S)e ftzkiteSou/fca/nt
WATERDRINKEN VOOR DE
H. COMMUNIE TOEGESTAAN
De meest comfortabele
schipbreuk
MASSA-DEPORTATIES IN
TSJECHO-SLOWAKIJE
Directeur: C. M. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 12 JANUARI 1953
44ste JAARGANG No. 12786
De „comfortabele'
schipbreuk
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes i 1.50
Nieuwe Pauselijke
voorschriften
De „Osservatore Romano" van 10
Januari publiceert een uiterst be
langrijke Apostolische Constitutie,
die begint met de woorden Chris
tus Dominus" en gedateerd is 6 Jan.
1953. Hierin worden nieuwe gedrags
regels gegeven betreffende het nuch
ter zijn vóór de II. Communie en
wordt aan de bisschoppen toegestaan
verlof te verlenèn tot het opdragen
van middag- en avondmissen overal
ter wereld.
De Paus wenst de bestaande wet
ten omtrent het nuchter zijn in wezen
te bekrachtigen en spoort op grond
daarvan de gelovigen, die deze voor
schriften kunnen nakomen, aan zich
ook zo veel mogelijk daaraan te
houden en van de navolgende be
voegdheden slechts binnen de gren
zen van de noodzakelijkheid gebruik
te maken. Nader ingaande op de bij
zondere tijdsomstandigheden ver
klaart de H. Vader bij deze verzach
tingen in het nuchter zijn in het bij
zonder het oog te hebben op de ver
houdingen in de missiegebieden, op
de arbeiders in de industrie, in de
transportbedrijven, in de havens,
openbare diensten en continubedrij
ven; voorts op hen, die arbeiden in
dc ziekenverpleging en op vrouwen
in verwachting. Tenslotte noemt de
H. Vader met name ook de huismoe
ders met een druk gezin en de
schoolgaande kinderen, aan wie vaak
de tijd ontbreekt om tussen het gaan
naar de kerk en naar de school, rus
tig te ontbijten.
Als hoofdregel geldt, dat voor de
gelovigen, die niet onder bovenge
noemde categoriën worden vermeld,
de wet van het nuchter zijn van mid
dernacht af, gehandhaafd blijft, met
dien verstande echter, dat in het ver
volg het drinken van natuurlijk war
ter niet geacht wordt te ontnuchte
ren.
Dit betekent, dat zowel priesters
als gelovigen voor het opdragen van
de H. Mis en voor het ontvangen van
de H. Communie altijd water mogen
drinken.
Wat zieke priesters en gelovigen
betreft geldt het volgende: ook als
zij niet bedlegerig zijn, mogen zij
behalve water ook andere dranken
tot zich nemen met uitzondering van
alcohol. De leken dienen hierbij ver
lof te vragen aan hun biechtvader.
Niet zieke gelovigen, die last hebben
van het nuchter zijn, mogen na raad
te hebben ingewonnen van hun
biechtvader, dranken tot zich nemen,
maar moeten dan nuchter zijn één
Voorbereidingen voor het a.s. Consistorie
uur vóór het ontvangen van de H.
Communie.
Als zware belemmeringen om nuch
ter te blijven worden voortaan be
schouwd:
1. zware arbeid voor het ontvangen
van de H. Communie. Onder deze
rubriek vallen de bovengenoemde
categorieën.
2. een noodzakelijk laat uur van
communiceren;
3. lange afstand van minstens twee
kilometer van de kerk of over
eenkomstige rijtijd. Tot deze groep
moeten bovendien gerekend wor
den al degenen, die een school be
zoeken en voor wie het moeilijk
is om na het ontvangen van de
H. Communie en de begintijd van j
de school thuis te ontbijten.
Deze zware belemmeringen ver
plichten slechts om nuchter te zijn
tot één uur voor het ontvangen van
de H. Communie.
MIDDAG- EN AVONDMISSEN
TOEGESTAAN.
De II. Congregatie van het H. Of
ficie bepaalt voorts, dat alle bis
schoppen de bevoegdheid hebben om
Il.H. Missen in de namiddag en avond
na zestien uur toe te staan en wel
op alle Zondagen en feestdagen, op
alle Eerste Vrijdagen, en verder een
maal per week.
