Felle aanklacht tegen C.P.N. die
onrust zaaide waar eendracht is
Grote dankbaarheid voor de
buitenlandse hulpverlening
Koningin bezocht Zeeuwse
eilanden per helicopter
Het verdronken vee wordt door
duikers uit de stallen gehaald
Het Roode Kruis in het voetspoor van zijn stichter
Het ramogebied
in cijfers
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1953
DE LËIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
DE WATERSNOODRAMP IN DE KAMER
hond een milliard gulden schade heeft de ramp ver
oorzaakt. zo luidde de schatting van minister-president
db. w. drees, gistermiddag aan de tweede kamer meege
deeld. de premier en ook mr. algera, de minister van ver
keer en waterstaat, deden nog andere mededelingen: er
zullen bijzondere voorzieningen komen aan de landzijde
van de dijken om afslag door overstromend water te
voorkomen, het probleem van het behoud van de waar
devol gebleken binnendijken zal de regering met de
polderbesturen behandelen, er komt een ander waar-
schuwings- en alarmeringssysteem, de regering zal een
noodwet voor het herstel van de getroffen dijken ge
reedmaken, op de eilanden zullen terpen worden opge
worpen ter beveiliging van de bevolking, de kwestie van
de versterking en verhoging van de zeedijken zal in
studie worden genomen en de regering zal een speciale
commissie instellen voor het plan van de afsluiting van
de zeearmen.
kan de Cirrus in de Noordzee worden
gestationneerd, om daar vandaan tij
dig weerrapporte'. door te geven. Het
zusterschip Cumulus zal de regering
ook voor dit doel inschakelen, daar
de weerrapporten over het Noordzee
gebied zeer belangrijk zijn gebleken.
Meer helicopters
Minister Algera zei, dit probleem
als het centrale punt van zijn beleid
te beschouwen. Vanzelfsprekend zal
het rapport van deze commissie open
baar worden gemaakt. Dit is een
volkszaak, aldus de minister. Ir.
Thijsse zal daarvoor op verzoek van
de regering uit de Verenigde Staten
r.aar ons land terugkeren. Nu het nut
van de helicopters zo overtuigend is
bewezen, zullen er nu spoedig derge
lijke toestellen ter beschikking van
onze defensie komen.
RUSSISCHE GENERAALS.
Dr. Drees begon zijn rede met de
belofte van tijd tot tijd de Kamer
te zullen inlichten over de stand van
zaken cm onmiddellijk daarna de
communisten op de korrel te nemen.
Mijn indruk van een eenheid on
der het Nederlandse volk, zo zei hij,
is een illusie gebleken. De communis
ten hebben zich daarbuiten gesloten.
Nu moet ik wel spreken van „wel in
het algemeen een~ eenheid". De E.V.C.
kwam met eisen op het ogenblik, dat
er niet anders dan aanbiedingen bin
nenkwamen. De communisten zullen
nog zeggen, dat wij het land onder
water hebben gezet, op bevel van de
Amerikanen. Paul de Groot gelooft
niet in de menslievendheid van die
Amerikaanse „pest-generaals". Was
er een Russische generaal gekomen,
met Russische helicopters, dan zouden
wij het ook hebben ontvangen en
bedankt.
Ik geloof, aldus dr. Drees, dat de
communisten zich ditmaal hebben
vergist. Hun actie om het overwerk
ten bate van het Rampenfonds te ver
hinderen is volkomen mislukt. En
als de communist Gortzak zegt, dat
het Atlantisch pact er de schuld van
is, dat wij op de waterstaatswerken
hebben moeten bezuinigen, dan moet
hij nu dankbaar zijn, dat nu de be
doeling is een deel van de tegen
waarde-rekening te bestemmen voor
het vredelievende werk van het her
stel.
Tenslotte probeerden de communis
ten nog een motie in behandeling te
doen nemen over integrale vergoe
ding van inkom-ns door de staat,
maar deze werd met 68 stemmen te
gen verworpen.
