—West
conflict.
Met zijn adviseurs hield hij zich
voortdurend bezig over de verschil
lende mogelijkheden, die uit de dood
van de Russische premier kunnen
voortvloeien, maar zij waren steeds
weer terecht gekomen bij hun
punt van uitgang. In elk geval was
de houding van de V.S. er een van
voortdurende waakzaamheid.
Persoonlijk had Eisenhower het
idee, dat de Sovjet-Unie haar eigen
plannen zorgvuldig had uitgewerkt
en tot uitvoering bracht. Ongeacht
echter de personen, die betrokken
zouden zijn bij bestuurswisselingen
in Rusland zou hij ernstig naar vrede
blijven streven en geen offer zou
hem daarvoor te groot zijn.
Naar het Franse persbureau AFP
uit Teheran meldt, zal binnenkort
de echtgenote van do Perzische Sjah,
Soraja, om gezondheidsredenen Per-
zië verlaten en naar Europa reizen.
3to.*L%ef,tje
Bij tegenspoed blijkt het duidelijkst,
hoe groot iemands deugd is geweest.
Thomas ct Kempis.