In de missiegebieden mag verder
zelfs iedere dag de H. Mis in de na
middag worden gevierd. In al deze
gevallen mogen de celebrerende
priesters en de communicerende ge
lovigen ook het middagmaal gebrui
ken tot drie voor de H. Mis. Daarbij
mogen zelfs zwak alcoholische dran
ken, zoals wijn en bier, genuttigd
worden. Het gebruik van drank met
uitzondering evenwel van alcohol is
toegestaan tot één uur voor de H.
Mis en H. Communie.
Werklieden zijn bezig met het gereedmaken van de Pauselijke troon in de
Basiliek van de St. Pieter te Rome voor het komende openbaar Consistorie,
waarbij 24 nieuw benoemde kardinalen door de H. Vader officieel worden
oekleed.
Velen verloren echter alles wat zij bezaten
De ..Bloemfontein Castle" is Zaterdag te Beira aangekomen met de 234
schipbreukelingen van de gezonken „Klipfontein". Het was de geredden
rauwelijks aan te zien, dat zy een scheepsramp hadden overleefd. De be
manning van het Britse schip had gedaan wat zij kon om het de „gasten"
zo prettig mogelijk te maken. Allen hadder kleren en de noodzakelijke
toiletartikelen gekregen. „De meest comfortabele schipbreuk, die hij ooit
had beleefd", noemde een passagier van de „Klipfontein' een ervaren zee
man, die in de oorlogsjaren tweemaal schipbreuk had geleden, de onder
gang van het Nederlandse schip.
De mazen worden
nauwer
De Westberlijnse politie heeft me
degedeeld, dat haar Oostduitse col
lega's Zondag één van de acht over
blijvende oversteekpunten aan de>
grens tussen West-Berlijn en Oost-
Duitsland hebben gesloten.
Er zijn thans nog drie oversteek
punten voor voetgangers en wielrij
ders en vier voor voertuigen overge
bleven. In sommige gebieden kun
nen de Oostduitsers echter nog in
openbare voertuigen naar West Ber
lijn komen.
Van de zijde der West-Berlynse
politie wordt voorts vernomen, dat,
ten dele van vluchtelingen, berichten
zijn ontvangen, volgens welke de
Oostduitse autoriteiten bezig zijn het
toezicht aan de grens tussen Oost-
Berlijn en Oost-Duitsland" te ver
scherpen. Verscheidene oversteek
punten zijn hier thans geheel ge
sloten.
Onproductieve personen
De Tsjechoslowaakse premier, Za-
potocky, heeft erkend, dat de com
munistische regering duizenden „on
productieve personen" uit hun wo
ningen in Praag en andere Tjechische
steden deporteert.
Volgens diplomatieke berichten,
die te Wenen ontvangen zijn, zijn
deze deportaties ereds een half jaar
aan de gang. Ruim 80.000 gezinnen
zijn gedwongen hun huizen te ver
laten en onderdak te zoeken in boe
rendorpen bij de Poolse en Hon
gaarse grenzen.
Volgens de berichten zijn vooral
vroegere zakenlieden, kleine kapita
listen en ambtenaren van het repu
blikeinse regime van vóór 1948 ge
troffen door deze maatregelen.
De premier veroordeelde de „vele
gemeenteraden", die de te deporte
ren personen eerst 24 uur van te
voren aanzeggen, dat zij moeten ver
trekken. Een dergelijke termijn vond
hij zelfs voor oorlogsmisdadigers te
kort.
Zapotocky's verklaring was de eer
ste officiële bevestiging van de de-
I portaties door de Tsjechische rege
ring.
De laatste weken zouden zelfs 1000
gezinnen per week gedwongen wor
den elders een onderkomen te zoe
ken. Naar verluidt krijgen de gede
porteerden de laatste twee weken
'tijd om hun woningen te ontruimen
I Zij hebben dan de keuze tussen twee
5)e puinhapjen man Chadau>c
Dit zijn de overblijfselen van het dorp Oradour-sur-Glane nadat op 10 Juni
1944 een compagnie van de S.S.-divisie „Das Reicb" de gehele bevolking
had vermoord en het plaatsje in brand had gestoken. Onder de 642 slacht
offers bevonden zich 245 vrouwen, 190 mannen en 207 kinderen. Slechts één
viouw overleefde het drama. De puinhopen van Oradeur zijn heden ten
dage nog niet geruimd. De Fransen hebben om het plaatsje een muur ge
bouwd. Te Bordeaux is voor de militaire rechtbank het proces begonnen
tegen 19 beklaagden, die betrokken zijn bij dit vreselijk oorlogsmisdrijf.
of drie dorpen. Indien zij zich zonder
tegenstribbelen accoord verklaren,
aldus de berichten, wordt een be
paalde hoeveelheid van hun huisraad
op regeringskosten vervoerd.
