RIJNSTREEK
Oproep van Prinses Wilhelmina
rJE LEIDSE COURANT
EERÖTE BLAD - PAGINA 2
-
iNè^ÉN"!
ALPHEN AAN DEN RIJN
ZUINIG GEMEENTEBESTUUR
Toen de vereniging „Oud Leiden"
jubileerde, heeft het bestuur een
boek uitgegeven, op de aanschaffing
waarvan leden een reductie genoten.
De belangstelling was minder groot
dan verwacht was en zodoende bleef
er een flink aantal exemplaren over.
Besloten werd deze boeken tegen 'n
korting van 1.50 beschikbaar te
stellen voor nieuwe leden.
De gemeente Alphen a.d. Rijn, die
lid is van „Oud Leiden'' had ver
zuimd het boek aan te stohaffen. Be
sloten werd het lidmaatschap op te
zeggen en een paar weken later
weer lid te worden. Alles verliep
volgens plan en Alphen kreeg de ju
bileum-uitgave met de korting van
1.50.
De opgravingen welke sedert en
kele dagen op de plaats, waar het
oude raadhuis heeft gestaan, worden
verricht namens het Biologisch Ge
nealogisch Instituut van prof. Van
Giffen, onder toezicht van zijn assi
stent dr. Glasbergen naar het Alba-
niane uit de Romeinse tijden, blijken
het vermoeden dat dit daar heeft
gestaan, niet te beantwoorden. Hoe
wel men reeds op de juiste diepte is
gekomen met de brede en lange
ELECTRICITEITSMETER
STOND 7 JAAR STIL
De 51-jarige E. W. de K. uit Eef-
de was in 1945 tot de ontdekking ge
komen dat het registratie wieltje van
de electriciteitsmeter door middel
van een spijker tijdelijk tot staan
kon worden gebracht. Dit drukte
uiteraard de maandelijke lichtreke-
ning. De K. had deze manipulatie
zeven jaar volgehouden, hoewel zijn
vrouw, naar haar zeggen, er niets
van wist. De officier van justitie
noemde dit Woensdagmorgen ter zit
ting een buitengewoon ernstig feit
en requireerde 6 weken. Nadat de
raadsman i.v.m. het gezin clementie
had gepleit, veroordeelde de poli
tierechter De K. tot de gevraagde 6
weken, doch voorwaardelijk en een
onvoorwaardelijke geldboete van 40
gulden.
Aetherklanken
VRIJDAG
Televisie-uitzending
AVRO. 20.15—21.45: 1. Actualitei
ten; 2. Documentair boekenpro
gramma; 3. Weerpraatje; 4. Fragm.
„Song of Russia", film; 5. „Briefge
heim", één-acter.
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA
12.00 AVRO. 16.00 VARA. 1930.
VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23.00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws. 7.13 Gramofoonmu
ziek. 8.00 Nieuws en weerberichten.
8.18 Gramofoonmuziek. 8.50 Voor de
huisvrouw. 9.05 Gramofoonmuziek.
9.35 Waterstanden. 9.40 Voor de kleu
ters. 10.00 „Kinderen en mensen"',
causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20
Gramofoonmuziek. 10.30 Schoolradio.
10.50 Orgelspel. 11.20 Radioieuiile-
ton. 1.40 Alt en piano. 12.00 Musette-
orkest. 12.30 Land- en tuinbouwme-
dedelingen. 12.33 Sport en prognose.
12.48 Gramofoonmuziek. 13.00 Nieuws
13.15 Mededelingen of gramofoon
muziek. 13.20 Metropole orkest. 13.50
Gramofoonmuziek. 14.00 Kookpraat-
je. 14.20 Vierhandig pianospel. 14.50
Voordracht. 15.10 Bas-bariton en
piano. 15.30 Lichte muziek. 16.00
Gramofoonmuziek. 16.30 Voor de
jeugd. 17.00 Gramofoonmuziek. 17.20
Muzikale causerie. 18.00 Nieuws.
18.15 Felicitaties. 18.45 Hoorspel.
19.00 Gramofoonmuziek. 19.10 .Boe
ven, burgers en brigadiers", klank
beeld. 19.30 „Vreugde en verdriet,
causerie. 19.50 Berichten. 2U.00
Nieuws. 20.15 Joodse volksliederen.
20.30 Reportage. 20.40 „Aanpassing",
causerie. 21.00 „Het hangt aan de
muur en het tikt". 21.25 Lichte mu
ziek. 21.50 Buitenlands weekover
zicht. 22.05 Pianorecital. 22.40 „Van
daag", causerie. 22.45 Avondwijding.
