S)e CoicLeSoii/fca/rit ONLUSTEN BRAKEN UIT IN BAGDAD De Mau Mau Moskou torpedeert plan van India Tegenslag in Indo-China Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 24 NOVEMBER 1952 •44ste JAARGANG No. 12748 Het voofbeeld van Naguib en Mossadeq Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.p. mnd., 6.p. kwart Franco p. p. f 6.80, - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Generaal nam bewind in handen Engelse en Amerikaanse gebouwen in brand gestoken I)e chef van de generale staf van Irak, generaal Noeroeddin Mahmoed, heeft gisteren op verzoek van de prins-regent Abdoel lllah, het bewind over het land in handen genomen, nadat troepen en tanks de hoofdstad Bagdad hacl den moeten binnenrukken om een oproerige menigte van 20.000 koppen te bedwingen, die twee uur lang heer en meester in de stad was geweest. Noe roeddin vormde een kabinet en kondigde in de hoofdstad de staat van beleg af. Deze (anti-Westelijke) onlusten braken reeds Zaterdag uit en gingen uil van nationalistische studenten en communistische elementen. Aanleiding was de .weigering der nu afgetreden regering een stelsel van reentstreekse algemene verkiezingen in te voeren. Gewapend met messen zwaarden en revolvers stormden de opstandelingen door de straten, staken Britse en Amerikaanse kantoorgebouwen in brand, bekogelden regeringsbureaux met stenen en leverden straatgevechten met de politie. Er vielen ten minste 12 doden en tientallen gewonden. Onder de druk van dit straatru moer trad het kabinet Al Oemari Za terdagavond af, na nog een laatste communiqué te hebben uitgegeven, waarin het de communisten brand merkte als aanstichters der onlus ten. Prins-regent Abdoel Illth ontving vervolgens de partijleiders, van wie de vier opposit'eleiders hem nadruk kelijk lieten weten, dat zij geen ka binet zouden ku~ne accepteren, dat de nieuwe verkiezingen onder het oude stelsel zou latei, houden. DE GENERAAL TRAD OP. De anti-Britse, anti-Amerikaanse en anti-monarchale leuzen verstom den pas Zondagavond in Bagdad's straten, toen generaal Noéroeddin's tooepen alle sleutelpunten in de stad hadden bezet, de buitenlandse kan toorgebouwen en ambassades onder bewaking hadden gesteld, en daarbij volledig paraat waren om nieuwe onge.rgeldheden onmiddellijk de kop in te drukken. Generaal Noeroeddin (53 jaar, commandant van het Arabische „be vrijdingsleger" in de oorlog tegen Is raël en algemeen beschouwd als een der bekwaamste Arabische legeraan voerders) stelde intussen met grote haast een kabinet samen, terwijl hij een beroep op i. et volk deed orde en rust te bewaren. En dit was het einde van een weekend, dat herinneringen opriep De spanning steeg. De prins-regent wees daarop Za terdagnacht nog een veteraan uit het Iraakse politieke leven, Ohat Jaml Madfrai (reeds enige malen premier geweest en nu president van de Se naat) .tofr- formatpur aan Maar terwijl Madfrai Zondagmor- straat was een menigte van 20.000 personen in hoofdzaak z.g. „vre- despartisanen" samengenstroomd, die spandoeken meevoerde met zo mogelijk nog fellere anti Westelijke en egen het huidige regiem gerich te leuzen, dan de studenten gisteren meevoerden. De politie stond machteloos toen deze menigte begon allerlei gebou wen met stenen te bekogelen en op sommige punten brand stichtte. En ook formateur Madfrai week voor de druk van het gèpeUpel. Hij gaf zijn opdracht terug waarna de prins- regent 't ogenblik gekomen achtte, de macht in handen van generaal Noemoeddin Mahmoed te leggen en deze met de kabinetsformatie te be lasten. Een aantal Europese zaken te Bag dad is Zondagavond door onbekenden opgebeld, die waarschuwden