Goeree Overflakkee
getroffen eiland van
is het
Zuid
zwaarst
Holland
Het dodental loopt in de honderden
De derde nacht op de
daken der huizen
West Brabant klaagt en bidt
en lijdt in stomme wanhoop
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
DE LE1DSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 1
In deze kaart geven wij een nauwkeurig overzicht van de situatie, zoalis deze thans bekend is. De bron voor
deze publicatie is in hoofdzaak de stafkaart, die generaal Buurman van Vreeden gisterochtend op persconfe
rentie ter tafel bracht. Enkele aanvullingen ontleenden wij ondermeer aan het A. N. P.
doordat de hijsinrichting onklaar
was geraakt.
Maar tegenover deze en vele ande
re geslaagde reddingspogingen staan
de gevallen van slachtoffers, die nog
steeds niet uit hun benarde positie
zijn bevrijd en vannacht de derde
nacht op het dak of de zolder van
hun woning hebben doorgebracht.
Een verslaggever die Maandag in de
namiddag een vlucht meemaakte met
een vliegtuig van de M.L.D., dat
rubberboten in het gebied ten noor
den van Zierikzee uitwierp, zag hier
nog enkele bijna onder water gelo
pen boerderijen, waarvan de bewo
ners waren samengehokt op het dak
en die met de nationale vlag, bedde-
lakens en andere tekens de aandacht
van de overvliegende toestellen
wisten te trekken Wellicht zullen zij
hun leven te danken hebben aan de
rubberboten, die voor hen werden
afgeworpen.
Het was een lang niet eenvoudige
taak voor de bemanning van dit
vliegtuig een „Harpoen-bommen
werper de meegekregen twaalf
rubberboten op de goede plaatsen af
te werpen. Het duurde dan ook ruim
twee uur, voordat de laatste boot
een bestemming had gekregen. Tien
tallen malen werd dit geteisterde
Prins Bernard
komt terug
Duizenden wachten in wanhoop.
Een koerier uit Goeree Overflak
kee, die gisteren met speciale zen
ding van de burgemeester van
Ouae Tonge per heisohroefviiegtuig
op de vliegbasis Woensdrecht aan
kwam, heeft een verslag uitgebracht,
dat het drama op dit zwaar getrof
fen eiland in al zijn verschrikking
uittekent en dat tevens de noodzaak
om met inspanning van alle mensen
materiaal en hulpmiddelen te hel
pen als een absolute beslistheid be
klemtoont.
Vannacht hebben weei duizenden
uitgeputte bewoners, waaronder vele
stervenden in starre wannoop ge
wacht op de smalle dijk, die hen
voorlopig althans van het waanzin
nige water scheidt.
Helicopters waren gisteren opge
stegen om groepen personen van dit
eiland te evaeuëren naar het veilige
achterland, maar toen men boven
het rampgebied aankwam, trof men
daar nog zoveel mnsen in de aller
grootste nood aan, die slechts met
een onmiddellijke hulp gebaat waren
en voor wie iedere minuut zonder bij
stand de dood kon betekenen, dat
men er toe overging, om de men
sen van de onderwater staande da
ken, uit de telefoonpalen en uit de
tomen te halen en hen te brengen
bij de duizenden, die op de dijk zon
der water, zonder voedsel en zonder
enige bescherming reeds twee etma
len' tevergeefs op bijstand gewacht
hebben. Hier was hun leven echter
voor het eerste ogenblik gered.
Het aantal doden laat zich op dit
eiland niet peilen. De officiële cijfers
spreken van 80, maar alleen in het
plaatsje Oude Tongen zijn reeds meer
dan zestig doden en de burgemeester
liet door de koerier mededelen, dat
in een schuur reeds meer dan 180 lij
ken geborgen waren.
De drama's, die zich daar afgespeeld
hebben en nog steeds afspelen laten
zich niet beschrijven en wij achten
nacht nieuwe rampen over zich zien
komen. Slechts bij Dordrecht zijn,
voor zover thans bekend is, enige
dijkdoorbraken voorgekomen, welke
echter onmiddellijk bestreden konden
worden. Huiveringwekkend is echter
de stroom van berichten, die eerst nu
van deze eilanden bekend worden.
