N. A.T.O.-bevelhebber buiten de
verdediging van het achterland
Petitionnement
tegen Lages e.a.
Duitse weesjongen na lange
zwerftocht in A'dam gepakt
De Koningin kreeg kievitsboontjes
De griep in
Europa
Contragewicht van ophaalbrug
verpletterde auto-cabine
ZATERDAG 24 JANUARI 1953
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
GEN.-MAJ. MATHON VERKLAART:
Generaal Kruis vindt het een bezwaar
„In geval van agressie zal de
NATO-bevelhebber geen zeggenschap
hebben over de territoriale troepen.
Een beslissing over mobilisatie be
rust bij de landen van de E.D.G." Dit
was de kern van het antwoord, dat
sener aal-majoor Th. E. E. H. Ma-
thon van de generale staf gaf op een
vraag van generaal mr, H. J. Kruis
op een bijeenkomst van de vereni
ging ter beoefening van de krijgs
wetenschap.
Generaal-majoor Mathon heeft daar
gesproken over de Europese Defen
siegemeenschap en o.a. betoogd, dat
de E.D.G. geen politieke taak heeft
en in dit verband ook geen eigen in
lichtingendienst heeft.
Wel moet de E.D.G. beschikken
over een documental'°d lenst doch
het eigemlijke inlichti :*nwerk zal
moeten geschieden door de NATO.
„Daarnaast", zo zei generaal-ma
joor Mathon, „moeten de landen hun
eigen nationale inlichtingendienst
hebben. Deze dienst zal dan ook kun
nen adviseren over een eventuele be
slissing tot mobilisatie".
In dit verband stelde generaal
Kruis de vraag wie dan de zeggen
schap over de territoriale troepen
heeft, dit zijn dus de troepen die aan
gewezen zijn binnen de landsgren
zen op te treden.
Hij noemde het een bezwaar als dit
«let de NATO-bevelhebber zou zijn,
omdat, indien het achterland valt,
ook de verdediging van het daarvoor
liggend gebied ten zeerste in gevaar
komt.
„Als de NATO-bevelhebber kan
zeggen, dat hij wel geïnteresseerd is
in, maar niet verantwoordelijk is
voor de territoriale troepen, dan kan
ik mij dat nauwelijks voorstellen",
aldus generaal Kruis. „Hij kan dit
mi. alleen zeggen als hij dit achter
land niet tot elke prijs wil behou
den".
Generaal-majoor Mathon antwoord
de hierop, dat ook in E.D.G.-verband
de regering moet kunnen beschikken
over een eigen inlichtingendienst om
zelf gegevens te verzamelen en om
op grond daarvan zelf bv, eventueel
het moment van mobilisatie te kie
zen. Indien de E.D.G. geen inlichtin
gendienst heeft, moeten de afzonder
lijke landen er zelf een hebben.
Spr. betoogde dat de territoriale
verdediging levensbelangen, vooral
voor de burgers, in zich heeft, belan
gen die uitgaan boven de militaire.
„Het gaat hier ook om de verant
woordelijkheid van de regering ten
aanzien van de burgerbevolking", al
dus spr. De regering heeft hier ver
antwoordelijkheden, die ze aan geen
enkele miltaire instantie kan over
dragen".
De Holland-Afrikalijn, die door het
verlies van de Klipfontein een vijfde
deel van haar vloot heeft verloren,
zoekt naar mogelijkheden om de
boekingen zoveel mogelijk voortgang
te doen vinden. Wat het uitgaande
verkeer betreft, is de directie er reeds
ten dele in geslaagd een oplossing
voor de moeilijkste gevallen te vin
den. De directie vertrouwt erop o.a.
door het verschuiven van boekingen
en door gebruikmaking van haar
vrachtschepen met passagiersaccom
modatie een zodanige indeling te be
reiken, dat het bedrijf, voor zover
de omstandigheden het toelatetn, zo
goed mogelijk zal funqtionneren. De
vrachtdiensten worden zonder enige
belemmering voortgezet.
Griep?'n Mijnhardtje Q
KATHOLIEK KAMERLID VRAAGT
Waarom wordt advies S. E. R. inzake
huurverhoging niet gepubliceerd?
