kwaliteit!
groent taleï]
t
Succes-
(Ccöpezaïïè)
Korte rondgang langs
diverse adellijke huizen
Net Meisje
Groenveld's Vleespaleis
PRIJSJASSEN
LAATSTE BEZICHTIGING
De Coöperatie
vertouwde tteepiym
met handhaving van de
Mn**
Coöp. Eendracht j Coöp. Ons Doel
VEFENIOINCS-
DRUK1AERK
MAANDAG 12 JANUARI 1953
DE LEIDSL COUKANT
EERSTE BLAD - PAGINA 4
Zó was Wassenaar
v.
Het adellijk geslacht van Raephorst
stierf uit met Aelbert van Raep
horst, die in 1648 overleed en wiens
ldoen lijkkist men bij de restauratie
van de kapel van Cralingen heeft ge
vonden.
Deze door Gilles van Cralingen,
heer van Zuidwijk, gestichte kapel,
kwam later aan ae familie van Raep
horst Het oude xasteei werd in de
19de eeuw gesloopt nadat het medio
18e eeuw was gebouwd door [toedoen
vooral van de vrouw van de graaf
van Cadogan, een Engelsman. Do
landerijen behoren nu tot de kroon
domeinen.
Een jongere tak van het geslacht
van Wassenaer stichtte ongeveer 1255
het Huis te Santhorst. Deze -tak stierf
in 1460 uit. Dirk van Wassenaer,
•een jongere zoon van Philips, de
Leidse burchtgraaf, was de bouwer,
nadat hij de goederen had geërfd;
hij nam de naam van Sandhorst aan.
in 1345 sneuvelde ridder Dirk van
Sandhorst in de slag van Stavoren.
De Hollandse graaf, toen Willem IV,
had weer eens een tocht tegen de
Friezen ondernomen, maar hij sneu
velde bij Warns en werd in het Cis-
terciesnserklooster Bio-mkamp bij
Pols ward begraven De gesneuvelde
Dirk van Sandhorst was kinderloos
en zijn goederen kwamen aan een zij
tak van de familie. Het geslacht stierf
uit met Dirk van Sandhorst, die ge
trouwd was met Isabella van Assen
delft.
Huis ter Weer.
Op Huis ter Sandhorst heeft ge
leefd en stierf in 1778 de dichter Pe
trus Burmannus. Het slot werd in
1819 gesloopt.
Tot ae oude Wassenaarse kastelen
behoorde ook „Ter Weer", waar in
1625 Rombout Hoogerbeets, de pen
sionnaris van Le.den, stierf. Al vóór
1730 werd het huis afgebroken. Hoo
gerbeets werd in 1618 gevangen ge
nomen, tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld en naar Loevestein
gebracht. Maar kort voor zijn dood
bracht men hem naar „Ter Weer".
Hij was met Oldenbarnevelt en Hugo
de Groot een slachtoffer van de par
tijstrijd in het land, dat zuchtte on
der de moeilijkheden van een pas ver
worven onafhankelijkheid. Op de
plaats waar eens het huis Ter Weer
had gestaan, werd later een boer
derij gebouwd.
Ook noemen wij de ridderhofstede
„Persyn", eerst in het begin van de
16de eeuw gesticht door de Delftse
familie van die raam. Meest bekend
uit het adellijk geslacht Persyn is
Jan Persyn, die in 1268 de stad
Haarlem tegen de Kennemers verde
digde. Feitelijk was Haarlem toen
nog geen stad, het kreeg in 1273
stadsrechten van Floris V, tegelijk
met Delft en Alkmaar. Graaf Floris
had in die tijd zijn handen vol aan
de Westfriezen en de boeren van
Kennemerland maakten van de gele
genheid gebruik en kwamen in op
stand tegen de landadel. Heer van
Kennemerland was Jan Persyn, die
met de heerlijkheid Amsterdam
werd beleend als beloning voor zijn
bewezen diensten.
