S)e ft2idóeSou/fcci/itt
Amnestie
met critiek
Nog geen beschuldiging
tegen Naumann
Wie zal de waterschade
betalen?
Wat het water
de Britten kostte
De gezondheid
van de Paus
De luchtbrug
met Berlijn
Amnestie voor de
Elzassers
Hedennacht vocht St* Annaland,
maar de zee bleef overwinnaar
53 millioen
gulden
VRIJDAG 20 FEBRUARI 1953
44ste JAARGANG
No. 12819
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Maatschappelijk
gevaar
L neraal is in de laatste maanden het
Humanisme ter sprake gekomen, een
kwestie, welke sindsdien een belang
rijke plaats inneemt in de Nederland
se pers. Terecht. Men begint het grote
gevaar van het Humanisme te onder
kennen en het feit, dat dit gevaar
reeds verschillende malen in de bei
de Kamers ter sprake is gekomen, be
wijst reeds, dat het hier niet louter
en alleen gaat om een aanval op het
christendom. Waar Staat en Kerk in
ons land gescheiden zijn, zou er in
dat geval geen reden zijn om dien
aangaande een minister in de Kamer
te interpelleren. Dan zouden de Ker
ken zelf deze aanslag op het Chris
tendom moeten afslaan.
Men kan dan ook het feit, dat deze
aangelegenheid in het parlement is
gebracht moeilijk anders zien dan dat
het hier gaat om een maatschappe
lijk belang. En daar ligt nu o.i. pre
cies de kern van het vraagstuk.
Men dient zich dan ook de vraag
te stellen of het uitgangspunt van
deze debatten in de Kamer wel juist
is geweest.
Men heeft daar namelijk het begin
sel van het christendom in het ge
ding gebracht, maar het gaat in deze
aangelegenheid niet om een christe
lijk, niet om een katholiek of pro
testants beginsel. Het gaat om een
ethisch beginsel en dan kan men de
zaak onmiddellijk aldus stellen, dat
de overheid nooit het recht heeft een
genootschap, dat de fundamentele
waarde van de ethica met name het
Godsbegrip,het Gods bestaan, de
Godsverering, de eeuwigheid ontkent,
officieel te erkennen en moreel en
financieel te steunen. Hiermee on
dergraaft de overheid onze
lijke volksgezondheid en
gen van onze maatschappij.
Hoe staat de zaak namelijk? Het
ethisch beginsel, dat de Griekse philo-
sophen reeds erkennen los van de
openbaring en dat bij ons versterkt
wordt door het licht der openbaring,
dit beginsel wordt aangehangen door
het grootste deel van ons volk en
moet dus ook voor het grootste deel
van onze volksvertegenwoordigers
het leidend beginsel zijn.
Het Humanistische Verbond staat
principieel op een standpunt, dat
deze ethische waarden ontkent eh
naar de overtuiging van het meren
deel van ons volk is dit een onder
graving van de ethische waarden, die
de grondslag zijn van onze samenle
ving en het uitgangspunt van onze
geestelijke volksgezondheid.
NU zegt men van de zijde van het
Humanistisch Verbond, dat de
humanistische verzorging niet ligt op
het godsdienstig vlak maar op het
cultureel vlak. Men kan dit zwart
of wit noemen, maar het gaat bij het
Humanisme er niet om hun mensen
de muziek van Handel of de kunst
van Picasso te doen kennen. Hier is
spra~ke van een geestelijke verzor
ging, geestelijk dan in de wijde zin
van de levensbeschouwelijke vor
ming. Waar zij geen God erkennen,
kunnen zij geen godsdienstige ver
zorging geven, maar ook hun geeste
lijke verzorging is in wezen on- en
anti-godsdienstig.