Het Tweede Kamerlid de heer An-
driessen K.V.P, heeft aan de minis
ter-president de volgende vragen ge
steld:
1. Is het waar, dat de Sociaal-
Economische Raad op 28 Novem
ber 1952 een advies aan de rege
ring heeft uitgebracht -net betrek
king tot de vraag of en, zo ja, op
welke wijze een verdere verho
ging van de huren moet plaats
vinden, alsmede een voorlopig ad
vies over de werkgelegenheid?
2. Indien vraag 1 bevestigend
moet worden beantwoord is het
dan waar, dat de regering niet be
reid is, de in voorgaande vraag
bedoelde adviezen voor publicatie
vrij te geven?
3. Wanneer vraag 2 een beves-
Krijgen emigranten
meer steun?
MINISTER INFORMEERT
Minister J. G. Suurhoff heeft dezer
dagen, naar wü vernemen, de Raad
voor de Emigratie advies gevraagd
over de vraag of het wenselijk is aan
onvermogenden emigranten een cre-
diet te verlenen ten einde hun start
in het nieuwe vaderland te verge
makkelijken.
Indien dc Raad de gestelde vraag
bevestigend beantwoord is het der
halve niet uitgesloten, dat de rege
ring desbetreffende voorstellen aan
de Staten-Generaal zal doen.
Behalve een gratis vakopleiding
en een kostoloze -overtocht zullen
sommige emigranten dan ook hand
geld mee krijgen om in het immigra
tieland een nieuw leven te beginnen.
Gebed der kerk door
de eeuwen
Latijneen gewijde loot van
Oud-Christelijke stam
Dc eerste vrouwelijke hoogleraar
aan de R.K. Universiteit te Nijmegen,
prof. dr. Christien Mohrmann, heeft
Vrijdagmiddag in de aula der uni
versiteit haar Inaugurele rede als bui
tengewoon hoogleeraar in het Oud
christelijk, Vulgair cn Middeleeuws
Latijn en het Oud-Christelijk Grieks
uitgesproken.
NA BREDA
Ned. oud-S.S.-er ging
naar „Heimat"
Paar uur later weer thuis
tigende beantwoording behoeft wil
de regering dan mededelen waar
om onverwijlde publicatie wordt
tegengehouden?
4. Is de regering bereid op
grond van de grote belangen, wel-
„Levenslang blijve
levenslang I"
Gistermorgen is op het Ministerie
van Algemene Zaken aan Minister-
President dr. Drees een petitionne
ment aangeboden, waarin een garan
tie wordt bepleit tegen strafvermin
dering voor „oorlogsmisdadigers, zo
als Lages, Aus der Fuenten en ande
ren". Aan alle leden van Minister
raad en Staten-Generaal is een af
schrift toegezonden.
Het werkcomité heeft verder me
degedeeld, dat het totaal aantal tot
nu toe ontvangen adhaesiebetuigin-
gen 57.500 bedraagt. In 't stuk wordt
verzocht „Een wetsvoorstel door
de Minister van Justitie te doen ver
vaardigen, waardoor zal worden be
reikt, dat de van welke oorlogsmis
dadiger dan ook door gratie van de
doodstraf in levenslange gevangenis
straf gewijzigde veroordeling dan
wel een oorspronkelijke veroordeling
tot levenslange gevangenisstraf in
geen enkel opzicht meer in zijn voor
deel zal kunnen worden gewijzigd,
zodat deze levenslange gevangenis
straf ook daadwerkelijk levenslang
zal duren.
Aan< de Bredaseweg bij Oosterhout
zal het komende voorjaar de „Katjes-
helder" worden geopend, een vacan-
„w met" dezeadviézen'Qgêrnóeid j tie- en kampeercentium, gelegen vol-
zijn, te bevorderen, dat publicatie de plannen van de planologische
van de in vraag 1 bedoelde advie- dienst van Noord Brabant temidden
zen kan plaats vinden? v&n bossen en heidevelden, op een
Indien dc regering meent 1 terrein van 20 ha., worden steenen
aan het in vraag 4 gevraagde nic
te kunnen voldoen, is zij dan ni
van oordeel, dat adviezen van cc
orgaan als de Sociaai-Econom
Raad, dat overwegend een bc
drijfsorgaan is, openbaar moeten
zijn, behoudens wellicht hoge uit
zonderingen?
ngalows gebouwd, waarvan er dit
Drjaar reeds tien gereed zullen zijn.
irder komen er terreinen voor ca-
vans en tenten, en twee ruime
.aapzalen, welke laatste reeds nu
an honderd trekkers en leden van
erenigingen onderdak kunnen bie
den.