23.00 Nieuws. 23.15 ,ln huwelijk en
gezin", causerie. 23.3024.00 Orgel
spel.
HILVERSUM II, 298 M.
7.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws. 7.10 Gramofoonmu
ziek. 7.15 Ochtendgymnastiek. 7.30
Gramofoonmuziek. 7.45 Een woord
voor de dag. 8.00 Nieuws en weer
berichten. 8.15 Gewyde muziek. 8.45
Gramofoonmuziek. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Pianorecital. 11.30 Gra
mofoonmuziek. 12.30 Land- en tuin-
bouwmededelingen. 12.33 Gevarieerde
muziek. 12.59 Klokgelui. 13.00
Nieuws. 13.15 Vocaal dubbelkwartet.
13.45 Gramofoonmuziek. 14.00 „Met
cog en oor de wereld door", filmles.
14.30 Omroeporkest en solist. 15.15
Voordracht. 15.35 Gramofoonmuziek.
16.00 „Hoe maakt men een warme
bak om vroeg te zaaien", causerie.
16.15 Gramofoonmuziek. 17.00 Ka
mermuziek. 17.30 Militaire reporta
ge. 17.40 Gramofoonmuziek. 17.45
Fries programma. 18.00 Gramofoon
muziek 18.10 Een goed woord voor
een goede zaak. 18.15 Amusements
muziek. 18.40 Huismuziek. 19.00
Nieuws en weerberichten. 19.10 Re
geringsuitzending: „Verklaring en
Toelichting". 19.30 Gramofoonmu
ziek. 20.00 Rsdiokrant. 20.20 Orgel
concert 20.40 Metropole Orkest.
21.10 „Vincent van Gogh", reportage
klankbeeld. 21.30 Gewijde muziek.
22.00 Lichte muziek. 22.25 Algemene
Kunstrubriek. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws en S.O.S.-berich
ten. 23.15 Het Evangelie in Espe
ranto. 23.3024.00 Gramofoonmu
ziek.
sleuf, is er feitelijk nog maar weinig
materiaal aangetroffen, dat hierop
duidt. Men zal nog trachten de sleuf
voor de helft nog enkele tientallen
centimeters dieper uit te graven,
doch indien ook dit geen resultaat
oplevert, gaat het gat dicht, zeer tot
teleurstelling van de historici.
VOORZ. v. d. KANT VAN GRAFICI
NAM AFSCHEID
Do R.K. Grafici kwamen Woens
dagavond in de Sint Josephzaal bij
een. In deze bijeenkomst, welke door
de heer G. Th. A. v. d. Kant werd
geleid, nam deze ais voorzitter, na
bijna 35 jaren de afdeling te hebben
geleid, vanaf de oprichting, afscheid.
De heer v. d. Kant herdacht bij deze
gelegenheid nog even de overleden
mede-bestuursleden, aan wie hij zul
ke goede herinneringen had bewaard
en dankte ook de huidige secr.-
penn., de heer A. W. G. v. Leeuwen,
alsmede de leden en het hoofdbe
stuur.
Namens het hoofdbestuur sprak
de heer W. de Zwager hartelijke
dankwoorden.
Namens de afdeling sprak de heer
A. W. G. van Leeuwen een kort af
scheidswoord, waarin hij zijn spijt
uitdrukte, dat de heer v. d. Kant
van zijn voornemen niet was af te
brengen. De principiële vakargani-
satie van de R.K. typografen heeft
veel aan hem te danken. Als stof
felijk blijk van waardering bood spr.
een paar lederen handschoenen aan.
De heer v. d. Kant dankte voor de
hartelijke woorden en het geschenk.
De Bondsbestuurder, 'V
Zwager behandelde, in de vorm van
vraag- en antwoordspel, tal van ac
tuele onderwerpen, waarmede de le
den te maken kunnen krijgen. Pen
sioenregeling, uitkering toeslag 12%
pet., met pensioengrondslag tot 20
pet., het algemeen sociaal fonds als
bezit van de bedrijfsgemeenschap,
tbc-verzekering en -bestrijding, het
stuiverslidmaatschap van H. L., de
wachtgeld- en werkloosheidsverze
kering en sprak tenslotte over wat
de bond voor de jongeren doet.
De heer A. F. Ruljssenaars, voorz.
van de pl. afd. van de K.A.B. lichtte
het a.s. algemeen onderzoek op tbc
toe. Spr. had ook een woord van
waardering bij het heengaan van de
heer v. d. Kant en wees ook op de
activiteiten van hem buiten de Gra
fische bond, op parochieel en organi
satorisch gebied.