de za ken Maandag niet te openen. Indien terreur Een Britse vrouwelijke arts en haar echtgenoot, het bejaarde echtpaar Meiklejohn zijn Zaterdagavond in hun woning, een hoeve op 12 km. afstand van Thompson's Falls in Ke nya, plotseling aangevallen door een groep terroristen en zwaar gewond. Voordat ze hun revolvers konden grijpen, werden beiden met messen toegetakeld. De aanvallers verdwe nen daarop. Mevr. Meiklejohn wist, ondanks haar verwondingen, met de auto het politiestation van Thomp son's Falls te bereiken en hulp te halen. De heer Meiklejohn moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Zijn toestand is ernstig. Bij Forthall zijn de verminkte lichamen van een stamhoofd en twee inlandse politie-agenten gevonden. Gisteren zijn te Kirawara 15 Afri kanen door de politie neergeschoten toen deze in botsing kwam met een grote menigte Kikoejoe's. Er werden de zaken wel geopend zouden wor- vele arrestaties verricht; 27 gewon- den, worden zij in brand gestoken of J de Afrikanen werden naar het zie- geplunderd. kenhuis gebracht. Over Korea-impasse aan Egypte's Zwarte Zaterdag (26 gen p00gde een oplossing voor de Januari), waarbij in Cairo talrijke moeilijkheden te vinden en een ka- gebouwen door een oproerige me nigte in de as werden gelegd. STUDENTENDEMONSTRATIES. Het was Zaterdag begonnen met studentendemonstraties. De studen ten hielden een betoging met span- doeken, warop leuzen stonden, wel ke tegen het kabinet-Moestafa Al Oemari waren gericht, en waarop vrije verkiezingen verden geëist. Het kabinet had reeds wekenlang blootgestaan aan felle oppositie. Het was in Juli gevormd als zakenkabi net, met de opdracht nieuwe verkie zingen voor te bereiden. Onder het huidige kiesstelsel wordt de Kamer in twee stadia („getrapt") gekozen. Al Oemari's ministers waren eni ge tijd geleden evenwel tot de slot som gekomen, dat de tijd van voor bereiding tekort was het parle ment was 27 October ontbonden met de bepaling, dat binnen 60 dagen nieuwe verkiezingen moesten worden gehouden om een nieuwe kiestel- sel in te voeren. Oemari steld daar om voor volgende week nieuwe ver kiezingen te houden onder het oude stelsel. Kabinet trad af. Vier van de vijf Iraakse partijen, de vier linkse oppositie-partijen, gin gen hier niet mede accoord, en kon digden een boycot van de verkiezin gen aan. Zij vonden steun bij de 'stu denten van Bagdad, die vorige week Maandag" ir staking gingen en nu Za terdag hun betogingen hielden, die leidden tot de eerste onlusten in de hoofdstad. binet samen te stellen, steeg de span ning in Bagdad tor een kookpunt. Op Het plan van India om de impasse te verbreken, waarin de besprekin gen tussen de UNO-delegatie en de communisten in Panmoenjon zijn ge raakt, is ten dode opgeschreven. De kansen werden in UNO-kringen reeds gering geacht, omdat een kern van moeilijkheden werd omzeild. Wel bracht India vandaag wijzigingen in zijn voorstel aan, maar de commu nisten zelf hebben bij voorbaat aan alle onzekerheid een eind gemaakt. In een uitzending van Radio Moskou werd Zaterdag gezegd, dat het vopr- INMENGING VAN LEGER ONDULDBAAR Djakarta neemt stelling „De eis van de zijde der legerlei ding om het parlement te ontbinden, kan niet juist worden geacht, omdat zulks duidelijk een inmenging bete kent op politiek terrein. Het ligt geenszins in de bedoeling der rege ring, te dulden, dat de grenzen van de teak van het leger worden over schreden. De regering zal de nodige maatregelen treffen, waar ook deze overtredingen worden begaan". Zo luidt het slot van een regerings verklaring, die Zaterdagavond laat, na een vergadering van het kabinet, die vier