Het zou dus slechts een culturele
verzorgingskwestie zijn en daar heeft
de katholieke fractie in de Kamer
zich mee accoord verklaard. Maar
een culturele verzorging is een cul
tureel geestelijke verzorging, omdat
cultuur niet kan bestaan zonder de
geest en het Humanistisch Verbond
gaat dan met hulp van- de Overheid
deze waarden brengen op de grond
slag van Godsontkenning en met am
putatie van alle eeuwigheidswaarde.
Het etiquet, dat hec Verbond mag
voeren, laat hem begrijpelijk volko
men koud. Het etiquet godsdienstig
zal het zelf wel afwijzen, doch niet
het etiquet „religieus", daarvoor be
hoeft men slechts de redevoering van
Huxley te lezen op het Amsterdam
se congres. Men> beroept zich dan op
de tolerantie.
Deze tolerantie eist alleen, dat het
Humanistisch Verbond zich in de
maatschappij vrij mag organiseren en
zich in de vrije maatschappij mag be
zig houden met de mensen, die zich
tot het humanisme bekennen. Maar
meer niet.
A LS een maatschappij, die altijd
christelijk is geregeerd, als een
parlement, dat voor het overgrote
deel uit christenen bestaat, het be
ginsel van het humanisme godloos
en verderfelijk acht voor onze maat
schappij, is het zijn plicht hierop toe
te zien. Dan kan he* dat r.umanisme
niet toelaten ter geestelijke verzor
ging in overheidsdienst, als men weet,
dat deze cultureel-geestelijke verzor
ging niet méér is dan een etiquet op
een anti-godsdienstige en anti-chris
telijke actie, welke een groot gevaar
oplevert voor onze maatschappij, om
dat bij het wegvallen van een Gods
erkenning iedere staat niets anders
kan zijn dan een politiestaat, waarin
bij een Godsontkenning de wetten,
welke de godsdienst vraagt te eerbie
digen, alleen door de politie kunnen
worden gehandhaafd.
De distinctie tussen godsdienstig en
cultureel is geen distinctie, omdat
godsdienst en cultuur beide met de
geest van de mens te maken hebben.
Bij de behandeling in de beide
Kamers is dit vitium originis zicht
baar geworden.
Overigens hinkt men hier op twee
Vrijlating gevraagd
Werner Naumann, door de
Britse bezetting aangeduid als leider
van de groep van Nazi-samenzweer
ders, die een maand geleden door
Britse politie werd gearresteerd, ver
scheen Donderdag voor het eerst se
dert hij in Buederich bij Düsseldorp
zijn bed werd gelicht in het pu
bliek. Twee B itse politiemannen behandeling der zaak tot vandaag
leidden Goebbels' voormalige staats- (Vrijdag) leidde,
secretaris in de kleine rechtzaal van
Bielefeld, waar de hoogste Britse
rechter in Duitsland, sir Norman voorgedaan. Een klein groepje van
bevoegdheid te breed had uitgelegd.
In feite was er nog steeds geen be
schuldiging tegen de groep inge
bracht. De Britse raadsman betoogde,
dat de hoge commissaris zich „een
willek urig recht van arrestatie" had
aangematigd.
De juridische adviseur van de
Britse hoge commissie wees de argu
menten af. Het kwam daarbij tot een
dispuut, dat tot een opschorting der
Edgley, erover zal moeten beslissen
of hij nog langer in hechtenis zal mo
gen worden gehouden, wanneer geen
beschuldiging tegen hem wordt in
gebracht.
Naumann was vanuit de Britse ge
vangenis in Werl onder sterke politie-
geleide naar Bielefeld overgebracht.
Naumann zelf had tijdens de behan
deling niet meer dan twee woorden te
spreken, Hij moest slechts bevesti
gen, dat hij Naumann was en dat
hij gevangene van Werl was. Verder
zat hij met een grimmig, bleek en
van woede vertrokken gezicht in de
beklaagdenbank, Deurtelings kijkend
naar de veertig journalisten, naar zijn
en de rechter. Hij vertoont
enige gelijkenis met zijn vroegere
chef Goebbels.
Naumanins verzoek werd ingediend
door een Londenee advocaat, John
Scott Henderson, een expert in ge
vallen van politieke hechtenis.