Namens de Deken sprak kapelaan
F. C. Verheul, e.a., die ook nog het
gebruikelijk geestelijk puntje ver
zorgde.
Gemeenteraad. Vrijdag 20 Maart
om 7.30 uur wordt er raadsvergade
ring gehouden.
Candidaten P. v. d. A. In een
langdurige vergadering, in gebouw
Volksbelang aan de Rhenanialaan,
onder voorzitterschap van de heer
G Nijman gehóuden, stelde de pl.
afd. van de P. v. d. A. de volgende
groslijst samen voor de a.s. gemeen
teraadsverkiezing: 1. Ph. H. Rogaar,
2. G. Nijman, 3. A. Rietveld, 4. J. C.
Duin, 5. mevr. M. Houtmanv. d.
Schee, 6 L. Wingelaar, 7. H. v. d. Ak
ker, 8. J. Bijl, 9. C. de Bruin, 10. E.
Nieuwenhuis, 11. L. W. Leeuwen
hoek, 12. D. Bijl.
De heren Rogaar, Nijman en v. d.
Akker zijn zittend.
Brug der zuchten. Een autobus
van Maarse en Kroon kreeg het
Woensdagavond te kwaad met de
Alphense brug. Voor de zoveelset
maal is er weer eens een olietank
van een passerende auto stuk gesla
gen. Met moeite kon de wagen naar
het kerkplein rijden, vanwaar hij
later moest worden weggesleept
Uiteraard werd de Pieter Doelman
straat door de weglopende olie niet
bepaald verfrist.
Tegen een lantaarn. Toen een
vrachtwagen van de fa. v. d. Steen
uit Nieuwerbrug, bestuurd door de
heer v. S. Woensdagmiddag om
streeks 5 uur in de Prins Bernhard-
laan reed in de richting van het
centrum van de gemeente Alphen a.
d Rijn, geraakte de stuurinrichting
van de auto defect. Hoewel de chauf
feur sterk afremde, kon hij een bot
sing met een lantaarnpaal, ter hoog
te van de Van Heemskerkstraat,
niet voorkomen. Gelukkig bevond
zich op dat moment aldaar geen an
der verkeer, zodat dit ongeluk by
wat materiële schade is gebleven.
Damkampioenschap. Uitslagen
4e ronde om het persoonlijk dam
kampioenschap van Alphen a. d.
Rijn. Hoofdklasse A: C. ZijlstraJ.
Vrolijk 20; WolswijkH. de Vos
11; Gelderblomv. d. Ent 20;
Hoofdklasse B: WortmanW. Ver
boom 02; C. VerboomD. Bevaart
20; Disselv. Muiswinkel 11.
Eerste klasse: Koelewijnv. d.
Voorst 20; de Leeuw—v. Klaveren
1—1; Van Triestv. d. Spek 20;
VerkadeWortman 0—2. Jeugdklas-
se: A. Brunt—Wortman 02; H.
BruntM. Overes 02.
BOSKOOP
Verbetering van de Rozenlaan.
Het besluit tot verbetering van de
Rozenlaan kon destijds geen door
gang vinden wegens gebrek aan ka
pitaalmiddelen. Intussen is de toe
stand, waarin deze weg is komen te
verkeren, dermate verergerd, dat een
gedeelte door een hekwerk moest
worden afgesloten.
Het plan van 1951 voorzag in een
herstel over een lengte van ongeveer
400 meter, gerekend van het noorden
af. Het lag aanvankelijk in de bedoe
ling het resterend gedeelte van onge
veer 70 meter te betrekken bij het
plan Zuid wij kse brug Rozenlaan -
brug Bij nader inzien blijkt het be
ter de gehele Rozenlaan te herstel
len. De begroting van de directeur-
gemeentewerken is derhalve geba
seerd op het maken van een nieuwe
schoeiing en verbetering van het
wegdek over een lengte van 470 me
ter. Nog zij meedegedeeld, dat bij het
plan tot vernieuwing van de Zuid-
wij ksebrug en de verbetering van
het gedeelte Reijerskoop voor de al
gemene begraafplaats de Rozenlaan-
brug betrokken wordt. Dit plan is in
voorbereiding. Omtrent de tijd van
uitvoering zijn B. en W. nog in het
onzeker in verband met de werken
der provincie aan de Biezen. Het is
met het oog op het verkeer niet mo
gelijk beide werken tegelijkertijd uit
te voeren.
Dammen. Om het kampioen
schap dammen van de Damclub
„Boskoop" werd de volgende partij -
ncn gespeeld: H. GazenborgH.
Trimp 2—0; A. N. v. Tol—A. Koster
20; A. KosterAnt. Trimp 20;
A. N v. TolD. Lankhuyzen 20;
W. A. v. OtterlooH. Glazenborg
11; T. A. Venema—Ant. Trimp
2-0.