Het kleine plaatsje Oude Tonge op
Goeree en Overflakkee telt alleen al
meer dan 60 doden. Het water heeft
ook hier de mensen volkomen ver
rast en in zijn eerste aanval nam het
hele rijen boerderijen mee. Op Voor-
ne en Putten, waar gisteren nieuwe
dijkdoorbraken gemeld werden, is
men -thans de toestand enigzins
aststellen, of er in de talloze ver
dronken landerijen nog slachtoffers
waren achtergebleven. Waar teke
nen van leven werden bespeurd,
werd een boot neergelaten.
Het was tegen schemer, dat de
„Harpoon" de terugreis naar het
vliegveld Valkenburg aanvaardde. De
bemanningen van al de vliegtuigen,
die in de hulpverlening aan de
uren lang in bomen gezeten, terwijl slachtoffers van de watersnood zo'n
de reddingspogingen steeds weer op- grote rol spelen, en de talloze leden
nieuw faalden. Gisteren is men er in j van de organisatie, die er voor zor-
geslaagd het merendeel van de be-1 gen, dat de vliegtuigen gereed staan
volking te evacueren, maar het aan- om me^ nieuwe voorraden te vertrek-
Eoi ken, werken deze dagen onder hoog
spanning. Zij weten wat op het spel
Prins Bernhard heeft na overleg
gebied overgevlogen om^te kunnen mej. de regering besloten terug te
*"1 A keren. Hij zal terugreizen met het
lijnvliegtuig van de KLM dat heden
morgen van het vliegveld Idlewild
vertrekt. De Prins heeft verscheidene
afspraken kunnen uitstellen. Over
enkele weken hoopt hij weer naar de
Verenigde Staten terug te keren.
tal slachtoffers bedraagt
plaatsje meer dan 50.
Op Beijerland is vooral het dorp
Numansdorp zeer zwaar getroffen.
Momenteel zijn ook daar de mensen
in veiligheid, maar het aantal doden
laat zich slechts schatten op verschil
lende tientallen. Op IJsselmonde
heeft men de dijk langs Noord we
ten te behouden, doordat men daar
zonder 'n ogenblik te verpozen bezig
te stutten en gaten te dichten. De
meester. De eilanden zijn wel veelal Krimpenerwaard kan momenteel
Onder water gelopen, maar de inwo
ners en in vele gevallen ook het vee
heeft men in veiligheid kunnen bren
gen. Stellendam is in deze ramp een
dramatische klank geworden. In dit
plaatsje aan de top van Goeree en
Overflakkee hebben de mensen vele
nog niet als veilig worden beschouwd,
Nog werken burger en militair hier
met inzet van alle krachten sam'en
om de dijken te behouden, maar er
zijn reeds verschillende gaten in de
dijk geslagen en bp andere punten is
de verdediging zwaar ondermijnd.
Rubberboten daalden
uit de lucht
De luchtvaart heeft zich ook giste
ren bij de hulpverlening aan de
noodgebieden niet onbetuigd gelaten.
Op het vliegveld Valkenburg zijn
bergen werk verzet. Grote hoeveelhe
den geconserveerde levensmiddelen
zijn in eendrachtige samenwerking
door vliegtuigen van de Marine-
luchtvaartdienst. de L.S.K., de Rijks
luchtvaartschool, de K.L.M. en niet
ww^ te vergeten door twee vliegboten
het" ook "onze taak n"iet,"hierva"n"e"ën van „rescue-service" van de Ameri-
beschrijving te geven kaanse luchtmacht boven de over-
Duizenden uitgeputte mensen, ver- j stroomde delen van ons land afge-
smachtend van honger en dorst, «'orpen. Ook heeft de helicopter van
wachten daar op een onmiddellijke de marine-luchtvaartdienst zijn goe-
hulpverlening en hun lijden tart
iedere beschrijving.
De eilanden van Zuid-Holland heb
ben wellicht minder dan de twee
overige noodgebieden, de afgelopen
de diensten bewezen.
Toen in de namiddag een „Sea-ot-
ter" een marine-amphibievlieg-
tuig tussen Oude- en Nieuwe Tonge
op Goeree-Overflakkee was geland en
vergeefs probeerd 'n rubberboot af
te leveren aan een geïsoleerde boer
derij de stroom was te sterk
kwam de helicopter te hulp.
