3)e &2idie(2oii/fcci/nt Oostenrijk Atlantische Raad houdt vast aan Europees leger NAVO laat Frankrijk niet alleen staan Tito breekt met het Vaticaan Voedsel- en brandstof tekort in Tsjecho-Slowakije Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DONDERDAG 18 DECEMBER 1952 44ste JAARGANG No. 12769 doodgezwegen Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.— p. mnd., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 SURINAME 117IE GEMEEND MOCHT HEBBEN, dat sinds het bezoek van minis ter Kernkamp aan Suriname en de aldaar gevoerde besprekingen, de zaak, inzoverre het de West betrof, tenminste in kannen en kruiken «tocnt worden genoemd is deze week in de Tweede Kamer dienaan gaande wel lichtelijk uit de droom geholpen. Kort voor zijn terugkeer reeds ging, zoals men weet, het bericht door het land, dat er volledige over eenstemming was bereikt met de ge biedsdelen in de West, dat er een koninkrijk zou komen steunend op drie zuilen en dat de Westerse ge biedsdelen hierbij het zelfbeschik kingsrecht niet zouden behoeven te ontberen. In de Tweede Kamer is nu geble ken, dat het er maar aan ligt hoe men dit zelfbeschikkingsrecht wenst hanteren. £n het gaat hierbij om het recht van secessie. De katholieken in de Kamer hebben nu uitgesproken met uitzondering van één der leden dat zij voor dn secessierecht in de vorm, dat men ten allen tijde even gemakkelijk zou kunnen uit treden als men het koninkrijk is binnengegaan, totaal niets voelt. Niet alleen niet om het feit, dat een ko ninkrijk wel heel zwak geformeerd zou zijn, als iedereen maar ten allen tijde de mogelijkheid van uittreding zou hebben, maar ook omdat dit se cessierecht 'n boemerang zou blijken voor Suriname zelf. Daar leven Hin doetanen, Javanen en nog andere volken, ook deze zouden dan van dat secessierecht gebruik kunnen maken en wensen uit de Surinaamse ge meenschap te treden. Nu is dat ge vaar natuurlijk niet zó groot als de mogelijkheid van uittreden van Su riname zelf. Als de heer de Kadt dus het gevaar van secessie in de prac- tijk niet aanwezig acht, omdat Suri name alleen staand geen mogelijk heid zou hebben om zijn zelfst tndig- heid te bewaren, dan geldt dit o.i. wel voor de onderscheiden volken van dat gebied maar niet voor Surina me zelf. De heer de Kadt heeft hier politieke goedgelovigheid met milde hand om zich heen gestrooid en wenst zelf te geloven, dat met Suri name een eeuwigdurende band is te bereiken, als men het eerst maar eens aan een Ronde Tafel Conferen tie heeft, en daar in vertrouwen op elkaar een goede afspraak maakt. Dat hebben wij met Indonesië óók gedaan, misschien herinnert de heer de Kadt zich dat nog. Daar zijn zelfs de afspraken in een Uniestatuut vastgelegd en nu al nog geen vol le drie jaar later wordt er aan dat Statuut getrokken en gerukt om de banden liefst zo spoedig mogelijk te verbreken. Indien de heer de Kadt eens wat Surinaamse kranten ter hand zou willen nemen, zou hij ervaren, dat er geen dag voorbij gaat of er wordt in die bladen verkondigd, dat Suri name een Zuid-Amerikaanse Staat moet worden in het Zuid-Ameri kaanse verband. En nu kan men wel zeggen, dat Suriname economisch nog lanf niet in staat is om op eigen benen te staan. Dat was Indonesië ook niet, maar dat bemerkt men in de regel pas, nadat het onheil is geschied. MINISTER KERNKAMP zit dus 1** hier voor een dilema. In een van de vijf punten, welke deze mi nister met Suriname heeft opgesteld staat het recht van secessie binnen het zelfbeschikkingsrecht gestipu leerd. De K.V P. zal hier niet aan willen. De heer de Kort heeft na mens de K.V.P. sprekend dit na drukkelijk verklaard. Hij heeft het recht van afscheiding een voortdu rende tijdbom onder het koninkrijk genoemd. Het zelfbeschikkingsrecht accoord, maar dan zonder het recht van secessie. Is dit geen uitholling, zo zou men zich kunnen afvragen, van het zelfbeschikkingsrecht? Zou