3)e ftjtdóeSoti/fcci/rit
Morgen bidt en rouwt Nederland
Het zwaarbeproefde Oude Tonge
begraaft zijn eerste doden
GIRO 9575
Jordaan in rouw
Rampgebied geen kijkgebied
Ook Korea offert
ZATERDAG 7 FEBRUARI 1953
44ste JAARGANG No. 12808
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Niet geven, maar offeren
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mndM f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes t 1.50
OVER ENKELE UREN ZAL HET EEN WEEK GELEDEN ZIJN, DAT
NEDERLAND TEN PROOI VIEL AAN WATER EN WIND EN DOOR DE
SINISTERE SAMENWERKING VAN DEZE BEIDE KRACHTEN HON
DERDEN VAN ZIJN LANDGENOTEN MOEST MISSEN EN DUIZENDEN
ZAG VERWORDEN TOT BEZITLOZEN.
URENLANG HEEFT NEDERLAND GESIDDERD EN DAGENLANG
BEEFT HET GEVOCHTEN. DE STRIJD OM HET BARRE LEVEN SCHIJNT
THANS VOOR EEN GROOT DEEL GESTREDEN EN HET GEVECHT OM
HET BESTAAN HEEFT ZIJN EERSTE VOORPOSTENWERK REEDS
VERRICHT.
NADAT NEDERLAND MET EEN ONGEKENDE EENSGEZINDHEID EN
•N VERBLUFFENDE SPONTANEÏTEIT DE SCHOUDERS AANEENSLOOT
LN EEN DIJK VAN WEERSTAND VORMDE, WAAR DE DIJK VAN
STEEN EN ZAND GEFAALD HAD, GAAT MEN THANS BEPROEVEN
DE MATERIELE GEVOLGEN VAN DE RAMP TE OVERZIEN, TE BE
STRIJDEN.
GEDURENDE ZEVEN DAGEN HEEFT HET NIEUWS UTT HET RAMP
GEBIED NEDERLAND IN ZIJN BAN GEHOUDEN. MET ONTZETTING
ZAT MEN URENLANG ACHTER DE RADIO TE LUISTEREN NAAR DE
KRETEN OM HULP EN DE WOORDEN VAN BIJSTAND, DIE WERDEN
GESPROKEN. HET NIEUWS, DAT RADIO EN KRANT KONDEN BREN
GEN BLEEK VOORAL IN DIE EERSTE DAGEN ALTIJD TE WEINIG,
OMDAT MEN ZO GRAAG HET BERICHT WILDE HOREN, DAT ER
GEEN NIEUWE SLACHTOFFERS MEER VIELEN EN DAT ER GEEN
MENSEN MEER OP DE DAKEN EN IN DE BOMEN MET WANHOOP
NAAR EEN REDDING UITZAGEN.
MET EEN SPONTANEÏTEIT, DIE HET ANDERS ZO VERDEELDE NE
DERLAND VREEMD IS, HEEFT MEN GEEEDEN EN GEGEVEN. DUI
ZENDEN ZIJN WEGGETROKKEN NAAR DE RAMPZALIGE GEBIEDEN
EN HEBBEN MET INZET VAN HUN LEVEN VERBETEN HET WATER
BEVOCHTEN EN LIEFDEVOL DE SLACHTOFFERS GEHOLPEN.
Nu zijn we op een tijdstip gekomen, dat het nieuws uit het rampgebied
zijn spanning verloren heeft. De mensen, die gered konden worden, zijn
ïu veiligV:2d, de gebieden, die bedreigd zouden kunnen worden, zijn ont
ruimd en een tijd van noeste doch weinig romantische arbeid breekt aan.
Wat betekent het diehten van één dijk, waar er vele gedicht moeten
worden?
Wat betekent het droogleggen van één polder, waar vele onder water
staan?
Doch het dichten yan één dijk en het droogleggen van één polder vormen
te samen de lange weg, die afgelegd zal moeten worden, om het gebied dat
verdronken is, weer tot leven te brengen.
Het leven zal zijn gewone gang weer hernemen; de radio zal weer zijn
amusementsprogramma's openen en de krarten zullen het nieuws van de
ramp weer van de voorpagina's afvoeren cot kleine verspreide berichten.
Terwijl voor velen deze rampzalige week een angstige onwerkelijke droom
zal worden, zullen duizenden ongekenden him eenzame strijd strijden.
Schijnbaar verzinkend in een poel van nutteloosheid zullen zij zand schep
pen en wekenlang zullen zij werken öm een van die vele gaten te dichten.
Maar aan hen zal Nederland de dank verschuldigd zijn,, die nooit uitge
sproken zal worden door het thans nog zo vol medelijden kloppend hart,
wanneer over enkele maanden of wellicht eerst over een jaar het verloren
lénd gered is en graan zal groeien, waar thans water staat.
***y£0N0AG 1FEBR
DE RAMPZALIGE WEEK
Ramp veroorzaak!- door N.W.storm
n springtij In de nacht van
Zaterdag op Zondag.