I
HAZERSWOUDE (Dorp)
Winkelweekcommissie. Woens
dagavond kwam de Winkelweekcom
missie met de deelnemers van „De
Bietenweek 1952" in ledenvergade
ring bijeen. De secr., de heer G. Se-
pers, bracht verslag uit over de ge
houden winkelweek en het suoces,
dat deze winkelweek heeft gehad
niettegenstaande er verschillende
middenstanders niet hebben meege
daan. De totale verkoop overtrof de
verwachting. De penn. had een ba
tig saldo. Hierna werd een verloting
gehouden van de prijzen, die niet
waren afgehaald op de winkelbon-
ren, waarop een prijs was gevallen.
LEIDERDORP
Een nieuwe partij— Bij de komen
de Gemeenteraadsverkiezing zal het
aantal candidatenl listen hier ter
olaatse een uitbreiding ondergaan.
In een daartoe gehouden bijeen
komst is nl opgericht een vereniging
van „Gemeentebelang". Het ligt in de
bedoeling bij de a.s'. verkiezing met
een eigen lijst uit te komen.
DAMKAMPIOENSCHAP.
Gisteravond is LDC gestart met de
wedstrijden voor het persoonlijk kam
pioenschap van Leiderdorp. Als een be
wijs van het bloeiend damleven moge
blijken, dat er maar liefst 36 deelne
mers zijn. Er wordt gespeeld in drie
klassen, n.l. hoofd-, eerste en tweede kL
De uitslagen luiden:
Hoofdklasse groep A: J. v. d. Zwan
A Spies 20; J. v. SandijkP. Vervark
11; R. MarbusAbr. Dorsman 11.
Hoofdklasse groep B: D. HassefrasG.
Nagtegaal 11; A. v. d ZwanJ. van
Heusden 20;; H. VerhoogtC. Deege
naars 11.
lste klasse: W. VerbeekJ. Goedhart
2—0; J. P. Heck—W .v. Eek 2—0; G.
DompelingC. v. Teylingen 20; P.
RietkerkA. v. Klaveren 02.
2de klasse: J. MeyerF. Bosman
2—0: J. B. v. d. WijngaardW. v. d.
Zwan 11.
LEIMUIDEN
Jaarvergadering L.T B. De heer
Verhoef sprak op de jaarvergadering
over varkenshouderij, c.q, mesterij
Na deze lezing werd de agenda af
gewerkt. In kas was een batig saldo
van 133.22.—. Bij de bestuursver
kiezing werden de aftr. leden G. P.
v. d. Meer en P. Noordermeer herko
zen.
De G.A. wees de L.T.B -leden er
op hun jongens toeh vooral naar ka
tholieken landbouwscholen te sturen.
Verder besprak de G. A. het St. Wil-
librordus Apostolaat en propageerde
ook de Oostpriesterhulp. De heer
Verhoef kreeg nog voor de tweede
maal het woord om te spreken over
kopziekte onder het rundvee.
Bij de rondvraag wenste de beer
Noordermeer de contributie, vooral
voor de kleine bedrijven, te verlagen
Deze zaak is inmiddels aan 't hoofd
bestuur door gegeven. De heer C.
Langeslag vond de L.E.I. berekenin
gen onjuist omdat deze uitsluitend
genomen worden van pachtbedrijven
en niet van bedrijven in eigendom.
Tot afgevaardigde naar de diverse
vergaderingen worden benoemd voor
de akkerbouwers de heer C. Lange
slag; voor veehouders de heer M.
Straathof; voor bloemkwekers, de
heer Q. v. Wieringen en naar de Alg.
Vergadering P. Langeslag en P.
Noordermeer.
NIEUWKOOP
Poldervergadering en verkiezing.
Ten huize van de secr. werd de jaar
vergadering gehouden van de ge
combineerde Noorderbuurter en
Voordijkse polders o.l.v voorz. H.
Janmaat uit De Hoef. Overgelegd
werd het rapport van de commissie,
waaruit bleek, dat de rekening in
orde bevonden was. De inkomsten
over '52 hebben bedragen 31.143
de uitgaven 39.032,20, nadelig saldo
7888.56.
De nieuw gebouwde woning voor
de molenaar-machinist heeft gekost
met inbegrip van aankoop bouwter
rein e.d. 18.054,23. Rijkssubsidie
4583bijdrage van de Stichting
Landverbetering Z.-Holland 7048,89,
blijft voor rekening van de polder
6422,34.