De inwoners hadden zich op het
dak voorlopig in veiligheid kun
nen stellen. De toestand werd ech
ter met het uur gevaarlijker: de
boerderij was a> gedeeltelijk inge
stort. Een touwladder werd uit
de helicopter neergelaten en na
staat.
Prins Bernhard is voornemens on
middellijk na aankomst de over
stroomde gebieden te bezoeken.
Hij heeft aan de minister-president
een telegram gezonden waarin hij
uiting geeft aan zijn verslagenheid
over de ramp. Hij verzocht zijn
deelneming over te brengen aan de
slachtoffers.
TOESPRAAK
DrDREES
Minister-president dr Drees heeft
gisteren voor de radio een toespraak
gehouden, waarin hij met ontroering
het leed der getroffenen schetste.
Wij weten nog niet bij benadering
hoe groot de schade tenslotte zal blij
ken te zijn. Maar zeker is zij buiten
gewoon ernstig. Het gebeurde bete
kent een zware terugslag in de op
gang van ons volk na de oorlog. Een
opgang, die zich juist duidelijker be
gon af te tekenen. Verheugend te
midden van deze ellende is de geest
waarmee ons volk dit alles tegemoet
treedt en de daadwerkelijke sym
pathie die wij van alle zijden ook
uit de overzeese rijksdelen en uit het
buitenland mogen ondervinden.
Over een gedeelte van een loshangende spoorlijn in Zeeland brengen de evacué's zich, na per boot uit de
huizen te zijn gehaald, in veiligheid.
Oostende en Duinkerken
zwaar geteisterd
- - Een correspondent van het A.N.P. zullen binnenkort aan longontsteking
enige aarzeling waagde de zoon de heeft aan de rand van het ramp- sterven. Ieder roept om boten, maar
luchtreis. Zijn jongere zusje en ge^ie(j het ongelukkige West-Bra- men ziet er slechts weinig,
tenslotte zyn bejaarde moeder gant tean en thuisgekomen heeft
overwonnen hierop h.iar vrees, hij enkele van de ontelbare indruk- I En een ieder bidt en klaagt, waar-
waarna het drietal v®111? naar ken> die hij tijdens zijn lugubere om er nu juist op dit punt geen vaar-
Nieuwe Tonge kon worden over- tocht heeft opgedaan, naar zijn redac- tuigen zijn die de hulpeloze slachtof-
gebracht. De oudste zoon die nog üe ind fen, die daar ginds uit de bovenver-
in de boerderij was achtergeble- relaas dat in ziin beknoptheid diepingen met handdoeken zwaaien, I Maandag, dat zijn stad het zwaarst
ven, trof het minder gelukkig. Na- ^1Jnh^^^Uken? S geeft kunnen redden. En komt er dan van alle Belgische badplaatsen is ge-
boerdery^as^tMTjggekeerd^stapte j -n einde,;* cen_k„„,, d-kaon.cn vrij- troffen.^wecderdc^
fde stad is
.--..a - no?" seen honderd kilometer af- wel" niet tegen de nog steeds hard bfjna geheel verwoest. Het getroffen
ook h.j op de touwladder. Zo - waaiende wind oproeien en telkens gebiedk.de stadlis precies hetzelfde
heeft laten wii hier volgen wordt de schuit weer teruggeslagen, als het deel, dat in de oorlog door
j bombardementen werd verwoest.
onder op de touwladder kon
hij behouden op de dichtstbijzijn
de dijk worden afgezet Hij kon
niet aan boord worden genomen,
Wat moet men grijpen uit dit diep
tragisch gebeuren? Men weet het
niet. De indrukken zijn veel en vrij
wel alle indroevig. Zo ik enkeae beel
den in mijn herinnering terugroep,
dan zie ik ergens bij de Moerdijk
een man en een vrouw met twee
kleine kinderen, geassisteerd door
twee militairen, in een booh op het
water zwalken.