uur heeft geduurd, te Dja karta werd uitgegeven. Er was aan voorafgegaan een gedachtenwisseling met de president (tevens opperbevel hebber der strijdkrachten) en met de vice-president. Dit is de eerste keer geweest, dat de regering toegeeft dat het leger betrokken was bij de organisatie van deze ongeregeldheden. Ten slotte wordt nog gemeld, dat de aangekondigde radiorede van de overste Warouw voor de zender te Makassar niet is doorgegaan. Zulks is, volgens Aneta, geschied op een verzoek uit Djakarta. Jjidaneóië en Medefdand in de V,.M. Dr. Marga A. M. Klompé, Nederlands afgevaardigde bij de Algemene Ver- Kadering van de United Nations, en de Indonesische vertegenwoordiger bij dp Veiligheidsraad, Lambertus N. Palar, voeren een gesprek. In het communiqué wordt niet ge zegd, welke maatregelen eventueel genomen zullen worden tegen de ze vende divisie op Celebes en de vijfde op Oost-Java. De meeste waarnemers achten het communiqué in milde bewoordingen gesteld, hetgeen er, volgens Ass. Press, op wijst, dat Soekarno in staat zal zijn een compromis tussen beide fracties in het leger te bewerkstelli gen. Frans bolwerk gevallen San La, het grootste Franse bol werk in het Noordwesten van Indo china, is gisteren in handen geval len van de communisten, die nu een tangbeweging uitvoeren in de rich ting van de krachtig versterkte lucht basis. Na San, 190 kilometer ten Westen van de hoofdstad Hanoi. Na San is het eindpunt van een luchtbrug, waarlangs de Franse luchtmacht een onafgebroken stroom van voorraden aanvoert vcor de troe pen omdat de wegen door de Viet- minh onveilig worden gemaakt. Op de terugvlucht worden burgerlijke evacué's meer naar Manoi genomen. De sterkte van de communistische troepen in het Thai-bergland wordt geschat op 18.000 man, waarvan en kele patrouilles Na San al tot 10 Hij keek zo sip De Amerikaanse actrice Joan Morgan heeft Zaterdagavond op het vliegveld van Londen 24 pond sterling betaald voor het recht om haar echtgenoot vlak voor haar vertrek naar New York een afscheidskus te mogen geven. Joan had de douaneformalitei ten al achter de rug, toen zij haar man, die in een Londens toneelstuk optreedt, treurig ach ter de deur van de vertrekhal naar haar zag kijken. Zij liep terug om hem een laatste kus te geven, maar geüniformeerde mensen van het vliegveld kwa men tussenbeiden en legden haar uit, dat alle zoenen moe ten worden gegeven of ontvan gen voordat de douane de kof fers heeft gevisiteerd. Daarop annuleerde Joan die onder al die dorre explicaties spinnijdig was geworden haar passage, gaf haar echtgenoot een flinke pakkerd, betaalde 240 gulden schadeloosstelling, om dat zij haar biljet op korte ter mijn had geannuleerd, en be sprak een plaats in het volgen de vliegtuig naar New York. stel van India een „gecamoufleerde uitgave" is van het Amerikaanse plan. Deze opinie zullen de Russen niet wijzigen, nu ^e delegatie van India heeft trachten tegemoet te ko men aan de bezwaren die de Ameri kanen Zaterdagavond naar voren brachten. Zonder het te weten is Radio Mos kou de westelijken dit weekeinde te hulp gekomen. De verklaring van Radio Moskou was als olie op de gol- i ven van onenigheid, die tussen de Verenigde Staten en Engeland over het Indiase voorstel bleek ontstaan te zijn. Minister Eden wees tijdehs een onderhoud van een uur Zaterdag de Amerikaanse afgevaardigde Gross erop, dat het plan volgens Engeland meer kans op aanvaarding in Peking zou maken als het niet zou worden geamendeerd. Gross wilde hiervan riet weten. Amerika is ervan over tuigd, dat de impasse in Korea een handigheidje van de communisten is om te voorkomen dat beide partijen