S)e £eid<te(Boti4cmt
MAYER
Bewindslieden in de Eerste Kamer onder een
berg van vragen over »geval Breda« bedolven
Moeder staat nier af aan zoon
Moet W*~Berlijnse politie
beter bewapend worden?
Uitwijzing van
kard. Stepinac?
WOENSDAG 7 JANUARI 1953
44ste JAARGANG
No. 12782
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
mag het proheren
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935,. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. wf 2.p. mnd., f 6.p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
De vrijheid der gevangenen is
volgens sommigen te uitgebreid
In de vergadering der Eerste Ka
mer heeft de heer In 't Veld (Arb.)
gistermiddag de ministers van Jus
titie en van Buitenlandse Zaken ge
ïnterpelleerd over de ontvluchting
van het zevental gevangenen uit de
strafgevangenis te Breda en de ont
vangst, welke deze veroordeelden in
Duitsland hebben genoten.
Er was grote belangstelling op de
gereserveerde en publieke tribunes.
Ook enige Tweede Kamerleden zijn
aanwezig. Voorts hadden op de gere
serveerde tribune o.a. plaats geno
men de directeur-generaal van het
gevangeniswezen mr. Lamers, de sub
stituut-officier van justitie te Breda
mr. J. P. Hustinx en de directeur
van de strafgevangenis te Breda de
heer R. B. Broekaart.
Aan de regeringstafel waren geze
ten de ministers Donker, Been en
Luns.
De heer IN 't VELD (Arb.) merk
te op, dat zeider een ontvluchting
zoveel beroering heeft gewekt als
deze. De reactie van het publiek is
anders dan bij vorige ontvluchtin
gen, temeer daar het nu zeven ge
vangenen betreft.
Levenslang is levenslang.
Spr. meent dat moeilijk de indruk
kan worden weggenomen, dat er fou
ten zijn gemaakt. We lezen van ver
trouwensposities daarover verwon
dert sp.r zich. Uit krantenberichten
blijkt, dat verscheidene dergelijke
organisaties werkzaam zijn. O.m.
wordt de ontvluchting geschreven op
rekening van een illegale organisa
tie in Duitsland. Z.i. is er een grote
mate van zekerheid dat er een vrij
actieve groep oud-N.S.B.'ers bestaat,
waarop scherp dient te v/orden toe
gezien.
Bij de interpellatif met betrekking
tot Willy Lages is tot uiting gekomen,
dat levenslang levenslang moet blij
ven.
De vragen aan de Minister van
Justitie.
Daarbij komt thans de gemakke
lijke wijze, waarop men blijkbaar
de grens kan overschrijden.
Hierna stelt de heer In t' Veld de
min. van Jugtitie de volgende vra
gen:
1. Wil de minister een uiteenzet
ting geven van de omstandigheden,
die de vlucht van niet minder dan
zeven zwaar gestrafte gedetineerden
uit de strafgevangenis te Breda heb
ben mogelijk gemaakt?
2. Wil hij daarbij in het bijzonder
ook opheldering geven omtrent de
volgende punten, die in de tot dusver
verschenen berichten in de dagbla
den niet duidelijk zijn geworden:
a. Hoe was het mógelijk, dat
naast de drie aangewezen gedeti
neerden nog vier anderen zich
naar de verwarmingskelder kon
den begeven, zonder dat het be
wakend personeel dit bemerkte?
b. Hoe lang was de bewaker-
hoofdstoker reeds ziek en waarom
is in diens plaats niet een ander
met het toezicht op de werkzaam
heden van de drie gedetineerden
belast?
c. Was het toezicht op het con
tact van de gedetineerden met de
buitenwereld wel voldoende?
d. Waarom is de ontsnapping
pas zo laat bemerkt?
e. Hoe kwam men op het denk
beeld om tijdens of in de pauze
van de filmvoorstelling een tel
ling van de aanwezigen te hou
den?
f. Waarom is niet onmiddellijk
na de ontdekking het signalement
van de zeven vluchtelingen met
hun foto's aan de gehele pers door
gegeven en ook via de radio een
beroep op de medewerking van het
publiek gedaan?
g. Wanneer er. op welke wij
ze zijn de Nederlandse grenspos
ten gewaarschuwd?
h. Kon met vrucht een beroep
worden gedaan op de medewer
king van de Duitse en de Belgi
sche grensbewaking en, zo ja,
wanneer en p welke wijze is deze
medewerking gevraagd?