De omslag voor 1953 werd weder
vastgesteld op 31,— per hectare
(Noordsebuurt 30,
Besloten wordt een schrijven te
richten tot Ged. Staten over de wa-
terkerende kade langs de Kromme
Mijdrecht. De Polder is niet bij
machte deze in een voldoende staat
te onderhouden.
De kasgeldlening wordt, verhoogd
van 8000,— tot 12000,—.
Tot leden van de kas commissie
werden benoemd de heren P Wahle,
A. v ,d. Weyden en M. C. M Janmaat.
Met alg. stemmen werd benoemd tot
voorz., de heer H. Janmaat en in
diens plaats tot bestuurslid de heer
J. W. van der Horst beiden wonende
te De Hoef.
Geboren: Johanna Wilhelmina Ma
ria, dr van P. N. van den Haak en C.
M. Driehuis; Adriana Regina Ludwi-
ne, dr van J. de Rijk en C. Pieterse;
Petronella Lidwina Johanna Maria,
dr van Th. Hoogerwerf en M B. van
den Helder; Cornells Wilhelmus Pe
trus, zn van J. C. Langeslag en M.
J. Neuteboom.
Ondertrouwd: A. G. Woerde, 28 jr
en A. J. van Houten 24 jr.
Overleden: Willemijntje Meijer, 74
jaar, wed. van W. Verlooij.
Hieronder volgt een oproep, waar
op gedoeld werd in de aankondiging,
die voorvorige week van bevoegde
zijde werd gegeven omtrent een ini
tiatief ter verwezenlijking van de
gedachten in de rede van H.M. de
Koningin, op 8 Februari 1953 geuit.
OPROEP.
Van heler harte sluit ik mij aan bij
de woorden van onze Koningin na
de ramp van de nacht van 31 Januari
op 1 Februari gesproken tot, haar
volk, woorden van medeleven en
troost, woorden die haar bewonde
ring weergaven voor wat door onze
naamloze helden werd gedaan en voor
de zelfopoffering, waartoe zovelen
bereid waren. Zij wees op de eens
gezindheid, die als bij overrompe
ling zich weer liet gelden.
Het is naar aanleiding van deze
eensgezindheid, gewekt door deze
ramp, waarvan de «.waarste slag op
Nederland neerkwam, dat ik mij
richt tot de gehele vrije wereld.
Broeders buiten en binnen onze
grenzen.
Toen resultaten van menselijk ver
nuft het onheil van de waterstnood
niet konden keren, stonden wij ge
confronteerd met mze eigen machte
loosheid.
Diep bewogen door de nood hebt
gij meteen gehoor gegeven aan het
grote gebod van Christus- „Hebt uw
naaste lief als uzelve". Toen is in de
harten het beginpunt gelegd voor
een verbroedering der mensheid. Wij
ervoeren toen de kracht, tevens de
OUD-ADE
Stille Omgang. De deelnemers
aan de Stille Omgang worden Za
terdagavond 15 Maart 's avonds 11.15
uur verwacht in het aanbiddings-lof.
De kaartverkoop heeft plaats a.s.
Zondag na de H.H. Missen. Tot en
met a.s. Donderdag is er nog gele
genheid kaarten te halen bij de voor>-
zitter, de heer P. v. Seggelen.
ROELOFARENDSVEEN
Th. v. Son sprak voor Jongeren
beweging. In de Pancratiuszaal
kwam de Jongerenbeweging bijeen,
waarbij dc heer Th. v. Son sprak
over „Karaktervorming". Voorz. L.
Krijger, welke zich niet over een
grote opkomst kon verheugen, sprak
een welkomstwoord. De heer v. Son
stelde allereerst de vraag: „Wat is'
Karaktervorming" en vervolgens
„Wat verstaan wij onder een karak-
'tervol man". Groepsgewijze liet spr.
allereerst de aanwezige jongeren
over deze onderwerpen van gedach
ten wisselen, waar na hij zelf nader op
dit gegeven inging. Hieruit bleek
wel, dat de jongeren zich een juiste
inzicht in deze materie hadden ge
vormd. Éen leerzaam debat tot be
sluit was' zeer interessant.
bevrijding die er uitgaat van het ge
volg geven aan dit gebod, tegenover
deze kracht schrompelen vrees en
wantrouwen ineen, verdwijnt zelfs
haat.
Deze geest, waarvan de genezende
werking door ons heen is gegaan,
kan niets of niemand ons meer ont
roven: noch mens noch maatschap
pij, noch ramp noch chaos. Laten wij
in die geest van verbroedering ons
vertrouwen stellen en daarin voort
bouwen voor de toekomst.
Nu richt ik mij in het bijzonder
tot allen in Europa, die zich vrij kun
nen uiten.