Zij gaven wel hun stem aan een
motie van prof. Rornme, mede onder
tekend door zes andere fractievoorzit
ters, waarin de Tweede Kamer alle
bevriende regeringen en volken de
dank van het Nederlandse volk be
tuigt voor de „sterkende steun, die
het zich ten nutte van de wereld
waardig hoopt te betonen".
HET RIJK HERSTELT DIJKEN.
„Dat ik vertere, als ik maar nuttig
ben", luidde de (Latijnse) spreuk,
waarmee minister Algera zijn uitvoe
rige rede, die begon met een minu
tieuze opgave van alle gegevens over
de weersomstandigheden en de wa
terstanden op 31 Januari, besloot
Mijn ambtelijk apparaat en ik zullen
alles doen, zo zei hij. Dit is een na
tionale zaak, maar de verantwoorde
lijkheid voor de toestand van de wa
terkeringen in ons land, die voor een
groot deel bij de waterschappen en
polders ligt, is ten opzichte van de
Staten-Generaal niet effectief.
Er moet echter in dit geval van de
ramp een centrale verantwoordings
plicht zijn en daarom stelde de mi
nister een noodwet, voor de financie
ring door het rijk van het herstel der
buitendijken, in h-_t uitzicht. De rege
ring zal wel in ruime mate gebruik
maken van*het recht, dat in die nood
wet zal zijn opgenomen, om allerlei
zaken aan de lagere organen over te
laten en met hen te behandelen.
Wellicht zal deze ramp ook voor
de provinciale besturen een stimu
lans zijn, om te komen tot een gro
tere eenheid in de waterschappen,
zoals reeds in Noord-Holland is be
reikt.
Als een van de maatregelen die zijn
genomen, om een dergelijke ramp in
de toekomst te vermijden, zal het
weerschip Cirrus niet naar de Atlan
tische Oceaan gaan, om daar een
Amerikaans weerschip af te lossen.
In overleg mei de Amerikaanse rege
ring zal de kustwacht dit doen en
HET RAMPENFONDS.
Een financieringsplan heeft de re
gering nog niet, betoogde min.
Drees, er aan herinnerend, dat de tijd
daarvoor te kort en de ontwrichting
te groot is. De belastingmaatregelen,
die de regering in den zin heeft, zijn
nog niet in de ministerraad in behan
deling genomen, hetgeen toevallig
hieraan is te wijten, dat het kabinet
deze middag in de Kamer moest zijn.
Over enige faciliteiten op dit gebied
kon deminister-president dus ook
niets zeggen.
Verder is het ook onmogelijk te
zeggen, wat er zal gebeuren met het
geld van het Nationaal Rampenfonds.
Wij staan hier voor een gemeen
schapstaak, hetgeen niet wil zeggen,
dat het uitsluitend een staatstaak
moet zijn. Veel hangt oök af van de
mate van de buitenlandse hulp. Van
zelfsprekend kan de regering de ver
goeding van een deel van de schade
niet afwentelen op het Rampenfonds.
Dat is een particuliere instelling, die
zelf bepaalt wat zij doet. Er is echter
geen reden, om bij het bepalen van
hetgeen de regering moet doen, het
Rampenfonds te negeren, wat ten
slotte zou neerkomen op de omstan
digheid, dat de bevolking later nog
eens in belastingen zou moeten be
talen wat hen al vrijwillig heeft ge
geven. De regering moet echter han
delen volgens vaste en algemene re
gelen. Een particulier fonds kan nog
wel eens iets meer doen. In bijzon
dere gevallen.
SPOEDIGE SCHADEREGELING.
De vergoeding van de schade zal
gebeuren, zo heeft de regering het
zich voorlopig voorgesteld, in de geest
van de oorlogsschaderegeling. Het is
zeker niet de bedoeling de getroffe
nen de grootste klap van de schade
te laten incasseren, maar er moest
enig houvast zijn en dat heeft men
aan deze regeling, die bij de gemeen
tebesturen bekend is. Men kan er
mee werken. Wij moeten komen, al
dus beloofde de minister-president,
tot een eenvoudiger regeling, opdat
de mensen weer zo gauw mogelijk
aan de gang kunnen gaan.