3. Heeft het onderzoek zich ook
uitgestrekt tot de hulp, welke de
vluchtelingen van buiten hebben gè-
kregen en, zo ja, met welk resultaat?
Heeft met name het onderzoek naar
de auto's, welkr bij de vlucht zijn
gebruikt, iets opgeleverd?
4. Zijn de na deze ontvluchting
genomen maatregelen ter verscher
ping van de bewaking bedoeld als
blijvend? Zo neen, hoe denkt de mi
nister in de toekomst dergelijke ont
vluchtingspogingen te verijdelen?
5. deelt de minister het oordeel
dat het geven van vertrouwensposi
ties aan gedetineerden van dit kali
ber verder gaat dan uit een oog
punt van menselijke behandeling be
hoort te worden toegestaan en dat
daaraan na de opgedane ervaring
onherroepelijk en einde behoort te ko
men?
6. Wordt in dit verband ook aan
dacht geschonken aan de noodzaak
van verscherpt toezicht op de ver
bindingen van de gedetineerden met
de buitenwereld?
7. Kan er op gerekend worden,
dat de organisaties van gewezen
NSB'ers e.d., zomede organisaties, j
waarin dezen een vooraanstaande rol i
spelen, scherp in het oog zullen wor-j
den gehouden en bij ontdekking van
enigerlei illegale activiteit onmid
dellijk krachtig zullen' worden aan
gepakt.
De Minister antwoordt.
De Minister van Justitie, de heer
DONKER, geeft hierop een relaas
van de feitelijke gebeurtenissen. Op
de avond yan de Tweede Kerstdag
zijn om 19.15 zeven gevangenen uit
de gevangenis te Breda ontsnapt,
Drie hunner deden dienst als stoker
en genoten een zekere vrijheid van
beweging. Dit bracht mede, dat zij
de ontsnapping hebben kunnen voor
bereiden.
Buiten de koepel was geen bewa
king, omdat alle gedetineerden in de
koepel aanwezig waren bij een film-
voorstelling.
Zeven sigaretten over.
Enige minuten na aanvang der
filmvoorstelling heeft een gevange-1
ne een bewaker medegedeeld, dat er
een ontvluchtingspoging zou worden
ondernomen. De bewaker waar
schuwde de adjunct-directeur en
aanstonds werden bewakers naar bui-
ten gezonden. Men vond niets en
nam aan, dat men niet over de muur
kon zijn gekomen. In een speciaal in
gelaste pauze is een telling gehouden,
waarbij de vermissing der gevange
nen bleek.
Om 21.50 heeft de hoofd-inspecteur
der Bredas§ recherche de heer Vos-
senaar zich naar de gevangenis be
geven, marechaussee en rijkspoli
tie gewaarschuwd en om 22.55 is een
telexbericht aan de politiebureaux
gezonden. Uit het verhoor van de ge
detineerde, die de mededeling over
een ontvluchtingspoging had gedaan
bleek, dat de zaak goed was georga
niseerd en dat men contact had met
de buitenwereld.
Niets wijst er op, dat een lid van
het personeel bij het geval betrokken
is geweest.
Op dat ogenblik meende men, dat
er niemand buiten de koepel kon
zijn. Toch werd een extra pauze in
gelast en heeft men sigaretten uit
gereikt, waardooi* kon blijken, dat er
zeven mannen afwezig waren; er ble
ven zeven sigaretten over.
Ilet is heel gemakkelijk achteraf
de belissingen van de directie te be-
critiseren; de minister echter komt
tot' de conclusie, dat men de direc
teur, die een der beste directeuren
is, niet al te hard mag vallen.
Tien Mark boete.
De minister deelt verder mede, dat
hij weet wie dc drie helpers zijn ge
weest; we kennen de auto's; de hulp
verlening is opgehelderd. De wet laat
geen voorlopige hechtenis toe.
De grensoverschrijding is te voet
geschied; toen zij waren aangehou
den zijn ze vooi een Duitse ambte
naar geleid, die een gewezen SS'er
was. Wegens illegale grensoverschrij
ding zijn re door pen alleenrechtspre-
lr.ende rechter veroordeeld tot 10
Mark boete Deze boete kon worden
"oldaan in Neder ands geld.
Het hr.cM van ce vreemdelingen
dienst is naar Duitsland gestuurd om
de ontsnapten terug te halen. Dat
was niet mogelijk, omdat inmiddels
de zaak op hoger niveau was geko
men.