ALLEEN OP DE WERELD
Als een moderne versie van het
Franse v/eesjongetje Remi, dat dank
zij de pen van Hector Malot wereld
beroemd is geworden, heeft in de af
gelopen weken een Duitse jongen, die
„alleen op de wereld" is, met slechts
enkele marken op zak half Europa
doorgezworven, tot hij in Amsterdam
door een agent van politie werd Aan
gehouden.
De ontsnapping van de Bredase
oorlogsmisdadigers en hun behande
ling in Duitsland heeft een in Ne
derland zich in voorwaardelijke vrij
heid bevindende ou'i-SS-er geïnspi
reerd naar de „Heimat" te repa
triëren, want hü stak met zijn ge
zin bij Kleef de grens over in de
kennelijke veronderstelling, dat hij
daar met open armen ontvangen zou
v/orden.
Nu werd er inderdaad met open
armen op hem gewacht, maar alleen
om hem naar de politierechter van
Kleef te brengen, die hem weer te
rugstuurde naar Nederland, omdat
de man in Nederland niets te vrezen
had en hij zich daar zij het voor
waardelijk -- in vrijheid kon bewe
gen.
Het droeve verhaal, dat de man op
hing over de gevangenschap, die hem
in Nederland te wachten stond, om
dat hij zonder toestemming zijn t I
woonplaats verlaten had, kon dc miffeïid'te' kunnen vindén.
rechter niet vermurwen en een
paar uur later stond aan de
overzijde van de grens weer
iemand met oper. armen op de oud-
SS-er te wachten.
Eén erwt voor prinses Marijke
in haai wetenschappelijk onder. Propaganda voor voedingsproduct van eigen bodem
werp Epiphania, leidde zij haar toe
hoorders langs de v.-eg van Home- Gistermorgen is op paleis Soest-
_i.i_ n.. ji-j. aa: j j.t rl i i l- na, TT t\/t nninoin oan wioo!
rus, door de Oudheid en de Middel
eeuwen tot een beter begrip van het
gebed der Kerk, zoals het op de hoog
tijdagen van Epiphania (aanbidding
aer wijzen), opstijgt, overal ter we
reld in het rijke dioom. waarin een
christelijke traditie van eeuwen,
haar neerslag heeft gevonden. Het li
turgische Latijn is volgens spr. een
gewijde loot van Oud-Christelijke
stam; de schakel dei eenheid door de
eeuwen heen.
dijk aan H.M. de Koningin een mooi
opgemaakte mand met peulvruchten
aangeboden. Dit betekende het be
gin van een collectieve paulvruch-
tenpropaganda-actie in ons land.
Voor prinses Marijke was er ook
iets bij: één erwt. Maar deze erwt
langs de de Ruyterkade surveilleerde,
'ioo eon besluiteloze jongen bij dc
Valkenwegpont rondscharrelde en
blijkbaar geen raad meer met zich
zelf wist. Hij maakte de indruk van
een zwervertje, hetgeen de agent
aanleiding gaf hem aan te spreker..
Daarbij bleek hem, dat de jongen
alleen Duits kon spreken en geen pa
pieren bij zich had.
Hij nam de jongen mee naar het
hoofdbureau, die daar het relaas van
zijn zwerftocht heeft gedaan.
Na uit het tehuis te zyn gevlucht,
trok hij naar West-Duitsland. Hij
slaagde er in uit de Oost-zone te glip
pen zonder dat iemand er erg in< had
en zette zijn reis voort naar Dort
mund. „Ik had gehoord, dat daar nog
een oom van me moest wonen".