Particuliere zakenlieden en mid
denstanders in Tsjechoslowakije zul
len in de toekomst geen textielkaar-
ten meer krijgen, aldus heeft het
blad Ijdowa Demokracie gemeld.
Ook kleine boeren zullen door deze
maatregel worden getroffen.
Sneeuwstormen
teisteren de V.S.
Zware sneeuwstormen hebben in
het Noordoostelijk deel van de Ver.
Staten aan meer dan 30 personen
het leven gekost. Een groot aantal
elecfrische leidingen werd dermate
beschadigd, dat meer dan 100.000
huizen thans van electriciteit ver
stoken zijn. Hoewel het weer in de
loop van de dag iets beter werd, ver
wacht men toch nog meer stormen.
De staat New Engeland werd wel
zeer zwaar getroffen. Zestien men
sen werden hier het slachtoffer van
de storm, terwijl in verschillende
delen van deze staat de sneeuw meer
dan een halve meter hoog ligt.
De Noordelijke voorsteden van
New York geleken op een verlaten
sneeuwvlakte, en in de staat New
York werd het gehele verkeer door
de zware sneeuwval lamgelegd. In
New Yersey werden 50.000 huizen
van electriciteit afgesneden, terwijl
in deze staat de stormen minstens
zes mensenlevens eisten. Ook in In
diana en Oregon vielen doden.
Het Westen van Amerika heeft
daarentegen te kampen met zeer ho-*e
temperaturen, welke de sneeuw in
de bergen doen smelten. Langs de
gehele kust van Brits Columbia tot
aan Californië zijn de bergstromen
sterk gezwollen en grondverschui
vingen en lawines hebben verschil
lende hoofdwegen en spoorlijnen ge
blokkeerd.
Hij doet zichzelf de
das om
Het blad van de Oostduitse com
munistische partij Neues Deutsch-
land" vermeldt een artikel van
staatssecretaris Konzok van het mi
nisterie van lichte industrie, waarin
deze zichzelf en zijn ministerie de
schuld geeft van het tekort aan tex-
tielgoederen.
Het blad, dat twee vorige zelfcri-
tieken van Konzok als „onvoldoende"
van de hand heeft gewezen, is van
mening, dat ook deze critiek niet tot
de wortel van het kwaad doordringt,
namelijk „onderschatting var de ar
beiders en arrogantie van de ambte
naren".
Konzok is de enige staatssecretaris
van de libaral-democrati^che party,
die nog over is. Hij zei, dat er het vo
rige jaar niet eerder dan 15 Decem
ber winterjassen te koop waren voor
het publiek.
Begint het weer in
Egypte?
Dë adjunct-directeur van het ka
binet van generaal Naguib, Magdi
Hassanein, heeft Zaterdag is een toe
spraak te Cairo gezegd: „De Britten
zijn onze vijanden en wij moeten ons
van hen bevrijden".
Hassanein sprrk artisten en offi
cieren toe, die een rondreis door
Egypte zullen maken om gelden in
te zamelen voor de Palestijnse vluch
telingen.
„Vertel het volk", zo zei Hassanein,
„dat wij de Britten zullen verjagen.
Ieder zal deelnemen aan deze strijd,
die niet slechts door woorden zal
worden gecragen, zoals onder het
oude bewind".
„Vertel het volk, dat generaal Na
guib en zijn luitenants dag en nacht
werken voor d? evacuatie der Britten
uit Egypte".
Hij stelde voorts in zijn toespraak
de Britten verantwoordelijk voor de
huidige economische crisis in Egypte.
De Egyptische eerste minister en
zijn officieren hebben Zaterdag de
„martelaren" herdacht „die gevallen
zijn in de vrijheidsstrijd tegen de
Britten".
De Europese
grondwet
De Grondwetmakende Vergadering
van Straatsburg heeft Zaterdag haar
voorlopig overzicht over de hoofdlij
nen van een Europees statuut beëin
digd en het gehele project terugge
zonden naar haar werkcommissie, die
onder leiding van de Duitser von
Brentani zal trachten het ontwerp
statuut verder uit te werken vóór de
vergadering begin Maart weer bijeen
komt.