.Daarom is de middenstandsbank
gemachtigd credieten te verstrekken
tot ten hoogste een millioen gulden,
ieder crediet ten hoogste 4.000 gul
den. Het Rampenfonds zal garant zijn
tot 200.000 guldeni.
SNELLE BERECHTING
PLUNDERAARS.
Bij de berechting van de plunde
ring zijn de eerste gevallen in handen
van de politierechter, die niet meer
dan zes maanden kan opleggen, ge
legd, om door middel van snelle be
rechting afschrikwekkende voorbeel
den te stellen. Andere gevallen ko
men voor de rechtbank, die dergelij-
ge misdadigers zes jaar gevangenis
straf kan opleggen.
Als zijn algemene indruk zei de mi
nister-president de toestand bemoe
digend te achten Het Nederlandse
volk zal zeer spoedig weer de weg
vooruit en omhoog hervatten en
voortzetten.
Bij de replieken is nog ter sprake
gekomen, dat wellicht de gemeente
raadsverkiezingen tot het volgende
jaar in de getroffen gebieden zouden
moeten worden uitgesteld alsmede de
vraag of dit een uitstel van de ver
kiezingen in alle gemeenten tenge
volge moet hebben. De regering bleek
er nogal huiverig voor te zijn. Zij
wilde slechts de verkiezingen uitstel
len in die gemeenten, waar het nood
zakelijk zou blijken.
Voorzitter Kortenhorst deelde nog
mee, dat hij vandaag de samenstel-
ning van de nieuwe Kamercommissie
voor de watersnood, die de wetsont
werpen over dit onderwerp zal bestu
deren en overleg kan plegen met de
regering, zal bekend maken. Deze
commissie zal waarschijnlijk aan het
eind van dit jaar haar taak beëindi
gen.
Het was op 18 Augustus 1950, d&t H. M. de Koningin een bezoek aan de
gemeente Sint Annaland bracht. Uit alle huizen wapperden toen de vlag
gen. Honderden mensen juichten en zwaaiden en iedereen was dolgelukkig
de landsvrouwe op Sint Annaland te zien. Na bijna drie jaar werd het op
nieuw een onvergetelijke dag voor deze gemeente, zij het onder wel heel
andere omstandigheden.
zee, met een rijkspolitieboot uit Ber
gen op Zoom.
Na een bezoek aan het R.K. Zie
kenhuis te Zierikzee, waar de konin
gin sprak met de moeder-overste, be
gaf zij zich naar de trouwzaal van
het stadhuis, waar men haar voor
stelde aan kolonel Van Waning, com
mandant van de maritieme strijd
krachten op Schouwen. Deze roem
de het werk van de Ierseker en Ur-
ker vissers, speciaal van schipper
Schot, die 400 a 500 mensen gered
heeft.
De koningin heeft vervolgens Zie
rikzee bezichtigd en zich op straat
met verscheidene omstanders onder
houden. Van Zierikzee uit is zij per
helicopter naar Brouwershaven ver
trokken. Daarna heeft zij St. Anna
land, Sint Maartsendijk, Scherpenis-
se en Sint Philipsland bezocht.
Vee-destructie werkt op volle toeren
Onmiddellijk na de ramp zagen i te maken en aan de oppervlakte te
deskundigen in het vee, dat met brengen. Momenteel werken vele
duizendtallen verdronken was, een
groot gevaar voor de volksgezond
heid en zo gauw men de toestand in
het noodgebied ook maar enigszins
kon overzien heeft men pogingen in
het werk gesteld om de cadavers te
vernietigen.
Nadat het probleem van ronddrij
vend vee enigszins opgelost was,
kwam het vraagstuk, hoe de bestaan
de destructiebedrijven de enorme
toevloed zouden kunnen verwerken.
Thans bestaat hiervoor een zeer
soepellopende organisatie.
Slagers uit alle delen van het land
werken met dag- en nachtploegen
om het gedode vee te vernietigen.
De aangevoerde cadavers worden
eerst van de huid ontdaan, daar hui
den ook al zijn ze zwaar beschadigd
nog altijd eeiï bedrag van ƒ25,tot
30,opbrengen. Het restant wordt
verwerkt tot kippen- en varkensmeel
en vet voor de kaarse;.- en zeep
fabricage.