tot overeenstemming komen. De ro den willen geen bestand maar stre ven er naar zoveel mogelijk Ameri kaanse troepen in Korea te binden. Gross stond er op dat het plan van India zo veranderd zou worden, dat het niet door de Roden zou kunnen worden misbruikt. De belangrijkste verandering, die de delegatie van India in haar plan aanbracht betreft de samenstelling van de repatriëringscommissie, die volgens het oorspronkelijke voorstel zou moeten bestaan uit twee commu nistische en twee niet-communisti- sche leden. De Indiërs willen er een vijfde lid, gekozen door de Algemene Vergadering, aan toevoegen als „scheidsrechter". Diens stem zou de kans op staking der stemmen moeten wegnemen. Prinsesjes niet bang voor Zwarte Piet Ook de Prinsesjes Margriet en Marijke bevonden ich onder de tienduizen den kinderen, die Zaterdag aanwezig waren bij de intocht van St. Nicolaas in Amsterdam. Evenals de anderen waren zij opgetogen over de kleur rijke stoet en zij waren in het geheel niet bevreesd, toen een van de zwarte knechten van de Sint wat dicht in haar nabijheid kwam. Directeur Unesco neemt ontslag Dr. Torres Bodet, de Mexicaanse directeur-generaal van de UNESCO, heeft Zaterdag uit protest tegen de verlaging van 't budget door de Al gemene Vergadering zijn ontslag ge nomen. Hiermede heeft hij een positie op gegeven, die in rang en salariëring direct op die van de secretaris-gene raal der UNO volgt. Inclusief onkos ten vergoeding bedroeg het inkomen van Torres Bodet bij de UNESCO een kleine 100.000 gulden per jaar vrij van belasting. Na uitvoerig -debat had de Alge- mbene Vergadering een budget voor de komende twee jaar ten bedrage van 18 millioen dollar aangenomen, ongeveer twee en een half millioen minder dan waarom Bodet had ge vraagd. Ontroerd, maar vastbesloten, ver klaarde Bodet, dat het werk van de culturele, wetenschappelijke en so ciale organisatie van de UNO hier door voor jaren teruggezet zou wor den en hij kondigde zijn ontslag aan. Opwinding over Demonstraties aan de grens In West-Duitsland is de opwinding over de volgende week in het Saar- gebied te houden verkiezingen in het afgelopen weekeinde nog gestegen. De drie grootste partijen hebben in de dichtst nabij het Saargebied ge legen steden protestbetogingen geor ganiseerd. Daarbij is volledige ophel dering gevraagd omtrent het inci dent in Saarbrücken, waarbij een pro-Duitse Saarlander is overleden. Vele Westduitse bladen hebben evenwel reeds bij voorbaat verklaard, dat wat dit onderzoek ook zal ople veren, de huidige Saarlandse rege ring een morele verantwoordelijkheid niet af zal kunnen wijzen. In Bonn is men overigens terughoudend in zijn oordeel zolang niet precies vaststaat, hoe het incident zich heeft toegedra gen. Zaterdag heeft de Westduitse so cialistische partij in Kaiserslautern een betoging gehouden om de Saar- WEL OF NIET UITSTELLEN? De leider der West-Duitse socia listen, Ollenhauer. heeft het Con stitutionele Hof te Karlsruhe ver zocht, de behandeling van de vraag van president Heuss, of de verdragen tussen West-Duitsland en het Wes ten in overeenstemming met de Grondwet zijn, niet uit te stellen. Zaterdag werd n.l gemeld, dat de behandeling van de kwestie, die 26 November zou beginnen, was opge schort op verzoek der regering we gens ziekte van haar voornaamste vertegenwoordiger, prof. Hallstein. Ollenhauer heeft thans het Hof verzocht, van dit besluit terug te komen en, zo nodig, de behandeling op 27 November te beginnen. Hij achtte de ziekte van prof. Hallstein niet voldoende reden voor het uit stel. de Saarkwestie landers op ie roepen tot een boycott van de verkiezingen. „Door