Ste CricLeSoii/fca/rit
BONDSDAG KEURT VERDRAGEN IN
TWEEDE LEZING GOED
Eisenhower was drie dagen
op Korea
Argentijns atoomplan
een mislukking
Gevaarlijk incident in Tunis
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 6 DECEMBER 1952
44ste JAARGANG No. 12759
Papengracht 32» Tel. 20015» Adm. en Adv. 20826» Abonn. 20935» Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w.» f 2.— p. mud., f 6.— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
EUROPEES
LEGER
LIET JAAR 1952 zal niet het ge-
boortejaar van het Europese
leger zijn. Dit overigens kleine
kansje is sinds Donderdag radicaal
verktken, want Duitsland zal zijn
beslissing eerst in 1053 kunnen ne
men.
Het leek deze week alsof het West-
Duitse parlement nu definitief zijn
houding zou gaan oepalen, sinds Ade
nauer het besluit erdoor gekregen
had om het debat over de ratificatie
van de Verdragen van Bonn en het
Europese legerverdrag niet uit te
stellen tot na de uitspraak van het
Gerechtshof over de grondwettigheid
Derde en beslissende lezing uitgesteld
Stormachtige debatten te Bonn
De West-Duitse Bondsdag heeft Zaterdagochtend de overeenkomsten van
Bonn, waardoor West-Duitsland een bijna geheel souvereine staat wordt,
met 218 tegen 164 stemmen, bij vier onthoudingen, in tweede lezing goed
gekeurd. De Bondsdag hechte vervolgens met 216 tegen 165 stemmen zijn
goedkeuring aan het verdrag voor een Europese Verdedigingsgemeenschap.
Deze stemmingen betekenen nog niet de ratificatie der genoemde verdragen,
Vóór de verdragen stemden de
Christen-Democraten, de Vrije De
mocraten (liberalen), de Duitse Par
tij en de Beierse Partij.
Tegen: de Socialisten, de Commu
nisten, het Centrum, het Vluchtelin-
genblok en enige partijlozen.
Bondskansel^jp dr. Adenauer heeft
na de stemming de hoop uitgespro-
der verdragen Men wist, dat er een I daar het West-Duitse parlement ze nog in derde lezing moet behandelen,
stevige oppositie-wind stond van de j De behandeling in derde lezing is uitgesteld tot na de uitspraak van he*
zijde der socialisten, maar de ver- 1
wachting was, dat de meerderheid Staalsgerechtshof.
zich toch achter Adenauer zou scha
ren en de ratificatie in veilige haven
zou kunnen worden geloodst.
Achter de beslissing van het
0 parlement rees nog wel de hin
dernis op van een gerechte
lijke uitspraak, welke mogelijk het
besluit van de Bondsdag krachteloos
zou hebben kunnen maken, maar ook
omtrent de gezindheid van de rech
ters meende men optimistisch te kun
nen zijn.
En zo begon Woensdag te Bonn het
gïote debat, dat door heel Duitsland
met spanning werd gevolgd en ook
de interne belangstelling had van
de buitenlandse pers Er waren zelfs
extra gehoorzalen in het parlements
gebouw ingericht, waar de debatten
door middel van luidsprekers konden
worden gevolgd en over heel Duits
land zond de radio de stemmen der
afgevaardigden uit.
De eerste klap van Adenauer was
Woensdag een daalder waard; hij
hield een imposante rede, welke alge
meen als een meesterstuk werd be
schouwd. Zijn argumentatie was
sterk en kwam op het volgende neer:
Wie thans niet meedoet met het
grandiose veiligheidssysteem spreekt
zich bewust of onbewust uit
voor Stalin en speelt de communisten
in de kaart. Dat is gevaarlijk, want
bij een eventuele botsing der groot
machten komt Duitsland precies in
de oorlogszone te liggen en vechten
zij hun oorlog op de hoofden der
Duitsers uit. Het verdrag is niet
ideaal, Adenauer gaf dat toe, maar
men kan daar op het ogenblik niets
meer aan veranderen. De Duitsers
moeten niet vergeten, dat zij als over
wonnenen onderhandelen met hun
overwinnaars; zij kunnen maar niet
alle eisen stellen, welke in hun hoofd
opkomen. Desondanks is aanvaarding
de enig mogelijke weg, waarbij nog
kan worden opgemerkt, dat wat van
daag niet veranderd kan worden,
morgen wel voor wijziging rijp is.