Nu het drijvende vee vrijwel
overal afgevoerd is, heeft men de
aandacht gevestigd op de momenteel
nog onder water staande stallen,
waar het verdronken vee nog aan de
touwen vastgebonden is. Ook dit vee
moet zo spoedig mogelijk verwijderd
worden, daar het water anders be
smet wordt, met alle gevolgen van
dien. Een van de leiders van de
destructiebedrijven' heeft zich enige
dagen geleden in een zgn. kikvorsen-
pak gestoken, waardoor hij naar de
stallen kan afdalen om het vee los
3i<minklij.k andeidak uoat evacué'a
Om 12 uur zou H. M. Koningin
Juliana zich van de toestand in Sint
Annaland op de hoogte komen stel
len, Het werd echter kwart voor drie
eer een helicopter met de hoge gaste
aan boord op het schoolplein landde.
Nu wapperden er geen honderden
vlaggen uit de huizen, slecht die éne,
die nog juist voor de aankomst van
Hare Majesteit uit de toren kón wor
den gestoken, moest hetzelfde ver
tolken als de honderden dundoeken
op 18 Augustus 1950.
Hare Majesteit droeg een bruine
bontmantel met hoofddoek en te-
kend voor de toestand ter plaatse
ook waterlaarzen. De koningin werd
begroet door burgemeester F. M.
Boogaard, waarna het gezelschap zich
naar de nabijgelegen Rode Kruispost
begaf, welke in een school is onder
gebracht. Hier wenste Hare Majes
teit even rustig de situatie te be
spreken. De in dit lokaal aanwezige
Rode Kruishelpsters werdén allen
aan de Koningin voorgesteld. Ver
heugd was H. M. over de bevestiging
van de burgemeester, dat in Sint An
naland geen mensenlevens te betreu-
ren waren. De burgemeester zette de
ontwikkeling van de rampspoedige
nacht uiteen en noemde daarbij in
het bijzonder de waterbouwkundig
ambtenaèr, de heer Jagt en diens
medewerkers, die zich zeer verdien
stelijk hebben gemaakt om te hou
den wat te houden was. Dijkgraaf
Bierens en de heer Kant van de
rijkswaterstaat gaven een uiteenzet
ting van de situatie van het ogen
blik, voor zover het de dijken van
de Sint Annalandse waterkering be
trof.
Vervolgens onderhield Hare Maje
steit zich nog enige tijd met de Fran
se afgevaardigden, die door de bur
gemeester van Mantes, naar het ge
troffen gebied waren gestuurd, om in
die gemeenten, welke het dringendst
hulp behoeven, de helpende hand te
bieden.
H. M. was door deze Franse bij
stand zeer getroffen en verzocht de
heren de burgemeester en bevolking
van Mantes voor dit spontaan mede
leven dank te zeggen. Daarna ver
trok H, M. met de burgemeester pér
auto naar Sint Maartensdijk.
Evacue s uit een tehuis voor Ouden van Dagen te Zierikzee vonden een
Eerder op de dag had H. M. de koninklijk" onderkomen in Paleis Het Loo, dat voor het herbergen van
Koningin eeri bezoek gebracht aan vluchtelingen uit de rampgebieden door H. M. Koningin Juliana gedeelte-
Schouwen-Duiveland. Zij arriveerde liik beschikbaar werd gesteld. Aankomst van een der bussen, die de be-
om één uur in de haven van Zierik- jaarde lieden vervoerden, aan de rechtervleugel van het Paleis.
Henri Dunant's levenswerk leeft onverminderd voort
in.
Toen nu precies vier jaren geleden in de
Sleutelstad eeu grootscheepse actie werd ge
voerd tot het verkrijgen van meer donores voor
de Bloedtransfusiedienst, hebben we op bijna
overdadige wijze onze lezers opgewekt zich
daarvoor beschikbaar te stellen en deze op
wekkingen zijn gelukkig niet zonder resultaat
gebleven. Meer dan 1500 personen meldden
zich voor het geven van bloedplasma en daaruit
zijn enkele honderden vaste donores voortge
komen.