Hoe hij gereisd had? Op de moder
ne wijze: „liftend" met Duitse
vrachtwagens. De kost had hij voor
namelijk opgescharreld bij boeren.
Geslapen? In hooibergen, soms in
schuren, soms in de vrachtwagens
zelf.
In Dortmund kreeg hij zijn eerste
teleurstelling te slikken. Hoe hij ook
zocht, van een oom was geen spoor
te vinden en na enkele dagen be
sloot hij ook West-Duitsland te ver
laten, waarschijnlijk omdat hij bang
was door de West-Duitse politie te-
ruggezonden te worden naar het te
huis in Dresden.
Jeugdige openhartigheid en char
me waren bij zijn zwerftochten zijn
sterkste wapens. Duitsers, die zich
het lot van de jongen aantrokken,
vertelden hem, hoe hij bij Elten door
de velden over de Nederlandse grens
eün, omdat ei) door twintig matras- *°?,„k°Tvnbo'
sen en twintig dekens van heerlijk orS lSdïSShHme£
enternet tag.l2»tonkSlm s™ hem in hun °ut0's °Pn»me"
en toen niet in slaap kon komen. en soms enig VOedscl of onderdak
De peulvruehten-studiecombxnatxe verschaften,
wil een voedingsmiddel van hoge
Hij is de 15-jarige Klaus S., een
leerling-bankwerker, die ruim 14 da
gen geleden gevlucht is uit een te
huis voor wezen in Dresder.\ genaamd
St. Jcthcim. Naar bekend bevindt
Dresden zich achter het IJzex-en Gor
dijn, doch commissaris H. R. Stoett,
hoofd van.de vreemdelingendienst te
Amsterdam, heeft het bij zijn onder
vraging van de jongen in verband
met diens jeugd misplaats geacht
daarop nader in te gaan. Aangeno
men mag worden, dat zijn voornaam
ste motief geweest is naar Dortmund
te trekken, waar hij meende een fa-
Agent kreeg vermoedens.
Twee dagen geleden viel het een
Amsterdams agent van politie, die
waarde van eigen bodem propageren
daarom heeft zij een selectie
lag verstopt onder een stapel zachte hieruit aan de Koningin gepresen-
dekens, waarop een prinsesjaspop
wakker lag. Net als in het sprookje
van Andersen, waarin een prinses
bewees van koninklijken bloede te
DE VOLLEDIGE WERKLQOSHEK) IN BELGIË EN IN NEDERLAND IN 1952
teerd. Om het kleinste prinsesje een
verrassing te bezorgen is een minia
tuurhemelbed gemaakt, waarin de
prinsesjespop op zeven dekens en
een erwt ligt. Zo is de band met de
peulvruchten in dit cadeau even
hecht als orgineel bewaard gebleven.
Er ig een mooi boek bij, waarin
het sprookje staat: keurig gecalligra-r
feerd en ingebonden door Nallit
Cambier, leerlinge van de academie
voor kunst en industrie te Ensehede.
Daarin kan prinses Marijke lezen
wat haar nieuwe poppenledikant
voorstelt.
De geschenken zijn aangeboden
door de werkeommlwle voor een col
lectieve peulvruchtenpropagende in
Nederland.
NIEUW HOOFDKWARTIER VOOR
WEGENWACHT.
De wegenwacht van de A.N.W®.
heeft met ingang van heden een
nieuw hoofdkwartier gekregen. Deze
wegendienstorganisatie heeft thans
120.000 leden. De bezigheid voor de
ze leden werd zodanig uitgebreid,
dat men naar een nieuwe centrale
bedrijfsruimte moest zoeken, Deze is
gevonden in het gebouw van een
oude melkfabriek aan de Gedempte
Burgwal in Den Haag, waar thans de
administratie, de reparatie-werk*
plaats, de magazijnen en de §qho-
lings- en herseholingsruimte voor
wegenwachters gevestigd zijn.
jCied tuut deze. tijd
PB A AT U EVEN?
Nu overal de gemeenteraadsbegrotingen
zijn behandeld.
Om de praatzucht van die heren,
die ik op ipijn duimpje ken,
ben ik allo dagen dankbaar,
dat ik nog geen raadslid ben.