Totaal onverwacht kwam
daarop Donderdagavond de dra
matische wending. De regerings-par-
tijen die even te 'oren de socialis
tisch eis van uitstel vierkant hadden
afgewezen kwamen opeens met
het besluit aan, dat zij het bij nader
inzien absoluut noodzakelijk vonden
om eerst een uitspraak in kort ge
ding van het Staatsgerechtshof uit
te lokken over de vraag of dergelijke
verdragen met een eenvoudige meer
derheid in het parlement konden
worden aangenomen. Het was of
er een bom ontplofte in de zittings
zaal; de afgevaardigden van de op
positie, die de fractie-vergadering
van de Christen-Democraten even te
voren niet hadden bijgewoond, ke
ken of zij het in Keulen hoorden
donderen. Wat was de reden van
deze sensationele wending?
De reden was, dat Adenauer in
lichtingen had laten inwinnen om
trent de houding, welke het Staats
gerechtshof eventueel zou innemen
tegenover het vraagstuk der grond
wettelijkheid. Deze inlichtingen vie
len zodanig uit, dat Adenauer maar
liever de ratificatie wilde uitstellen.
Officieel wordt opgegeven dat de
na de ratificatie te verwachten socia
listische klacht bij het Hof een zeer
langdurig uitstel ten gevolge zou heb
ben, in elk geval langduriger dan
wanneer de regering een uitspraak
in kort geding vraagt, terwijl het bo
vendien een rare figuur zou zijn,
als "het parlement eenmaal de rati
ficatie zou hebber» goedgekeurd en
het Hof deze daarna vernietigde.
Maar niet-officieel fluistert men
Let volgende: Zeker, het is waar, dat
door het aanvragen van een uitspraak
in kort geding, de onvermijdelijke
vertraging tot een minimum kan
worden beperkt. Maar het eigen
aardige is, dat dit kort geding
kan worden gebracht voor de z.g.
tweede kamer van het Hof, welke
kanier algemeen voor ..zwart" wordt
gehouden, in tegenstelling tot de eer
ste kamer, welke „rood" zou zijn. Zo
snijdt het mes dus van twee kanten,
eeq dergelijke procedure is vlugger
en vooral veiliger.
Zoals men zich herinneren zal,
heeft ook president Heuss reeds eer
der het advies van' het Hof gevraagd;
daar is men op het ogenblik aan be
zig. Maar dit advies heeft een iets
wijdere strekking en moet worden
uitgebracht door de beide kamers van
het Hof gezamenlijk en als die twee
bij elkaar zijn, twijfelt men in rege
ringskringen. eraan, of het advies wel
zó zal luiden als men te Bonn graag
wil.
Aldus zegt „men".
In elk geval is het zeker dat de
cude ogen van het aflopende jaar het
perspectief van een Europees leger
niet meer zullen aanschouwen. Wel
heeft het oude jaar nog de stemming
in- tweede (niet beslissende) lezing
kunnen zien, welke een meerderheid
vóór aanvaarding opleverde.