Het slot Persyn werd in 1680 ge
sloopt; later weei heel sierlijk opge
bouwd, maar in het laatste kwartaal
van de 18de eeuw met de grond ge
lijk gemaakt.
Ridderhofstede Hasebroek.
De ridderhofstede „Hasebroek" of
Groot Hasebroek, stamhuis van de
familie Haesebroek, later in het be
zit van de families van Baker.esse,
van Wassenaer en van de van
Bouchorsts. In de 19de eeuw werd
het gekocht dour piins Frederik; in
dezelfde eeuw werd het weer ver
kaveld en verkocht.
Tot besluit van de geschiedenis der
adellijke huizen, waaraan Wassenaer
eens zo rijk was, noemen wij het Huis
te Paauw, dat later met Raaphorst
verenigd werd; het uitgestrekte,
landgoed Langenhorst; Eykenhorst;
Backershagen met 'n achtkante tree
koepel op een kunstmatige wat steile
heuvel; Clingendaal, eens het buiten
van baron van Brienen van de Groo-
te Lindt, ten tijde van keizer Napo
leon burgemeester van Amsterdam;
Voorlinden.
Feitelijk mag aan deze lijst van
Wassenaarse buitenverblijven en kas
telen niet ontbreken de historie van
het Huis ten Bosch. Dit paleis werd
gesticht door Frederik Hendrik voor
zijn gemalin Amalia van Solms.
Prins Willem TV liet grote vleugels
ter weerszijden van het huis aanbou
wen en ook de voorgevel vernieu
wen. Toen de koning-stadhouder Wil
lem III kinderloos overleed, liet ko
ning Frederik van Pruisen, bij de
verdeling van de nalatenschap, dit
paleis aan Willem IV. Onze eerste
koning, Willem I, die op 12 Decem
ber 1845 te Berlijn overleed, werd in
Kerk van St. Willibrord.
De middeleeuwse parochiekerk
van Wassenaar, was evenals de te
genwoordige toegewijd aan Sint Wil
librord. In 1276 vinden wij haar ver
meld, wanneer van haar een bijdrage
wordt gevraagd voor een kruistocht.
De 7de of laatste kruistocht, het
werk vooral van de H. Lode wijk ko
ning van Frankrijk, die tijdens die
tocht aan de pest bezweek, was feite
lijk een mislukking geworden.
Op de algemene Kerkvergadering
te Lyon in 1274 probeerde paus Gre-
gorius I een nieuwe kruistocht te or
ganiseren: besloten werd dat in alle
bisdommen gedurende 6 jaren spe
ciale tienden tot dat doel geïnd zou
den worden. Van een kruistocht is
evenwel niets gekomen.
Natuurlijk had Wassenaar vóór dat
jaar 1276 reeds een kerk; de heren
van Wassenaer behoorden tot de
oudste geslachten en gewoonlijk ging
~het in de vroegs middeleeuwen zo,
dat de heer van de plaats een kerk
stichtte voor zijn onderhorigen. Hij
bouwde die kerk op zijn eigen grond
en begiftigde haar met landerijen
tot onderhoud van kerk en geestelij
ken. Zulk een kerk, door de heer
zelf gebouwd, gold aanvankelijk als
eigendom, de zogenaamde eigen
kerk van de heer, die dan ook de
pastoor benoemde en over het kerk
gebouw en vermogen vrij beschikte.