Met een aantal punten gaf de Ver
gadering aan haar commissie richt
lijnen, doch een groot aantal andere
kwesties en het grootste deel van de
vloed van amendementen werden
zonder meer naar de commissie ver
wezen. In de loop van deze week zal
ook de Raadgevende Vergadering
van Straatsburg, waarin 14 Europese
landen zijn vertegenwoordigd, het
plan bestuderen, zodat ook van die
zijde nog adviezen te wachten zijn.
Ook het uiteindelijk ontwerp,
waartoe men in Maart in Straatsburg
wil komen, is niet anders bedoeld
dan als een advies aan de regeringen
der zes landen. De besprekingen iy
Straatsburg vonden plaats in een ze
kere stemming van politieke depres
sie wegens de moeilijkheden, die de
Europese Verdedigingsgemeenschap
nog ondervindt. Naar de mening van
vele afgevaardigden zou het afwijzen
van de Verdedigingsgemeenschap de
belangrijkste basis ontnemen aan het
project voor een politieke gemeen
schap in de vorm zoals thans in voor
bereiding is.
De Duitse tanker „Ellen, die in
Dec. j.l. bij het uitvaren van de pe
troleumhaven te Pernis overvaren
werd door de „Maasdam", bij welke
ramp 6 personen het leven verloren,
is gelicht en zal bij inschrijving ver
kocht worden.
GEDISCIPLINEERDE HOUDING
DER BEMANNING.
Uit de verhalen van de passagiers
bleek wel, dat de gelukkige afloop
van de ramp voor een groot deel te
danken is aan de gedisciplineerde
houding van de bemanning der
„Klipfontein", waardoor werd voor
komen dat een paniek ontstond.
Een vertegenwoordiger van de
Holland-Afrika Lijn deelde mede, dat
de passagiers voor Europa worden
overgebracht op het Italiaanse lyn-
schip „Europa". De bemanning zal
naar Zuid-Afrika gaan en vandaar
met de „Zuiderkruis" naar Nederland
terugkeren.
Een 24-jarig meisje uit Nieuw-
Zeeland vertelde, dat de opvarenden
geheel onverwach* een geschuur en
vervolgens een hevige stoot hadden
gevoeld. „Het schip voer nog een
eindje door en toen stopten de machi.
nes. Wij beseften niet, dat er iets ern
stigs was gebeurd. Na ongeveer een
uur kregen wij aanzegging paspoorten
en geld te halen en ons op onze
plaatsen bij de reddingsboten te mel
den. Wy dachten nog steeds niet aan
gevaar en men wij in de sloepen
moesten gaan, dachten sommigen nog
aan een oefening. Pas toen wij in de
sloepen wegvoeren en maar de „Klip
fontein" keken, zagen wij dat het
schip overhelde. Plotseling verdween
de neus in de golven en even later
was het gezonken. Al gauw hoorden
we, dat de „Bloemfontein Casle" naar
ons onderweg was Wij juichten toen
we het schip aan de horizon zagen
opdoemen''.
Een andere passagier zeide dat de
„Bloemfontein Castle" tijdens het
overnemen van de schipbreukelingen
olie uitliet om de zee, die tameliik
woelig was, rustiger te maken. „De
mensen- zongen en aan de jonge kin
deren in de boten werd verteld, dat
het een spelletje was". De schipbreu
kelingen waren slechts een paar uur
in de sloepen geweest.
Alles kwijt.
Hoewel de ontberingen van de
schipbreuk dus wel te dragen zijn
geweest, vallen toch voor velen de
gevolgen niet mee.
Behalve de kostbare lading is voor
een waarde van tienduizenden gul
dens aan persoonlijke bezittingen met
de „Klipfontein" ondergegaan. Een
meisje uit Amsterdam, dat op weg
Koudste plaats
in Zweden
Myrheden, een plaatsje van 150 in
woners in Noord-Zweden, in de om
geving van Boden, is de koudste
plaats in Zweden. De laagste tempe
ratuur, die er dit jaar werd geno
teerd is 46 graden, thans wijst het
kwik ongeveer 37 graden onder nul.
Het plaatsje heeft hierdoor de twij
felachtige eer, de meest genoemde
plaats in het weerbericht van de
Zweedse Radio te zijn, gednrende de
I winter. Myrheden de naam bete
kent „een en moerassen" ligt tus
sen twee rivierarmen, in een vlak
land, waar de gure winden niet wor
den tegengehouden door heuvels. Het
plaatsje is ingesloten door venen en
moerassen. Svante Elfstrand, de
weerkundige verslaggever, noteert de
temperatuur in Myrheden, die hij af
leest van drie a-sociale thermometers.