Sint J\Uce£aa& op Manken
Reikhalzend stond bijna de gehele bevolking van Marken Donderdag uit te
zien naar Sint Nicolaas en zijn knecht, die per boot zouden arriveren. „Zou
hij komen?" vroeg men zich af. „Zou het ijs geen beletsel zijn?" Het viel
gelukkig mee. De boot arriveerde prompt op tijd en de Sint werd met ge
juich ontvangen. Hier zien we de „Goed Heiligman" en Zwarte Piet, om
stuwd door een bonte menigte zijn intrede op Marken doen.
ken, dat de meederheid voor de ver
dragen na de derde lezing, die vol
gens hem waarschijnlijk in de eer
ste helft van Januari zou kunnen
worden gehouden, nog groter zal
zijn.
Het debat over de Europese ver
dragen in de Duitse Bondsdag be
reikte Vrijdagavond een hoogtepunt
met een stormachtig duel tussen
bondskanselier Adenauer en de so
ciaal-democratische leider, Ollen-
hauer. Daarbij kwam het vooral tij
dens de slotrede van dr. Adenauer
tot zo luidruchtige tonelen, dat de
president herhaaldelijk moest ingrij
pen. Toen dr. Adenauer naar Ber-
gen-Belsen en naar figuren als ge
neraal Ramcke verwees om aan te
tonen, welke weerstanden de Duitse
politiek in de wereld nog heeft te
overwinnen, ontstond er aan beide
zijden van het Huis een zodanig tu- -
muit, dat de kanselier geruime tijd cns* we,rd «iflfre" Uldelyk a'Sf-
J wptiH rrtPT r\f* hplrunrimalririo rfaf Ho
niet meer aan het woord kon komen,
dat hereniging van Duitsland niet tot
hereniging van de gebieden aan deze
zijde van de OderNeisse-linie be
perkt dient te blijven. Ook mogen de
bepalingen van de conventies niet
een regeling van de politieke en eco
nomische verhoudingen van het Saar-
gebied raken.
Op het punt van herbetalingsvraag-
stukken dient de regering in de nota
te verklaren, dat zij geen nieuwe
eisen meer verwacht. In landen, waar
nog geen liquidatiestop van Duits
buitenlands vermogen is afgekondigd,
moet dit volgens dc Bondsdag worden
nagestreefd en de Bondsdag erkent
niet het inbeslagnemen van Duits
particulier bezit in het buitenland als
rechtmatig. Ook wordt teruggave van
inbeslaggenomen handelsmerken ver
wacht.
Voorts moet, aldus de resolutie, de
regering in de nota verklaren, dat
voor het Duitse volk uit de verdra
gen geen verplichtingen dienen voort
te komen, die de nuidige levensstan
daard zullen verminderen en het zal
de plicht van de regering zijn naar
een verdragsbinding van de NA.V.
O. met de Bondsrepubliek te streven.
Tot slot eist de Bondsdag, dat voor
Duitse eenheden van het Europese le-
ger „voorzover en zolang mogelijk is
vrijwilligers geworven zullen wor-1
den".
9*jdn& ffiewhatd tenuq op Schiphol
f- - T-
Gistermorgen is Z. K.H. Prins Bernhard per vliegtuig uit New York te»
I Schiphol gearriveerd. Z K.H. heeft een reis van zes weken door de Verenig-
orirxi Staten, Cuba, Ecuador en Columbia gemaakt. Na een kort verblijf in
otarchci Indonesisch 1 Washington heelt de Prins vier dagen in New York doorgebracht. Dc Prins
wordt door zijn beide oudste dochters, Prinses Beatrix en Prinses Irene,,
hartelijk begroet.
WENSEN VOOR DE TOEKOMST.
Na de stemming besloot de Bonds
dag de regering op te dragen by de
uitwisseling der ratificatie-oorkonden
de geallieerden een nota te overhan
digen, waarin zal worden verklaard,
dat het Duitse volk de huidige gren
zen in het Oosten en het Westen niet
erkent.