Over het nut van de Bloedtransfusiedienst,
een der vele activiteiten van het Roode Kruis,
behoeven we nier dus eigenlijk niets te zeggen.
De mening, dat het Roode Kruis alleen oorlogs-
werk dient, is daarmede reeds ten volle weer
legd, want dagelijks wordt op het ogenblik ge
bruik gemaakt van deze nuttige instelling. Het
is zelfs zo, dat het Roode Kruis aan voortdu
rende „bloed"-armoede lijdt Maar die bloed
armoede is geen gevolg van mindere eigen acti
viteit, doch een gevolg van het feit, dat nog
zovele jonge, gezonde mensen nalaten zich aan
te melden als donor.
't Is waar de overstromingsramp van de
afgelopen week heeft het bewezen er zit nog
genoeg leven in het Nederlandse volk om te
helpen waar de naaste door nood bedreigd
wordt, maar.nood is er elke dag! Men zie
slechts hoe de ziekenhuizen vol liggen met
patiënten, die o zo blij zijn als zij geholpen wor
den doordat nieuw bloed in hun aderen ge
stort wordt.
XXX
„Men moet het ijzer smeden als het heet is",
aldus luidt een bekend Hollands spreekwoord.
't Is daarom, dat we in deze tijd van nood,
nu het besef van hulp-verlenen aan de even
naaste duidelijker spreekt dan ooit een be
roep doen op de Nederlanders, die zo gaarne
blijk geven van liefde voor hun evenmens-in-
nood, en waarom we hen hartgrondig willen
aansporen hun bloed te geven voor de naaste,
die dagelijks in nood verkeert.
Bloedtransfusiedienst is
een der grote taken van
het Roode Kruis
Is dat nu werkelijk teveel gevraagd.
Vier jaar geleden gaven zich de vele hon
derden mensen, vrouwen, mannen, op voor het
bloedplasma en daarüitkoriden gelukkig tal van
vaste donores worden geworven Maar dit aan
tal is sindsdien weer aanmerkelijk geslonken,
door overlijden, door ouderdom, ziekte, vertrek,
enz. De gelederen moeten weer worden aange
vuld door nieuwe krachten, die broodnodig zijn.
Er is die vier jaren weer een heel jong ge
slacht gekomen, waarvan maar heel weinigen
ongetwijfeld zich bij de Bloedtransfusiedienst
hebben aangemeld. Laten vooral zij ervan door
drongen zijn, dat zij als donor zeer welkom zijn
bij het Roode Kruis.
XXX
In deze dagen wordt meer dar. ooit gevraagd
wat het Roode Kruis nu eigenlijk doet. Welnu,
we hebben in de vorige artikeler erop gewezen
hoe het Roode Kruis ontstond, en welke activi
teiten door deze prachtige instelling worden
ontwikkeld.
In dit laatste artikel hebben we de Bloed
transfusiedienst als een der voornaamste werk
zaamheden van het Roode Krui" nog eens naar
voren willen brengen, als een der voornaamste,
misschien de allervoornaamste en'we hopen
van harte, dat velen zich zullen aanmelden als
donor. Dit kan iedere dag geschieden bii het In
formatiebureau van het Roode Kruis, Rijnsbur-
gerweg 3, Leiden.
Na opgave krijgt degene, die zich voor bloed
transfusie aangemeld hpeft een oproep voor de
keuring op het Acad. Ziekenhuis en zo moge
lijk om de twee jaar vindt herkeuring plaats.
Dit herhaaldelijk gratis onderzoek geeft de do
nor tevens een geregelde controle over eigen
gezondheidstoestand.
XXX
Wij hopen, dat deze korte uiteenzetting er
toe moge bijdragen, dat er veel nieuwe aanmel
dingen als donor mogen binnenkomen.
ploegen in kikvorspakken, doch zij
zullen nog wel enkele weken werk
hebben, voordat het getroffen gebied
geheel gezuiverd is van verdronken
vee.