Len paard staat nog net met zijn
ka.j boven water van zijn stal uit
na^r buiten te kijken. Een boeren
knecht waadt tot zijn borst door het
water om de touwen, waarmee het
vee in de stallen is vastgebonden, los
te snijden. Hij rukt aan de halsters
van de dieren, doch onwrikbaar blij
ven ze staan, onwillig om twintig
meter door het water te waden en
de veilige wal te bereiken. Te
Fijnaart wordt een gebroken oude
man een Roode Kruispost binnenge
bracht en snikkend vertelt hij, hoe
zijn vrouw in de nacht van het dak
is gegleden en in het kolkende wa-
ter is verdwenen. Een lid van de j
commando's uit Roosendaal kan de
dringende bede van een Hoofdinge
land niet weerstaan en zwemt met
een touw om zijn middel naar een
honderd meter verder gelegen boer
derij, waar de vrouw van de Inge-
De buitenboord-motoren kan men Functionarissen van het Belgische
de eerste tientallen meters vaak niet ministerie van openbare werken
gebruiken, doordat ze vastslaan in de raamden Maandag, ait de Belgische
bodem. Het is telkens weer een de- badplaatsen een schade van ruim 200
monstratie van menselijke onmacht millioen franc hebber opgelopen,
tegen de kracht van de elementen, die j Honderden mensen zyn geëva-
daar rond de Moerdijk en rond Wil- cueerd uit de laaggelegen delen van
lemstad nog steeds hoogtij vieren, j Duinkerken, die zijn ondergelopen.
Stormvlagen jagen de nattte sneeuw- i De schade in het gebied van Duin
buien over het geteisterde land, waar kerken en Calais wordt geschat op
nog steeds slachtoffers vallen en sa- j vele millioenen francs. Er is daar
tanisch loert soms het bleke gelaat geen melding gemaakt van slachtof-
van de zon door de wolkenflarden. ferSi De gehele nacht van Zondag op
Mensen worstelen voor hun leven, Maandag heeft men gewerkt aan het
elke minuut var. deze vreselijke da- I dichten van twee gaten in de zee
gen en het is de tragiek, dat vaak dijk, een van 100 en een van 60 me-
eerder de dijken dicht moeten of ter breed. Dc haven van Duinker-
nieuwe doorbraken moeteh worden ken tdie ernstig getroffen is, staat tot
voorkomen, voordat men zich kan Woensdag slechte in beperkte mate
bekommeren om het lot van de dui- voor de scheepvaart open.
zenden, die met angst om het hart
wachten op een roeiboot, die hen
^Te"S.daarheel 'n de! DE OORZAAK VAN DE RAMP
Hel- verloop van de sform
en luchtopname van de overstromingen op Duiveland. Op het dak van een huis, heel alleen in het ondergelo
pen land, dat een trieste aanblik geeft, zit een man, die zwaait naar het overvliegende toestek Een rubberboot
is blijven steken in dat, wat voor de ramp waarschijnlijk een boomgaard is geweest.
Een nauwkeurig onderzoek is inge
steld naar de situatie bij de Moer-
dijkbrug. Daarbij is gebleken, dat
land en diens twee kinderen op de tl^en Dordrechten de Moerdijkbrug,
onmiddellijk ten Noorden van- de
brug, drie kilomete» spoorbaan vrij
wel is weggeslagen. Ten Zuiden van
de brug is een gai van 700 meter in
de spoordijk ontdekt. De Spoorwe
gen verwachten dan ook, dat de her-
stelwerkzaamhedea aan de spoorbaan
bij de Moerdi.kbrug een kwestie van
ten minste enige weken zal worden.
Alle verkeer van het Zuiden naar
het Noorden, dat var. deze verbinding
gebruik placht tc maken, wordt
voorlopig via Utrecht, den Bosch af
gewikkeld.
bovenverdieping zijn samengedron
gen. Hij brengt een verbinding tot
stand en weet, behalve dit gezin
ook de buren te redden.
De stoere commando's staan in een
bunker hun kleren te stomen.
Zojuist zijn ze doornat uit het wa
tergebied teruggekeerd en hun
enige wens is, om zo spoedig moge
lijk met droge plunje weer terug te
keren. Ergens op een droog stuk
land staan honderden stuks loeiend
vee met volle uiers. Zij zijn voorlopig
gered, maar vele zijn zwaar ziek en