Toen onze dijken bezweken hebt
gij gevoeld: hier wordt een stuk
Europese kust overspoeld, en metter
daad een Europees saamhorigheids
besef getoond. Dit was doeltreffend
Christendom, reëel toegepast op reële
nood.
De eenheid in Hem, die werkt en
bouwt aan onze toekomst en die met
ons is en bij ons ls, werd een feit
Bouwt het verrijzende Europa op, de
ogen gericht op deze Hoge Eenheid:
maakt er het cement van, dat men
sen en volken samenbindt.
U allen die dit leest nodig ik uit,
indien deze gedachte bij U weer
klank vindt daarvan te doen blij
ken, opdat wij elkaar leren kennen.
Ik ben er zeker van, dat allen bij
wie deze gezindheid leeft haar in da
den begeren om te zetten.
Wij reiken elkaar de hand en ver
welkomen elk initiatief dat op deze
grondslag reeds ls opgebloeid of nog
zal ontluiken.
En nu allen tezamen met dit ver
worven goed op weg, de toekomst in.
Volgen wij Hem, Wiens stem van
uit onze verbondenheid tot ons
spreekt.
WILHELMINA
Prinses der Nederlanden.
(Verzocht wordt betuigingen van
instemming te zenden aan de secre
tarie van H. K. H. Prinses Wilhel
mina, afdeling reacties oproep, pa
leis „Het Loo Apeldoorn).
SPORT
VIERTALLENCOMPETITIE VAN
DE NED. BRIDGE BOND.
District Leiden en Omstreken.
De uitslag van de 15de ronde
Hoofdklasse luidt als volgt:
Team v. d. Kruk gelijk tegen team
Noord wijk 1 (1 p. voor N); team
Jacobs wint van team Noordwijk
met 10 m.p.; team v. d. Kruk wint
van team Eling met 53 m.p.; team
de Ruiter-Z. wint van team de Bruin
met 16 m.p.; team v. Egmond wint
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Donderdagavond
tot Vrijdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
AANHOUDEND RUSTIG WEER
Overwegend droog weer met
in de nacht en ochtend bijna
overal laaghangende bewolking
of mist. Overdag plaatselijk op
klaringen. Weinig wind. Dezelf
de of iets hogere temperaturen.
6 Maart: zon op 7.16, onder 18.28.
maan op 0*14 en onder 8.31 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI zw. bew. 13 C.
OSLO nevel 2
STOCKHOLM licht bew. —5
KOPENHAGEN mist —0
LONDEN mist 1
AMSTERDAM geh. bew 3
BRUSSEL mist 2
PARIJS nevel —0
BORDEAUX onbew. 0
NICE zw. bew. 6
WARSCHAU onbew. —5
BERLIJN nevel 3
FRANKFORT nevel 4
MUNCHEN regen 3
WENEN regen 6
van team v. Wingen jr. met 11 m.p.;
team v. Egmond wint van team v.
d. Kruk met 6 m.p.
Eerste klasse A. Team Noordwijk
2 wint van team Alphen 1 met 6 m.p.
Hierdoor is Noordwijk 2 (Casper-v.
d. Berg Hogervorst Beugelsdijk)
kampioen van groep A.
Eerste klasse B. Team Noordwijk
2 wint vxan team Alphen 2 met 34
m.p.
Stand Hoofdklasse: 1. Koch, gesp.
14 gew. 11, gel. 2, verl. 1, voor 240,
tegen 22, w.p. 24; v. Egmond, 15, 11,
1, 3, 202, 60, 23; 3. de Ruiter-Zijlker
15, 9, 2, 4, 237, 80, 20; 4. v. Wingen jr
15, 7, 2, 6, 168 71, 16; 5. de Vrind 13,
7, 1, 5, 179, 77, 15; 6. Noordwijk I,
14, 5, 3, 6, 94, 114, 13; 7. v d. Kruk,
15, 6, 1, 8, 152, 147, 13; 8. Smelt, 15,
4, 2. 9, 65, 235, 10; 9. Jacobs, 15, 3. 2,
10, 31, 308, 8; 10. de Bruii, 15, 1, 2,
12, 26. 293, 4.
Disticts kampioenschap eerste klas
se: Team v. d. Ende (le kl. A.) wint
van team Noordwijk 2 (le kl, B.) m.
9 m.p.
Club viertallen „De Sleutels". Team
dam. Sier wint van team Seller met
20 m.p, team v. d. Ende wint van
team méj. Stichter met 32 m.p.; team
Smittenaar wint van team Klinken
berg met 38 m.p. team mevr. Bosse
gelijk tegen team Godijn (1 p. v. G.)