Henderson betwistte de rechtma
tigheid van het arrest der zeven vroe
gere Nazi's op twee gronden. Hij be
streed, dat de Britse hoge commissa
ris hen had mogen vastzetten zonder
voorafgaand overleg met de Ameri
kaanse en Franse hoge commissaris
sen. ^Daarnaast was hij van oordeel,
dat de Britse hoge commissaris de
hem in het bezettingsstatuut gegeven
kennelijk met de gearresteerde Nazis
sympathiserende lieden trachtte toe
gang tot de publieke tribune te krij
gen, maar de politie liet hier slechts
een vastgesteld aantal toehoorders
toe. De enkele Duitse politiemannen,
die voor en in het gebouw waren op
gesteld, hadden generlei moeite om
de rest tot heengaan te bewegen.
De overstromingen hebben Enge
land tussen de 40 en 50 millioen pond
sterling gekost, aldus heeft de Britse
minister van Binnenlandse Zaken,
Maxwell Fyte. Donderdag in het La
gerhuis meegedeeld. Het aantal do
den, dat te betreuren valt, bedraagt
307, onder wie 11 personen, die eerst
als vermist waren opgegeven.
In het bedrag van 40 a 50 millioen
pond (een half milliard gulden) zijn
niet begrepen de kosten voor perma
nent herstel en verbetering van de
zeewering. Het verlies voor de land
bouw bedraagt niet minder dan tien
millioen pond, hoewel tweederde van
het bouwland, dat overstroomd werd,
slechts korte tijd onder water had ge
staan. Eenderde van de overstroomde
landbouwgronden was ernstig aange
tast door het zoute water.
Andere bekende verliezen omvatten
twee millioen pond aan voedselvoor
raden en twee millioen aan andere
voorraden van de ministeries van
Vervoer en Marine Ongeveer 1.000
stuks vee, 8.000 schapen, 1.500 big
gen en ongeveer 20.000 stuks pluim
vee waren verloren gegaan. Ook was
ongeveer 66.000 ton suiker verloren
gegaan. Ongeveer 25.000 huizen wa
ren overstroomd.
HOE ZWITSERLAND HIELP.
Zwitserland heeft tot nu toe vier
en een half millioen francs en hon
derd wagons kleding en beddegoed
voor de slachtoffers van de overstro
mingen in Nederland, Engeland er
België gegeven. Van het genoemde
bedrag zijn drie millioen francs bij
eengebracht door de .Glückskette"-
actie, anderhalf millioen door het
Roode Kruis.
De Zwitserse kolonie in Nederland
schonk 12.200, welk bedrag Dinsdag
door de Zwitserse gezant aan de di
recteur van hét Nationaal Rampen
fonds is overhandigd.
De„Osservatore Romano" van Don
derdag publiceert opnieuw een com
muniqué omtrent de gezondheidstoe
stand van Z. H. de Paus.
Volgens dit communiqué blijft de
verbetering in de toestand van de
H. Vader ianhouden Niettemin zal
de Paus zich nog enige tijd moeten
ontzien en een wijziging brengen in
Zijn vroeger gevolgde inspannende
levenswijze.
Woensdagmiddag heeft de H. Vader
met instemming van de Hem behan
delende geneesheer een langdurig
wandeling gemaakt in de Vaticaanse
Tuinen.
IJSLANDSE WATERSNOOD
POSTZEGELS.
Ook IJsland geeft postzegels uit
met toeslag voor de slachtoffers van
de watersnood in Nederland, nl. een
van 75 ore en een van 1.25 kroon,
beide met een toeslag van 25 ore en
de vermelding „Hollands Hjalp
1953".
Um&dkaanóA aoM Ceeft mee
Moeilijkheden in
België
De Belgische minister van Finan
ciën, Janssen, heeft na een bijeen
komst met zijn rooms-katholieke par
tijgenoten uit de Kamer verklaard,
dat hij zijn ontwerp voor de dekking
van de door de overstromingen ver
oorzaakte schade zodanig zal trachten
te wijzigen, dat het aan hun wensen
beantwoordt.
