S)e ftjidaeSou^a/ïit Adenauer De plechtigheid op het Kapitool Nog maar eens proberen Adenauer onstemd over Amerik. rapport Nazi-gevaar overdreven voorgesteld Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DINSDAG 20 JANUARI 1953 44ste JAARGANG No. 12793 zegt er het zijne van Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. rand., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 COMMANDO WISSELING VANDAAG IS HET DE DAG, waar op generaal Eisenhower beëdigd wordt als president van de Verenig de Staten van Amerika. Vandaag neemt hij het roer van het schip van staat over van Truman, die zeven ja ren lang het land heeft bestuurd in een der meest bewogen periodes van de geschiedenis der wereld. Het is een gewichtige dag, voor de Amerikanen, maar ook voor de rest van de wereld. Want de nieuwe lei der der Amerikaanse politiek neemt het roer over in volle zee, waar de golven nog altijd angstwekkend hoog gaan. Op de commandobrug wacht hem een uiterst verantwoordelijke taak, die nog verzwaard wordt door het feit, dat in het kielzog van het grote Amerikaanse schip zo- 0 vele kleinere schepen meeva ren, die aangewezen zijn op de koers van de leider. Wanneer wij vandaag de nieuwe president verwelkomen en hem een gelukkige vaart toewensen, dan doen wij dat in de hoop, dat hij zal varen op het compas van zijn goed inzicht in de reële verhoudingen, het oog ge richt op de barometer van de politie ke hoge en lage drukgebieden, en met een vaste greep aan het roer, teneinde alle stormen en depressies het hoofd te kunnen bieden. Hij is opvolger van een man, die door velen is beschouwd als iemand vani middelmatige capaciteiten. Men heeft Truman menigmaal uitgekreten als de slechtste president, welke de Ver. Staten ooit hebben gekend. .Zul ke kwalificaties lijken ons zeer onge past en absoluut onjuist. Laat Tru man een figuur zijn geweest, die on der de maat is gebleven van sommige zijner grote en meer populaire voor gangers, hij heeft in elk geval de ze delijke grootheid gehad om in een uiterst moeilijke tijd enige besluiten te nemen, welke de loop der historie ingrijpend hebben beïnvloed. Hij heeft de moed gehad om de verant woordelijkheid op zich te nemen van het werpen van de eerste atoombom men, waardoor de oorlog met Japan is beëindigd; hij heeft de Marshall hulp ingevoerd, een maatregel van een ongewoon brede visie; hij heeft door zijn snelle ingrijpen de agressie- politiek in Korea een halt toegeroe pen. Waarlijk, de wereld kan Tru man dankbaar zijn en heeft alle Te- den om bij het luidruchtig gejuich om de nieuwe president de scheiden de man niet te vergeten en hem de eer te geven, welke hem toekomt. Velen verwachten van Eisenhower, dat hij als president een man van groter formaat zal blijken en dat hij een politiek zal voeren van grootser allure. Het is mogelijk en wij hopen van ganser harte, dat Eisenhower aan deze verwachtingen ten volle zal kun nen beantwoorden. Maar een revolu tionaire omwenteling van de door Truman uitgestippelde buitenlandse politiek verwachten wij toch njet van hem. Als hij de door Truman uitge zette koers in grote lijnen blijft vol gen, zullen wij al zeer tevreden zijn. Tenslotte is het niet het spectaculai re, het buitengewone, dat iemand tot een goed regeerder maakt, maar het nemen van de juiste maatregelen op de juiste tijd. Dat vereist in onze na oorlogse omstandigheden een grote mate van wijsheid en bezonnenheid, karaktervastheid en offervaardig heid. Deze eigenschappen moge Eisenho wer als president in ruime mate blij