men de secessie geheel afwijzen dan zou er inderdaad van het zelfbe schikkingsrecht niet zo heel veel overblijven. De K.V.P. wil dat recht van secessie echter eenmalig verle nen. Wil men in Suriname secessie, dan zal men dus nu moeten kiezen. Daarmee zou dan het zelfbeschik kingsrecht zijn gewaarborgd. Dit lijkt echter op het oog schoner dan het in werkelijkheid is. Men dient zich dat niet te verhelen. De situatie in Suriname is er momen teel nog een van sentiment. Een ge laden sentiment, zoals dat psycholo gisch verklaarbaar is bij alle volke ren, die gedurende lange decenniën door andere volken zijn bestuurd en langzamerhand tot een zekere graad van cultuur en zelfstandig politiek denken zijn gekomen. Men mag er ernstige twijfel aan koesteren of Su riname niet onmiddellijk dit senti ment van zelfstandigheid zou bevre digen, indien het nu op dit ogenblik voor deze keuze zou worden gesteld. Met alle désastreuze gevolgen van dien. Want Suriname is economisch nog verre van zelfstandig. Het heeft niet de mensen, die de onontgonnen gebieden in cultuur zullen kunnen brengen. Maar desniettemin dreigt het gevaar, dat het toch die richting zou kunnen opgaan. Nu heeft men het wel aldus ge steld, dat men dan maar een konink rijk zou moeten bouwen op twee zui len, alleen dus met de Antillen en dat is dan een zachte vorm voor het verlies van Suriname. Voor Surina me zou er dan een andere vorm van Defensie gaat vooruit, doch is nog niet af Ds mogelijkheden van veï wezenlij king van de Europese Verdedigingsge- meenschap waren Woensdag het voornaamste onderwerp der beraadslagin gen van de Atlantische Raad te Parijs. De Raad heeft hei noodzakelijk ge vonden de ratificering van het verdrag dat de Duitse dtelneming aan de verdediging mogelijk moet maken, een stimulans te geven door een reso lutie te aanvaarden, waarin hij nadruk legt op het overwegende oelang van een spoedige aanvaarding van het ve-rdrag. Van al de partners der Euro pese Verdedigingsgemeenschap heeft echter alleen Nederland in deze zit ting een spoedige aanvaarding van het verdrag in uitzicht kunnen stellen. Wat de Bondsrepubliek betreft, legde minister Eden uit naam van de drie Westelijke bezetters een verkla ring af, waarin het vertrouwen werd uitgesproken, dat de Duitse rege ring voort zal gaan met haar pogin gen tot een snelle ratificering. ii.den herhaalde de wens van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frank rijk om het bondgenootschap met West-Duitsland aan te gaan en „een vrij en democratisch verenigd Duits land te vormen". Eden zeide dat het aanbod der Westelijken voor vrije verkiezingen in geheel Duitsland nog van kracht was, ook al hadden de Russen nu reeds drie maanden niet geantwoord. Hij legde er bijzondere nadruk op, dat de Russen integen deel waren voortgegaan met de „Sowjetisering" en militarisering van Oost-Duitsland. Deze was nu zodanig gevorderd, meende hij, dat „Oost- Duitsland nu in aanzienlijke mate bijdraagt aan de militaire en econo mische macht van het Oostelijke blok". Ondanks de weinige optimistische geluiden, die inzake de Europese Verdedigingsgemeenschap nog kon den klinken, heeft de Raad toch in alle beslistheid aan het Europese le ger vastgehouden. Een alternatief voor dit leger, bijv. in de vorm van een rechtstreekse Duitse bewapening onder Amerikaans toezichi, is in het geheel niet ter sprake gekomen. De tweede resolutie, die de Raad Woensdag heeft aangenomen, betrof Indo-China. Zij legt de overtuiging van de Raad vast. dat de Franse strijd in Indo-China als gericht te gen de communistische vijand de „voortgezette steun der Navo-rege- ringen" zal dienen te krijgen. Zij wordt te Parijs in hoofdzaak gezien als een morele steun voor de Franse regering ook tegenover haar eigen parlement. De Raad heeft voorts kennis ge nomen van het door de militaire ex perts der Navo opgestelde rapport over de militaire