Op 29 Dec. heeft spr. opdracht ge
geven de gevangenis te Breda scherp
te bewaken, omdat het vermoeden
van een organisatie was opgekomen.
Ook in de gevangenis zijn nadere
maatregelen genomen. O.m. is een
groep van 25 man rijkspolitie te Bre
da gestationneerd. Ze zijn o.a. toe
gerust met traangas.
Wil men definitieve maatregelen
treffen dan zijn daar grote kosten
aan verbonden.
De directeur heeft een aantal
maatregelen van interne aard getrof
fen, om een herhaling onmogelijk te
maken.
Mensen met hersens.
Spr. zegt voorts dat er hersens ach
ter hebben gezeten. Er is de moge-
u'kheid, dat er organisaties bestaan,
die zich met dit soort zaken bezig
houden De sensatione c verhalen in
dc pers acM spr oepaalu onjuist,, te
meer daar ze ook onlogische conclu-
s es bevatten.
Wanne .-r de Duitse oorlogsmisda
digers van Norgenhaven naar Breda
waren overgebracht dan zou de ont
snapping veel groter geweest kunnen
zijn.
In Breda is echter een uiterst.
moe1'lijke siatatie geschapen. De 180
cot levenslang veroordeelden hebben
geen enkel uitzicht, ze mogen geen
gunstiger posities krijgen dan andere
veroordeelden.
De maatregelen voor de gevangenis
te Breda zullen grote kosten vergen;
spr. denkr b.v. aan de opstelling van
mitrailleurposten op de muren van
die gevangenis. Maar ook dan zal de
bewaking niet volmaakt kunnen zijn.
Er is verband gelegd tussen deze
ontvluchting en de modernisering
van het gevangeniswezen. Dat heeft
de minister zeer betreurd.
De bezoekregeling zal in Breda
moeten worden veranderd; een film
voorstelling voor deze bevolking
vindt hij niet toelaatbaar, maar sar
castische opmerkingen zoals hij gele
zen heeft, kan hij niet waarderen.
Vragen aan Buitenlandse Zaken.
Aan de minister van Buitenlandse
Zaken worden de volgende vragen ge
steld:
1. Wil de minister een uiteen
zetting geven omtrent de over
schrijding van de West-Duitse
grens door de zeven ontvluchte ge
detineerden uit de strafgevange
nis te Breda en wat daarop verder
gevolgd is?
2. Mochten de dagbladberich-
tén ter zake juist, zijn, wil dan de
minister zijn oordeel te kennen
geven, of het in overeenstemming
is met goede internationale ge
bruiken en in het bijzonder met de
beginselen van goed nabuurschap,
dat personen, die illegaal de grens
hebben overschreden, op de sim
pele verklaring, dat zij politieke
vluchtelingen zijn, weer worden
vrijgelaten?
3. Zo men in West-Duitsland
ter zake andere opvattingen mocht
huldigen dan in Nederland, vindt
de minister in het gebeurde dan
geen aanleiding om overleg te doen
opnemen met de regering van
West-Duitsland, teneinde een her
haling van wat zich nu in Kleef
zou hebben afgespeeld in de toe
komst te voorkomen?
4. Hebben de bezettingsautori
teiten nog zeggenschap in zake
toelating uitzetting en uitlevering
van hen, die in bevriende landen
wegens oorlogsmisdaden veroor
deeld zijn?
5. Kan de minister reeds me
dedeling doen over het resultaat
van de besprekingen, welke met
de West-Duitse regering en even
tueel de bezettingsauturiteiten ge
voerd zijn over uitlevering of uit
zetting van de bovenbedoelde
ontvluchte gedetineerden?
(Zie vervolg eerste blad, pag. twee).
Knap staal je van
chirurgie
Enkele dagen voor Kerstmis viel
de 16-jarig timmermansknecht Ma-
rius Renard, die sinds zijn geboorte
op één nier leefde, van een ladder en
hij kwam daarbij zo ongelukkig te
recht, dat deze nier scheurde. Onge
twijfeld zou dit ongeval hem het le
ven hebben gekost, indien niet twee
chirurgen, dr. Oeconomos en dr.
Vaysess, besloten, om te pro-beren de
jongen te redden door bij de moeder
van Marius een nier weg te nemen
de nog jonge vrouw was de wan
hoop nabij en wilde gaarne dit offer
brengen en deze op de jongen over
te planten.