Het aanvankelijk door de rooms-
katholieke regering geopperde plan
ter dekking van.de op 1.400 millioen
franc geschatte schade voorzag hier
in, dat een tijdelijke extra-belasting
op het inkomen van 5 pet. zou wor
den geheven en tegelijker tijd de Wet
op de buitengewone winsten zou wor
den verlengd. Dit heeft in brede la
gen der Belgische bevolking veel
misnoegen gewekt. Vooral in kringen
van de Katholieke Volkspartij heeft
men zijn ontevredenheid niet onder
stoelen of banken gestoken en reeds
Woensdag had zich een delegatie van
Per vliegtuig zullen met ingang
van Maandag dagelijks 950 Oost-
Duitse vluchtelingen uit West-Berlijn
naar West-Duitsland worden over
gebracht. Dit betekent een verho
ging van het huidige aantal met 3(
procent, zo heeft dr. Nahm een
functionaris van het West-Duitse
ministerie voor de Vluchtelingen,
vandaag te Bonn verklaard.
Hij voegde er aan toe, dat hij zou
trachten met ingang van 8 Maart dit
aantal nog te verhogen. Een moei
lijkheid was nog, dat de administra
tie van vluchtelingen en het voor
zien van deze mensen van papieren,
de afvoer vertraagde.
Dr. Nahm geloofde, dat de vloed
van vluchtelingen, die in Januari het
hoogtepunt van 25.000 bereikte, bin
nenkort zal afnemen.
Zijn persoonlijke mening was, dat
Oost-Duitsland was begonnen met
het nemen van ernstige maatregelen
om West-Berlijn af te sluiten.
katholieke parlementsleden naar eer-
ste-minister Van Houtte begeven om
te protesteren tegen het betreffende
wetsontwerp.
Men heeft er in dit verband bij
eerste-minister Van Houtte op aan
gedrongen, dat de regering de door
de overstromingen veroorzaakte scha
de in de eerste plaats zou trachten
te financieren door het toepassen van
ingrijpende bezuinigingsmaatregelen
en door het uitschrijven van een le
ning met zeer lange looptijd.
Twaalf Elzassers, dlè te Bordeaux
veroordeeld zijn wegens deelneming
aan de massa-moord op de bevolking
van Oradour, zullen waarschijnlijk
het komende weekend als vrije man
nen terugkeren naar hun versierde
woonplaatsen.
Gisteravond aanvaardde de Raad
der Republiek een wet, waarbij aan
de Elzassers amnestie werd verleend.
Eerder op de dag keurde ook de Na
tionale Vergadering deze wet goed.
De Raad der Republiek verwijderde
uit het ontwerp echter een clausule,
waarbij aan de 642 slachtoffers van
Oradour de Orde van de Natie werd
verleend, omdat men net niet juist
vond deze onderscheiding op te ne
men in dezelfde wet, waarbij de am
nestie wordt verleend.
Zoals bekend was men in de Elzas
zeer verontwaardigd over de vonnis
sen, daar de veroordeelden gedwon
gen waren geweest in de SS te gaan.
Nu heerst er ontstemming in de om
geving van Oradouren in Duits
land, waar men meent, dat er nu met
twee maten wordt gemeten. De zes
veroordeelde Duitsers zijn in beroep
gegaan.
De burgemeester van Oradour-sur-
Glane en negen burgemeesters van
omringende plaatsen hebben Don
derdagavond een bestuursstaking
van veertien dagen afgekondigd als
protest tegen de amnestie.
De staking zal op 21 Februari be
ginnen. Aan de openbare gebouwen
zullen de vlaggen halfstok hangen.
De burgemeester handelde in over
leg met de vereniging van de fami
lieleden van de slachtoffers.