Dit eigenkerkenwezen was hoofdza
kelijk van Germaanse^ oorsprong en
de Kerk kon er weinig tegen doen,
omdat zij de hulp van de machtige
heren nodig had. Het stelsel ont
wikkelde zich in de loop der eeuwen
tot een meer en meer onbeperkt
recht van de heren Op die kerken; zij
konden er alles mee doen en ver
kochten, ruilden en schonken de
kerken weg ah hun volledig parti
culier bezit, terwijl zij de geestelij
ken, die zij benoemden, gingen be
schouwen als soort bedienden óf ho
rigen. Na de investituurstrijd, de
vrijheidsstrijd van de Kerk over het
recht vrij haar eigen bedienaren te
kiezen, werd he. eigenkerkenstelsel
geleidelijk aan omgezet in het zoge
naamde patronaatsrecht, d.w.z. dat
de heer niet het eigendom van de
kerk behield, maar wel de pastoor ter
benoeming aan de bisschop mocht
voorgedragen. Ook de heren van Was
senaar hadder dat patronaatsrecht,
zodat wij veilig mogen aannemen,
dat zij al spoedig voor hun onder
horigen een kerkje gebouwd zullen
hebben, toen de slotkapel bij hun
stamslot te klein werd om allen te
kunnen bevatten.
Vaoï de
HAAGS GERECHTSHOF.
Valse handtekening. Een 35-ja-
rige aannemer uit Noord wij kerhout
was in eerste instantie veroordeeld
tot drie maanden gevangenisstraf,
omdat hij valsheid in geschrifte had
gepleegd. Hij vond deze straf erg
zwaar en was daarom in beroep ge
komen bij het Haags Gerechtshof.
De firma had onderbouwen gele
verd voor houten scholen. De zaak
beschikte niet over veel middelen en
daarom probeerde verdachte geld te
lenen bij de Boerenleenbank. Dit
kon. mits de vordering die verdachte
op de gemeente Alkmaar had, direct
voldaan werd op de bank en het
gek wiet in handen kwam van ver
dachte. Hie,-van moest een acte op
gemaakt worden, ondertekend door
alle partijen. Verdachte had nu, in-
plaats van door de gemeente Alk
maar te laten tekenen, zelf een ge
fingeerde handtekening geplaatst.
Het gevolg was dat hij zelf gelden
van Alkmaar pntving en dat de ge
meente Alkmaar nog eens voor het
hele bedrag werd aangesproken.
Toen bleek dat de gemeente ndets
van een cessie wist.
Verdachte, die inmiddels failliet
was gegaan, verklaarde dat de gelden
die hij ontving van de gemeente door
hem onmiddellijk op de bank waren
gestort.
„Toch was er een nadelig saldo",
meende de president. „Toen was de
zaak nog niet helemaal afgewikkeld",
zei verdachte.
„Het kan waar zijn dat alles goed
is afgelopen, maar het was toch
knoeierij en het ging om grote be
dragen", aldus de proeüreur-gene-
raal. Allerlei locale krachten heb
ben getracht om deze zaak met de
mantel der liefde te bedekken, mis
schien zelfs de reclassering. De pro
cureur-generaal meende dat de straf
bevestigd moest worden.
De verdediger betoogde o.m. dat
de kassier van de bank weliswaar
was ontslagen maar niet wegens dit
feit. Bij het onderzoek naar dit feit
waren andere dingen aan het licht ge
komen. Verdachte heeft een blanco-
strafregister. Hij heeft emigratieplan
nen. De verdediger bepleitte een
voorwaardelijke straf. Uitspraak 23
Januari.
Schoenmaker in moeilijkheden.
Een Leidse schoenmaker had in de
oorlogsjaren zijn bedrijf van koffer-
en lederwaren niet uitgeoefend en
nu werd de zaak voor de vestigings
wet als een nieuw bedrijf beschouwd.
Dit bracht de schoenmaker in moei
lijkheden, want hij was niet in het
bezit van de vereiste dieploma's.
Conform de eis werd hij veroordeeld
tot 25.boete of 10 dagen.
Heden overleed na een
kortstondige ziekte,
voorzien van de H.H.
Sacramenten der Ster
venden, mijn innig ge
liefde Man, der kinderen
zorgzame Vader, Broer,
Oom en Zwager, de Heer
JOHANNES
MARTHINUS
JACOBUS DE GREEF
in de ouderdom van
57 jaar.
Echtgenoot van Mevr.
WILHELMINA
CECILIA VAN NOORT
Warmond, 10 Jan. 1953.