Wat lezers schrijven
HET AANTAL KINDEREN
Leiden, Februari 1953
Het hoofdartikel in de Leidse Cou
rant van 17 Februari, neemt stelling
in de veelomstreden vraag van de
„gemiddelde gezinsgrootte" in Neder
land. Is het misschien mogelijk, hier
tegen enkele feitelijke bezwaren in
te brengen, welke (buiten elke poli
tieke vinnigheid) tot een juister re
sultaat zouden kunnen leiden?
De (nooit te vergeten) grondslag
voor de behandeling dezer vraag,
moet wel dit zijn: Het doel waarvoor
men berekent, bepaalt welke gege
vens men in beschouwing moet ne
men. Ziet men dit in, dan wordt me
teen duidelijk hoe verschillende
schrijvers, zonder enige kwade trouw
of trucage, tot verschillende uitkoms
ten komen. Enkele van deze doel
stellingen nu, lopen in uw artikel
door elkaar heen. Mogen wij, in-
plaats van daarmee direct tegenstan
ders om de oren te slaan, trachten,
een en ander te ontwarren?
Er was, om te beginnen, sprake
van „alle inwonende, niet gehuwde
kinderen". Deelt men dat aantal nu
door het aantal echtparen, dan krijgt
men te zien, hoe groot het gemid
delde bijeenwonende gezin nu mo
menteel is. De uitkomst is dan on
geveer 2. Ziet men naar de echtparen
met kind(eren), dan blijkt, dat er
bij 2 ouders gemiddeld 2,61 kinderen
wonen. Daar hebben we dus een ant
woord op de eerste vraag van de bei
de vragen, die, zoals we boven zei
den, noodzakelijk gesteld moeten
worden. Wat heeft men nu eigenlijk
berekend? De tweede vraag moet
daarna zijn: Waartoe moet deze wijze
van berekening dienen? Het ant
woord hierop kan luiden; deze uit
komst is byv. van belang voor de
woningbouw Natuurlijk niet ln die
dwaze zin, dat men nu verder uit
sluitend woningen voor 4.61 mensen
zou moeten bouwen. Maar wel als
een algemene aanwijzing, waar het
gemiddelde ongeveer moet komen te
liggen, als men alle plaatselijke ver
schillende behoeften van woning
grootte samen zou vatten. Aangeno
men tenminste, dat er géén factoren
gevonden worden, die een verande
ring in de komende jaren waar
schijnlijk maken. Dat is een belang
rijk punt, waarop wij straks nog te
rug zullen moeten komen.
Stelt men zich een ander doel, dan
moet men voor de berekening echter
ook andere gegevens in beschouwing
nemen. Wannneer men bijv. studeert
op de vraag van de inkomsten, die
voor de gezinnen nodig zijn (en dat
doet drs Platenburg, die speciaal de
billijkheid van een kinderbijslag en
het treffen van een regeling dienaan
gaande onderzocht), dan is het in de
eerste plaats niet langer juist, om
de reeds „uithuizige" (hoewel nog
niet gehuwde) kinderen niet meer
mee te tellen Integendeel, die beho
ren, zo beschouwd, nog wél bij het
gezin. En zeer juist wordt daarmee
dan het probleem der „middengroe
pen" in verband gebracht. Want juist
daar zullen vaak de reeds uithuizige
kinderen nog ten laste van hun ou
ders komen, doordat ze studeren of
een dure vakopleiding volgen. In de
niet-middengroepen daarentegen
komt (naast dit zelfde geval) het
meestal voor, dat de uithuizige kin
deren reeds verdienen, of zelfs met
een deel van hun verdiensten reeds
hun ouders ondersteunen. Dat schept
grote verschillen in benodigde ge
zinsinkomens.
Nu maakt uw artikel, evenals het
rapport waarop het steunt, m.i. hier
bij verder twee fouten. In de eerste
plaats is het „aantal kinderen waarop
een huwende vrouw gemiddeld kans
heeft" niet geheel juist berekend.