een alge meen protest moet de wereld worden duidelijk gemaakt, dat hier een won de open gaat, die eerst geheeld zal moeten, wil men een Verenigd Euro pa opbouwen", zo zeide Ollenhauer. Tijdens een Zondag in Trier ge houden protestdemonstratie van de Christelijk-Democratische Unde van dr. Adenauer werd „vrijheid voor de Duitse Saar" geëist. De liberale partij heeft in Zwei- brücken vlak aan de Saargrens tot boycott der verkiezingen opgeroepen en zij zal Maandag in Koblez nog een betoging houden. Israël en het Praagse proces De Israëlische ministerraad is Zondag te Jeruzalem bijeengekomen om zijn houding te bepalen ten aan zien van het proces te Praag tegen Slansky, Clementis e.a., die o.m. be schuldigd worden van .Zionisme". Een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken heeft de an ti-Zionistische beschuldigingen een „monsterlijk weefsel van leugens" fenoemd. In Israëlische regerings- ringen verwacht men niet alleen een krachtig Israëlisch protest te Praag, maar zelfs de terugroeping van dr. Koebovi, de gezant in de Tsjechoslowaakse hoofdstad. Generaal Abdoel Moetalib Amin, die Maandag benoemd is tot militair gouverneur van het district Bagdad, heeft order gegeven tot ontbinding van de vijf politieke partijen. Voorts is de werking van alle burgerlijke wetten opgeschort voor de duur van de staat van beleg, die is afgekondigd. „Globemaster" vermist Een grote „Globemaster" C 124 met 52 millitairen aan boord wordt sinds Zondagochtend vermist. Men vreest dat het vliegtuig ergens bo ven Alaskr is verongelukt. Het toestel vertrok Zaterdag om 15.30 uur uit Seattle met een voor raad brandstof voor lV/2 vlieguur, het was op weg naar Anchorage in» Alaska, een afstand die in de regel in zeven uur wordt afgelegd. Het laatste radiocontact met het vliegtuig had plaats om 21.47 uur, toen het zich in de nabyheid van Middleton Island bevond. MINISTER LUNS. De minister zonder portefeuille, mr. Luns, die in de Verenigde Sta ten een gedeelte van de algemene vergadering der Verenigde Naties heeft bijgewoond als hoofd der Ne derlandse delegatie, Ls op zijn de partement teruggekeerd. In de vacature-Drees is benoemd verklaard tot lid der Tweede Kamer de heer J. Bommer (Arb.) te 's-Gra- venhage. Tot lid der Eerste Kamer is benoemd verklaard in de vacature wijlen mr. Steinkuehler de heer A. J. de Goey te Montfoort (K.V.P.). OPVARENDE VAN NOORS SCHIP OVER BOORD GESLAGEN. Vrijdagavond omstreeks elf uur is een 17-jarige Noorse opvarende van het Noorse schip „Hoegh-Ranger", dat gemeerd lag in de Petroleumha ven te Amsterdam, over boord ge slagen. Ondanks direct door de be manning van het schip en door de rijkspolitie te water ondernomen po gingen, is het stoffelijk overschot nog niet gevonden. De schepeling ver keerde vermoedelijk onder de in vloed van alcohol. Benoemingen Bisdom Haarlem Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft benoemd tot deken van Gouda alsmede tot pastoor van de parochie (O. L. Vr. Hemelvaart), de zeereerw. heer A. J. Raaffels. Tot pastoor te Schiedam (H. Hart), de weleerw. heer W. E. Blok: tot rec tor van het lyceum voor meisjes te Rotterdam, de weleerw. heer H. F. A. Konijn, die kapelaan was te Rot terdam (O. L. Vr. Onbevl. Ontv.). Z. H. Excellentie heeft op diens verzoek, om gezondheidsredenen eervol ontslag verleend aan de wel eerw. heer H. M. Brandehof, pastoor te Monnikendam. Tot pastoor aldaar is benoemd de weleerw. heer J. Ver haar. die kapelaan was te Noordwijk (H. Joroen). 3\ioxtettje Die maar alles zegt wat hij wil, krijgt dingen te horen, die hij niet wil.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1952 | | pagina 1