beh beften in verband met de Russische strategische poli tiek. De conclusie van het rapport is, dat hoewel belangrijke vooruitgang is gemaakt met het opbouwen van de verdediging, de huidige situatie toch nog geen afdoende afweerkracht ga randeert, zodat een vertraging van het tempo der bewapening de perio de der betrekkelijke onveiligheid zou verlengen. De Raad is thans bezig met de discussies van de minimale inspanningen, die op grond van deze stand van zaken van de veertien lan den moeten worden gevraagd. Daar bij heeft het merendeel van de acht ministers, die aan het woord waren, gewezen op de economische moeilijk heden, waarin hun landen door een te straf bewapeningstempo zouden komen. Alle verklaringen eindig den met hetzelfde refrein: beloften om de inspanning zo groot mogelijk te doen zijn, zonder economische ri sico's te aanvaarden. De Raad zal vandaag zijn bespre kingen hierover beëindigen. Daarmee zal de Parijse zitting teneinde zijn zonder dat belangrijke besluiten wer den genomen. Deze werden met het oog op de regeringswisseling in de Verenigde Staten dan ook niet ver wacht. Minister Beyen verklaarde Woensdagavond, dat men daaruit niet mocht concluderen, dat de bijeen komst overbodig was geweest. Men moet wennen aan vaste periodieke bijeenkomsten van de Raad en af stappen van de gedachte, dat elke bijeenkomst van de Atlantische Raad sensationele beslissingen zou bren gen. fBucfiman eevt Qandfii STEUN BIJ STRIJD IN INDO-CHINA Frankrijk zal van zijn bondgenoten in het Atlantische pact steun ontvangen bij zijn campagne in Indo-China. Die steun, zo heef. lord Ismay, secretaris generaal van de organisatie, gisteren te verstaan gegeven, zou voornamelijk bestaan uit geld en wapens. Het dringende pleidooi van Robert Schuman, de Franse minister van buitenlandse zaken, om Frankrijk oe strijd tegen he* communisme in Indo-China niet alleen te laten uitvechten is door de Atian- t.sche Raad gisteren beantwoord met een gezamenlijke resolutie, waarin wordt geconstateerd, dat „Frankrijk voortdurende hulp van Je landen in de Navo verdient." Lord Ismay deelde na afloop van de vergadering mee, dat het nu aan de afzonderlijke landen zou zijn om na te gaan, wat zij voor Frankrijk konden doen. Dr. Frank N. L. Buchman, de grondlegger van de morele herbewapening, verblijft op het ogenblik met een internationaal gezelschap van 190 perso nen in New Delhi op een reis door Azië, daartoe uitgenodigd door leidende personen uit regerings- en industriekringen van zes landen. Ter ering van Gandhi's nagedachtenis werd door Dr. Buchman, die heden een Duitse on derscheiding heeft gekregen, wegens zijn verdiensten bij de wederopbouw van West-Duitsland, een krans gelegd. Tijdens de kranslegging: midden (met wandelstok) Dr. Buchman, rechts minister G. L. Nanda, Minister van Wederopbouw van India. Reuters medewerker Harold King meldt uit Parijs, dat het aanvaarden door de N.A.V.O.-raad van een reso lutie, waarin officieel is vastgelegd dat de Raad „de Franse strijd in In do-China volledig in overeenstem ming acht met de doeleinden en idealen van de Noord-Atlantische Officieel toegegeven Volgens de Tjechische minister president, Antonin Zapotocky, heer- sen voedsel- en brandstoftekorten in leen verdwijnen door het vervullen het land, die ontevredenheid en re- van het industriële plan." bellie in geheel Tsjechoslowakije het industriële-plan en de fabrieken komen honderdduizenden ton kolen tekort. Onder het volk heerst onte- "'er' -Md en oostand en tegen deze opstand is niets te doen. Hij kan al De verklaring van Zapotocky, die gisteren afgedrukt stond in het dag blad van de vakbonden „Rude Pravo" volgt op berichten over voedselte korten, die enkele weken geleden o«draties tengevolge heb- hebben veroorzaakt. Deze bekentenis volgt op die van president Clement Gottwald, dat de voedseltoestand van Tsjechoslowakije zo is, dat de