Burgem. Ketelaarstr. 23
Uit aller naam,
Mevrouw
W. W DE GREEF—
VAN NOORT
kinderen en verloofde
De H. Uitvaartdienst
zal plaats hebben op
Donderdag 15 Jan. a.s..
des morgens 10 uur, in
de Parochiekerk van
de H. Matthias te War
mond, waarna de be
grafenis op het R. K
Kerkhof aldaar. 2360
Rozenkransbidden thuis
Maandag-, Dinsdag- en
Woensdagavond om 8 u.
Heden overleed na een
langdurige ziekte, nog
geheel onverwachts,
voorzien van het H.
Oliesel, mijn innig ge
liefde Man, der kinde
ren zorgzame Vader,
Zoon, Broer en Zwager
JOHANNES PETRUS
TERPSTRA
in de ouderdom van
51 jaar.
Echtgenoot van
ALIDA NASVELD
Zij die hem gekend heb
ben weten, wat voor een
zwaar verlies dit is.
A. TERPSTRA—
NASVELD
JEANNE en Verloofde
ADRIANA
EMERENTIA
Warmond, 12 Jan. 1953.
Bijleveldlaan 2.
De H. Uitvaartdienst
zal plaats hebben op
Vrijdag 16 Januari a.s.
des morgens 9.30 uur,
in de Parochiekerk van
de H. Matthias te War
mond, waarna de begra
fenis op het R. K. Kerk
hof aldaar.
Rozenkransbidden thuis
Maandag-, Dinsdag-,
Woensdag- en Donder
dagavond 8 uur. 2367
Met groot leedwezen geven wij kennis van het
overlijden van onze hooggeachte voorzitter
J. M. J. DE GREEF
Zijn ijverig en onbaatzuchtig werken voor onze
vereniging zal ons steeds in dankbare herinne
ring blijven.
HET BESTUUR VAN DE
R. K. S. V. „WARMUNDA".
Warmond, 12 Januari 1953.
Heden overleed tot
onze diepe droefheid in
„Huize Emmaus", voor
zien van de H. Sacra
menten der Stervenden
onze innig geliefde
Moeder, Behuwd- en
Grootmoeder
CATHARINA
JANSON
Weduwe van
CORNELIS DOBBE
in de ouderdom van
70 jaren.
Uit aller naam,
J. L. DOBBE
De H. Uitvaartdienst
zal gehouden worden op
Donderdag 15 Jan. des
morgens te 9 uur in
de St. Jans Parochie,
waarna de begrafenis
op het R. K. Kerkhof
aldaar.
De rozenkrans zal ge
beden worden op Maan
dag, Dinsdag en Woens
dag des avonds te 8 uur
in „Huize Emmaus".
Correspondentie-adres
Zoeter woude, Watertje
no. 16. 2362
associati e
"talen"™"'
ipraalcvaardlghald, handel)-
boekhouden
Moderna bedrijf» admlnl.tr.
(Middenstand)
VOLLEDIG BEVOEGDE
LEERKRACHTEN
DEZE WEEK vorming club.
(beginner. gevorderden)
Adverteert in dit blad
Officiële Publicatie
BELANGRIJK BERICHT VOOR DEGENEN, DIE
OVER 1952 EEN VORDERING HEBBEN OP
EEN RIJKSINSTELLING.
Het ministerie van Financiën vestigt er de aandacht
op, dat alle vorderingen op Rijksinstellingen over 1952
zo spoedig mogelijk moeten worden ingediend. Vorde
ringen ten laste van de verschillende departementen
van Algemeen Bestuur en de daaronder ressorterende
diensten, instellingen enz. moeten uiterlijk 28 Februari
a.s. bij het betrokken departement zijn ingediend.
Vorderingen op het Staatsdrukkerij- en Uitgeverij
bedrijf, op het staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie
en Telefonie, op het Staatsmuntbedrijf, op het Staats-
vissershavenbedrijf te IJmuiden en op de Staatsmijnen
moeten uiterlijk 15 Januari, a.s. worden ingezonden.