Ik beklaag de vroede vaad'ten
van een stadsgemeenteraad,
die óf zes uur staan te preev'len
óf wel luist'ren naar die praat.
Hele dagen halve nachten
worden zij daar soms gekweld
ongeacht het wijze spreekwoord:
Time is money, Tijd is geld.
Want daar worden vele uren
tot het duister van de nacht
zonder enig mededogen
wrodelijk om hals gebracht.
Een van hen durft iets beweren
en do hele zaak praat mee,
terwijl zü, die zwijgen, teren
op een kopje slappe thee.
Al de edelachtb're sprekers
praten door of met elkaar
en mistroostig kauwt de zwijger
op zijn laatste end sigaar.
Allen proten even gaarne,
omdat hü, die altüd zwügt,
bü de volgende verkiezing,
vast geen enk'le stem meer krijgt.
Soms ook gaan ze bakkeleien
dat heet dan toenadering
maar dan schorst de burgemeester
aanstonds de vergadering.
Qra die niet te temmen praatzucht
die ik op mün duimpje ken,
ben ik alle dagen dankbaar,
dat 'k geenburgemeester ben.
TROUBADOUR.
„Ik wilde proberen in Amsterdam
werk te zoeken", vertelde hü, maar
daarin was hü niet zo snel geslaagd.
Terug naar Duitsland
Terwü" hü bü zich zelf stond te
overleggen, wat hem nu te doen
stond en hopende onder de bij het
pontveer wachtende mensen iemand
aan te treffen, die hem zou willen
helpen, sprak de agent hem aan.
„Hij had, zoals ons op het bureau
bleek", vertelde commissaris stoett,
„nog 15 pfennig op zak".
Ook de agent van politie had zich
het lot van de jongen reeds aange
trokken. „ïk heb een broer in Bra
bant, die boer is", had hü tot de
commissaris gezegd, „die zou de jon
gen best willen opnemen".
Maar wet is wet. Minderjarige
vreemdelingen zonder papieren moe
ten in de meeste gevallen naar hun
vaderland teruggebracht worden.
Ze ook Klaus. Hü is inmiddels op
transport gesteld, uadat met de West-
Duitse politie telefonisch overleg is
gepleegd. En vermoedelijk zal het
verhaal van deze moderne Remi in
zoverre nog een „happy ending"
hebben, dat Klaus niet naar het
weeshuis in Dresden zal worden te
ruggezonden.
Dc in Zuid- cn Zuidwest Duitsland
heersende griepepidemie breidt zich
nog steeds uit. Naar schatting is 10
a 15 procent van de Hessische bevol
king ziek, In Stuttgart hebben 30
procent van de schoolkinderen griep.
Ook in het Rijnland en in het Saar-
gebied neemt het aantal gevallen
tc-e. Tot dusver is het verloop van
de ziekte ongevaarlijk.
Functionarissen van de ziektever
zekering te Bamberg zeiden, dat het
aantal griepgevallen 90 procent ho
ger is dan normaal.
Do wereldgezondheidsorganisatie
te Genève deelde Vrydag in haar
wekelijks rapport mede, dat de griep
in Frankrük tot nu toe een licht
karakter blüft houden, maar dat zü
meer verspreid is dan tijdens de
epidemie van 1950'51.
Volgens deze organisatie waren er
tekenen, die er op wüzen, dat in
Groot-Brittannië een ernstiger vorm
van de ziekte woedt, maar niets
wijst daar op een wydverspreide
epidemie.
Naar schatting is één derde van de
Franse bevolking aangetast door de
griep en moeten twee millioen het
bed houden.
In het algemeen zün daar dc ge
vallen licht en van korte duur.
Ook in Mexico heerst griep. Naar
raming zijn in de Mexicaanse, hoofd
stad 400.000 personen ziek. Ook daar
is de griep echter niet ernstig.
NEDERLAND 18 NOG VRIJ.