Gistermorgen overhandigde de Amerikaanse Ambassadeur in Nederland,
Selden Chapin, een resolutie, uitgegaan van de Amerikaanse senaat en
goedgekeurd door het Huis van Afgevaardigden (de vertegenwoordiging
van het Amerikaanse volk). In deze resolutie wordt het medeleven uitge
sproken van het volk der V.S. met de bevolkingen van Engeland, België en
Nederland, naar aanleiding van de ramp, die deze volkeren heeft getroffen.
Van links naar rechts: Mr. J. A. Jonkman, voorzitter van de Eerste Kamer,
de heer Selden Chapin en Mr. L. G. Kortenhorst, voorzitter van de
Tweede Kamer.
ïïafiCaaó dam device aatdfreainy
Gelijk oversteken
Het vertrek van de Russische di
plomaten uit Israël verloopt niet zon
der strubbelingen. Gisteren stond het
voltallige personeel te Tel Aviv ge
pakt en gezakt gereed om aan boord
van het Turkse schip „Kades" te
gaan, toen er op het laatste ogenblik
een kink in de kabel kwam.
Het Israëlische ministerie van bui
tenlandse zaken weigerde namQlijk
de Russen hun paspoort terug te ge
ven, totdat het had vernomen wan
neer de Israëlische gezant te Moskou
met zijn personeel zou vertrekken.
De Russen hadden hun paspoort en
kele dagen geleden moeten afgeven
om een uitreisvisum te krijgen, zo
als ook door de autoriteiten te Mos
kou van de Israëlische diplomaten
was verlangd.
Het Franse persagentschap vernam
gistermiddag uit Moskou, dat de le
den van het Israëlische gezantschap
nog dezelfde avond of vandaag zou
den afreizen via Helsinki.
Dat grapje had fataal
kunnen zijn
Twee Nederlandse kleine sleepbo
ten, met acht mensen, onder wie
twee kinderen, aan boord, zijn te
Luik bijna het slachtoffer gewor
den van misdadige elementen.
In de nacht zijn de trossen, waar
mee deze sleepboten, de „Harry" en
de „Hudson", die op de Maas aan de
kade St. Leonard gemeerd lagen, los
gegooid. Beide schepen geraakten,
zonder dat de slapenden iets hadden
bemerkt, op drift en werden met gro
te snelheid in de richting van de
stuwdam te Monsin gevoerd, waarte
gen zij te plettei dreigden te slaan.
Onderweg deed deed zich een waar
wonder voor. Toen de beide schepen
met de niets vermoedende schippers
onder de brug Atlas V te Luik door
dreven, raakten de pijp van de „Har
ry" en de mast van de „Hudson" de
onderkant van deze brug. De mast
knapte met een knai af en hierdoor
werden de opvarenden gewaar
schuwd voor het grote gevaar.
De kapitein van de „Hudson" gaf
zich onmiddellijk rekenschap van de
situatie en zette direct de oliemotor
aan. Ook de bemanning van de
„Harry" was onmiddellijk de toestand
meester.
„Ik begrijp niet, waaraan wij dit
gevaarlijke avontuin te danken heb
ben", zo verklaarde kapitein Kuyten
van de „Hudson". „Ik ben onbekend
te Luik en heb in mijn leven nooit
een vlieg kwaad geaaan. Ik heb geen
idee wat het motief geweest kan zijn
voor dit misdadige optreden."
Onder de schippers te Luik be
staat grote verontwaardiging over
deze onverantwoordelijke daad.
Men meent uit de vakkundige wij
ze waarop de stalen trossen zijn
losgemaakte te mogen concluderen,
dat hier vakmensen aan het werk
zijn
gedachten. Op de gedachte van de
Godserkenning, welke het Humanis
tisch Verbond ontkent en op de ge
dachte van de tolerantie.