Voorts moet de regering verklaren-,
leger ontslagen
De dreigende Indonesische regerings-
wend met ae bekendmaking, dat de
stafchef van het leger kolonel Na-
soetion en enkele andere hoogge
plaatste legerofficieren van hun com
mando ontheven zullen worden. Dit
is de eerste stap op de weg naar een
regeling van het conflict in de schoot
van het leger, dat nog steeds een
bedreiging vormt voor de regering-
Wilopo. Nasoetion, oen medestan
der van de minister van defensie,
heeft zelf zijn ontslag aangeboden
om de regering te redden.
„De oplossing ligt niet in een aanval op China"
Zoals gisteren in een deel van onze oplaag nog kon worden medegedeeld,
heeft generaal Eisenhower zijn aangekondigd bezoek aan Korea reeds achter
de rug. De reis is strikt geheim gehouden en heeft drie dagen geduurd. Na
afloop van zijn driedaagse tocht langs het front verklaarde Eisenhower te
Seoel, dat er „groot nut uit zou kunnen voortvloeien' maar dat hij geen
„wondermiddelen" bezat. Driemaal pleegde de aanstaande president der*
Verenigde Staten overleg met de Zuid-Koreaanse president, Syngman
Rhee, en zij wisselden nola's waarvan de inhoud waarschijnlijk vandaag'
bekend zal worden gegeven. Zijn laatste daad voor hij gistermorgen dc
terugreis aanvaardde, was een bezoek aan Rhee en aan dit gebaar werd
in Seoel grote betekenis gehecht.
PERON BIJ DE NEUS GENOMEN
Het Argentijnse plan voor de toepassing van atoom-energie, opgewekt
volgens een totaal nieuw principe, is kennelijk een mislukking, schrijft dc
New York Times. Het personeel dat bij het Argentijnse atooom-onderzoek
betrokken was is naar huis gestuurd en de man die over alles dc leiding,
had, de Oostenrijker Ronald Richter, is al drie weken geleden gearresteerd.
De correspondent van de New York Times citeerde Argentijnse ingenieurs,
die gewerkt hebben op het eiland Huemel, 750 mijl ten Zuid-Westen van
Buesnos Aires, waar de geheime fabrieken en werkplaatsen liggen. Een.
bevestiging van de berichten is uit officiële bron niet te krijgen.
En dat is geen wonder. Ruim een f mededelingen zouden volgen. Dat is
jaar geleden heeft generaal Perón de
wereld verbaasd door te verklaren
dat „zijn geleerden" er in waren ge
slaagd, een geheel nieuw procédé te
ontdekken om atoom-energie op te
wekken. In de rest van ae wereld
werden die berichten door alle ge
leerden ontvangen met groot wan
trouwen, maar Perón was zo stellig
in zijn beweringen, dat men critiek
achterwege liet en er de voorkeur
aan gaf, te wachten totdat er nadere
GEEN WONDERMIDDEL.
Vóór zijn vertrek uit Korea deel
de Eisenhower op 'n persconferentie
mede, dat hij en zijn medewerkers
naar Korea waren gekomen om eens
poolshoogte te nemen. Zij hadden
geen wondermiddelen voor een op
lossing, maar hij zeide met nadruk,
dat de oplossing van het Koreaanse
conflict niet ligt op het uitbreiden
van de oorlog door tot een aanval
op communistisch China over te gaan.
„In een oorlog van dit soort schijnt
het zeer moeilijk een plan op te stel
len, dat een positieve en definitieve
overwinning met zich zal brengen
zonder groot gevaar te lopen, dat de
oorlog wordt uitgebreid". Hij zeide
dat de mogelijkheden zeer beperkt
waren, maar dat er naar zijn oordeel
veel gedaan kon worden en dat er
veel gedaan zal worden.
Het negatieve karakter van deze
verklaringen schijnt in de Verenig
de Staten teleurstelling te wekken.
Eisenhower heeft in zijn verklaring
bijna woordelijk zijn tegencandidaat
Stevenson aangehaald, die hem in
dertijd verweet valse hoop te wek
ken, omdat er geen snelle en gemak
kelijke oplossing bestond.