Het dak van het huisje is onder een
dikke laag sneeuw bedekt.
was naar Mombassa waar zij in het
huwelijk zou treden, verloor haar
gehele uitzet, evenals een meisje uit
Zuid-Afrika. dat op weg was naar
Engeland. Enige emigranten, die op
weg waren naar Kenya, verloren al
les wat zy by zich hadden en een
boer uit Kenya, die naar Engeland
terugkeerde, zag zyn waardevolle
moderne landbouwwerktuigen met
het schip in de golven verdwijnen.
Verscheidene oudere echtparen, die
naar Engeland gingen om na een
leven- van arbeid van een welverdien
de rust te genieten, hebben alles ver
loren wat zij ir. een geheel leven had
den bijeengebracht.
Nederlanders van de
„Avanti" gered
De twee Nederlandse bemannings
leden van de „Avanti", de Zweedse
tanker, die ten Zuid m van Japan in
een hevige storm in drieën brak, zijn
gered. Het zyn Pieter Bleeker, 25
jaar, en K. J. van der Wily. Ook de
Belg Jean Neuss, 22 jaar, bevindt
zich in veiligheid.
Intussen heeft de Amerikaanse
marinesleepboot „Tawasa" het ach
terschip van de 10.000 ton grote tank
boot op sleeptouw genomen, waarna
zij thans op weg is naar een Japanse
haven.
Matrozen zyn aan boord van de
„Avanti" geklommen en slaagden er
in,een hulpmotor weer op gang te
brengen, waarmee men de machine
kamer hoopt leeg te pompen.
Zondagochtend heeft een Japanse
vaartuig 22 overlevenden van de
„Avanti" in Kagosjima aan wal ge
bracht.
„Stella Maris" na
aanvaring gezonken
Het Noorse m.s. „Lyngenfjord"
heeft Maandagochtend vroeg geseind,
dat het bij de kust van Zuid-Noor-
wcgen in aanvaring is gekomen met
hel Nederlandse schip ..Stella Maris".
Het Noorse schip heeft alle opvaren
den van de ..Stella Maris" aan boord
genomen. Het Nederlandse schip is
gezonken.
De „Stella Maris" is een kustvaar
der van 619 ton en is eigendom van
de rederij Theodora te Uithoorn. Het
vaartuig was op weg van Newcastle
naar Kristiansand (Noorwegen).
AANVARING BIJ DE GOODWIN
ZANDBANKEN.
Het Costaricaanse schip „Aster"
heeft gemeld, dat het Zaterdagmid
dag in aanvaring is gekomen met het
Franse séhip Fauzon". Beide sche
pen zijn lekgeslagen, de „Aster" aan
bakboord, de „Fauzon" aan het
voorschip.
Sleepboten hebben de „Fauzon" op
de Wendunerbank gesleept, daar het
onmogelijk bleek het schip een ha
ven binnen te brengen.
De „Fauzon" behoort toe aan de
maatschappij „Compagnie de Naviga
tion d'Orbigny" uit Parijs Het
vrachtschip was onlangs uit Antwer
pen naar Bremen vertrokken, van
waar het zich naar Vlissingenn zou
begeven.
De vluchteling, die in
Bonn opdook
Zoals wij Zaterdag nog in 't kort
konden berichten, heeft een lid van
de Westduitse Bondsdag, dr. Erick
Mende, medegedeeld verleden week
een onderhoud te hebben gehad met
een van de uit Breda ontsnapte oor
logsmisdadigers. Dr. Mende is een
afgevaardigde, die het krachtigst
heeft aangedrongen op vrijlating van
alle oorlogsmisdadigers die naar
Du't^e oovatrincr niet schuld'? znn.
Het betrof hier de gevluchte Tou-
seuil. Hii zou met dr. Mende gespro
ken hebben over de mogelijkheid,
dat hij als politieke vluchteling be
schouwd zal worden.
Do Nederlandse zaakgelastigde in
Bonn, dr. Helb, zal de bondsregering
om inlichtingen vragen en, mocht de
verklaring van dr. Mende juist ziin.
zijn verwondering er over uitdruk
ken dat diens ontmoeting met een
der gevluchten in het parlementsge
bouw mogelijk was.
Jlawettje
Een kleine letc kan een groot schip
doen zinken.