3)e CekiócSou/tcmt SENSATIONELE WENDING IN HET BONDSDAGDEBAT Botertekort in Duitsland De Rus beseft zijn onvrijheid niet Avondmissen ook in de week Cycloon teistert Ceylon Twee meteors in botsing Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VRIJDAG 5 DECEMBER 1952 44ste JAARGANG No. 12758 De surprise van Adenauer Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 0.47 p. w., f 2,p. mnd., f 6p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Behandeling Europ. leger uitgesteld Toch maar eerst uitspraak van Hof Het debat in de Duitse Bondsdag over de Conventie van Bonn en het ver drag in zake de Europese Defensie Gemeenschap heeft een dramatische wending genomen. Bondskanselier Adenauer, die daags tevoren een gevoel vol beroep had gedaan op het Duitse volk om de verdragen te aanvaarden, zag zich gistermiddag gedwongen de stemming over de bekrachtiging uit te stellen tot volgend jaar, 12 Januari. Het besluit werd genomen in een spoedvergadering van de leiders der regeringscoalitie, die gehouden werd, terwijl het debat nog aan de gang was. Het bracht in de Bondsdag een vol slagen verwarring teweeg. Afgevaardigden renden door de gangen om ergens te weten te komen, wat er gebeurd was. Een persconferentie waarop de zaak zou worden uiteengezet, werd zonder opgave van redenen afgelast. GRONDWETTIG OF NIET? Welingelichte bronnen zeiden, dat de coalitieleiders van mening veran derd zijn en dat zij nu eerst een uit spraak willen afwachten van het Constitutionele Gerechtshof te Stutt gart over de vraag, of de verdragen in kwestie en met name de Duitse herbewapening, wel grondwettig zijn. Zij vrezen namelijk, dat het Hof zich tegen de verdragen zal uitspreken en moeten nu een methode bedenken om deze mogelijkheid te ondervan gen vóór de bekrachtiging in kannen en kruiken is. Naar verluidt is ook Adenauer nu pessimistisch geworden wat het Hof betreft en overweegt hij de zaak op zijn eigen wijze aan het Hof voor te leggen. Hij kan namelijk vragen, of de verdragen ook door de Bondsraad (Eerste Kamer) moeten worden goedgekeurd. Antwoordt het Hof ontkennend (dit is het standpunt der regering), dan impliceert dat, dat de verdragen niet in strijd zijn met de grondwet. De zaak is reeds op twee manieren bij het Hof aanhangig: president Heuss heeft een advies over de grondwettigheid gevraagd en 144 Bondsdagleden hebben een klacht over de verdragen ingediend. Geen eenheid. Intussen waren bij het Bondsdag debat ernstige tegenstellingen bin nen de coalitie aan de dag getreden. Het had alle schijn, dat Adenauer door verscheidene aanhangers in de steek werd gelaten. Een aantal leden van de (liberale) Vrije Democrati sche Partij zeiden, dat zij een motie van de oppositie, om de stemming uit te stellen, zouden steunen. Dr. Mende bijvoorbeeld wilde wachten tot volgend jaar, om te zien, of de geallieerden bij wijze van Kerstmis- gebaar amnestie zouden verlenen aan alle oorlogsmisdadigers. De socialisten drongen aan op uit stel van de stemming tot na le uit spraak van het Gerechtshof te Stutt gart. Ollenhauer de leider der socialis ten, noe|nde Adenauer's manoeuvre schandalig. De nieuwe tactiek van de bondskanselier is nu zeer inge wikkeld. Zij berust er op, dat het Hof te Stuttgart bestaat uit een „zwarte" en een „rode" kamer, zodat verschilende uitspraken mogelijk zijn, naar gelang men de zaak zus of zo voorlegt. Er valt bovendien nog een vacature te vervullen. Alleen een ingewerkt jurist kan nu nog uit de zaak wijs worden. Franse diplomatieke kringen te Parijs zijn door de gang van zaken te Bonn zeer teleurgesteld. Het is nu zeer onwaarschijnlijk, dat het Franse parlement voor het nieuwe jaar het Europese-Legerverdrag in behande ling zal nemen. Engeland bezuinigt op defensie Engeland zal zijn