ken te bezitten, opdat hy het respect en de dankbaarheid van de wereld moge oogsten. Vanmiddag inauguratie van Eisenhower Hedenmiddag, tegen 6 uur Ncd. tijd, zal de plechtige inauguratie van de nieuwe president der Verenigde Staten van Amerika op het Kapitool te Washington plaats vinden. De plechtigheid gaat niet met zoveel traditioneel ceremonieel gepaard als bijv. de kroning van een Engelse ko ning of koningin, maar toch is er een bepaald ritueel, waaraan de Ameri kanen gehecht zijn. Alleen schijnt Eisenhower er bezwaar tegen te heb- Mossadeq krijgt zijn volmachten Premier Mossadeq heeft de eerste ronde van de strijd met de voorzit ter van de Majlis, Kasjani, gewon nen. Terwijl luidsprekerwagens door Teherans straten reden en de leuze aanhieven: „Geef de macht aan Mos sadeq", besloot het parlement giste ren met 59 tegen één bij zeven ont houdingen, de door Mossadeq ge vraagde verlenging van zijn vol machten met één jaar goed te keu ren. De houding van de voorzitter der Majlis, Kasjani, werd onwettig ge noemd en de leider van de oppositie verklaarde zelfs dat men de vol machten ten allen tijde kan intrek ken door een motie van wantrouwen in de premier aan te nemen. Inmiddels is in Zuid-Perzië de Italiaanse tanker „Miriella" te Aba- dan aangekomei^en direct begonnen met het laden van olie. Verwacht wordt, dat het schip Dinsdag of Woensdag met een Italiaanse haven als bestemming zal vertrekken. Dit zal de tweede poging zijn om de Britse olie-blokkade te doorbre ken. De eerste, ook door Italianen ondernomen, eindigde met het aan de ketting leggen van de tanker, de „Rose Mary" in de haven van Aden Mossadeq*heeft gisteren opnieuw' een bespreking gehad met de Ame- rikaanse ambassadeur, Henderson. Na afloop van dit gesprek van 3% uur verklaarde Henderson slechts, dat „er zich geen nieuwe ontwikke- j lingen hadden voorgedaan." ben om een hoge hoed op te zetten; hij zal een gewone zwarte slappe hoed dragen. De nieuwe president arriveert even te voren met een speciale trein en bij aankomst op het Kapitool worden 21 saluutschoten gelost. Op de treden van het Kapitool wordt hem de eed afgenomen en daarna is er een grote parade, waarna de nieuwe president naar het Witte Huis rijdt. Deze rit en de parade zijn hoogtepunten van de plechtigheid, want daar wordt veel pracht en praal ten toon gespreid. Uit alle oorden der Ver. Staten zijn officieel benoemde vertegen woordigers als „ooggetuigen" naar de plechtigheid gezonden. Daartoe be hoort ook de voormalige Nederlan der Louis van Iersel, een der meest gedecoreerde oorlogsveteranen in het land, die door de burgemeester van Los Angeles benoemd werd om deze stad te vertegenwoordigen. Van Ier sel werd in Nederland geboren en trad in 1 17 in Amerikaanse dienst. De K.R.O. zal hedenavond van 6 tot 7 uur een reportage van de plech tigheid geven. Het Amerikaanse departement van buitenlandse zaken heeft Maandag bekend gemaakt, dat het de Sowjet- Unie heeft uitgenodigd, op 30 Jan. een vertegenwoordiger naar Londen te zenden voor besprekingen met de plaatsvervangende ministers van buitenlandse zaken over het Oosten rijkse vredesverdrag. Vijf dagen geleden waren, volgens een woordvoerder van het departe ment van buitenlandse zaken uitno digingen aan de regering te Moskou gezonden, maar tot nu toe was geen antwoord ontvangen. Op 12 Januari hebben de drie Wes telijke mogendheden de Sowj et-re gering er van in kennis gesteld, dat dergelijke uitnodigingen zouden v/orden verzonden. Aanleiding tot deze stap was een resolutie van de