produc tie van melk, eieren en andere zui velproducten op het ogenblik la»er is dan in 1947, vóór de communisten hen gehad. Zapotocky wees er op, dat aan de macht kwamen. i - '3m niet in staat was geweest, I deze demonstraties te voorkomen. „De mensen", aldus Zapotocky tij- De mensen zeggen, dat „ofschoon dens een bijeenkomst van «mijnwer-1 1 --''t-^istische systeem aan de kers in Kladno, „klagen onder andere kant gezet hebben, wij het vervangen over het feit, dat zij voor de winter f jor een systeem, waarbij geen kolen kunnen kopen en dat de winsten naar de staat gaan hun voedselrantsoenen niet voldoen de zijn. Wij kunnen geen kolen ver schaffen, want deze zijn nodig voor V redesverd rag met Oostenrijk Russen boycotten debat De Sowjet-Unie heeft Woensdag medegedeeld, dat zij elke bespreking van het Oostenrijkse vredesverdrag door de V.N. zal boycotten. Deze aankondiging werd gedaan bij de opening van het debat over de kwes tie in de politieke commissie der V.N. De commissie had voor zich een Bra ziliaans voorstel om een beroep te doen op de grote mogendheden, haar beloften aan Oostenrijk na te komen, doch de Russische afgevaardigde Gro- myko betoogde, dat de V.N. niet be voegd waren om deze kwestie te be handelen. Op voorstel van Mexico werd de Oostenrijkse minister van buiten landse zaken. Karl Gruber, uitge nodigd aan het debat deel te nemen. He communistische blok was hier op tegen. De communistische afgevaardigden passen een stille boycot toe; zij zijn bij het debat aanwezig maar zeggen niets. door de exploitatie van menselijke werkkracht en dat dit dus geen verschil maakt", aldus de Tsjechi sche minister-president. Hy zei, dat de Tsjechen,, naar het werk gaan, tnaar dat zij niet werken en zich ver zetten tegen de nieuwe Sovjet-werk methoden." Wegens kardinaals- Gemeenschap", een bescheiden Frans 11__^ succes betekent. I benoeming Geen der N.A V.O.-leden verplicht i zich hierdoor tot het verlenen van gezamenlijke of individuele steun aan de in Indo-China strijdende Fransen, doch de Fransen waren voldaan over de bevestiging door de N A.V.O. van het gemeenschapnelij- ke belang harer leden bij de strijd in Indo-China, daar men in Franse of ficiële kringen van mening is, dat dit de Franse regering zal helpen bij haar eisen aan de Verenigde Staten voor het verrichten van meer z g. „offshore-aankopen" in Frankrijk. Frankrijk heeft, als bekend, deze eisen in de afgelopen zomer gesteld, doch zij werden slechts ten dele dooi de Verenigde Staten ingewilligd. Adenauer blijft optimist Dr. Adenauer, de Westduitse bonds kanselier, heeft Woensdag in een radio-intervieuw verklaard, dat zijn politiek gericht blijft op de vorming van de Verenigde Staten van Euro pa en dat hij de twijfel in het buiten land wil wegnemen, dat zijn moei lijkheden met het Hof voor grond wetsaangelegenheden hem hadden doen hopen op een herziening van de verdragen met het Westen. Hij zeide voorts, dat hij niet het voornemen heeft de verdragen te doen aanne- De Joegoslavische onderminister van Buitenlandse Zaken, Bcbler, heeft Woensdag de zaakgelastigde van de pauselijke nuntiatuur te Bel grado, mgr. Odi, een nota overhan digd, waarin het Vaticaan wordt beschouwen is als een represaille voor de recente benoeming, van aartsbisschop Stepinac tot Joegosla- vië's eerste kardinaal. De verheffing tot kardinaal zal 12 Januari plaats vinden. Van de zijde van het Vaticaan werd voorts meegedeeld dat de stap van Joegoslavië de weg voor 't in ontvangst nemen van de rode hoed door Stepinac in Joegoslavië zou verzocht zijn vertegenwoordiging in' kunnen afsluiten of zou kunnen lei- de Zuidslavischc hoofdstad terug te den tot zijn uitzetting uit het land. trekken. I Maarschalk Tito heeft deze week Het bureau van de afdeling Bui- de verheffing van aartsbisschop Ste- tenlandse Zaken van het Vaticaan pinac door de Paus „een vijandige weigerde commentaar