defensieprogram enigszins gaan beperken om te voor komen, dat de uitgaven voor 1953 aanzienlijk zullen uitgaan boven die van het lopende jaar. Verschillende contracten voor wapenleveranties zullen dan ook worden opgezegd of gewijzigd. Premier Churchill deed deze aan kondiging in het Lagerhuis verge zeld gaan van de verzekering dat „dit besluit geenszins inhoudt, dat Engeland minder vastberaden zou zijn bij het ten uitvoer leggen van de verplichtingen, die het krachtens het Noord-Atlantische verdrag was aangegaan". De Franse eerste minster Pinay heeft Donderdag de stemming over de vertrouwenskwestie gewonnen. De vertrouwenskwestie was verbon den aan zijn eis onmiddellijk een debat over de begroting te beginnen. De Franse regering heeft Donder dagavond besloten, voorlopig af te zien van haar poging, het parlement er toe te krijgen de belastingher vormingen goed te keuren om zo doende de kans te vergroten dat de begroting voor 1953 wordt aangeno men. De regering beslooot de voor stellen tot belastinghervorming uit het begrotingsontwerp te lichten en later een apart ontwerp met deze voorstellen in te dienen. De heer A. C. J. M. Alberga, de premier van Suriname, is gisteren plotseling overleden. De heer Alberga werd in 1887 te Paramaribo geboren. Hij begon zijn carrière als griffier-ambtenaar. Hij deed het praktizijns-examen en ging vervolgens over in bestuurdienst. Na zijn pensionnering vestigde hij zich als advocaat te Paramaribo, was tij delijk lid van het hof van justitie en politie. Na het aftreden van dr. Buis kool werd de heej Alberga voorzitter van de Regeringsraad van Suriname en tevens landsminister van algeme ne zaken. West-Duitse regeringsautoriteiten hebben gisteren verklaard, dat er 'n groot tekort aan boter bestaat in het land, doch voegden hier aan toe, dat er geen reden bestaat voor een pa niek. Zij zeiden, dat het maandelijks tekort aan boter ongeveer 4.000 ton bedraagt en bij een maandelijkse be hoefte van 24 000 a 30.000 ton. Er worden pogingen in het werk gesteld de huidige crisis tot een oplossing te brengen door de invoer van boter en men hoopt, dat de moeilijkheden te gen het komende voorjaar overwon nen zullen zijn. Ongeveer 1.000 ton boter zullen de ze maand uit Nieuw Zeeland aanko men en nog 2.700 ton in Januari. Denemarken zal later in de maand 2.000 ton leveren. Er worden nog on derhandelingen gevoerd over de in voer van boter uit Nederland en Zweden. Er is voldoende reuzel, mar garine en eetbare olie in West- Duitsland en het tekort heeft alleen betrekking op boter. Beschrijving van een reis achter het IJzeren Gordijn Het grote Sovjet-rijk is sinds de datum van zijn ontstaan altijd een voor werp geweest van een zekere angstige nieuwsgierigheid, niet op de laatste plaats doordat de Sovjets hun paradijs hebben afgesloten met een IJzeren Gordijn en hun grenzen hebben gebarricadeerd door er hele satellietstaten voor te plaatsen. Zulk een geheimzinnigheid wekt nieuwsgierigheid en wordt tot angst, wanneer blijkt dat de machthebbers in die geheimzinnige staat z'ch allerminst uit bescheidenheid zo terugtrekken, maar liefst het hoogste woord willen voeren in de wereld, ook aan de andere kant van het IJzeren Gordijn. Daarom kan iedere schrijver, die er in slaagt achter het IJzeren Gordijn door te dringen en zijn ervaringen op schrift stelt, bij voorbaat verzekerd zijn van een belangstellende lezerskring. De Franse journalist Michel Gordey heeft het klaar gespeeld tot zijn eigen verwondering trouwens zich een visum voor Moskou te verschaffen en heeft 'in het jaar 1950 een reis gemaakt naar de hoofdstad van het Sovjetrijk. Zijn erva ringen heeft hij neergelegd in een boek „Visum voor Moskou", waarvan de Nederlandse vertaling thans is uitgekomen bij de uitgevers mij. A. Donker