De operatie vond Eerste Kerstdag
plaats en het Franse publiek heeft
sindsdien zo mogelijk nog meer be
langstelling aan de dag gelegd voor
dit uitzonderlijk knappe staaltje van
chirurgie, dan voor de huidige kabi
netscrisis.
Tot nu toe was een dergelijke ope
ratie nog nimmer tot een goed einde
gebracht, maar dr. Oeconomos, die
reeds een aantal jaren op honden
heeft geëxperimenteerd, heeft goe
de hoop, dat ditmaal de overplanting
gelukt is, daar de omstandigheden,
waaronder de twee chirurgen ope
reerden, buitengewoon gunstig waren
„Maar", zo zeide dr. Oeconomos,
„hoewel de toestand van moeder en
zoon bevredigend blijft, zal het toch
nog een drie weken duren voordat
wij met zekerheid kunnen zeggen, of
de overplanting is geslaagd. Het enige
waar wij wel zeker van zijn, is, dat
een overgeplante nier nog nooit zo
lang in leven is gebleven".
J{aning.in met p1in0.e00.en te Sankt (Zntan
Evenals voorgaande jaren brengt Hf. M. de Koningin de wintervacantie met.de drie oudste Prinsessen door in
St. Ankton, waar zij met haar gevolg is gelogeerd in „Hotel Post". Het Harmoniecorps van het dorp bracht
haar een muzikale hulde, waarvoor H. M. zeer erkentelijk bleek. H. M. de Koningin op het bordes van Hotel Post,
tijdens de aubade, die Haar werd gebracht. De Princess en Beatrix en Irene luisterden achter H. M. Juliana
staande, aandachtig mee.
Guru Charan Dass uit India, die sinds 1949 in Engeland vertoeft, waar hij
rechten studeert, demonstreerde gisteren voor no. 10 in Downing Street,
met zijn vrouw en vier kinderen tegen een besluit van de Engelse Nationale
Raad voor Bijstand, waardoor de geldelijke steun van 6 pond sterling, die
deze Raad hem gaf, is opgehouden. De familie Dass is van plan zo lang voor
het huis van Engelands Eerste Minister te blijven paraderen, totdat aan
bun verzoek hervatting van de steun wordt voldaan. De Raad deed
de steun ophouden, omdat Dass weigerde „passend werk" aan te nemen.
Dass voert hiertegen echter aan, dat hem geen passend werk werd aange
boden. Een politie-agent maakt een praatje met Curu Charan Dass in Dow-
ring Street. Zijn echtgenote en een zoon lopen naast hem.
Verschil met
geallieerden
De drie Westelijke commandanten
van Berlijn en het Berlijnse stadsbe
stuur verschillen openlijk van me
ning over de wijze, waarop West-
Berlijn tegen het optreden van Oost
duitsers, die er op uit zijn, personen
te ontvoeren, moet worden be
schermd. De Berlijnse burgemeester
heeft de Westelijke commandanten
verzocht, de Westberlijnse politie uit
te rusten met machinepistolen. Thans
zijn de Westberlijnse politiemannen
bewapend met pistolen en, bij dienst
aan de grens, met karabijnen.
Volgens een aantal Westberlijnse
functionarissen is het noodzakelijk,
dat de Amerikanen, Britten en Fran
sen, tezamen met de Westberlijnse
politie gaan patrouilleren. Precies
zoals de Russen de Oostberlijners
begeleiden.
De gemoederen in beide delen van
Berlijn zijn nog steeds verhit van-
Mayer
kabinetsformateur
Officieel is medegedeeld, dat Réné
Mayer gisteravond in het Franse
parlement tot kabinetsformateur is
benoemd. 389 Stemmen werden voor
hem uitgebracht en 205 tegen. De
Gaullistische fractie in de Franse Na
tionale vergadering verleende haar
steun aan Réné Mayer.
Vóór de stemming in de Franse-
Nationale Vergadering over zijn in
vestituur, verklaarde Mayer, dat hij,
indien gekozen, de vergadering zou
vragen met de grootst mogelijke spoed
de begroting over 1953 goed te keu
ren. Hij stelde voor, dat 80 tot 100
milliard francs voor burgerlijke en
militaire uitgaven, voorzien door de
afgetreden regering, zouden worden
bevroren. Voorts vroeg hij om een
woningbouwprogram voor vijf jaar.