In het belang van de schuldeisers wordt er nadruk
kelijk de ^andacht op gevestigd, dat .atere indiening
tot langdurig uitstel der afdoening kan leiden. Van
de indiening kan, op verzoek, een schriftelijk bewijs
worden verkregen. 2356
Adverteert in dit blad
Voor direct gevraagd
door H. C. VAN NOORT
2365 Hogewoerd 122.
Wij gaan door
Gehakt hall om
per 500 gram 0.95
iy2 kg. gehakt 2.55
Vet gerookt spek
per 500 gram 1.30
Ham per 100 gram 0.40
Pekelvlees per 100 gr. 0.35
Volop gekookte lever en
uierboord.
DOE WIJS GA NAAR:
Haarlemmerstraat 246
Donderdagavond in Café
DOLLE
om mooie prijzen.
Aanvang 8 uur
Beleefd aanbevelend,
W. DOLLE
Weipoortseweg 60,
2364
Zoeterwoude.
2 Biedt zich aan R. K.
meisje, 22 jaar, als hulp
in de huishouding met hui
selijk verkeer. Br. onder
no. 6343 bureau van dit
blad.
2 Koppermaandag om 8
uur prijs jassen bij A. v. d.
Ploeg, Hoogmade. 2369
2 WoningruiL Aangebo
den prachtig dubbel boven
huis hoofdweg Professoren-
wijk. Huur f 31.— per m.
Gevraagd: vrij huisje met
tuin in buitenwijk of di
recte omgeving. Hogere
huur geen bezwaar. Br.
onder no. 6346 bureau van
dit blad.
2 Naaimachine defect?
Reparatie direct bij U aan
huis, geen vervoer, niet
wachten, geringe kosten en
onder garantie. Naaimachi
ne Service. J. B. H. Schoots
Rijnsburger weg no. 29B,
Tel. 26664, Leiden. 6350
Tast toe 'tis van TEEKENS!
2 Kachels, Haarden! Stal-
benodigdheden, bascules
?ewichten, spekkuipen, as
falt, rubberroid, golfplaten
melkgereedschap, veevoe
derfornuizen, kippengaas,
lantaarns enz., Galvani
seren en vertinnen. Her
stellen Werkelijk voorde
lig. Vanouds Landbouw-
adres A. J. Hartwijk, Nieu
we Beestenmarkt 79,
Telef. 26627—24013, t. o.
Marktkantoor.
2 Goedkope hardboard
platen en opruimingshout,
vindt de knutselaar alleen
in Leiden's meest bekende
knutselaars eldorado „De
Houthal". Prijzen om van
te watertanden. Komt U
maar snuffelen. „De Hout
hal", Hogewoerd 99. 6268
EXTRA RECLAME 1
Reuzel 0.80
Rundvet 0.90
Speklappen 0.90
Doori'. Speklappen 1.00
Hachévlees 1.00
Varkenspootjes 0.40
100 gram Hamspek A ISC
100 gram Rookworst
Tevens gevraagd: 2 WINKELMEISJES
niet beneden 18 jaar. Aanmelden na 7 uur.
LANGE MARE 94.
Vet Gerookt Spek 1.25
Gehakt h. c H1.30
Verse Worst 1.40
Magere Speklappen 1.40
Runderlappen150
Rauwe Rookworst 0.35
Op' welke
-BUSTEHOUDER
iQf W Uw keuze
1 ook mocht vallen, het
2e model leveren wij
voor de
Zie onze etalage!
„OCT ERN 0"-Salon
Breestraat 35,
Telefoon 30768 - LEIDEN
Morgen 13 Januari van 10—12 uur
van een grote partij PERZISCHE, SMYRNA
EN ANDERE TAPIJTEN
prachtige MEUBELEN, SCHILDERIJEN enz.
in de zaal van Jan van Zijp aan de Hooglandsche
Kerkgracht 40 te Leiden.