Met de voorbereiding tot het dich
ten van de gaten in de z.g. oude dijk,
de slaperdij tussen Bruinisse en Oos-
terland op Schouwen-Duiveland, is 'n
aanvang gemaakt. Wanneer de gaten
in deze binnendijk dicht zijn, vallen
de 800 ha grote polder en het dorp
Bruinisse droog.
Dit dorp kwam niet onder water
door het breken van de buitendijk
doch door het breken van deze bin
nendijk, waardoor het water, nadat
het twaalf uur eerder de nabijgele
gen polder Oosterland was binnen
gestroomd, ook de polder Bruinisse
blank zette.
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek heeft een publicatie het licht
doen zien met cijfers over het ramp
gebied in Zuid-West Nederland. Hier
in zijn gegevens vermeld over direct
getroffen gebieden of gemeenten,
waarvan de cijfers uiteraard slechts
bij benadering zijn verkregen.
Van het totale rampgebied Zuid-
West-Nederland, groot 358.097 ha.,
werd direct getroffen 251.223 ha. of
70,2 pet. Het gehele rampgebied is
11,1 pet. en de direct getroffen ge
meenten 7,8 pet. van de totale opper
vlakte land in Nederland.
Van de bevolking in het rampge
bied (waartoe behoren Zeeuwsch
Vlaanderen, Walcheren, Zuid- en
Noord-Beveland, Schouwen-Duive
land, Tholen, St. Philipsland Goeree-
Overflakkee, Voorne-Putten, Rozen
burg, Hoeksche Waard, IJsselmonde,
Eiland van Dordrecht, Noord-West-
Brabant, Alblasserwaard en Krimpe-
nerwaard) dat 750.741 inwoners telt,
zijn 580.814 personen woonachtig in
het direct getroffen gebied, dgt is
77,4 pet. Het aantal woningen bedroeg
in het rampgebied op 1 Januari
188.502, waarvan er 143.567 of 76,2
pet. in het direct getroffen gebied
stonden.
Bij de volgende gegevens is ver
meld het aantal c.q. de hoeveelheid
in het totale rampgebied Zuid-West-
Nederland, met .tussen haakjes het
absolute cijfer in de direct getroffen
gebieden, alsmede dit cijfer in pet.
van het rampgebied:
I Land- en tuinbouwbedrijven
129.636 (20.469 of 69,1 pet.), totale op
pervlakte cultuurgrond 297.373 ha.
(206.407 of 69,4 pet.), waaronder
bouwland 185.811 ha (127.294 of 68,5
pet.), grasland 90870 ha. (63.590 of
70 pet.), tuinland 23035 ha. (16.825 of
73,1 pet.).
Geoogste hoeveelheden in tonnen:
tarwe 113.340 (79.067 of 69,8 pet.),
gerst 103.547 (64.115 of 61,9 pet vlas
103.226 (70.369 of 68,2 pet.), con
sumptieaardappelen 747.182 (587.735
of 78,7 pet.), cn suikerbieten
1.487.509 (1.083.036 of 72,8 pet.).
Veestapel in 1952: runderen 228.401
stuks (158.427 of 68,1 pet.), varkens
116.303 (76.074 of 65,4 pet.) land-
bouwpaarden 31.636 (20.833 of 65,9
pet.) schapen 22.302 (15.101 of 67,7
pet.) en kippen 683.605 (419.598 of
61.4 pet.).
Landbouwwerktuigen: motortrek
kers 5851 (4141 of 70,8 pet.), maai-
dorsmachines 543 (356 of 65,6 pet.),
dorsmachines 1988 (1436 of 72,2 pet.),
karren en wagens 36.015 (24.630 of
68,4 pet.).
REDDER DOOR BRAND
GETROFFEN.
Een der Giethoornse toeristencen
tra, café Watersport Centrum te
Giethoorn Noord is gisteren tot de
grond toe afgebrand Het vuur greep
zo snel om zich heen dat de bewo
ners van het nevengebouw zich in
nachtgewaad moesten redden. Ook de
gehele inventaris ging verloren.
De eigenaar van de zaak bevond
zich op het ogenblik van de brand
met de Giethoornse punterploeg In
het rampgebied waar hij aldagen
lang heeft deelgenomen aan het red
dingswerk en de hulpverlening.