Alles diende, aldus Mayer, te worden
gedaan om de uitvoer te vergroten
door exporteurs alle mogelijke aan
moediging te geven. Ook zou er een
nieuw investeringsprogram voor de
landbouw komen. Mayer meende,
dat de Nationale Vergadering zich
spoedig over bekrachtiging van het
Europese legerverdrag in zijn hui
dige vorm zou moeten uitspreken,
ongeacht welke Fransee regering zou
worden gevormd. Voorts achtte hij de
tijd gekomen voor nieuwe bespre
kingen met West-Duitsland over het
Saargebied. Zijn persoonlijke mening
was, dat vóór de goedkeuring van de
conventies van Bonn en het leger
verdrag de toekomstige status van
dit gebied geregeld zou moeten wor
den.
De besprekingen van
Churchill
De Britse premier, Churchill, heeft
Dinsdagavond te New York een on
derhoud gehad van twee uur, met de
toekomstige Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Foster Dul
les. Aan deze besprekingen wordt te
New York zeer veel betekenis ge
hecht, omdat men sterk vermoedt,
dat Churchill probeert het persoon
contact tussen de leidende politici in
de Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië te herstellen. Zoals dat tussen
Churchill en Roosevelt tijdens de
oorlog bestond.
wege de twee incidenten, die zich in
de laatste dagen van 1952 hebben af
gespeeld aan de grens tussen de beide
delen en waarbij een Westberlijnse
en een Oostberlijnse politieman om
het leven zijn gekomen. De Weste
lijke commandanten vrezen, dat,
wanneer de Oostberlijnse politie met
machinepistolen wordt bewapend,
dit een aanleiding zal kunnen zijn tot
vuurgevechten. Berlijn zal dan nog1
eerder dan thans het ontbrandings-
punt voor een volgende oorlog kun
nen zijn, zo zegt men. Maandelijks
verdwijnen ongeveer tien tot vijf
tien personen uit West-Berlijn. Dik
wijls worden leden van de Westber
lijnse politie naar de Oostelijke sec
tor ontvoerd en na ondervraging
vrijgelaten.
Datum afhaikelijk van Tito's bezoek
aan Engeland.
Een hooggeplaatst ambtenaar te
Belgrado heeft, naar het K.N.P. uit
Parijs verneemt verklaard, dat de
nieuw-benoemde kardinaal en aarts
bisschop van Zagreb, mgr. Alosius
Stepinac, mogelijk binnenkort uit
Joego-Slavië zal worden uitgewe
zen. Het tijdstip, waarop dit zal ge
schieden hangt samen met het al of
niet doorgaan van het bezoek dat
Tito aan Engeland zal brengen.
Volgens genoemde bron is de zaak
van mgr. Stepinac in behandeling ge
weest tijdens dezelfde vergadering
van het hoofdbestuur van de Com
munistische Partij, waarin ook het
besluit is gevallen de diplomatieke
betrekkingen met het Vaticaan te
verbreken.
Besloten zou zijn, mgr. Stepinac 24
uur bedenktijd te geven om te be
slissen of hij het land rij willig
wenst te verlaten of over de grens
te worden gezet.
Voor het geval hij weigert vrijwil
lig heen te gaan, zal hij door de po
litie gearresteerd worden en bij
Triëst over de Oostenrijkse grens
worden geltid.
Aan de minister van Binnenlandse
Zaken Rankovic heeft het hoofdbe
stuur overgelaten zelf het tijdstip
te bepalen, waarop hij het ultima
tum aan de kardinaal zal doen over
handigen.
MOEDER VAN KARDINAAL
101 JAAR.
Dinsdag is de moeder van de nieuw
benoemde kardinaal Lercaro, aarts
bisschop van Bologna, 101 jaar ge
worden. De oude dame vertoefde
in het bisschoppelijk paleis van haar
zoon temidden var. haar kinderen.
Tijdens het feest heeft zij de moeder
van kardinaal Mindszenty herdacht,
die zij de meest heroieke vrouw
noemde en die zij tot voorbeeld stel
de aan alle vrouwen.
Zij hoopt spoedig met haar zoon
naar Rome te vertrekken om in de
St. Pieter bij iiet openbaar consisto
rie aanwezig te zijn.
Jlavieltje
Wees van Uw daden de meester;
niet de slaaf.
Thomas a Kempis.