Het verluidt, dat het Zuidkoreaanse
kabinet, dat de generaal evenmin
gezien heeft als het Koreaanse volk,
heeft aangedrongen op hereniging
van Korea, versterking van het Zuid-
Koreaanse leger en uibtreiding van
de economische hulp. De teleurstel
ling onder de bevolking was even
groot als die van de 125 verslagge
vers, die Eisenhower wel mochten
aanhoren, maar geen vragen stellen.
De generaal loste zijn belofte uit
de verkiezingscampagne in door met
de soldaten aan het ingesneeuwde
front en in de hospitalen te praten.
Eisenhower heeft bij zijn vertrek
zijn oprechte verontschuldigingen
aangeboden aan soldaten van 15 lan
den, waaronder Nederland, waarvan
sommigen bevroren ledematen had
den gekregen, omdat hij niet op de
afgesproken tijd was verschenen om
de parade af te nemen.
Hij vertelde, dat dit het enige was,
dat hem gehinderd had, omdat het
niet zijn gewoonte was soldaten te
laten wachten. Er was dan ook een
misverstand in het spel geweest. Op
een commandopost van een divisie
gebruikte hij een soldatenmaaltijd
met leden van een bataljon, dat hij
12 jaar geleden commandeerde.
DE GEHEIMZINNIGE REIS.
Omtrent de reis van Eisenhower
wordt gemeld, dat de generaal ver
leden week Zaterdag in alle stilte is
vertrokken. De politie-agent, die
dienst deed voor het huis van Eisen
hower, werd misleid. Een lid van de
geheime dienst leidde de aandacht
van de agent af en in die tijd sloop
Eisenhower het huis uit. Eisenhower
en zijn gevolg vlogen in twee „Con
stellations" via Honoloeloe, Midway
en Iwodjima. Het tweede vliegtuig
kreeg motorstoring en moest Wake
aandoen. Hedenmorgen vroeg is de
a.s. president op de terugreis op het
eiland Goeam in de Stille Oceaan
aangekomen.
Direct na aankomst van het vlieg
tuig begaven generaal Eisenhower
en zijn gezelschap zich naar de krui
ser „Helena", waarmede zij de reis
naar Hawaii zullen voortzetten. Men
verwacht dat de overtocht naar
Hawaii zes dagen zal duren. Men
meent dat Eisenhower een groot deel
van deze tijd zal besteden voor het
uitwerken der gegevens, welke hij
gedurende zijn driedaagse reis door
Korea heeft verkregen.
dan nu gebeurd.
Tussentijds hebben er wel allerlei
verhalen de ronde gedaan over de
figuur van de Oostenrijkse atoomge
leerde Richter, die zozeer het ver
trouwen sctheen te bezitten van Pe
rón, dat hij voor zijn experimenten
millioenen dollars loskreeg.
Vaak is er gezegd, dat hij volstrekt
geen geleerde was en alleen maar
zo handig was geweest om Perón op
grandioze wijze bij de neus te ne
men. Toen dat voor het eerst werd
beweerd, protesteerde Perón per
soonlijk en korte tijd later legde hij
zijn opzienbarende verklaring af.
Volgens hem was Richter die hij
overigens niet bij name noemde
al zo ver, dat het niet lang meer
zou duren of Argentinië zou als eer
ste staat ter wereld de atoom-energie
gebruiken voor de industrie. Atoom
wapenen zouden er niet worden ver
vaardigd.
Kroningsplechtigheid
en televisie
Televisiedeskundigen uit Frank
rijk, Nederland en Denemarken heb
ben te Londen met vertegenwoordi
gers van de B.B.C. gesproken over
de mogelijkheid om de kroning van
koningin Elizabeth gelijktijdig over
televisiestations op het Europese
vasteland uit te zenden.