Maar men dient te bedenken, dat
de ondergraving van de Godserken
ning ingaat tegen de overtuiging van
de meerderheid van ons volk, dat
zijn afgevaardigden niet naar het par
lement heeft gestuurd om deze Gods
erkenning te helpen ondermijnen. En
als in onze democratische staat nog
altijd de macht van het getal en de
overtuiging van de meerderheid
waarde heeft, dan zullen deze afge
vaardigden de principiële waarden
der Godserkenndng dienen te verde
digen tot hun laatste adem en niet
mogen toelaten, dat het kleine per
centage humanisten langs een zijweg
een invloed krijgt op de maatsphap-
pij, welke ingaat tegen de beginselen
van de overgrote meerderheid, van»
ons volk, dat dit funest acht voor de
grondslagen van onze maatschappij.
En een maatschappelijk gevaar ver
dedigt men niet met het woord tole
rantie.
De ingezetenen van het kleine
eilandje St. Annalard hebben in de
afgelopen nacht een strijd gestreden,
die trots zijn mislukking groots is
geweest. Deskundigen hadden uit
gerekend, dat er een zeer kleine kans
bestond om de laatste dijkdoorbraak
tijdens de lage waterstand van he
dennacht te dichten. Was de vloed
nog een kwartiertje uitgebleven, dan
zou St. Annaland momenteel zijn
dijken practisch dicht hebben, maar
het water kwam althans voor de
mannen op de dijk te vroeg opzet
ten en maakte het werk van dagen
voorbereiding en uren ingespannen
sjouwen waardeloos. Reeds geduren
de enkele dagen had men de voorbe
reidingen voor deze nacht getroffen.
Duizenden zandzakken waren gevuld
én een klein motorschip zou de la
ding naar het dijkgat brengen, waar
hQnderden handen deze zouden opsta
pelen als een bres in het laatste gat,
Bewoners van het plaatsje Turut in Zuid Iran, dat door een aardbeving
geheel werd verwoest, wachten bij de puinhopen van hun huizen op hulp.
Men schat het aantal omgekomenen en vermisten van het 1400 inwoners
tellende stadje op minstens 900.
Inhoudsgrens bij
herbouw
De minister van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft besloten dat
van 20 Februari 1953 af bij herbouw
van door oorlogsschade vernietigde
huizen voor eengézinshuizen zowel
als voor meergezinshuizen een maxi
mum-inhoud van 325 kubieke meter
zal gelden. Van deze inhoudsgrens is
sprake indien de te bouwen of aan
e kopen woning groter is dan de ver
oren gegane wo- ing, of indien deze
voning wordt gebouwd of gekocht in
'e plaats van een ai der object.
Tot dusver gold in dit geval voor
engezinshuizen een maximumin-
houd van 375 kubieke meter.
Verzoeken, die reeds bij de be
voegde instanties zijn ingediend, zul
len nog op ba van de oude rege
ling (375 kabieke meter voor eenge
zinshuizen) worden afgedaan.
waardoor nog steeds bij vloed grote
hoeveelheden water St. Annaland
binnenstromen. De vervaarlijke vloed
sloeg echter de zandboot weg en de
deskundigen, die dit hadden zien aan
komen, hadden juist te voren de wer
kers aan boord opdracht gegeven op
de dijk te komen, zodat deze tegen
slag geen mensenlevens in gevaar
bracht. Maar men heeft de moed
nog niet opgegeven in St. Annaland.
Hedennacht zal het weer geprobeerd
worden, misschien mislukt het weer,
maar het tien meter grote gat, dat
hedennacht in ieder geval weer een
gedeelte gestopt is, zal toch eens
weer de verdediging vormen tegen
de zee, die het veroverde gebied
thans nog zo halsstarrig vasthoudt.
was gisterenavond bij
het Nationaal Rampen
fonds binnengekomen
-J
Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem zal Dinsdag 24 Februari a.s.
geen audiëntie verlenen.
Jimieltje
Er is een oud verhaaltje over een
jongen, die zo dikwijls riep, dat er
een wolf kwam, dat men hem niet
meer geloofde, toen er werkelijk een
was.