2000 vaartuigen en125vliegtuigen
in reddingsacties. Stand v. het
Nat.Rampenfonds 3,l mlll.gulden
De voorzitter vani een inderhaast
gevormd comité, bestaande uit café*
houders in de Amsterdamse Jordaan,
heeft gisteren de pers het volgende
medegedeeld:
„Van hogerhand hebben wij niets
vernomen over sluiting van café's op
Zondag a.s. Wij, caféhouders uit de
Jordaan, 52 in totaal, hebben beslo
ten onze café's op deze nationale
rouwdag ndet te openen".
KONINKLIJKE FAMILIE STAAT
RUIMTE AF.
De Koninklijk-- familie heeft het
nog ter beschikking zijnde gedeelte
van het paleis aan het Noordeinde en
het huis aan het Lange Voorhout 16
in Den Haag, ter beschikking gesteld
van het Rooce Kruis Ook de stallen
op de landgoederen Raephorst en De
Horst, die aan Prinses Wilhelmina
toebehoren, zyn ter beschikking ge-
Morgen mogen wij niet geven...
Morgen zal Nederland zich hullen in het kleed van de rouw en zal het
God smeken om erbarming voor de duizenden, die de afgelopen week zo
smartelijk getroffen zijn.
Morgen zal Nederland keren in zichzelf en voor ons zal het een ontdek
king zijn vol onbegrip en verwondering, waarom zij getroffen werden en
waarom wij gespaard bleven.
Morgen zal Katholiek Nederland zijn offerdag houden en het zal tonen,
dat het tweede gebod nog altijd een goddelijk bevel is.
Morgen zullen wij, die gespaard bleven, moeten tonen, hoe grondeloos
dankbaar we zijn, dat de bezoeking zo totaal onverdiend aan ons voorbij
is gegaan.
Morgen zullen wij ons zelf de vraag moeten stellen van hoeveel waarde
het voor ons is, dat wij ons gezin, ons huis en onze bezittingen hebben
mogen behouden, terwijl duizenden van alles wat hun dierbaar was beroofd
werden.
Gegeven hebben we wellicht deze week reeds allen, maar morgen zullen
wij moeten offeren.
De Regering doet een dringend beroep op de bevolking zich niet onnodig
naar het rampgebied te begeven. Met name kijklustigen en personen, die
familieleden of bekenden in het rampgebied willen opzoeken, of willen
trachten aldaar inlichtingen over hen te verkrijgen, kunnen de hulpverle
ning en de herstelwerkzaamheden belemmeren. Daarom wordt hun drin
gend verzocht aan hun voornemen, hoe begrijpelijk op zichzelf ook, geen
gevolg te geven. De politie heeft opdracht met ingang van heden (Zaterdag)
deze personen niet tot het rampgebied toe te laten.
Bovendien verzoekt de regering ook de streken in de nabijheid van het
rampgebied niet onnodig te bezoeken. Zij vraagt dit, opdat de hulpverlening
en de herstelwerkzaamheden voortgang kunnen hebben cn verkeersopstop
pingen worden voorkomen. De Regering vertrouwt, dat de bevolking ook
in dit opzicht alle medewerking zal willen verlenen, zodat eventuele nadere
maatregelen ter beperking van het verkeer achterwege kunnen blijven.
steld als evacuatieplaatsen voor ge
ëvacueerd vee uit de noodgebieden.
Tot nog toe is niet gebleken, dat
het paleis Het Loo nodig zal zijn als
evacuatiecentrum. Mocht men het wel
nodig hebben, dan zal de Koninklijke
familie alles wat nodig is voor een
goed geoutilleerd centrum, volledig
ter beschikking stellen.
De commandant van het Ned. De
tachement Verenigde Naties heeft
namens het N.D.V.N. een bedrag van
10.000 telegrafisch aar H. M. de Ko
ningin overgemaakt, ter bestemming
voor de hulpverlening in de pood-
gebieden.
Namens alle militairen cn al het
burgerpersoneel van de landmacht in
Suriname is een bedrag van 10.000
bijeengebracht voor het rampenfonds.
De omroeper van Oude Tonge ging Vrijdag door het dorp met een droeve
boodschap: Om 4 uur zouden de eerste slachtoffers van de overstroming be
graven worden. Dertig van de, volgens schatting van de burgemeester, drie
honderd, die een hoge tol aan het watergeweld hier hebben moeten betalen.
Van het achterland waren doodkisten naar het zwaargetroffen plaatsje ge
bracht en op een eenvoudige schottekar werden daarin de doden naar Spui-
öijk gebracht, waar ze hun laatste rustplaats hebben gevonden. Op de dijk.
die voor vele honderden de redding heeft betekend, maar die toch niet heeft
kunnen verhinderen, dat Oude Tonge waarschijnlijk het zwaarstgetroffen
plaatsje in deze nationale ramp is geworden.
voor het dorp is hij bezaaid met ca
davers, beddegoed, meuibels en stro,
Woordenloos
Het kerkhof is in het water, niet
meer terug te vinden. Daarom ston
den Vrijdagmorgen de 126 inwoners,
die nog achtergebleven zijn, met ge
bogen hoofd in de gure wind op deze
dijk, waar niemand eigenlijk de moed
had, iets te zeggen. Burgemeester
Van Dijk bracht het tot enkele so
bere woorden. Hij zal deze nog vele
malen moeten herhalen, als straks de
andere doden geborgen zijn. Boven
het plaatsje zweefde een helicop
ter, toen pastoor Hofstede het Onze
Vader las. Het water klotste tegen
de dijk en wiegde op zijn golven
honderden cadavers. Een grfjsgrauwe
meeuw kwam uit het niets aanvlie
gen en wierp een schorre kreet in
het gebed.