De B.B.C. deelde Vrijdag mee,
dat de basis van deze besprekingen
was, dat de B.B.C. voor de overbren
ging van het beeld naar Dover zal
zorg dragen, terwijl de „Radio Dif-
fusion et television Frangaises" (R. I tieke commissie goedgekeurd, waar-
T.F.) verantwoordelijk is voor de in werd aanbevolen een commissie
Z.-Afrika's
apartheidspolitiek
De Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties heeft gisteren met 35
tegen 1 stem, met 23 onthoudingen,
een resolutie van de speciale poli-
verdere verbinding met Parijs.
Of het plan zal kunnen doorgaan,
hangt af van de proeven, welke mo
gelijkheid in het begin van het vol
gende jaar zullen worden genomen.
Indien de genoemde proeven gun-
in te stellen, die de toestand op ras-
sengebied in Zuid-i\ frika zou moe
ten bestuderen.
Nederland behoorde tot dc landen,
die zich van stemming onthielden.
De drie leden va», d: commissie
zullen door de voorz-tter van de Al-
stig verlopen, „zal het wellicht mo- gemene Vergadering worden aange-
gelijk zijn, dat een of meer van de
Nederlandse, Westduitse en Deense
televisiestations op Juno 1953 ge
bruik maken van de verbinding tus
sen Londen en Parijs", aldus de
mededeling van de l B.C.
wezen.
Na aanvaarding der resolutie ver
klaarde de leider der Zuid-Afrikaan
se delegatie, dat zijn regering haar
„als van nul en gener waarde" zou
beschouwen.
VAKBONDSLEIDER DOODGESCHOTEN
Te Tunis is Donderdagavond een ernstig incident voorgevallen, dat fatale
gevolgen kan hebben. Een 38-jarige vakbondsleider is daar vermoord, secre
taris-generaal van het Alg. Arbeidersverbond van Tunis en lid van het
Intern. Verbond van Vrije Vakverenigingen. De Franse autoriteiten in Tunis
hebben onmiddellijk na de moord een „nieuwsverduistering" opgelegd en
telefoonverbinden tussen Tunis en Parijs geblokkeerd. Volgens onbevestigde
berichten uit Parijs zouden zich Donderdagavond in Tunis wijdverspreide
onlusten hebben voorgedaan. Als protest is gisteren een algemene staking
afgekondigd.
De Franse autoriteiten, die zich
voor een uitbarsting van ongeregeld
heden zien geplaatst, welke samen
valt met het debat in de Verenigde
Naties over Tunesië, hebben een
uitgaansverbod afgekondigd, in af
wachting van de terugkeer van resi
dent-generaal de Hauteclocque, die
onmiddellijk na de moord zijn over
leg met het Franse kabinet in Parijs
afbrak en naar Tunis terugvloog, om
een radio-rede tot het Tunesische
volk te houden.
Hij heeft zijn korte verblijf in Pa
rijs benut om met de regering maat
regelen uit te werken ter verzeke
ring van de openbare orde en veilig
heid voor alle Tunesiërs. „Alle da
den van terrorisme zulen onder
zijn vertrek.
Mohammed Masmoedi, de verte
genwoordiger van de Tunesische
„Nieuwe-Grondwetspartij" te Parijs,
heeft resident-generaal de Haute-
clouqe voor de moord verantwoorde
lijk gesteld.
„Laten wij niet meer over verzoe
ning tussen Frankrijk en Tunesië
spreken. Na dit gebeuren is geen
vergelijk meer mogelijk", aldus Ma-
soedi, die hieraan toevoegde, dat alle
Tunesiërs bereid moeten zijn aan
„de koloniale onderdrukkingslegers"
het hoofd te bieden.
In Tunis was het Vrijdagmiddag
rustig. Grote afdelingen van de po
litie en het leger stonden gereed om
bij eventuele incidenten te kunnen
ingrijpen.
JCavieitje
Men kent de ezel aan zijn oren;
drukt worden." zo verklaarde hij bij de dwaas is aan zijn spraak te horen.