te Rotterham. GORDEY ZAG NIET ALLES. Gordey kende Russisch en sprak het vlot en meende daardoor niet ten onrechte meer contact te kunnen hebben met de Russen zelf. Hij stuit te echter over het algemeen op een muur van terughoudendheid en met het meer intieme leven van de ge wone Sovjetburgers kreeg hij geen contact. Overal ontving men hem hoffelijk, maar van enige vertrouwe lijke omgang was geen sprake. Of schoon hij ook in andere steden en dorpen had willen vertoeven, is hem slechts een verblijf in Moskou toe gestaan, maar drie maanden in Mos kou, waar hij een betrekkelijke vrij heid genoot, hebben hem toch heel wat kunnen leren. - Hij schrijft ovei zijn ervaringen met een grote mate van objectiviteit en matigt zich geen oordeel aan over dingen, waarvan hij geen kennis heeft kunnen nemen. Er blijven na lezing van zijn boek dan ook nog heel wat vragen over, waarop de schrijver geen antwoord kan geven. Desalniettemin is het interessant zijn ervaringen te vernemen en ce ho ren, welke conclusies hij daaruit trekt. In het algemeen heeft hij wel ondervonden, dat het Westen de Russen niet begrijpt en dat de Rus sen op hun beurt een totaal verkeer de voorstelling van het West m heb ben. Tientallen jaren van kunstmati ge afsluiting en eenzijdige propa ganda hebben daartoe meegewerkt, zodat er achter het Gordijn langza merhand een mentaliteit is ontstaan, welke zozeer afwijkt van de onze, dat de afgrond tussen het Oosten en het Westen welhaast onoverbrug baar lijkt. Als staaltje van die afwijkende mentaliteit wijst Michel Gordey er bijvoorbeeld op, dat, ofschoon wij de Russen beklagen omdat zij geknecht en gekneveld worden, de Russen zelf zich volstrekt niet onvrij voelen. Ma&óuGLetechting. aam Mau Aiau-actiuiteit Op een veld, afgezet met prikkeldraad „luchten" de gevangenen uit de Thompson's Falls gevangenis. Het ijn Kikoejoe's, die gevangen zijn genomen, verdacht van Mau Mau-activiteit. Het bouwwerk rechts op de achtergrond, verbergt een galg, één van de executie-middelen voor de Mau Mau-mannen. Vrijheid nooit gekend. Vooreerst moet men niet verge ten, dat het „volk" ook vroeger nooit vrij is geweest, in de betekenis, wel ke wij in het Westen er aan hechten. De gemiddelde Rus heeft altijd moe ten gehoorzamen aan boven hem ge stelden die steeds royaal met de knoet en de karwats hebben ge zwaaid. Gordey herinnert voorts aan het volgende: Geheel afgesneden van de „buiten wereld", hebben de Sovjet-mensen slechts een heel vaag (en onjuist) denkbeeld van het leven in het Wes ten. Zij vergelijken hun eigen le vensvoorwaarden niet met die van andere landen. Als zij vergelijkingen maken, dan is dat voornamelijk om over de ontwikkeling van hun land te oordelen. Zij vergelijken hun be staan in 1950 met dat in 1940, 1930 of 1917. Het Sovjet-regiem bestaat een der de van een eeuw. Sedert het aan de macht gekomen is en sedert 1917 met toenemende kracht heeft de bolsjewistische partij haar voor naamste inspanning gericht op de opvoeding van de jeugd. Op de kleu terscholen, de scholen en universi teiten van de U.S.S.R. worden de jeugd nimmer de Westerse (politieke of wijsgerige) waarden onderwezen. Integendeel, zij worden belache lijk gemaakt of in een opzettelijk vals daglicht geplaatst. De politieke propaganda van het regiem maakt een integrerend bestanddeel van de opvoeding uit. Dientengevolge zijn alle mannen en vrouwen, die nog geen 45 jaar zijn, op de leest van het sovjet-onderwijs geschoeid. Zij heb ben daardoor hun eigen opvattingen van individuele of politieke vrijheid. Deze opvattingen hebben niets ge meen met onze Westerse opvattingen van de vrijheid. Als men dit voor ogen houdt, moet men wel besluiten, dat de grote mas sa van de sovjet-volkeren zich geenszins rekenschap geeft van de