De predikant las Open-baringen 9
tot 17 en de Apostolische Geloofs
belijdenis. De woorden dreven weg
in de wind over het wijde water,
dat dreigend het graf omringde.
Woordenloos trok de stoet van
mannen terug naar het dorp, waar
een schot weerklonk. Een hond stort
te neer, een van de velen, die in
Oude Tongen worden doodgeschoten
omdat de dieren aan de cadavers
knagen, en daardoor een gevaar vor
men, dat misschien nog sluipender en
kwaadaardiger is dan het water.
DORP DES DOODS
Over de 7 km. lange dijk, die be
gint bij Sluishaven, hebben wij
Oude Tonge bereikt. Een kilometer
dat daar neergesmeten is door gol
ven en storm. Een barricade, die de
weg afsluit als een waarschuwing om
dit dorp des doods niet te betreden.
Oude Tonge is het ergste, wat wij
tot dusverre in het wateisnocdgebied
gezien hebben. Onder het stro en op
het water moeten nog tientallen lij
ken liggen. Men heeft ze ook gevon
den in hun bedden, op de boerderijen
en bij de koeien in de stal.
Boerderijen en huizen staan op in
storten en slechts een aantal gebóu-
Vadteven uit uettwuwde atnyeuing.
Met levendige belangstelling bekijken deze ouden van dagen, geëvacueerd
uit het Verplegingshuis te Zierikzee, een krant, met artikelen en foto's
over de ramp, die „hun" landstreek heeft getroffen. Thans zijn zij onder
gebracht in het Evacuatiecentrum te Amersfoort, doch zij zullen zo gairw
mogelijk verhuizen naar het Rijksopvoedingscentrum in deze stad.
Josine Kik van der Velder (89 jaar) rechts, en Marianne van Dommelen,
verdiept in hun lectuur.
wen in de dorpskern rond het ha
ventje is gespaard gebleven, al heeft
daar het water ook meters hoog ge
staan.
De Marine is bezig de cadavers te
verbranden, die op hoen bij elkaar
gelegd zijn. Een verstikkende walm
hangt nog over de dijk. De geest van
de dood waart nog over dit land,
waar thans helicopters landen en
waar schepen voedsel en materiaal
binnenbrengen. Het eerste contact,
dat het dorp na de rampzalige nacht
met de wereld kreeg, was Zondag
avond via een Belgische helicopter.
De piloot vertrok snel weer om de
droeve mare door te geven en zo
snel mogelijk hulp te zenden.
NOG DREIGT GEVAAR
Leidse studenten waren onder de
eersten, die hier aan land kwamen en
die thans afgelost worden om hun
plaats voor militairen in te ruimen.
Thans zijn er zoveel heloers, dat er
eigenliik te veel zijn. Zij kwamen
voor Nieuwe Tonge te laat, doch zij
doen wat zij kunnen om de gesel te
verjagen en de bewoners een gevoel
van veiligheid te geven, 's Nachts
slapen zij met tientallen ergens op
een houten vloer of aan boord van
de schepen, die met hoog water het
haventie kunnen bereiken. Een schip
zat Vrijdagmiddag vast in de haven
mond en belette een detachement mi
litairen te vertrekken. Dergelijke
tegenslagen worden echter in Oude
Tonge niet meer geteld. Gedwee gin
gen de soldaten de loopplank weer
af in het vooruitzicht, van nog een
nacht in het dorp.Nog 126 van de
3000 inwoners van Oude Ton^e wo
nen thans nog op dit stukje Neder
land, waar ieder met een bang hart
de weerberichten beluistert, en vurig
hoopt op een lange periode met wei
nig wind. Als straks de vloed opkomt
stijgt het water in Oude Tonge weer.
Vóór die tijd moesten wij de lange
dijk naar Sluishaven over, waar de
I veerboot naar Dintelsas een 15-tal
geredde paarden laadde. Een enkele
auto rijdt soms over de dijk van
J Achterhuis naar Sluishaven. Hij rijdt
zolang er 6 mensen weg moeten, zo
lang de benzine strekt en gratis.
Want geld telt hier niet meer. Daar
voor in de plaats is menslievendheid
en onderlinge steun gekomen. Dat is
het enige positieve, wat wij uit Oude
Tonge kunnen melden, maar het is
niet gering.
Een Mid uit Oude Jjmge
Op een verlaten dijk bij Oude Tonge worden de mensen per bootje weg
gehaald. ..LUCHTOPNAME ANP-FOTO.