In Nederland is dc griep nog niet
doorgedrongen. Een afdoend voor
behoedsmiddel tegen deze infectie
kwaal is er in feite niet bekend. Ook
dooi- hygiënische maatregelen, hoe
heilzaam deze in het algemeen ook
kunnen zün, zou een influenza-golf,
mocht deze ons land bereiken, niet
te keren zün-
Wol worden er echter thans op
kleine schaal in verscheidene plaat
sen hier te lande op experimentele
basis injecties verricht met een
nieuw soort griepwerend vaccin
Deze proef berust geheel op vpüwil
ligheid en er is maar een zeer be
perkte hoeveelheid entstof beschik
baar.
Het resultaat van dit overigens
belangwekkende experiment kan pas
word envastgesteld, als de aanwezig
heid van influenza-virus wordt ont
dekt.
Telefoon
in de nabijheid.
Mond- en klauwzeer-
bestrijding verscherpt
De minister van Landbouw, Visserü
en Voedselvoorziening heeft de reeds
aangekondigde maatregel bü de be-
stryding van de mond- en klauwzeer,
welke aanvankelijk reeds een ver
voer- en marktverbod van niet-
geënt rundvee inhield, nog verscherpt
Het vervoer van een rund, dat ouder
is dan twee maanden, is slechts toe
gestaan, indien de vervoerder in bet
bezit is van een verklaring, waar
niet alleen uit blijkt, dat het rund
tegen mond- en klauwzeer is geënt,
doch het moet ook afkomstig zyn uit
een bedrijf met een veebeslag. dat
tenminste veertien dagen vóór dc
datum van vervoer in zün geheel te
gen mond- en klauwzeer is geënt.
Deze verklaring, welke een geldig
heidsduur heeft van 10 dagen, dient
te zijn afgegeven namens een erken
de provinciale gezondheidsdienst voor
dieren.
De maatregel wordt 1 Februari
1953 van kracht.
Achterlicht en
reflector op de fiets
Er blijkt, aldus een bericht van de
Nederlandse Vereniging „De Rij
wiel- en Automobiel Industrie", eni
ge onzekerheid te bestaan over het
gebruik van reflectoren op gewone
fietsen. Volgons het W'egenverkeers-
relement moet elk rüwiel met ingang
van 1 Januari 1953, behalve met de
gebruikelijke achterlicht tevens zijn
uitgerust rrret een rode reflector.
Het achterlicht en de i'odc reflec
tor moeten beide zijn goedgekeurd
en het zogenaamde Rijkskeurmerk
dragen. Er zijn echter geen reflecto
ren met dit Rijkskeurmerk in de
handel.
Bij informatie te bevoegder plaatse
is gebleken, dat men kan volstaan
met het gebinik van een achterlicht,
mits dit is voorzien van een Rüto-
keurmerk. Dit merk mag namelyk
alleen op achterlichten voor rijwie
len worden geplaatst, indien tevens
als refleet&r werken. Wanneer een
fiets is voorzien van 'n goedgekeurd
achterlicht te herkennen aan de
letters „NL", omgeven door de letter
„D" en oen volgnummer is aan 't
voorschrift van het Wegenverkeers
reglement voldaan.
Paal brak af
Twee inzittenden gedood
Twee doden zijn te betreuren bij
een ernstig ongeluk, dat gistennid.
dag omstreeks half vijf in Ankeveen
is gebeurd.
De vrachtauto VU3 een kolenhan
delaar uit Nedarhorat den Berg, die
uit Hilversum kwam, waar kolen ge
laden waren bü het station, pas
seerde de oude ophaalbrug over de
Wetering, toen op hetzelfde moment
een der houten palen van de brug
brak. Dit had tot gevolg, dat ook de
veiligheidsketting, waaraan het zware
contragewicht van ae brug was be
vestigd, brak. Het gewicht sloeg pp dc
cabine van de auto en verpletterde
de twee inzittenden, de 28-jarige
zoon van de kolenhandelaax', en een
29-jarige gehuwde knecht.
Het kostte snel toegeschoten oog
getuigen veel moeit - het zware ge
wicht te verwijderen en de slacht
offers te hevrüden. Hulp mocht even-
we] niet meer baten.
Heden zal een deskundige naar de
oorzaak van het afknappen van de
paal een onderzoek instellen. Nage
gaan zal o.a. worden of het hout ver
molmd was.