Algemene Vergadering van de Ver enigde Naties, waarin een beroep werd gedaan om alles in het werk te stellen teneinde tot overeenstem ming te komen over de bepalingen van een Oostenrijks vredesverdrag. HET KAPITOOL EN ZIJN GESCHIEDENIS Van het bordes van het Kapitool, op dezelfde plaats, waar eens Lincoln stond, heeft de 44ste President van de Verenigde Staten, Dwight D. Eisenhower vandaag na zijn ambtsaanvaarding zijn inaugurele toespraak tot het Amerikaanse volk en de wereld gehouden. Het Kapitool „De Grondwet in Steen" als monument van de democratie werd gebouwd op Jenkins Hill. De plannen voor de bouw werden ontworpen in 1791 in de ambtsperiode van President George Washington. Hij zelf legde eerste steen op 18 September 1793. Het bouwplan is het resultaat van een prijsvraag, waarbij het ontwerp van Dr. William Thornton, een arts, schil der en dichter uit Philadelphia, werd Bekroond. Het was zijn eerste ontwerp op het gebied van architectuur. Dit ontwerp omvatte alleen het middengedeelte van het Kapitool, zoals wij het thans kennen; de beide vleu gels werden later gebouwd. In 1812 was het Kapitool gereed. Spoedig daarop brak de oorlog met Engeland uit en in Augustus 1834 voer een Brits eskader onder commando van Admiraal Cockburn onverwacht de Potomac op. Troepen werden aan land gezet, die gemakkelijk de niet-verdedigde stad bezetten. Cockburn gaf bevel alle openbare gebouwen in de stad te verwoesten, ook het Kapitool. In de grote hal van het gebouw sta pelden de soldaten boeken, papieren en portretten op een grote hoop, overgoten deze met teer en staken haar in brand. Toen de vrede werd getekend stonden nog slechts de muren. Onder President Jefferson werd het Kapitool herbouwd en in 1851 werd besloten tot uitbreiding door de aanbouw van de beide vleugels. Tijdens de Amerikaanse burgeroorlog werd het Kapitool door de militairen bezet, die niet minder dan vijftienhonderd bedden in zalen en kamers plaatsten. President Lincoln gelastte de ontruiming. Na de oorlog werd het Kapitool gerestaureerd en werd ook de grote kapel gebouwd. Deze verheft zich bijna negentig meter boven het plein van het Kapitool. Des daags is het hei-witte bouwwerk tot op verre afstand te zien, des nachts schijnt de met schijnwerpers verlichte koepel te drijven boven 's werelds machtigste hoofdstad. Behalve grot vergaderzalen voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, telt het Kapitool 435 kamers en in het gebouw zijn onderge bracht een eigen postkantoor, constructiewerkplaatsen voor machines, timmermanswerkplaatsen en zelfs een arsenaal voor geval van nood. Meer dan duizend man personeel zijn nodig voor het onderhoud Europa's eenheidsstreven in gevaar Het alarmerende Amerikaanse rapport over de sterke uitbreiding van het neo-nazisme in West-Duitsland, heeft grote beroering teweeggebracht in po litieke kringen te Bonn. Bondskanselier Adenauer achtte zich gerechtigd tot vrij felle critiek op dit rapport. Volgens hem bestaat er geen enkel ge vaar voor opleving van het nazisme. Adenauer was integendeel van opinie, dat do West-Duitsers in overgrote meerderheid aanhangers zijn van de democratie. Bovendien bestreed hij, dat de onlangs gearresteerde nazi- samenzweerders noemenswaardige invloed hadden verworven in de Vrije Democratische Partij van vice-kanselier Blücher of in andere politieke groe peringen van betekenis. worden genoemd: De arrestaties der neo-nazi's de ontsnapping der Neder landse oorlogsmisdadigers naar W. Duitsland, de inhoud van het boven genoemde