Drs. Platenburg heeft terecht de ge
middelde huwelijksvruchtbaarheid
bezien van „reeds voltooide huwe
lijken" (als we even de gebruikelijke
maar weerzinwekkende term overne
men: alsof de zin van het huwelijk
voltooid ware, wanneer alle kinde
ren er zijn) Maar ten eerste be
schouwd; hij daarvoor (uit de volks
telling van 1930 en van 1947) de
vrouwen, die vóór hun 25e jaar huw
den. Dat was toen echter slechts 55
pet van het totaal aantal huwende
vrouwen; de andere 45 pet (die na
hun 25e jaar huwden, en dus waar
schijnlijk minder kinderen kregen)
blijven onvermeld. Ten tweede nam
hij als basis de „voltooide" huwelij
ken die in 1930 en 1947 geteld wer
den In de reeksen van cijfers, die
de vruchtbaarheid van die huwelij
ken (die dus tot ong. 1928 gesloten
werden) aangeven, ziet men het ge
middelde getal al regelmatig terug
lopen van 7,55 (vóór 1891) tot 4,10
(19241928), als men de vrouwen die
vóór hun 25e jaar huwden, overziet;
het laatste cyfer wordt 3,81, als men
alle toen gehuwde vrouwen in de
beschouwing betrekt. (Hierbij steeds
de kinderloze huwelijken niet mee
gerekend). Die ontwikkeling tot een
lager cijfer, zal zich, of men dat nu
wenselijk vindt of niet, nog wel even
verder doorzetten. In elk geval moet
verwacht worden, dat het cijfer voor
de komende jaren aanzienlijk bene
den de 4,95 zal blyven, het cijfer,
dat drs. Platenburg stelt en dat ge
middeld over de tussen 1908 en 1928
gesloten huwelijken is! (Zie 12e
volkstelling 1947, Serie A, Deel 4,
Staat 36).
Maar,in de tweede plaats: Gesteld
dus, het doel waarvoor men rekent,
is: de benodigde inkomsten per gezin
te schatten. Daarvoor kan men inder
daad de genoemde gegevens in
aanmerking nemen: dan krijgt men
een algemeen overzicht, wat het gem
Nederlandse gezin van de komende
jaren nodig zal hebben, speciaal voor
zijn kinderen. Doch dan moet men m.
i. scherp zien, dat voor het bepalen
van elke concrete inkomstenverle
ning per jaar of per vaste periode
(de kinderbijslag bijv.) géén ander
cijfer genomen kan worden dan het
in die periode werkelijk bestaande
aantal kinderen per gezin. En niet
het aantal, dat elk echtpaar gemid
deld kans heeft, in totaal te krijgen.
Of zou men voor alle gezinnen maar
vast een gemiddelde bijslag voor
3,81 kinderen willen uittrekken op
het nationale budget, omdat zij mis
schien gemiddeld kans hebben, dit
aantal te bezitten of later te krijgen?
Neen, men zal hier werkelijk niet
anders kunnen doen dan op de fei
telijk getelde gezinsgrootte op elk
gegeven moment, afgaan.
Misschien is het mogelijk om, langs
de weg van de boven opgeworpen
vragen, in „deskundige" gedachten-
wisseling, welke uw artikel zo op
prijs zegt te stellen, toch nog samen
tot resultaten te komen.
A. M. VAN PESKI.
Naschrift:
De heer Van Peski is blijkbaar de
bedoeling van de KVP-brochure
„Gezin als basis van de Gezinspoli
tiek" niet geheel duidelijk geworden.
De legende uit de wereld te helpen,
als zou het gemiddelde Nederlandse
gezin 4 personen tellen, welk gemid
delde voor elke vorm van sociale po
litiek woningbouw- zowel als
gezinspolitiek, bruikbaar zou zijn, dit
was de wezenlijke betekenis van deze
brochure. En evenals voor de wo-
ningbouwpolit'iek een op een bepaal
de wijze gevonden gemiddelde ge
zinsgrootte van 4 personen niet im
pliceert, dat alleen maar 4 persoons
woningen zullen worden gebouwd,
zo wil de KVP de kinderbiislagDoli-
tiek ook niet baseren op het gemid
deld gezin van 5 personen. De KVP
is altijd voorstander geweest voor 'n
kinderbijslag naar rato van het aan
tal kinderen. Een politiek van kinder
bijslag echter, waarbij grote gezinnen
niet meetellen, omdat hun percen
tage van het totale aantal gezinnen
op een bepaald moment geteld, niet
groot is, wijst op een onjuiste inter
pretatie van dit statistische materaal
Wat de andere vermeende fout in de
brochure van Platenburg betreft,
mogen wij, in overleg met het secre
tariaat van de KVP, verwijzen naar
een bespreking van Observer in de
Opmars van 27 Februari 1953, waar
in de critiek van prof. dr. Sj. Groen
man en dr. W. Steigenga op deze
brochure in het maandblad „Socialis
me en Democratie" van Januari 1953
tot juiste proporties wordt terugge
bracht. Lezing van Publicatie: „Eerste
resultaten van een statistische ana
lyse van de loop der geboortecijfers
in Nederland" door drs. T. v. d.
Brink, mogen wy de heer Van Peski
bovendien aanbevelen.