beperkingen die aan hun vrijheid zijn opgelegd. De gemiddelde sovjet mens voelt zich noch slaaf, noch ver drukt, noch vervolgd. Hij begrijpt zelfs niet, dat hij in Westerse ogen niet vrij is, daar ook dat standpunt hem volkomen vreemd en onbekend is. Het „verdrukte" Westen. Terwijl de Rus volkomen vreemd staat tegenover het Westerse vrij heidsbegrip, wordt hem aan de an dere kant dag in dag uit ingehamerd, dat het juist de Westerse volkeren zijn, die in ellende en verdrukking leven en dat de Westerse massa er naar snakt om bevrijd te worden door het Sovjet-leger of door een re volutie, eventueel door dit leger on dersteund. Gordey wil daarmee geenszins be weren, dat het Kremlin bij voorbaat reeds besloten zou hebben om een „bevrijdingsoorlog" te gaan voeren. Integendeel, hij meent, dat de leiders heel goed weten, dat Rusland eco nomisch de mindere is van het Wes ten en dus naar alle waarschijnlijk heid op de duur het onderspit zal moet delven. Maar het kweken van een dergelijke mentaliteit kan (voor het Kremlin) nooit kwaad, al was het alleen maar uit voorzorg. Over het geheel genomen, kan men constateren, dat Gordey een prettig leesbare reisbeschrijving heeft gegeven en ons een inzicht heeft verschaft in het leven in de Sovjet-hoofdstad voorzover hij dat zelfheeft kunnen waarnemen. Wanneer Rusland ons dan niet wil begrijpen, is het in elk geval goed als wij de Russen wel begrijpen. En tot dit begrip heeft Gordey een steentje bijgedragen. föe óUyd om JVxi&am Een van de belangrijkste Franse steunpunten in Indo-China, is aangevallen (ioor de Vietminh. Een troepenmacht ter sterkste van 7000 man deed een aanval op Nasam, dat 200 km. van de stad Hanoi is gelegen, en de strijd, die daarop ontstond, belooft één van de hevigste te worden, sinds het begin van de vijandelijkheden, nu 6 jaar geleden. Een van de versterkte punten bij Nasam, gefotografeerd toen de Frans-Vietnammese troepen zich voorbe reidden op de tegenaanval. Toegestaan in Frankrijk Krachtens een decreet van de II. Congregatie van het H. Officie mag in Frankrijk niet alleen op Zondagen maar ook op bepaalde werkdagen de H. Mis in de namiddaguren worden opgedragen, waarbij de gelovigen te vens de H. Communie kunnen ont vangen. Deze beslissing is een gevolg van het verzoek, dat de vergadering van kardinalen en aartsbisschoppen van Frankrijk to de H. Vader heeft gericht. Reeds eerder had de H. Stoel aan alle Franse bisschoppen het recht gegeven, toe te staan, dat op de Zon dagen de H. Mis in de namiddag zou worden gevierd. Voornamelijk op grond van de opmerkelijke geeste lijke vruchten, die de Misviering in de late namiddag van de Zondag reeds heeft afgeworpen, heeft de H. Stoel deze toestemming willen uit breiden tot bepaalde werkdagen, vooral ook, omdat hiermede wordt tegemoet gekomen aan de wensen der katholieke arbeiders, die op weekdagen door hun werkzaamheden vaak verhinderd zijn het H. Offer in de ochtenduren bij te wonen. Het decreet bepaalt o.m., dat de bisschoppen van Frankrijk hun toe stemming kunnen geven, dat op alle vastgestelde feestdagen, ook al wor den zij niet meer gevierd, op de Eerste Vrijdagen van iedere maand, alsook ter gelegenheid van feesten van openbare devotie, die met een grote toeloop van gelovigen worden gevierd, in de namiddag de H. Mis wordt opgedragen en de H. Commu nie wordt ontvangen, indien zulks noodzakelijk of nuttig is voor het heil der zielen. Dc vastgestelde feestdagen, die niet meer gevierd worden en in het decreet worden be doeld, bedragen in Frankrijk reeds een dertigtal. Hieronder vallen o.a. alle feestdagen der apostelen. Handgemeen in Italiaans parlement In het Italiaanse parlement is gis teren gevochten, waarbij ook enke le afgevaardigden werden gewond. Het tumult duurde een kwartier