VEILING morgenmiddag 2 uur
GEVRAAGD:
Steno-T y piste-Factur iste
M.U.L.O.-opleiding, bekt.nd met administratieve
werkzaamheden.
Flinke zelfst. kracht
voor de afdeling boekhouding, volledig be
kend met debiteuren administratie.
Uitsluitend schriftelijke sollicitaties met inlichtingen
omtrent opleiding, leeftijd en vorige werkkring,
BACKER en CO. N.V., Utrechtse Jaagpad 2. 2347
PPM* mwjgjflgm
BRUINMERK
tot
52
ct
p.p.
GROENMERK
iot
58
ct
p.p.
ROODMERK
tot
68
ct
p.p.
JAVA SPECIAAL
tot
66
ct
p.p.
CHINA MELANGE
tot
82
ct
p.p.
gouopunt^jX.
tot
82
ct
p.p.
Niet om het gewin,
maar voor hef gezin.
Verkrijgbaar bij
Oude Herengracht 20, Leiden, Tel. 26816 Haarlemmerstraat 184, Leiden, Tel. 20391
VLEES
VLEES
Door de inkoop van Buitenlandse Paarden zijn
wij in staat te geven
Een tas vol vlees voor weinig geld,
Daar is iedere klant op gesteld.
Vette Lappen vanaf 0.80 I Rosbief lappen 1.50
Mooie Lappen 1.- Hard Rundvet .0.90
Magere Lappen 1.20, 1.30 Prima Gehakt 0.90
Riblappen 1.40 I
AlleB per 500 gram
Paarden vet 0.50 per 500 gr., bjj 2i/2 K.G. 12.—
Onze prima Paling Rookworst met Spek 10.90, p. 500 gr.
0.20 ct. per ons
le KWALITEIT, DAT ALLEEN BIJ
N. ZWETSLOOT, Morsstr. 26, Tel. 26592
HET RESIDENTIE ORKEST
STADSGEHOORZAAL - Donderdag 15 Jan., 20 uur
4e ABONNEMENTSCONCERT
Dirigent: LOUIS STOTIJN
Solist: HANS HENKEMANS, Pian0
Schubert Symphohie No. 5
Mozart Pianoconcert in Bes, K. 456
Ijartók Divertimento
Smetana De Moldau
Losse krt. ad 1 3.a.i. bij de Fa Bender, Hogewoerd 90,
en des avonds aan de kassa.
TELEFOONTJES
worden dagelijks geplaatst
ter grootte van hoogstens
30 woorden (een woord
maximum 12 letters).
De prijs bedraagt 1.50,
uitsluitend tegen contante
betaling.
2 Wie ruilt mijn pick-up
met platen wisselaar, zon
der kast, met platen voor
Kap. Mobijette. Br. onder
no. 6344 bureau van dit
'blad.
2 Volop 1ste klas Gym.-
laarzen met volle garantie-
A. J. v. d. Ploeg, Pastoor
van der Plaatstraat 39, te
Ryp wetering.
2 Poppenkastmiddag. A.s.
Woensdag half drie in „Li
berty", Stoansweg 2, Lei
den. Daverend plezier^
boeiend spel Ouders, kom*
met uw jeugd. Toegang
kosteloos. Cons, verplicht.
2 Zit-slaapkamcr aange
boden, gestoff. of gemeub.,
centrale verwarming, stro
mend water. Omgeving
Hogv. Rijndijk. Br.'onder
no. 6349 bureau van dit
blad.
2 Lederen zolen, gezonde
zölen. Laat uw schoenen
tijdig en vakkundig her-*
ste.len bij A. J. van dei-
Ploeg, Pastoor v. d. Plaat
straat 39, Rijpwetering.
als:
PROGRAMMA'S
REGLEMENTEN
CONVOCATIES
BILJETTEN
n.v.De Leidsche Courant
PAPENGRACHT 32, LEIDEN