Amerikaanse rapport, plus de aan de Duitse oorlogsmisdaden Overigens erkende de bondskan selier wel, dat de atmosfeer de laat ste tijd niet bepaald „gunstig" kan Deze opname van de treinbotsing te Deventer, gemaakt kort na de botsing, laat zien hoe de electrische trein in de stoomlocomotief van de goederentrein drong. gewijde processen in Oradour en Schirmeck.dit alles vormt vol gens Adenauer een samenloop van gebeurtenissen", die niet zeer bevor derlijk schijnt voor een vlotte gang van de politieke besprekingen, die dezer dagen in West-Europa aan de orde zijn met het oog op de ratifica tie der zgn. Duitse verdragen. En het is bekend, dat de kanselier vóór de dit jaar te houden verkie zingen met de bekrachtiging van de ze verdragen als een opzienbarend resultaat voor de dag wilde komen Bereikt hij deze samenwerking niet voor die tijd, dan zullen de ver kiezingen wellicht geen meerderheid voor hem brengen en dan zou al het voorbereidende diplomatieke werk van de laatste drie jaar op losse schroeven komen te staan. In zijn radiorede zei Adenauer dienaangaande: „Ik heb de indruk, dat de vijanden der gemeenschappe lijke verdediging thans de gelegen heid aangrijpen om een vertragende of zelfs vernietigende invloed uit te oefenen op het streven naar Europe se eenheid, waar de federale rege ring van W.-Duitsland steeds voor heeft geijverd". Verhoogde spanning in Sovjet-Unie. Naar zijn mening zouden de re cente gebeurtenissen in Rusland er op wyzen, dat men aldaar doende ls „de opvolging van Stalin te organi seren". En dit zou kunnen leiden tot een verhoogde spanning in de Sov jet-Unie, welke wel eens onrust In de gehele wereld tot gevolg zou kun nen hebben. Het West-Duitse volk, aldus Aden auer, moet daarom zo spoedig mo gelijk definitief in de West-Europese gemeenschap worden opgenomen. Indien deze kwestie niet spoedig ge regeld wordt, zou Rusland in de ver zoeking kunnen komen om aan te vallen. „Gezeur". Ook andere West-Duitse leiders lieten zich tot commentaar verlei den. „Volmaakt gezeur", zo noemde de (boze) leider der nationalistische Vrije Democraten het rapport over de neo-nazi-activiteit. Aanmerkelijk zakelijker was de critiek van de perschef der Sociaal- Democratische Partij, Fritz Heine. Hij spoorde tot voorzichtigheid aan bij de beoordeling van het Ameri kaanse rapport, aangezien het is ge- basseerd op een opinie-onderzoek „waaromtrent men nog maar weini^ weet". Ook Adenauer had er al op gewezen, dat het opinie-onderzoek zich slechts heeft uitgestrekt tot 1200 van de 48 millioen in West-Duitsland wonende personen. Inmiddels heeft het Amerikaanse Vijftig jaar geleden stierf mgr. dr. H. J. A. M. Schaepman Het is heden vijftig jaar geleden, dat te Rome waar hij voor herstel van zijn gezondheid vertoefde -overleed mgr. dr. H. J. A. M. Schaepman, de man aan wie Katholiek Nederland onnoemelijk veel te danken heeft. Ter gelegenheid van de hulde, welke aan zijn nagedachtenis Zaterdag aanstaande in zijn geboorteplaats Tubbergen wordt gebracht, zal aan de persoon en aan de levensvervulling van mgr. Schaepman een uitvoerige beschouwing worden gewijd. ministerie van Buitenlandse Zaken aan het Amerikaanse Hoge Commis sariaat in Bonn inlichtingen over het opinie-onderzoek gevraagd. Enkele ambtenaren van dit ministerie, die Duitse vraagstukken behandelen, verklaarden persoonlijk niets van het onderzoek af te weten. 3lameUje Aan één verzoek wordt beter vol daan dan aan tien bevelen. Geert Groote.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1953 | | pagina 1