en ontstond tijdens het debat over een christendemocratisch wetsontwerp strekkende tot verlenging van de parlementaire arbeid tot in 't week einde, teneinde een nieuw wetsont- werp ter herziening van de Kieswet te kunnen behandelen. Van linkse zijde is men fel gekant tegen dit laatste ontwerp. De leider van de linkse socialisten, Nenni, verzette zich tegen verlen ging van de parlementaire werk zaamheid tot in het weekeinde en noemde het „machtsvertoon van de fascisten van de Gasperi", de leider van de christen-democraten. Een aantal chriten-democraten liet zich deze uitlating niet welgevalen en ging letterlijk tot de aanval over. De communisten lieten zich niet on betuigd, doch toen neo-fascistischc afgevaardigden zich in het gewoel mengden, gingen de meeste com munisten deze te lijf. Stevige zaal wachters, slaagden er tenslotte in de orde te herstellen. De Bey werkt tegen Minister Schuman heeft gisteren dc Bey van Tunis ervan beschuldigd dat hij het invoeren van hervormin gen in Tunis tegenwerkt. Dc brief, waarin die beschuldiging was vervat, werd tegelijk te Parijs, New York (in de Verenigde Staten) en Tunis gepubliceerd. Frankrijk heeft gisteravond de i vergadering van dc politieke com- j missie van dc Asscm'blée, waarin dc 1 Tunesische kwsetie ter sprake zou komen, geboycot. In die commissie zou een voorstel worden ingediend voor het in leven roepen van een commissie van goede diensten, waarin drie landen verte genwoordigd zouden zijn. voor het arrangeren van directe besprekingen tussen de Fansen en de Tunesiërs. Een cycloon en een vloedgolf heb ben het Noorden van Ceylon getrof fen en de dood van 23 mensen ver oorzaakt. Er is voor geweldige be dragen schade aangericht, aan hui zen, bezittingen en aan de oogst. Het schiereiland Jaffa ziet er uit alsof het zwaar gebombardeerd is geweest. Duizenden vissers hebben geen dak meer boven hun hoofd en een groot deel van de vissersvloot is verloren gegaan toen de scheepjes van hun meerfuowen werden losgerukt. De natuurramp heeft zich Zondag al vol trokken, maar pas gisteren hoorde men ervan. Alle verbindingen met het schiereiland waren verbroken. Donderdag heeft men voor het eerst radio-contact met de verwoeste streek gehad. EEN VLIEGER OM HET LEVEN GEKOMEN Twee Meteor-jagers ut Socsterbcrg zijn gistermiddag om tien over half- vicr bij Nedcr-Wetten, ongeveer 20 kilometer ten Noord-Oosten van Eindhoven met eikaar in botsing ge komen en neergestort. Eén piloot is om het leven geko men. Hij is met dc uitgeschoten stuurstoel in de nabijheid van een boerderij terechtgekomen en werd daar levenloos aangetroffen, Dc be stuurder van het ander toestel, dat in tegenstelling tot het eerste, niet in brand vloog, bereikte met zijn para chute behouden de grond. Direct na de botsing hebben beide vliegers de schietstoel in werking gesteld. Beiden zijn op hun stoel uit de cockpit van dc toestellen gescho ten, waarna de vliegtuigen alleen hun weg naar de aarde vervolgden. De ene machine brandde, de andere kwam min of me:r in glijvlucht naar beneden, volgens ooggetuigen. De jagers kwamer in eer weiland te recht, ongeveer driehonderd meter uit elkaar verwijderd tussen dc plaatsen Nuei. -n-Boord en Neder- Wetten. Brokstukken van het bran dende jachtvliegtuig kwamen wijd en zijd in de omtrek neer. Hoe het komt. dat de ene piloot is verongelukt, ondanks het feit, dat hij met zijn stuurstoel werd uitge schoten, is nog niet takend. De omgekomen vlieger was dc 31- jarige luitenan'-vlieger Van de Wer- ve uit Zeist. Hij was gehuwd. De 26-jarige eerste-luitenant-vlicger Ke- menade uit Eindhoven, die zich kon redden, is eveneens gehuwd. JloxieUje In het leven kan men niets over doen, men moet altijd voort gaan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1