te leveren op daad" genoemd. Hij voegde daaraan toe dat Stepi nac nooit als aartsbisschop naar Zag- dit bericht. Een woordvoerder heeft verklaard nog geen inlichtingen over de kwes tie te hebben en daarom geen com mentaar te kunnen leveren Van andere zijde van het Vaticaan werd echter verklaard, dat de daad van de Joegoslavische regering te Ridgway wordt besnoeid Te Parijs is gisteren verzekerd, dat de opperbevelhebber der Atlantische strijdkrachten in Europa generaal Ridgway, heeft ingestemd met een drastische vermindering van het budget van 1590 millioen gulden dat de bouwmeesters der NATO voor dé aanleg van vliegvelden en haven werken in 1953 hadden gevraagd. Een hoge officier van het NATO- men door wijziging van de inrichting hoofdkwartier verklaarde dat de At- van het genoemde Hof. De kanselier wees er op, dat de ratificatie buiten iedere twijfel was, omdat hij in het uiterste geval altijd de vertrouwens kwestie kon stellen en hij een ver trouwensvotum zeker zou winnen. lantische opperbevelhebber cr van overtuigd is dat het voorgestelde be drag het vermogen der NATO-lan- den te boven gaat De generaal zou zich daarom tevreden stellen met een bedrag van 1060 millioen gulden. (Zm&d&aatió óchip dammidden q.e(ï*a&eti reb zou terugkeren. EISENHOWER SPRAK MET MACARTHUR De nieuw gekozen president der V.S., Eisenhower, heeft Woensdag 'n onderhoud gehad met generaal Dou glas MacArthur, voormalig opperbe velhebber der verbonden strijdkrach ten in Korea. Zij spraken over MacArthur's plan om een einde aan de Koreaanse oor log te maken op een bijeenkomst bij John Foster Dulles, die minister van Buitenlandse Zaken zal worden. samenwerking met Nederland moe ten worden gevonden. Maar die vorm mag er dan wel zijn, vóórdat er aan de mogelijkheid van zelfbeschikking uiting wordt ge geven. Het zal een afwegen zijn van twee kwaden en men zal er het min ste van moeten kiezen. Majesteitsschennis per postzegel De Belgische bevolking is in het geheel niet tevreden over de afbeelding van koning Boude- wijn op de nieuwe serie postze gels, welke sedert enkele weken in omloop is. Men vindt dat de gelijkenis geheel zoek is, omdat de trekken in het gelaat van de jonge vorst veel te hard zijn en men vraagt zich af, waarom ko ning Boudewijn niet is afgebeeld zoals iedereen hem kent n.l. met zijn bril op. Sommigen gaan zelfs zover dat als men dan toch de abstracte kunst de vrije teu gel wil laten, men de regerende vorst nog beter op de postzegel zou kunnen weergeven door een aantal vliegende schoiels op een Oceaan van spinazie en tomaten. De Belgische minister van ver keer, die van alle kanten wordt aangevallen heeft inmiddels be sloten de gewraakte serie met te laten vernieuwen en binnenkort een postze^c het licht te doen zien met een waarneidsgetrou- were afbeelding va^ de koning. De Belgische postzegelhandelaars wrijven zich intussen de handen en kopen de veroordeelde zegels, in waarden va- r 1.50, fr 2, fr 4 en fr. 50, 'n groten getale op. Men twijfelt er namelijk niet aan, dat deze over enkele jaren zeer in trek zullen komen bij buitenlandse verzamelaars en tegen hoge prijzen van de hand gedaan zullen kunnen worden. Voor de kust van Livorno, is de ,;Grommet Reefer" een Amerikaans koelschip, middendoor gebroken. De beman ning van 41 koppen is, gedeeltelijk per hefschroefvliegtui g, gered. Op de plaats waar de „Grommet Reefer" door midden brak, drijft nu de ladingr rond die in het koelsc hip was opgeslagen, kalkoenen, vlees, hammen en wor sten, die waren bestemd voor de kerstdiners van de Amerikaanse legeronderdelen in Italië Triëst en Oos tenrijk. De „Grommet Reefer" na de ramp, op de stormachtige zee. 37 koppen van de bemanning waren op het achterschip (rechts), toen men begon met de reddingswerkzaamheden. De kleinste onder onze vijanden zijn dikwijls de gevaarlijkste.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1